I GEMENGD NIEUWS, ABONNEERT U OP DIT BLAD. Lotgevallen van drie Brabanders in Duitschland. t BI j Zaterdagmorgen 11., kregen wij on verwacht bezoek van een jongen Waalwijker die vroeg ons de lotge vallen te mogen vertellen, welke hij heeft meegemaakt in Duitschland, zulks 0111 te voorkomen dat in de toekomst nog meerderen in hetzelfde schuitje zouden komen te varen. De jongeman maakte op ons direct 'n zeer betrouwbare en sympathieke indruk, een flinke stevige kerel die door de gedwongen werkloosheid hier te lande, genoodzaakt werd zijn ge luk in het buitenland te beproeven, met als resultaat dat hij in drie weken twintig pond is afgevallen. Maar hoe was hij er toe gekomen cm zich naar Duischland te begeven? Dit zat als volgt: In verschillende bladen, ook in ons blad waren berichten verschenen over werkgelegenheid in Duitschland, ter wijl in verschillende plaatsen o.a. in Genderen sprekers kwamen om jon gelieden over te halen zich naar Duitschland te begeven onder de aller mooiste voorwaarden. Ook onze zegs man, zijn broer en een vriend van zijn broer, besloten hel er op te wagen. Hier waren de verdiensten niemendal, en daar bestond de kans om met flink werken een aardig centje te verdienen. Den 1 6-dcn April vertrok men naar Venlo. Aldaar aangekomen, kreeg men be zoek van enkele Iieeren van de arbeids bemiddeling te Oberhausen, die hen een in het Duitsch gesteld contract voorlegden hetgeen zij onderteeken den, Duitsch lezen konden zij toch niet, evenmin als Duitsch spreken of schrijven. Na geïnformeerd te hebben bleken zij te zijn aangenomen tegen een loon van ƒ12.per week, met vrije kost en inwoning met huiselijk verkeer. Ze dachten dat is mooi zoo, maar hoe bedrogen zouden ze uitkomen. Vrijdagmiddag slapte men in de trein die hen zou voeren naar Gre- vensmühle een plaatsje van ongeveer 81)00 inw. in Mecklenburg. Zaterdag middag om 12 uur arriveerde men daar. Buiten het station stond een boerenwagen te wachten die hen naar het op ongeveer één uur afstand ge legen gehucht Santo zou voeren, al waar hun arbeid zou beginnen. Dit Santo is een klein gehucht met een stuk of acht woningen en stallen, geheel omringd door bosschen, het is geheel staatsbedrijf. De eerste dagen ging alles goed, men kreeg goed te eten en te drinken, doch geleidelijk werd dit slechter, want, zei de vrouw van den voorman, je moet het zelf maar koopen, al die mee-elers worden voor ons veel te duur. Ja, zelf koopen, alles was er onge looflijk duur. Tabak pf. 50., 1 pond i.pek R.M. 1.50., verder suiker, koffie enz., het was niet te betalen. Wanneer zij hunne verdiensten (R.M. 18) nu nog maar geheel zelf hadden mochten houden, zouden zij misschien juist genoeg gehad hebben voor hun eigen onderhoud. Van die R.M. 18.moesten zij als waarborg iedere week echter nog R.M. 2.50 af staan, zoodat zij nog slechts R.M. 15.50 over hielden. Hieraan hadden zij nog niet genoeg om in hun eigen onderhoud te voorzien, laat staan om kleeren te koopen of iets naar huis te sturen. Het eten dat de vrouw van den voorman klaar moest maken werd niet den dag slechter. De Duitsche voorarbeiders kregen echter wel goed eten. Bovendien moesten zij zelf voor bun potten en pannen zorgen, hetwelk uit gaven meebracht die hun financieele draagkracht ver te boven gingen. Kocht men goede koffie en gaf men die aan de vrouw van den voorman om klaar te maken, dan kreeg men koffie van een dag of vier, vijf oud, terwijl zij de goede zelf hield. Daar men begon in te zien dat de toestand zoo niet langer kon blijven, stelde men zich in verbinding met het bureau voor arbeidsbemiddeling te Oberhausen. De heeren