Gemeenteraad Sprang Capelle.
ABONNEERT U OP DIT BLAD.
BINNENLAND.
GEMENGD NIEUWS
Subsidie feestcomité. Illu
minatie gemeentehuis. Elec-
trificatie Winterdijk.
De raad dezer gemeente kwam Vrij
dagavond half acht in openbare zitting
bijeen onder Voorzitterschap van de
Edelachtb. heer burgemeester Smit.
Afwezig met kenn sgeving wegens
ongesteldheid de heer Michaël.
Aan de orde:
1. Vaststelling van de notulen der
vergadering van 30 October 1936.
Worden zonder opmerkingen vast
gesteld.
2. Ingekomen stukken.
Verzoek van het Feestcomité voor
het a.s. Vorstelijk huwelijk om een
subsidie uit de gemeentekas.
De Voorzitter stelt namens B. en W.
voor om de tractatie der schoolkinde
ren voor rekening van de gemeente te
nemen en darrvoor uit te trekken 30
cent per k:nd, wat in totaal ongeveer
165,zal kosten. Voorts de verlich
ting van het raadhuis, waarvoor de
kos'.en 70,— k 80,— zullen bedra
gen.
De heer C. Vos dankt namens het
feestcomité B. en W. voor dit voor
stel. Het verheugt hem als com'télid
en als raadslid dat B. en W. een be
drag van ong veer 250 voor dit feeet
willen verleeren.
De heer Kraak informeert naar den
aard der feestverlichting d e a^n Kt
raadhuis zal worden aengebrach'. Hij
heeft gehoord dat aanvankelijk aan
eleetrische verlichting is gedacht,
doch vanwege de hooge kosten zou
men besloten hebben met waxine
lichtjes te verlichten Spr heeft vroeger
ook ooit een illum'natie van 4000 dezei
lichtjes moeten ontsteken en weet
dus uit ervaring wat een werk dat is
en hoewel het des'iids irrdden in den
zomer was, werd 's avonds om 9 uur
alles weer in het dirster gezet door
don regen. Ook bii Hinken wind kan
men de waxine-lichties n!et aanhou
den. Spr. meent dat electric'teit-vrr-
lichting niet zoo heel duur kan zijn.
Hem was een huurprijs van 60 cent
opgegeven per serie van 16 lichtjes.
De Voorz'tter zest dat hii met een
instahateur de fen'oons'e'l'ng voor
feestverlichting hee"t bezocht die te
Waalwijk en te Breda zijn gehouden
cn daar blpek dat de kosten per serie
van 16 lichtpunten voor bu'tenver-
licht:ng ƒ13,bedroegen en voor
binnen verlichting 9,D:t wrren
de koopprijzen; de huurprijzen be
droegen iets minder dan de hePt. Fr
zou met de verlichting van het raad
huis 325,gemoeid zijn of alleen
de gevel (zonder het dak) 250 en dit
ziin nog maar dé kosten bij huur,
waaraan de installateur bovendien
niets verd'ent. Een dergelijke hooge
uitgave achtten B. en W. niet gemo
tiveerd.
Wethouder v. d. WilLg^nb-rg stelt
voor aan B. en W. een maximum cre-
diet van b.v. 100,voor de verheh-
ting van het raadhirs toe te sfaan.
Zoo mogelijk zal het een eleetrische
verlichting worden maar kan dat we
gens de kosten niet, dan op andeie
wijze.
De Voorzitter wvst er op dat intus-
scben reeds een 400-tal vetpotjes zijn
beste'd.
Zonder hoofdelijke stemming wo-dt
hierna besloten om ƒ165.beschik
baar te s'ellen voor do kKdértracrit'e
en 100,vcor verlichting gemeen'e-
huis waarbij de wijze van verlichting
aan B. en W. wordt overge'a'en.
De heer IGaak dringt er op aan om
de vrrsnap'rin^en voor de schoolkin
deren in de gemeente te koonen. Bij
een vorige gelegenheid werd dat aan
de hoorden der scholen overge'a'en
en d'e kochten 2e bij de firma v. Hilst
in Waalwijk.
