BELANGRIJK Wonder-Nieuws. GROOTE WEDSTRIJD BUITENLAND. BOEKBESPREKING. RECHTZAKEN. KANTONGERECHT Wedstrijd-reglement de Nederlanden, de stadsregeering met den aankleve van dien werd door Hervormden vervangen en de St. Jans- kerk, dat heerlijke bouwwerk van Middeleeuwsche kunst, aan de Room- schen ontnomen en den Hervormden toegewezen 5). Niet zoodra was Den Bosch aan de macht der Spanjaarden ontnomen, of de Staten-Generaal beproefden even eens in de voornaamste plaatsen van (le Meierij van 's-Hertogenbosch de Gereformeerde leer in te voeren. Den 12 November 1629 zond de Raad van State, op last van de Algemecne Sta ten, daartoe een rondschrijven aan de volgende Evangeliedienaars: Johannes Brun, predikant te Sprang, om te gaan prediken in de kerken van Loon-op- Zand en Hilvarenbeek; Petrus Porte- nius, predikant te 's-Gravemoer, om te gaan prediken in de kerk van Til burg: Wilhelmus Corsman, predikant te Baardwijk, om te gaan prediken in de kerk van Drunen; Nicolaas Groen, predikant te Vlijmen, om te gaan pre diken in de kerken van Nieuwkuik en Vught; en aan Ds. Jeremias Eckius, predikant te Besoijen, om te gaan pre diken in de parochiekerk van Waal wijk. Het spreekt vanzelf, dat Ds. Eckius daartoe genegen zijnde of niet, maar ik denk wel daartoe genegen en daarmede vereerd, want de meeste Gereformeerde predikanten van dien tijd, behalve de Remonstrantsche, stonden fel tegenover de Roomsche kerk aan dien last voldeed. Daartoe begaf hij zich op Zondagochtend den 20 November naar Waalwijk, om de hem opgedragen predicatie te houden. Om den uitslag daarvan zoo getrouw mogelijk weer te geven, zullen we Ds. Eckius zelf aan het woord laten in het verslag, dat hij van zijn wedervaren nog denzelfden dag gemaakt heeft. Mocht dat verslag op enkele punten eenigszins krenkend voor Roomsche ooren bevonden worden, dan bied ik daarvoor wel mijn excuus aanik kan niet anders doen dan het relaas letter lijk af te schrijven 6). Het luidt al dus Niettegenstaande er meer dan 200 toehoorders waren, die de eerste pre dicatie naar Gereformeerden trant in de Waalwijksche parochiekerk bij woonden, duurde het nog tot na den Munsterschen vrede in 1648, dat die parochiekerk voor goed in handen kwam der Hervormden, wat den le zers zal gebleken zijn uit mijne ge schiedenis dier kerk, indertijd mede in de „Echo" verschenen 8). Toch werd daarin van 1629 tot 1648 door de Roomsch-Katholieke geestelijkheid slechts zeer ongeregeld dienst gehou den, wat te wijten was aan de zeer on gunstige tijdsomstandigheden. de Aanteekeningen 1). Die post in de rekening luidt al dus: Item betaelt aen Jeremias Eckius, onsen predicant, van zijn goet etc. uyt Zeelant over te brengen tot Besoijen, vol gens zijn quitantie15 gulden. 2). Die lijst is indertijd door mij met grootste inspanning gecopieerd we gens den slechten staat van het papier. 3). In vorige eeuwen kon men trou wen voor den predikant of voor schepe nen. Predikantstrouwboeken en schepen trouwboeken). 4). De kerkerekeningen werden daar om ook geteekend door schout en ge rechten. 5). Door keizer Napoleon's bemoeiin gen kwam de St. Janskerk omstreeks 1810 weder aan de Roomsch-Katholieken. 6). Het origineele schrijven van den Raad van State aan Ds. Eckius en het relaas van dezen berustten vroeger in het archief der Hervormde gemeente te 's-Hertogenbosch. Dr. I. K. Koek, inder tijd predikant aldaar, stelde mij in 1897 in de gelegenheid de beide stukken af te schrijven, maar sedert dien tijd schij nen die gewichtige brieven, gelijk Dr. Meindersma mij mededeelde, vermist of verlegd te zijn. 7). Ontween in of aan tweeën, in stukken. 