Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen. 1 FEUILLETON NUMMER 43. ZATERDAG 26 MEI 1934. 57e JAARGANG Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG Brieven, Ingezonden stukken, gelden, en*. franco te zenden aan den Uitgever. Abonnementsprijs per 3 maanden 1.25. Franco p. post door 't geheele rijk 1.40. UITGAVE WAALWIJKSCHE STOOMDRUKKERIJ ANTOON TIELEN. Telefoon No. 38. Telegr.-adres: ECHO. Prijs der Advertentiën 26 cent per regel; minimum 1.50 Bij contract flink rabat. Reclames 40 cent per regsl. Advertentiën moeten Woensdag en Vrijdag des morgens om uiterlijk 9 uur in ons bezit zijn. DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN. EERSTE BLAD. WAAR ZIJN ZE. Als we op het moment ons gingen neerzetten tot het schrijven van een artikel over en tegen het fascisme, dan 'konden we er ons tevoren van ver zekerd houden, dat dit geschrift bij 'n zeer groot percentage onzer lezers on gelezen zou blijven. Hoe geheel anders was dat een goed jaar, zelfs een goed half jaar, geleden. Toen kon er geen krant of tijdschrift verschijnen of er prijkte een artikel over de nieuwe geestesstrooming in. Toen kon er geen politieke vergade ring worden gehouden of er werd ge sproken en gedebatteerd over het fas cisme en zijn Staatsleer. Toen was fascisme het voornaamste onderwerp waarover aan de stamtafels en in de treincoupé's woorden werden gewis seld door ervaren en nieuwbakken politici. Toen kon men dagelijks in zijn brievenbus oranje-kleurige circu laires vinden met zeer nationale, soms wel wat al te nationale, leuzen. Toen gingen de rood-zwarte propagandisten nog te keer alsof half Nederland reeds aan hen behoorde, en alsof dank zij hen, het leed van de economische crisis spoedig geleden zou zijn. Kortom, het leek of er toen nog slechts een enkel onderwerp was, dat waard was besproken te worden. Of er geen veel belangrijkere vraagstuk ken waren, die onze aandacht vroe gen. Het was of de koele Hollander, die op politiek gebied immers de re putatie heeft om eerst eens de kat uit den boom te kijken, plotseling door een politieken hartstocht was bezeten en verder uit den hand sprong als vau „De Echo van het Zuiden". Naar het Engelsch van LOUIS TRACY. Nadruk verboden. 21. Thans kon Sir Reginald de auto op volle kracht laten loopen. Toch had hij niet zoo heel veel voorsprong, want Voles en Grey foot waren al gauw in zijn eigen wagen, die evenals de hun ne, weinig beschadigd was door de hotsing, omdat, zooals gezegd, Sir Re ginald op het fatale oogenblik juist vaart geminderd had. De race begon dus weer van voren af aan, alleen waren de rollen van ver volgden en vervolgers nu omgekeerd. Miss Rachel stond direct weer half op en staarde achteruit; ze wilde thans even graag ingehaald worden, als ze eerst verlangd had te ontkomen. Als ze voldoende spierkracht had bezeten of over een. wapen had beschikt, zou ze zeker een aanval op die twee hoofden vóór haar hebben ondernomen; ze kon Winifred en Sir Reginald samen hoo- ren spreken maar niet verstaan wat ze zeiden, en dat maakte haar nog gifti ger. Ze wierp venijnige blikken op het jonge meisje en bromde allerlei verre van vriendelijke opmerkingen. Wees maar niet bang, sprak Sir Reginald op gedempten toon Wini fred moed in. We zullen nu wel ont- voor een degelijk Hollander welvoege- lijk is. Hoe kan die koortsstemming zich toch in korte maanden wijzigen? We zijn nu een goed half jaar ouder en het is slechts bij uitzondering dat we het wagen het onderwerp fascisme nog eens aan te snijden. We weten dat we er niet meer mee behoeven aan te komen, omdat het meerendeel der menschcn het beu is steeds maar weer naar dezelfde peroraties te luisteren. Het heeft