Bij Pijnen
1075. Bij een inkomen van 11000
f2000 zou hQ die getallen gebracht
Willen zien op f 1.50 en f 2 50 (respect.;
en bij hoogere Inkomens op f 3 er
f 5.—. Voor huurwoningen zou hQ het
oude tarief willen handhaven.
De Voorzitter stelde voor dit pun
aan te houden tot de volgende ver
gadering, ten einde het ontwerp nog
eens door B. en W. te kunnen laten
nagaan.
Hiertegen had M. geen bezwaar,
zoodat later dtflnitief wordt beslist.
Vervolgens bracht het lid Metselaar
nog eens de verbetering van den weg
naar de conservenfabriek ter sprake
HQ meende, dat, waar die weg in
onderhoud bij de gemeente is. dat
deze dat gevoegelijk kan doen en dat
dit met bet oog op de werkloozen
juist nu het beste kan geschieden
Ook legde hQ uit, hoe hij zich die
verbetering voorstelde.
De Voorzitter zei toe, dien weg nog
eens te zullen gaan bekijken en za
dan later zijn bevinding meedeeien
Het lid Schmlehusen wees op de
slechte conditie, waarin de vuilnisbak
verkeert en de Wielstraat en stelde
voor dien bak te restaureeren of hem
op te ruimen.
De Voorzitter wees op de nood
zakelijkheid van het behoud en zegde
verbetering toe.
Niemand verder het woord ver
langend, sloot de Voorzitter de bijeen
komst.
Bi| de herdenking van he
40*1 arlg Jubileum van de
Encycliek „Rerum Novarum*
15 Mei is het veertie jaar
geleden, dat Z.H. Paus Leo Xill zijn
beroemde encycliek „Rerum NovarunT
uitgaf. Leo Xlll beschouwde het al
de voornaamste plicht van zijn pause
ljjke waardigheid om een leeraar te
zijn voor zijn volk en diep was hi
doordrongen van de beteekenis van
bet Katholieke geloof en leven voor de
genezing van het geestelijk kwaad
waaraan de wereld zoozeer leed. Hl
bad zich tot taak gesteld om aan hei
volk de leer der Kerk duidelijk te
maken en de toonaangevende kringen
wees hQ op de middelen, welke hun
door de katholieke leer als hulp werden
gegeven bij het uitoefenen van hun
plichten. Vanuit dit oogpunt schreef
Leo Xill al zijn encyclieken, waarin
hij aandringt op het herstel van hel
Christelijk leven zoowel in de maat.
schappij als in het huisgezin, bij de
vorsten, zoowel als bQ het volk en op
de hereeniging der afgescheiden Chris
tenen. Reeds in zQn eersten brief wees
Leo XIII op de misstanden, welke het
menschelQk geslacht drukten en waar
voor hQ steeds de geneesmiddelen
aanga!, welke de Kerk bied'. Reeds in
zijn brief van 28 Dec. 1878 „Qaod
apostolic!" waarschuwde bQ heel in
het bQ zonder tegen het socialisme en
communisme, welk stuk beschouwd
kan worden als een voorlooper van
de groote encycliek „Rerum Novarum*
van 15 Mei 1891, waarin de sociale
vraagstukken, welke in die dagen in
het brandpunt der publieke belang
stelling stonden en ook onder de ka
tholieken verdeeldheid teweeg hadden
gebracht, uit ChristelQk oogpunt be
zien. werden behandeld. De toestanden
in de arbeidswereld in dien tQd waren
meer dan bedroevend; wettelQke be-
ZQ groette Jan vriendelijk „Dag Jan*,
zei ze. „Dag jongejuffrouw', antwoord
de bij beleefd, terwijl hij zenuwachtig
aan zijn pet draaide en gaf baar toen
zijn mandje met bessen, dat bij voor
haar geplukt had. Haar oogen begon,
nen te schitteren„Wat aardig van je
Jan, dank jf wel, ik zal ze in de
„alles mag—hier—kamer" brengen.
