DÉICHQ VAN H£T 2UI0EN
it
1
slen
neu
enz,
TJ
5l
moppen.
I»1;
Nrr 73 Zaterdag 12 Sept. '31. 54e Jrg.
tweede blad.
II
2.
Ill
Drie lellen.
Ie. Op 1 April 1925 werd in Pale
stina een Joodsche Universiteit geopend.
Palestina is een land, dat in alle op
zichten nog in het eerste stadium van
ontwikkeling verkeert. Toch achtten de
loden het eerst noodzakelijk eene
loodsche Universiteit. Waarom Men
kon het lezen in .Het Beloofde Land",
maandblad van het Nederlandsche Pa
lestina Opbouwfonds „Keren Hajesod"
(3e jaargang, no. 6). Daar lezen wij
Alleen als kern, waaromheen een
éigen geestesleven zich kan ontwikke
len, dat Joodsch zou mogen worden
genoemd, is de stichting van de
joodsche Universiteit op dit oogenblik
gerechtvaardigd".
En verder„De voorbereiding van
een gezonde geestelijke a mosfeer is
niet alleen even moeilijk als het leggen
van de grondslagen voor economischen
voorspoed, maar ook even essentieel
voor het tot een goed einde brengen
van de groote taak, die ons Joden in
deze dagen op de schouders is gelegd".
2e. Beg'n 1922. „Het Volk", hoofd
orgaan van de S.D.A.P., schreef over
prof. Pekelharing
Hoogleeraar te Delft, had Pekel
haring drie en dertig jaren lang, van
1874 tot 1907, op het denkleven van
vele honderden studenten een zeer
grooten Invloed. Zijn schitterende col.
leges over economie en administratief
recht verhieven de studie van deze
vakken voor de aanstaande ingenieurs
lot een hoogen rang. Zijn avondcolleges
over het socialisme, die met de be
roemd gebleven voordrachten van
Quack vergeleken mochten worden,
brachten zijn arbeid voor de socia
listische gedachte en zijn bewondering
voor haar voornaamste dragers over
In de hoofden en harten van vele
jongeren. Van veler leven en werken
heett hij daardoor de richting bepaald.
In den arbeid van velen heeft zijn
leering voor het gansche voik zijne
vruchten gedragen".
3e. In Juli 1925 richtte de heer Mr.
Troelstra een brief aan het Congres
van den Bond van SociaalDemocra
tische Studieclubs. Daarin schreef deze
socialistische leider:
i „De student mag niet afzijdig staan
In den grooten strijd onzer dagen, die
Is&Vge samenwerking eischt van arbeid
en intellect. Al zal ook voor hem het
studeeren hoofdzaak moeten zijn, bij
de keuze van leeraren en te behande
len onderwerpen, zal hij rekening
dienen te houden met de groote gees
telijke, politieke en economische vraag
stukken, welke de klassenstrijd en het
zoo hoopvolle proces van geestelijke
ontwikkeling der arbeiders de huidige
generatie ter uitwerking en oplossing
aanbieden."
Is dit alles duidelijk of niet?
Hebben wfj ook niet, zooals dejo-
dep, behoefte aan een „kern, waarom
heen een eigen geestesleven zich kan
ontwikkelen
Spreekt het niet tot ons geweten,
dat hoogleeraren aan neutrale univer
siteiten hunne studenten voor het
Socialisme trachten te winnen? Is de
„keuze van leeraren en de te behan
delen onderwerpen" voor den Katholiek
die toch ook een sociale taak te ver
vullen heeft, niet van even groot, neen,
van veel grooter belang ais voor den
Socialist
Welnu, dan zien wfl door onze gees
telijke tegenstanders bevestigd dit
'woord van onze Bisschoppen
„De eigen universiteit moet en zal
ons brengen die mannen en vrouwen,
waaraan wij steeds meer behoefte
hebbenmannen en vrouwen, van
wetenschappelljken zin, tevens levend
en werkend uit ons heilig geloof,
mannen en vrouwen, die allen des te
beter vaderland en gemeenschap zullen
dienen, naar gelang zij deze juister
zullen zien in het licht van Oods
waarheid en van Zijn alwijze en al-
goede Voorzienigheid.
