Binnenlandsch Nieuws.
Gemeenteraad Sprang-Capelle,
onalisten in beslag zullen nemen tot
het volle bedrag der geëischte schade
loosstelling.
SUCCESSEN VOOR DE
NATIONALISTEN.
Het offensief, dat de witte troepen
tusschen Teruel en Montalban begon
nen, is met onverminderde kracht
voortgezet en heeft hun nieuwe suc
cessen bezorgd. Na de verovering van
de Sierra Palomera drongen zij verder
naar het Oosten en beztten zij het dorp
Alfamera, waar de republikeinsche
generaal Sarabia verleden week nog
zijn hoofdkwartier gevestigd had. De
nationalisten rukken thans op over
een frontbreedte van 30 K.M.; de lin
kervleugel is reeds zoover gevorderd,
dat het mijnbekken van Dutrillas en
het stadje Montalban ernstig bedreigd
worden.
Volgens de correspondent van Uni
ted Press, Degandt, is de voorhoede
van het witte leger nu nog slechts 120
K.M. van de Middellandsche Zee ver
wijderd. Indien het offensief in deze
richting met succes zal worden voort
gezet, wordt dientengevolge het repu
blikeinsche grondgebied in twee stuk
ken gesplitst en de verbinding tus
schen Barcelona en Valencia afgesne
den. Sommigen verwachten, dat de
witten van Montalban uit langs de
Ebro naar Tortosa zullen oprukken.
Het nationalistische commando wei
gert inlichtingen over het verdere
verloop van de krijgsoperaties te ge
ven.
Aan het offensief in de Sierra Pa
lomera hebben drie devisies en de na
tionalistische cavalerie onder com
mando van generaal Monasterio deel
genomen. Meer dan drieduizend re
publikeinen zijn ten Z.VV. van Mon
talban gevangen gemaakt. Tot deze
gevangenen behooren elf republikein
sche officieren, van wie er een in
dienst stond van den rooden genera-
len staf en belangrijke documenten
bij zich droeg, die gegevens bevatten
omtrent de republikeinsche krijgs
plannen. De hoeveelheid munitie, die
den nationalisten in handen viel, is
enorm. In de Sierra Palomera heeft
men twintig ondergrond,sche muni-1
He-opslagplaatsen gevonden.
Havas verneemt uit Perpignan, dat
vier nationalistische vliegtuigen op
nieuw het aan de Fransche grens ge
legen stadje Figueras gebombardeerd
hebben. De bommen kwamen terecht
op het station en op eenige fabrieken.
Er zouden vijf dooden te betreuren
zijn; twaalf personen liepen vedwon-
dingen op.
ENGELAND EN DE DUIKBOOTEN
AANVAL.
de kringen der weermacht - in
den oorlog was deze prediker ma
rine-officier en als zoodanig beroemd
commandant van een duikboot tot
het einde van den strijd toe.
De drie verdedigers van den ver
dachte, dr. Holstein, dr. Koch en
dr. Hahn, hebben, evenals de open
bare aanklager, een omvangrijk
materiaal verzameld. Ter verdedi
ging van hun cliënt hebben zij alle
preeken en redevoeringen van ds.
Niemöller uit de laatste jaren bij.
eengebracht. In kringen der Belij
dende Kerk vreest men dat het
proces tegen ds. Niemöller voor de
bevoegde nationaal-socialistische in.
stanties aanleiding zal zijn om
scherper dan ooit te voren, legen
de Belijdende Kerk op te treden,
ja men vreest zelfs, dat met een
algemeen verbcd van de Belijdende
Kerk te rekenen is.
VRIJSTELLING EXAMEN
HANDELSKENNIS.
De minister van Economische Za
ken heeft bij beschikking van 5 Febr.
