E
BINNENLAND.
Voorjaarsparade
RECHTZAKEN.
BOEKBESPREKING.
gebruikt NU 2 MAANDEN LANG
ONGEKENDE VOORDEELEN.
WASO-IM AC4-IINE S
WRINGMACWINES
LUXOR-BIOSCOOP
In de hoofdrol de beroemde filmster FRANZISKA GAAL
HET GROOTSTE SCHOUWSPEL TER WERELD,
WONDER-ARTIKELEN EN U GENIET
in dit reusachtige gebied heer en
meester te worden. En zal 't daarbij
blijven
Ook hier dreigen gevaren die
moeilijk te overzien zijn.
Ontwerp Beginselprogram der
R. K. Staatspartij.
I)e commissie, ingesteld door de
R.K. Staatspartij tol het samenstellen
van een beginsel-program, heeft thans
het door haar gemaakte ontwerp-
program gepubliceerd.
Deze commissie was als volgt sa
mengesteld: prof. mr. P. J. M. Aal-
herse, dr. D. Beaufort O.F.M., dr. J.
van Beurden O.Praem., mr. C. M. J.
F. Goseling, prof. mr. P. W. Kamp-
huisen, prof. dr. J. B. Kors O.P., prof.
J. H. Niekel, prof. mr. W. Pompe en
prof. dr. ir. J. Schmutzer.
De commissie heeft gewerkt onder
leiding van prof. mr. P. J. M. Aalberse.
In het program zijn neergelegd de
algemeene beginselen en richtlijnen,
naar Katholieke opvatting, welke op
het gebied der practische staatkunde
in al haar onderdeelen, richting- en
leidinggevend behooren te zijn.
De commissie heeft dienovereen
komstig haar taak en het gebied waar
over haar opdracht zich uitstrekte,
aldus opgevat, dat zij in haar onder
zoek heeft betrokken een reeks van
fundamenteele vraagstukken, welke
het staatkundig leven beheerschen en
waarover de groole Katholieke begin
selen, ontleend aan wetenschap, wijs
begeerte en openbaring, bijzonder in
dezen tijd licht kunnen werpen.
In overeenstemming met dit karak
ter heeft de commissie bij de vervul
ling van de haar toegedachte taak
zich welbewust onthouden van de
nadere concretiseering van de door
baar opgestelde beginselen en richt
lijnen, terwijl zij haar werkgebied
heeft beperkt tol de grenzen, waarbin
nen het staatkundig leven zich vol
trekt.
Naast dezen arbeid en op den
grondslag daarvan behoort derhalve
nog nadere uitwerking te volgen. De
gronslagen van ons staatsbestel zul-
moelen worden getoetst aan hetgeen
de opgestelde beginselen en algemeene
richtlijnen eischen.
Wij laten hieronder de voor
naamste punten van het beginsel
program volgen
Wezen en doel.
De R.K. Staatspartij wil zijn en blij
ven de zuiver staatkundige vereeni
ging der Katholieke Nederlanders.
Zij stelt zich ten doel hel algemeen
welzijn van hel Nederlandsche volk
te bevorderen door in wetgeving en
bestuur haar beginselen tot gelding
te brengen. Die beginselen put zij uit
de Openbaring, gelijk deze door het
Kerkelijk leergezag wordt vertolkt,
zoomede uit de natuurlijke eischen
van het persoonlijke en het gemeen
schapsleven in zijn verschillende vor
men. In overeenstemming met die be
ginselen aanvaardt zij voorts nog een
aantal algemeene richtlijnen voor
baar staatkundige werkzaamheid.
Staatsdoel.
De Staat is een maatschappij, d.w.z.
een geordende eenheid van velen op
één doel; in de natuurlijke orde is
bij de hoogste maatschappij.
Is die orde noodzakelijk, dan is hij in
ontstaan en voortbestaan afhankelijk
van den Schepper tot Wiens schep-
pingsdoel hij moet medewerken en
aan Wiens goedheid hij tallooze gaven
dankt.