Is 't nu duidelijk, wat onze eigen
universiteit beteekent voor de katho
lieke cultuur, voor volk en vaderland
Is 't te veel gezegd, dat wij op de
schepping van dit Instituut roem mo
gen dragen?
Wij hebben het zelve tot stand
gebracht. Qeen der andere universitei
ten van ons land is zoo in den goeden
zin van het woord eene volksuniver
siteit als de onze. Ook de kleinsten,
ook de minst vermogenden onder ons,
hebben ertoe bijgedragen en op de
lijsten der donateurs staan zelfs arbei
ders en dienstboden vermeld, die
jaarlijks vijf gulden en meer offeren
voor onze Hoogeschool.
Wat is dit mooi.
Toch zijn er achterblijvers, ook
onder de kleinen, maar onder de
grooten vooralachterblijvers uit sleur
of onwetendheid, maar, naar wij hopen,
niet uit onverschilligheid.
Laten dezen nu ook naar voren ko
men om hun aandeel te vragen in het
grootste en schoonste katholieke werk,
dat in deze eeuw in ons land werd
tot stand gebracht. Ons nageslacht
moet op de R K. Universiteit kunnen
wijzen als op
een monument van het gansche
katholieke volk.
Oeen katholieke naam mag ontbre
ken op de lijst der weldoeners!
Ook gQ, die dit leest, zult willen
helpen, om onze Hoogeschool volledig
te makenwant zij is
De Kroon op het werk
van den beschavingsarbeid, door onze
voorvaderen begonnen en door ons,
die er de vruchten al van genieten,
voortgezet onder den zegen van God!
Henri HERMANS.
BUITENLAND.
Duitsch Ontwapenings—memorandum
Dr. Curtius heeft aan den secretaris,
generaal van den Volkenbond een
memorandum over Duit9chlands' ont.
wapening gezonden, waarin hij zegt
dat de tabellen toonen hoe gering de
bewapening van Duitschland is in
vergelijking met andere landen met
overeenkomstig bevolkingsaantal en
grondgebied. Gedeeltelijk zijn zij zelfs
nog aanzienlijk minder dan mogelijk
zou zijn volgens de bepalingen van
het verdrag van Versailles.
Zoo heeft b v. de marine tegen
woordig slechts vier in dienst zijnde
linieschepen, alhoewel zij op grond
van het Verdrag van Versailles en 't
schrijven van de inter-geallieerde ma
rine-controiecommissie van 26 Maart
1920 recht heeft op zes linieschepen
en twee linieschepen voor de reserve.
De rijksweer omvat 100.500 man en
5040 officieren, de Duitsche vloot
omvat 15.000 man en 1500 officieren.
De vloot heeft een totaal tonnage van
125.780 ton, de vier linieschepen zijn
23 tot 26 jaar oud.
Duitsche werkloosheid in den a s. w'nter.
De rijksminister van Arbeid Steger-
wald heeft in een onderhoud met een
vertegenwoordiger van de „Vossische
Zeitung" de ontwikkeling van 't werk-
loozenvraagstuk in den a. s. winter
besproken. De minister waarschuwde
tegen overdreven pessimisme. De
cijfers, die voor het vermoedelijke
getal werkloozen genoemd zijn, moeten
als volkomen uit de lucht gegrepen
worden beschouwd. Uit de in den
afgeloopen zomer opgedane ervaring
moet men veeleer tot de conclusie
komen, dat Duitschlands' economisch
leven over een verrassend weerstands
vermogen blijkt te beschikken. Doch
ook wanneer het aantal werkloozen
grooter wordt dan in den vorigen
winter, behoeven wij niet te wanhopen,
zeide de minister; er bestaat nog een
reeks mogelijkheden, die echter op
energieke wijze benut moeten worden.
