De Schoen- en Leder-Industrie.
SI
NI
rTTTTTl
DANIEL DONKERS
ooi
Gemeenteraad-verslagen.
Tweede Blad
reer
Op jacht met mijn Kodak.
Zaterdag 3 October 1936. No 79
De Echo van het Zuiden
alle
srd.
ten
1.1
atis
cei
Vlijmen.
Heusden.
;hting
beien
;n en
te en
n 111
EN
De toestand in het tweede kwartaal.
Het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek geeft omtrent de schoen- en
lederindustrie over het tweede kwar
taal van dit jaar de volgende rappor
ten:
In de schoenindustrie bedroeg in 'n
groot aantal fabrieken het aantal
manuren in de eerste week van April,
Mei en Juni, resp. 243.000, 194.000 en
195.000 tegen resp. 281.000, 279,000 en
275.000 in de overeenkomstige maan
den van 1935. De cijfers voor de maan
den Mei en Juni van 1936 waren la
ger dan die in het overeenkomstige
tijdvak van eenig der voorafgaande
jaren sedert 1932, toen dit onderzoek
naar het aantal manuren werd aan
gevangen. In talrijke gevallen werd in
de ontvangen berichten dan ook ge
waagd van ontslag van arbeiders en
-- of verkorting van den arbeids
duur. terwijl sommige bedrijven ge
heel werden stilgelegd (in een enkele
uitzondering eind Juli meer arbeiders
werkzaam dan eind Maart, maar dan
toch minder dan een jaar geleden).
De normale seizoensdrukte tusschen
Paschen en Pinksteren bleef vrijwel
geheel achterwege, slechts voor een
enkele onderneming werd drukte ge
meld voor militaire leveranties (schoe
nen en gasmaskers). Behalve over ge
brek aan werk werd ook geklaagd over
niet loonende en nog dalende prijzen
nis gevolg van scherpe onderlinge con
currentie. Van arbeiderszijde wordt
gestreefd naar tijdelijke terzijdestel
ling van de zwikmachine, met het doel
tot vermindering van werkeloosheid
te komen.
De contingenteering van den invoer
van schoenen werd met ingang van 1
Mei voor een jaar verlengd, zij het
deels gewijzigd, waarbij een meer re
cent tijdvak, n.l. 1934, als grondslag
van de beperking is genomen. Blij
kens de handelsstatistiek steeg de in
voer naar de hoeveelheid met 17 pet.
(van 378.000 tot 440.000 paren) doch
daalde naar de waarde met 2 pet. (van
ƒ529.000 tot ƒ520.000).
De invoer van schoenen geheel of
grootendeels van leer, in bovenstaan
de cijfers begrepen, steeg naar de hoe
veelheid met 6 pet. (van 130.000 tot
138.000 paren) en daalde naar de
waarde met 9 pet. (van 326.000 tot
297.000). De invoer bleef niettemin
aanmerkelijk beneden dien van vroe
gere perioden. De uitvoer van schoe
nen steeg van 12.000 tot 14.000 paren
en van 31.000 tot ƒ34.000.
In de leerlooierijen heerschte, be
houdens een enkele uitzondering, groo-
te slapte, zoodat veelal met sterk in
gekrompen capaciteit werd gewerkt,
ook kwam stopzetting van bedrijf wel
voor. Zoowel naar reparatieleer, als
naar leer voor schoenfabrieken was
door verschillende oorzaken, b.v. sterk
afgenomen koopkracht van den laat-
sten verbruiker, gering leerverbruik
aan het moderne zomerschoeisel, toe
genomen rubberverbruik, de vraag on
voldoende, waarbij nog zij aangestipt,
dat de drang naar goedkoop schoei
sel de schoenfabrikanten vooral naar
de goedkoopste leersoorten doet vra
gen. De hevige concurrentie op de
sterk ingekrompen binnenlandsche
markt, waarvoor het bestaande pro
ductie-apparaat thans te groot is
(mede doordat bedrijven voor verlo
ren geganen export in het binnenland
compensatie trachten te vinden) de
den de leerprijzen nog verder achter
uit loopen.
De werkeloosheid.
De minister van sociale zaken heeft
aan de Tweede Kamer een nota doen
toekomen in verband met de toezeg
ging, welke hij in de Kamer gedaan
had tot het instellen van een onder
zoek naar de oorzaken van de toene
ming der werkloosheid in de laatste
jaren.