8). In jaargangen 1930 en 1931. Iedere week zal onze reclame- afdeeling gedurende de maanden Juni en Juli een wedstrijd houden voor het aardigste reclame-gedicht of reclame-zin (slagzin). ladereen kan meedoen. Als U kunt dichten maakt U een aardig gedichtje, echter niet langer dan 6 of 8 regels bijv.: Op den duur zegt iedereen Het Wondermerk is nummer één. Maar hebt U geen dichterlijke ader.... niets geen bezwaar. Dan bedenkt U een aardige slagzin bijv. Geef mij maar Wonder-artikelen of Wonder-artikelen voor de zuinige huisvrouw. Ja, iedere week maakt U een groote kans. Doet goed Uw best 1 Iedere week is er een prijswinnaar of win nares, die zijn (haar) moeite beloond ziet met een fraai geschenk. Men kan hiervoor uiteen lijst van speciaal daarvoor uitgezochte geschenken een keuze maken. Om U enkele voor. beelden te noemenrookstellen, akfentasschen, damestasschen, sier- tafels enz. enz. De jury beslist; over beslissingen wordt geen correspondentie gevoerd, Inzendingen, met Uw juiste adres vooral erbij, tot en met Zaterdag opgezonden worden reeds de daaraan volgende week in dit blad bekend gemaakt. Inleveren via Uw winkelier of per post aan Reclame-afdeeling van het Wonder-Spaarsysteem,Woudrichem En vergeet U vooral niet een heele Wonder-Spaarbon bij te voegen anders is de inzending ongeldig. Algemecne arbeidsdienstplicht in Duitschland. Naar het Duitsche Nieuwsbureau verneemt, is in de zitting van het Rijks kabinet de algemeene dienstplicht wet telijk vastgelegd. (Men weet dat deze arbeidsdienstplicht in werkelijkheid neerkomt op militaire vooroefening). In aansluiting daarop heeft de rijks kanselier verordend, dat de diensttijd in den arbeidsdienst tot nader order een half jaar bedraagt. De sterkte van den arbeidsdienst zal gedurende het dienstjaar van 1 October 1935 tot en met 30 September 1936, met inbegrip van het oorspronkelijke en het hulppersoneel, de 300.000 man niet overschrijden. Thans kunnen dus de in het jaar 1915 geborenen in twee lichtingen worden opgeroepen. Eden heeft geen succes. De tusschen minister Eden en Mus solini gevoerde besprekingen over het ItaliaanschAbessinische conflict heb ben tot een impasse geleid. Engeland wilde door middel van economische concessies voorkomen, dat het conflict een zoodanigen vorm zou aannemen, dat de oplossing er van de krachten van den Volkenbond te boven zou gaan. Italië beschouwt dit echter als een prestige kwestie en wenscht rechtstreeks met Abessinië tot een re sultaat te komen. Wat Italië's oogmerken met betrek king tot Abessinië betreft, deze zijn, naar men gelooft, door Mussolini bij zijn besprekingen met Eden in de vol gende drie punten samengevat: Recht op vreedzaam bezit der Itali- aansche koloniën in Oost-Afrika. Recht op vestiging in Abessinië, en het recht aldaar den bouw van wegen en spoorlijnen, bruggen en scholen ter hand te nemen. Italië's recht tot het doen gelden van zijn welwillenden invloed ter bescha ving van het land. Abessinië toegevend? De negus van Abessinië en zijn re geering zouden geen enkel bezwaar ma ken tegen het verleenen van economi sche concessies aan Italië, mits hierdoor de onafhankelijkheid van Abessinië en zijn territoriale onschendbaarheid niet worden bedreigd. Wat den door Italië geëischten spoor weg betreft, is men van oordeel, dat deze in geen geval een soort territoriale corridor zou mogen worden en men zou natuurlijk ook Italië geenerlei recht wil len verleenen, deze spoorlijn op Abes- sinisch gebied te bewaken en te be schermen met Italiaansche strijdkrach ten. Nieuwe belastingen en vlootbouw in Amerika. Roosevelt heeft de belastingschroef een stuk moeten aandraaien en perst thans 340 millioen dollars meer uit de belastingbetalers. Tegelijkertijd teekende