er allen schijn van dat de wijze vaderlanders toch gelijk hebben gehad, toen zij beweerden dat Neder land met zijn door en door democrati- schen volksaard nooit een goeden voe dingsbodem zou zijn voor woekerplan ten als fascisme en nationaal-socialis- me. Inderdaad gelooven wij, dat die democratische geest, die sinds Wil lem de Zwijger in ons volk gelegd is, te sterk is om zich door een vloedgolf van een oogenblik te laten overdon deren. De democratie zit te diep in ons volk verankerd, heeft te diep wor tel geschoten, dan dat zij er met één slag zou zijn uit te rukken. Dat komt omdat zij hier gebaseerd is op haar sterkste fundament, den geest van vrijheid in het volk. Vele democratische regeeringen zijn in de laatste jaren gevallen, maar daaruit mogen we niet al te haastig concludeeren dat de democratie heeft afgedaan. Want waren de gevallen democratieën wel democratisch in den waren zin van het woord. Wij wagen dit te betwijfelen. Een volk als het Duitscbe b.v., heeft nooit dien sterken democratischen inslag gehad als het Nederlandsche. Maar Nederland heeft tijdig zijn oog gericht op zijn Oosterbuur. En wat daar zooal geschiedt, lokt niet aan om het voorbeeld te volgen. Ne derland houdt het daarom maar lie ver bij het beproefde systeem zijner snappen. Als we maar eerst hij een dorpje komen! Wat 'n verschrikkelijke nacht, fluisterde Winifred terug. Er gaat iets afschuwelijks gebeuren, ik voel het. Houdt je maar dapper en geef niet aan je angst toe. We zijn nu voor en zullen zorgen voor te blijven. Het is een wonder, dat u al niet drie of vier keer getroffen bent. Maar op het oogenblik zouden ze u gemak kelijk van achteraf kunnen doodschie ten en ze zijn ertoe in staat ook; het zijn geen menschen het zijn duivels. Ze zijn bang om te schieten, want ze zouden de dame achter ons wel eens kunnen raken. Maar we hebben al zoo'n eind gereden dat we niet ver meer van een stad of dorp af kunnen zijn. Ik heb overigens geen flauw idee waar we Kijk eens ze loopen op ons in! viel Winifred hem op gejaagden toon in de rede. Ik durf niet omkijken bij deze vaart. Het is anders best mogelijk. Het lijkt wel of er niet meer zooveel fut in deze kar zit als eerst. Maar zie je daar rechts niet een lichte plek legen den hemel die op de lichten van een stad wijst? Ja, ik geloof van wel Hun gesprek werd onderbroken door een geschreeuwde conversatie tusschen Miss Craik en de mannen in de volgende auto. De wagens waren nu zoo dicht bij elkaar dat dit moge lijk werd. Een zwakke helling omlaag bracht ze aan den voet van den heuvel en nauwelijks begonnen ze aan den anderen kant weer te klimmen of Sir Reginald zei Winifred ik vrees dal ze ons ten slotte misschien toch zullen pak- parlementen. En geeft de parlementsvorm nu ook niet altijd zijn voldoening, wij denken b.v. aan de Winkelsluitings wet-misère toch staan onze vrij heden in woord' en daad ver uit ho ven het fascistisch gedoe elders. Hebben ook „onze" fascisten inge^ zien dat dit op den duur toch nog maar het beste is? We hooren hen tenminste niet meer zoo'n luidruchtig kabaal maken. Mus- sert laat nu hij toch den tijd heeft weinig meer van zich hooren. Daarom meenden we wel eens de vraag te kunnen stellen: „Waar zijn ze?" „Het Huisgezin" over Henri Witlox. »Het Huisgezin» wijdt een driestar aan het werk van Henri Witlox. Het blad schrijft als volgt In den heer Henri Witlox is een ken de benzine is bijna op. O, wat nu!, hijgde Winifred in doodsangst en bedekte haar gezicht met de handen. Het is vreeselijk ze zullen u vermoorden. Zou je je dat zoo aantrekken, meisje? vroeg de jonge edelman met iets teeders in zijn stem. U doet het immers allemaal ter- wille van mij? Ik zou mijn eigen leven willen geven Hij liet haar niet uitspreken. St. 