1938 de diploma's vastgesteld, welke
algeheele vrijstelling geven van het
examen handelskennis. Degenen, die
over een dezer diploma's beschikken,
worden, ingevolge art. 4, lid 2, van
het vestigingsbesluit slagersbedrijvcn,
geacht te voldoen aan de minimum-
teekenis. Dan toch is het practisch ef
fect, dat niet of slechts ten deele wordt
medegewerkt aan de plannen der re
geering: het principe wordt verkon
digd, maar de toepassing blijft geheel
of goeddeels achterwege.
Met de meening van verscheidene
leden, betreffende de verdediging van
Indië en van de Nederlandsche kust,
kan de regeering niet instemmen. Al
lereerst merkt zij hierbij op, dat in de
internationale verdragen kruisers tot
Budel, is gebleken, zoo luidt een of
ficieel communiqué van dezen dienst,
dat het dier, dat in December j.l. is
gevangen, inderdaad een bisam-rat is
geweest. Het moeras, waar de rat ge
vangen is, is niet gelegen in de ge
meente Budel, maar in de gemeente
Weert.
Een verder onderzoek zal worden
ingesteld en getracht zal worden alle
bisamratlen op te ruimen.
Personen, zoo vraagt de Dieqst, die
meenen op andere plaatsen aanwij
zingen voor het voorkomen van de
bisamrak te hebben gevonden, wordt
verzocht den Plantenziektenkundigen
Dienst te Wageningen daarvan in
kennis te stellen
Nieuwjaarsrede van den Burgemeester
De raad dezer gemeente kwam Vrij
dagavond in openbare vergadering
bijeen onder voorzitterschap van den
Edelachtb. heer burgemeester Smit.
Secretaris de heer v. d. Berg.
Alle leden waren aanwezig.
Na opening door den voorzitter
spreekt deze de volgende Nieuwjaars
rede uit.
Mijne Heeren,
Het zal U niet verwonderen, dat
mijn eerste woord in deze eerste ver
gadering van Uwen Raad in 1938 ge
wijd zal zijn aan de verheugende ge-
- v - -
-
H. K. H. Prinses Beatrix, 48 uur oud, op den ochtend van den 2den Februari.
De Britsche minister van Buiteu-
landsche zaken Eden heeft gisteren
in het Lagerhuis een verklaring af
gelegd met betrekking tot het tot zin
ken brengen van de Britsche stoom
schepen „Endyminon" en de „Alcira".
Hij zeide o.m.:
De regeering heeft den wensch de
Spaansche regeering en de autoritei
ten van Salamanca er van in kennis
te stellen, dat van nu af aan duikboo-
ten, die in het Westelijk deel van de
Middellandsche Zee, waar Britsche
schepen varen, onder water varende
worden aangetroffen, geacht zullen
worden, het voornemen te hebben,
koopvaardijschepen aan te vallen. De
Britsche regeering zal niet dulden, dat
in dit gebied duikbooten onder water
varen, en bijgevolg zijn aan de Brit
sche oorlogsschepen orders gegeven,
voortaan de duikbooten, die dit doen,
aan te vallen.
CULTUREELE RADEN IN BELGIë.
De koning van België heeft een de
creet onderteekend, waarbij aan hel
ministerie van openbaar onderwijs
twee cultureele raden, een Vlaamsch-
en een Fransch-talige, worden inge
steld.
In verband met het streven der re
geering, de ontwikkeling van de na
tionale cultuur te bevorderen en het
geestelijk leven des lands te stimulee-
ren heeft de regeering den koning
voorgesteld, de overheid te verzekeren
van de medewerking van vooraan
staande persoonlijkheden op het ge
bied van kunsten, wetenschappen en
letteren, die in deze cultureele raden
zullen worden vereenigd.
De cultureele raden zullen de re
geering op de hoogte houden van de
behoeften van het cultureele leven dei-
beide nationale taalgemeenschappen.
Ds. Niemöller voor de rechtbank.
