DE DON BOSGD-SGHOOL VOOR B.L.O.
Zaterdag 19 December 1936 No 101
De Echo van het Zuiden
Tweede Blad
OFFICIEELE OPENING TE WAALWIJK.
In tegenwoordigheid van
talrijke autoriteiten heeft
Woensdagmiddag ten ge
meentehuize te Waalwijk
de officieele opening plaats
gehad van de Don Bosco-
School, de onderwijsinrich
ting voor Buitengewoon
Lager Onderwijs.
In de Raadszaal van het Waalwijk-
sche gemeentehuis hadden zich om 3
uur talrijke genoodigden verzameld,
o.w. wij opmerkten den HoogEerw.
heer Mgr. Goorts, Bisschoppelijk in
specteur van het K. O. in het bisdom
's-Hertogenbosch, den heer dr. A. van
Voorthuijsen, Rijksinspecteur van het
B.L.O. uit Utrecht, de Z.Eerw. heer
pastoor H. Heezemans, voorzitter van
het Schoolbestuur, en de heeren Drs.
de Vries en J. van Iersel, leden, pastoor
Kemps en pastoor van Erp, de Wel-
eerw. heeren v. d. Bult en de kapelaans
van de St. Jan-parochie, Burgemeester
Moonen, de wethouders Eibers en
Smolders en den gemeente-secretaris
J. van Mierlo, de Burgemeesters Mal-
lens uit Kaatsheuvel, Dekkers uit Was
pik, Mr. v. d. Heijden uit Drunen, al
of niet met hun wethouders en gemeen
te-secretarissen, den heer v. d. Waer-
den, lid van de commissie vai) toezicht
op het L. O. te Waalwijk, architect
Nijsten, aannemer Aarts, het onderwij
zend personeel van de Don Bosco-
School, de hoofden van de Waalwijk-
sche scholen en andere B.L.O. scholen
uit den lande.
Rede van pastoor Heezemans.
De Z.Eerw. heer Pastoor H. Heeze
mans, die als voorzitter van het school
bestuur de bijeenkomst opende en leid
de, begon met een hartelijk welkom toe
te roepen aan de aanwezigen en hen te
danken voor hun opkomst, welke woor
den men, aldus spr., niet beschouwen
moet als een gelegenheidscompliment
of een zinloos iets. U houdt het mij ten
goede als ik geen namen noem, zoo
zegt spr. Eén naam wil ik echter
noemen, namelijk van dr. A. van
Voorthuyzen, onzen arbeidzamen in
specteur, aan wiens voortvarendheid
en ijver het grootendeels te danken is,
dat te Waalwijk een B.L.O.-school
kon worden opgericht. Met dankbaar
heid zij dit vermeld. Zijn aanwezigheid
is ons daarom ook dubbel aangenaam.
Op 1 Mei van dit jaar waren we in
deze zelfde zaal vergaderd om te be
spreken of en hoe een streekschool
voor Buitengewoon Lager Onderwijs
voor Waalwijk mogelijk zou wezen.
Het ging voornamelijk om de vraag,
wat we zouden kunnen doen voor de
kinderen, voor wie het gewone la
ger onderwijs niet geschikt is en
het gevaar bestaat, dat zij mislukke
lingen worden in de maatschappij.
Van dergelijke kinderen bestaan er
vele tientallen. Als de laatste onder
zoekingen ons niet bedriegen over
schrijdt hun aantal in deze streek
niet onaanzienlijk de honderd.
Spr. brengt dan namens het school
bestuur dank voor den moreelen en fi-
nantiëelen steun, welke op loyale wijze
gegeven werd door B. en W. van
Waalwijk. Dank ook voor de toezeg
ging tot medewerking van de gemeen
tebesturen van Drunen, Waspik. Loon-
op-Zand en Sprang-Capelle.
Hierdoor is het schoolbestuur in zijn
pogingen geslaagd en kon het de finan-
cieele uitgaven volkomen verantwoord
achten. Het stemt spr. dan ook tot
groote vreugde thans de Don Bosco-
School den aanwezigen te kunnen
voorstellen.
