DE ECHO VAN HET ZUIDEN
ulles-Heesbeeit's Vollemelkbrood.
Indien Uwe kinderen niet genoeg eten,
probeer het dan eens met
Extra kwaliteit. HOOGE VOEDINGS
WAARDE. Onder voortdurende strenge
CONTROLE.
MADMOD"
SST575B
ODD
No. 40. Zaterdag 18 Mei '29. 52e Jrg.
DERDE BLAD.
DE MINIHASSA.
Het Noord-Oostelijk schiereiland
van 't grillig gevormde Celebes wordt
de Minahassa genoemd. Wat deze
naam beteekent is niet met zekerheid
te zeggen; de meest gangbare verkla
ring is: bondgenootschap. Een bond
genootschap dan van de verschillende
kleine stammen, die in deze door de
natuur begunstigde streek samenkwa
men.
Naar alle waarschijnlijkheid zijn
de meeste stammen eeuwen geleden
van elders gekomen en hebben zij de
oorspronkelijke bevolking naar het
binnenland opgedreven. Langen tijd
waren zij onderworpen aan den sul
tan van Ternate, aan wiens pogingen
om hen tot den Islam te bekeeren zij
echter weerstand hebben geboden.
Door de Portugeezen en door de
Spanjaarden kwamen zij voor het
eerst met het Christendom in aanra
king. Valentijn verhaalt, dat de Por-
tugeesche landvoogd der Molukken
een Jezuiet naar Celebes zond en
dat deze daar twee koningen, een van
Sidoe (Sangir-eilanden) en een van
Menado met 1500 onderdanen doopte.
De aanraking met de Nederlanders
ateert van 1635, toen een viertal
hoofden van de Minahassa naar Ter
nate werden afgevaardigd, om zich
met den vertegenwoordiger der O.I.-
Compagnie te verstaan over de mO'
gelijkheid, dat hun hulp zou worden
verleend om de Spanjaarden te ver
drijven. Die hulp werd gaarne gebo
den. Dit leidde er toe, dat op den lOen
Januari 1679, nu dus 250 jaar gele
den, een bondgenootschap gesloten
werd tusschen de O.I. Compagnie en
de „Dorpshoofden" van Menado.
Hierbij beloofden de Minahassers de
Edele Compagnie als „eenig en
eeuwigh oppex-heer" te erkennen, „be
lovende eendrachtelijk en eenpaerig-
lijk met hun goedt, bloedt en uyterste
vermogen d'Edele Compagnie in alle
voorvallende gelegentheden getrouwe
lijk bij te staan en te helpen".
Vanwege de Compagnie werd dit
bedrag gesloten door Gouverneur Ro-
bertus Padtbrugge.
De Minahassers zijn 250 jaren
trouw gebleven aan het gegeven
v,oord. Het is zeker opvallend, dat
een volk met Oostersche opvattingen
zóó trouw gebleven is aan het een'
maal gegeven woord en dat steeds ge
golden heeft het door ons Westerlin
gen zoo hoog geschatte beginsel
„Een man een man, een woord een
woord". Het Nederlandsche Gouver
nement heeft eveneens zijn toezegging
gestand gedaan; het heeft van een
land vol onderlinge veeten en oorlo
gen een gebied gemaakt, waar veilig
heid en ï-echtszekei'heid voor allen is.
Daarom gevoelt de Minahassa zich in
vriendschap vei'bonden aan het Ne
derlandsche Volk; en het Nederland
sche volk heeft redenen om trotsch
te zijn op deze trouwe en aanhanke
lijke bevolking. Niet ten oni'echte
wordt de Minahassa wel eens de 12e
provincie van Nederland genoemd.
Meer dan eenig ander draagt dit volk
het stempel der Nederlandsche cul
tuur.
