A VoorHoed of Pet Bernard Vaes UAIUIUE STOOMHI A91H Mi „Het Anker" Dat is JE ADRES. Hoeden en Petten H. VERHULST, INRICHTING VOOR DE VERVAARDIGING VAN s. S. „T H O R" WAALWIJK, GEERTRUIDENBERG GOEDKOOP REIZEN Voorjaar 1929. 12. Bespreking verpachting jacht der gemeente—eigendommen, gelegen op de Zacht c a., Lange Heide c.a. en Honderd Bunders c.a. 13. Aangehouden adres van J. W. van Loon houdende verzoek tot ver mindering van pacht. INGEZONDEN STUKKEN. (Buiten verantwoordelijkheid der Red.). Uitgebreid Lager en Middelbaar Onderwijs. In 't nummer van „De Echo van het Zuiden" van 15 Juli j.l. schrijft X 'n ingezonden artikel over „Middelbaar Onderwijs voo'r Meisjes", waarin er te recht op gewezen wordt, dat het te be treuren is, dat er hier voor meisjes geen middelbare studiegelegenheid be staat. Ik kan op dit punt niet nader in gaan, maar, mede in verband met het geen de heer v. d. Wal, hoofd der Nuts U.L.O.-school alhier, in het nummer van 19 Juni schrijft, hoop ik, dat de Redactie van De Echo mij eenige ruim te zal willen afstaan om aan de lezers van dit blad een idee te geven van de verhouding van het uitgebreid lager onderwijs tot het Middelbaar Onder wijs in het algemeen en tot het onder wijsprogramma van onze Hoogere Handelsschool in het bijzonder. De opmerking van X: „een U.L.O.- school is een inrichting voor lager, on derwijs", geeft den heer v. d. Wal een artikeltje in de pen, waarin de waar heid van die opmerking wel niet wordt geloochend ditf kan ook moeilijk maar waarin toch min of meer duide lijk de idee naar vo'ren wordt gescho ven, dat het verschil tusschen de eerste 3 klassen eener H.B.S. of Handels school en een U.L.O.-school hoofdza kelijk gelegen is in een verschil van onderwijssysteem: vaklee'raren eener zij ds, klasse-onderwijzers anderzijds. De resultaten zijn volgens den heer v. d. Wal vrijwel gelijk; immers, het di ploma U.L.O. zou „algemeen" als ge lijkwaardig worden erkend met een einddiploma H.B.S. 3 of een overgangs diploma van de derde naar de vierde klas eener H.B.S. 5, zoowel door het Rijk als door de groote maatschap pijen. Wat de hee'r v. d. Wal hier beweert, is vaag, onduidelijk en onjuist. Onder wijsdeskundigen, die èn met het Lager èn met het Middelbaar Onderwijs op de hoogte zijn (dat zijn de U.L.O.-on- derwijzers meestal niet) ontkennen zulks; een erkenning van gelijkwaar digheid door „het Rijk" bestaat niet en we mogen de vraag stellen, wie zijn de „groote maatschappijen"? Nu weet ik zeer goed, wat de heer v. d. Wal be doelt: er zijn verschillende Rijksbu- 'reaux of groote kantoren, waar jonge lui, die hun diploma U.L.O. (A of B), met goede cijfers hebben behaald, een plaats kunnen krijgen, evenals die wel ke een diploma H.B.S. 3 in den zak hebben; maar daarmede is de zooge naamde algemeen erkende gelijkwaar digheid niet bewezen! We willen gaar ne erkennen, dat de verschillende ver- eenigingen voor U.L.O. onderwijzers ha'rd gewerkt hebben om rechten te verkrijgen, dat zij daarmede ook suc ces hebben gehad; we weten dat ander zijds het groote aantal scholen voor U.L.O. (er zijn er pl.m. 800) te verkla ren is, doordat de Regeering dit onder wijs, evenals alle lager onderwijs met 100%: subsidieert, terwijl bij middelba re scholen de regeeringssubsidie slechts 50—80% van de bedrijfskosten bedraagt, zoodat het voor de ouders be trekkelijk goedkoop kan worden ge maakt, hun kinderen een school voor U.L.O. te laten bezoeken. Wanneer nu inderdaad het onder wijs van een U.L.O.