Derhalve is ook de Staat gehou
den God openlijk te erkennen, te hul
digen en te dienen, vooral door in
wetgeving en bestuur Gods wet tot
opperste richtsnoer te nemen.
Zijn doel vindt de Staal niet in
zichzelf, maar in het algemeen wel
zijn, dat geordende samenwerking in
staatsverband eischt.
Staatsvorm.
Het recht om te bevelen is uit
zichzelf aan geen enkele bepaalden
regeeringsvorm noodzakelijk gebon
den. Slechts de feitelijke geschiktheid
om het algemeen welzijn te verzor
gen, is toetssteen voor de bruikbaar
heid van eenigen bepaalden vorm.
Die geschiktheid wordt in belangrijke
mate mede bepaald door den aard,
de geschiedenis en de ontwikkeling
van een volk.
Staat en individu.
Alles wat het boventijdelijk levens
doel van den mensch aangaat is ont
trokken aan inmenging van den
Staat. In deze sfeei; heeft het individu
rechten, die ook voor den Staat on
aantastbaar zijn.
Derhalve mag de Staat de vrijheid
(Ier burgers niet verder beperken dan
dit voor het gemeenschapsdoel noodig
Staat en gezin.
De eerste en voornaamste natuur
lijke gemeenschap van indivuen is
het gezin, dat zijn oorsprong vindt in
bet huwelijk.
Deze gemeenschap, die met haar
rechten en plichten aan den Staat
voorafgaat, heeft de Staat te eerbie
digen zoowel in haar grondslag als
in haar werkzaamheid.
Om het natuurlijke karakter van
hel gezin en zijn hooge waarde voor
de gemeenscha]), is de Staat verplicht
het gezin bij het vervullen van zijn
taak krachtig bij te staan en de voor
waarden te scheppen, waardoor het
in zedelijk, maatschappelijk en eco
nomisch opzich tol volle ontplooiing
kan komen.
Staat en Kerk.
Evenals de Staat is ook de Kerk
een volmaakte, d.w.z. op haar terrein
hoogste en onafhankelijke maat
schappij. In hel nastreven harer doel
einden, die van hooger orde, van bo
vennatuurlijk karakter zijn, mag de
Kerk derhalve niet gehinderd worden
door den Staat. Veeleer moet deze
aan de Kerk rechtsbescherming ver-
leenen en haar werkzaamheid positief
bevorderen, ook omdat het welzijn
der Staatsgemeenschap krachtig be
vorderd wordt door den godsdienstzin
tot opheffing van 17 K. v. K. het vol
gende gezegd
Ten aanzien van het hier voorge
stelde werd allereerst opgemerkt, dat
het met de verlaging van de openbare
uitgaven niets te maken heeft, zoodat
het de vraag is, of het wel onder de
considerans van het wetsontwerp te
brengen valt.
Doch ook afgezien hiervan rezen
bij vele leden tegen dit voorstel of
althans tegen de consequenties, welke
de regeering daaraan verbindt, ern
stige bezwaren.
De gedachtengang van de regeering
is blijkens de memorie van toelich
ting deze geweest, dat de bijdragen
voor het Handelsregister in het be
lang van het bedrijfsleven moeten
worden verminderd, dat daarvan het
gevolg zal zijn, dat enkele Kamers van
Koophandel zich niet langer zullen
kunnen bedruipen, en dat daarom het
aantal dier Kamers zal moeten worden
verminderd. Dezen gedachtengang
heeft de regeering echter losgelaten.