Op feestelijke wijze heeft de Mina
hassa op den lOen Januari van dit
jaar het 250-jai-ig bondgenootschap
lxerdacht, en daarin deelden alle Mi
nahassers, die in onderscheidene tak
ken van Gouvernementsdienst of par
ticulier bedrijf over den Indischen
Archipel verspreid zijn. Waar andere
volken van Nederlandsch Oost-Indië
onderworpen zijn, is de Minahassa er
trotsch op, dat zij met Nederland in
bondgenootschap getreden is. Zij
heeft zich vrijwillig onder de Neder
landsche vlag geschaai-d en zij is
ti-ouw gebleven aan Neerlands Koniii'
gin. Vele Minahassers zijn met de
Nederlanders uitgegaan naar de
meest afgelegen streken, om er orde
en rust te brengen tot heil der bevol
king. Zij gevoelen zich met Nederland
één.
De Minahassa heeft zich van den
aanvang af opengesteld voor de pre
diking van het Evangelie. Het Chris
tendom vond er spoedig ingang
Hieruit zal het te verklaren zijn, dat
de Minahassa begeerig was naar de
Nederlandsche cultuur en dat een een
heid verki'egen werd als men maar
zelden vindt bij koloniale volken. Zoo
als gezegd, vonden de Nederlanders
bij hun komst al eenige Christenge
meenten, welke zij naar de -inzichten
van die dagen zonder vorm van pro
ces bij de Protestantsche kerk inlijf
den. In bijzondere mate heeft 't Ned
Zendingsgenootschap zich verdien
stelijk gemaakt voor de kerstening
van de Minahassa. De R.K. Missie
heeft er zich later gevestigd.
Waar er op onderwij sgebie,-^ veel
voor de Minahassa gedaan is, wekt
het bevreemding, dat de medische
verzorging nog in alle opzichten te
wenschen overlaat. Het Gouverne
ment heeft in den regel een militairen
arts te Menado. In den laatsten tijd
zijn er een paar Indische artsen bij
gekomen. De Protestantsche Zending
heeft een klein ziekenhuis te Sonder,
waar enkele Minahassische meisjes
tot verpleegster worden opgeleid en
de R.K. Missie heeft een klein zieken
huis te Tomohon. Dit alles is echter
onvoldoende, om in de behoefte aan
medische hulp van deze bevolking,
die meer dan 200.000 zielen telt, te
voorzien. Toch is het dringend noo-
dig, hierin verbetering te brengen.
Een der meest voorkomende ziek
ten is de tuberculose, die er met de
malaria op één lijn staat. Waar deze
laatste ziekte echter door kinine-ge-
bruik kan worden bestreden of voor
komen, is het zooveel moeilijker de
tuberculose te bestrijden en in hare
voortwoekering tegen te houden. De
gouvernementsarts, Prof. Dr. Weck,
heeft onlangs geconstateerd, dat 40%
de schoolkinderen met tubercu-
van
lose besmet zijn. Het is een der eerste
eischen, den strijd tegen deze gevaar
lijke ziekte aan te binden. Over het
algemeen zoekt de bevolking nog
haar heil bij allerlei toovermiddelen
en moet zij aan medische behande
ling gewend worden. Daarbij komt
een gebrek aan hygiëne. Kortom, er
valt op dit gebied nog heel wat te
doen en te verbeteren; gelukkig is
alles, wat gedaan wordt, reeds ver-
betering.
De sympathieke gedachte is nu ge
rezen, om aan dit trouwe volk het be
wijs te leveren, dat het Nederlandsche
volk ook zijnei'zijds dit bondgenoot
schap van 250 jaren op prijs stelt, en
wel door iets, dat een tastbai'e, blij
vende waarde heeft.
Het plan bestaat, om als feestgave
van het Nederlandsche volk aan de
bevolking der Minahassa een long-
lijders-sanatorium en een centraal-
ziekenhuis aan te bieden.
De Nederlandsch-Indische Regee
ring zal als haar aandeel in dit ge
schenk t.z.t. op zich nemen de exploi
tatie van beide ini'ichtingen.
De kosten van den bouw van een
longlijders Sanatorium wordt geschat
op 150.000, die van een ziekenhuis
op 250.000, samen dus 400.000.