Over de schoenindustrie wordt het
volgende gezegd:
Blijkens gegevens van het centraal
bureau voor de statistiek was in de
groep schoenfabrieken en schoenma
kerijen met een productie boven 5000
paren per jaar, het aantal arbeiders
gestegen van 10.440 in 1930 tot 12.500
in 1935. Het aantal geproduceerde
schoenen steeg echter van 9.33 tot 14.70
millioen paar. Hoewel de prestatie per
arbeider steeg van 152 in 1930 tot on
geveer 163 in 1935 (1921: 100), had
in deze branche de rationalisatie en
mechanisatie dus geen werkloosheid
ten gevolge, integendeel, het aantal
arbeiders steeg daarin met 2000. Aan
gezien in de geheele bedrijfsklasse het
aantal geheel werkloozen met 3750 is
gestegen, zou in de overige branches
de stijging 5750 hebben bedragen. Er
is reden om aan te nemen, dat hier
sprake is van conjunctuur-werkloos
heid, evenals men dit zou kunnen zeg
gen ten aanzien van de vermeerdering
met 2300 van het aantal gedeeltelijk
werkloozen.
Wat betreft de lederindustrie zegt
de nota:
De bedrijfsklassenstaat vermeldt 'n
aantal van 24.177 werknemers (van
wie 532 geheel en 242 gedeeltelijk
werkloozen in den zomer van 1930)
in de lederindustrie volgens de be
roepstelling 1930. Volgens de ongeval
lenstatistiek waren er in de verzeke-
ringsplichtige ondernemingen in de
eigenlijke lederindustrie in 1930 21.347
type-werklieden en in 1934 18.966.
al wij
/p'
-
dei
Het is ons altijd dubbel aangenaam
wanneer onze jeugdige lezertjes in
teresse voor ons »Jeugdhoekje»
toonen. Hieronder hebben we weer
een hernieuwd bewijs, en niet van
de slechtste soort. Wij zijn het
volkomen met den jeugdigen schrij
ver eens. Het jeugdhoekje wordt
des te belangrijker als de jeugd
daaraan meewerkt. Hier hebben we
weer een goed voorbeeld en hopen
dat Céhadé het niet bij deze eerste
proeve zal laten.
Om te bevorderen dat onze jonge
lezers(essen) zich eens wat meer aan
't werk zetten voor dit goede doel,
zullen wij een viertal weken gelegen
heid geven een bijdrage in te zenden
die dan naar gelang de plaatsruimte
worden opgenomen in ons «Jeugd
hoekje», terwijl aan de vijf beste
inzenders een prachtig leesboek zal
worden uitgereikt.
Hoe dit beoordeelt zal worden óf
door den Jeugdhoek redacteur öf
door de jonge lezers zelf, zullen we
nader aangeven.
Nu allen aan 't werk; blijkt er
ambitie onder de i jeugd, nu dan
beloven we tegen St. Nicolaas een
mooie wedstrijd met een flink aantal
mooie jongens- en meisjesboeken
als premie.
Geachte Redactie.
Met veel belangstelling heb ik het
vervolgverhaal: «Daniël Donkers»
in ons Jeugdhoekje gelezen.
Zo'n vervolgverhaal vind ik aardig
maar me dunkt, behalve een ver
volgverhaal moest nog meer in ons
Jeugdhoekje staan. Evenals vroeger
moesten de jeugdige lezers zelf zo
nu en dan een artikeltje ter plaatsing
inzenden.
Om dit te bevorderen, wil ik,
indien U dit goedvindt, het begin
maken en verzoek U dan een weinig
plaatsruimte voor onderstaande:
Al drie weken zijn we nu bezig,
om 't insigne «Bespieder» te halen.
Die «we», dat zijn mijn vriend en
tevens patrouilleleider Harrieen ik.
Wat het insigne bespieder aangaat,
dat hoort bij de verkennerij thuis
en dat zal ik maar niet uitleggen.
Er worden heel wat eisen aan ge
steld. Een van deze eisen is dan
«Naar de natuur een serie van
twintig foto's nemen van in 't wild
levende dieren. «Tot nu toe zijn we
aan dat puntje nog niet begonnen,
maar vandaag is het er een heel
geschikte dag voor't is een prachtig
Verzoek van vergunning
houders om vrijdom van
personeele belasting afge
wezen.
De gemeenteraad van Vlijmen
kwam in een openbare vergadering
bijeen op Vrijdagavond.
