K EU VAN HET ZUIDEN
mM
die Bronchitis!
«"«Abdijsiroop
HEERENBMI
Bestrijdt toch
i
l!f
ii
Éi
jjVo. 93. Zaterd. 22 Nov. '30. 53e Jrg. j goort dan ook konden komen „com
municeeren", en dat. op de „combina
tie'' alleen 's middags zou gepredikt
worden, op de van ouds vastgestelde
dagen.
Met deze resolutie namen de lidma
ten van Hagoort, wegens den verren
TWEEDE BLAD.
|e/s omtrent de Hervormde Kerk aan
de Haven.
door
J. van der Hammen Nicz.
XIV.
en ongemakkelijken weg, geen genoe
gen. Zij zonden drie afgevaardigden,
Peter Haagoort, Jan Zijlmans en
Adriaan van de Nieuwegiessen naar
Waalwijk. In de buitengewone verga
dering van den kerkeraad van 16 Juli,
op welke ook gedeputeerden der clas
sis, n.l. Ds. Cornelius de Wit, predi
kant te 's-Hertogenbosch en Adrianus
Gideons, predikant te Ivessel, versche
nen, werden de bezwaren dier perso
nen gegrond bevonden en de resolutie
van 3 Juni in zooverre gewijzigd, dat
op de „Combinatie" wel viermaal per
jaar zou gepredikt en het Heilige
Avondmaal uitgedeeld, maar geen ge
regelde „dankpredicatie" zou gehou
den worden. Drie jaren, namelijk tot
1740, ging het zoo goed. Toen rezen
er weder moeilijkheden, die echter
van te weinig belang zijn om ze hier
mede te deelen. Alleen dit moet ik er
nog bijvoegen, dat Hagoort, na met
Waalwijk 50 jaren gecombineerd te
zijn geweest, in 1757 kerkelijk bij
Meeuwen werd gevoegd. 1)
Wil ik den gang der door mij ge
raadpleegde bescheiden eenigszins ge
regeld volgen, dan is het hier de
plaats met een enkel woord melding
er van te maken, hoe in dien tijd cen-
sura morum werd gehouden. Werd
door een meisje, lidmaat der Gedefor
meerde Kerk, die buiten den echt
moeder was geworden, haar kind den
predikant ten doop aangeboden, dan j
werd over haar, die de kerke Gods
had geërgerd en bedroefd, buitenge
wone kerkeraadsvergadering belegd.
Het kind werd natuurlijk gedoopt en
wel ten overstaan van twee Gerefor
meerde ledematen lidmaten) als
gevaders of gemoederswas het de
eerste maal, dat de boetelinge aldus
had gezondigd, dan werd zij enkel
voor een half jaar onder censuur ge
steld; was het de tweede of de derde
maal, dan moest zij bovendien in 't
openbaar voor den predikstoel leed
wezen betuigen. En dat er dan van de
zijde des Evangeliedienaars meestal
vrij harde woorden vielen, behoeft
haast niet vermeld te worden: men
was toen op dat punt zeer streng.
Toch kan men daarom nog niet be
weren, dat de zedelijkheid in dien tijd
iiooger stond dan nu.
Maakte iemand zich schuldig aan
vechten of dronkenschap, dan werd 1
hem eveneens voor een bepaalden tijd
het Heilige Avondmaal ontzegd. Al
was zoo'n ruziemaker of drinkebroer
een arme drommel, een schepen, een
drossaard of een diaken, het kwam
ei- niets op aan: hij ontving zijn ver
diende kerkelijke tuchtiging. Bij de
huisbezoeking tegen Paschen 1742
kwamen de predikant en de ouder- j
ling Jan van der Ent ook ten huize
van Antonie van den Assem, „huis
man" van Katrijn Millenaar. Katrijn,
een lastig en twistziek vrouwsper
soon alleen thuis zijnde, had de
aardigheid den predikant, die door
min ontwikkelde lieden voor niet at
te zuiver in de leer gehouden werd,
onder meer uit te schelden voor ziele-
moorder. Daarover werd kerkeraads
vergadering belegd en besloten haar
door den koster te doen aanzeggen,
dat zij zig provisioneel aanstaande
Paschen van 't Heilig Avondmaal zou
de hebben te onthouden; maar de
koster keek leelijk op zijn neus, toen
hij van haar, terwijl zij een minder
kiesche beweging met zeker lichaams
deel maakte, ten antwoord kreeg: ik
heb mijn zelve al uitgesloten en die
boodschap doet gij te 'vergeefs, salutl
Een poosje later nam Frederik van
der Dussen, lidmaat der gemeente, de
vrijheid, den diaken Pieter Smits, te
recht of ten onrechte, voor aarddief
uit te schelden. Voor die verwijting,
die tot de wereldlijke rechtbank be
hoorde, werd hem geen kerkelijke
straf opgelegd; maar toen hij in de
kerkei aadsvergaderin'% van 23 Decem
ber 1743 weigerde zich met den dia
ken, die reparatie van zijn eer wensch-
le, te verzoenen, werd hij daarvoor
kerkelijk getuchtigd met wering van
het Nachtmaal. Meer dergelijke za
ken, sommige te onkiesch om te ver
melden, komen in de „handelingen"
van den kerkeraad voor; hét boven
staande zij echter voor ons doel vol
doende.
