Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen. FEUILLETON DE IN DE PIJP t EERSTE BLAD- ^feSchoennijverheid in de Langstraat. snTPrc* HET HUIS IN DE STILTE. cö BIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN. DOOR, ERVARING ECN MAN //vdeP(JT. MAAR ZATERDAG 23 MAART 1935. 58e JAARGANG. SïMER u v Dit blad verschijnt l WOENSDAG en ZATERDAG ?i Brieven, Ingezonden stukken, gelden, enz. tffc franco te zenden aan den Uitgever. e ve Abonnementsprijs per 3 maanden J 1.25. Franco p. post door 't geheele rijk 1.40. n a lisa leel UITGAVE: WAALWIJKSCHE STOOMDRUKKERIJ ANTOON TIELEN Telefoon No. 38. Telegr.-adresECHO. Advertentiën moeten Woensdag en Vrijdag des morgens om uiterlijk 9 uur in ons bezit zijn. Bij contract flink rabat. Reclames 40 cent per regel. Prijs der Advertentiën: 20 cent per regel; minimum 1.50. Dollflj DIE ZICH MET INGANG VAN 'ra APRIL A.S. OP DIT BLAD ABON- reejlEEREN, ONTVANGEN DE NOG ™:[0T DIEN DATUM VERSCHIJ- snlfENDE NUMMERS GRATIS, n. Lij,,!! iMawlHWiii...'1" ii tweede artikel gaat de jchriiver^n* de^STRott.Ct. in hoofd 1 wak over tot technische beschouwing geanDver de beste en minderwaardige alU«edeellen der tot leder verwerkte elsichuid en ontleent dan aan destatis- °U liek tal van cijfers, die duidelijk demonstreeren het verschil van grondstoffen gebruikt aan schoenen le Waalwijk, Kaatsheuvel en andere plaatsen, waaruit blijkt datinWaal- wijk de betere schoenen en elders in hoofdzaak mindere g> >edkoope schoe nen gefabriceerd worden. Ook in 't goedkoope genre dat men ook in Waalwijk maakt is geen concurrentie-mogelijkheid, waar el- 1 ders bij 't zien van contanten, elk aanbod wordt aanvaard. Wii hebben hierover onlangs een - paar artikelen ontleend aan het »Ned. Fabrikaat» en behoeven dus niet in herhaling te treden. De schrijver gaat dan verder Ofschoon dus uit de opgaven van het Centraal Bureau voor de Statis tiek vrij nauwkeurig valt at te lezen, in welke centra de beste schoenen worden gemaakt, zoo moet men uiteraard vakman zijn om de kwali teit van een schoen naar de Qe- bruikte grondstoffen te kunnen be- oordeelen. Wanneer men het heelt van „De Echo van het Zuiden". over chroomgeitenleder, over peau de Suède en boxcalf, dan dient men wel te bedenken, dat, evenals dit met het zoolleer het geval is, deze aan" duiding geenszins volledig is. Alleen uit de waardebedragen valt wederom af te leiden, hoezeer de kwaliteit van het Waalwijksche schoenwerk, altijd dan van de fabrieken, die zich in dit centrum op de productie van het betere genre toeleggen, aan de spits staat. Chroomgfitenleer wordt wel licht reeds van 9 cent per voet al geleverd, maar het goedkoopste leer, dat men ons in een Waalwijksche fabriek toonde, kostle toch nog altijd ongeveer 35 cent per voet 1 Voor de kwaliteit van den schoen is de grondstof echter nog geenszins de allervoornaamste factor, hen goede schoen vereischt ook een oor deelkundige bewerking van het leer en dit is een van de redenen, waarom de kwaliteilsschoen, hoezeer ook geheel machinaal gemaakt, zich nooit voor massaproductie over den loopenden band kan lcenen. Er is wel eens beweerd, dat men in de zoo sterk vermechaniseerde schoe nennijverheid geen geschoold perso neel meer noodig heeft, ja zelfs, dat de groote fabrieken bij voorkeur arbeiders in dienst zouden nemen, die nooit in het schoenenvak hebben gewerkt. Dit moge ten deelejuist zijn, maar dat geldt stellig niet voor de productie van kwaliteitsschoenen, die doorloopend vakkundig toezicht vereischt. Wanneer dus Bata, tot zekere hoogte ook de Nijmeegsche industrie, hun productie zoodanig hebben gerationaliseerd, dat over wegend met ongeschoolde arbeiders aan den loopenden band kan worden gewerkt, zoo wil dit nog