Buitenlandsch Nieuws.
Binnenlandsch Nieuws.
4
GROOTE MOEILIJKHEDEN
VOOR PRAAG.
De voornaamste moeilijkheid, welke
zich voordoet bij de opstelling van
het minderhedenstatuut voor Tsjecho-
Slowakije, waaraan met alle kracht
wordt gewerkt, is wel het feit, dat het
geheele binnenlandschepolitieke
staatsapparaat, dat in negentien jaar
tijd is opgebouwd, in enkele weken
moet worden gereorganiseerd.
Vele Tsjechische ambtenaren b.v.
zullen hun posten moeten verlaten en
plaats moeten maken voor Duit-
schers, die recht hebben op 22% der
overheidsfuncties. Opmerkelijk is ech
ter, dat de regeering vroeger en ook
thans nog vaak, vergeefs heeft ge
tracht staatsburgers van Duitsche af
komst voor ambtelijke betrekingen te
interesseeren. Bij de Duitschers, die
veelal het Tsjechisch niet machtig
zijn, gaat de belangstelling meer uit
naar de industrie- en arbeidsmarkt
dan naar de overheidsinstellingen.
Men hoopt echter, dat hierin verbete
ring zal komen.
Het minderhedenstatuut zal in groote
trekken de volgende kwesties behan
delen
1. politieke aspecten;
2. speciale behandeling voor de
Sudeten-Duitsche gebieden, bezien van
het standpunt der nationale volks
huishouding;
3. een volkomen zelfstandig cul
tureel leven der Sudeten-Duitschers;
4. taalrechten: dubbeltaligheid in
plaatsen, waar 20% of meer Duit
schers wonen, benevens bij de spoor
wegen en posterijen;
5. Duitsche rechtsspraak met
Duitsche ambtenaren in Duitsche ge
bieden.
Verwacht wordt, dat de premier
Hodza in een rede, welke hij om en
nabij den 20sten Juni zal houden, de
hoofdpunten van het minderheden
statuut zal uiteenzetten.
ZEVEN SUDETEN-DUITSCHERS
VEROORDEELD.
De rechtbank te Brno heeft, naar
Havas meldt, zeven Sudeten-Duit
schers wegens hoogverraad tot gevan
genisstraffen, varieerend van vijf tot
twintig jaar, alsmede boeten van 2000
tot 5000 Kronen en verlies van bur
gerrechten veroordeeld. Deze vonnis
sen, welke reeds op 20 Mei j.l. werden
geveld, zijn eerst thans openbaar ge
maakt.
De Duitsche bladen leveren, naar
D.N.B. uit Berlijn meldt, scherpe com
mentaren op het nieuwe incident, dat
zich te Eger, in het Sudeten-Duitsche
gebied, heeft voorgedaan, waarbij door
een Tsjechisch officier twee Sudeten-
Duitschers werden neergéschoten.
De „Berliner Lokalanzeiger" ver
klaart, dat de Tsjechische politici
blijkbaar het spel, waarbij verdragen
en gerechtigheid op de punten der
bajonetten worden gezet, willen voort
zetten. De protesten der Sudeten-
Duische partij te Praag hebben geen
invloed gehad op de terroristische
houding van de Tsjechische militai
ren. En het blad gaat voort: „Hoe on
der deze omstandigheden een autono
mie van hel Sudeten-Duitsche volks
deel er zal uitzien, kan men zich voor
stellen, wanneer men ziet, dat onderof
ficieren van het Tsjechische leger
blijkbaar het recht hebben, klakke
loos op ongewapende Duitschers te
schieten"^
MOSKOU SABOTEERT DE NON
INTERVENTIE.
Terwijl men er zich te Londen en
Parijs over verheugt, dat er thans
schot schijnt te komen in de uitvoe
ring der plannen voor het terugtrek
ken der vrijwilligers uit Spanje, is er
aan Russische zijde ontstemming
waar te nemen.
