JE ECHO VAN HET ZUIOEN
ng
P.
Zonnebrand
PUROL
ienst.
chem
berg.
den
ëï^në^ 3ë
TWEEDE BLAD.
hun bekend wapen ontleend hebben.
In de tweede plaats vind ik het
uiterst vreemd, dat er -behoudens
eene onbeteekenende uitzondering
geen notulen zijn geboekt van 17U2
1731; de volledige lijst der ouderlin-
je
le
;n
ht
it!
ir
ig
Zater
dag.
vm.6,-
nm. 1-
30
vm. I-
nm. 3.30
1.
Iets omtrent de Hervormde Kerk aan
de Haven.
door
J. van der Hammen Nicz.
VII.
Laat ons nu zien, wat de „kerke-
raadshandelingen" ons verder nopens
de kerk en vooral omtrent de gemeen
te leeren. Heel belangrijk kunnen de
aanteekeningen van Ds. Dagevos
(16871732) na 1697 echter niet ge
noemd worden, en dan moet ik in de
eerste plaats mijne bevreemding uit
spreken over het feit, dat daarin met
geen enkel woord is melding gemaakt
van de afzetting van den Waalwijk-
schen schout Gilles de Blanchevoge,
den 14 Maart 1698. Deze afzetting ge
schiedde op verzoek van Philips, ba
ron van Leefdael, Heer van Waalwijk,
en op last van den Raad van Brabant,
om grove nalatigheid en het bezigen
van deze godslasterlijke uitdrukkin
gen: „gy luyden maekt de menscben
„wijs, datter een helle ende een hemel
„is". Die uitdrukkingen deed hij tegen
de toen binnen Waalwijk zijnde pre
dikanten Martini, de Langh, Bijster-
velt en Kies. Hij heeft zijn afzetting
niet lang overleefd: nog in hetzelfde
jaar stierf hij en werd in de Waal-
wijksche kerk hegraven. Zijn opvolger
was Gijsbert Verwiel, aan wen de te
gen en diakenen is echter wel aanwe
zig. Kan de Spaansche Successie-oor-
lof (17021715) daarvan de schuld
zijn? Maar waarom ontbreken dan de
aanteekeningen van 1716 tot 1731?
IJdele vragen! Ik moet derhalve mijn
wetenschap omtrent dien tijd hoofd
zakelijk putten uit losse stukken, die
wel in vrij grooten getale aanwezig
zijn, maar welker inhoud niet be
langrijk genoeg is om er hier melding
van te maken. Alleen dit moet ik ver
melden, dat in de eerste helft der 18e
eeuw te Waalwijk een achterklein
zoon van onzen dichter Joost van den
Vondel gewoond heeft, eveneens Joost
of Judocus genoemd, wiens te Waal
wijk geboren zoon Jacobus Philippus
van den Vondel aldaar voor 1737 eeni-
ge jaren Fransche kostschoolhouder
geweest is en in 1737 naar Ouden
bosch vertrok. Den 27 December 1756
huwde deze Jacobus voor schepenen
van Breda met een Breda'sch meisje,
juffrouw Johanna Jacoba Gouwen-
berg, dochter van Sieur Johan Cou-
wenbergh en juffrouw Antonetta Cor
nelia Knaepen.
Op 't laatst van 1731 ongeveer 'n
half jaar vóór den dood van üs. Dage
vos waren in den boezem des ker-
keraads geschillen gerezen over het
verkiezen van ouderlingen en diake
nen. De predikant had namelijk den
11 December, met goedkeuring van 2
vm. 7,-
nm.l.-2
j Zonder schriftelijke toestemming is eenige overname uit deze rubriek verboden
Beste jongelui.
Deze week ontving ik van mijn staf
wn jonge medewerkertjes weer een
paar leuke bijdragen. Vandaag wordt
dat geplaatst van T. de H., een zeer
lyerig lid van ons hoekje. Die weet
wat werken is en ook dat het zoo
leuk is voor onze jongelui iets van
eigen menscbjes te lezen.
Van P. V. te Sprang ontving Ik ook
een aardige bijdrage, die wordt zoo
spoedig mogelijk opgenomen.
Wat staan jullie er weer goed voor
Ikl IT* een Paar Zö"(e mooie Feestdagen.