Er is immers bekend geworden, dal
de regeering een bepaalde samenvoe
ging op het oog heeft, welke vooral
sireeksgewijze is bezien, en welke
voorzoover men kon nagaan geen
verband houdt met de financiën der
afzonderlijke Kamers. Het schijnt,
dat de regeering thans de verminde
ring van het aantal Kamers van
Koophandel als een op zichzelf be-
geerenswaardig doel beschouwt. Dit
verschil tusschen hetgeen in de M.
van T. wordt medegedeeld en het
geen de regeering thans voornemens
schijnt, maakte op verscheidene leden
een onaangenamen indruk. Den voor
gestelden maatregel lot verlaging van
de op het bedrijfsleven rustende las
ten konden vele leden op zichzelf loe-
•Vooroorlocjsche prijzend
/rac
acjten U zult versteld staan.
ïs.
der burgers.
Verhouding tot andere Staten.
In de verhouding tot andere Staats-
geineenschappen moet de op hel na
tuurrecht steunende gemeenschap der
volkeren geëerbiedigd, en aan de be
vestiging ervan ook in het positieve
recht krachtig medegewerkt worden.
Als richtsnoer gelde, dat het groot
gebod der Christelijke naastenliefde
ook de volkerenverhouding moet be
heerschen. Binnen deze grenzen heeft
de Staat echter den plicht zijn eigen
onafhankelijkheid te handhaven.
De algemeene richtlijnen, die dooi
de commissie zijn vastgesteld, zullen
wij in ons volgend nummer opnemen.
Communistische Raadsmeerderheid.
De Groningsche gemeente Finster-
wolde is de eerste in ons land, die
een communistische raadsmeerderheid
heeft. Bij de gehouden verkiezingen
werden van de 1355 geldige stem
men. op de Communistische partij
682 uitgebracht, op de Vereeniging
voor gemeentebelangen 245 en op de
Neutrale Kiesvereeniging 428 stem
men.
Van de elf zetels behaalden de
Communisten zes, de Ver. voor Gem.
belangen 2 en de Neutrale Kiesver
eeniging drie zetels.
Stijgend aantal studenten..
In het verslag van den staat van
bet onderwijs over 1933 wordt om
trent het hooger onderwijs medege
deeld, dat het aantal studenten aan
de gezamenlijke inrichtingen voor
hooger onderwijs in het studiejaar
1932/1933 13.480 bedroeg, d.w.z.
741 meer dan in het studiejaar 1931/
1932.
Het trok de aandacht der commis
sie, dal bij het voorbereidend hooger
en bij het middelbaar onderwijs de
stijghig van het aantal leerlingen nog
steeds voortgaat. Steeg het leerlin
gental van den cursus 1932/1933 in
vergelijking met den vorigen met
1918, of 3.1 pet., in den daarop vol
genden cursus 1933/1934 bedroeg
deze stijging 3366 of 5.3 pet.
R.K. Middenstand en N.S.B.
De Bossche Diocesane R.K. Mid
denstandsbond heeft te Eindhoven
een vergadering gehouden.
De vergadering heeft het voorstel
van bet bestuur aangenomen om geen
N.S.B.'ers als lid der middenstands
organisaties toe te laten en hen even
tueel te royeeren, evenals degenen,
die de N.S.B. openlijk steunen.
Nog werd door een lid aan de orde
gesteld de kwestie, dat de heer Schaep-
man, lid der Tweede Kamer, com
missaris was der Bat'a. Men vond dat
voor een lid der Katholieke kamer
fractie niet toelaatbaar, wijl de Bat'a
geen nationale industrie is en aan
den Middenstand veel schade berok
kent. De vergadering wilde hiernaar
een onderzoek ingesteld zien.
Dr. van Beurden ried aan de zaak
binnen het partijverband te behan
delen, waarna tot een onderzoek be
sloten werd.
De opheffing van Kamers van
Koophandel.