De Voorzitter zegt dat het de be
doeling is om alle kinderen een b'ij-
vend aandonken te geven in den vorm
van een beker met de beelten's van
Prinses Juliana en Prins Bernhard er
op, terwijl het resteerende bedrag aan
de schoolhoofden wordt ter hand ge
steld voor een tractatie voor de k'nde-
ren. Spr. vin''t er niets t-gen om ^aar-
bi j te bepalen dat d ze ver~nap ri 'gen
in de gemeente gekocht moeten wor
den.
Wordt goedgekeurd.
Van Ged. Staten is nog een schrij
ven ontvangen houdende mededeeling
dal zij zich nog niet kunnen verreni-
gen met het percentage der leaning
van 18°00 voer dé school te Sprang.
Ook eenigen lijd geleden is een der
gelijk schrijven van Ged. Staten ont
vangen waarop B. en W. zich tot „Ge
meente crediet" hebben gewend die de
ren'e toen op 4.1/8 heeft gesteld.
Nu ook dit percentage nog te hoog is
en Ged. Staten verlangen dat de rente
hoogstens 4% zal bedragen zul'en
B. en W. nog verdere pogingen doen
tot verlaging.
3. Goedkeuring begrooting Burgerlijk
Armbestuur Sprang voor 1937.
Wordt goedgekeurd in ontvangsten
en uitgaven op ƒ5164,86. Een ge
meente-subsidie van 1600, is ge
raamd.
4. Benoeming leden Burgerlijke Arm
besturen wegens periodieke aftre
ding van A. J. Verhoeven te Ca
pelle en J. van Beek te Sprang.
Beide altredende worden met nage
noeg algemrene stemmen herkozen.
5. Benoeming lid Commissie v. Toe
zicht op het lager onderwijs we
gens periodieke aftreding van den
heer E. Colet.
Met algemeens stemmen wordt de
heer Colet herkozen.
6. Verhooging bedrag kasgeldleening
1936.
De Voorzitter licht toe dat de kas
geldleening 30.000 bedraagt. Alleen
voor de Bouwvereeniging en de Arm
besturen is hiervan 11.000 noodig
zoodat de gemeente practisch slechts
de bcschiking heeft over 19.000 en
is het moge'ijk dat zij soms nrt over
voldoende fnantiën beschikt. Daarom
achlen B. en W. het brter het bedrag
te verhoogen tot 40.000.
Wordt goedgekeurd.
Electrifica'ie Winterdijk.
7. Beslissing inzake electrificatie van
den Winterdijk onder voormalig
Vrijhoeve-Capelle.
De VoorzittT zegt dat B. en W. op
verzoek van de raad hebben onder
zocht op hosveri aans'uitinren aldaar
zou zijn te rekenen. Van de 13 per-
ceelen bleken er 9 een aans'irt'ng te
wenschen, 3 geen aans'ui'ing en van
1 percel :s niets bekend. Daaron heb
ben B. en W. zich met de P.N.E.M. in
verbinding gesteld om te inform°eren
of de kosten neg dezelfde zijn als des
tijds opgegeven. Deze kosten blijken
nog op ongwer hrtze'fde bedrag van
1700.te kernen n.l. 1500.voor
den aanleg, ƒ100,per K.M. voor
netleiding en ƒ16.per lantaarn. B.
en W. hebben dan ook geen aanlei-
cb'ng gevonden hun afwijzend stand
punt te herzien.
De heer C. Vos zegt zich met het
voors'el van B. en W. niet te kunnen
vereenigen. Uit het onderzoek is ge
bleken dat het overgroote deel der
bewoners van den Winterdijk aanslir-
tmg verlnngen. De kosten zijn boog,
dat geert spr. toe, doch men moet al
leen de rente en afloss'ng van die
1700.voor oogen houden, dat is
225,per jaar. Er wordt on de
P.N.E.M. reeds criet'ek uitgeoefend
wegens haar gevoerd beleid dat den
ooruitgang tegenbou-'t en aangedron
gen op meer soepelheid tere'n^e hen,
die nu vanwege de hoog? kesten van
aanslu't:ng vers'okpn blijven, ook
hiertoe in de gelegenheid te stel'en.
Spr. is van mrening dat, als men nu
aan bet verl°ngen der bewoners van
den Winterdijk niet voldoet, er wel
nooit iets meer van zal komen.
