mjlSr
mm
BUITENLAND.
Visitekaartjes
WEEKPRAATJE.
0'
CENTRALE H. L. S.
Waalwijksche Stoomdrukkerij
Antoon Tielen.
u
•ossaerts maakte en leverde in 1680
a nieuwe kerkekist voor 7 gulden
meester Verunel, schoolmeester te
rang, rekende voor het maken en
teren van een nieuwen zonnewijzer
n de kerk in 1682 1 gulden 10 stui-
rs. In 1685 werd voor het maken
een nieuwe mem aan de pomp
n Ds. Plassius 12 stuivers berekend;
1687 rekende Jacobus Broershart
lor een nieuwe lijkbaar 3 gulden 10
livers en betaalden de kerkmees-
s aan Jurrien Colthoff voor het
•galden en schrijven van de borden
or den predikstoel 9 gulden. In 1688
1689 kostten 4 ellen bruin laken tot
t maken van een sent of rock en
broek voor Wouter Jansz, van
renhout 7 gulden 4 stuivers, 4 el
rentijn tot voering in die kleeding-
ikken 1 gulden 12 stuivers en nog
dere voering voor de mouwen en
eken 2 gulden, te zamen 10 gulden
stuivers, terwijl de kleermaker
ndrick van Einden voor het maken
ïr kleedingstukken 1 gulden 19
livers rekende. Dat heele pak kostte
ƒ12 15 stuivers, maar men be-
tike, dat hel voor een armen man
rd gemaakt. Voor het leveren van
0 foggebrooden aan de armen re
ide de Besoijensche bakker Pie ter
nsz. van Laerhoucn in 1689 een en
intig gulden 2 stuivers 8 pennin-
terwijl de Fransche schoolmees-
Trègale voor een jaar huishuur
Adriana Colthoff 30 gulden moest
alen.
Sen 4-tal jaren voor den dood van
Plassius, n.l. in 1687. schijnt een
voner van Besoijen zijn naam
ik lot nog toe niet kunnen vinden
die daar vermoedelijk geboren was
eenigszins goede zaken schijnt ge-
akt te hebben, naar Rotterdam te
verhuisd, waar hij een huis kocht
Visschersdijk. Als een herinnering
aan zijn vroegere woonplaats of uit
liefde voor zijne geboorteplaats, liet
hij in den voorgevel van zijn huis een
arduinen gevelsteen aanbrengen, waar
in een gedeelte van het dorp Besoijen
was uitgebeiteld. Die steen is daar
minstens 200 jaren aanwezig geweest,
maar bij het sloopen van een gedeelte
van Visschersdijk in de tweede helft
der 19-de eeuw werd ook dat huis af
gebroken en kwam die mooie gevel
steen terecht in hel Oudheidkundig
Museum te Rotterdam. Op den steen,
die een afmeting heeft van ongeveer
80 bij 60 c.M., ziet men de Besoijensche
Hervormde kerk met torentje in 1687,
de standaardkorenmolen, staande op
de plek, waar nu het voormalige
raadhuis zich bevindt, en eenigc rui
zen, waaronder waarschijnlijk de
pastorie en de school. Op den voor
bond vast tegen den noordermuur
der kerk aan ziet men de achtkan
tige grafkapel der ambachtsheeren
van Besoijen, zeer waarschijnlijk in
1651 of 1652 opgericht voor de
Roomsch-Katholieke adellijke familie
van Wittenhorst, die den 2 Juni 1651
eigenares dezer heerlijkheid werd.
Hier onder vindt men een fraaie af
beelding van dien steen, door de
vriendelijke en kunstvaardige hand
van Mejuffrouw M. van Schijndcl al
hier voor mij gemaakt. De afbeelding
voldoet wel niet aan de strenge
eischen eener zuivere perspectief,
maar dat is niet de schuld van Me
juffrouw van Schijndcl, doch dat ligt
aan den steen zelf, die in de teekening
getrouw is weergegeven! 1).
Tot liquidatie besloten.
STICHTING VAN EEN NIEUWE
ORGANISATIE.
Aanteekening.