Jau staarde haar stom van verbazing
aan. „Je moet hem eens vertellen,
wat dat voor een kamer is, Nanette",
zei Jozefina. „O",zei Nanette, „dat is
de kamer, waar geen mensch mag
zeggen: „Dat mag je niet doen, of
laat dat". Moeder Jozefina en ik heb
ben dat aamen bedacht. „Het werd
ome Jan steeds onbegrijpelijker. Den
heelen morgen niets anders te hooren
dan: Niet doen, en Iaat dat" en nu
dit. „Jongejuffrouw Nanette", stotterda
bij, verlegen van den eenen voet op
den anderen leunende", zou ik die
kamer misschien eens een keertje mo
gen zien.
(Wordt vervolgd.)
Oplossingen van de vorige week,
1
Ooud gaat boven zilver,
deugd overtreft belde.
2
d
aar
zegel
dagblad
rolde
pan
d
en vel# ongesteldheden, zullen U de hier
genoemde genezende en pijnstillende
Mijnhardt's Poeders
spoedighelpen: Mijnhard t'sHoofdpijnpoeders
Kiespijnpoeders.Verkoudheidspoeders.
Hoestpoeders. Rheumatiekp eders.
Maagpoeders. Pijnstillende poedeis.
Op poeders en doos staat de naam Mijnhardt.
Let bij het koopen hierop' Prijsper poederSct.
en per doos 45 ct. Verkrijgbaar bij Uw drogist
scherming van de arbeiders bestonc
in de meeste landen zoo goed als niet.
terwQl ook de vrouwen- en kinder
arbeid niet was geregeld. Door de
arbeiders van de gebeele wereld werd
een strQd gevoerd om verbetering te
verkiQgenvan de zijde der werkge
vers werd even hard gestreden om
deze beweging te onderdrukken. Reeds
lang had Leo X II de ontwikkeling der
sociale kwestie gadegeslagen en be
studeerdeerst echter in 1891 vond
hQ, dat de tQd gekomen was otn te
sprekende strijd was toen ook op
zijn hevigst. En in 2Q1 encycliek welke
over de geheele wereld groot opzien
baarde, gaf de H. Vader de middelen
aan, waarmede de sociale kwestie kon
en dan ook moest worden opgelost
De Paus was van meening, dat een
rechtvaardige oplossing van hetarbei
dersvraagstuk dringend noodzakelQk
was, daar een verwaarloozing der
sociale kwesties een wereld—revolutie
tengevolge zou kunnen hebben. In de
landen, waarin de katholiek—sociale
beweging nog het minst gevorderd was,
werd de pauselijke boodschap door
de arbeiders met groot gejuich ont
vangen. Deze landen waren hoofd
zakelQk Duitschland, Engeland, Frank-
rQk en België Eenige maanden voor
het verschijnen van de Encycliek had
Keizer Wilhelm 11 het initiatief genomen
tot het houden van een internationale
arbeldsconfereniie te BetlQn, waarop
de Paus zich liet vertegenwoordigen
door Mgr. Kopp, prins—bisschop van
Breslau, die den keizer een persoonlijk
schrijven van Z H. overhandigde. Ook
in katholiek Engeland was een sociale
strooming merkbaar. Een strijder was
bier kardinaal Manning. Toen te Londen
in 1889 de groote staking der dok
werkers uitbrak, was kardinaal Man
ning een der eersten, die op welspre
kende wQze de belangen der dockers
bij den directeur der dokken behartigde.
De actie van kardinaal Manning voor
de katholieke sociale beweging in
Engeland, heeft 'n groote stoot gegeven
aan de tot standkoming van de'encycliek
„Rerum Novarum". Kort na her ver
schQnen der encycliek publiceerde
kardinaal Manning irr het maandschrift
„Dublin Review" een artikel, waarin
de geheeie encycliek wordt besproken,
in dit artikel zegt de ruim tachtig-jarige
kardinaal o.a. het volgende: „Üe
wereld van onze dagen is een wereld
van ontzagIQken rijkdom en van einde-
loozen arbeid. Reeds op de eerste
bladzQde van zQn Encyclitk erkent de
heilige Vader deze eigen waardigheid,
dezen karaktertrek der 19e eeuw. HQ
zegt, dat „de machtige vaart, welke
de industrie heeft genomen en de
verbazingwekkende ontdekkingen, der
wetenschap-, de veranderde betrek
kingen tusschen werkgevers en werk»
nemers, de groote rQkdommen van
enkelen en de armoede der massa's
het stijgend zelfgevoel en de steeds
nauwere aaneensluiting der wei kliedert"
Gezondheid is de grootste schat.