kwamen werkelijk een kijkje nemen en beloofden alles in orde te zullen maken, zoodat zij niet meer te klagen zouden hebben. Niets van dit alles is echter geschied. Drie weken gewacht, vier weken gewacht en nog geenerlei verbeteringen, en er kwamen reeds plannen op om naar huis terug te keeren. De broer van onzen zegsman, had thuis een huis houden met kinderen, doch kon niets sturen, onze zegsman zelf, die z'n moeder moest onderhouden, dito, en nummer drie kwam ook steeds te kort. Des morgens kregen zij twee dikke sneden zuur roggebrood met oude koffie, die niet te genieten was, weshalve zij water dronken, zoodat zij 's-morgens en 's-avonds hetzelfde eten kregen als dwangarbeiders, oud zuur roggebrood met water, als mid dag-eten kregen zij gewoonlijk niets anders dan wat rijst met tot meel gemalen aardappels. Zij kochten per man iedere week twee eieren, die 8 pf. per st.uk kost ten. Gaven zij deze aan de vrouw van den voorman, om te koken, dan bakte zij ze, waarbij zij bovendien dan nog de boter en het spek van hen kaapte, zoodat zij alles kwijt raakten. Zoo ging het dag in, dag uit. Zon dag bestaat er alleen in naam. Op uit drukkelijk verzoek van onzen zegs man waren zij Zondags echter vrij, dat was tevens in 't contract bepaald, zoodat zij dezen dag eens gebruikten om de omgeving te gaan verkennen. Geweldig uitgestrekte bosschen met wilde dieren troffen zij daar aan. Her ten, reeën en wilde zwijnen zag men haast overal. Op 1 Mei ving de zomerarbeid aan. Des 's-nachts om twee uur moest wor den begonnen, het vrouwvolk werkt er net zoo hard als het manvolk en in 8 weken tijd is de oogst binnen. Des avonds gingen zij ook nog wel eens naar de stad doch wat zij hier te zien kregen is niet te beschrijven. Een bevolking waaruit het laatste beetje zedelijk gevoel verdwenen was. De bioscoop vertoonde de laagst denk bare films, de reclameplaten voor de bioscopen waren afschuwelijk en dan te weten dat deze bioscopen bij elke voorstelling tjokvol zaten en in de kerk20 man en dan was 't veel. Zij brachten ook een bezoek aan den predikant van het stadje, een vrien delijk, oude man. Hij beneed de Hol landers om hunne grootcn eenvoud en hun kinderlijk geloof. De kerk was een juweel van bouw kunst en houtsnijwerk, waarmee zij van binnen versierd was en langen tijd hebben zij hierin vertoefd. Om eenig idee te krijgen van de kwaliteit van het middageten, vertelde onze zegs man, dat des morgens om ongeveer zes uur de pannen voor den dag wer den gehaald. In de eene gooide men gestampte aardappelen, in de tweede rijst of havermout en tenslotte in een derde nog wat groenten. Deze pannen werden dan om een uur of zes in den oven geschoven en als om ongeveer 12 uur het werkvolk thuiskwam dan moesten zij maar zien wat er van terecht was gekomen. Het een was verbrand, het andere nog niet gaar, enfin hel was niet te genieten. De kleeding der vrouwen laat alles te wenschen over en de onbeschaamd heid spreekt haar de oogen uit. Als men het over Holland had werd men uitgelachen en uitgescholden voor watergeuzen, kaaskoppen, dom me boeren en al wat maar leelijk was. Bidden voor of na het eten deed men nooit. Zagen zij het de Hollanders doen dan begon men te lachen en vioeg men wat zij deden. „Bidden" was het antwoord. „Wat is bidden?" „God om bijstand verzoeken". „Wie is God?" „God is den Schepper van Hemel en aarde". „Wat is Schepper?" enz. Zoo ging dat maar door op ieder antwoord volgde een vraag, en zulks enkel en alleen om onze drie Braban ders beschaamd te maken. Moest de W.C. gereinigd worden, dan konden de Hollanders dat op knappen. Landarbeid, waar ze toch feitelijk