de president het wetsontwerp betreffende de credie- ten voor den nieuwen vlootbouw, die niet minder dan 460 mill, zal eischen. Japan's bedoeling met Noord-China. Japan heeft den mond vol over zijn vriendschappelijke bedoelingen met China. Volgens de laatste formuleering van het standpunt der Japansche re geering heeft de actie in Noord-China alleen ten doel de anti-Japansche ge zindheid uit te bannen, die een oprechte samenwerking verhindert. De grens zone tusschen China en Mandsjoekwo moet van storende elementen worden gezuiverd. Japan zou echter geenszins van plan zijn Noord-China tot een zelf standige staat te maken, zooals Mands joekwo is. Inmiddels is de toestand verbeterd, doordat China heeft toegestemd in een zóne die gedemilitariseerd wordt en een tegengaan van Chineesche kolonisatie in dit gebied. 't Stuur in handen. Gebr. Kluitman. Ing. f2.Geb. f2.90. De serie Kluitman's boeken van de jonge schrijfster Ems van Soest is weer met een uitstekend werk aangevuld. Ook in dit boek »'t Stuur in handen» treft ons weer die fijne teekening van het karakter van het jonge meisje. Het boek bevat ontroerend mooie momenten, waarin de zielestrijd van Lund geschilderd wordt. Lund is'n meisje, dat midden in het leven staat zij is assistente in een apotheek en woont op kamers, zoodat zij zich alleen te verweren heeft tegen vele gevaarlijke invloeden, waarvan die van een flirtenden jongeman wel de voornaamste is. Een leven als dit stelt hooge eischen en eischt op de eerste plaats dat het meisje 't stuur in handen houdt. Met Lund komt alles goed terecht omdat haar karak ter zich in deze ontwikkeling sterkt. Voor de oudere meisjes is dit boek, dat in vlotten onderhoudenden stijl is geschreven, niet alleen prettige maar ook leerzame lectuur. Gebr. Kluitman. Ing. f 1.60. Geb. f2.50. Een prachtboek, waarin de meisjes kunnen kennismaken met een onbe vangen en sterk karakter. De hoofd persoon Ike, is 'n opgewekt, vroolijk, sportief meisje, dat vele moeilijk heden ondervindt, vele verschillende karakters ontmoet, maar zich door alles weet heen te slaan. Als zij de verschillende personen beter leert kennen wordt zij vaak gedesillusio neerd, maar desondanks verliest zij haar vertrouwen niet gemakkelijk. Met spanning leest men dit verhaal van een onverwachte groote reis, die het meisje maakt, over Genua, Zwitserland en Parijs, en waarbij ze veel afwisselende avonturen en zelfs levensgevaar ontmoet. Toch wordt het geen opgeschroefd, gekunsteld verhaal, integendeel, dit alles is volkomen aangepast aan 't werkelijke leven en alle zweem naar gezochte belevenissen is er vreemd aan. Voortreffelijk is de wijze waarop Jet Luber ons in dit boek verschil lende zeer uiteenloopende persoon lijkheden, goede en slechte, voor den geest brengt. Dit uitstekende boek zal de lezeres levenskennis bijbrengen. Mijn Land. VIII. {Drenthe). Uitg. Jb. Bussink, Deventer. In korte, kernachtige, goed lees bare hoofdstukken geeft G. J. Nijland voor de gebruikers van Bussink's koek een beschrijving van onze provincie Drenthe.'Bovendien biedt dit album plaats voor 100 prachtig gekleurde plaatsjes, die ingeplakt pas goed tot hun recht komen. Schijnbaar zijn de plaatjes en de schetsteekeningen tevens van de hand van G. J. Nijland. Deze heer leverde dan wel een knap stukje werk. Serie »Voor Elck wal Wils» voorjaar 1935. Zuid-Holl. U.M., Den Haag. Deze serie omvat 8 deelen, die elk omstreeks 300 blz. tellen. We laten hier de titels volgen van de span nende detective—verhalen »De dreigende Schaduw» »Het roode Masker» »De dood eischt twee» »De zeldzame Smaragd» »De vierde Koning» Dan zijn er verder de volgende deelen, zeer boeiende lectuur »voor