Vervolgens deelt spr. mede, dat be
richt van verhindering werd gezonden
door de heeren van Dooren en van
Loon, leden van het schoolbestuur, van
den heer Rijken uit Vrijhoeve-Capelle,
pastoor Schoenmakers, Biss. inspec
teur van 't dekenaat uit Loon-op-Zand
en Mej. Jansen, Deze drie laatsten
uitten in hun schrijven de beste wen-
schen voor het welslagen van de mooie
onderneming.
Onder leiding van architect Nijsten
uit Den Bosch, is door aannemer Aarts
te Waalwijk het heerenhuis, dat het
kerkbestuur ter beschikking stelde, om
gebouwd tot een school, welke plaats
biedt voor nagenoeg 100 kinderen. Het
oordeel over de inrichting laat spr.
zonder bezorgdheid over aan de aan
wezigen, die straks een kijkje in het
gebouw zullen gaan nemen.
Het schoolbestuur was zoo geluk
kig tot hoofd der school den heer C.
van Roy te kunnen benoemen, die ter
zijde wordt gestaan door den heer H.
de Valk, die vele jaren te Groesbeek
aan de B.L.O.-school verbonden was,
terwijl mej. Christ zich aanbood voor-
loopig als volontaire behulpzaam bij het
onderwijs te zijn.
De heer van Roy, die gedurende 5
jaren hoofd van de B.L.O.-school te
Helmond was, docent aan de R. K.
Leergangen is, practisch en theoretisch
buitengewoon onderlegd is en om zijn
groote deskundigheid in vakkringen in
hoog aanzien staat, aan hem is de ont
wikkeling van de Don Bosco-school
zeer goed toevertrouwd.
Met klem en aandrang beveelt spr.
dan de B.L.O.-school te Waalwijk in
aller steun en sympathie aan. Het aan
tal leerlingen zal, al werd het volgens
de wet vereischte minimum bereikt,
liefst zoo sterk en snel mogelijk moeten
groeien om de kosten, die de gemeen
ten per leerling moeten bijdragen, zoo
veel mogelijk te drukken. Wanneer de
school goed bezet is, dan is de subsi
die per kind volgens spr. zoo gering,
dat men omwille van de financieele las
ten den steun aan een zoo mooie on
derwijsinstelling niet kan weigeren.
Binnenkort zal de heer van Roy
tezamen met dr. Meijknecht, den be
kenden psychiater uit Tilburg, het
onderzoek van leerlingen, die voor
de B.L.O.-school in aanmerking ko
men, verrichten. Spr. vertrouwt er
op, dat overal van de zijde van het
onderwijzend personeel der verschil
lende scholen de grootst mogelijke
medewerking zal worden geschon
ken.
Namens het schoolbestuur verklaar
de spr. de Don Bosco-school voor ge
opend en hoopte dat Gods onmisbare
zegen overvloedig zou nederdalen op
de nieuwe inrichting, tot Zijne eer, tot
nut van de heele gemeenschap en tot
heil en zegen van het geestelijk minder
bedeelde kind.
VERHUIZEN.
We zouden gaan verhuizen. Wat
hadden we er naar verlangd. De dagen
schenen niet voorbij te gaan. Maar
eindelijk was het Maandagavond.
Alles was ingepakt, de kleden waren
van de vloer, de schilderijen waren
van de muur, kortom alles was hol en
kaal, maar morgen zou het nog erger
worden. We lagen de hele nacht wak
ker. Eindeloos scheen de nacht te du
ren. Gelukkig brak de nieuwe dag aan
en week de duisternis. Om half zeven
stonden we op, en kleedden we ons
vlug aan. We waren nauwelijks klaar
of daar reden twee verhuis-auto's.
We dachten dat ze hier heen zouden
komen, maar ze reden de andere kant
op. Maar er stond Dordrecht op. Ik
vloog naar boven, doch ik zag ze na
tuurlijk niet meer. Toen maar weer
naar beneden, en huiten kijken. Ner
gens zagen we ze meer. „Ze waren
toch uit Dordrecht en het waren de
verhuisauto's", zeiden we. Daar kwa
men ze weer aan. En, jawel hoor! Zt
waren het. Ze waren verkeerd gere
den. Het inladen begon. Maai- we
moesten, jammer genoeg, 's morgens
naar school, dus zagen we er weinig
van. Maar we hebben toen niet al te
hard gewerkt. Het was toch voor het
laatst.