Teneinde nu dit bedrag door het
Nederlandsche volk bijeen te brengen,
heeft de Commissaris der Koningin,
die lid is van het Eere-Comité, voor
wat de provincie Noord-Brabant be
treft, uit naam der Regeering aan de
Burgemeesters der gemeenten waar
een kantongex-echt gevestigd is, ver-
zocht naar die kantonnale indeeling
Kringcomité's samen te stellen, die
zich zullen belasten met het doen in
zamelen van gelden ten behoeve van
het hierboven nader omschreven doel
Wanneer allen, ieder naar zijn vermo
gen aan die collecte het hunne bij
dragen, zal genoemd bedrag in de
verschillende provincies van het land
spoedig zijn bijeengebracht en zal het
Nederlandsche volk op die wijze blijk
geven dit bondgenootschap zijnerzijds
te waardeeren.
Wij kunnen hieraan toevoegen dat
in voox-bereiding is de vorming van
een comité tot inzameling van gel
den voor het doel omschreven in bo
venstaand communiqué.
De bedoeling is plaatselijke afdee
lingeii te vormen, die zich met deze
taihk zullen willen belasten.
Voorzitter van den kring Waalwijk
omvattende de gemeenten van het
Kanton Waalwijk, is de burgemees
ter dezer gemeente, de Edelachtbare
Heer E. E. Moonen.
PROVINCIAAL NIEUWS.
Waalwijk, 17 Mei 1929
N. V. Van lersel, Witlox Co.
Naar wij van zeer betrouwbare zijde
vernemen, is de Lederfabriek N.V
voorh. Van lersel, Witlox Co. te
Waalwijk, overgegaan aan den heer
Bern Pessers te Tilburg en dhr. J. van
lersel alhier, en zal de fabriek over
eenige weken wederom in bedri
gesteld worden.
Plechtige uitvaart
Pastoor A. P. Kuijpers.
Onder zeer groote deelneming
had Donderdagmorgen de uitvaart
plaats van den Maandag overleden
herder der St. Antoniusparochie,
pastoor Adrianus Petrus Kuijpers.
Toen om half elf de plechtige lijk
dienst begon, was het kerkgebouw
stampvol, waaronder vele geestelijke
en wereldlijke autoriteiten.
Zoo merkten we onder de bijna
honde>-».,heeren geestelijken o.a. op:
den HoogEerw. heer Deken van het
Dekenaat Geertruidenberg Mgr. Völ-
kerPlebaan BrekelmansZeerEerw.
heer Suis, Vicaris van de H. Land-
stichting; pastoor van Riel, pastoor
van Herpt, pastoor Buijs, pater Du-
moulin, kapelaan Beijnen en vele
anderenvoorts Burgemeester Moonen
en de Wethouders Eibers en Smolders,
e Gem Secr. dhr. van Liempt, het
cerkbestuur van St. Antonius en van
St. Jan, het bestuur van de R.K.
Werkliedenvereen.,afgevaardigden van
de St. Vincentiusvereen en 't Wit—
Gele Kruis, Drs. de Vries, Directeur
der R.K. Hoogere Handelsschool, den
architect en aannemer der St. Anto-
niuskerk e.a.
De H. Mis werd opgedragen door
pastoor Buijs, met assistentie van de
capelaans Sanders en Martens.
Na afloop der H. Mis beklom de
HoogEerw. heer Deken den kansel
en sprak een korte lijkrede, waarin
Z.H.Eerw. vooral aanspoorde voor
den overledene te bidden en te blij
ven bidden. Spr. meende op wijlen
pastoor Kuijpers te kunnen toepassen
de woorden van den Goddelijken
Zaligmaker„Ikben de goede herder*,
pastoor Kuijpers was een navolger van
de goede herder. Een goede herder
zijn wil zeggenliefde en zorg heb-
jen voor de hem toevertrouwde
cudde. De overledene heeft veel
iefde maar ook veel zorgen gehad
Hij heeft wel eens harde waarheden
moeten zeggen, maar hij beminde U,
zooals ook gij hem hebt liefgehad
Even herinnerde de gewijde spr. aan
de zoo schitterend geslaagde feesten
voor twee en verleden jaar, waarin
de liefde der parochianen voor hun
herder ondubbelzinnig gebleken isi
Nu pastoor Kuijpers uit 't oog is.
moet hij echter in 't hart blijven, en
nogmaals spoorde spr. aan veel voor
den overledene te blijven bidden.