Misschien schiet er toch nog wel wat
üjd over om eens aan Oom Wim en
0ns hoekje te denken, al zult ge deze
dagen wel niet veel In de binnenka
mers doorbrengen, dat is te begrijpen
Ia llnjijj ®et zulk weer en zulke heerlijke na-
Ml [uur Maar vergeet daarbij niet de
hoogheid van het H. Pinksterfeest,
waarover op school natuurlijk met
iullie is gesproken. Dan zal dit feest
ton N®'odubbel zoo goed voor jullie zijn.
Dus goede en mooie Pinksterdagen
"an harte toegewenscht door jullie aller
OOM WIM.
rzieüi nJ
terne11
Öe waarheid mag niet altijd
gezegd worden.
D'r is 'n spreekwoord dat zegi
kleine kinderen en dronken menschen
aesgen de waarheid,
Ei dat is zoo.
Zoo ga ik eens vertellen, van een
ueelen kleinen jongen, dh de waarheid
Sprak en er voor gestraft werd.
Het was Zondagmiddag even werd
"n makkelijken stoel genomen om te
raadplegen, waar de wandeling heen
zou zijn.
Het gezinnetje bestond uit man en
vrouw en drie kinderen, maar nu was
het een groot gezin, want er waren
vier logé's.
Zusje van lien jaar speelde even
haar oefeningen op de piano, de ove
rigen hadden een krant of boek in
de hand genomen, want ze zouden
esrst nog een kopje thee drinken Dit
vond Moeder zoo gezellig en zeideze,
dan zullen wij eerst naar de kerk gaan
en na kerktijd vragen of Lies met
johan komen met hun violen en dan
zullen wij eens een gezelligen zang
avond maken.
in dien tijd. dat dit alles besproken
werd en juffrouw Roos haar kopje
thee ronddiende, zegt kleine Jan (4
jaar) die naast zijn groote nicht Ina
zit. en haar maar heel strak aankijkt
plotseling
Wat heeft U toch een gek gezicht,
net een apensnoet. kijk zoo. En Ina
en haar broer kijken Jan aanhij
steekt zijn tong tegen de onderlip en
houdt zijn mondje stevig dicht en doet
een aap heel sterk na.
Dit was zoo gauw gebeurd dat de
meeste aanwezigen het niet hadden
gehoord, alleen Ina en haar broer
Karei, d'e beiden heel erg schrokken.
Miar Moeder had het ook geboord,
en bestraf'.e direct Jan met de woor
den
Wil jij je mond eens houden, je
bent een ondeugende jongen en voor
straf ga je niet mee wandelen.
overige vier leden, eene nominatie ge
maakt van drie ouderlingen en drie
diakenen, wat natuurlijk strijdig was
met de Synodale wetten en een in
breuk op de rechten van den ganschen
kerkeraad, die gewoonlijk met meer
derheid van stemmen de nominatie
vaststelde. Uit genoemde nominatie
werd in de gecontinueerde vergade
ring van 13 December geëligeerd tot
ouderling Anthony de Sille en tot dia
ken Johannes Buys, waarop de mal
contente leden drie ouderlingen en
één diaken woedend de vergade
ring verlieten onder het roepen van:
wij danken daar niet over, wij danken
daar niet overt Herhaalde minnelijke
aanzoeken om het geschil bij te leg-
gen en een nieuwe wettige verkiezing
te doen, waren vruchteloos: de predi
kant bleef bij zijn abusive onderne-
minge persisteren. De gevolgen hier
van waren: twee insinuaties van 15
en van 29 December, door den koster
Jan Volkerts uit naam der misnoeg
den aan Ds. Dagevos gedaan, in hoofd
zaak inhoudende, dat, wanneer ge
noemde heer niet wilde toegeven en
het durfde bestaan de gebruikelijke
Zondagsche proclamatiën te doen, zij
de misnoegden zich tot de clas
sis van 's-Hertogenbosch zouden wen
den om recht te verkrijgen. Het ant
woord van Ds. Dagevos op de eerste
insinuatie, waarvan het relaas natuur
lijk mede is geregistreerd in de notu
len van den kerkeraad, was: Zeg de
Heeren, dat ik de copie heb ontvangen
en dat ik der my op zal bedenken. Van
de tweede insinuatie gaf de koster dit
relaasdat, wanneer ik sux naar be-
hooren wilde doen (n.l. de insinuatie
der acte van appel), gemelde heere
predikant seyde, dat de son onder was
en de insinuatie niet wilde aannemen,
sijnde te vier uuren aan 't hugs van
meergemelden heer Dagevos gekomen;
dat ik des anderen daags 's morgens
goetstijts wederom bij sijn Eerwaarde
komende om hem alsnog de insinuatie
te doen, wanneer sijn Eerwaarde sey
de, dat het Zondag was en dat hij de
zelve niet konde aannemen't zelve
seyden ook de diaconen Jan van der
Ent en Pieter de Greeff (dat waren zij,
die met den predikant medegingen)
en heb derhalven volgens ordre der
heeren appellanten voor gder een co
pie op haar tafel nedergelegt.