De minister verwacht, dat het rijk en
de gemeenten in de eerstkomende
zeven maanden circa twee milliard
voor werkloozen verzekering zullen
moeten opbrengen.
Stegerwald drong er op aan, dat in
bepaalde gevallen overeenkomsten
zouden worden getroffen tusschen de
gemeenten eenerzijds en cooperates
en kleinhandelaars anderzijds, opdat
voorwerpen van dagelijksch gebruik
tegen verlaagde prijzen ter beschikking
van de werkloozen zouden kunnen
worden gesteld Voort9 wees de minister
nog op het plan tot kolonisatie in de
nabijheid der steden
Naar door het rijksbureau wordt
medegedeeld, is de werkloosheid in
de tweede helft van Augustus iets
langzamer toegenomen dan in de eerste
helft dier maand. Op 31 Augustus
waren bij de arbeidsbeurzen rond
4.185.000 werkloozen ingeschreven
Dit beteekent een toeneming met
91.000 sinds half Augustus; in de
eerste helft van Augustus was 't aantal
werkloozen met 114.000 toegenomen.
De gebouwen der Kalh. Actie
in Italië teruggegeven
Naar de „Times" van zijn Romein-
schen correspondent verneemt, zijn
thans, gelijk onlangs aangekondigd,
door een overeenkomst tusschen de
prefectuur en den kardinaal vicaris
van Rome zoowel de club-als andere
gebouwen der organisaties van de
Katholieke Actie, welke gesloten zijn
geweest, weer teruggegeven aan de
kerkelijke leiders door bemiddeling
v?n de verschillende parochie-geeste
lijken.
Naar verluidt zijn de formaliteiten
welke moesten worden vervuld met
groote hartelijkheid uitgevoerd en in
vele gevallen stonden dezelfde poli
tieke agenten, die de instellingen
gesloten hadden, erop haar persoonlijk
aan de priesters terug te geven.
De gebouwen der athletiekclubs van
de Knights of Columbus blijven ge
sloten, tot verdere orders uit de Ver.
Staten worden ontvangen,
Ontwapentngskwestie
In de Volkenbondsvergadering heeft
de Italiaansche minister Grandi vooral
besproken het ontwapeningsvraagstuk
en daarbij het interessante denkbeeld
aan de hand gedaan, dat de staten,
die reeds definitief besloten zijn aan
de ontwapeningsconferentie in Februari
deel te nemen, zich onmiddellijk onder
elkaar zullen verbinden tot'n stilstand
in de bewapening, met dien verstande,
dat van dit oogenblik af tot het einde
der werkzaamheden van de ontwape
ningsconferentie geen enkel plan voor
het construeeren van nieuwe wapenen
zoowel te land, ter zee als in de lucht
zal worden uitgevoerd.
Grandi meende, dat door de aan
neming van dit plan een gunstige
atmosfeer voor de ontwapeningscon
ferentie zou geschapen worden.
Ook de Nederlandsche gedelegeerde
minister Beelaerts van Blokland riep
op tot ontwapening
De redevoering van Grandi wordt
in de bladen druk besproken. Eens
gezind wordt erop gewezen, dat het
Italiaansch standpunt in de ontwape
ningskwestie overeenkomt met het
Engelsche, doch verschilt met het
Fransche.
De Nautilusbij Spitsbergen.
De „Nautilus" is op Spitsbergen
aangekomen. Het vaartuig was zwaar
gehavend en de verf was er vrijwel
geheel af, doch overigens had het zich
goed gehouden De bemanning zag er
onbeschrijfelijk vuil uit: allen hadden
lange baarden, doch glimlachten en
waren overgelukkig, weer in de be
woonde wereld terug te zijn. Hun
eerste verzoek was om water, daar
hun voorraad reeds eenigen tijd was
uitgeput. Nadat zij hun dorst hadden
gelescht, namen zij een Turksch bad.