Na afloop der H Mis werd met
alle ceremonieele gebruiken derKath,
kerk, de ontslapene grafwaarts ge
bracht.
De stoet werd voorafgegaan door
den subdiaken met het kruis en de
misdienaren met kandelaars, daarna
volgden de meisjes der school (hoog
ste klas), jongens der school (hoogste
klas), R.K. Werkliedenvereeniging,
Missienaaikring (deputatie), R.K. Vrou
wenvereniging, Eerw. Zusters, R.K.
Zangkoor, Geestelijkheid, Lijkbaar
gedragen door de leden derH. Sacra-
mentsvereeniging, vergezeld door de
leden van het Kerkbestuur, Familie,
Burg. en Weth., Vertegenwoordigers
van het kerkbestuur van St. Jan, van
de St Vincentiusvereeniging en het
Wit—Gele Kruis, verder parochianen
en belangstellenden.
Onder de H Mis voerde het paro-
chaal kerkkoor de lijkmis van Halier
uit en bij de groeve zong men het
„Ego Sum", „Resurrectio et Vita",
„Canticum Sachariae" en „Benedictus
Dominus Deus Israël".
Het was een treffende plechtigheid
die diepen indruk maakte.
Volksmatinée.
Bijzonder programma voor het
Voiksmatir.ée op 2en Pinksterdag ten
12'/4 uur door de Liedertafel „Oefe
ning en Vermaak"
1. Soldatenkoor uit Faust. Gounod.
2. Abschied uit Feithjof. M. Bruch.
(Voor kwartet, solo en koor).
3. Die Ernthe koor. JosSchartz.
4. Ecce quomodo moritur. Handel.
(Gemengd dubbel kwartet).
5. Schlachtlied der assacizen.
(Koor). Baumann.
6. Maskenbal. Verdi.
(Door den heerThomBurmanje).
7. An der schonen blauen Donau.
Straus.
(Koor met begeleiding van piano)
„St. Crtspijn."
De harmonie „St. Crispijn", welke
a.s. Maandag in de le afdeeling van
de Federatie deelneemt aan het con
cours te Oosterbeek, houdt heden
middag half vier in de kiosk op de
Markt haar slotrepetitie, waarbij de
concoursnummers uitgevoerd worden,
n.l. „Mont Laville" (Marche) en de
verplichte nummers „L'Envèment au
Serail" (Mozart) en „Fatasieën op
motieven van Fr. Schubert".
Wij meenen dat de harmonie nu
toch ai een heel slecht uur uitkiest.
Met bijvoeging van een paar nummer-
tjes en de keuze van een ander uur,
zou men 't nuttige met het aangename
vereenigd hebben en 't publiek zeker
van dienst geweest zijn.
Wij wenschen onze harmonie a.s.
Maandag het beste succes, na hare
ijverige, intense studie.
Zomerdienst.
Verschenen is de nieuwe reisgids
der Nederl. Spoorwegen.
in den treinenloop op het trajec
Den Bosch—Lage Zwaluwe v.v. is
geen verandering gebracht.
Mr. Frieda Kats.
Op 28 Mei a.s. zal het Tweede]
Kamerlid Mej. Mr. Frieda Kats, in
het gebouw der Ned. Herv. Kerk
alhier een rede houden voor de
Christel. Hist. Kiesvereeniging.
Christel. Bouwvakarbeiders.
In den R.K. Gildenbond had 1.1
Woensdag een vergadering plaatsom
te komen tot oprichting van een
afdeeling van den Ned. Christel
Bouwvakarbeidersbond. De vergade
ring was voorbereid door het afdee.
lingsbestuur van den R.K. Bouwvak
arbeidersbond en het afdeeiingsbe
stuur van Capelie van den Christel.