„De Fransche grens open" is het
devies der Russen, hetgeen tot uiting
komt in een hoofdartikel in het Jour
nal de Moscou. Indien het Britsche te
rugtrekkingsplan, met inbegrip van
de sluiting der Fransche grens, wordt
uitgevoerd zou de Sovjel-regeering
zich wel eens genoodzaakt kunnen
zien zich uit de non-interventie-com
missie terug te trekken. De Sovjet-
regeering, aldus genoemd blad, wil
niet meedoen aan een organisatie,
welke zulke plannen uitvoert.
In de „Epoque" wordt een beroep
gedaan op de Sovjet-Unie zich bij de
andere vier groote landen aan te slui
ten, omdat een Russische weigering
ernstige gevolgen zou kunnen hebhen
en den oorlog noodeloos zou doen
voortduren.
In de „News Chronicle" schrijft
Vernon Bartlett, dat de Spaansche ge
zant een bezoek heeft gebracht aan
lord Halifax, wien hij mededeelde, dat
de repuhlikeinsche Spaansche regee
ring zal moeten overgaan tot repre
sailles wegens de aanvallen op open
steden, die volgens den gezant door
de nationalistische vliegtuigen zijn
ondernomen.
SUCCESSEN DER WITTEN IN
SPANJE.
In alle sectoren van het front, dat
zich uitstrekt van Villastar (ten Zui
den van Teruel) tot aan de kust, zijn
de nationalistische troepen nu voort
durend in den aanval, met het resul
taat, dat de republikeinsche troepen
steeds meer naar het Zuiden, dat is
in de richting van Castellon en Valen
cia, moeten terugtrekken.
Inmiddels hebben de witten weer
nieuwe vorderingen gemaakt. O.a.
hebben zij de omgeving van Puebla de
Valverde geheel gezuiverd en bezetten
zij het dorp Venta de lo Bispo met het
daarbuiten gelegen slation. Een groep
van honderd republikeinen werd ge
vangengenomen. Voorts werd in deze
omgeving een munitiefabriek ontdekt,
die nog intact was en voornamelijk
voor het fabriceeren van bommen
diende. Bij de fabriek vond men te
vens tal van machinegeweren.
Het regeeringsleger schijnt nu alles
in het werk te stellen om den op-
marsch te stuiten van de colone van
generaal Valera, die in hel centrum
van het front naar Mora de Rubielos
oprukt. Een gedeelte van de linksche
luchtmacht is met dit doel naar Castel
lon gezonden.
Volgens de verklaringen van repu
blikeinsche gevangenen, hebben de
troepen strenge instructies gekregen,
hun kruit niet nodeloos te verschie
ten. Voor elk schot dat zonder reden
wordt afgevuurd, wordt een boete van
een pesate opgelegd.
Middelerwijl is de rechtervleugel
van liet witte leger, die door generaal
Garcia Valino wordt aangevoerd, ten
Zuiden van Puerto Mingalvo langs de
oevers van de Rio Valdelinares over
de grens van de provincies Teruel en
Castellon getrokken. Zij beheerscht
thans de omgeving van Villahermosa
en bezette tevens den hoogsten top
in dezen sector, den 1800 meter hoo-
gen Pena Golosa. Reeds kan men van
deze stelling uit Lucena del Cid zien
liggen, welk dorp nog slechts 40 K.M.
van de stad Castellon verwijderd ligt.
DE STRIJD IN CHINA.
Staatssecretaris Huil heeft den
Amerikaanschen ambassadeur te
Tokio opdracht gegeven, den minister
van buitenlandsche zaken aldaar een
nota te overhandigen, waarin uitdruk
king wordt gegeven aan de toenemen
de bezorgdheid, welke veroorzaakt
wordt door de weigering der Japanee-
zen om den Amerikanen in China toe
stemming te verleenen, weer in het
bezit te treden hunner eigendommen,
waaruit zij verdreven zijn door Ja-
pansehe militairen.
De woordvoerder der Chineesche
militairen heeft, naar het Chineesche
persbureau meldt, de juistheid ont
kend van de door de Japaneezen ge
publiceerde cijfers der verliezen, die
de Chineezen bij het terugtrekken
uit Soe Tsjau hebben geleden.