-school gelijkwaar dig was aan dat van een inrichting voor M. O., van denzelfden tijdduur dan zou men moeten advisee'ren: schaf alle H.B.S.'en met 3-jarigen cursus en de eerste 3 klassen van een H.B.S. 5 af, vervang die door goedkoopere U.L.O.- klassen, we kregen ook minder studen ten aan de universiteit, er kon mis schien nog aan verschillende professo ren congé worden gegeven en ziedaar een onderwij sbezuiniging van ingrij penden aard! Dat geen Minister van Onderwijs tot dezen maatregel is durven overgaan, of er zelfs een oogenblik aan gedacht heeft, is wel een bewijs, dat de Regee ring, ondanks alle propaganda van U.L.O.-leerkrachten er anders over denkt; integendeel, zij weet, dat daar mede een stuk cultuur verloren zou gaan. De Gemeente Amsterdam onder houdt uit de gemeentekas vijf speciale Hoogere Burgerscholen met 3-jarigen cursus, zij denkt er niet aan, deze door goedkoopere scholen voor U.L.O. te vervangen. Waarom niet? Zij weet, dat het onderwijs van die twee inrich tingen niet gelijkwaardig is en vervan ging van 3-jarige middelbare scholen door scholen voor uitgebreid lager on derwijs verslechtering van het onder wijs zou beteekenen. Maar zal iemand zeggen, er worden toch volgens den heer v. d. Wal in het algemeen genomen, dezelfde vakken onderwezen? Wanneer deze opmerking doo'r den schrijver bedoeld is om daar mede ook gelijkheid en gelijkwaardig heid uit te drukken, is ze naief of mis leidend. De liberale minister Tho'r- becke heeft op deze vraag reeds 65 jaar geleden een antwoord gegeven: „niet de vakken waarin onderwijs wordt gegeven, maar het verband waar in het onderwijs wordt gebracht en de bestemming van het onderwijs, is een de'r hoofdkenmerken van het M.O.", of, om het eenvoudiger uit te drukken, het hangt er maar vanaf, wat gegeven wordt, hoe zulks gebeurt, door wie les gegeven wordt, welke bestem ming dat onderwijs heeft. Het zou mij te ver voeren, elk van die 4 punten uit voerig te bespreken, het is genoeg als ik den nadruk laat vallen op het dei'de puntde vereischte bevoegdheden van de leera'ren eener middelbare school, in tegenstelling met die van de onder wijzers van een school voor U.L.O. Dit punt is het voornaamste: de waarde van een school zit niet in de eerste plaats in het programma, de leermid delen of het gebouw, maar in de leer krachten. Laten wij aannemen, dat alle on derwijzers eener U.L.O.-school de hoofdacte hebben (het is niet zoo), dan hebben zij daarmede bevoegdheid uit gebreid lager onderwijs te geven in alle vakken, behalve in vreemde talen en wiskunde, waarvoor een lagere akte noodig en voldoende is. Nu is dat aan een school gewoonlijk zoo geregeld, dat de eene onderwijzer akte Fransch L.O. heeft, de tweede Engelsch L.O. en misschien de derde Duitsch L.O., enz., m.a.w. het zijn allen personen met vol doende ontwikkeling om lager onder wijs gewoon of uitgebreid te ge ven, maar beslist onvoldoende om hoo gere burgerschooltje te spelen, wat sommige van die onderwijzers trach ten te doen. Men versta mij welik on derschat allerminst de waarde van het bezit van een hoofdacte. Ik heb de grootst mogelijke waardeering voor die onderwijzers, die na moeilijken, dik wijls te weinig gewaardeerden arbeid (in dubbelen zin) de kracht, het stu diegeld, den lust en den tijd weten te vinden, om zich voo'r de hoofdacte te