Ondanks alle, in waarheid vriende
lijke, doch dringende vertoogen, bleef
de predikant onvermurwbaar en had
nog de onvoorzichtigheid wie zou
dat verwacht hebben van een man
van zulke hooge jaren! de onwet-
tig gekozen leden, na de gewone pro
clamatiën, den 1 Januari 1732 te be
vestigen. Nu was de maat vol. Er
werd bericht gezonden aan de classis
van 's-Hertogenbosc'ji.; afgevaardig
den van deze, n.l. de heeren Lucas van
Eybergen, Georg Ulricns Roemer en
Gerardus Haverkamp, beproefden een
schikking te treffen. Vruchteloos. De
beide diakenen Jan van der Ent en
Pieter de Greeff deden over de huns
En ik zal maar niet zeggen zei Ina
Hoe ik jou vind.
Ja Ina, dat moet je wel, zegt U nu
ook maar gerust hoe U Jan vindt, zet
Moeder.
Nu. ik vind je een heel onbeleefde
ondeugende jongen zei ina boos.
En zei Moeder, jij blijft voor straf
huls van de wandeling
En U dan riepen allen als uit
één mond.
Ik zei Moeder, o. dat is geen be.
zwaar, ik was alleen voor jullie mee
gegaan.
Maar, nu moet ik eerst eens onder
vier oogen met mijn Jantje praten.
O, Moe. begon jan te huilen, zeg
het dan nu maar.
Neen. m'n jongen, dat kan Moeder
niet, wij moeten samen zijn.
O Moeder snikte Jan, zeg het dan
gauw, dan kan ik nog mee.
Neen Jan. zei Moeder heel rustig,
wij blijven samen vanmiddag thuis, en
dan hoop ik, dat je het nooit meer
doen zal.
Ik zal het nooit meer doen Moe,
mag ik dan mee?
Neen Jan, het gaat niet. ik moet
eerst met je gesproken hebben.
Jan ging huilende en snikkende de
kamer uit.
Allen gingen zich gereed maken
voor de wandeling. Vader ging met
Zus en Obje mee.
Toen Jantje de deur hoorde dicht
slaan zei hij: Toe Moe mag ik nog
mee
Neen m'n jongen het kan niet.
Toen ging Moeder in haar stoel
zitten en nam |amje op haar schoot,
Jan zag wel, dat hij Moeder een
heel grooi verdriet aangedaan had,
want er stonden tranen in Moeders
oogen.
Moeder keek hem heel ernstig aan
en zei toen
Vertel me eens. weet je nog wat je
tegen Ina gezegd hebt.
Neen Moe
Weet je dat niet meer?
Neen Moe. wat heb ik dan gezegd?
Dat Ina net een apensnoet heeft.
Nou, Moe het is toch.
Stil Jan, moeder liet hem niet uit
spreken.
Vertel mij eens. Heeft Ina vier
oogen
Nee Moe. twee.
Heeft ze vier ooren
Neen Moe, twee.
inziens onwettige tusschenkomst der
classis van 's-Hertogenbosch hun be-
klag aan de Synode van Gelderland.