Het zware oorlogsmateriaal is vol
gens den zegsman veilig overgebracht
naar de nieuwe Chineesche verdedi
gingslinie en het eenige verlies bestaat
uit twintig treinen, als gevolg van de
omstandigheid, dat de verbinding
werd afgesneden. Alle Chineesche
strijdkrachten hebben veilig haar be
stemming bereikt en volgens uit Soe
Tsjau afkomstige ooggetuigen waren
de Japaneezen ten zeerste teleurge
steld, toen zij in Soe Tsjau slechts een
handjevol Chineesche soldaten aan
troffen, die daar waren achtergeble
ven om den aftocht te dekken.
Wat de Japansche bewering be
treft, dat de Japansche luchtmacht na
bij Hankau twintig Chineesche vlieg
tuigen heeft neergehaald met verlies
van slechts één machine, verklaarde
de Chineesche woordvoerder, dat de
feiten in werkelijkheid zoo zijn, dat
de cijfers vrijwel oingedraad kunnen
worden.
GEHEIME HANDELSVERDRAGEN
TUSSCHEN DUITSCHLAND
EN ITALIë.
De grootste geheimhouding wordt
in acht genomen ten aanzien van de
handelsverdragen, welke Zaterdag j.l.
te Berlijn tusschen Italië en Duitsch-
land zijn gesloten. Wel weet men, dat
de Joden van Italiaansche nationali
teit in Duitschland en Oostenrijk niet
worden getroffen door de jongste de
creten van Göring inzake de Joodsche
vermogens. Het schijnt dat Duitsch
land in deze Italië de garantie heeft
geschonken, welke aan de Vereenigde
Staten werd geweigerd.
Wat Triëst betreft, wordt het voor
recht van vrijhaven, niet gehand
haafd voor Duifschland, aangezien
Duitschland niet het bepaalde tonna
ge voor Triëst wilde garandeeren.
De Duitsche hladen berichten, dat
de spoorwegtarieven in Duitschland
voor Italië niet zullen worden gewij
zigd, teneinde het achterland van
Triëst niet te benadeelen.
Verder werd ook het toeristenver
keer tusschen beide landen geregeld.
DE DIENSTPLICHT IN ENGELAND.
Plannen voor de invoering van
burgerlijken dienstplicht in geval van
oorlog zijn niet voorbereid, plannen
voor militairen dienstplicht wel. Dit
Z.K.H. Prins Bernhard bq de padvinders. Zijne Koninklijke Hoogheid Pr ins Bernhard werd officieel als be
schermheer der Nederland8che Padv indersvereeniging geïnstalleerd. De nieuwe beschermheer bij de gebrekkige
verkenners.
is de quintessens van de korte verkla
ring, welke de premier Chamberlain
in het Lagerhuis aflegde en waarin hij
het standpunt omlijnde, dat de regee
ring ten aanzien van het conscriptie-
vraagstuk inneemt.
Het voornemen om den militairen
dienstplicht in te voeren in geval van
oorlog, is niet iets nieuws, voegde de
premier er aan toe. De groote lijnen
van een desbetreffend wetsontwerp
zijn reeds sinds 1922 voorbereid en se
dertdien door de achtereenvolgende
Britsche regeeringen bestudeerd. De
zaak bevindt zich thans in een verge
vorderden staat van voorbereiding
Intusschen moet uit de woorden van
den eersten minister niet worden afge
leid, dat de mogelijkheid van het in
voeren van burgerlijken dienstplicht
absoluut is verworpen. Want, naar
hij voorts verklaarde, er is eveneens
overwogen, hoe in tijd van oorlog het
nuttigst gebruik kan worden gemaakt
van de beschikbare manschappen.
Desbetreffende voorstellen zouden
evenwel eerst aan de goedkeuring van
het parlement moeten worden onder
worpen. Over het indienen daarvan
zou echter pas de regeering, welke op
dit tijdstip aan het bewind zou zijn,
moeten beslissen.
PACIFICATIE IN EUROPA.