(Wordt vervolgd).
1-. Uit eenige stukken, mij inder
tijd door burgemeester J. Oerlemans
te Drongelen bereidwillig ter inzage
verstrekt, blijkt, dat reeds in 1688,
toen Ds. Jacobus Dagevos pas predi
kant van Waalwijk was geworden,
ernstige pogingen zijn aangewend, om
an Hagoort eene „combinatie" van
Waalwijk te maken. Die pogingen le
den echter steeds schipbreuk op aller
lei bijkomende zwarigheden, totdat
eindelijk in 1707 de „combinatie" tot
stand kwam. Meer dan vier- of vijf
maal per jaar ging evenwel de predi
kant van Waalwijk er niet prediken.
Daarvoor ontving hij de toen aanzien
lijke som van 150 gulden, terwijl de
voorlezer met 30 gulden beloond
werd. Van 1758 af werden de weinige
lidmaten van Hagoort verzorgd door
den predikant van Meeuwen, waar
voor 50 gulden belooning werd uitge
keerd.
DRAISMvanVALKEMBURG'S--
A -i LEVER TP;
Ja, het viel niet te- ontkennen,
't U/as een duidelijk gevat.
Dat hij 's nachts had ingebroken
Ert tabak (tien kilo) stal.
Maar zijn advocaat-was pienter
En hij vroeg een lichte straf:
't W/ai D-jt tabak, meneeren..
1aar nou van af%
TTUlange van rijpe tabakken.
i5E!0328uiO
„Voor de Borst'*
ABDIJSIROOP-BONBONS (Gestolde Abdijsiroop)
tonder schriftelijke toestemming is eenige overname uit deze rubriek verboden.
Liesje stak de kleine handjes,
In het sop en voelde en keek,
Maar niets vond ze In 't water,
Dat op bloempjes maar geleek.
Weg de bloempjes, weg het streepje,
Liesje gaf het zoeken op,
Ik kan ze toch nfet vinden, dacht ze,
'k Qa maar gauw weer naar mijn pop.
St. Ntcolaas.
De Si. Nicolaas—wedstrijd voor onze
me lezertjes is bepaald op 't num.
van a.s. Zaterdag. Dan zal de
Ne enz. plaatsing vinden en zullen
ook onze prijzen bekend maken,
voor de goede oplossers worden
ichikbaar gesteld.
IQeduId dus tot a.s. Zaterdag, 't zal
lor onze jongelui belangrijk zijn.
OOM WIM.
DE POPPENWASCH.
kwam Liesje op tijd, hoor maar,
int wat vroeg nu Moeder haar,
Ne", neem het sop maar mee hoor,
[int je bent nu immers klaar
toeke" sprak het kleine meisje*
iat U het nog even staan,
tie bloempjes zijn verdwenen,
die moet ik zoeken gaan.
Denk. ze liggen in 't water,
),feepje ligt er ook misschien,
'ner dat ik bij 't wasschen,
1 "iet daad'lijk heb gezien".
Ner keek haar kleine meisje,
[doo druk was, lachend aan,
i ze dacht, die kleine Liesje
|Uat haar stilletjes begaan.
Popje nam ze in haar handjes,
Kom, na kleed ik je weer aan.
't Jurkje zal je zonder bloempje,
Zonder streepje, ook wel staan.
Zoo, de jurk maar over 't hoofdje.
Zachtjes aan maar, niet te gauw,
't Jurkje wordt toch 'k geloof het
Zeker, voor mijn pop te nauw.
Ik kan het heusch nfet verder krijgen,
Op de schouders zit 't vast.
't Lijkt wel of dat mooie jurkje,
Popje heelemaal niet past.
Kom, nog eens wil ik 't probeeren
Dan zal 't wel lukken, hoor.
Eerst het hoofdje, zoo, nu gaat het,
Steek nu vlug de armpjes door.
Wordt vervolgd.