Eindelijk ging de school uit. Een
auto was al helemaal vol. 's Middags
We zien op de foto v.l.n.r.: de heer C. J. van Roy (Hoofd der School);
Mgr. Goorts, Bisschoppelijk Inspecteur bij het lager onderwijs; Dr. A. van
Voorthuysen, Rijks-inspecteur van 't B.L.O.; architect Nijsten, Burgemeester
Moonen en Pastoor H. Heezemans, Voorzitter van de school.
Toespraak Burgemeester Moonen.
Burgemeester Moonen memoreerde
het feit, dat in 1929 reeds plannen tot
oprichting van een B.L.O.-school te
Waalwijk waren genomen, die echter
mede onder den druk van financieele
omstandigheden vertraging ondervon
den en tenslotte bleven rusten.
Pastoor Heezemans heeft zich hier
door niet laten intimideeren en toonde
als voorzitter van het kerkbestuur een
elan, dat de bewondering van velen
wekte, o.a. ook van het dagelijksch be
stuur van de gemeente Waalwijk. Spr.
brengt pastoor Heezemans daarvoor
dan ook warme hulde, terwijl spr. de
verzekering geven kan, dat B. en W.
gaarne hun medewerking verleenden
omwille van de groote belangen, die
bij de oprichting van een B.L.O.-school
waren betrokken. B. en W. koesterden
de hoop, dat de leerlingen, die deze
school zouden verlaten, zelfstandig
door het leven zouden kunnen gaan,
waarmede een groot sociaal belang zou
zijn gediend.
Het was een groote verrassing later
van den heer v. Roy te vernemen, dat
van de 18 leerlingen, die de B.L.O.-
school te Helmond verlieten er 15 in
de industrie werden opgenomen, terwijl
zelfs aan hen de voorkeur werd gege
ven boven de leerlingen, die het ge
woon lager onderwijs hadden genoten.
Om al deze redenen mag de nieuwe
B.L.O.-school voor onze en de omlig
gende gemeenten een zegen genoemd
worden. Namens het gemeentebestuur
van Waalwijk dankt spr. de oprichters
voor hun ijver, welke tot een gunstig
resultaat mocht leiden.
Moge de Don Bosco-school den
steun en sympathie verkrijgen van al
len, wier persoonlijke of ambtelijke be
langen met de ontwikkeling er van
nauw betrokken zijn, opdat de gunstige
invloed van de nieuwe inrichting zich
nog in wijdere omgeving moge uit
strekken.
Dr. v. Voorthuysen spreekt.
De heer dr. A. v. Voorthuysen, rijks
inspecteur van het B.L.O., uit Utrecht
verheugde zich er over, dat de plan
nen, welke op 1 Mei werden bespro
ken, tot een gunstig resultaat hebben
geleid en dat spr., die binnen enkele
maanden geen inspecteur meer zal zijn,
thans nog bij de opening van de Waal-
wijksche B.L.O.-school tegenwoordig
kan zijn.
hoefden we niet naar school. Want
dan gingen we weg. Tegen half dr'.e
was alles klaar, en reden de auto's
weg. Maar om kwart voor 3 kwam
een andere, een gewone personenauto
voor. We stapten in en reden weg.
Het was ons weer die dag.
Op de weg in de polder naar Kei-
zersveer vlogen modderspatten tegen
de voorruit en de zijden van de auto
aan. In Dordrecht kon de chauffeur
de weg niet vinden. Maar daar reed
nog een van de verhuisauto's, en die
reden we achterna. Toen we er waren
inspecteerden we eerst het huis, en
toen gingen we op straat kijken. Een
buurjongetje sloot direct vriendschap
met mijn broertje en ging stilletjes
met hem de stad in. 's Avonds gingen
we nog bezoek afleggen, en toen we
voor het huis kwamen konden we er
niet in. We konden de sleutel niet
meer draaien, zelfs er niet meer uit
halen. Een buurman stond in zijn
deur, en zag dat wij er niet in konden
komen. Hij zei dat we maar bij hun
zolang boven moesten gaan zitten, dan
zou hij een smid gaan roepen. Die is
over de schutting geklommen, en
heeft een raam open gemaakt, en toen
de deur. Toen kondén we er weer in.
We lagen om half 12 pas in bed. En
onze eerste nacht in Dordrecht begon.
NELLY JUURSEMA,
Nieuwstr. 77 Dordrecht.