Twee plannen, die voor den vrede
van Europa van het grootste belang
zijn, worden thans door den Britschen
premier Neville Chamberlain, nadat
zijn initiatief gisteren de instemming
had verworven van het kabinet, uitge
werkt. Deze plannen zijn:
Regeling der Tsjechische kwestie
door Britsche bemiddeling, gevolgd
door directe EngelschDuitsche be
sprekingen. Chamberlain wil door een
algemeen accoord met Duitschland de
oorzaken van onrust in Europa tracht
ten te verwijderen; hij wil met Ber
lijn onderhandelen over een luchtpact,
algemeene bewapeningsbeperking en
het koloniale vraagstuk.
Bemiddeling in den Spaanschen
burgerstrijd, met het doel een wapen
stilstand te bewerkstelligen, geduren
de welken beide partijen aan de con
ferentietafel gaan zitten, vertegen
woordigd b.v. door personen, die niet
actief aan den strijd hebben deelge
nomen en als onpartijdig beschouwd
kunnen worden.
De Britsche regeering kwam in haar
zitting tot de slotsom, dat de Euro-
peesche situatie iets gunstiger is. Zij
slaat de verdere ontwikkeling der
gebeurtenissen nauwlettend gade om,
bij de eerste de beste gelegenheid haar
bemiddelenden arbeid te beginnen.
Na afloop van den ministerraad heeft
de premier Chamberlain in een pers
conferentie mededeeling gedaan van
het standpunt der regeering en van de
voornemens, die zij koesteren om me
de te werken aan de algemeene pa
cificatie van Europa.
HET BETREKKELIJK KLEINE
BEDRAG, BESTEED AAN GERE
GELD AD VERTEEREN, KOMT
VEELVOUDIG TERUG.
ADVERTEERT IN DIT BLAD.
DE OVERVLOED, DIEN NIEMAND
WENSCHT.
Men schrijft uit het Westland aan
de N.R.C.
Nog is de zomer niet in het land, of
de vernietiging van jonge groenten op
groote schaal heeft weer een aanvang
genomen. Achter de veilingen in het
Westland zijn weer de hooge belten
verrezen, waarop tienduizenden kilo
grammen met zorg gekweekte produc
ten aan bederf worden prijsgegeven.
Bijna 90 pet. van alle aangevoerde
natuursla bleef onverkocht; de Duit
sche betalingscontingenten zijn uitge
put, het overige buitenland koopt wei
nig in en de binnenlandsche consump
tie is bij lange na niet in staat, de ge
weldige productie van de lage geest
gronden te verwerken.
Het is een zonderlinge gewaarwor
ding, wanneer men ziet, hoe na af
loop van de veiling de kostelijke
groenten op handwagens worden ge
laden, een paar duizend kisten op één
dag van één veiling, waarna de vei
lingknechten „naar den belt" gaan
rijden. Achter de veiling, die wij be
zochten, was een mesthoop van bijna
80 meter in omtrek en twee meter diep
in den grond. Twee loopplanken voer
den er omheen, om te voorkomen, dat
de veilingknechts bij hun arbeid in de
groenten zouden wegzakken. En nog
gaat niet alle sla en spinazie aldus op
de mesthoop; een deel wordt aan de
koeien gevoerd bij landbouwers in de
buurt. Millioenen kroppen sla gingen
in de afgeloopen week dezen weg.
Zonderling tijdsbeeld een overvloed
waaraan elders gebrek heerscht en
dien hier niemand wenscht.
SPANJAARDEN NAAR AMELAND.
Binnenkort zullen, als veiligheids
maatregel tegen ontvluchting, alle
hier te lande geïnterneerde ongehuwde
Spanjaarden naar Ameland worden
gebracht, waar zij destijds ook reeds
verblijf hebben gehouden. De gehuw
de Spanjaarden, die hier met hun fa
milie vertoeven, zullen voorloopig
van deze regeling worden vrijgesteld.
Het feit, dat onlangs weer vier Span
jaarden uit Den Haag gevlucht zijn
en niet konden worden achterhaald
en dat destijds van de vijftien ge
vluchte Spanjaarden slechts vijf zijn
teruggekomen, heeft de regeering tot
deze strenge interneering doen beslui
ten.
