SE ECHO VU IET lUIBEM
No. 80. Woensdag 9 Oct. '29. 52e Jrg.
TWEEDE BLAD.
De Klokken van Corneville.
Opera—comique in 3 bedrijven.
In het 1ste bedrijf is de kleinzoon
van den overleden Markies, Henri, het
erfdeel van zijn voorvaderen, het kasteel
van Gorneville, komen opeischen en
zal daar zijn intrek gaan nemen, waar
reeds vele jaren, volgens de legende,
spookgestalten rondwaren.
Met behulp van zijn matrozen en
het nieuwe personeel zal hij zijn nieuwe
woonstee van deze ongewenschte gas
ten trachten te bevrijden.
In II is het onderzoek in vollen gang.
Diepe duisternis en een beklem
mende stilte doen de toch al angstige
helpers sidderen en beven en vooral
Grenicheux, de baljuw, Qermaine en
Serpolette geven geen blijken van
grooten durf en voortvarendheid.
De matrozen gaan voorop, voorzien
van vlammende toortsen, wier flikke
rende lichten de zalen van dit sombere
kasteel een nog spookachtiger aanzien
geven.
Slechts schoorvoetend volgen de
dienstbaren hun nieuwen meester.
Grenicheux moet met geweld door de
matrozen worden voortgesleept en de
heele spookgeschiedenis heeft hem
zoodanig te pakken, dat hij van angst
dreigt om te komen, een angst die
zelfs tot een komisch incident leidt,
doordat Grenicheux, de baljuw en
Serpolette elkander voor geesten aan-
zien.
Serpolette is de situatie echter
spoedig meester en brengt haar lotge-
nooten weder op streek.
Plotseling klinkt hol en scherp het
commando van den Markies„Schild
wachten waakt" en het moedige drietal
dat zich pas weer had vermand, slaat
verlamd van schrik ter aarde en durft
niet meer op te zien.
Germaine had zich moediger getoond,
gedreven echter door een verborgen
gevoel van genegenheid jegens den
Markies. Zij was hem op den voet
gevolgd.
Het gedrag van den baljuw geeft
Markies Henri aanleiding tot scherpe
verwijten, Hij, die moest weten, dat het
kasteel door smokkelaars of bandieten
kon worden bezocht, was door zijn
lafhartigheid onbewust hun medewerker
geworden.
Hij was het voorwerp van bespotting
geworden, zijn prestige was verloren
gegaan, al was het slechts door het
afrukken van zijn pruik op de jaar
markt en om zijn verhouding met de
jeugdige Germaine.
Het onderzoek wordt voortgezet en
door de duisternis misleid, meent men
in een harnas, dat men passeert, een
spook gevonden te hebben. Weer die
vreeselljke angst.
De Markies brengt het illustere ge
zeischap weder tot kalmte en licht zijn
volgelingen in, omtrent de herkomst
van dat wapentuig, dat nog herinnert
aan den grooten strijd door zijn voor
vaderen tegen de Mooren gestreden.
Eindelijk heeft men sporen gevonden
die het geheim zouden kunnen ont
sluieren. Op een kamerdeur was een
sleutel blijven steken, terwijl half afge
brande kaarsen op de aanwezigheid
van ongenoode gasten wezen
Henri gaat alleen de bewuste kamer
binnen en keert spoedig terug, gehuld
in een laken tot grooten schrik van
de onderzoekers en voorzien van
een portefeuille, welks inhoud oude
paperassen onder stijgende belang
stelling wordt onderzocht.
De baljuw leest de vergeelde stukken
voor, die melding maken o.a. van de
geboorte van een adellijke jongedame,
Gravin de Lucenay, die voor haar
verder leven aan de zorgen van den
ouden Gaspard werd toevertrouwd
De beschrijving, die gegeven wordt
omtrent den leefregel van deze jonge
adellijke schoone, komt zoodanig over
een met het leven van Serpolette, dat
zij gaat meenen zonder eenigen
twijfel zelfs aanspraak te mogen
maken op al de titels waarvan in het
geheimzinnige epistel sprake was
Zij wordt zinloos van hoovaardig-
heid. Trots als een pauw stapt zij
rond. Zij is immersde Markiezinne.