Voordat deze evenwel werk van de
zaak maakte, had de Raad van State
zich reeds in den twist gemengd en
was inmiddels Ds. Jacobus Dagevos
juist te goeder tijd overleden. Kort
na diens overlijden verschenen te
Waalwijk „Gecommitteerden" van
genoemden Raad van State, ten einde
de meer en meer ruchtbaar geworden
kerkelijke geschillen uit den weg te
ruimen. De predikant kon niet meer
gehoord worden. Maar de beide met
den predikant „medegeheuld" heb
bende diakenen van der Ent en de
Greeff werden voor „Gecommitteer
den" geroepen. Slechts één verscheen:
Jan van der Ent. Deze werd vermaand
met de genomen schikking van de
classis van Den Bosch genoegen te
nemen. Hij weigerdeOp advies van
de bovengenoemde heeren van Eyber
gen, Roemer en Haverkamp die er
op aandrongen om de „reputatie" van
den overleden predikant zooveel mo
gelijk te bewaren werd den 19 Juli
1732 (vooral ook met het oog op den
te beroepen nieuwen predikantdoor
Gecommitteerde Raden eene resolu
tie gemaakt, die hoofdzakelijk op het
volgende neerkwam:
1. De twee verkor ene en reeds be
vestigde, doch in questie zijnde leden,
Antony de Sille, als ouderling, en Jan
Buys als diaken, zouden hun ordinai-
ren tijd uitdienen.
2. De vier leden, die geappelleerd
hadden aan de classis, zouden den
kerkeraad „augmenteren" met nog 2
personen: een ouderling en een dia
ken.
3. De aldus „geformeerde" kerke
raad zou verder zonder uitstel proce
deren tot het beroep van een nieuwen
predikant.
4. Om den kerkeraad weder op 't
oude getal terug te brengen, zou voor
die leden, die hunnen tijd hadden uit
gediend, voor ditmaal geen andere
verkosen worden.
Ingevolge evengenoemde resolutie
werden den 24 Juli door de vier leden
des kerkeraads, die geappelleerd had
den aan het classicaal Bestuur van
's-Hertogenbosch, met eenparige
stemmen genomineerd tot 't ouder
lingschap: Jan Coolhaas, Anthony van
Dam en Otto Juyn, en tot het diacon-
schap: Jan David Werther, Anthony
Heermans en Dominicus van der
Hammen, uit welke „nominatie" nog
dienzelfden dag werden gekozen tot
ouderling Otto Juyn en tot diaken Jan
David Werther.
Wordt vervolgd.
Heeft ze twee monden
Neen Moe, één.
Heeft Ina twee neuzen
Neen moe. ééi.
Dus m'n jongen, nu is Ina net een
der als Vader en Moeder, zie je wel
Precies eender ook handen en voe.
ten eender, hoe kun je nu zeggen dat
ze net een apensnoet heeft
Dit is het verschil tusschen Vader
en Moeder en Ina. dat Vader en Moe
der ronde gezichten hebben en Ina
een heel lang gezicht en dat de on
derkin iets vooruit staat.
Nu heb je dat gezien, maar daarom
is het geen apensnoet zooals jij zei.
Maar wij mogen den Heer wel
dankbaar wezen dat Hij ons heele
goeie gezichten gegeven heeft.
|a Moeder, dat is het, haar gezicht
is langer, en het Uwe en van Vader is
ronder.
Maar kijk nu eens, m'n jongen, je
h bt Ina heel veel verdriet gedaan en
nu moet je haar om vergeving vragen
als ze dadelijk terugkomt.
Wat moet ik dan zeggen Moe?
Heb je er spijt van?
Ja Moe
Heel erg veel spijt?
Ja Moe I
Welnu, dan moet je dat tegen haar
zeggen.
En heb je er verdriet over dat je
haar zooveel verdriet aangedaan hebt.
ja Moe. zei hij huilend.
Welnu dit zeg je haar en je vraagt
of zij je vergeven wil.
Wil U het mij ook vergeven Moe?
Ja m'n lieve jongen, maar eerst
moet nu ina je vergeven en dat zal
ze als je er werkelijk berouw van
beeft.
O, ja Moe ik zal het nooit meer
doen.
Toen 'n half uurtje later de wande
laars thuiskwamen, stond Jantje zijn
nicht Ina al op te wachten en vroeg
met een trilling in zijn stem en tranen
in zijn oogen om vergeving en hij zei
dat hij der heel veel spijt van had,
en dat hij het nooit meer doen zou.