bekwamen. Daar gaat het niet om. De heer v. d. Wal doet het voorkomen alsof 2 onderwijzers met.leerlingen die zonder toelatingsexamen, tot 'n school voor U.L.O. worden toegelaten, even veel presteeren als pl.m. 10 leeraren met universitaire of (en) middelbare bevoegdheid of bevoegdheden aan leer lingen uit een meestal beter millieu, die bovendien niet zonder toelatings examen worden toegelaten. Wat men zelf niet heeft, kan men niet geven. Een onderwijzer heeft van een tamelijk groot aantal vakken slechts een be perkte kennis, het ontbreekt hem, in het algemeen genomen, aan weten schappelijk inzicht in die diverse vak ken en zijn onderwijs draagt er de sporen van, het blijft aan de oppervlak te, het is lager onderwijs, zij het dan gewoon of uitgebreid. Leeraren bij het middelbaar onderwijs trachten hun jongelui niet in de eerste plaats kennis, maar ook inzicht te geven, zij hebben nagedacht over het hoe en waarom, en trachten ook hun leerlingen het ver band van oorzaak en gevolg duidelijk te maken. Een voorbeeld: een onder wijzer behandelt het Ruhrgebied van Duitschland, laat plaatsen en riviertjes enz. uit het hoofd leeren, geeft er di verse bijzonderheden bij en is daar mede tevreden, volkomen terecht. Een leeraar bij het Middelbaar Onderwijs niet, die vraagt: waarom: juist daar in dustrie, welke natuurlijke en sociale factoren zijn daarvoor te geven, waar om ligt Keulen juist daar, waardoor is Dusseldorf zoo'n gevaarlijke concur rent van Keulen, enz. De leerling bij het (U.)L.O. neemt werktuigelijk op, die bij het M.O. leert denken, wat in het later leven toch eigenlijk meer waard is dan enkel van buiten geleerde kennis. In onderwij s-deskundige kringen is dan ook een groeiende oppositie te gen het uitgebreid lager onderwijs te bespeuren. Niemand neemt daar de ge lijkwaardigheid van een diplomaU.L.O. A of B en een H.B.S. 3 aan. De heer v. d. Wal verzuimt trouwens op te mer ken, dat er 2 diploma's voor U.L.O. be staan: een gemakkelijker A met twee talen en wat wiskunde of 3 talen zon der wiskunde en B, waarvoor meer wis- en natuurkunde wordt vereischt. Het diploma A kan heelemaal niet ver geleken worden met een diploma HBS 3, het diploma B lijkt er op. Het is ech ter teekenend, dat, waar sommige di recteuren van H.B.S. A of H.H.S. vroe ger wat tegemoetkomend zijn opgetre den ten opzichte van bezitters van een diploma U.L.O., eenige maanden gele den de Inspeceur M.O. 5e Inspectie ons waarschuwde, dat „het hem niet wen- schelijk voorkwam", jongelui met ULO diploma A of B zonder toelatingsexa men toe te laten. Waarom? Om 't den jongelui lastig te maken en hun de ge legenheid te ontnemen door te studee- ren? Wel neen. Het is echter algemeen gebleken, dat het onderwijs van een school voo'r U.L.O. niet gelijkwaardig is aan dat van een middelbare school en dat een leeraar iets geeft, wat een onderwijzer niet kan geven. Lagere, middelbare en hoogere scholen hebben ieder een eigen karakter, een eigen sfeer; slechts zij, die de drie hoofdaf- deelingen van ons onderwijs bij erva ring kennen, kunnen zich hiervan een juist oordeel vormen. Wat X over de Hoogere Handels school alhier schrijft, is juist: de twee onderste klassen der handelsschool zijn zuivere H.B.S.