Markies Henri komt het geval nu
niet bepaald geloofwaardig voor en
wil eerst z^n doel bereiken en de
spoken op heeterdaad betrappen. Daar
toe gaat hij met het heele gezelschap
In een onderaardschen gang, hetgeen
Grenicheux bijna een flauwte van angst
bezorgd.
Middelerwijl tracht de Markies van
Germaine de reden van haar verhou
ding tot Grenicheux te weten te komen
hoe een dergelijk net meisje daar
kon komen op den dag van haar
huwelijk met den baljuw, nog met
dien visscher uit te gaan.
En wanneer Germaine hem daarop
antwoord geeft, kondigen de
matrozen het naderen van een bootje
aan, dat waarschijnlijk de spoken met
zich voert.
Vlug wordt Grenicheux in het harnas
vastgeklonken en hij zal geheel alleen
de gedragingen van de spoken moeten
bespieden.
costuum. Onbeschrijfelijk is de angst
die hem kwelt.
Het spook nadert. Lichten worden
ontstoken. Pijnlijk is de stilte en ge
heimzinnigheid in deze sombere om
geving.
Maar wie schetst de verbazing van
den .ridder" als hem blijkt, dat de
oude Gaspard, die ten prooi is aan
een gewetenswroeging, hier komt
spoken,
Gaspard had zich het geld van den
overleden Markies toegeëigend, over
tuigd als hij was. dat nooit geen
rechthebbende meer zou opdagen en
mocht het nog gebeuren, hij zou
immers alles met interest op interest
terugvinden.
Genotvol zit hij bij den ijzeren
geldkist, waarvan de scharnieren bij
het openen een door-mergel-en-been-
gaand gekrijsch veroorzaken.
De oude gierigaard laat de gouden
munten glinsterend in het matte,
flonkerende kaarslicht, door zijn
knokige, gekromde vingers glijden
en is geworden tot een vrek, die niets
of niemand meer ontziet.
Plotseling luiden de klokken
volgens de legende het teeken, dat de
Markies was teruggekeerd een
overweldigende angst grijpt hem aan.
De deuren van een zijzaal worden
geopend en zijn vervolgers belagen
hem. Nog dringt het niet tot hem door
dat hij betrapt werd. Hij meent een
bovenaardsche verschijning te zien.
,'t is de hel", krijscht hij. Het harnas
beweegt en dat brengt hem terug tot
de werkelijkheid. Razend beschermt
hij zijn geld, terwijl hij wordt over
meesterd, doch zwichtend voor de
overmacht valt hij wezenloos teraarde
en zonder eenige uitdrukking zit hii
daar, de gebrokene, zich toever
trouwend aan de zorgen van Germaine,
voor wie hij toch dit alles had ge
daan.
E. V.
waarvan 9 Nederlanders en 1 buiten
lander, die echter maar een gedeelte
van den cursus volgde. Van de over-
blijvenden verwierven er 6 het diploma.
De leeftijd varieerde van ongeveer
16—30 jaar.
De leerlingen kwamen uitSchalk
haar 1, Haarlem 1, Dongen 2. Kaats
heuvel 1, Waalwijk 2, Tilburg 1,
Waspik 1, en verder 1 uit Herzogen-
buchsee (Zwitserland).
b. Onderwerkafdeeling.
Deze afdeeling werd gevolgd door
.4 leerlingen en wel door 12 Neder-
anders en 2 buitenlanders.
7, waaronder een werkelooze, volg
den een gedeelte van den cursus. Aan
iet einde van den cursus werd aan
Nederlanders en 2 buitenlanders het
diploma uitgereikt.
Deze leerlingen kwamen uit: Waal
wijk 6, Kaatsheuvel 5, Rotterdam 1,
Strausberg 1 (Duitschland), Kreus-
ingen 1 (Zwitserland).
De leeftijd varieerde van 1839 j.
Wandelcursussen.
PROVINCIAAL NIEUWS.
Waalwijk, 8 October 1929.
Premiemarkt te Waalwijk op
Donderdag 10 October a. s.
om op te treden als Rijksgedelegeerde
bij het afnemen der examens, ter
verkrijging van het diploma voor
schoenhersteller en van schoenmaker.
Bij meerdere tentoonstellingen op
Rijksschool voor
Leerlooiers en Schoenmakers
te Waalwijk.