Hun tocht in Zuidelijke richting
langs de kust van Spitsbergen was
buitengewoon zwaar en verscheiden
waren zeeziek geworden. De beman
ning keek er zeer van op, toen zij
vernam, in welke spanning de wereld
had verkeerd gedurende de dagen,
dat er geen radioberichten van de
„Nautilus" waren ontvangen.
De „Nautilus" vertrekt weer naar
Amerika.
Mac Donald behaalt een meerderheid.
De met spanning tegemoetgeziene
Lagerhuiszitting in Engeland is afge-
loopen met een votum van vertrouwen
in het nationale bewind. Mac Donald
behaalde een meerderheid van bijna
60 stemmen, ruim voldoende dus om
het noodprogramma te kunnen afwer
ken. De meerderheid bestond uit con
servatieven en liberalen en 'n twaalftal
Labourieden. Opgewonden debatten
tusschen Mac Donald en Henderson
zl|n aan deze stemming voorafgegaan.
In de pers heeft dit debat nogal stof
opgeworpen. De „Times" laakt Hen
dersons' negatieve opvattingen, terwijl
het Labour-blad „Daily Herald" schrijft
dat Mac Donald is gezwicht voorden
druk der financiers.
De spanning in het Lagerhuis sloeg
tijdens de zitting ook over op het
volk en er hebben voor 't parlements
gebouw on-Engelsche relletjes plaats
gehad, die door communisten waren
uitgelokt. Een duizendtal politieagenten
te paard en met auto's moest krachtig
optreden om de demonstranten uiteen
te jagen. Er werden eenige buiten
staanders licht gewond, terwijl de po
litie tot verschillende arrestaties moest
overgaan. Desondanks is het den ge»
heelen avond zeer onrustig gebleven.
Henderson zoo nood'g voor protectie.
Op het vakvereenigtngscongres te
Bristol heeft Henderson gezegd, dat
hij volhoudt even krachtig vrijhande
laar te zijn als wie ook, maar dat hij,
ais hij voor de keus gesteld wordt
tusschen een groote verlaging van den
werkloozensteun of een tarief van
twintig percent als tljdelijken maatregel,
waarvan de opbrengst zou dienen ter
bestrijding van de werkloosheid, en
zulks uitzicht zou bieden op een be
hoorlijk tegemoetkomen aan de eischen
van het oogenblik, bereid zou zijn de
entrii
jgen
irijzei
d.
Zonder schriftelijke toestemming is eenige overname uit dezerubriek verboden.
DE WONDERREIS VAN
KNIP EN KNAP.
.Komaan, vooruit nu, maak wat voort",
Liet zich een ander hooren.
Het leek als hadden Knip en Knap,
Van schrik hun stem verloren.
Ze keken angstig om zich heen,
Maar de matrozen lachten,
En Knip en Knap begrepen wei
Hier was geen hulp te wachten.
Wat zal ons nu, dacht Knip met schrik,
Voor vreeselijks gebeuren
Hij keeks eens rond, maar nergens was,
Een uitweg te bespeuren.
En Knap, hoe moedig anders ook,
Niet gauw in het nauw gedreven,
Was net als Knip geheel van streek,
En liep van angst te beven.
.Wei, wei, wat breng je daar",
Liet de Kap'tein zich hooren.
Hij keek heel boos, omdat men hem,
Weer in zijn werk kwam storen.
HQ sloeg een blik op Knip,
Wat waren dat voor knapen,
Die met een bieek ontsteld gelaat.
Hem stonden aan te gapen.
.Kapitein, sprak een der mannen nu,
We hebben hen gevonden,
In een der kisten, die wij eerst,
Vanmorgen bergen, konden.
Waarschijnlijk zijn zij vannacht
Bij ons aan boord gekomen.
Toen ik de wacht had op dek,
Heb ik een gerucht vernomen.
Ik heb het dek toen afgezocht
Maar hoe ik ook mocht zoeken,
En hoe ik keek ook overal,
In alle donkere hoeken,
De jongens heb ik niet gezien.
Ik vond een der kisten open.
