Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Hel Hé der Stille Md.
I":rSFrite van der Ven, VBdüeI.
II
FEÜILLETO
i
VERANDEREN EN REPAREEREN
van alle soorten BONTWERKEN.
BONTMANTELS NAAR MAAT.
DOOR EmARim
NUMMER 71.
ZATERDAG 7 SEPTEMRER 1929.
52e JAARGANG.
Dit blad verschijnt
WOENSDAG en ZATERDAG.
Aboimementsprfl s per 8 maanden 1.2S.
Franco per post door bet geheele rflk 1.40.
Brieyen, Ingezonden stukken, gelden, ena.
franco te aenden aan den Uitgever.
UITGAVE
WAALWLTKSCHE STOOMDRUKKERIJ ANTOON TIELEN.
Telefoon No. S8. Telegr.-Adres: ECHO.
Prfls der AdvertentiSn
20 cent per regel; minimum 1.60.
Btf contract flink rabat.
Reclames 40 cént per regel. f J
AdvertentiSn moeten Woensdag en vrijdag
des morgens om uiterlijk 9 uur in ons bezit
■Sn.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
DRIE BLADEN.
EERSTE BLAD.
De afzet van fndustrieele
producten in het bizonder
van schoenen.
II.
I c. De invloed van de mode. Deze
is speciaal voor de schoenindustrie
van eminent belang. De mode brengt
groote onstabiliteit in den afzet. Bleven
de modewisselingen beperkt tot het
seizoen, deden ze zich dus eik jaar
in denzelfden vorm voor (ieder jaar de
zelfde soort wandel, en sportschoen
of winter- en zomerschoen) dan was
het bezwaar niet zoo groot. Ook niet
indien over jaren dezelfde schoenen
alleen b.v. in den zomer werden ge
kocht. Voorraad houden is hiervoor
de beste oplossing. De mode geeft
echter variatie in seizoen en jaar. In
de schoenindustrie is deze factor steeds
meer van invloed geworden in werk
en eenvoudig burgerschoeisel is nog
vrij groote stabiliteit, in het luxe
heeren- en vooral dameswerk zijn de
wisselingen zeer sterk, bovendien
neemt de luxe in het algemeen toe.
Waardoor ontstaat nu de mode?
Men is dikwijls geneigd de schuld
aan den consument te geven, speciaal
aan de dames. Zij willen zich onder
scheiden van anderen, ze houden niet
altijd van hetzelfde e. d. Echter, m.i.
is ook een belangrijk deei van het
kwaad een gevolg van de scherpe
concurrentie, die den fabrikant drijft
door speculatie op den wisselenden
smaak van het publiek, zich een zoo
groot mogelijk deel van den afzet te
verschaffen.
De gevolgen van de mode zijn de
volgende
lo. Het remmen van de tendens
naar massaproductie welke in eik me-
chanlsch bedrijf bestaat hoogstens
is nog serie-productie mogelijk. De
M* ,JDM tOHO VAN HBT BÜIDBN".
NAAR HET ENGELSCH.
J. SCHEEPENS.
98.
Chris zette opeens met een vastbe
raden gebaar haar bril weer op en
streek haar lokken weer over het
voorhoofd tot bijna op de randen der
brilleglazen.
„Ik hoop dat n begrijpen zult, dat
ik voorloopig nog steeds voor juf
frouw Lee wensch door te gaan",
sprak zij. „Mijn taak is nog lang niet
ten einde. Lord Littimer, ik hoop, dat
u Frank niet meer in ongenade weg
zult zenden!"
Littimer zag haar besluiteloos aan.
„Dat weet ik nog niet", sprak hij.
„Frank, ik heb vandaag zooveel goeds
van je gehoord, dat ik geloof een on
rechtvaardigheid te hebben begaan.
En toch ben ik nog niet zeker
Maar het zou in elk geval onvoorzich
tige politiek zijn, als ge thans hier
bleeft. Als het nieuws Reginald Hen-
son ter oore kwam, zou het misschien
al de plannen van juffrouw Macchia-
velli hier in de war sturen, en dat zou
jammer zijn!"
„Zoo ver had ik nog niet gedacht!