de vrouw» Dan's verdenking» »Terry koopt zich vrij» »Ruwe bolster, blanke pit» Alle boeken zijn uit 't Engelsch in vlot Hollandsch vertaald. Wie ontspanningslectuur, in den letter lijken zin des woords, zoekt, kan hier terecht. Wie er één leest, grijpt naar de andere deelen. W. V. Twee jongens en een Baviaan. Gebr. Kluitman. Ing. 0.75. Geb. 1.20 Voor de kleinere jongens, van 10 14 jaar, is dit avontuurlijke verhaal van de hand van Wouter Walden, zeer lezenswaardig. In het boek komt 'n gruwelijke moordgeschiedenis voor die door het toedoen der twee jeug dige helden van het verhaal wordt ontward. Er zit leven en opwinding in dit prettig verteld verhaal. En de prijs is voor de prachtige uitvoering, die we van Kluitman gewoon zijn, bijzon der laag. De 4 naamgenootjes. Gebr. Kluitman. Ing. ƒ0.75, geb. ƒ1.20 Ook de serie meisjesboeken van Kluitman blijft zich voortdurend uit breiden. Dit mooie boek van Truida Kok is voor de jongeren, van den leeftijd van 812 jaar. Het is een prettig boek, dat vol afwisseling ge schreven is en vooral de teekening der kinderfiguren is bijzonder goed. De 4 naamgenootjes zijn nichtjes uit ver schillende landstreken, die allen tesa- men bij grootmoeder op de heide ko men logeeren. Ofschoon ze door het verschil in geaardheid hoe aardig kenschetst de schrijfster dat ver schil! er aanvankelijk tegen op zien worden ze spoedig dikke vriendinnen, die samen veel prettige avonturen be leven. verdachten bracht in het midd dat hij menschen kende, wier hui veel hooger in huurwaarde sta dan het zijne, terwijl zij toch minf "Pel moesten betalen. u0t0r De Kantonrechter merkte on ze zich met dergelijke klachta, moesten wenden tot de waterleidi commissie. erna' Mi z bet Lee commissie. Een ander vertelde, stekend drinkwater heeft in put, dat minstens even goed is het zoo dure leidingwater. Als getuige werd gehoord de hel'J hl A. Smit, burgemeester van Spran Capelle. Deze verklaarde, dat ze1 aansluitingskosten wel kunnenY 0lU talen. to» v Tegen menschen, die in behoeft/ l0C omstandigheden verkeeren, is proces-verbaal opgemaakt.Deprij2 zijn wel hoog in verhouding andere gemeenten, maar de expl tatie van het buizennet is ook 2 duur. 'Getuige zag in het heele niet meer dan koppigheid. De Ambtenaar van het 0. zeide, dat de aansluiting een v plichting is. Volgende maand ku nen ze weer opnieuw vervol worden, net zoolang tot heel Spra Capelle aangesloten is. De ei luidde f25,— boete of 25 dag hechtenis. De Kantonrechter merkte op, d; zich hier dezelfde moeilijkhedi voordoen als vroeger in Berlicu en andere gemeenten en vero deelde ieder tot f25,— boete 25 dagen hechtenis. en d scl dijk dien eni hai lotti en, che n c lijk* use :en, deze nen mal zo an en irdoc opt d var Bij zijn heengaan bromde ee der verdachten nog, dat hij h{ treurig vond, dat men nu wei gedwongen tot het drinken van t dure water, inplaats van het wate ia,r dat God ons geschonken heeft Voor den politie-rechter Bosch stond wegens vernielin terecht P. M. v. D., huisvrouw te Sprang-Capelle. rdwij lergiel alls g' te Dcgd vc Krus< iigbaï sten Haar kinderen hadden geregejnzetb ruzie met die van haar zwager dit bracht haar zelf in onmin haar zwager bij wien zij een insloeg als sprekend protest. De eisch luidde f2,boete. Uitspraak fl.boete. eat op mi sop ru ownti uister md c ijl de tst ei oote et dc en w eduw Get u •oer erk zijn. Geti: eduilik De strafzaak werd behandeld tegenc/ M. v. Dr. bakker te Lienden, dat b in begin 1934 te Sprang-Capelle .1 Snijders heeft bewogen hem 600.