-klassen, de 3de klas geeft minder wiskunde, maar een in leiding tot de handelswetenschappen, de vierde en 5e klas laten het zwaarte punt vallen op talen en handelsweten schappen, terwijl bij de gewone H.B.S. de wis- en natuurkunde meer verzorgd zijn. De H.H.S. is meer op de praktijk ingericht, de gewone H.B.S. meer als voorbereiding voor de hoogere wis-, natuur- en scheikundige studiën. Sedert 1923 is naast die wis- en na tuurkundige H.B.S. een nieuwe H.B.S. ontstaan, welke in haar programma veel overeenkomst vertoont met de Hoogere Handelsschool. Ze begint meestal haar economisch-maatschap- pelijk karakter aan te nemen met het vierde studie-jaar, de H.H.S. vaak reeds met den derden cursus. In afwachting van een nieufve wet telijke regeling, welke samensmelting van deze twee typen scholen zal geven, worden met ingang van September a.s. de aantallen uren van beide scholen voor de verschillende vakken gelijk gemaakt, zoodat met ingang van den nieuwen cursus het onderwijs op HBS A en H.H.S. geheel gelijk is. Financi- eele bezwaren verhinderen te Waal wijk voorloopig verandering van naam, dit zal echter, hopen we, slechts van korten duur zijn. De bij de Kamer in gediende, maar niet in behandeling ge nomen wet op het Voorbereidend Hoo- ger en Middelbaar Onderwijs, deelt de Hoogere Handelsschool onder den nieuwen naam H.B.S. A in bij het Voorbereidend Hooger Onderwijs, om dat aan het einddiploma eenige studie rechten voor het Hooger Onderwijs worden verbonden. Reeds nu hebben bezitters van het diploma eener erkende Hoogere Han delsschool het recht te studeeren aan de Handelshoogescholen van Rotter dam en Tilburg, terwijl het programma van de R.K. Leergangen te Tilburg de grootste opleidingsschool voor mid delbare akten in den lande de Hoo gere Handelsschoölstudie naast die van H.B.S., Kweekschool en Gymnasium 't meest geschikt acht voor degenen, die voor een middelbare akte wenschen te studeeren. Waalwijk, 25 Juni 1929. Dr§. G. J. de Vries. Dir. R.K.H.H.S. 5 te Waalwijk. bouw van een Middelbare School, Van de blijkbaar aangeboden gast vrijheid kan dus voor de meisjes, waarvoor men M.O. wenscht, geen gebruik worden gemaakt. Mijn vraag blijft dus: Zouden onze meisjes geen toegang kunnen krijgen althans tot de H.B S. klassen van de plaatselijke H,H S. 5jc. Ouders, die met mij deze toelating gaarne zouden zien, noodig ik uit bij wijze van adhaesiebetuiging hun kaartje te zenden aan het bureau van .De Echo". Aan U geachte redactie mijn harte- lijken dank voor het plaatsen van mijn stukje. X. VOOR HANDEL EN INDUSTRIE. naar Vugtiterstr. 65, DEN BOSCH. ONTVANGEN NIEUWE COLLECTIE Chique modellen. HEMDEN, tevens met afknoopbare Manchetten, (HEMDEN, óók naar maat). Heerenmodemagazijn. Markt 5. DEN BOSCH. Telefoon 841. AGENDA'S. WAALWIJK. Donderdag 8—10 uur. Gymnastiek voor de leden B Q.V. Donderdag 8'/j uur. Repetitie W.G.V. Gymnastieklokaal. Donderdag 8'/2 uur repetitieTavenu. Zaterdag 3'/a uur. Verplichte oefe ning voor de leden der korfbalclub W.E.K. Zaterdag 9 uur. Repetitie Liedertafel „Oefening en Vermaak". Zondag OEEN Repetitie Liedertafel „Oefening en Vermaak". MARKTBERICHTEN. VEE EN PAARDEN. ROTTERDAM, 25 Juni. Ter vee markt waren heden aangevoerd: 232 paarden, 34 veulens, 930 magere runde ren, 840 vette runderen, 370 vette kal veren, 569 nuchtere kalveren, 286 schapen of lammeren, 71 biggen, 10 bokken of geiten en 5 overloopers. Prijzen per kilo. Koeien 3540 ct. 4749 ct., 52^55 ct., ossen 421/» ct., 4648 ct., 5052-| ct.; stieren 3940 ct., 4244 ct., 4749 ct., kalveren 47|- 52J ct., 60—65 ct., ct. P.rijzen per