geenszins zeggen, dat men te Waalwijk en Dongen, waar zulks niet altijd het geval is, met minder moderne metho den zou werken. Wij waren in de gelegenheid, beide productie methoden naast elkaar in een fabriek te Waalwijk in oogen- schouw te nemen, nadat men ons in een fabriek met uitsluitend massa producten had verteld, hoezeer men in de Langstraat nog veelal met achterlijke productiemethoden bleef voortsukkelen. Inderdaad maakte de bedrijvigheid in een groote afdeeling, waar uitsluitend eerste klas schoen werk werd gemaakt en waar men op volle capaciteit werkte, op ons een eenigszins chaotische» indiuk. De schoenmakertjes liepen van de eene machine naar de andere en wij dachten, dat dit alles toch wel eenigs zins uit den tijd moest zijn. Al spoe dig ontdekten wij evenwel een groote regelmaat in de productie, toen men ons uitlegde, met hoeveel nauwkeu righeid elk onderdeel van een schoen in behandeling werd genomen, hoe zelfs reeds bijna gereede schoenen wederom werden teruggenomen,om dat zij niet aan de gestelde eischen van afwerking voldeden. Het werd ons toen tevens duidelijk, dat de loopende band, waarhij immers op individueele afwerking niet meer kan worden gelet, hier nog geen diensten van belang kon verrichten. »Slechts schoenen», zoo deelde de fabrikant ons mede, »die op deze nauwkeurige wijze en met de aller fijnste grondstoffen in elkaar zijn gezet, mogen ons merk dragen». In de afdeeling massaproductie, waar men geen eigen merken maakte, vonden wij den loopenden hand in volle actie en konden wij ons er dus van overuigen, hoe men ook in Waalwijk opzeergep rfectionneerde wijze goedkoop schoenwerk kan maken. Op zeer snelle wijze werd het zool-- en overleder hier tot den completen schoen verwerkt de zool werd als het ware aan het bovenleer geplakt maar men stelle dan aan dit artikel ook niet de eischen, die men aan den kwali teitsschoen mag stellen. Om zich de kaas echter niet geheel van het brood te laten eten, moet Waalwijk wel met de productie van goedkoop goed mede, ook al om het bedrijf een zoo breed mogelijke basis te geven, waarvoor uitbreiding van de productie noodig is. Men kan dan ook gerust zeggen, dat er in geen enkel land ter wereld zooveel slecht schoenwerk wordt gemaakt, als juist in Neder land. Maar gelukkig komt er eenige kentering hij het schoenendragende publiek, waarover in een volgend artikel iets meer. Tot voor enkele jaren hadden de fabrikanten te Waalwijk, wier pro duct over de geheele wereld zoo'n goeden naam heeft, nog een zeer DUBBEL ZUIGVERMOGEN NEDERLANOSCH FABRIKAAT LAAGSTE PRIJS - BUITENGEWONE CONDITIËN VRAAG DEMONSTRATIE FILIAAL VELO WASCHMACHINE My Naar het Engelsch van ADELINE SERGEANT. Nadruk verboden. 16 HOOFDSTUK XIII- CLAIRE'S VERHAAL. Je weet heel weinig van mij af, sprak Claire, toen zij samen de trap opgingen. Maar je bent lief voor mij /geweest. Toen je kwam twijfelde ik eraan, of jij ook niet één van Lan casters werktuigen zou worden. Je weet, dat hij iedereen naar zijn wil buigt. Dat weet ik; hij probeerde mij ook naar zijn hand te zetten, ver klaarde Nell, ik begreep eerst niet wat er met jou aan de hand was. Ik dacht dat jij niet heelemaal voor je daden verantwoordelijk was. Je dacht zeker dat ik krankzin-' nig was? vroeg Claire glimlachend. Ik heb zelfs wel eens gemeend, maar neen ik zal je niet vertellen, wat ik me verbeeld heb. Ik zal me aan de feiten houden. Kom mee in mijn ka mer, dan kunnen we praten. Ze gingen Claire's slaapkamer bin nen, waar Claire de deur op slot deed en een zwaar gordijn ervoor school. Hier kunnen we spreken, ver klaarde zij, zonder vrees om beluisterd te worden. Claire installeerde zich in een lig stoel, terwyl Nell naast haar plaats nam en na een paar minuten