Het doet spr. voorts genoegen te
kunnen mededeelen, dat in de provincie
Noord-Brabant reeds voorzien is in het
aantal B.L.O.-scholen, waarvan er op
het oogenblik reeds 109 in den lande
bestaan. Voornamelijk in het oostelijk
gedeelte van Brabant heeft rector
Goorts zijn sterke schouders gezet on
der de pogingen, die werden aange
wend om B.L.O.-scholen op te richten.
In het land van Altena zal vermoede
lijk een Christelijke B.L.O.-school wor
den opgericht.
Spr. brengt dan hartelijk dank aan
pastoor Heezemans en drs. de Vries,
voor het werk, dat zij deden om in de
volkrijke buurt van deze streek een B.
L. O.-school opgericht te krijgen
Wijzend op het bijzondere kenmerk
van een dergelijke school wijst spr. er
op, dat dit de vrijheid is. Men behoeft
zich niet zoo streng aan den rooster te
houden, terwijl het leerplan soepeler
kan worden toegepast. De heer van
Roy voelt dit op de juiste manier aan.
De taak van een onderwijzer B.L.O. is
echter om die vrijheid ook moeilijker
dan die van een leerkracht van een ge
wone school.
Hij behoort zich wegens de voort
durende wisselingen steeds af te vra
gen: „Wachter wat is er van dezen
dag", terwijl hij tevens de noodige ac
tiviteit en emotionaliteit moet bezitten.
De heer van Roy heeft zijn taak in Hel
mond zeer goed verricht. Onder zijn
leiding zal ook de Waalwijksche school
tot bloei komen.
Spr. besluit met een hartelijke felici
tatie en de beste wenschen voor de
goede ontwikkeling van de nieuwe
school.
Toespraak Mgr. Goorts.
De HoogEerw. heer Mgr. Goorts
feliciteerde pastoor Heezemans met
zijn succes. Maar spr. moest toch eigen
lijk eerst zichzelf feliciteeren, want een
jaar geleden op den derden Kerstdag
stapten in den trein te Waalwijk pas-
roor Heezemans en drs. de Vries, die
naar Den Haag gingen pleiten voor het
nijverheidsonderwijs. Spr. zat in de
zelfde coupé en pratend over het on
derwijs, heeft spr. er toen op gewezen,
dat in Waalwijk nog de plannen voor
B.L.O.-onderwijs lagen te wachten.
Burgemeester Moonen zou in 1929
niets liever gehad hebben, dan dat
toen reeds de school had kunnen op
gericht worden. Aan hem heeft het
niet gelegen, dat de plannen op het
Nog een paar versjes van de St.
Nicolaas-Kinderwedstrijd
Eerste van Ria Dekkers uit de
Baardwijkschestraat
Zo gauw de Echo was gekomen,
Hadden we 't grote nieuws vernomen
om 'n prijsvraag op te lossen
En zo ging ik dan aan 't vorsen,
't Viel mij in 't geheel niet mee
Vooral die laatste nummer twee.
Ik heb heel wat zuchten moeten slaken
in de hoop een prijsje te maken,
want de Echo die maakt geen verschil
Laat 't gaan zoals 't wil.
Vervolgens van Jasper Kuysten uit
de Wagenstraat:
Geachte Heer Redacteur, ik ben zo vrij.
En zend de oplossingen der puzzles
hierbij.
Het was gewis geen lichte taak,
Maar ik deed 't uitsluitend voor mijn
vermaak.
Bij d'eerste (om 't zo maar eens te
zeggen)
Moest mijn brein het er bijna bij
afleggen.
Ook de tweede opgaaf was heusch niet
mis.
En toch heb ik ze goed, als ik me niet
vergis.
Nu is het woord aan U, Mijnheer
'k Leg me bij Uw uitspraak neer.
Maar hoe die ook zal mogen wezen,
De „Echo", zullen wij blijven lezen
doode spoor liepen. Spr. kan zich dan
ook indenken, dat Burgemeester Moo
nen thans zeer verheugd zal zijn.
Vervolgens roemt spr. de stuwkracht
van pastoor Heezemans en drs. de
Vries, die in zulk een korte spanne
tijds alles in orde kregen. Spr. biedt zijn
hartelijke gelukwenschen aan voor het
werk hier tot stand gebracht. Men vra-
ge den zegen van O. L. Heer, opdat er
ook rijke vruchten moge geplukt wor
den. Gaarne onderstreepte spr. de
woorden die waren gericht tot den heer
van Roy, die ook onder sprekers in
spectie heeft gestaan.