Dat is waar!" riep Chris uit. „Frank
kan beter weer verdwijnen, voorloo
pig, totdat hij van mij bericht krijgt,
series worden echter steeds kleiner
naarmate het aantal modellen en soor
ten grooter wordt; de afzet van het
zelfde model daalt daardoor steeds.
2o. Het bemoeilijken van voorraad-
opslag, welke bij massa-productie zoo
geschikt is om schokken en seizoens
wisselingen in het bedrijf te voorko
men. Dit Is duidelijk te zien in de
schoenindustrie n.l. seizoens-werke-
loosheid, periodieke overbelasting met
alle nadeelige gevolgen voor onder
nemers en vooral ook arbeiders hier
aan verbonden.
Hoe deze kwaal te genezen Ik
geloof, dat er weinig geneesmiddelen
zijn. Het publiek is a.h.w. in de mode
opgevoed en er mee verwend. Dat
de mode meer kost. voelt men bijna
niet, omdat de concurrentie die hoo-
gere kosten drukt. Het best is m. i.
toch beperking van de modelien^door
den fabrikant, gecompenseerd door
lagere prijzen, welke met een inten
sieve „draagt eenvoudiger schoenen"
reclame een hoogere afzet kunnen
geven.
I d. Het kostenverloop is de basis
van de prijspolitiek. Er zijn onderne
mingen met a. gelijkblijvende b. stij
gende c. dalende kosten, wanneer de
productie wordt uitgebreid (per een
heid product.)
a. De ondernemingen met gelijk
blijvende kosten zijn weinig talrijk
als voorbeeld noem ik het klein klee
ding- en schoenmakershandbedrijf. Het
groot-machinale bedrijf heeft overwe
gend dalende kosten.
b. Onder de bedrijfstakken met
stijgende kosten vallen land- en mijn
bouw. Daar we onze aandacht speci
aal op de verwerkende industriën ves
tigen, zullen wij ook deze buiten be
schouwing laten.
c. Dalende kosten hebben de ver-
werkende en transportbedrijven. De
daling van die kosten is niet in alle
bedrijfstakken gelijk en even regelma
tig. Denkbaar is zelfs dat onder be
paalde omstandigheden de kosten
weer hierheen te komen. Maar ik zou
wel dolgraag zien, dat u elkaar de
hand reikte".
Frank Littimer maakte een aarze
lend gebaar en trok toen weer terug.
„Ik zou ik zou het nog liever
niet doen", sprak hij, „Laten we
wachten tot ik volkomen in mijn eer
hersteld ben. De hemel weet hoe ont
zettend ik geleden heb voor een jon
gensachtige onbescheidenheid."
„Maar gij hebt nog een jonge vrouw
die op je wacht", sprak lord Littimer
eenigszins bitter.
„Ik weet het, ik weet het. Het is
verschrikkelijk geweest. Ik nam die
brieven van de arme Claire Carfax
weg omdat ze hartsgeheimen bevat
ten, slechts voor mij bestemd, en.
Niemand anders heeft die brieven
ook ooit gelezen. En ik wilde ze je
weer terugsturen. Ik wenschte dat ik
het maar gedaan had!"
„Helaas, ja! Ik heb ze toen geno
men en verbrand. Maar ik roep den
hemel tot getuige, dat ik aan niets
anders de hand heb geslagen. Indien
het mijn laatste woord was, dat ik
ooit zou sprekenmaar, wat doet
die kerel daar in dat kostuum van
predikant? Het is een van de meest
schurkachtige medehelpers van Regi
nald Henson!"
Inderdaad kwam Merritt langzaam
het terras opgewandeld. Hij bleef ach
terdochtig staan, toen hij Frank be
merkte, maar Chris noodigde hem
met een vriendelijk wuivend handge
baar uit, binnen te komen.