In het v.v. der Tweede Kamer over
het bezuinigingsontwerp wordt over
het voorstel tot verlaging der jaar-
lijksche bijdragen Handelsregister en
juichen, al voegden zij daaraan toe,
dat de bedragen, waar het om gaat,
voor de meeste bedrijven geen groote
beteekenis hebben, vooral niet, nu het
minimum bedrag met slechts 50 cents
zal worden verminderd. De vraag
rijst echter, of deze op zichzelf juiste
verlaging van lasten niet te duur ge
kocht zal blijken te zijn, indien zij
tengevolge mocht hebben, dat
zooals de regeering voornemens
schijnt te zijn niet minder dan 17
K. v. K. zullen worden opgeheven.
Deze vraag meenden verscheidene le
den bevestigend te moeten beantwoor
den; de bezwaren voor het bedrijfs
leven uit die opheffing voortvloeiende
zullen naar hun meening de voordee-
len, welke in de lastenvermindering
gelegen zijn, overtreffen.
Een ernstig bezwaar tegen het
voorstel achten verscheidene leden
het, dat de regeering blijkbaar uit
sluitend advies heeft ingewonnen bij
den Nijverheidsraad en noch bij
de Kamers van Koophandel zelf,
noch met den Middenstandsraad, die
bij dit onderwerp toch evenzeer be
trokken is als de Nijverheidsraad,
overleg gepleegd heeft. Hun opvat
ting, dat het voorstel niet voldoende
van alle zijden is voorbereid, werd
daardoor versterkt.
an verschillende zijden werd erop
gewezen, dat opheffing van Kamers
van Koophandel speciaal voor de
middenstandsbedrijven, die ineeren-
deels slechts 50 cents per jaar voor
deel zullen hebben van de voorgestel
de verlaging der bijdragen aan het
Handelsregister, ernstige nadeelen
zal opleveren.
Gevraagd werd, op welke gronden
de regeering meent, dat samenvoeging
der Kamers van Koophandel tot een
aanzienlijke bezuiniging zal leiden.
Sommige leden meenden dit te moe
ten betwijfelen.
H.K.H. de Prinses naar Leeuumrden.
H.K.H. Prinses Juliana is Donder
dag vertrokken om een bezoek van
particulieren aard aan Leeuwarden te
brengen. H.K.H. zal haar intrek ne
men ten paleize van den commissaris
der Koningin mr. P. H. V. Harinxma
thoe Slooten aan het Hofplein.
H.K.H. denkt tot heden in de
Friesche hoofdstad te blijven.
Prinses Juliana naar Duitschland.
H.K.H. Prinses Juliana heeft een
uitnoodiging aanvaard, om op 25
Juni a.s. te Dierdorf in de prote-
stantsche kerk aldaar den jongsten
zoon van den erfprins Hermann
von Wied ten doop te houden,
Minister Gelissen voorzitter
van Werkfonds
Verwacht wordt een benoeming
van den nieuwen minister van
Economische Zaken, prof. dr. ir.
H. C. J. H. Gelissen, die ambtshalve
reeds zitting heeft in de ministerieele
commissie voor het Werkfonds,
tot voorzitter van het bestuur van
dit fonds.
Nieuwe Transfer-overeenkomst
met Duitschland.
Naar wij vernemen is op het De
partement van Financien de nieuwe
transfer overeenkomst tusschen Ne.
derland en Duitschland geparafeerd.
De onderteekening van het verdrag
zal zeer spoedig te Berlijn plaats
vinden.
VRIJDAG ZATERDAG en ZONDAG
brengen wij een pracht van een filmwerk
bijgestaan door een keur van artisten Wolf Albach-
Retty Theo Lingen Paul Hörbiger.
RegieGeza von Bolvary. Muziek Robert Stolz.
Wat Liefdesparade was voor Maurice Chevalier is
VOORJAARSPARADE voor FRANZISKA GAAL.
Spel, Muziek, Zang, het is alles 100 pCt.
beter dan elk andere film.
TOEGANG 16 JAAR.
Bespreekt Uwe plaatsen bij Wed. J. v. d. Broek-van Ree.
£en vr
Al weter
chatere
Vóór
De Duitschers hebben hun eischen.
waarop vorige week de onderhan
delingen gestrand waren, laten val
len.