voor aangenomen waren, mochten ze niet verrichten wel den weg in den omtrek verbeteren. Zware rotsblokken wegsleepen op de manier waarop de Alkmaarsche boeren hun kaas naar de markt dragen, verder slooten graven enz. De nationale feestdag 1 Mei, werd gevierd op echt Duitsche wijze. Op de markt van hel stadje was een groote luidspreker opgesteld, waar omheen de geheele bevolking verzameld was, om de redevoering van Hitier aan te hooren. De geheele stad was feestelijk ver sierd, het „heil-Hitler" geroep was niet van de lucht en men moest er aan mee doen of men wilde of niet, want an ders werd men voor communistisch gehouden en opgepakt. Tachtig procent der arbeiders is daar soldaat, het gevolg is een tekort aan arbeidskracht, dat door buiten landers, vooral Nederlanders en Po len moet worden aangevuld. De jeugd Yv^ordt er geheel in militairen geest op gevoed. Jongens van 1314 jaar loo- pen er al zwaar bewapend' en in keu rige uniformen rond, en houden ina- nouvres met evenveel ernst als de grooten. De toestand voor de drie Nederlan ders werd steeds meer onhoudbaar. Zij werden beluisterd, kregen slecht en weinig eten, moesten omgaan met een onguur volkstype enz. Geen won der dus dat er plannen werden be raamd, om te trachten weer naar Nederland te kunnen ter.ugkeeren. Eerst werd geprobeerd om van den dokter een bewijs te krijgen van on vermogen voor den arbeid, doch dit liep op niets uit. Daarop ging men nog maar weer eens naar den inspecteur van de ar beidsbemiddeling in Grevensmiihle, wien zij hunnen toestand duidelijk maakten. Dat zij b.v. geen geld had den om zich behoorlijk te kleeden of te voeden, geen geld om naar vrouw en kinderen te sturen enz. Men trok zich echter bitter weinig van deze klachten aan en het eenige wat de inspecteur zei dat de vrouw maar voor zich zelf moest zorgen. Zij kregen dus geen afschriftbewijs, zonder welk het onmogelijk is de gicns over te komen. Door het slechte voedsel meer en meer lichamelijk geheel uitgeput ging men verder op informatie uit. Eerst vroeg men een taxi-chauffeur de kosten. De afstand tot Venlo be droeg 600 K.M., dus, voor dien chauf feur die de terugreis ook moest ma ken 1200 K.M. en dit kwam op een bedrag van R.M. 250.—. Dit was na tuurlijk veel te veel. De trein deed het al heel wat minder, doch ook R.M. 38.was hen nog te veel. Toen eens geïnformeerd naar een vracht-trein en jawel hoor voor R.M. 24 kon die hen meenemen. In Santo spelden zij den voorman op den mouw dat zij naar Oberhausen gingen en Zaterdagmiddag, 22 Mei zaten zij in de trein. Deze tocht werd een lange lijdensweg. Zij hadden geen geld om eten te koopen, verkeer den voortdurend in angst om te wor den teruggehaald, met alle gevolgen daaraan verbonden en hadden nog de kans niet over de grens te komen, daar zij geen afschriftbewijs bij zich hadden. Doch in Gods hulp hadden zij zich aanbevolen en gelaten wachtten zij af hoe de zaken loopen zouden. Zondags middags kwamen zij dan bij de douane e-i vol angst in hel hart zagen zij de zwaar bewapende grenswachters staan; ontsnappen was onmogelijk. Het paspoort was in orde. Op de vraag of zij op arbeid waren uitge weest werd bevestigend beantwoord, meer werd er niet gevraagd, zelfs de koffers werden niet gecontroleerd. Hoe zij er zoo gelukkig door heen gerold waren, hadden zij wel in de gaten toen een douane-beambte den grensboom op moest lichten en deze drie keer liet vallen. Alles was dron ken De ontvangst bij de Hollandsche douane was heel anders. Geen barsch gesnauw als bij de Duitschers. Nee, vriendelijk werden zij ontvangen en vol belangstelling werd naar hun lot gevallen