Bond. Een afdeeling van den Christel.
Bond werd opgericht en telt bij den
aanvang 12 leden.
De Christel, organisatie in het
bouwbedrijf heeft thans afdeelingen
in Capelie, Sprang, Raamsdonksveer
en Waalwijk.
De staking in de Schoenindustrie
Nader vernemen wij over.de staking
bij de schoenfabriek van. de firma
Kuypers alhier, dat gisterenmiddag
een conferentie heeft plaats gehad
tusschen de directie der fabriek en
het hoofdbestuur v. d. R.K. Fabrieks-
arbeidersbond. Op deze conferentie
is de overeenstemming bereikt en het
collectief contract geteekend, zoodat
alle arbeiders hedenmorgen het werk
hebben hervat. T. C.
Brug Keizersveer.
Bij de rondvaart per Thor IX van
Schuttevaer en genoodigden werd
medegedeeld, dat aan de vaste brug
bij Keizersveer nog dit jaar zal wor
den begonnen.
Waalwijksche Zwemclub.
Het Bestuur der Waalwijksche
Zwemclub zal Woensdag a.s. 22Mei
des avonds om 8 uur de Algemeene
Jaarlijksche Vergadering houden in
hoiel „De Twee Kolommen" en ver
wijzen wij voor de Agenda dezer
vergadering naar de advertentie in
dit blad.
Wij zouden echter gaarne den leden
der Zwemclub op het hart willen
drukken een blijk van belangstelling
te geven voor hun vereeniging, door
niet na te laten op deze vergadering,
waarvoor zij geen nadere convocatie
zullen ontvangen, tegenwoordig te zijn
Nu het zomerseizoen weder zijn
intrede doet, komt er voor deze mooie
en gezonde sport opnieuw belangstel
ling en mogen wij het Bestuur dezei
Vereeniging prijzen, dat zijn ambitie,
hoewel het tot nog toe zoo weinig
medewerking van de zijde van hei
publiek heeft ondervonden, toch niei
veiflauwd is en het steeds alles in
het werk gesteld heeft den badiief
hebbers, de mooie gelegenheid die
wij bezitten te doen behouden-
Wij sporen dan ook een ieder aan
die nog geen lid van deze nuttige
Vereeniging is. zich dit jaar op te
geven, daar het toch voor niemand
een bezwaar kan zijn voor de lage
contributie terug te schrikken, noch
voor den afstand naar de inrichting
Als men nagaat wat in de meeste
plaatsen van ons land in beide op
zichten geëischt wordt, kunnen wij
ons gelukkig achten hier misschien
een van de best geoutilleerde en
goedkoopste inrichtingen te hebben.
Ook Ouders zij er op gewezen, dai
het voor de kinderen zooveel veiliger
is dat zij lid zijn der Vereeniging en
zoodoende steeds ondertoezicht staan,
zoodat practisch bijna elk gevaar is
uitgesloten.
Wij vernemen dat het in de bedoe
ling ligt van het Bestuurde inrichting
a.s. Zaterdag n.m. te 2 uur voor de
leden op te stellen.
Nieuwe leden kunnen zich aan den
Penningmeester, den Heer L. Bothof
aan den Badmeester aan de inrichting
opgeven.
Binnen en Buitenpolder van Baardwijk.
Onder voorzitterschap van den heer
Jac. Klerx hielden Maandagvoormid-
FABRIEK van /•CHOOR/TEENMANTEl
1ADMEDVLOEDEN WINKELDUIFI»
dag de stemgerechtigde ingelanden
van den Binnen- en Buitenpolder van
Baardwijk een algemeene vergadering
in café Het Vosje.
Na opening der goed bezochte ver
gadering door den voorzitter en goed
keuring der notulen van de vorige
vergadering, werden de aftredende
leden van het bestuur Jac. Klerx en
W. Schilders met groote meerderheid
van stemmen gekozen en namen hunne
herbenoeming aan.
Uit het financieel verslag van den
secretaris-penningmeester den heerj.