Gemeld wordt dat bij de trans
feronderhandelingen tusschen Ne
derland en Duitschland eveneens
een nieuwe regeling getroffen is
voor het toeristenverkeer tusschen
beide landen en met name ten
aanzien van het reizen van Duit
schers voor toeristische doeleinden
naar ons land. Deze regeling zou
van gunstigen invloed kunnen zijn
op het bezoek van Duitschers aan
Ne Ierland, dat thans tengevolge
van de 10 mark-bepaling ernstig
belemmerd wordt.
Bezoek van Emir Saoed aan de
fabrieken van Philips.
Woensdagochtend arriveerden met
den trein van 11.38 u. te Eindhoven
de Arabische kroonprins, emir Saoed,
met gevolg, teneinde een bezoek te
brengen aan de fabrieken van Philips.
's Middags werd allereerst op ver
zoek van den lijfarts van emir Saoed
de Röntgen installatie van Philips in
het St. Joseph Ziekenhuis bezichtigd.
Daarna werd in de fabrieken de
gloeilampen-, radio- en luidspreker-
fabricage in oogenschouw genomen, en
voorts werden verschillende demon
straties gegeven, die door emir Saoed
met zeer groote belangstelling werden
gevolgd.
Donderdag bracht de kroonprins
een bezoek aan H. M. de Koningin
ten paleize „Het Loo".
Groote schade in het Westland.
Het noodweer vun Maandag blijkt
in het Westland zeer groote schade
te hebben aangericht.
Aangenomen mag worden, dat 4?
glas schade in het Westland aange.
richt, op plm f400 000 moet worden
geraamd. Tal van tuinders zijn niet
verzekerd, daar zij niet meer in staat
waren de premie te betalen.
Behalve de glasschade, is er de
schade aan de producten, die zeker
niet veel minder is dan die aan het
glas. Verschillende bedrijven zijn door
deze schade ten ondergang gedoemd.
De v. d. Hoogt-prijs.
De C W. v.d Hoogt-prijs is dit
jaar door de Mij. van Ned. Letter
kunde niet toegekend. De commissie
van advies had den heer H. Marsman
voorgedragen voor deze prijs, doch
het bestuur kon zich daarmee niet
vereenigen, daar de heer Marsman
kort geleden tegen de Maatschappij
der N.L. geageerd heeft.
Aan Dr. L, Japikse is voor zijn
biografie van Prins Willem III de
Dr. Wijnaendts Francken-prijs toege
kend.
Tweede Tilburgsche Hoogeschooldag.
Op Woensdag 19 Juni zal te Til
burg de tweede Hoogeschooldag
worden gehouden georganiseerd door
de vereeniging van afgestudeerden
aan de R.K. Handelshoogeschool, in
samenmerking met den academi-
schen senaat van het Tilburgsche
Studentencorps »St. Olof».
Het doel van dien dag is het sa
menbrengen van allen, die de hooge-
schoolgemeenschap vormen, afge
studeerden, studenten en docenten.
Er zal des middags om drie uur
een feestvergadering gehouden wor
den, waar als spreker zal optreden
prof. dr. M. H. Cobbenhagen, met
het onderwerp »Economische pro
blemen van een nieuwen tijd».
Voorts zal het woord gevoerd
worden door mr. M. P. L. Steen-
berghe, oudminister van econo
mische zaken, die einde Juli zijn
woonplaats wederom in Goirle zal
vestigen.
Werkverschaffing in Noord-Brabant.
Naar »Het Volk» verneemt zal
binnenkort worden ingesteld een
rijkscommissie voor werkverschaf
fing in de provincie Noord Brabant.
Deze commissie zal worden samen
gesteld, zooals dat reeds in een
tweetal andere provincies het geval
is. Er zullen zitting in krijgen enkele
leden van het College van Ged.
Staten, de rijks inspecteurs van de
werkverschaffing in dit gewest en
de hoofdingenieur van den Provin
cialen Waterstaat.