Nieuwe Raadsels.
1
Ik ben een spreekwoord van 25
letters
5-2-3-4 kleur
7-8-9-6—11—16 lichaamsdeel
1-12 10-20 grondsoort
10 13 14.niet „glad"
17—15—19 grasland
22—21—4 een harde schreeuw
1—24 15 niet „leeg"
23—19—2—5 slaapplaats van een
kindje.
2
Van boven naar beneden en van
inks naar rechts ben ik iets wat we
's zomers graag gaan doen.
xxxxxxxxxxxx het gevraagde woord
x xxxxxxxxx feestelijke verlichting
xxxxxxxxxx kanaal in Groningen
xxxxxxxxx komt voor in sprookjes
Xxxxxxxx plaats in Groningen
xxxxxxx plaats in N -Brabant
xxxxxx ons eerste maal van
den dag
xxxxx grondstofvoorchocolade
xxxx jongensnaam
xxx insect
xx voegwoord
medeklinker
een nieuwen toestand In de wereld
hebben geschapen, een toestand, welke
vol is van strQd en nog dreigender Is
geworden door het „algemeen zeden
bederf", dat in alle standen en bQ alle
natiën wordt aangetrcffm. Op zulk
een wereld ziet hQ neer en zijn hart
is met de armen„Ik heb medelQden
met de schare", met de armen, die
gelQk Hij zegt, „de meerderheid van
het menschdom. verreweg het talrQksi
deel der burgerQ uitmaken". In Fiar k
rijk was het Graaf Albert deMun, die
krachtdadig werkte voor de sociale
beweging daar te lande en die ook na
het verschijnen der encycliek mei
20.000 Fransche arbeiders naar Rome
'rok, om den Paus den dank van het
Fransche volk te vertolken Reeds in
het begin van 1891 had graaf Albert
de Mun geschreven: „Een ieder regelt
ten opzichte van de sociale kwestie
zQn houding en zijn oordeel naar de
meening, welke zij zich over de huidige
sociale beweging heeft gevormd. ZQ
die in de steeds dreigender opklin
kende eischen der arbeiders niet anders
zien dan het zich openbaren onder
nieuwe gedaante van die zucht tot
opstand, welke ten allen tQde bet hart
heeft beroerd der misdeelden en de
periodieke uitbarsting van bet beime<
'Qk brand en vuur, dat daar aliQd
smeult in de borst der ongelukkigen,
zQ hebben slechts vertrouwen in geweld
en kracht van wapenen ter bedwingen
der opstanden, welke zQ zeer zeker
betreuren, doch niet minder als on
wettig beschouwen en als gericht
tegen de wettelijk gestelde orde. Mijns
inzoens maken deze personen zien de
gevaarlijkste en vaak zeer schuldige
illusies, waaraan katholieken niet het
recht hebben zich over te geven". Dit
schiQven besloot hQ als volgt: „Zij.
die niet hooren, gaan slapen een
noodiottigen slaap. Op LodewQk XVI
gelijken zQ. d'e op den avond van den
14en Juli 1789 vroeg, of het een op
roer was, hun ook moet bet antwoord
klinkenneen I Het is een revolutie,
de diepste, de meest ingrQpende en
omvattende wellicht, welke zich ooit
ter wereld heeft voorgedaan*. Dit
schrijven maakte grooten indruk inde
geheele katholieke wereld. Kardinaal
Manning antwoordde hierop o a. als
volgt: „De eeuw, welke aanbreekt,
zal niet aan de kapitalisten behooren,
noch aan de burgerQ. maar aan het
volk. Het luistert thans naar rede en
zelfs naar Oodsdlenst.
Wanneer wij zQn vertrouwen winnen,
zullen wij het met onzen raad kunnen
bQstaan. Wanneer wQ het echter blln
den tegenstand bieden, kan het alle
goed verloren doen gaan. Maar ik stel
groot vertrouwen In de werking der
Kerk, welke alle regeeringen berooven
en van zich stooten. Haar ware woon*
stede is bij het volkhet luistert naar
haar stem".
Overal werd 's Pausen schrQven met
de grootste Instemming ontvangen.