1. Op de afbeelding kan men duide
lijk zien, dat de 'straatweg van Besoijen
in 1687 nog slechts een opgehoogde zand
weg was, die in 1699 werd veranderd in
een keiweg, waarover later meer bijzon
derheden.
i ..- r
V
Beschaving en literatuur.
Vordt het voor een behoorlijk
•etiavingspeil nu inderdaad ver-
jht, dal wezwaar aan «literatuur»
n? 't Schijnt van wèl, want de
isten onzer jChamen ei zich voor,
ze niet méér van de werken
er letterkundigen hebben kunnen
,ieten dan tijd ol omstandigheden
toelieten. L:i daarom nemen ze
mover hun omgeving meestal 'n
.aan, alsof ze er héél wat van
en, terwijl ze iu werkelijkheid
is maar een bedroefd beetje op
hoogte zijn.
4at menschen niet aan muziek
b, wordt ze vergeven. Zelfs een
ïerkelijk tekort aan algemeene
buschappelijke ontwikkeling,
jdt ze niet euvel geduid. Maar
|ig daalt degene in aanzien, die
innen durft, dat alles wat-ie van
ilassieke en moderne letterkun-
!n weet, in het gunstigste geval
of haar naam is en dat zijn
ngstelling voor hun werken niet
Ier gaat dan het lezen soms
belangstelling en ook wel eens
verbijstering van eenige aan-
ngeu in een tijdschrift.
Dor duizenden zijn de «boek
irekingen» in de krant een uit-
ist in de moeilijkheid. Door deze
e stukjes getrouwelijk te volgen
naar dan ook alleen daarmee
.en ze «op de hoogte» van de
rkundige beweging en kunnen
.en gepast woordje meespreken,
'n een of ander gezelschap een
•ur wordt afgemaakt of opge
eld.
herinner uit den mobilisatie
hoe ik met een aantal collega's
I den Ofticierscursus stond te
iten bij een lokaal, waarweop
algemeene ontwikkeling zou-
worden getest. Eén onzer had
jeval al eens meegemaakt en die
:1de van de onverwachte vragen,
esoms werden gesteld. Als voor.
I daarvan noemde hij, dal ge.
gd was om een boek te noemen,
men in de oorspronkelijke,
sche, taal had gelezen.
En kende je er een vroeg
nd uit onze kring.
j'U, toevallig herinnerde ik me
iomme, qui rit» van Victor
en
:teen werden we in het leslokaal
ïpen.
jtuurlijk wilde het toeval, dat
ïer schriftelijke opgaven luidde:
m een werk van een Franschen
jver, dat ge in de oorspronke
lijke taal hebt gelezen.»
En later vernam ik, dat alle 18
antwoorden gelijkluidend waren ge-
weest. Allemaal hadden ze speciaal
genoten van Victor Hugo, »L'
Homme, qui rit»
We halen een en ander op, naar
aanleiding van den uitslag van een
enquête van het tijdschrift »Neder-
landsche Bibliografie» onder een
aantal vooraanstaande Nederlanders
wien gevraagd werd of zij gelegen
heid heoben zich bezig te houden
met de lectuur van literaire boeken,
en zoo ja, welke geschriften hun
voorkeur hebben.
De uitslag heeft vele gemoederen
geschokt De ondervraagde ministers,
onder wie Colijn, partijleiders, gene
raals, hooge ambtenaren, industriee-
len, waaronder Philips, allemaal
menschen uit de practijck, lieden
met klinkende namen, hebben een
parig geantwoord, dat ze voor het
genieten der letterkunde, weinig of
geen tijd hadden en dat ze in het
algemeen gesproken de korte
oogenblikken, voor ontspanning uil
gespaard, liever besteedden aan wat
lichte kost: een tijdschrift, een
detective-verhaaltje of iets dergelijks.
Slechts Ir. Damme van de P. T. T.
bleek serieus de schoone letteren te
minnen en te dienen. Eén minister
verklaarde Vondel en Shakespeare
altijd op zijn slaapkamer te hebben
liggen om ze tenminste nogte kunnen
genieten, als hij niet in slaap kon
komen Als 2.Ex. het eens met
een waarme cognac-grocprobeerde?