„Het lijkt wel of het hoort", sprak
ze. „Ik had mijn vriend Merritt ge
vraagd om te komen, maar toen ik
stijgen. De algemeene regel is echter
dalende kostprijs bij grootere produc
tie. Ook met de schoenindustrie is
dit het gevai, deze heeft ook een be
drag aan kosten onafhankelijk van de
bedrijfsdrukte (z.g. vaste kosten sala-
rissen van vaste employees, directeu
ren, boekhouders e. m. a. kosten van
onderhoud van machines en gebou
wen, de minimum afschrijving e.m.a),
Neemt de bedrijfsdrukte toe dan neemt
de omslag van die kosten per product
af, De variabele kosten blijven per
product gelijk (b.v. grondstof, een
fabriek gebruikt voor de LOOOe schoen
evenveel leer als voor de 5000e van
dezelfde soort, idem stukloonen en
loonen van arbeiders, die bij minder
drukte ontslagen worden.). De prijs
politiek van het bedrijf moet nu in
gesteld zijn op het feit, dat een deel
der kosten daalt bij grooter afzet. Men
moet dus liever méér produceeren
tegen een lageren prijs (er van uit
gaande, dat bij de elastische vraag
naar industrieproducten de vraag daar
door wordt gestimuleerd), dan gelijk-
houden of inkrimpen der productie
dat deed had ik er geen flauw idee van
dat ik Frank zou zien. Maar nu ge
toch hier zijt, moogt ge wel eens wat
meer vernemen van den vreemdsoor-
tigen handel en wandel van onzen
vriend Reginald Henson. Het is tijd
dat we Merritt eens laten zien, dat
ik niet de handige dievegge ben, waar
voor hij me gelieft aan te zien!"
Merrit kwam sullig naderbij. Het
was duidelijk, dat de tegenwoordig
heid van Frank Littimer hem in de
war bracht.
Doch Chris beduidde hem lachend
zich op z'n gemak neer te zetten in
een der nog overblijvende rieten tuin-
fauteuils.
,,Wat zijt ge toch uitstekend op
tijd", begon Chris. „Ik had u verteld
dat lord Littimer en ik gaarne inlich
tingen van u zouden ontvangen en op
uw hulp rekenden. In de eerste plaats
dan zouden we gaarne vernemen, van
waar die metalen sigarenkoker met
diamanten bezet, en die op het oogen-
blik in den winkel der firma Rutter
te koop ligt, komt.
We willen weten hoe hij daar komt
en wie hem aan de firma Rutter heeft
verkocht. AVe willen ook weten waar
om van Sneck eenzelfden sigarenko
ker heeft gekocht bij de firma Walen,
in Brighton!"
Merritt's onderkaak viel van verba
zing naar beneden en zijn gezicht
werd bleek als was. Hij zag eerst een
oogenblik hulpeloos om zich heen, als
om te zoeken hoe hij zich het gemak
kelijkst uit de voeten kon maken,
maar toen gaf hij dit idee met een
diepen zucht prijs.
„Getroefd!" mompelde hij. „Ge-
ROODrSTÊR
MMJACttóPPy VAN VERZEKERING OP HET LEVEN
met hoogere kosten. Over de verdere
consequentie hiervan wilien we niet
uitwijden. Alleen vermelden we, dat
deze factor van dalende kosten de
belangrijkste invloedsfactor is voor den
groei van het grootbedrijf.
Ad II a. De afzet, uit het oogpunt
van het individueele bedrijf. Het eerste
waar we hiermee te maken hebben is
de concurrentie. Elk producent streeft
er naar de mededinging naar de klan
ten te verminderen en deze te bevor
deren tusschen zijn leveranciers van
grondstoffen (zoolang dit geen kwali
teitsvermindering onder I d. tengevolge
heeft),
Hoe nu de concurrentie met mede
producenten te beperken Dit kan ge
schieden door overeenkomsten of fu
sies met andere fabrieken. Is dit mo
gelijk in de schoenindustrie? Niet ge
schikt zou zijn een overeenkomst
tusschen een fabriek van heeren- en
een van damesschoenen. Ik schrijf
overeenkomst, daarmee bedoelende
een betrekkelijk icsse band tot prijs-
troefd, en nog wel door een vrouw!
Een mooie vrouw wel, dat moet ik
zeggen, maar toch een vrouw! En
toch, waarom hebt u niet.
Hij zweeg, verloren in de beschou
wing van een vraagstuk, dat zijn ver
stand te boven ging.