stuk van mager vee: melkkoeien 200220, stieren 120 500, paarden 250350, slachtpaar- den 100—185, hitten 100—170, veu lens 7090, fok nuchtere kalveren 2232, slacht nuchtere kalveren 16 —22, kalfkoeien 200—400, pinken 75125, vaarzen 150-210, biggen 2035, per week, 33.25; overloo pers niet genoteerd. Op de vette markt was den aanvoer van koeien en ossen flink. De handel was vlug en de prijzen in de betere kwaliteit iets hooger. Een beste koe ging nog van 1' tot 3 cent boven notee ring. Stieren waren wederom ruim ter markt. Dei handel was kalm en de prij zen waren iets hooger dan de vorige week. OPGERICHT 1872, Middelbaar Onderwijs voor Meisjes. Het ingezonden stukje van den heer v. d. Wal in de Echo van 18 dezer kwam mij eenigszins vreemd voor. Immers was er geen ander verschil tusschen U.L.O. en M.O. dan klasse en vakonderwijs of werkte dit verschil niet diep door, dan lag het toch voor de hand het veel kostbaarder instituut M O. te vervangen door het goed koopere U.L.O. Het lust me echter niet de verhou ding U.L.O. en M.O. uiteen te zetten. Ik zocht gelegenheid voor onze meisjes om M.O. te genieten, althans de eerste jaren aan de plaatselijke H.H.S. Nu heeft m.i. het stukje van het hoofd der Nuts U.L.O. school geen andere strekking dan te zeggendat kan aan onze school geschieden. Ook wat dit betreft twijfelde ik en toog daarom op onderzoek uit. De Directeur der R K. H.H.S. 5jc .In antwoord op Uw schrijven van heden deel ik U mede, dat een aan schrijving van den Inspecteur M.O. 5e inspectie betreffende deze materie als volgt luidt Het komt mij wenschelijk voor dat in de 4e klasse zonder examen geen leerlingen worden toegelaten, die slechts een diplopia U.L.O. A of B bezitten. De rector van het R.K. Lyceum ie Tilburg berichtte .voor een leerling met einddiploma U.L.O., die in onze 4e klas wil komen, vragen wij toe latingsexamen". De Directeur der Rijks H.B.S. 5jc te Tilburg antwoordde .In antwoord op Uw schrijven d.d. gisteren heb ik de eer U mede te deelen, dat jongens of meisjes met einddiploma U.L O. A of B eerst na afgelegd toelatings examen in een der klassen van de Rijks H.B.S. te Tilburg geplaatst zou den kunnen worden". Zoowel wat de bijzondere als de openbare scholen voor M.O. betreft, gaat dus niet op de bewering van den heer v. d. Wal; dat de U.L O. school gelijk wordt gesteld met de onder- van de meest gewone tot de fijnste kunst drukwerken, handelsdrukwerk, couranten, vereenigingsorganen, periodieken, boekwer ken catalogi enz. Uitgebeeld personeel, Nieuwste machines. Mooie lettersorteering. Vraagt offerten of Reizigersbezoek. Agent te Kaatsheuvel A. VAN DER WEE-COOLS Schoolstraat. Vertrek van Maan dag. Dins- dag. Woens dag. Donder dag. Vrijdag Zater dag. Waalwijk vm. 3.— nm. 2.— vm. 3.— vm. 6. vm. 6 nm. 2.— vm. 6.— vm. 6. nm. 2. Rotterdam vm. 7.— nm. 1.— nm. 1.— nra. 1.— vm. 7.— nm. 4.— nm. 1.— vm. 7.— nm. 2.— Qeertruidenberg vm. 4. nm. 3.30 vm, 4. nm. 3.30 nm. 3,30 vm. 7.— nm. 3.30 vm. 7.— nm. 3.30 vm. 7.— nm. 3.30 Rotterdam vm. 7.—- BIB. 12.-1.- vm. 7.— nm. 1. vm. 7.— vm. 7.— nm. 4.— vm. 7.— nm. 1.— vm. 7.— nffl.l.- 2. MET COUPONBOEKJES INHOUDENDE 10 STUKS. Ie klasse ter waarde van f 7.50 voor f 6. 2e klasse ter waarde van f 5.— voor f 4. Geldig voor de trajecten WAALWIJKQEERTRUIDENBERG- ROTTERDAM of omgekeerd, sulhipf srhrppf ALLE DRUKWERKEN,

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1929 | | pagina 6