Op het oogenblik loopt in Berlijn
met gesloten deueen het pro
ces tegen den leider der Belijdende
Kerk, Ds. Niemöller, die reeds acht
maanden in de gevangenis is opge
sloten, alleen omdat hij het Woord
Gods niet wilde prediken volgens
nationaal socialistische interpretatie.
Ds. Niemöller is zeer populair in
eischen vwn handelskennis.
De Vestigingswet kleinbedrijf zegt,
dat men ten genoegen van de Kamer
van Koophandel en Fabrieken moet
aantoonen, dat men aan de vestigings-
eischen voldoet. De bovengenoemde
diploma's geven 'het verlangde bewijs,
zoodat de Kamer van Koophandel en
Fabrieken bij overlegging daarvan
zonder meer zal aannemen, dat men
de vereisebte handelskennis bezit.
Hoewel deze beschikking uiteraard
alleen kan gelden voor de slagersbe-
drijven, kan nu reeds worden mede
gedeeld, dat ook voor alle andere be
drijven, waarvoor vestigingseischen
worden afgekondigd, de genoemde di
ploma's algeheele vrijstelling voor
handelskennis zullen geven.
In de tweede plaats is thans vastge
steld, dat erkende diploma's, akten
en overgangsbewijsstukken op het
examen eveneens vrijstelling zullen
geven voor handelskennis.
Voorts is nog bepaald, dat zij, die
op 1 Juli 1938 den 25-jarigen leeftijd
bereikt hebben een eenvoudiger exa
men mogen afleggen. Dit examen zal
alleen mondeling zijn.
Op het oogenblik zijn reeds 200
cursussen, verspreid over het geheele
land, opgericht, terwijl tevens spoed
cursussen bestaan voor degene, die
voor het hierbovenverinelde eenvou
diger examen handelskennis in aan
merking komen.
DE NEDERLANDSCHE DEFENSIE.
In haar Memorie van Antwoord
aan de Eerste Kamer over de Defensie-
begrooting-1938 wijst de regeering er
nogmaals op, dat een goed uitgeruste
weermacht een sterke preventieve
werking heeft en dat h.i. de wel is
waar groote, doch onvermijdelijke, of
fers niet boven de draagkracht van
het land gaan.
Ook de regeering betreurt, dat de
behartiging van andere volksbelangen
moeten achterstaan maar zij moet
afwijzen, dpt de defensiebelangen niet
„primair" zouden zijn. Als de hand
having van ons onafhankelijk volks
bestaan niet primair wordt geacht,
dan verliest de principieele aanvaar
ding van de landsverdediging door de
S.D.A.P., waarover de regeering zich
overigens verheugt, veel van haar be-
het lichte materieel worden gerekend.
Onze kruisers behooren zelfs nog niet
eens tot de grootste dier drie catego
rieën. Zij acht het overigens noodig,
dat de zeemacht zoowel over krui
sers als over verder licht materieel in
den vorm van jagers, onderzeebooten
en vliegtuigen kan beschikken.
De regeering erkent, dat het totaal
der zeestrijdkrachten zeer sober is ge
houden, maar dit mag niet leiden tot
de conclusie, dat hetgeen verkregen
zal worden niet zou zijn een scheeps
macht, geschikt voor de maritieme de
fensie en voor een eventueelen aan
valler een belangrijk risico schep
pend.
DE C.A.O. VOOR DE
BOUWBEDRIJVEN.
De bondsraad van den Alg. Ned.
Bouwarbeidersbond is te Amsterdam
bijeengekomen om te beslissen over de
voorstellen tot herziening van de lan
delijke collectieve arbeidsovereen
komsten in de bouwbedrijven.
Met meerderheid van stemmen werd
het bondsbestuur gemachtigd deze
overeenkomsten op den grondslag van
het resultaat der met de werkgevers
organisaties gevoerde onderhandelin
gen, aan te gaan.
ZAAK-MUSSERT KOMT VOOR
HET HOF.
Naar vernomen wordt, heeft de Of
ficier van Justitie te Amsterdam appèl
aangeteekend tegen het vonnis der
rechtbank te Amsterdam, waarbij ir.