begon Claire op rustigen toon: Ik werd in Engeland geboren, vertelde ze, maar toen ik nog een klein kind was, kreeg mijn vader al genoeg van Engeland en besloot eens te zien ot hij in Amerika niet zijn iortuin kon maken. Hij had niet veel om mee te beginnen, want hij was de jongste zoon van een tamelijk verarmde fa milie, maar hij was in staat in het verre Westen een stukje land te koo- pen en daar trachtte hij zich geduren de eenigen tijd een broodwinning te verschaffen. Ik kan mij nog juist die dagen, dat wij arm waren, herinneren We hadden soms nauwelijks genoeg te eten en onze kleeren waren vreese- lijk armoedig; daar was het dat m n moeder stierf en zij was nog maar nauwelijks een maand dood, toen mijn vader de ontdekking deed, die mij voor mijn leven rijk maakte. Hij be merkte, dat er zich olie onder zijn eigendom bevond, en je weet, dat olie bronnen, als ze goed geëxploiteerd worden, ware goudmijnen kunnen zijn. Van dien tijd af liep het vader geweldig mee. Hij bouwde een groot huis en meubileerde het schitterend, en daar gingen wij wonen, hij en ik, met een aantal bedienden en een gou vernante om voor mijn opvoeding te zorgen; maar geen van allen had iets over mij te zeggen, en mijn vader be handelde mij alsof ik nog een kind meesteres van alles was. Ik heb een heel slechte opvoeding gekregen, maar dat kwam allemaal omdat vader zooveel van mij hield. Het deed je geen kwaad, merkte Nell op, toen zij voor een oogenblik de tranen in Claire's oogen zag glin steren. Daar ben ik nog niet zoo zeker van, meende Claire, terwijl zij haar hoofd schudde. Ik kreeg altijd in alles mijn zin en als ik eens een enkele keer mijn zin niet kon krijgen, werd ik ziek. Ik -heb daardoor absoluut geen weerstandsvermogen. Misschien komt het daardoor ook, dat ik de laat ste paar maanden voortdurend aan vallen van flauwte heb en perioden van apathie en overspanning, die bij na altijd worden gevolgd door groote uitputting. Ik begrijp maar niet wat daarvan de oorzaak is. Vind je dan niet, dat je een dok ter noodig hebt een werkelijke dok ter, bedoel ik, vroeg Nell, en niet me neer Lancaster. Ik ben in Londen bij een specia list geweest, vertelde Claire, maar die zei precies hetzelfde wat meneer Lan caster zegt, dat het louter een zenuw ziekte is en dat, als ik naar buiten ging en een heel kalm leven leidde, ik mettertijd weer op krachten zou kun nen komen. Maar wat ik nog niet begrijp, hernam Nell, is, hoe je onder Lancas ters voogdij kwam te staan. Oh, dat is gemakkelijk genoeg uitgelegd, zuchtte Claire, Lancaster en m'n vader waren vroeger dikke vrienden, daardoor kreeg Lancaster wel eens in zijn kwaliteit van advocaat zaken in handen en langzamerhand gebeurde het, dat Lancaster haast meer van mijn vaders geldzaken at- wist dan hijzelf. Onze vrienden zeiden dikwijls tegen vader, dat het niet ver standig was om zooveel vertrouwen in één man te stellen, maar vader hield vol dat Lancaster door en door eerlijk en oprecht was en dat hij hem betei dan één van zijn andere kennissen kon vertrouwen. Ik zou zoo denken, dat zijn vrien den in het gelijk gesteld zijn, merkte Nell op. Ja, dat vind ik ook, maar vader wilde niet luisteren. Toen ik bijna ze ventien was, hoorde hij van een paar wonderbaarlijke mijnboringen, in Ne belangrijken export, die veel belang rijker was dan uit de statistieken bleek, omdat die export veelal uit sluitend werd verzorgd door enkele groote Waalwijksche fabrikanten het mindere goed kwam niet voor uitvoer in aanmerking. Voor het massaproduct toch was het buiten land ons tot voor kort verreweg de baas. Tegen Tsjechoslowakije bijv. heeft men in het goedkoope genre nooit kunnen concurreeren. Met het duurdere schoenwerk stond even vel bovenaan