Over den uitslag derenquête wordt
in alle toonaarden gejamineid. Als
het »zoo» staat met degrooten, zoo
wordt gezegd, hoe moei het dan wel
niet met de rest van ons volk zijn
gesteld
We zouden willen zeggen dat zal
meevallen. Onder die rest zijn er
vermoedelijk velen, die méér tijd en
lust hebben om zich te verdiepen in
het rijk der verbeeldidg, door de
letterkunde beheerscht. Ook voor
de letterkunde geldt: ieder zijn
smaak. Velen weten 'n Verdi en een
Strauss te genieten, zonder ooit be
paald aan muziek te hebben gedaan;
de beschaafde mensch zal heel wat
lezenswaardigs kunnen genieten,
zonder het ooit te hebben geleerd
om de toppen der officiëele letter
kunde te beklauteren.
ABONNEERT U OP DIT BLAD.
Woensdagmiddag had in het Jaarbeurs
gebouw te Utrecht de vergadering plaats
van het algemeen bestuur der Centrale ver-
eeniging ter behartiging van de belangen
van de huiden-, leder- schoenen en aan
verwante branches (Centrale H. L. S.J, onder
leiding van den voorzitter, den heer L. F.
Verwoerd.
De hoofdschotel van de agenda bestond
uit de bespreking aangaande het blijven
voortbestaan der Centrale H. L. S. na
1 Januari a.s.
Dit onderwerp was in drie vraagstukken
verdeeld, welke de vergadering ter beant
woording werden voorgelegd
a. dient de Centrale H. L. S. na 1 Januari
1936 te blijven voortbestaan met een gelijk
of met een gewijzigd aantal groepen 7 Zoo
ja, met welke groepen
b. Is de statutenwijziging noodzakelijk en
zoo ja, in welke opzichten, met name in
verband met een evencueele wijziging van
het aantal groepen en of om de mogelijkheid
te scheppen tot een automatisch lidmaat
schap (van leden) van organisaties, zelfstandig
bestaande naast de Centrale H. L. S., doch
behoorende tot de huiden-, leder-, schoenen
en aanverwante branches.
c. Dient de vergadering tot ontbinding
der vereeniging te besluiten Zoo ja, vast
stelling van de bepalingen van het ont
bindingsbesluit.
De vergadering werd bijgewoond door
prof. H. A. Kaag, regeeringscommissaris der
Centrale H. L. S. en drs. Gispen, vertegen
woordiger van het departement van Econo
mische Zaken.
De heer Verwoerd releveerde in zijn
openingswoord hoe en waarom de Centrale
met medewerking van het departement tot
stand is gekomen. Alle maatregelen, oor
spronkelijk in de Centrale genomen en die
zeer gunstig werkten, zijn thans in wetten
of voorstellen belichaamd. Thans wenscht
o.a. de groep lederfabrikanten de samen
werking niet langer voort te zetten.
Het dagelijksch bestuur staat op het
standpunt, dat de zaak is afgedaan, nu de
noodige middelen uit de hand worden ge
slagen om onwilligen te dwingen in hetgareel
te komen.
Uit het financieele verslag van den pen
ningmeester bleek, dat de financieele positie
gunstig is. Er is een voordeelig saldo van
f6000.
De secretaris mr. H. A.J.C. Muijser, las
dan de adviezen voor over de agendapunten
van de verschillende groepen. De conclusies
over eventueele ontbinding of statutenwijzi
ging zijn verdeeld. Een groot deel der groe
pen is voor statutenwijziging.
Hierna opende de voorzitter de algemeene
beschouwingen.
De heer Sabel zeide namens de groep
drijfriemfabrikanten, dat verleden jaar ioucen
zijn gemaakt. De statucen van de Generale
zijn veel te uitgebreid en geven daardoor
te weinig soepelheid.
Uitvoerig bepleitte spr. een hechte een
heid, mogelijk door o.a. in de statuten te
bepalen gewone leden zijn zij, die lid zijn
van een aangésloten vereeniging".
De heer van Broekhoven (scnoenwinkeliers)
sluit zich hierbij aan.
De heer De Jong (schoenmakers) bepleitte
eveneens voortbestaan van de centrale, zij
het ook in gewijzigden vorm. Spr. sluit ge
heel aan bij de gedachte van den heer Sabel.