- af te geven door aan dezen een ii strijd met de waarheid zijnd verhaa op te disschen en zulks om zich we derrechtelijk te bevoordeelen. De beslissing van de rechtbanl 'J 6 werd uitgesteld. P. W. W., 56 jaar, zonder beroeJen, o* te Den Bosch, gedetineerd, had zielen i opgeworpen als bemiddelaar in eeiiet ni kwestie tusschen het hoofd der schoot de le Herpt en de ouders van de dienst bode die bij die familie had De ouders meenden, dat het meisj onrechtvaardig ontslagen was wilden daar werk van maken. W. beleid moeide zich er mee en liet zich goei ond betalen om voor die eenvoudige men ande schen een proces aanhangig te make Hij schreef brieven aan S. met onde teekening van den griffier en den pr sident der rechtbank. De menschen bleken bij den neuiad s< genomen te zijn, want er was geemmsti zaak aangebracht en W. miste ook denaar bevoegheid er iets aan te kunnenjorgd doen. |p re! Door een eenvoudige, maar deskunjien t dige inlichtingen te vragen zonder, 't E partijen den juisten weg zijn gegaanxinni Tegen verdachte werd 9 maanden etuis gevangenisstraf geeischt wegens op lichting en valschheid in geschrifte. Uitspraak 11 Juli a.s. De behandeling werd voortgezet van de strafzaak tegen C. v. B., opzichterL Cromvoirt, die op 14 Maart heeft meen be hreiei blind hij i verk lies ijk b te Het Kantongerecht behandelde dertig strafzaken tegen huiseigenaars te Sprang-Capelle, die nagelaten hadden, hun huizen aan te laten sluiten op het waterleidingnet. Drie der verdachten waren ter terechtzitting verschenen. Ze zijn vroeger reeds veroordeeld voor het zelfde feit, ze waren het er over eens, dat de waterleiding veel te duur is; in andere gemeenten zijn de kosten de helft minder. De kosten worden berekend naar de huurwaarde van het huis. Een der terechtgestaan, verdachte ter zake, dat hij in de eerste helft van 1934 te Helvoirt op verschillende tijdstippen telkens A. Berkelmans, een jonge, minder snuggere arbeider, dien hij in 't werk had, opzettelijk heeft mis handeld, door zijn hond op Berkel mans aan te zetten en te doen bijten, waardoor het jongmenscli bloedend werd verwond. 't Is haast niet te gelooven, dat der gelijke beestachtigheden op een dorp nog kunnen plaats grijpen! Aan den ongelukkige, die als een object diende aan de wreedheid van den opzichter, zooals uit het verhoor bleek, mocht er niets van verraden en durfde men ook niets le zeggen, doch langs omwe gen is het wreede spel ter kennis ge bracht van de Rijkspolitie, Berkel mans en anderen moesten ook wel ten eigen bate van verdachte werken, zonder loon te ontvangen. Zijn wensch was er een bevel. Verdachte ontkent en praat zich er uit, waarbij een der rechters hem opmerkte: „Je bent zeker de lieveling van de werklui!" 't Was een afschuwelijk verjiaal, j dat de mishandelde deed, over het t telmr &reec - al za Get meer werk, was, Toen het gekoi leide ;en 1 md i Ge was mish Ge alles (lach oofd rechl ontk b ten i Vc gen Gc land aeef pv< waa: verk Dat rondschrijven, hetwelk om zijn belangrijkheid niet achterwege mag gelaten worden, was van den vol genden inhoud: Den Raedt van State der Vereenichde Nederlanden, Allen den ghenen, die dese sullen werden gethoont, Doen te weeten: Alsoo by de IIo. ende Mog. Heercn Staten Generaal der Vereenichde Nederlanden goetge- vonden ende geresolueert is, de res pective kereken inde Meyerie van Shertogenbosch te doen versien voorzien) met goede bequame predi kanten, ende mitsdien den pastoren bg acte vanden XX-en der voorleden maent Octobris door onze Gecommit teerden gelast ende bevolen is, hunne inhebbende kereken tot sulcken einde te ruymen, met consent omme hunne beelden ende diergelgcke ornamenten daerugt te lichten, soo ist dat Wy ge- authoriseert ende gecommitteert heb ben ende authoriseren ende commit teren by descn Jeremias Ileckius, pre dikant tot