Aanwezig alle leden.
Het lid v. d. Meerendonk vroeg na
de opening den voorzitter om in de
notulen de discussies voortaan op te
nemen daar de notulen over het al
gemeen erg beknopt zijn.
De Voorzitter antwoordt dat des
tijds door den raad het besluit is ge
nomen geen discussies in de notulen
op te nemen mede omreden er dan dik
wijls veel te lange notulen ontston
den. Na nog enkele discussies werd
besloten voortaan wat uitvoeriger te
zijn zonder echter persoonsnamen er
bij te noemen.
Er was een brief binnengekomen
van de P.N.E.M. betreffende de elec-
trificatie Heikant en Venkant. In dit
schrijven werd een bedrag gevraagd
van- 1540.terwijl tevens de ge
meente 2100 Kilowatturen moest ga
randeeren. Aangezien echter op die
plaatsen slechts een veertigtal huis
gezinnen wonen en het gemiddelde
verbruik van dat soort gezinnen
slechts 30 kilowatt-uren bedraagt,
werd besloten niet op de aanbieding
in te gaan.
Het voorstel van B. en W. tot op
heffing van de zekerheidsstelling van
den Administrateur van het G. E. B.
werd met algemeene stemmen aan
genomen.
Over het verzoek van de vergun
ninghouders om vrijdom van perso
neele belasting werd afwijzend be
schikt dfear de biljartbelasting pas is
verlaagd en de minister er niet in toe
stemt dat zoowel de personeele als de
biljartbelasting omlaag wordt ge
bracht.
Het voorstel van B. en W. tot het
aanvragen van vrijstelling van de
verplichting tot het geven van onder
wijs in lichamelijke oefening werd
met algemeene stemmen aangenomen
daar men het niet noodzakelijk achtte
met het oog op de vele sportbeoefe
ning der jeugd.
Over het verzoek van het bestuur
van de Bijz. Lagere Jongensschool
B 21, tot beschikbaarstelling van gel
den voor aankoop van banken en
houw voor rookkanalen werd goed
gunstig beschikt.
In een der klassen had men geen
banken genoeg om de jongens te la
ten overgaan terwijl op advies van
den gemeente-architect tot den bouw
zomerweer. Om tien uur zijn we
van huis vertrokken, gewapend met
een kodak, 'n hoed, 'n veldfles en
'n stok,
De foto's willen we nemen in een
bos, dat ongeveer één uur van huis
af ligt. Vlug de verkennerspas erin
en om elf uur zijn we op de plaats
van bestemming
We staan nu aan de zoom van
het bos en brengen onze kodaksin
orde. Veldflesch, hoed en stok,
worden op een goed herkenbare
plaats tussen 't lover gestopt en de
«foto expeditie» kan beginnen.
We hebben gymnastiekschoentjes
aan, zoodat we zonder veel lawaai
te maken, de dieren goed kunnen
bespieden.
We gaan 't bos in en sluipen tien
minuten vooruit, totdat we aan een
open plekje gekomen zijn. We stellen
ons op, vlak bij een geelgroene
struik, die een prachtige schutkleur
geeft voor onze khaki-kleurige uni
formen. Enkele meiers voor ons
ligt 'n plas, zodat de mogelijkheid
niet uitgesloten is, dat de dieren
hier komen drinken.
'n Kwartiertje liggen we zoo te
kijken, als we plotseling een licht
gekraak van takken horen en nog
geen twee tellen later zien we een
pracht van een haas vlak bij de
plas zitten.
Gelukkig is de windrichting ons
gunstig. Doodstil zitten we daar en
durven haast niet te ademen, maar
ik snap wel, dat we er gauw bij
moeten zijn, anders smeert ie hem
nog. Ik stoot Harrie aan en bijna
tegelijkertijd twee korte tikjes en 't
hazenbeeld is op de gevoelige plaat
vastgelegd.
Maar de haas heeft wonder boven
wonder niets gemerkt, en tot ons
geluk, want weer vijf minuten later
komen ineens twee jonge hazen
aanrukken en gaan bij de andere
zitten. M'n handen beven van op
winding en 'n paar seconden later
hebben we weer een foto.
van rookkanalen werd besloten. Er
zal een. bedrag van ƒ450 beschikbaar
worden gesteld.
Verkoop raadhuis in Haarsteeg.