Hoewel door sommigen aanmerking
werd gemaakt, dat daarin bet sociale
vraagstuk te veel in het algemeen
wordt behandeld; door hen werd
echter vergeten, dat het juist een eisch
van volstrekte noodzakelijkheid was,
zeer breede grondslagen neer te leggen,
welke moesten dienen tot onwrikbare
basis voor alle verdere besprekingen
van het sociale vraagstuk. R^eds bijna
dertig jaar rust P-ms Leo Xlll in de
stilie van den St. Pieter en gedurende
deze jaren is de tQd met groote schre
den verder gegaan. De sociale ont
wikkeling, waarvoor hQ zoozeer heeft
gestreden, heeft nieuwe toestanden
geschapen, waart Q veel naar voren
kwam, dat in zQn dagen nog in het
veiborgene lag.
In elk geval de sociale beweg'ng
onzer dagen zal den grooten Leo Xlll
dank wezen op dezen herlnnerlnesdag.
BUITENLAND.
Doumer president van Frankrijk.
Paul Doumer, de president van den
Franschen Senaat, is, bQ tweede stem
ming in de hooge Nationale Verga
dering, tot president van de F<ansche
Republiek gekozen, ais opvolger van
Gaston Doumergue.
Doumer verkreeg bQ die tweede
stemming 504 stemmen tegen den
radicaal soc'alistlschen oud—minister
van Ootlog Marraud 334 Briand. dte
bQ de eerste stemming minder stem
men had gekregen dan Doumer, had
zich teruggetrokken.
De verdeeling der overige uitge
brachte stemmen was als volgt:
Painlevé 13. Briand 12. Cachet 11,
Bracke 2 Maginot 2, Lebrun 1, Leon
Bérard 1, Steeg 1. Tien stemmen waren
ongeldig.
De eerste stemming vond plaats in
een tamelijk opgewonden sfeer. Briand
die om kwart over drie zijn stem
uitbracht, werd toen hQ het podium,
waar de urn stond opgesteld, betrad,
luide toegejuicht. AHe aanwezige af
gevaardigden en senatoren brachten
hem een geweldige ovatie, die meer
dan twee minuten aanhield. Dit telt
stemde zQn aanhangers hoopvol en
versterkte bun vertrouwen, dat bet
hem gelukken zou de overwinning bij
de eerste stemming te behalen.
Gedurende die stemming kwam het
nog eenige keeren tot kleine incidenten
Zoo demonstreerde de uiterste linker
zijde tegen den minister van Oorlog
Maginot en tegen Louis Marln, den
leider der rechierziide. Toen de minis
ter van Koloniën Reynaud zQn stem
briefje In de urn wierp, riepen de
communisten: Marokko, Marokko!
Om 3 uur 55 was de elgenlQke
stemming afgeloopen. Men begon toen
met het afroepen der namen van alle
pailementsleden, ter conhöie en
daarna met het bepalen van den uitslag
Om 4 uur 55 werd de uitslag der
stemming bekend gemaakt HQ luidde
als volgt; Doumer 442. Briand 401,
Hennes«y 15, Cachin 10, Doumergue
7. Ricltn 6, Lebrun 4, Painlevé 2
Stepg 1, Renaude! 1, Maginot 1,
Daar geen der candldaten de vol
strekte meerderheid had behaald,
moest derhalve een nieuwe stemming
worden gehouden.
Briand en Hennesry trokken zich
na de eerste stemming terug, toen
ging het tusschen Doumer en Marraud.
Oproer In Spanje.
De brandstichtingen in kloosters en
kerken, welke in de hoofdstad zulk
een angs'wekkenden omvang aan
namen, zijn in tal van steden in de
provincie voortgezet. Woensdagmorgen
vroeg begaven groepen personen,
voorzien van flesschen benzine, zich
te Sevilla, Cadiz en Malaga naai de
kloosters, die zij in brand staken. De
brandweer werd door het gepeupel
met gejoel ontvangen en moest zich
terugtrekken evenals de guardia civil.
Te Sevilla werden vier kloosters en
een kapel door het vuur vetwoest, te
Cadiz gingen drie kloosters in vlam
men op, terwQl te Malaga twee
kloosters en het bisschoppelijk paleis
werden vernield. Tal van waardevolle
en heilige voorwerpen werden in de
vlammen geworpen.