A. J van Heijst bleek dat de inkom
sten over het jaar 1927—28 bedroegen
f 5,179,17 en de uitgaven f 5,010,85
batig saldo is dus f 168.32.
Na vaststelling der rekening werd
ook de begrooting 192930 vastge
steld op een bedrag aan inkomsten
en uitgaven van f 5,275,32.
Blijft de s<and der geldmiddelen
zich ontwikkelen, in den gunstigen
zin van thans dan mag een verlaging
der polderlasten met minstens 2 pet.
in uitzicht worden gesteld.
Gewezen wordt op den deplorabe-
len toestand van de Baardwijksche
steeg, die geheel stuk gereden wordt,
door de karren, die ten behoeve van
de woningen die langs den weg wor
den gebouwd, bouwmaterialen aan
voeren. De vergadering stelt voorden
weg aan de gemeente Waalwijk over
te dragen.
Het feit dat de stierhouder J. Pullens
geen stier meer houdt na, zonder
mededeeling aan het bestuur, het dier
van de hand gedaan te hebben, is
voor den heer Klijn aanleiding dien
aangaande een gedachtenwisseling te
openen. Hij stelt voor in een bijzon
dere vergadering waar op persoonlijk,
dus zonder volmachten gestemd zal
worden, een stierhouder aan te wijzen.
Het bestuur zou bij inschrijving de
aanwijzing willen doen plaatsvinden.
Na eenige discussie wordt besloten
Dinsdag 21 Mei des avonds te 8 uur
een vergadering over dit punt te hon
den en als dan een stierhouder te
benoemen.
De vergadering wijst op het feit,
dat er momenteel, nu de polder bode,
tevens onbezoldigd rijksveldwachter,
C. Klerx met ingang van 1 Mei jl.
eervol is ontslagen, geen politietoe
zicht zou zijn. Besloten wordt om zoo-
noodig politietoezicht aan te vragen.
Daarna wordt de schuldbrief no 11
groot f 500 uitgeloot, ten name van
Adr. Elshout, te Drunen.
De vergadering gaat accoord met
een wijziging in de begrooting 1929
30 in verband met een post onvoor-
ziene uitgaven, groot f 75 20 welk
bedrag door den polder moet worden
bijgedragen aan het waterschap „Het
Zuider-afwateringskaraal".
Door den heer Verhoeven wordt de
aandacht gevestigd op den minder
gunstigen toestand van de Baard
wijksche Steeg, vanaf de tweede zeine
tot aan den Meerdijkhij geeft in
overweging dienaangaande overleg te
plegen met het gemeentebestuur, ten
einde verbetering aan te doen brengen.
Daarna sluiting. D. v. N.
DRUNEN. Gedurende de Pinkster
dagen wordt na de Hoogmis in Hotel
Vissers 'n groot matinée gegeven met
medewerking van het Jaszband-en-
semble Bax en de bekende humorist
Jan van Esch uit 's Bosch.
In de Harmoniezaal geeft vanaf
Dinsdag half 3, na het matinée, een
ensemble dansmuziek. Voor een spie-
gelgladden dansvloer is gezorgd.
HAARSTEEG. Wij geven hieronder
den totaal-uitslag van het j.l. Zondag
beëindigde internationaal concours,
voor Kruisbooggezelschappen.
Koningskruizen.
le pr. J. v. Vaalen, Drunen 14 p.
2e pr. M. Vaasen, België 13 p.
Eereteekens:
le pr. Thijs, België.
2e pr. C. v. d. Ven, Tilburg.
Kam pioens prijzen:
le pr. H. Thijs, België.
2e pr. C. v. d. Ven, Tilburg.
3e pr. J. v. d. Dungen, Vlijmen,
le Zestallen:
Punten
le pr. Rozenknop Lille St. Hubert,
België 80
2e pr. De Spruit wordt een Boom,
Oisterwijk 79
3e pr. De Geest des Tijds, Tilburg 77
BEZOEKT ONZE TOONZAAL OUDE DIEZE 4