Het voorstel van B. en W. tot in
trekking van het raadsbesluit tot
openbaren verkoop en voorstel tot
onderhandschen verkoop van 't raad
huis in wijk Haarsteeg werd eveneens
met algemeene stemmen aangeno
men. Genoemd raadhuis zal verkocht
worden aan den zeereerw. heer pas
toor der parochie Haarsteeg voor den
prijs van 2500.
Verbeteringen in de Pastoriestraat.
Vervolgens werd het voorstel van
B. en W. aangenomen om een strook
je grond van het R.K. Kerkbestuur
te koopen voor den prijs van 1.
De Pastoriestraat zal hierdoor nu
verbreed worden. De haag bij de pas
torie zal worden verwijderd en en
kele meters terug zal een betonnen
schutting geplaatst worden.
Het lid v. Wagenberg vraagt of
door deze betonnen schutting geen
afbreuk wordt gedaan aan de sier
lijkheid der omgeving, waarop de
Voorzitter antwoordt dat de schut
ting groen zal worden gemaakt. De
totale kosten bedragen ƒ200.
Verder werd besloten om van Arn.
Kuip eveneens een strookje grond in
de Pastoriestraat aan te koopen voor
den prijs van 1.en tevens aan ge
noemden Arn. Kuip 4XIS Are grond te
verkoopen voor den prijs van 4000
per H.A. Dit laatste is een gedeelte
van den tuin der Eerw. Zusters, die
eigendom is der gemeente
Het voorstel aan den raad tot het
aangaan van een onderhandsche lee
ning van 18000.voor afkoop van
de jaarlijks te betalen vergoeding
voor de kosten van stichting van de
bijz. lagere meisjesschool in wijk
Nieuwkuyk en voor werkverschaffing
over 1936 werd na eenige discussie
met algemeene stemmen aangeno
men.
Hierna werd nog aangenomen het
vorstel tot opheffing van de ver
plichting tot verlichting van diverse
rij- en voertuigen, stilstaande onder
of in de nabijheid van 10 Meter van
een brandende lantaarn.
De rekeningen van -Vlijmen en van
Nieuwkuyk over 1935 alsmede van
het burgerlijk armbesturen werden
als volgt aangeboden:
Vlijmen, afdeeling I batig saldo
ƒ5095.90: afdeeling II batig saldo
ƒ4386.75; Nieuwkuyk afdeeling I
nadeelig saldo ƒ1784.56; afdeeling II
batig saldo 1099.49.
I)e wijzigingen der begrooting 1936
welke Itr inzage hadden gelegen wer
den alle goedgekeurd.
Maar nu heeft de hazen familie
het hazenpad gekozen en wij liggen
weer op nieuwe buit te loeren, al
bijna een uur, maar het haalt niets
uit, er komt niets meer. We staan
weer op en gaan verder, 'n Kwar-
tiertje sluipen en ineens springt er
dwars voor ons een konijn weg
Harrie knipt hem en eer 'ik goed
en wel bij m'n positieven ben, is er
geen spoor meer van een konijn te
bekennen.
We gaan weer verder en het is of
«Vrouwe Fortuna» met ons is, want
vijf minuten later zien we een
prachtige eekhoorn onder een den
zitten. Nog een minuutje wachten,
zo ja, nu kunnen we tenminste de
mooie staart ook zien.
Ik stoot Harrie aan, we kijken in
de zoekglaasjes en komen tot de
ontstellende ontdekking, dat de
eekhoorn gevlogen is.
«Wat is dat nou»? vraagt Harrie,
«er zat er toch een hè?»
«Is dat beest dan weer weg, of is
het een «fatum morgana» geweest.
(In goed Hollands beteekent dat
een schijnbeeld.)
Even daarop valt een grote denne
appel naar beneden en naar boven
kijken, zien we de eekhoorn boven
in de top van een den zitten
«Zo'n gemeen beest», scheldt
Harrie. Maar enfin, niets aan te doen.
Het is op 't ogenblik juist 1 uur
en om drie uur moeten we weer in
de «Heimate» zijn. «Nu zullen we
eens in een boom klauteren en een
paar vogels zijn te knippen».
«Goed, maar dan lopen we eerst
nog een eind verder.»
Terwijl we nog wat verder lopen,
stoot Harrie me aan en wijst naar
boven. Ik kijk en zie een mooie
bont zwarte specht op een boom
zitten, maar we moeten eerst een
eindje doorlopen, want zo kunnen
we hem niet nemen, omdat er een
tak in de weg zit. Almaardoor naar
boven kijkend, sluipen we vooruit,
Na de rondvraag waarin door en
kele loden verbetering van wegen
werd gevraagd, sloot de Voorzitter
op gebruikelijke wijze.