Spr. hoopt op de medewerking van
het onderwijzend personeel, de geeste
lijkheid en de ouders van moeilijk lee-
rende kinderen.
Vervolgens voerde nog het woord de
heer Christ, voorzitter van den R. K.
Bond voor B. L. O. voor Nederland en
België, uit Udenhout, die zijn geluk
wenschen aanbood, den heer van Roy
als een goede leerkracht prees en er op
wees, dat er in den lande 37 katholieke
inrichtingen voor B. L. O.-onderricht
zijn. De drie vereenigingen voor Open
baar, Christelijk en Katholiek B. L. O.
die bestaan, werken steeds broederlijk
samen in den geest van de grootste
welwillendheid, hetgeen het heele B.
L. O.-onderwijs ten goede is gekomen.
Spr. eindigt met de beste wenscKen
uit te spreken en hoopt op Góds zegen.
Het groote belang van de
streekschool.
De heer C. van Roy, hoofd der nieu
we Don Bosco-School, dankte voor de
waardeerende woorden tot hem gericht
en hield dan een belangrijke toespraak,
welke we hier in zijn geheel laten vol
gen en in de bijzondere aandacht van
onze lezers aanbevelen, omdat hieruit
blijke moge van welk een groote betee-
kenis de B. L. O.-school voor moeilijk
leerende kinderen is en hoe kortzichtig
de ouders zijn, die weigeren hun kin
deren naar de Don Bosco-school te
sturen.
Rede dhr. C. van Roy.
Met de opening van de eerste streek
school in Noord-Brabant voor Buiten
gewoon Lager Onderwijs, is de Lang
straat een inrichting rijker geworden.
Een school, zooals er reeds in vele
groote steden van ons land hun zegen
rijken invloed doen gelden, en die door
velen hier met groote belangstelling is
tegemoet gezien om inrichting en werk
wijze te kunnen gadeslaan.
Deze werkwijze is zeer interessant;
het zou me echter te ver voeren hierop
in te gaan. Alleen wil ik wijzen op de
resultaten, die bereikt kunnen worden.
Wij weten allen, dat hier meisjes en
jongens worden opgevoed, opgevoed
in de ruimste beteekenis van 't woord,
die minder zijn begaafd.
En nu spreek ik uit ervaring, dat er,
toen ik eenigen tijd geleden den stand
opnam, na 5 jaar arbeiden, van de 18
jongens der B.L.O.-school te Helmond,
die de school verlaten hadden, er 15
zijn, die in het particuliere bedrijf zijn
opgenomen en onder dezelfde loon
schaal werken als elke andere jongen.
Het buitengewoon lager onderwijs
kost geld, maar wat zal er van wor
den, zonder deze speciale opleiding?
Vervallen er dan niet velen ten laste
van Rijk en Gemeente?
Door deze meisjes en jongens in
eene school op te nemen, wordt er te
vens een weldaad gedaan aan de La
gere School.
En tenslotte van Adr. Kruyff,
Nreuwstraat te Sprang:
Hieronder volgt, geachte Redactie,
de oplossing der puzzle op de pop-
penrok.
Ik wenscli U succes met Uwe actie
en ben blij, dat het popje mijn aan
dacht trok.
Ik wacht met spanning op het resul
taat
en hoop op een prijsje uit Uwe hand,
Ik zeg U, dat puzzlen altijd niet even
gemakkelijk gaat,
maar ik zette mij aan h"t werk met
hand en tand.
Na de pop komt thans de slang
d'eerste dik en mollig, de laatste lang.
't Popje, toonbeeld van snoezigheid en
..gijn"
de slang van grimmigheid en echt
„venijn".
Met moeite vond ik 't resultaat van
deze 2de jeugdwedstrijd,
en verklap U vast maar, dat ik een of
ander prijsje verbeid
op de slang tussen al de haken
lees ik n.l.: „van den nood een deugd
maken".
En hiermede is het slot van deze
welgeslaagde wedstrijd. We hopen
dat een volgend maal weer heel veel
kinderen zullen meedoen.