't Is al goed, hoor. Maar alles is nog niet verloren; we hebben nog een kans. Ik ga zoo stoppen en zet hun den wagen dwars in den weg. Als het geluk ons dienstig is en we kun nen op het laatste nippertje wegko men, dan hebben we het waarschijn lijk gewonnen. Als ik zeg „vooruit" en je aan den arm trek, dan spring je uit den auto en holt weg, zoo hard je kunt. Sir Reginald nam een van Wini fred's kleine handjes in de zijne, draaide zich half om en riep miss Csaik toe: Juffrouw, ik raad U aan om uw oogen goed op mij gericht te houden en als u mij ziet opstaan, onmiddel lijk uit de wagen te springen en weg te loopen. Ik ga stoppen. Luttele seconden daarop was het gebeurd. Hij minderde vaart en ter wijl de wagen nog niet heelemaal stil stond, draaide Sir Reginald hem een halven slag om en versperde zijn ach tervolgers zoodoende den weg; hij nam Winifred hij de hand, hielp haar er uit springen en rende toen met haar voort. Ook Miss Craik sprong uit den auto en holde weg en meteen volgde een hevige hotsing, die den achtersten wa gen waarvan de bestuurder niet op Brabander van den ouden stempel ons gewest ontvallen. Voortvarend industrieel, man van initiatief en aanpakken, en daarnaast politicus. Het tegenwoordige geslacht heeft hem als zoodanig niet meer in zijn volle kracht gekend. Om zijn geestdrift, zijn overredings talent, zijn ijveren voor hetgeen hij goed achtte ten volle te waardeeren, moet men veertig jaar en langer teruggaan. Tot den tijd der thans enkel meer bij naam gekende Ms men ze nog kent Noordbrabantsche motie. In het voorjaar van 1888 was, als vrucht van het samengaan van katho lieken en anti-rcvolutionnairen bij de stembus, hel eerste christelijke kabinet in ons land, het ministerie- Mackay, opgetreden. De onderwijswet van Mackay schonk aan de rechterzijde voldoe ning en was de inleiding tot de volkomen rechtsgelijkheid op het terrein van het lager onderwijs. De sociale maatregelen van minis ter Buys de Beerenbroek liepen, zij het in bescheiden mate, vooruit op hetgeen de encycliek Kerum Nova rum aan de wereld als eisch van recht zou voorhouden. Maar de legerwet van minister Bergansius bracht verdeeldheid in het katholieke kamp. Met name in het Zuiden groeide hel verzet tegen dit voorstel, en men vroeg zich af, of men daarvoor voor een christelijke meerderheid aan de stembus had gestreden. De presidenten der Noordbrabant sche kiesvereenigingen, met uitzon dering van één, stelden te zamen de Noordbrabantsche motie op, waarin positie werd gekozen tegen het kabinet en tegen de afgevaar digden die de politiek van dit kabinet de manoeuvre verdacht was geweest en met vol gas was doorgereden, zoo dat remmen niet meer baatte vrij wel geheel vernielde en den voorsten eveneens huiten gevecht stelde. Op dit critieke oogenblik zou de eervolle loopbaan van Voles en Greyloot onge twijfeld geëindigd zijn, als ze, door gewinterde avonturiers uit de jungle, ook maar een tikje minder lenig, vlug en behendig waren geweest. Nu wer den beiden de lucht in geslingerd en kwamen weliswaar met een ongena- tiigen smak, maar zonder levensge vaarlijke kwetsuren neer, tot hun ge luk overigens op den zachten berm en niet op den harden weg. Sir Reginald en Winifred die 'n ko renveld, dat bijna rijp was voor oogst, waren ingegaan, kropen daar hand in hand verder, hun ooren gespitst voor het geringste geluid. Een tijdlang hoorden ze niets, toen kwam ten slotte de stem van Miss Craik: Ze zijn ontsnapt! Daarop de zwaarde stemmen der beide mannen, sprekend in afgebro ken zinnen, afgewisseld door ruige verwenschingen en ze begrepen eruit, ciat Greyfoot zijn