Hoe Vlekfe op reis ging.
Mevrouw Poesevriend en haar belde
dochters, Alise en Aline maakten zich
gereed, om haar zomeryacantie te gaan
doorbrengen op het groote buiten van
de familie Poesevriend ergens op de
Veiuwe, Een ding was er. echter, waar
Mevrouw Poesevriend vreeselljk over
in zat en dat was, hoe zij haar aller
liefste, haar schattige, kleine poes mee
zou krijgen. Zij wendde zich 's avonds
tot haar man en zei: .Karei. Ik geloof,
dat het het allerbeste zou zijn, als jij
de zorg voor onze kleine Vlekje op je
nam, gedurende de reis". Maar me
neer Poesevrtend fronste zijn voorhoofd
en zei.Neen, ik wil geen poesje
dragen, als ik reis. Wij hebben
een huisknecht en twee dienst
boden en ik zou dus niet weten,
waarom niet een van hen zich met
onze poes zou belasten".
Maar Mevrouw Proesevriend was
zeer verontwaardigd, dat haar lieveling
door een van de bedienden gedragen
zou moeten worden en zei dus, dat
zij zelf haar poesje wel verzorgen zou.
,Het beste wat je doen kunt, Karei",
zei ze, .is, dat je een mand koopt,
een speciaal mandje om een poesje
in te dragen".
En hoewel meneer Poesevriend een
zeer druk zakenman was, gaf hij dien
dag bevel aan zijn chauffeur om voor
een mandenwinkel te stoppen. Hijging
den winkel binnen en vroeg daar
eenige manden te zien. Zijn keus viel
nu op een korfje, waarin een kijk*
gaatje was, zoodat de poes zich
onderweg niet behoefde te vervelen
en zoo nu en dan eens naar buiten
kon kijken. .Wat een aardige mand",
riep Mevrouw Poesevriend opgetogen
uit, zette haar Vlekje er in en weidra
zat de geheele familie in den trein.
Mevrouw plaatste haar mand naast
ztch op den grond en Vlekje viel al
spoedig in een diepen slaap door het
eentonig geluid van den trein. Mevrouw
Poesevrtend was een verhaal aan het
lezen en haar beide dochters Alise en
Aline waren twee verhalen aan het
lezen. Meneer had een verhaal gelezen,
maar was gauw in slaap gevallen.
Al de menschen in den wagon
waren of verhalen aan het lezen, of
zaten te slapen, of ook wel keken zij
uit het raampje. Na een poosje werd
BINNENLAND.
Invoerverbod van Ned. fokvee
in Frankrijk.
Volgens mededeeling van den rijks-
iandbouwconsulent te Parijs heeft het
Fransche ministerie van landbouw
besloten voorshands geen vergunning
voor den invoer van Nederlandsch
fokvee te verstrekken, met uitzondering
van enkele fokstieren. De dieren, waar
voor reeds vergunning is verleend,
zullen nog worden toegelaten.
S S. „Palembang" aan den grond.
Het s.s. „Palembang" van den Rot-
terdamschen Lloyd is in den mond
van den Waterweg aan den grond
gevaren. Het schip was op reis van
Rotterdam naar Batavia
Desieepbooten .Hudson" en .Blan
kenburg" bevinden zich in de nabij
heid. Het schip gaf te kennen voor-
loopig geen sleepboothulp te zullen
aanvaarden en zal trachten met hoog
water dat nedennacht ten 2 uur
opkomt op eigen kracht vlot te
komen. Er bestaat geenériei gevaar.
Het stoomschip .Palembang" Isiater
vlot gekomen en neeft de reis vervolgd.
Twee m'lltaire vliegmachines te
Bandoeng neergestort.
Een Curtiss—jager, bestuurd door
den eerste—luitenant der infanterie,
gedetacheerd bij de Luchtvaartafdeeltng
T. J. W F M Supheert, is tijdens
een vlucht neergestort. Het toestel
werd beschadigd Luitenant Supheert
Vlekje wakker, waschte zijn gezicht,
keek eens door het openingetje naar
buiten, ja stak er zelfs zijn kopje door.
Toen kwam hij op het idee, om eens
te probeeren, of htj niet heelemaal
door die opening kon komen en het
duurde niet lang. of hij stond naast
de mand. Het avpntuurlijke Vlekje
besloot nu eens op avontuur uit te
gaan en iiep van de eene coupé ln de
andere, maakte een praatje met de
passagiers en kwam tenslotte in de
afdeeltng, waar al de bedienden van
de familie Poesevriend bij elkaar zaten.