A. A. Mussert, de leider der N.S.B., is
ontslagen van rechtsvervolging.
Zooals bekend, heeft ir. Mussert te
rechtgestaan, verdacht van mishande
ling, gepleegd tijdens het bekende in
cident kort voor de Tweede-Kamer
verkiezingen op het vroegere Blauwe
Zand te Amsterdam. Hij had zich er
op beroepen, dat hij door Melchers
werd aangevallen, althans bedreigd,
zoodat hij zich gerechtigd achtte het
zweepje, dat hij bij zich droeg, tegen
Melchers te gebruiken.
DE BISAM-RAT.
Uit het door den Plantenziekten
kundigen Dienst te Wageningen inge
steld onderzoek naar het voorkomen
van de bisam-rat in de omgeving van
beurtenis, welke deze week heeft
plaats gevonden in het Prinselijk Pa
leis te Soestdijk.
Dankbaarheid aan God vervult onze
harten voor 'de gave aan ons volk ge
schonken in de geboorte van Prinses
Beatrix Wilhelmina Armgard.
De vreugde van het Vorstelijk gezin,
de vreugde van de Koninklijke Groot
moeder was onze vreugde, was de
vreugde van ons geheele volk en wij
hopen, dat de band, welke ons volk
bindt aan het Huis van Oranje door
deze nieuwe Telg nog meer mag wor
den bestendigd en verstevigd.
Toen ik het officieele telegram,
waarmede ik U hierbij in kennis stel,
luidende:
„Hare Koninklijke Hoogheid Prin
ses Juliana is voorspoedig beval
len van een Prinses"
ontving, was ik zoozeer van Uw aller
algeheele instemming overtuigd, dat
ik namens U de volgende telegram
men heb verzonden:
„Aan Hare Majesteit de Koningin
„der Nederlanden,
„Het Gemeentebestuur van Sprang-
„Capelle biedt Uwe Majesteit eer
biedig zijne gelukwenschen aan bij
„de geboorte van Prinses en bidt
„Gods zegen af over Uw Huis"
en
„Aan Hare Koninklijke Hoogheid de
„Prinses der Nederlanden te Baarn,
„Het Gemeentebestuur van Sprang-
„Capelle biedt Uwe Koninklijke
„Hoogheid en Haren Gemaal eer
biedig zijn gelukwenschen aan bij
„geboore Prinses en bidt Gods zegen
„af over Uw Huis".
Moge, zoo voegen wij thans daar
nog gaarne aan toe, H.K.H. Prinses
Juliana weer spoedig algeheel herstel
vinden, Haar Prinselijke Gemaal zich
in Zijn huiselijk geluk verheugen,
Hare Majesteit onze geliefde Konin
gin nog vele jaren de Getuige daarvan
zijn, het jonggeboren Koningskind
voorspoedig opgroeien en moge ten
slotte eenmaal de historieschrijver in
de roemrijke bladen der Geschiedenis
van het Huis van Oranje met gulden
letteren vermelden dat dit Konings
kind, zooals Haar Naam aanduidt
waarlijk was de Geluk-aanbrengende
voor het Huis van Oranje en voor ons
Land en Volk.
eneen Antwoord van den 'heer Verheijden,
ervolgens, mijne heeren, maak ik
wederom gaarne van de gelegenheid
gebruik om U dank te zeggen voor Uw
blijken van belangstelling die ik van
U mocht ontvangen bij den aanvang
van dit jaar.
Wederkeerig wensch ik U een
voorspoedig en gezegend jaar toe, zoo
wel voor Uw gezin als Uw arbeid.
Ook de ingezetenen dank ik voor
hun gelukwenschen, welke zij mij
toezonden en ook aan hen bied ik mijn
wederkeerige heilwenschen aan.