„Ge hebt niets te vreezen", zei Chris
met een glimlach. „Vertel ons alles
wat ge weet en verberg niets en ge
zult vrij zijn als we klaar zijn met
je"
„Merritt wischte zich met den rug
van zijn hand de droge lippen af.
„Ik kom als vredelievend man",
sprak hij heesch. En ik zal u alles
vertellen."
HOOFDSTUK LXVII.
HET SPOOR WORDT DUIDE
LIJKER.
Ondanks zijn verzekering lag er
over Merritt's gelaat een onrustige
trek, een uitdrukking, waaruit wan
trouwen sprak jegens degenen, die
daar om hem zaten. Een ongunstige
ondervinding van de minder goede be
doelingen en de onbetrouwbaarheid
van zijns gelijken, hadden hem ge
leerd, dat men nimmer, in wie dan
ook, vertrouwen stellen moest. En op
het oogenblik had hij dan ook veel
zin om te trachten door een of ande
re uitvlucht den dans te ontspringen.
„Als ik niets zeg", zoo redeneerde
hij heel filosofisch, „kan ik ook geen
schade aanrichten. Misschien is het
tenslotte nog wel het beste, dat ik
zwijg."
„Maar ge weet dat het gevaarlijk
of afzetgebiedsregeling. Een heeren
schoenfabriek heeft geheel andere
prijzen en afzetgebieden dan een da-
meswerkbedrijf, er bestaat tusschen
hen geen concurrentie, dus een over
eenkomst van bovenbedoelden aard is
overbodig. Wel is te denken een fusie
(vereeniging onder één beheer) niet
tot concurrentie—uitschakeling, maar
tot winstvereffening, (aangenomen dat
er verschillende afzet- en winstverloop
is tusschen heeren— en dames-
schoenenproductie, iets wat statistisch
uit te maken zou zijn.) Dit staat echter
buiten ons vraagstuk. Wel is denk
baar een overeenkomst tusschen alle
gelijksoortige schoenfabrieken. Blijven
er belangrijke bedrijven buiten de
overeenkomst dan verdwijnt de con
currentie niet, wordt soms zelfs niet
minder. Het is echter zeer moeilijk
alle bedrijven in een overeenkomst-
verband op te nemen. De sterke
fabrieken willen op eigen beenen
staan en geen concessies doen ten
behoeve der zwakkere.
kersen eten is met groote heeren ais
Reginald Henson!" merkte Chris op.
„Dat zegt u goed, juffrouw! Hij is
niet voor de poes en u kent hem nog
niet eens zooals ik hem ken!"
Chris gaf het goedmoedig toe, al
dacht zij er het hare van. Lord Litti
mer had plaats genomen op de gsgo-
te steenen bank, langs den terraskant
en sloeg de scène vol belangstelling
en genot gade.
„Denkt ge dan dat mijnheer Hen
son soms een vriend van u is?" vroeg
Chris.
Merritt knikte en grinnikte. Zoo
lang hij Henson met een en ander de
behulpzame hand kon bieden, meende
hij vrijwel veilig voor hem te zijn.
„Mijnheer Merritt", vroeg Chris
dan plotseling, „heeft u wel eens ooit
gehoord van Reuben Taylor?"
Het effect van deze vraag was een
voudig ontstellend snel.
Opnieuw viel de onderkaak van Ja
mes Merritt als door een electrischen
schok tot op z'n onderste knoopsgat,
en in zijn oogen, die schuw rondke
ken vertoonde zich een vreesachtige
blik.
„Ik heb kortelings in een onzer fijn-
j ste bladen iets van Reuben Taylor ge
lezen", gnig Chris voort. „Het schijnt
dat mijnheer Taylor iemand is, die
niemand nog nooit heeft gezien, maar
die van tijd tot tijd aan de gemeen
schap een grooten dienst bewijst. En
toch is het niet wat men zou kunnen
noemen een filanthroop, want zoowel
de politie als zijn cliënten beloonen
hem aardig voor zijn werk. Veronder
stel eens b.v., dat mijnheer Merritt
hier, iets verkeerds gedaan heeft."
Wordt vervolgd.
Waalwyfcsche en Langstraatsclie Courant,
i—68
.•li
LichteQeuriöe
ROOKTABAK
THEODORUS
NIEMEIJER
GRONINGEN