Op een vraag uit de vergadering zeide
de voorzitter, dat bij de uitvaardiging van de
wetten, die ordening van het bedrijfsleven
beoogen, geen zekerheid bestaat, dat de
centrale zal worden ingeschakeld. Er zijn
echter nog andere belangen te behartigen,
die voor uit niet te zien zijn, economische
belangen, die samenwerking dringend nood
zakelijk maken. Bepalingen betreffende den
handel kunnen en mogen niet van bovenaf
worden opgelegd, wil men tot een bloeiend
bedrijf komen. Tot nog toe is het bedrijfs
leven door de regeering te weinig inge
schakeld.
Prof. Kaag merkte op, dat uit de wet op
de verbindendverklaring van ondernemers
overeenkomsten, de inschakeling van liet
bedrijfsleven blijkt. Door de bedrijfsgenoo-
ten moet eerst zelf een regeling tot stand
komen. Alleen wanneer deze niet genoeg
doen, zal de regeering zelf de kwestie ter
hand nemen<
De heer Sabel stelde voor, over te gaan
tot statutenwijziging en wel vereenvoudi-
ëinS- *jsml
De heer Donker (schoenwinkelïers) noem
de de redeneering van den heer Sabel ge
vaarlijk, idealistisch, maar niet verstandig.
Spr. wenschte een contactcommissie inge
steld, die iets doet.
Punt c wordt als het meest vérstrekken
de in bespreking gebracht.
De federatie van schoenfabrikanten was
voor ontbinding, doch wilde eventueel 100
voor een contactcommissie ter beschikking
stellen.
De heer Sabel: We behoeven er eigenlijk
niet verder over te praten. De vereischte
5/6 meerderheid, noodig voor het ontbin-
dingsbesluit of voor statutenwijziging, is
niet aanwezig.
De Voorzitter: Ja, dat hebt u nu van die
stroeve statuten.
Mr. van Spaendonck (schoenfabrikan
ten) wilde organisatorische vereenvoudi
ging. Spr. was niet voor liquidatie, wel voor
hervorming; hij zou de vertegenwoordigers
van de uittredende groepen in het algemeen
bestuur gehandhaafd willen zien na 1 Jan.
Den secretaris, mr. W. F. Schokking,
kwam dit juridisch niet wel mogelijk voor,
tenzij zij hun lidmaatschap bestendigen.
De groep leerfabrikanten sprak zich uit
vóór liquidatie, doch is voor samenwerking
in een contactcommissie.
De heer van Spaendonk kwam
dan met een nieuw voorstel
Liquidatie en opricuting van een
siiciiting, waaraan het bezit van de
Centrale wordt overgedragen.
Punt c (ontbinding) kwam hierop
in stemming24 siemmen waren
voor, 18 tegen ontbinding. De ver.
eischte meerderheid was dus niet
verkregen.
Na langdurige discussies, waarin
van alle zijden de wenschelijkheid
van samenwerking in anderen vorm
dan tot Inden werd aanvaard, werd
besloten tol herstemming over te
gaan over punt c.
Met algemeene stemmen werd
dan toch besloten tot liquidatie van
de Centrale met ingang van 1 Jan.
om op deze wijze gemakkelijker te
komen tot een nieuwe organisatie
in anderen vorm.
Een commissie tot samenstelling
van statuten voor de nieuwe organi
satie werd gevormd, waarin vijf
juristen zitting hebben.
Na rondvraag en nadat waar
deerende woorden tolden voorzitter
waren gesproken, werd de ver -
gadering gesloten.
/Jr. Bentsch presiatnl van
Tsjechu —Slowakije.
Dr. Bcnesch is gekozen tot pre
sideni der 1 ajecbo-Siowaaksche
repuDlick, als opvoiger van den
afgetreden president Masaiyk.
Als jongen van 12 jaar verliet
Eduard Bcnesch de woning van zijn
eenvoudige ouders om in Praag aan
het gymuasium te gaan siudeeren.
Met zijn beide oroers woonde hij op
een kniu zolderkamenje, en in huu
vrijen ujd trachtten zij met kranten
te veikoopce en hulpdiensten te ver
leeueu ecnig geld ie verdienen.