arm gebroken en Vo les een enkel verstuikt had. Vannacht zullen ze in elk geval niet veel meer kunnen beginnen, fluis terde Sir Reginald tegen Winifred, maar het is toch het beste hier zou gauw mogelijk vandaan te gaan, om verdere moeilijkheden te voorkomen. We zullen maar op dat lichtschijnsel daar in de verte aanhouden. Zeg, Wi nifred, denk je niet, dat we heel beste vrienden zullen worden? Laten we maar gaan, antwoord de ze en drukte zacht zijn hand. Ze liepen ongeveer anderhalf uur voor ze een plattelandsherberg vonden, waar zouden blijven verdedigen. In dit verzet tegen de legerwet en het kabinet was de heer Witlox een der eersten en der vurigsten. De hartstochten, door de Noord brabantsche motie ontketend, zijn reeds lang geluwd met den heer Witlox is de laatste die daarin de hand heeft gehad ten grave gedaald. We staan ver genoeg van de gebeurtenis af om ze objectief te kunnen bezien en beoordeelen. Men mag ook niet vergeten, dat Noord-Brabant toen pas aan zijn politieke scholing begon en enkel katholieken afvaardigend tegenover het bondgenootschap anders slond dan de noordelijke gewesten, die met en naast de anti-revolutionnairen aan de stembus hadden gestreden. Al zou deze provincie niet licht een tweede Noorilbraban sche motie van dezelfde strekking voortbrengen, de eerste vond haar verklaring we spreken niet van rechtvaardiging in de feiten. De Noorü-Brabanders van toen meenden een goed werk te doen met, om de legerwet, het vertrouwen aan het kabinet op te zeggen. En erkend mag worden, dat dezelfde Noord-Brabanders de latere chrLtelijke ministeries trouw hebben gesteund, ook al hadden zij niet steeds reden tot roemen over de politiek die ze volgden, met name de handelspolitiek. In- de bewogen dagen die nu 40 jaar achter ons liggen was de heer Henri Witlox een op den voorgrond tredende, strijdlustige en strijdbare figuur. Het zou hem, had hij eerzucht bezeten, weinig moeite hebben ge kost toen een Kamerzetel te ver werven aan aansporingen heeft het niet ontbroken. Hij was niet eerzuchtig: aan poli- van zc den eigenaar opklopten. Voor Winifred werd siel een bed in gereed- dronk juffrouw Goodman's thee. den kastelein opzitten tot het aanbre ken van den dag. 's Morgens vertrokken ze, na de plaatselijke politie van het gebeurde op de hoogte te hebben gebracht, van een nabijgelegen spoorweghalte naar Londen. Van de mannen, waarmee ze dien nacht een gevecht op leven en dood hadden geleverd, geen spoor. HOOFDSTUK gV. Fowle weer op het tooneel. Winifred had thans al drie weken haar intrek genomen in een pension, in een der breede zijstraten van Cam den Town, waar den heelen dag vrij wel niemand voorbijkomt, behalve 'n paar venters met fruit en dergelijken wier geschreeuw de stilte van de om geving des te meer schijnt te doen uit komen. De hospita was een zekere juffrouw Goodman, die zich het aar dige en vriendelijke meisje vol wel gemeende hartelijkheid tegemoet kwam en een praatje met haar maak te. lederen morgen kwam er een mooien bos bloemen van Sir Reginald en iederen middag, regelmatig als een klok, verscheen Sir Reginald zelf, en dronk juffrouw Goddman's thee. Dit waren geen onplezierige weken voor Winifred en als ze niet zoo bang was geweest ontdekt te worden en maar wat bezigheid had gehad, zou ze zich volkomen gelukkig hebben ge voeld. Maar ze leefde ondertusschen van „geleend" geld en voelde zich in een scheeve positie geplaatst. En nog nieuws? Dat was altijd Sir Reginald's eerste vraag, als hij 's middags zijn hoed en stok ophing. (Wordt vervolgd). De Echo van het Zuiden, Waalwijksdic en Langstraatsche Courant^ i

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1934 | | pagina 1