Verslag over het schooljaar 1928/29.
Algemeene Beschouwingen.
Het aantal leerlingen, dat gedurende
het afgeloopen jaar de aan of vanwege
de school gegeven cursussen volgden
bedroeg 455.
Onder te verdeelen als volgt,:
I. Dagcursussen, alle dagen van
9.30 12 en 1.30—5 uur.
A. Looierij 11 leerl.
B. Machin. Schoenmakerij
a. Bovenwerkafdeeling 10
b. Onderwerkafdeeling 14
werden niet
en
toe
het
Korte cursussen
gegeven.
D. Wandelcursussen.
Hand- en
Maatsohoenmakerij 91 leerl.
b. Cursussen in
Warenkennis 136
Cursussen in
Onderwerkmaken 103
II. Winteravondcursussen.
Machinale Schoenmakerij
mannelijke 72 leerl.
vrouwelijke 18
Dagschool.
A. Looier ij-af deeling.
De looierijcursus telde 11 leerlingen
en wel2 uit Waalwijk, 1 Dongen,
1 Reijen, 1 Riel, 1 Alphen, 1 Oister-
wijk, 1 Zevenbergen, 1 Hilvarenbeek,
1 Kaatsheuvel en 1 uit Biël (Zwitserl.).
Van deze leerlingen had 1 reeds
den geheelen vorigen cursus gevolgd
en behaalde met Kerstmis z'n diploma,
waarna hij de school verliet. Verder
verlieten nog 2 leerlingen den cursus
gedurende het jaar, omdat zij de les
sen moeilijk verwerken konden. Van
de overige 8 leerlingen behaalden er
6 een diploma.
De leeftijd van de leerlingen aan
deze afdeeling varieerde van 1723 j.
Gefabriceerd werden behalve het
leder noodig voor de machinale
schoenmakerijafdeeling, ook verdere
technische ledersoorten.
Aan het einde van het cursusjaar
werd een tentoonstelling gehouden van
het gefabriceerde leder, waaruit bleek,
dat er aan ons instituut werkelijk heel
wat te leeren is. Ook dit jaar was het
bezoek aan deze tentoonstelling uit
looierskringen te gering.
Tot de examens werden behalve de
Inspecteur Generaal en de leden der
Commissie van Advies dit jaar voor
het eerst gecommiteerden uit de ver
schillende looiersbonden uitgenoodigd,
ter versterking van het contact met de
industrie. Aan deze uitnoodiging gaven
de gecommiteerden van den R.K.
Bond van Lederfabrikanten gehoor,
die het geheele mondelinge examen
meemaakten en vol lof waren over 't
vele, dat aan onze school geleerd wordt.
B. Machinale Schoenmakerij.
Deze afdeeling is wederom verdeeld
in 2 onderafdeelingen, die ieder voor
zich gevolgd kunnen worden en waar
van de duur van de beide cursussen
ieder een jaar is.
a. Bovenwerkafdeeling.
Door den leeraar der Handen
VI aatschoenmakerij afdeeling werden
gegeven de volgende cursussen
a. Hand- en Maatschoenmakerij
Musselkanaal aan 13 leerlingen
Emmen 7
Meppel 10 n
Deventer 11
Utrecht 11
Alkmaar 15
Helmond «24
b. Cursussen in Warenkennis
Terborg aan 16 leerlingen.
Winterswijk 11
Apeldoorn .9
Helmond 25
Musselkanaal .21
Emmen .8
Deventer .15
Gouda .31
De leeftijd van de cursisten van a
en b. varieerde van 15 57 jaar
Door leeraren in los dienstverband
werden in overleg met de Nationale
Federatie voor de Vakopleiding ge
geven
c. Cursussen in Onderwerkmaken.
te Groningen met 22 deelnemers,
leeraar E. Zweers te Zwolle,
te Venlo met 10 deelnemers,
leeraar J. L. Beker te Nijmegen,
te Venraij met 8 deelnemers,
leeraar J. L. Beker te Nijmegen,
te Arnhem met 12 deelnemers,
leeraar J. A. Schlaghecke te Arnhem
te Varsseveld met 11 deelnemers,
leeraar H. v. Gaver te Baarn.
te Hilversum met 21 deelnemers,
leeraar H. v d. Veer te Utrecht
te Gouda met 19 deelnemers,
leeraar P. Herstel te Schiedam
Duur dezer cursussen is ongeveer
9 maanden, 1 middag en avond per
week.