Te Cadiz werden mitrailleurs (n
stelling gebracht en spoedig moesten
de autoriteiten hier ook van troepen
gebruikmaken, ten einde de menigte
te bedwingen.
De aartsbisschap van Sevilla heel'
heden de ontruiming gelast van alle
kloosters. Te Saragossa werd een
P°g,n8 gedaan om het paleis van der
aartsbisschop In brand te steken, doch
dit kon worden voorkomen.
Te Alicanta namen de wanordelQk-
heden al een bijzonder ernstig karakter
aan. Daar waren Dinsdagavond al
troepen terroristen begonnen het ge
bouw der Jezuïen te plunderen en in
brand te steken en in den loop van
den nacht werden nog zeven kloosters
door het gepeupel verwoest. De ge
bouwen van het katholieke dagblad
La Voz werden vernield, eveneens
die van het monarchistische blad
Informacitnes en het huis der katho
lieke studenten. Het bisschoppelijk
palels werd geplunderd en in brand
gestoken en eenige scholen onder
gingen hetzelfde lot. Den geheelen
nacht duurde de razernij van brand
stichtingen voort en eerst toen tegen
vQf uur in den morgen de staat van
beleg werd afgekondigd, keerde de
rust eenigermate terug.
Uit Oibraltar wordt gemeld, dat
daar tal van vluchtelingen uit Malaga
zQn aangekomen, die mededeelden
dat in laatstgenoemde stad een paniek,
stemming heerscht. Onder hen be
vinden zich 25 monarchistendezen
schrijven de incidenten in Spanje toe
aan bet werk van afgezanten ui'
Moskoude sovjet-regeering heel
reeds telegrafisch 2ijn sympathie aan
de communisten betuigd.
INGEZONDEN STUKKEN.
Buiten verantwoordelijkheid der Red.
Als Katholiek voel ik mQ verplicht.
In deze, op 16 Mei. ter herinnering
aan de Encycliek R-rum Novarum
van onzen Paus Leo Xlil z g„ hulde
te brengen aan Hem, wiens plaats
bekleder deze Paus als opvolger
van Si. Petrus was op aarde, voor het
geluk, de liefde en de rechtvaardigheid,
die als een lichtstraal der Hemels, met
succes reeds veertig jaren over de
aarde verschenen is. Met „succes*
voor patroon en arbeider. Tevens past
hierbij een woord van hulde aan hen,
aan allen, van eiken staat en stand,
die hebben bQgedraeen tot de ver-
wezenIQking van „'s Pauzen Ideaal",
ot het brengen en verzorgen van meer
evensgeluk hier op aarde. Dat het
liun gegeven moge zijn steeds en meer
en meer bij te dragen tot de zekeiheld-
stelllng van den bedtQfsvrede, die zoo
noodzakelQk is in dezen tQd nu
ndustrieelen en arbeiders gebukt gaan
onder de lasten van de thans heer-
scbende economische crisis, opdat uit
deze een betere toestand moge geboren
worde.
Ik maak van deze gelegenheid ge
>ru!k voor te stellen dat ter heiinnerirg
aan dit Jubileum in elke fabriek en in
elk kantoor, waar men te zamen voor
„elk gezag" respect heeft, zQn groote
mannen eert, hun een eereplaats In.
ruimt, de beeltenis, hetzQ een schilderij
een pleq nette of een borstbeeld zal'
venQzen van Z. H Leo Xlll den Paus
die zoo sterk en onvergetelQk voor dé
industrieele belangen gestreden heeft
Het zal eenieder steeds herinneren aan
de noodzakelQkheid van plichtsbesef
en plichtsbetrachting, ten voordeele
der wederzljdscbe belangen, Ier be-
vordering van het aanpassingvermogen
van ondergeschikten en leiders, ter
bevordering van de broederlQke ver-
standhouding onderling, leder geve
naar vermogen I Ieder kan in dit opzicht
zijn plichtsbesef toonen. Vooruit dan
allen op voor Leo Xlll tot steun aan
de industrie.
HET VRAAGSTUK:
DE MANNELIJKE WERKELOOSHEID
EN DE VROUWELIJKE ARBÈID I*
DE FABRIEK.
„GEEN ORDERS".
(Vervolg).