De heer Adr. Verheijden:
Ik handhaaf mijn ingenomen stand
punt, h:ertoe niet mede te werken.
Ter mijner verdediging kan ik nog
aanvoeren, indertijd eveneens tegen-
slander geweest te ziin der electri'i-
entie van Sprang. Zoolang wij nog
vast zaten aan het contract inzake
gastoevoer met Kaatsheuvel. Mij is
zelfs bekend, dat in onze omgeving
meer een meer petroleum verbruikt
wordt, wijl gas reeds te duur wordt
voor bescheiden beurzen.
Eigenaardig is, dat ook in onze
plaats „rouge et noir" inzake onge
motiveerde kapitaalsuitgaven geza
menlijk optrekken, iets wat ik reeds
lang voorspeld heb.
Voor den laatsten keer wensch ik
er nogmaals op te wijzen, dat onze
schuldenlast veel te zwaar wordt.
Men wijst steeds op den lagen ren-
lenlast, een dooddcenertje, ik wijs op
de zware aflossingen op den kapitaal-
dienst. Op den leeningsdienst dient
eens gepauseerd te worden. Ik ben
overtuigd, dat ieder rechtgeaard Ge-
meenteburger het als een schande
zou beschouwen, indien wij tot een
noodlijdende Gemeente werden ge
degradeerd. Dit is heelemaal niet uit
gesloten. Dank zij Kt verzekerings
wezen, premies, pensioenen, zegeltjes
plakken, (sociale wetgeving), zwemt
men tegenwoordig bij deze lichamen
in het geld, en kunnen R:.'ks-, Prov n-
ciale- en Gemeenteleeningen, die ik
hier te lande nogmaals de soliedste
beschouw, steeds plaatsing vinden.
Men verbest evenwel uit 't oog, dat
de groote massa belastingbetalers
meer en meer verarmen. Algemeen
wordt er op efectenkant' ren over ge
klaagd, dat het eertijds groote geld-
beleggend publick zoo weinig meer in
schrijft op bovengenoemde beleg
gingsfondsen, ni:t uit angst, doch
door onmacht vanwege de veel te
hooge directe- en indirecte belastin
gen hier te lande, waardoor kapitaal
vorming ten bate van handel, indus
trie en de werkzame arbeidsklasse,
wordt tegengehouden.
Ik meen hier te zitten voor 't alge
meen belang en geef den raad in erm
stige overweg ng met het voorstel van
B. en W. accoord te gaan en dus niet
tot electriticatie over te gaan, daar
wij op dit punt op een hellend vlak
komen te zitten. Meerdere ongemoti
veerde aanvragen kunnen wel eens
binnenkomen. Met groot verlies werd
inder.ijd het gaheele door ons aange
legde net aan de P.N.E.M. overge
daan, om van een grooten strop ai le
komen. Moeten wij nu nog grootere
stroppen ons om den hals leggen, ter-
wille van een stemmenwerverij hij
aanstaande Gemeenteraadsverkiezin
gen? Deze verlichting hoort meer bij
de provincie of P.N.E.M. thuis dan Lij
Sprang-Capells. Ik zal op bovenge
noemde gronden tegen deze electrifi
catie stemmen.
De heer Kraak zegt naar aanlei
ding van de opmerking van den heer
Verheijden betreffende de toename
van het petroleumgebruik dat dit al
leen slaat op gasgebruikers, maar
niet op verbruikers van electrisch
licht. Voorts merkt hij op dat alle
verharde wegen verlicht zijn behalve
de Winterdijk. Naar zijn berekening
komen de kosten bij een aflossing in
17 jaar op slechts 140.per jaar
aan rente en a'loss'ng inplaats van
op 225.Spr. geeTt den raad dan
ook in overweging dat gevaarlijke ge
deelte le verl'chten en daarmee temeer
de bewoners te gerieven.
De heer Kerst zegt, dat de heei
Verheijden uitdrukk'ng geeft aan zijn
vrees dat het tenslotte op een cata
strofe zal uitloopen. Spr. is ook van
meening dat de gemeente, evengoed
als ieder particular, elk dubbeltje
moet omdraaien alvorens het uit te
geven, doch dat wil nog niet zeggen
dat elke uitgaaf ongemotiveerd is.