De leeftijd van de deelnemers dezer
cursussen varieerde van ongeveer
1550 jaar.
II. Winteravondcursussen
Deze mochten zich, wat de machi
nale schoenmakerij betreft, in een
bevredigende belangstelling verheugen,
hoewel de toeloop minder was dan
het vorig jaar.
Het verhoogde lesgeld bleek wel de
voornaamste oorzaak van den teruggang
in deelnemerstal, reden waarom reeds
voorgesteld is, het lesgeld wederom
op f2.50 resp^ f5.per cursus te
brengen.
In totaal werden zij door 90 deel
nemers gevolgd, te splitsen als volgt
a. Machinale afdeeling
1. Snijden en teekenen bovenwerk 17
2. Grondbeginselen onderwerk 20
3. Snijden van leder 18
4. Stikkerij jongens 17
5. Stikkerij meisjes 18
Duur van deze cursussen was 5
maanden.
Van deze leerlingen kwamen er 56
uit Waalwijken 34 van buiten Waalwijk.
De leeftijd van
29 leerl. was 14 en 15 jaar.
29 „16 en 17
13 18, 19 en 20 jaar.
19 21 jaar en ouder.
b. Looierijafdeeling.
Aan de looierijafdeeling bleek het
niet mogelijk winteravondcursussen te
geven, wegens gebrek aan belang
stelling.
In het nieuwe cursusjaar zal echter
wederom alles in het werk worden
gesteld, om ook aan deze afdeeling
weer een winteravondcursus te doen
geven.
Lezingen.
Door den leeraar van de Hand'
en Maatschoenmakerij werden voor
Schoenmakerpatroonsvereenigingen le
zingen, meestal met lichtbeelden, ge
houden over verschillende onderwer
pen voor de Hand- en Maatschoen
makerij van belang en wel te
Groningen, Helmond, Den Helder,
Eindhoven, Utrecht, Deventer, Almelo,
Amsterdam, Rotterdam,Leiden,Zwolle,
Alkmaar, Leeuwarden.
Verder hield hij in alle deelen des
lands zitdagen voor het geven van
wenken en adviezen inzake alle aan
gelegenheden rakende het hand- en
maatvak.
Door den Minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen werd deze
leeraar dit iaar wederom aangewezen,
schoenmakerijgebied werd hij aange- i
zocht als voorzitter of lid om deel te
willen uitmaken van de Jury.
Als lid der Commissie van Voor
bereiding inzake de administratieve
voorlichting voor schoenmakers werd
hem met den accountant Wessémius
opgedragen daarover een verhandeling
samen te stellen. Al spoedig bleek dit
werk, wilde het goed zijn, veel uit
gebreider te worden dan aanvankelijk
gedacht werd. Dank zij ook den finan-
tieelen steun van de afdeeling Handel
en Nijverheid kon het boek „Kos
tenberekening en Boekhouden voor
den maatschoenmaker en schoenher
steller" door Fred. H. Hoek en J.C.
C. Wessémius jaij de Waalwijksche
Stoomdrukkerij Antoon Tielen te
Waalwijk, het licht zien.
Hiermede zal blijken een goed werk
verricht te zijn ter opheffing en be-
vestiging der hand- en maatschoen
makerij. Deze leeraar woonde verder
de jaarvergaderingen der verschillende
schoenmakersorganisaties bij.
Een speciale bezuinigingscommissie
voor het Nijverheidsonderwijs bezocht
ons institituut.
De directeur heeft getracht de Com
missie, die hier ongeveer een uur ver
toefde en in dien tijd ook nog een
rondgang gemaakt heeft door de loca-
liteiten, eenig denkbeeld te geven van
de veelzijdigheid van ons instituut,
dat met z'n cursussen, lezingen en
voorlichting het geheele land bestrijkt.