geïnformeerd. Toen zij bij de douane vertrokken zaten zij wel in Holland, doch hun toestand was nog allesbehalve roos kleurig. Van Zaterdagnacht tot Zondag avond niets gegeten en ook nagenoeg geen geld meer om elen te koopen. Óm hun honger eenigszins te stillen werd naar zuring gezocht tusschen 'l gras langs den weg, het leken wel 'kluizenaars die vijf jaar uit de be schaafde wereld waren verdwenen ge weest. Ten einde raad en niet wetend waar heen, besloot men naar den Commis saris van Politie te gaan. De man was erg vriendelijk en zeide dat hij ver plicht was hen op transport te stel len naar Waalwijk, doch dit bleek om velerlei redenen niet zoo makkelijk te gaan. Voorloopig kregen zij een adres van een koffiehuis waar zij konden gaan eten en den nacht door brengen. Hier kregen zij het voor het eerst weer goede Hollandsche kost, doch alhoe wel zij veel honger hadden, konden zij bijna niet eten, daar hun magen door het onregelmatig leven, en 't slechte voedsel der laatste weken geheel van streek was. Om tien uur ging men 's-avonds naar bed om zich den anderen ochtend om 7.30 uur weer op het politiebureau te vervoegen voor verdere inlichtin gen. Doch een nieuw ongeluk wachtte hen. De Commissaris was weg en z'n collega zeide van niets te weten. Deze gaf hen hoen echter een adres van dominee Póels, die reeds veel voor dergelijke jongens en ook voor de garnizoen-soldaten gedaan had. Hier werden ze wederom gastvrij ontvan gen en kregen elk 2.50 als reisgeld naar Waalwijk, waar men dan einde lijk 's-Maandagsavonds arriveerde. Om nog een staaltje te vertellen van de mentaliteit van den Duitschen voorman zullen wij onzen zegsman nog even aan hel woord laten. Hij ver telde het volgende: Op zekeren dag kwam de voorman 1 ij ons en vroeg ons of wij niet een glaasje bier wilden gebruiken, kenne lijk met de bedoeling om ons dronken le maken en dan inlichtingen van ons Ie kunnen krijgen over 't militairisme in Nederland. Wij hadden hem echter door en namen niets anders dan zoo nu en dan een enkel slokje. De voorman echter ging maar door met drinken en had hem tenslotte flink te pakken. Dit alles wat wij toen in zijn dronken- taal van hem opvingen bleek dat het hier krioelde van vliegtuigen. Er zijn oiuleraardsche vliegvelden die zoo on metelijk groot zijn, dat men er zich geen voorstelling van kan vormen. De Duitschers moeten in staat zijn om vliegtuigen die op een hoogte van 15000 M. vliegen met pas uitgevonden instrumenten, naar beneden te halen en alle auto's in een straal van 25 Kilometer naar believen te laten stop pen. Er zijn enorme opslagplaatsen die massa's levensmiddelen bevatten en zoo streng bewaakt worden, dat nie mand er dichter dan 25 K.M. kan naderen. Ook vertelde onze zegsman nog dat een meisje uit Drongelcn, dat verkee ring met een jongen uit Dussen heeft, en die ook naar Duitschland is ver trokken, hem kwam vragen of alles wel zoo verschrikkelijk is als haar verloofde schrijft, want ze kon het niet gelooven. Zijn toestand moet nog slechter zijn dan de drie boven genoemde personen hebben beleefd. Op den eersten Mei moet er b.v. gevochten zijn tusschen Duitschers en Hollanders, waarbij een Hollander zoo ernstig werd gewond dat hij naar een ziekenhuis werd overgebracht, terwijl een andere Hollander werd gearre steerd. Het middageten, zoo schreef hij, was ongeveer rauw, de aardappels werden niet geschild. Op zekeren dag kwam er een agent bij hem om z'n paspoort te contro leeren, over een uur zou hij het te rugkrijgen. Nooit ziet hij het weer natuurlijk. zoo een kan Duitschland heelemaal niet meer uit, of het moet zijn dat de regeering