Er zijn thans in totaal nog een 60-
tal geinterneerde Spanjaarden in Ne
derland, van wie twintig in Den Haag
en de rest verspreid over het geheele
land. Een betrekkelijk klein aantal is
gehuwd en woont hier met familie.
Oorspronkelijk was Donderdag aan
gewezen als datum van vertrek naar
Ameland, maar in verband met on
tijdige publicaties hebben de autori
teiten besloten den datum te wijzigen
en dezen geheim te houden.
HET WEER IN MEI.
De afgeloopen maand sluit wat het
weer betreft met een tekort, een te
kort aan neerslag, zonneschijn en
warmte. De lente is droog geweest en
ook Mei heeft ons niet dien neerslag
gegeven, waarop wij recht hadden,
n.l. 36 m.m. tegen 53 m.m. normaal.
Wat het aantal uren zonneschijn
betreft bleven wij met 209 uren slechts
6 uren beneden het landgemiddelde
voor Mei. Vergeleken met de gemid
delde temperatuur, berekend uit de
waarnemingen, die de laatste 51 jaren
op de filiaal-inrichting van het Kon.
Ned. meterorologisch instituut wer
den verricht, bleven wij met een ge
middelde temperatuur van 12.1 gr. C.
in Mei ongeveer 1 gr. C. beneden nor
maal.
OVERHEIDSSTEUN AAN ARTIS
Sedert geruimen tijd wordt tusschen
het Rijk, het gemeentebestuur van
Amsterdam en het provinciaal be
stuur van Noord-Holland overleg ge
pleegd omtrent het verleenen van
geldelijken steun tot behoud van
Artis. Vermoedelijk zal het Rijk niet
van de partij zijn, doch het gemeente
bestuur en Ged. Staten hebben plan
nen onder het oog gezien ten einde in
een of andereren vorm verdere ex
ploitatie van Artis mogelijk te maken.
Aan burgemeester en wethouders is
nu door Ged. Staten de mededeeling
gedaan, dat zij in beginsel bereid
zijn eenigen steun ook van de zijde
der provincie te bevorderen.
STORM RUÏNEERDE VISSCHERS
IN WADDENZEE.
De zware Zuidwesterstorm, die
Maandag j.l. over ons land gewoed
heeft en op verschillende plaatsen
schade veroorzaakt, heeft naar thans
gebleken is aan de Waddenzeevis-
scherij een vernietigende slag toeg :-
bracht. Het kapitale bedrijf van eenige
honderdduizenden guldens waarde
aan uitstaand vischwant is vrijwel
lamgeslagen.
Het aantal visschers, dat nu voor
goed uitgeschakeld is, loopt in de tien
tallen. Een visscherman uit Harlin-
gen verloor op één dag voor een be
drag van ruim 10.000 gulden aan net
werk. Het getroffen gebied strekt zich
uit van Wieringen tot St. Jacobapa-
rochie.
In Makkum kon, nadat de visschers
uit zee waren teruggekeerd, worden
geconstateerd, welk een enorme
schade de storm had aangericht. Ieder
voorjaar, als er een storm is, lijden
de visschers hier schade, doch zooals
ditmaal is nog nooit voorgekomen. En
juist nu stond er heel veel want in zee,
omdat de ansjovisvangst loonend be
gon te worden.
Een der visschers had juist den vo-
rigen Zaterdag nieuwe palen in zee
gebracht, omdat de andere onder den
aandrang der kwallen waren bezwe
ken. Om dit te voorkomen had hij
zware, dikke eiken palen genomen en
nieuw keerwant opgezet. De palen
stonden er nog, doch van de netten
was geen spoor meer te bekennen.
Hoe erg de storm in de Waddenzee
heeft huisgehouden bleek wel hieruit,
dat de eiken palen van de Wieringer
visschers dwars door de netten van de
Friesche visschers bij Kornwederzand
waren geslagen.
ïï:W
wSÈÊÊm