De korte spanne tijds, alsook de
ingewikkeldheid van dit geleidelijk
gegroeide instituut zullen het de Com
missie zeer moeilijk maken om een
juist oordeel te benaderen, temeer
waar het gevaar niet denkbeeldig
schijnt, dat zij een vergelijking met
ambachtsscholen zal willen maken en
zich daarbij zal baseeren op het aan
tal dagleerlingen der school in Waal
wijk, welke vergelijking op verschil
lende gronden absoluut ontoelaatbaar
zou zijn.
De Commissie van Toezicht op het
Middelbaar Onderwijs, waarvan o.a.
de heet TimmermansVerschure,
schoenfabrikant te Waalwijk lid is,
bracht haar jaarlijksch bezoek aan
onze school, waarvan speciaal de
schoenmakerijafdeeling geheel gemo-
derniseerd' is, dank zij het vernieuwen
der verouderde machines en de meer
overzichtelijke opstelling, waardoor
een belangrijke verbetering verkregen
is. Wij zijn de Deutsche Vereinigte
Schuhmaschinen Gesellschaft dank
baar hare groote tegemoetkomendheid,
al is het voor haar ook van groote
waarde dat wij geheel op de hoogte
zijn en blijven.
Ook andere firma's waren ons ter
wille.
De Algemeene Rekenkamer en den
laatsten tijd nog wederom een andere
finantieele commissie controleert onze
boekhouding steeds ter plaatse.
Tal van personen en corporaties
bezochten verder ons instituut, alsook
de InspecteurGeneraal van het Nij
verheidsonderwijs.
Door leeraren en leerlingen werden
wederom de noodige excursies ge
maakt, zoowel naar schoenfabrieken
en looierijen, als naar verwante in-
dustriëen. Dit is zeer nuttig ter aan
vulling van ons onderwijs en heeft
dan ook onze volle aandacht. Wij
vermelden hier dan ook dankbaar,
dat verschillende fabrikanten ons
gaarne in de gelegenheid stelden hun
bedrijf in werking te zien, al geeft
dit een belangrijke stagnatie. Maar
ook zijn er steeds nog belangrijke
bedrijven, die, o.a. vanwege nfabrieks
geheimen", meenen ons of een ge
deelte van onze leerlingen te moeten
weren. Tegenover de Fa. Timtur, die
ons gaarne haar modern bedrijf liet
zien, staan vele andere groote fabrie
ken, die ons helaas nog steeds niet
toestadn hunne fabrieken te bezoeken,
omdat zij van zoo'n bezoek schade
vreezen voor hun bedrijf.
Personeel.
De heer C. J. Mustert werd 1 Sept.
1928 vast aangesteld als leeraar der
machinale schoenmakerijafdeeling.
Diversen.
De directeur hield verschillende
lezingen en wel voor
1. De Chem. Kring Den Bosch over
„Lederbereiding"
2. De Fed. van Looiersbonden te
Tilburg over Looiproeven met Dr.
Röhm's Titon
3. 2 lezingen voor de Nieuwe
Huishoudschool te Amsterdam over
„Lederbereiding"
De Commissie va n Advies vergaderde
ïn dit cursusjaar driemaal aan de
Rijksschool.
Het Rijksproefsti ition voor de Leder
industrie aan de school verbonden,
deed meermalen eeia beroep op de
school en haar .personeel voor het
uitwerken van adviezen. De gelukkige
combinatie van sch ooi en proefstation
maakt het mogelijk steeds aan de
praktijk getoetste adviezen uit te
brengen.
Leermiddelen.
Voor zoover ze niet door de indu
strieën belangeloos werden aangevuld
of in bruikleen gegeven, werden ze
uit de Begrooting zooveel mogelijk
aangeschaft, waarbij altijd nog te
wenschen is, maar wij toch voldoende
op de hoogte van den tijd bleven.
Tenslotte zij nog vermeld, dat aan
het einde van den cursus een tentoon
stelling werd gehouden van het werk
der leerlingen. De verkregen resultaten
zoowel in looierij- als schoenmakerij
afdeeling werden algemeen geroemd.
De Directeur der Rijksschool
v. Leerlooiers en Schoen
makers. Waalwijk.
H. VAN DER WAERDEN.
Geslaagd.
Geslaagd te Tilburg voor autogeen-
lasschen en snijden, de heeren M. Ver
hulst en L. v. d. Boogaart, beiden te
Waalwijk.
/os. Groenen.