(Hsgn.)
De Raad was compleet.
De oorzitter begon met te memo
reken de blijde gebeurtenis van de
verloving van H.K.H. Prinses Juli
ana met Prins Bernhard.
Hij heeft zich verheugd, dat de ge
heele stad a.h.w. door feestviering
met het Kon. Huis meeleefde. Ook
B. en W. zonden telegralisch geluk-
wenschen aan de Prinses en Verloof
de en aan H. M. de Koningin. Boven
dien gaven B. en W. 25 subsidie aan
de 1 eestcommissie, wat door den
Raad wordt goedgekeurd.
2. Mededeelingen van ingekomen
stukken, o.m. een brief van de Wed.
v. Sprang te Herpt, verzoekende ver
mindering van erfpacht. Op voorstel
van B. en W. werd deze op billijk-
heidsgronden van 15 per jaar terug
gebracht op 8, zooals vroeger, wat
de Raad goedkeurt.
3. Aanbieding Gemeentebegroo-
ting 1937.
Met goedvinden van den Raad be
noemt de Voorzitter tot commissie
van onderzoek, de leden H. Verhoe-
Nen, Meijer en Vos, die de benoeming
aannemen.
4. Voorstel tot heffing van 75 op
centen hoofdsom gem. fondsbelasting.
Dit punt wordt wederom voor een
jaar goedgekeurd.
5. Voorstel van B. en W. tot vast
stelling der verordening op de hef
fing en invordering van besmettelij-
ke-ziektegelden.
Volgens die verordening worden
gezinshoofden verplicht tot bijdragen
in of vergoeding van de kosten, b.v.
van ontsmetting, overbrenging etc.
Het wordt berekend naar de ver
mengde hoofdsom van de gein. fonds-
belasting en de vermogensbelasting.
Het lid Verhoeven vraagt, of de
verplichting bestaat zoo'n verorde
ning vast te stellen. De Voorzitter
antwoordt hierop bevestigend.
Het lid Meijer stelt voor een rege-
hng op te nemen voor kostgangers.
De Voorzitter zegt: Hierin is voor
zien; de kostgangers moeten zelf be
talen.
Het lid Meijer zou den termijn van
invordering willen stellen op 2 mnd.
in plaats van 1 mnd., waarmee allen
accoord gaan.
6. Voorstel van B. en W. tot het
instellen van een beroep tegen de be
slissing van Ged. Staten inzake de
verdeeling der lasten en verplichtin
gen van de v.m. gemeenten Hedikhui-
zen en Oudheusden.
ik voorop. Nog even verder, nog
een beetje, zo ja, en meteen lig ik
op m'n rug in een droge greppel 't
firmament te bestuderen. Ik scheld
me uit voor stommerd, uilskuiken,
etc. Maar ja, 't is nou eenmaal zo.
Nu klimmen we in een oude spar.
Als we een kwartiertje hoog in de
boom hebben gezeten, horen we een
takje kraken en zien we een eek
hoorn voorbijspringen, zonder ons
ook maar t minst in de g legenheid
te stellen om hem te filmen.
«Nou zeg», zegt Harrie ondeugend,
«de vogeltjes laten vandaag lang op
zich wachten». Na nog een tijdje
in dë boom te hebben gezeten, kómt
er in een boom, vlak bij ons een
vogel neergestj-eken.
't Is een koekoek, ons patrouille-
dier.
yiug genomen en klaar is 't.
«Ziezo, voor vandaag genoeg hoor»,
en we klauteren uit de boom.
We zoeken onze spullen op, laten
ons 't water uit de veldfles goed
smaken en gaan in stevig tempo
huiswaarts, vast besloten om de
volgende dag ons geluk opnieuw te
gaan beproeven.
CÉHADE.
JAN DE JONGE.
XVII.
„Wie het dat dan gezeit?"
„Nou, d'n ouwen Daniël, daar loopt-
ie immers zelf!"
En dan kwam het hele relaas van
wat er voorgevallen was, bij het huis
van Daniël Donkers. Daniël was
het huis uit komen lopen, de broek
tot aan de knieën opgestroopt, pan
toffels aan de voeten, het schootsvel
I.
DOOR