Vlug sprong Vlekje bij de oudste
dienstbode op schoot en begon van
behagen te spinnen. Maar opeens
hield de trein stil en men was op de
plaats van bestemming aangekomen.
Mevrotaw Poesevriend nam de mand
op. maar zij vond, dat deze zoo licht
was. Daarom lichtte zij het deksel op,
maar o wee, de mand was leeg.
Niemand had iets van het avontuur
van ons klein Vlekje gemerkt. Zij uitte
een kreet van schrik, daardoor keken
de overigen allemaal op van de ver
halen, die zij aan het lezen waren en
vroegen wat er aan de hand was.
Mevrouw Poesevriend kon echter niet
antwoorden en wees met een wan
hopig gebaar naar de leege mand.
Het werd een gehol en doorelkaar—
geloop en geroep in den trein van
belang en alie passagiers waren druk
in de weer, om die lieve kleine Vlekje
te helpen zoeken, maar het dienst
meisje, die natuurlijk van dat alles
niets wist, was uitgestegen met de
poes op haar arm en was al vast in
den wagen gestegen, die het personeel
naar huis zou brengen. Radeloos was
Mevrouw Poesevriend, dat haar kleine
lieveling nergens te vinden was. De
conducteur wilde Bulten om den trein
te doen vertrekken, maar Mevrouw
Poesevriend zei, dat de trein n et weg
mocht, vóór haar poesje terug was. hit
De conducteur haalde eens ongeduldig j zak
de schouders op en zei, dat om een dra
poes de trein niet te Iaat weg kon urk
gaan. Dat begreep zij dan ook wel en els
diep bedroefd stapte zij met haar beide eer
dochters Alise en Aline en haar man, dom
de drukke zakenman in de gereed
staande auto, terwijl zij het leege
mandje als een bittere herinnering
meedroeg. Na een klein kwartiertje
hield hun auto voor de deur van hun
buitenhais stil, maar wie schetst de
verbazing en vooral de vreugde van
mevrouw Poesevriend, haar beide
dochters Alise en Aline en Meneer,
toen daar hun dierbaar poesje miau
wend en kopjes gevend op hen af
sprong. Mevrouw Poesevriend nam
Vlekje in haar armen en zei, dat, als
zij weer een treinreis gingen maken,
Vlekje den heelen weg op haar schoot
zou blijven zitten.
Oplossingen van de vorige week.
1
Vele handen maken licht werk.
2
leeszaal
eveline
eerste
stoom
zaal
aan
an
1
3
v
hut
rolde
boskoop
vulkachel
chocola
schop
een
1
HAARLEM.
'm$:C
iTe zelfder tijd, dat het in mijn voor
taande artikel vermelde en afge-
hreven verzoekschrift van den ker-
raad aan den Raad van State van 3
juni 1737, waarop eene gunstige be-
Ichikking volgde, verzonden werd,
laren er oneenigheden gerezen met
e „combinatie" Hagoort. Gewoonte
ras dat de predikant van Waalwijk
laar viermaal per jaar, den tweeden
lerst-, Paasch- en Pinksterdag en
tl tweeden Zondag in October,
dsdienstoefening hield, des voor-
iddags bediening van het Heilige
Ivondmaal en des namiddags „dank-
«fdif-atie". Op dien dag was er dus
pde „hoofdplaats" geen dienst. Hier-
sgen kwam de magistraat van Waal
dijk in verzet. Een gevolg daarvan
ras, dat, met medewerking van de
«deputeerden der classis, eene reso
[«tie werd gemaakt, waarbij bepaald
lerd, dat alleen op de „hoofdplaats"
[et Heilige Avondmaal zou uitgedeeld
Wden, waar de inwoners van Ha-
A42
Ciingc Doorcnix»
ECHTE FRIESCHE
20-50 CT.PER ONS
Als elk jaar opnieuw een bronchitis U
komt waarschuwen dat het koude jaar
getij is ingetreden, waarom dan geen
Abdijsiroop genomen? Menschen met sniert
jaren telkens terugkeerende bronchitis
vonden daarbij baat. Abdijsiroop is weten
schappelijk samengesteld, verwijdert de
taaie met ziektekiemen bezoedelde slijm
en helpt Uw ademhalingsorganen. Sedert
menschen-heugenis geprezen bi) pijnlijk en
veelvuldig hoesten. Bronchitis, vastzitten
de kou, Kinkhoest, Influenza, Asthma.
Alom verkrijgbaar. Prijs Ft. 1.50, Ft. 275, Ft. 4.50
Gebruik buitenshuis Abdijsiroop-Bonbons
(60 ct). Dan bespoedigt Ge Uw genezing.
^s
Hjll