Totn gaf Ina hem 'n zoen en vergaf
hem alles en Jantje was weer blij dat
zij hem nu weer een heele lieve jon.
gen noemden.
J. T. de H.
UIT HET DAGBOEK VAN
PIETER POR.
2 Juni. Mr. van Coothstraat vol.
Waar moet nu gebouwd?
Jammer verbindingsstraat
zoo lang blijft wachten. Staan
verschillenden gereed om te
bouwen. Wie sprak ook weer
van „burgerzin". Dat zou hier
met recht getoond kunnen
worden, als men in deze drin
gende zaak tot elkaar trachtte
te komen. Maar wordt zoo
iets aldus bevorderd?
3 Juni. Gezien nog steeds proeven
genomen omtrent verontreini
ging Buitenpolder, men krijgt
er in Binnenpolder zelfs last
van. Is men nu al om gratis
advies en medewerking ge
weest ter plaatse waar men
die krijgen kan en waar des
kundige, bevoegde menschen
zitten, door 't Rijk aange
steld.
4 Juni. Buurman in verschillende
opzichten met Ingezonden-
Stukken-schrijvers eens, niet
in alle. Zeg maar, als het land
te duur was, hadden B. en W.
niet mogen voorstellen het te
koopen. Welk gemeente-be
lang kan gediend zijn bij een
behandeling der zaak als deze.
Ging het hier over zaken, of
personen.
Eén raadslid heeft men zien
gnuiven
Heb gehoord dat in verga
dering van B. en W. door de
twee huidige tegenstanders in
dit college eerst was besloten
het terrein aan Sp. te geven.
Ra, ra, wat is dat?
Mooie stem-verdeeling bij
dit punt. Iemand, die wat
achter de schermen kan zien,
leert hoe langer hoe beter de
mentaliteit onzer vroede va
deren kennen. Over bespre
kingen rondom „Koninginne
dag-subsidie" zal ik maar
zwijgen. De heeren weten an
ders en beter dan ze vertolk
ten.
Buurman en ik hebben nog
hoop, dat veler oogen voor
1931 zullen opengaan.
5 Juni. Voer geen polemiek.
Orakeltaal of niet: ik weet
dat velen mij wel begrepen
hebben en dit is voldoende.
Is dat een vergadering, is
dat debat, is dat een bestuurs
verkiezing, waar een afdee-
ling zelfs niet de moeite doet
een candidaat in te dienen en
iemand voorgesteld en geno
men wordt onVdat
ie nogal veel praat, omdat ie
(vul zelf maar in),
en diewacht maar!
Ja, 't leek heusch op een ko
mediespel, heer.v. H.
Inzender zal toch ook wel
begrijpen in wiens kaart men
op deze wijze speelt. Heb niet
Oplossingen van de vorige week.
1
De beste stuurlui staan aan wal.
radiomuziek
aardbeving
dordrecht
Italiaan
oliebol
moezel
uddel
zoet
ier
en
k
Wereldtentoonstelling.
Hieuwe Raadsels.
1
Ik ben een spreekwoord van 23
letters.
15 10—11 12 Is een dier dat In de
Alpen leeft
13—14—31 is een grondsoort
7-6—16 17 is een lichaamsdeel
18—19—20—21—8—23 is een voet-
bekleeding
9—22—1 Is een hemellichaam
1819—20—42—1 is niet recht
5—2—3 is een vragend voornaam
woord
2
Van links naar rechts en van boven
naar beneden ben ik iets, dat opgelost
moet worden.
x medeklinker
xxx rivier in Z—Holland
xxxxx heeft in 't vorige jaar veel
schade veroorzaakt
xxxxxxx het gevraagde woord
xxxxx plaats in Drente
xxx telwoord
x medeklinker
Verborgen diernamen.
1. Ik heb hem al zoo dikwijls ge
waarschuwd, maar Bob is onver
beterlijk.
2. Ik had dergelijke verhalen nooit
gehoord, (2 diernamen).
3. Na lang zwerven kwam de we
reldreiziger in Zuid-Afrika terecht.
4. Dat werk hebben we zelf gemaakt.
a
jraïgtTT ti LUitL S lil Sirtiki
Stukloopen van Huid en Voeten
en Doorzitten bij Wielrijden
verzacht en geneest
Doos 30. Tube 80 ct. Bij Apoth. Drogisten