er zich mee be moeit. Vijf weken geleden hebben we ge dacht iets te vinden, zoo besluit onze zegsman, maar niets anders hebben wc gevonden dan slecht eten, veel honger' en slechte behandeling en dat in het zoo hoog geprezen Duitschland. D;t is hel onopgesmukte verhaal van de belevenissen van 3 Waalwijkers in Duischland. Voor men dus op aan biedingen of officieele mededeelingcn ingaat, informeere men dus terdege. Onze goede Hollanders zijn toch te goed om zich zulk een behandeling le iaten welgevallen. Dan zorgen we er desnoods liever zelf voor. Witte Purol Zonnebrand en vervellen te voorkomen en te genezen. Doos 30, 60 ct. Tube 45 ct. Bij Apolh. en Drogisten. Wielrijder overreden en gedood. Een ernstig ongeluk heeft zich gistermiddag voorgedaan op den hoek van de Huurnestraat en de Bloemenstraat te Oldenzaal. De 10 jarigen zoon van den arbeider Helthuis kwam, toen hij per rijwiel den hoekomsloeg, in botsing met een paard, dat gespannen was vooreen met kolen geladen wagen. De jongen werd tegen de grond gesmakt en kwam onder het voertuig terecht. De, voerman trachtte het paard nog tot stilstand te brengen; hij kon evenwel niet verhinderen, dat de wielen de knaap over het hoofd gingen. De jongen is kort na het ongeluk overleden. Het stoffelijk overschot is naar het R.K. zieken huis vervoerd. De debacle van de N.S.B. Naar de a.r.»Rotterd.» verneemt, is aan al hel personeel, dat wei kzaam was ten kantore van «Volk en Vader land op de Oude Gracht te Utrecht, ontslag aangezegd. Reeds vóór de verkiezingen was geleidelijk aan een vijltal leden van dit personeel ontslag verleend uit bezuinigings- motieven, doch thans heeft men het heele personeel van de admini stratie en de boekhouding van het weekblad ontslag verleend. Daar de N.S.B. nog huur beeft aan het perceel, zal dit thans nog niet ontruimd worden; wel wordt het oubewoond, daar ook aan de con cierge ontslag gegeven is. Drie man zijn voorloopig nog in dienst gehou den om de zaken af te wikkelen. Naar het blad verneemt is het plan een en ander naar Leiden, over te brengen, waar het «Nationa le Dagblad« wordt gedrukt. De «stroppen» op het «Nationale Dagblad» geleden zouden zeer aanzienlijk zijn en het is niet onmogelijk, dat binnenkort de uit gave zal worden gestaakt. Administrateur gearresteerd. Bedrag van ongeveer f ik.000 verduisterd. Sinds geruimen tijd is er bij de Vereen, tot Bevordering der belangen van Slechthoorenden, die aan de Vondelstr. te Amsterdam is gevestigd, een groot kastekort, dat ontstaan is door fraudes, die in den loop van eenige jaren zijn gepleegd door den administrateur van de propanganda commissie. Deze man, die gedurende vele jaren de administratie voerde van deze afde ling der vereeniging, is destijds, toen de fraudes aan het licht kwamen, uit zijn functie ontheven. Hij is door de centra le recherche in arrest gssteld. Het on derzoek is nog in vollen gang, zoodat men nog niet precies kan nagaan, hoe groot het bedrag wel is, dat deze admi nistrateur zich heeft toegeëigend. Vrijwel vast staat, dat het een bedrag moet zijn van om en nabij f 14.000 Door Taxi gedood. Zestigjarige man het slachoffer. Gistermiddag is de ruim 60 jarige L. Koole uit 's Heer-Arendskerke bij het oversteken van het gevaarlijk kruispunt Wilheminasraat—Stationsweg te Goes, door een taxi, bestuurd door den schauf feur K-, aangereden. De man bekwam een ernstige schedelbreuk en overleed enkele oogenblikken na het ongeluk. De auto is door de politie in beslag ge nomen. Een omkoopbare Agent van Politie. Een Amjsieidamscüe politieagent nam gisteren in hel UaiiKje uer >eruacmeu van tie Amsleruamsche