Besoycn, om inde kerek te Waelwijck ende andere daeromtrent gelegene kereken te gaen predicken ende den waren Godes dienst te betre den. Lasten oversulex ende bevelen wel expresselijck den schout ende ge rechte ende cenen yderen die descn sal aengaeen, den voorschreven Jeremias H eckius de voorseide kerkeke te Waelwijkck ende andere daer omtrent gelegen daertoe t'openen ofte doen openen, ende hem daerinne alle hulp ende bustant bewysen, sonder eenich belet, hinder off moeyenisse aen te doen, off gedogen van iemandts ge- da en te worden, op pene van daerover gestraft te worden naer behooren. Ge- daen in Sgravenhage den XII-en No- vembris XVI C negenentwintich. Was geparographeert P. van Walte, voor- sitter. Onderstont geschreven Ter or donnantie vanden Raedt van State, ende ums ondertheykent MHuygens. In absentie vanden secretaris J. Eyck- bergh. van den paep hem de sluetel hadde afghehaelt), doch onderweghen co- mende wiert my van vcrscheyden per- soonen gheseyt dat sy uytgereden wa ren, alhoewel de pastoer noch binnen de plaetse was, soe daer nae bleeck. De saecke aldus gelegen sijnde, ben ick wederom ghegaen ende de vrymoe- dicheyt genomen om met een ladder duer een venster, dat met riet toe. ghe- bonden was, te climmen, ende van binnen de crammen van een slot ont ween 7) gheslaegen ende de deur al- soe gheopent ende de clock gheluyt. De pastoer, hoorende de clock luyden, is met een groote menichte van volck gecomen ende heeft daer over teghen my geprotesteert, seggende dat ick my daer in te bute ginck nemende de kereke in met gewelf; daer op ick hem antwoorde dat ick niet tegenstaende sijn protest met mijn saecke soude voortgaen, verhopende dat (de) Edel Hoog Mogenden my van dies wel sou- den uyt draeghen, die my daer geson- den hadden. Ende de paep vertrocken sijnde, hebbe ick aldaer den Gods dienst gedaen, hebbende meer als over de twee bondert toehoorders, wacr van de tachtentich wel waren uyt de plaetse van Waelwick. Dit aldus ter memory gliestelt voor die ghenc, die het Haer E. Mo. sullen voordraghen. Datum 20 Novembris 1629. (Geteekend)Jeremias Eckius, predicant in Besoijen. IEDERE WEEK 1 GROOTE PRIJS ilck onderschreven last hebbende van d(* Groot Mogenden om tot Wael wijck imde kereke te prediken ende daer toe a!»n schout ende gerechte aen te spreken, dat se de kereke souden openen ofte a'oen openen: hebbe den schout ende gehechte daer over aen- ghesproken ende jjiynen last getoont ende versoght, dat volgens haeren last my daer in woua'on he hul pi ch we- sen. De schout met sijgereghte ghe- sproken hebbende, voncfen j\aer daer over beswaert, alsoo fjaer over con trarie placaei Vnn^c Hertoginne geco men was, ende en wiesten niet wat sy inde saecke souden doen; verdurende dat soo by aldien het van ymande con- de gheschieden dat de kereke gheo pent wierdc, dat sy haer daer niet te ghen en souden stellen, wanneer sy of de plaetse geen schaede en mochten hebben. Des Sondaechs smorgens, ick siende dat in de saecke niet en wiert gedaen, ende verstaen hebbende dat de Heer van Waelwijck was van den Haegh ende van ghelicke de pastoir, die te vooren tot Breeda ghewecst was, thuys gecomen waren, 'hebbe ick my op wech gemaeckt om haer oock daer over aen te spreecken ende af te vra- ghen of sy my geliefden den sluetelen over te leveren want ick wel wista dat sy de selve hadden, te meer alsoe my de koster verclacrde, dat de meyt Boeken voor oudere meisjes. Ike op reis. W. V. Zooals de jongen piepen, zingen de ouden bet he Tv ij' ordt b té Oplichting. Oplichting. De lieveling van de werklui De Waterleiding kwestie te Sprang-Capelle.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1935 | | pagina 6