Doch we hadden de fluweelen
schoentjes op de film. Als beter genre
in fluweel gelden reeds jaren „Pglo",
mogelijk is dit in verband te brengen
met „waterpolo". Zoo nat als het eer
ste is en zoo slecht als het voor som
mige schoenen zijn kan, zoo gezellig
is het „polo", doch als het water van
dat „polo" af moet blijven, dan is 't
niet twijfelachtig als men leest dat zij
geen verdere aanbeveling behoeven.
Men noemt dan ook slechts 7 arti
kel-en, hetgeen in een veelzijdig fabri-
ceerende inrichting niet zoozeer van
beteekenis zijn kan. Er staat zoo wei
nig interessants bij. Of zij getakst, ge-
koperd, houtgepend, gelijmd, doorge-
naaid, omgekeerd, gekramd, binnen-
genaaid, afgelapt of gekramd afgelapt
zijn, of de contreforts van „Van Nel-
le's" leder, split, een- of tweedeelig,
van kuip- of vache gelooid leder, uit
lies of kop of halsbaan zijn, niets van
dat alles. Nou zijn het Belgen, uit de
stad van het Manneke Pies, ge weet
wel. België is heel geheimzinnig de
laatste jaren, en het is daarom ook te
verklaren dat er omtrent bolneuzen,
binnenzolen en zolen ook niets bekend
is. De ondervinding zal dit moeten be
wijzen. Zij die het woord „Contrefort"
bestudeerden, weten dat het „tegen-
versterking" beteekent, of dit nu in
Brussel ook het geval is, kan ik niet
zeggen. Dat is een feit. In de Comp.
Gén. La Chaussure heeft Brussel een
zeer bekende Kinderschoenwerkfa-
briek, die om een of andere reden, de
feiten zijn er „in ons land zoo nog al
wat verkoopt". Er staat geschreven,
dat zij door prima qualiteit en afwer
king een eerste plaats op onze markt
wisten te veroveren en in geen enkelen
schoenwinkel mogen ontbreken, dus
doorgevoerde veroveringspolitiek.
Denk er om Ooievaar, Nimco, v. d.
Wee, enz. Er schijnen slechts 12 uit
voeringen in te bestaan, waarvan de
monsters op aanvraag gaarne worden
toegezonden. Mogelijk is het loonend
enkele soorten te opereeren, alles te
copieeren en analyseeren, om te lee-
ren. De loonen zijn in frankenland
wel lager, doch de inkomende rechten
bedragen plus minus evenveel als hel
halve maakloon, weliswaar is 't maar
kinderwerk, doch als men er in Brus
sel van leven kan, zal het in ons land
toch ook mogelijk zijn, waarbij wij dit
voorhebben, dat het geboortecijfer
hooger is dan bij onze Zuiderburen,
Het geeft alles te zamen te denken.
Daddy en Son ja volgen na de be
kende „polo's". Of ze om een of an
dere reden voorrang genieten of aan
trekkingskracht bezitten, of het ge
kruist of ge-edeld ras is, kan men on
derzoeken. Mogelijk van Nederland-
sche Nationaliteit onder neutrale of
valsche vlag tot steun van den „roof
bouw".
Kinderschoentjes en -laarsjes kan
men toch ook hier maken in ons land,
waar men het buitenland mee kan be-
concurreeren, al is er in 2 maanden
voor vierhonderd vijftig duizend gul
den ingevoerd, ƒ450.000.Dat laat-
ste is een feit en het vorige moet men
bewijzen.
Dan komt er meer werk, meer loon,
meer welvaart. Daarom de koe bij de
horens pakken, aanpakken, anders
wordt de toestand nog moeilijker.
De Engelschen loeren ook op afzet
gebied. Hier volgt de Engelsche san
daal, met leder, crêpe of ithside zool.
Gespecialiseerd tot bruin overleder op
een model van No. 3 tot en met 11 «n
van 1 tot en met 8 dus 18 nummers.
Zooiets ja, wie zou dat nu niet tegen
lachen, doch men is conservatief, ook
in dit opzicht. Behoudsgezind. Laten
zooals het is en die Sandalen wil.
koopt Engelsche.
In ons land maakt men, meen ik
(als het een feit is, verzoek ik om het
er in den Catalogus bij te zetten) Trap-
>er-artikelèn en voetbalschoenen, ik
noem ze zamen omdat Broekman en
de Pont-Mannaertü ook in Tilburg
1