Elk geval zal op zichzelf bekeken
moeten worden. Spr. laakt de opmer
king van den heer Verheijden over
„stemmenwerverij" welke deze wel
eens meer laat hooren. Dat zijn van
die insinuaties die beter achterwege
konden blijven want de heer Verheij
den kan niet beoordeelen welke mo
tieven iemand leiden en heeft dus
geen recht hem dergelijke insinuat es
naar het hoofd te slingeren. Wat de
verlichting van den Winterdijk be
treft heeft spr. zich afgevraagd of
dit overdaad is of noodzakelijkheid.
Ook hij heeft lang tegen dat hooge
bedrag van 1700,aangekeken,
doch voor overheidsbedrijven komt
het veel voor dat een deel ervan niet
rendabel is, maar men moet dan het
bedrijf in zijn geheel bezien. Spreker
acht deze electrificatie van den Win
terdijk van groot belang en de kosten
kunnen hem dan ook niet afschrik
ken om vóór het voorstel der fcegroo-
tingscommissie te stemmen.
De heer Kraak merkt nog op dat
ook Je Mclensteeg en de v. Gentsvaart
e'ectrisch veiTcht zijn. Daar staan 29
palen en een ijzeren mast en slechts
17 hui-en, terwijl slechts e<*n klein ge
deelte verharde weg is.
De heer Verheijden zegt, naar aan
leiding van het betoog van den heer
Kerst inzake „stemmenwerverij" dat
hij zich nu liever niet verder hier
over wil uitlaten, ook niet over het
geen in dit opzicht vroeger hier in den
raad is gezegd. Hij wijst nog eens op
het groote verl'es van 37.000 waar
mee de gemeente het electrisch net
aan de P.N.E.M. heeft overgedragen.
Laat de P.N.E.M. nu ook de verlich
ting aansluiten van den Winterdijk
voor haar rekening nemen.
Dc heer Kerst meent dat dé heer
Verheijden zich nader dient te uiten.
Hij heeft het recht niet raadsleden
van kiezersjacht te beschuldigen.
Zulks moet hij bewijzen of zijn be
schuldiging terug trekken. Met dingen
van vroeger hebben we nu niets te
maken; thans is de kwestie van de
electrificatie van den Winterdijk aan
de orde..
De heer Verheijden meent, dat het
geen vroeger gebeurd is, zich ook nu
kan voordoen.
De Voorzitter wil even terugkomen
op de opmerking van dé heer Verheij
den inzake den schuldenlast. Hoewel
spr. zelf zich tegen electrificatie heeft
moeten uitspreken met het oog op de
kosten, moet hij er toch op wijzen dat
de schuldenlast niet toeneemt, doch
steeds kleiner wordt. Sprekers per
soonlijke meening is dat het niet
verantwoord is voor 9 personen die
electrisch licht verlangen 1700.of
200.per persoon uit de gemeente
kas te bekostigen. Wat het argument
van de wegenverlichting betreft, deze
verhehting vindt spreker niet zoo
noodzakelijk. Er zijn zooveel onver
lichte wegen. Ook de provincie zal er
niet aandenken om alle provinciale
wegen te verlichten. In deze gemeente
zijn ook verschillende wijken niet
verlicht o.a. Wolfsnest en Sprangsche
Vaart en dus zou men een precendent
scheppen door den Winterdijk wel
aan te sluiten.
Wethouder v. d. Willigenburg zegt
dat hij hem de overweging voorgeze
ten heeft dat er niet te veel meer ten
laste van de gemeente behoeft te ko
men om haar noodlijdend te maken.
Er is nog weinig opleving of vermin
dering van werkloosheid te bespeuren.
Was de tijd wat florisanter dan zou
spreker misschien over die 200.
per aansluiting zijn heengestapt.
De heer Kerst zegt, dat hij van
meening is geweest dat het hier geen
overdadige uitgaaf betrof. Zou inder
daad het bedrag mede het gevaar op
leveren dat men de gemeentebegroo-
ting niet behoorlijk sluitend kan Krij
gen en de gemeente noodlijdend zou
kunnen worden, dan zou hij zich te
gen d^ze aansluiting verklaren.