Kon ik vorig jaar in Uw eerste ver
gadering nog opmerken, dat onze ge
meente nog niet in de rijen der nood
lijdende gemeenten was ingedeeld,
thans moet ik helaas zeggen dal wij
de eerste schrede naar die noodlij
dendheid hebben gezet.
Immers, op de laatste begrooting
hebben wij een extra-bijdrage uil het
Werkloosheidssubsidiefonds moeten
ramen, daar de begrooting een tekort
aanwees van plm. 2500,—.
Als ik U zoo aanstonds zal voor-
iouden, wat een kleine gemeente als
de onze met haar ruim 5000 inwoners
moet uitkeeren aan steungelden e.d.
zult l inzien, dat het niet lot verwon-
dering behoeft te wekken, dat wij de
giens naar de noodlijdendheid hebben
overschreden.
Aan steungelden werden in 1937
«i belaid ƒ43330,89; aan werkver
schaffing ƒ2397.53; aan toelagen op
de door de steuntrekkers verschuldig
de ziekenfondspremies 729.37; aan
subside voor de werklozenkassen
VOOr (,e verstrekking van
kleeding en schoeisel aan de werk-
loozen (Steuncomité B) 1277,30; aan
subsidie voor de Burgerlijke Armbe
sturen ƒ4100,—.
Neemt l daarbij in aanmerking dat
>n it jaar bij deze opsomming nog
zullen moeten worden toegevoegd de
kosten der steunverleening aan de
kleine boeren en de kosten welke moe
ten worden bijbetaald voor de zg
spaarregeling der werkloozen, alsmede
al die steunregelingen, welke, naar de
dagbladen reeds hebben bericht, ons
nog wachtende zijn, dan dringt de be
angstigde vraag zich toch wel even op,
hoe dit alles gefinancierd zal moeten
worden.
Des te meer klemt deze vraag, daar
de werkloosheid in onze gemeente nog
steeds toeneemt, want in December
van het voorbijgegane jaar klom het
ciJ*er dergenen, wier dagelijksche
gangen zich met hun stempelkaart
naar het Raadhuis richten tot het nog
ongekende cijfer van 1G0.
Het gemiddeld aantal steuntrekken-
den over 1937 was 111.
Hoewel het niet elk jaar mijn ge
woonte is, noch zijn zal, om de ver
schillende instellingen op het gebied
van weldadigheid te danken voor de
bewezen diensten (dit zou gemakke
lijk een kwestie van vorm kunnen
worden) wil ik ditmaal een woord
van dank richten tot al degenen, die
hetzij als leden der armbesturen, het
zij als leden van het Steuncomité B,
hun gaven, tijd en krachten geven aan
dit werk.
Dikwijls heb ik van nabij medege
maakt ,welk een werk moet worden
gedaan b.v. door het genoemde Steun
comité B, om drie a viermaal per jaar
ongeveer 120 aanvragen om kleeding
en schoeisel te behandelen en voor de
distributie daarvan te zorgen.
Als men bedenkt, dat dit werk ge
heel belangeloos en zonder eenige ver
goeding wordt verricht en daarbij nog
in aanmerking neemt dat de grofste
bejegening en de onhebbelijkste op
merkingen, zoowel mondelinge als
schriftelijke, de erkentelijkheid van
sommige steuntrekkers (gelukkig niet
van allen) soms vertolken, dan zult U
begrijpen, dat ik van deze plaats een
woord van waardeering zeer ge-
wensclit, ja noodzakelijk heb geacht.
In het afgeloopen jaar vertrokken
213 personen uit de gemeente, terwijl
door overlijden de bevolking met 57
inwoners verminderde vormde tesa-
men een vermindering van 270 per
sonen.
Daartegenover staat een toename
door vestiging in de gemeente van 135
personen en een vermeerdering door
geboorte van 94 personen, lesamen een y
toename van 229 inwoners.
Uit deze cijfers zal U blijken dat de
bevolking in totaal is verminderd met
;444444i
444444
V
V—A