De taak van deze commissie zal
voornamelijk zijn, werkverschaf..
fingsobjecten in het gewest op te
sporen en plannen ter uitvoering
daarvan voor te bereiden.
De zaak de Bie.
De Hooge Raad heeft verworpen
het cassatieberoep van Piet de Bie
tegen het vonnis van het gerechtshof
te 's-Hertogenbosch, waarbij hij
wegens doodslag op zijn neefGerrit
de Bie was veroordeeld tot een ge
vangenisstraf van vijftien jaren.
Gevaarlijk gereden.
De rechtbank deed uitspraak in
de strafzaak tegen F. W. v. V., arts
te Dussen, die in Juni 1934 te Herpt
als bestuurder van een auto bij het
inhalen van een kar niet voldoende
uitweek, waardoor hij met de kar
in botsing kwam, waarbij het paard
werd gedood en een kind dat op de
kar zat werd gewond.
Hij werd veroordeeld tot f 100
boete of 20 d. h.
De Blanke Tijger.
N.V. H. P.Leopold den Haag
Ing. f190 Geb. f2.50
Deze roman, de eerste van den
bekenden hoogleeraar en dichter G.
Gonggrijp, speelt zich af in een een
zamen, afgelegen post in onze Oost.
Er broeit verzet in deze streek waar
de inlander Joesoef Branta met zijn
geheime vereeniging komt te staan
tegenover den jonge controleur
Hoorne. Deze. door de opstande
lingen laaghartig beroofd van de
zijnen, wreekt zich op verschrikke
lijke wijze. Gewapend met zijn buks
die hij weergaloos hanteert trekt hij
door de woeste streek, slechts bezield
met een gedachtewraak I, moordt
hij iederen opstandeling die hij ont
moet en als »de Blanke Tijger» is
hij weldra gevreesd in het gebied.
Maar de wraaklust koelt en de
betere eigenschappen van den mensch
Hoorne doen hem inkeeren lot rust
en bezinning en zoo wordt de eerst
gevreesde »Blanke Tijger» bij zijn
dood als een heilige door de in—
landsche bevolking vereerd.
Het boek is voortreffelijk en
boeiend geschreven en uit elke blad.
zijde proeft men de groote kennis
van land en volksaard, waarmede
het geschreven is. Roerend zijn de
bladzijden, waarin schrijver de mate-
looze, en slechts door wraakgevoel
beheerschte, smart van een gebroken
jong leven schetst.
Wij kunnen dezen kleinen doch
uitstekenden roman ten zeerste aan
bevelen.
E. Cunningham »De Nacht ruiter»
en »De Tijger van Texas.»
Zuid-Holl. U. M.,
's Gravenhage.
Ziet 't er in Texas werkelijk zóó
uit? 'tis ongelooflijk! Die veedrij
vers zijn lang niet voor een klein
geruchtje vervaardEenieder, die
hun iets in den weg tracht of schijnt
te leggen, wordt met dolk of pistool
uit den weg geruimd. Er is wel veel
moed toe noodig, om onder derge
lijk volkje orde en veiligheid te her
stellen
Het tweede boek laat ons met de
daden van zoo'n »Ranger» t.o. vee.
roovers, paardendieven, misdadigers
van allerlei slag meeleven. Het is
wel spannende lectuur, maar wie
bang is voor griezelverhalen, zal
beter doen, ze niet te lezen vlak voor
het naar bed gaan. W. V.
7. Jager-Meursing »Marktdag.»
Hollandia-Drukkerij - Baarn.
Weer een degelijk boek uit de
«Kameleon-serie», verhalen voor 't
oudere meisje. Een boek met »in-
houd», niet alleen wat omvang, maar
te meer wat gehalte betreft. De schr.
heeft een rustigen stijl en weet toch
haar lezeressen tot aan het blij'e slot
te boeien. De gesprekken blijven
«natuurlijk» en bezadigd. Dit ver
haal met zijn bescheiden titel, geeft
veel levensverdieping en is boven
dien amusant. W. V.
"t.-
D