Wethouder v. d. Willigenburg
merkt op, dat een begrooting al.ijd
een raming blijft en mee- en tegen
vallers op kan leveren. Gewoonlijk
wordt de gemeentebegrooing zooda»
nig opgemaakt, dat er altijd eenige
reserve aanwezig is, doch dit jaar is
alles zoo uiterst laag gesteld dat ook
die „stille reserve" weg is en tegen
vallers te duchten zijn. Elke nieuwe
verhooging der uitgaven levert dus
gevaar op.
De heer Kraak vindt het eigenaar
dig dat hij het voorstel om een cred et
beschikbaar te stellen voor de a.s.
feestviering over deze gevaren niets
gezegd is. Die menschen aan den
Winterdijk zijn toch ook belastingbe
talers.
De Voorzitter merkt op, dat van dé
subsidie aan het feestcomité de ge-
heele gemeente profiteert, terwijl een
groote uitgave gevraagd wordt ten ge
rieve van enkele menschen.
De heer Vos betreurt het dat de
werkloosheiduitkeeringen hier ook al
in het geding zijn gebracht. Spreker
was van meening dat een meerdere
uitgave van 140.per jaar de ge
meente niet noodlijdend zou maken.
Verder komt spreker nog even terug
op de insunialie van „stemmenwer
verij" die de heer Verheijden den
raadsleden naar het hoofd slinger1.
Evengoed als de heer Verheijden zegt
voor het algemeen belang in den raad
te zitten, is dat met alle overige leden
het geval.
De Voorzitter brengt hierna het
voorstel van B. en W. om niet tot
electrificatie van den Winterdijk over
le gaan in steming.
Het wordt aangenomen met 7 tegen
3 stemmen.
Voor slemden de heeren v. d. Willi
genburg, Middelkoop, Kerst, J. Vos,
Timmermans, v. d. Hoven en Verheij
den.
Tegen de heeren Kraak, Verstegen
en C. Vos.
8. Mededeelingen.
De Voorzitter zegt, dat het gemeen
tebestuur zich in opdracht van den
raad zich tot het departement hee't
gewend inzake de gemeentewoningen
en er op heeft aangedrongen het
rentepercentage te verlagen.
Men heeft echter geantwoord dat
het niet mogelijk was een uitzonder
lijke verlaging toe te komen. Maar als
het Rijk er in slaagt tegen 3% meer
dere leeningen te sluiten zal een a'ge-
meene renteverlaging voor de wo
ningbouwvoorschriften zeker volgen.
Door den inspecteur dér Volksgezond
heid uit Den Bosch zijn de won'ngen
bezocht, waarbij deze te kennen gaf
dat mogelijk door het aanbrengen van
verbeteringen de woningen meer in
trek waren te brengen, doch dat
brengt weer veel kosten mee. Mis
schien zou ook een kleine huurverla-
ging kunnen worden toegepast, doch
de inspecteur mo°st over een en ander
een rapport uitbrengen a~n den Haag,
zoodat afwachten voorloop'g de bood
schap is.
De heer Verheijden zou het depar
tement in overweging geven om
fouds perdu de zaak over te nemen.
De Voorzitter zegt dit reeds te heb
ben voorgesteld, doch daar voelde
men niets voor.
De heer Kraak vraagt nog of het
comité Nieuwevaart voor de verlich
ting van een eereboog een aansluiting
mag maken op het electrisch net.
De Voorzitter zegt, dat hiertegen
geen bezwaar is als de P.N.E.M. hier
toe vergunning verleent en het door
een erkend installateur geschiedt.
De heer Kerst informeert naar den
datum waarop in deze gemeente de
feesviering plaats heeft, omdat er
thans verschillende datums genoemd
worden.
De Voorzitter antwoordt dat nadat
het comité verschillende andere dagen
in overweging genomen heeft, ten
slotte de dag van het huwelijk, 7 Ja
nuari, als de meest geschikte heeft
bevonden.
Hierna sluiting.
De steun aan rogge.
Naar men ons van bevoegde zij
de mededeelt, heeft de Minister van
Landbouw en Visscherij besloten,
de huidige roggesteuniegelii g te
vervangen door een nieuwe regeling,
welke een aanpassing aan den ge-
wijzigden monetairen toestand he.
oogt,
Daartoe strekkende beschikkingen
zullen eerstdaags afkomen.