Kecblbank plaats. Hij worut ervan verdacht steekpenningen le hehben aangenomen. Hij zou van een bakker een rijks- daaiuer hennen aangenomen en ae agent zou uit UanKoaaruelü een sucep hennen gchaaiu uoor een procesvernaai, dal nij den vorigen nacnt tegen üen bakker nad opge maakt wegens overueüing van ue arneidswel. De oiticier van justitie eischte zes maanden gevangenissiral. Boerderij atgeDrand. Gisteravond is ue noeruerij van den neer J. van Duijuüoven aan Uen Uroenenweg in tien ilouirakpoiuer naoij Hall weg lot Uen gionu toe algeoranu. Omstreeks zeven uur zag ue vrouw van den lanunuuwer, uie op hel land aan net werk was, rook opstijgen uil hel uak vanueooeiuerij. Z.ij snelde naar nuis en waarscnuwue naar kinueren. Zij slaagde erin eenig vee, dal lil ue sciiuur slonu, naar nuuen te hrengen, uoch pogingen om ook nog hei huisraau in veing- neid te stellen, gelukien slechts len deele. Hel vuur gieep zoo snel om zien heen, dal ue noeruerij weldra in lichte laaie stond. Hoewel de nrandweer van Halfweg ter plaalse was, viel aan biusschen niet meer te denken. De geheeie boerderij brandue tol den grond toe af. De oorzaak van de brand is on bekend. Verzekering dekt de schade. Inval in een speelhol te 's-Gravennage. Gisternacht heelt de politie een inval gedaan in een speelhol, dat gevestigd was in het perceel Gabriel Metsusiraat ibü in Den Haag. De bewoner was de koopman van D., zijn neet was echter de exploitant van het zaakje. Veertien personen zijn naar het politiebureau gebracht. Allen zijn na verhoor vrijgelaten. Onder de gearresteerden waren twee vrouwen, öpeeltaleis en dergelijke attributen zijn in beslag genomen. Twee jongetjes verdronken. Te Ouderkerk aan den Amstel vermiste gistermiddag delamiliede Jager hun zoontje dat |uistgisteren vijl jaar was geworden. Men trok er onmiddellijk op uit om de buurt af te zoeken, alle moeite was tevergeefs. Men vond het kind niet. Toen de vader evenwelgisteravond om zeven uur van zijn werk huis waarts keerde, zag hij het lichaam van den kleinen jongen in deBinnen- Amstel drijven, Spoedig bracht men het kind op het drooge, doch de levensgeesten waren reeds geweken. Het 5-jarig zoontje van de familie Ten Brinke te Vroomshoop is gisteren ter hoogte van de spoor brug bij het visscnen voorover in het Zwolsche kanaal gevallen. De politie heelt na een uur dreggen het lijkje opgehaald. Het is naar de ouderlijke woning overgebracht. Motorrijder tegen een boom gereden Gisterenochtend om tien uur stond de auto van den manufacturier W. L., uit Rijen, ter hoogte van café «De Stad Parijs», te Huiten (gemeente Gilze Rijen), op den Tilburgschenweg, toen van den kant van Breda een personenauto pas seerde, bestuurd door den handels reiziger H. E. Op hetzelfde moment naderde uit de richting Tilburg met groote vaart de motorfietsrijder Weber uit Den Haag. Deze botste eerst tegen den auto van den heer E. en vloog vervolgens tegen een boom met een gebroken been en ernstige hoofdwonden werd de heer W. naar het ziekenhuis te Tilburg overgebracht. Zoowel de auto als de motorfiets werd ernstig bescha digd. Lijkje opgehaald Vanmorgen is onder de gemeente Vlaardingen opgehaald het lijkje van den elfjarigen padvinder G. Dröge te Schiedam, die Zondagmiddag bij het baden in den Nieuwen Waterweg nabij Vlaardingen is verdronken. Mijnwerker doodelijk getroffen. In den afgeloopen nacht is in de Oranje Nassaumijn 2 te Schaesberg een schietongeluk gebeurd, waarbij de 29 jarigen mijnwerker J. van Doorn is getroffen. >j i i i i t Het beste en zuiverste middel om

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1937 | | pagina 8