Zooals wij in ons vorig nummer
schreven, werd 11. Maandag door
Hilversum uit Rotterdam uitgezonden
de opera „De vliegende Hollander",
waarin Jos. Groenen de hoofdrol ver
vulde van „Hollander". Velen zullen
met ons genoten hebben van de schit
terende uitvoering, die ook ten zeerste
door den muziekreferent van den
N. Rott. Ct. wordt geroemd.
Van Jos. Groenen zegt hij o.m.
„ln de titelpartlj is onze te Hamburg
„werkende landgenoot, Jos. Groenen,
voortreffelijk geweest,, zoowel vocaal
als dramatisch is hij in waarheid een
„imponeerende Hollander geweest, vaak
„de leiding gevende figuur op het
„tooneel".
Onderling Kunstgenot.
We vernemen dat bovengenoemd
gezelschap op 20 of 27 October a.s.
met de revue „Draadloos", waarmede
het voor den Kath. Kring te Gorinchem
zoo'n succes had, te Kaatsheuvel zal
optreden in de Concertzaal van den
heer Jan van Dun.
De Klokken van Corneville.]
Door de vriendelijke uitnoodiging
van het bestuur van TAVENU, waren
we Zondagnamiddag in de gelegen
heid de generale repetitie bij te wonen
van „De Klokken van Corneville".
't Moet terstond gezegd, dat men
met de keuze van deze opera—com-
mique zeer gelukkig is geweest.
Over den inhoud behoeven we niets
te zeggen, daarover schrijft de heer
E V. uitvoerig in deze kolommen.
Wanneer we beweren, dat men in
de keuze van het stuk gelukkig is
geweest, dan willen we daarmede ook
zeggen,* ja vooral, dat het stuk tege
moet komt aan het beschikbare mate
riaal van TAVENU dat de rol-verdee-
ling goed isdat ook van hun kant
de hoofdpersonen zich uitstekend
weten te schikken en aan te passen
aan de uitzonderlijke eischen die deze
opera—commique stelt.
Het werd ons reeds in het eerste
bedrijf duidelijk, dat er onder leiding
van den heer Duivelaar met veelijver
en ambitie is gestudeerd. Natuurlijk
valt er hier en daar nog iets aan een
kleine rol te schikken, maar de hoofd
lijn is strak getrokken.
Met krachten als de Dames A.
Fransen, Dina Siaats en de Heeren
Tom Bsrmanje en G. Weijnen, kan
ook heel wat gepresteerd worden.
Met voldoening stelden we vast, dat
men ditmaal van een begaafde speel
ster die tevens over een lieve stem
beschikt, als mej. Franssen, een van
de hoofdrollen heeft toebedeeld. Wat
zij in samenwerking met Tom Bur-
manje weet te presteeren, reikt naar
het fijn artistieke.
Niet minder is het optreden van mej.
Dina Siaats als Serpolette. Haar mooie,
diepe altstem en geschoold spel
waarborgen een zeker succes.
Ook de andere rollen passen zich
daarbij heel goed aan,
Bijzondere zorg is er ook besteed
aan den uitwendigen kant: de cos-
tuums en het decor. Wanneer het
Waalwijks' Strijk—ensemble nog wat
constanter fn de begeleiding wordt en
deze het stuk soepel blijft ondersteu
nen, dan zal het geheel er door ster
ker worden.
We zien met belangstelling de eerste
uitvoering tegemoet, die, de teekenen
wijzen er op, een groot succes be
looft te worden.
Dat wenschen we van ganscher
harte den Directeur en de .leden, die
zich daarvoor zooveel arbeid weten te
getroosten.
We hopen dat TAVENU ditmaal
ook op de sympathieke belangstelling
mag rekenen van hen die geacht wor
den te behooren tot detoonaangeven-
de kringen in onze plaats. Laten we
allen deze ondernemende menschen
steunen, die voor het amusement zoo
buitengewoon veel over hebben. Laat
de sympathie van geheel Waalwijk dat
toonen.
Ten slotte maken wij het publiek
er nog op attent dat plaatsbespreking
en kaartenverkoop plaats hebben op
de uren, vermeld in achterstaande
advertentie, aan het loket van Musis-
Sacrum.
De rolverdeeling der Opera—com
mique is als volgt:
TWEEDE BEDRIJF.