Indië, dat zijn goedkoope schoenen vrijwel uit sluitend uit Tsjechoslowakije betrekt Japan is geen schoenenland koopt het betere goed ook nu nog in hoofdzaak in Nederland, waai hij te bedenken valt, dat de Indische markt voor onze industrie geheel onbeschermd is, d.w.z. wij genieten geen voorkeursbehande'ing. Dok vada en maakte plannen om zelf eens te gaan kijken. Nadat hij een tijdje weg geweest was, schreef hij me, dat hij nog verder van huis zaken te doen had, waarschijnlijk nog een paar maanden weg moest blijven en daarom verlangde, dat ik met mijnheer en me vrouw Lancaster naar Engeland zou gaan. Mevrouw Lancaster? viel Nell haar in de rede. Z'n moeder, niet z'n vrouw, leg de Claire glimlachend uit. Ze was een lieve oude dame. Ik was werkelijk dol op haar. Vader dacht dat het prettiger voor mij zóu zijn om wat meer van Engeland te zien, voordat hij weer thuis kwam. Wij verlieten Amerika, nog voordat ik achttien was. Het eer ste nieuws, toen wij Engeland bereik ten, was dat van mijn vaders dood. Zijn dood! Wat verschrikkelijk voor je! Dat was hetvervolgde Claire. Ik kan zelfs nu nog niet goed aan die dagen terugdenken. Ik liet alles wat er te regelen was aan Lancaster over. Maar toen ik over m'n verdriet heen was en in staat zijn uitleggingen te volgen, bemerkte ik, dat de zaken heel anders uitdraaiden, dan ik mij had voorgesteld. Hij werd tot mijn voogd benoemd, en ik stond onder zijn toe zicht tot ik een en twintig zou zijn. Alle zaken moest hij voor mij regelen. Natuurlijk zou alles bij mijn meerder jarigheid in mijn eigen handen komen en hij en meneer Hume moeten dan hun beheer verantwoorden. Hume, dat moet ik je nog vertellen, was mijn va ders deelgenoot, hij had de leiding van alle Amerikaansche zaken. Lancaster zorgde voor de beleggingen. En waar is meneer Hume nu9 vroeg Nell. Dat is zeker degene, aan wien je dien brief geschreven had? Ja, bevestigde Claire en een lichte blos kleurde haar wangen. Everard is tien jaar ouder dan ik, maar hij was m'n beste vriend en speelkameraad. Voordat ik wegging, vertelde hij mij hoeveel hij van mij hield en dat hij vader om toestemming gevraagd had. Mijn vader vond mij nog te jong, maar verklaarde dat hy het een prettige ge dachte vond als ik met een man als Everard Hume zou trouwen; we moes ten nog een jaar wachten om te zien of ik niet van gedachten veranderde, en jaar leek me toen al heel lang, maar, o Nell, ik heb er nu al drie ge wacht Drie jaar? Wat is er dan met meneer Hume gebeurd? Hij beheert de zaken nog. Lan- caster vertelt me, dat alles naar wensch gaat, maar in meer dan een jaar heb ik niets meer van hem ge hoord Heb je dan niet geschreven om te onderzoeken wat er aan de hand is Ik schreef geregeld, antwoordde Claire op bedrukten toon, totdat ik geen antword meer kreeg en toen kwam Lancaser tusschenbeide. Hij zei dat hij een onderzoek ingesteld en be merkt had, dat Hume heelemaal niet de man was, die ik me voorstelde; hij zou me wel vergeten hebben en ik moest hem maar niet meer schrijven. Hij weigert me toe te staan, om, op welke manier ook, contact met hem le moeken. Maar als hij werkelijk iets tegen meneer Hume weet opperde Nell aarzelend. Maar Claire liet haar niet uitspre ken. Zij viel haar met een diepen blos op haar wangen in de rede. Ik weet dat er niets verkeerds kan zijn. Ik weet, dat Everard mij niet ver geet! Ik zou net zoo goed kunnen ge- looven dat mijn eigen vader mij ver gat. Neen, dat is biiitengesloten! Wordt vervolgd. laal^UbscIie en Langstraatscfte Coorantj ewe- beui or i v ris q tellin) In Douwe igbem Bcht* Triesche tteeten - Baai Baai-Tabak Melange van rijpe tabaKKtn VELO STOFZUIGER

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1935 | | pagina 1