In het jaar 1905 vertrok Benesch
naar Parijs om aan de Sorbonne te
gaan siudeeren. Hij had dertig franc
op zak en toen hij in Parijs aankwam
en m al de jaren, dat hij in Parijs
was. heelt hij nooit meer dan veeitig
franc per maand uitgegeven.
Keeds in die jareu weikte Benesch
niet Masaiyk samen voor de onat
hankelijkneid van 1 sjech-Slowakije,
dat onder den oorlog behoorde lot
üuitschlaed en Oostenrijk. In 1918
werd 1 sjekho Slowakije een zellstau
dige republiek
DE OORLOG.
Minister Hoare afgetreden en
zijn plan verworpen.
Len nieuwe wending is in liet con
flict gekomen. De Engelsche minister
van buitenlandsche zaken, Sir Samuel
Hoare is afgetreden, waartoe de oppo
sitie tegen liet vredesplan hem nood
zaakte.
in den Volkenbondsraad is het vre
desplan van Laval en Hoare ter spra
ke gekomen. Hierbij is dit plan ver
vallen verklaard. Laval heeft in een
rede geen poging gedaan om het plan
ie verdedigen en Eden heeft nogmaals
uitdrukkelijk verklaard, dat indien
een van de partijen of de Volkenbond
zich niet met de voorstellen kunnen
vereenigen, de Britsche regeering, de
verwezenlijking ervan niet langer zou
willen nastreven.
Men is hiermede teruggekeerd tot
de status quo. Of dit zal leiden tot 'n
verscherping der sanctiemaatregelen,
is niet zeker. Wel heeft de Britsche de
legatie te verstaan gegeven, dat de
commissie van achttien Vrijdag of Za
terdag vermoedelijk weer bijeen zal
komen om hierover te spreken en dat
de Britsche delegatie reeds een des
kundige voor petroleum, ijzer en steen
kolen heeft meegebracht naar Genève.
Na een bespreking van meer dan 2
uur heeft de Volkenbondsraad in ge
heime zitting besloten, het geheele dos
sier inzake het Italiaansch-Abessinisch
conflict voor te leggen aan een com
missie van dertien, die hel moet be-
studeeren en een oplossing moet zoe
ken in het kader van het Volkenbonds
pact.
De Raad is dus voornemens om niet
opnieuw het voeren van onderhande
lingen over te laten aan een of meer
der leden buiten den Bond om, doch
zal voortaan zelf de besprekingen lei
den. Naar men van volkomen betrouw
bare zijde verneemt beteekent dit, dat
de Parijsche voorstellen van Hoare en
Laval niet alleen voorgoed ter zijde
zijn gelegd, doch tevens dat voorloopig
geen nieuwe bemiddelingspogingen
verwacht kunnen worden, omdat de
Raad van meening was, dat de om
standigheden daartoe op het oogen-
blik allerminst geschikt zijn.
In Volkcnbondskringen neemt men
aan, dat de petroleuin-sancties op zijn
vroegst in Januari in behandeling zul
len komen.
Gevechten in het Noorden.
De gevechten aan de rivier Takaze,
ten Noorden van Makallé duren nog
voort. De Italianen hebben thans voor
het eerst toegegeven dat zij belangrijke
verliezen hebben geleden. Ook aan
Abessijnschen kant vielen weer vele
dooden.
Mussolini heeft bij de inwijding van
de nieuwe stad Pontinia o.a. gezegd:
„dat wij de bloem van de natie niet
naar afgelegen en barbaarsche landen
zullen zenden, zoolang deze gebieden
niet worden beschermd door de Ita-
liaansche vlag".
KERST-BESTAND?
Het gerucht blijft aanhouden, dat
Z.H. de Paus het initiatief zal nemen,
om de oorlogvoerenden, ter gelegen
heid van het Kerstfeest, in het Abes-
synisch conflict een wapenstilstand
te doen afkondigen.
ONDERWIJS IN DE TWEEDE
KAMER.
De Tweede Kamer is begonnen met
de behandeling van de Onderwijs-be-
grooling, waarbij de rechtsche fracties
zich uitspreken tegen de concentratie
van bijzondere scholen.