L)e belangrijkste wijziging welke
zal worden aangebracht is wel het
instellen van een variabele dena-
turatievergoeding.
Aan de hand van den marktprijs
voor rogge zal telkens vooial een
toekomstige periode Nan één week
worden bepaald, welke dei.atuialie-
toeslag in die periode zal woiden
betaald Gedurende deze periode
zal de vastgestelde denalui alieloe-
slag, behoudens zeer bijzondere
omstandigheden, niet woiden ge
wijzigd.
In overeenstemming met deze
nieuwe regeling zal ook het prijs,
verschil hij invoer aan wijziging
onderhevig zijn, aangezien dn prijs
verschil gelijken tred moet houuen
met den variabelen roggesteun.
Daarom zal het prijsverschil bij
invoer voor een bepaald tijdvak
worden vastgesteld op ten vaste
basis van f2. per lüü Kg, vei meer
derd met het voor dat tijdvak vast
gestelde bedrag der denalui atiever-
goeding
Ook de restituties bij uitvoer van
ongedenatureerde rogge zullen aan
de nieuwe regeling worden aange
past.
Bonificatie Tarwebloem - B.
Naar ons van bevoegde zijde
wordt medegedeeld is de bonificatie
op tarwebloem - 13 met ingang van
21 December 19J6 met f U.4U per
kg. verlaagd, terwijl de Taiwe vvtl-
ke de Ntderlandsche Taiwe- Ctn-
trale op bonnen tegen specialen
prijs verstrekt, van f. 7.ÜU op f.8.
per 1UU kg. wordt gebracht, waar
mede de siijging in de prijzen van
afvallen wordt verdisconteerd; de
vergoeding per 1UU kg. ongebuild
tarwe meel wordt hiei hij aangepast.
Tuchtrechtelijke boeten land-
bouw-crisis overtredingen.
Reeds meermalen werd er de
aandacht op gevestigd, dat niet
vrijwillige betaling van tuchtrechte.
Iijke hoeten tot extra—kosten voor
den betrokkene leidt. Ook thans
wordt wederom van bevoegde zijde
mededeeling gedaan van een zeer
geringe boete door de invordering
langs gerechtelijke weg, uiteindelijk
met ruim zestig maltn het bedrag
aan kosten verhoogd is geworden.
Betrokkenen mogen daarom nog
maals in hun eigen belang worden
aangeraden, de hun opgelegde tucht
rechtelijke hoeten onmiddelijk te
voldoen.
Oude man met verpletterden
schedel op den weg gevonden.
De 60- jarige arbeider Jean Booi
hal zich des avonds te voet naar
Coevorden begeven, vermoedelijk
om getuigen te zijn van de feeste
lijkheden in die plaats ter gelegen
heid van de prinselijke onderhouw.
Vrij laat in den avond keelde de
man weer huiswaarts.
Te bijna middernacht vond men
hem nahij de woning van den arbeider
\leierink levensloos op den weg met
een geheel verpletterde schedel.
Een zoon van het slachtoffer, die
ook van de feestelijkheden terug
keerde, zag kort na de ontdekking
zijn vader op den weg liggen Een
ontboden geneesheer, dr. Jager, kon
niet anders dan den dood conslaee-
ren,die volgens hem wasingetreden
oor geweld.
Er was echter geen enkel vaststaand
spoor waar te nemen, waarmede
dit geweld was aangedaan, hoewel
men onmiddellijk heeft gedacht aan
een auto. Geen enkel aulospoor kon
men evenwel in de nabijheid van
het slachlo fer aantreffen, dat eenige
opheldering gaf.
Daar het slachtoffer hekend stond
als iemand, die nogal eens een borrel
gebruikte, heeft men dierect een
nauwkeurig onderzoek in die rich
ting ingesteld, doch hij den man
kon men geen enkel spoor van
alcoholgebruik waarnemen, terwijl
van betrouwbare zijde werd mede-
ge teeld, dat de man zichden laatsten
tijd van alcoholgebruik onthield.
Des nachts kreeg de politie nog
een meedeeling, die haar aanleiding
gaf het onderzoek voort le zetten.
De overledene laat een vrouw en
Iwee volwassen kinderen achter.