Waarschijnlijk zijn ze vannacht,
Daar al eenmaal uitgekropen."
(Wordt vervolgd).
dan nemen wij een lucifersdoosje en
maken van de lange kanten twee zit.
bankjes in de boot, die wij in de nog
zachte klei persen, zoodat ze goed
vastzitten. Daarna maken wij 'n man
netje van klei en zetten dit op een
der bankjes met een lucifer in iedere
hand, die als roeispaan dienst moet
doen. Laat nu alles eerst goed drogen,
voordat je er mee in het water gaat
spelen, want anders loopt de klei uit
elkaar. Misschien lukt het de eerste
keer nog niet de boot diljvende te
houden. Probeer dan maar op te zoe
ken waar de fout zit. want daar is de
klei dikker en dus zwaarder. Na een
paar maai geprobeerd te hebben, zul
je zien, dat het wel gaat.
Hoe maken we een bootje.
Jullie hebben natuurlijk allemaal een
beetje klei waar je allerlei aardige
dingen van kunt maken? Als je het
niet hebt, mag je misschien voor een
paar centen wat kiel gaan koopen Nu
eerst beginnen wij een bal te maken,
die wij goed kneden. Dit kneden is
het voorneamste van al het werk, want
daardoor kan men de klei goed vast
in elkaar persen en daarna op gelijke
dikte uitrollen. Nu maken wij den
bal plat en probeeren de randen om
hoog te werken en den bodem de
laagte ln, zoodat er een bootmodel
ontstaat. Denk eromt vooral zoo dun
mogelijk de klei uitduwen, want anders
is het bootje topzwaar en zinkt. Is
het modelletje klaar en naar onzen zin,
Ais tule ezels vlug woidcn.
De uitlegging.
Jan Pa, is vandaag morgen
VaderWeineen, hoe kom je daar
bij
JanMaar dat hebt u gisteren toch
gezegd.
VaderWanneer heb ik tegen jou ge
zegd, dat vandaag morgen was?
Jan: Gisteren.
Vader: O, bedoel je dat zoo. Jamaar
dat komt omdat vandaag was morgen
gisteren, maar vandaag is vandaag,
precies zooals gisteren was vandaag
gisteren maar Is gisteren vandaag,
en morgen zal morgen vandaag zijn
en dan is vandaag gisteren 1
Janja vader, nu begrijp ik het.
Jullie ook?
Een bekende naam.
VreemdelingHoe heet U
KLEURPRENT.
Eerst moeten wij pro
beeren het plaatje te tee
kenen, dat kunnen wij doen
door de nummers van 1—74
met elkaar te verbinden.
Probeer nu die mooie
Spaansche dame en Spaan-
sche heer in felle kleuren
te schilderen. Het is een
heel prettig werkje. Denk
er om in Spanje dragen
de dames veel rood met
zwart en de heeren veel
blauw met zwart en roode
hoed-
Herder: Shakespeare,
VreemdelingEen zeer bekende
naam.
Herder: Dat komt uit, ik ben hier
in het dorp al 80 jaar schaapherder 1
Oplossingen van de vorige week.
1
8 en 2 is 10
12 2 is 10
5 x 2 is 10
20 2 is 10
45
2
De letter e. Noten. De zon of
de maan.
Zes maal zes is 10 letters.
Oplossing: Hoe bestijgt de
dwaas de trap
Hij staat op de eerste trede, gaat
terug naar den grond, dan gaat hij op
trede 1. 2 en 3, gaat terug naar 2,
dan 3, 4, 5, terug naar 4. dan 5 6 7,
terug naar 6, dan 7, 8. troon, terug
naar 8 en troon.
Hij heeft dus de trap bestegen in
19 stappen en heeft iedere trede twee
maal gebruikt, alleen den grond een
maal, maar dat is geen trede, dus daar
hoefde hij niet tweemaal op terug te
komen.
Nieuwe Raadsels.
1
Neem 6 a's, 2 d's, 2 m's en schudt
ze goed door elkaar.
i