HERRIOT GAAT HEEN.
Herriot heeft ontslag genomen als
leider der radicaal-socialistische par
tij in frankrijk, teneinde als minister
geheel vrij te staan.
ZIET UW VOORRAAD
tijdig na en bedenkt dat
de mooiste keuze in kaartjes
aan billijken prijs te vinden
is bij
KANTONGERECHT DEN BOSCH.
Uitspraken.
F. J. v. B., Vlijmen, geen richting
aangeven, ƒ5.— boete of 5 d. h.
J. B., Drunen, Jachtwet, 40.— boe
te of 40 d. h.
W C. N., Sprang, Vleeschkeurings-
wet, 20 boete of 20 d. h.
C. J. W., Waalwijk, vleeschkeurings-
wet, 30.— boete of 30 d. li.
P. F. K., Waalwijk, idem, 25.—
boete of 25 d. h.
A. M. B., Waalwijk, straatschende
rij, 15 boete of 15 d. h.
P. L. S., Waalwijk, rijden op ver
boden weg, 3 boete of 3 d. h.
L. B. R., Waspik, veiligheid verkeer,
25 boete of 25 d. h.
F. J. v. B., Vlijmen, links houden.
5 boete of 5 d. h.
A. A. de B„ Sprang, reflector, 3
boete of 3 d. h.
J. J. A. S., Loon op Zand, vissclierij-
wet, 4 boete of 4 d. h.
Th. A. de R., Waalwijk, idem, 3
boete of 3 d. h.
A. J. M. V., Dussen, idem, berisping.
A. H. W., Sprang, arbeidswet, 5
boete of 5 d. h.
A. M. J. L. C., Waalwijk, veiligheid
verkeer, 3 boete of 3 d. h.
C. J. B., Waalwijk, idem, 3 boete
of 3 d. h.
G. J. v. H., Waalwijk, idem, 3.
boete of 3 d. h.
•T. H. V., V lijmen, veiligheid verkeer,
5.boete of 5 d. h.
J. Z„ Helvoirt, verboden weg berij
den, 5 boete of 5 d. h.
C. W. H., Vlijmen, rijwiel zonder bel
en rem, berisping.
R. A. V. v. M., Waalwijk, rijwiel
zonder bel, berisping.
C. de K., Waalwijk, met drieën naast
elkaar rijden, terug ouders.
A. G. v. d. S„ Drunen, leerplichtwet,
geen straf.
I'll. v. d. W., Vlijmen, idem, ge
schorst.
G. N., Drunen, veiligheid verkeer,
berisping.
J. C. H., Dussen, rijwiel zonder re
flector, 3 boete of 3 d. h.
II. J. H., Vlijmen, idem, 3 boete
of 3 d. h.
Ja. v. d. W., rijwiel zonder licht,
3 boete of 3 d. h.
M. W. de G., Dussen, leerplichtwet,
2 boete of 2 d. h.
W. v. B., Nieuwkuik, gespan zonder
licht, 15 boete of 15 d. h.
R. H. v. L., Waalwijk, niet stoppen,
5.boete of 5 d. h.
J. J. M. v. E., Waalwijk, rijwiel on
beheerd, 3.boete of 3 d. h.
W. K. de R., Waalwijk, met drieën
rijden, 3 boete of 3 d. h.
J. H. L., Waspik, vechten, 10 boete
of 10 d. h.
G. v. d. Wijk, veiligheid verkeer, be
risping.
G. W. v. M., Wijk, rijwiel zonder
licht en reflector, berisping.
C. de W., Andel, liggen op berm, 5
boete of 5 d. h.
II. P. v. d. B., auto zonder achter
licht, ƒ4.boete of 4 d. h.
T. S., Andel, auto zonder licht, ƒ12
boete of 12 d. h.
J. v. R., Wijk, rijwiel zonder reflec
tor, 3.boete of 3 d. h.
J. B„ Wijk, idem, 3 boete of 3 d. h.
ADVERTEERT IN DIT BLAD.
P3ETTTRiVWïïil
MET: O
WAS- «n W<lGMACH 1N E3
