Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
95
„NOOBD BBABAND"
FEUILLETON
Dit nummer bestaat uit Twee Bladen.
EERSTE.BLAD
CRITIEK KOMT LOS.
JAAR
HET DIAMANTEN MEDAILLON.
NUMMER 79.
WOENSDAG 5 OCTOBER 1938.
61c JAARGANG.
Dit blad verschijnt
WOENSDAG en ZATERDAG.
Brieven, Ingezonden stukken, gelden,
enz. franco te zenden aan den Uitgever.
Abonnementsprijsper 3 maanden
1.25. Franco per post door 't geheele
rijk 1.40.
UITGAVE
WAALWIJKSCHE STOOMDRUKKERIJ ANTOON TIELEN.
Telefoon No. 38.
Telegr.-adres: ECHO.
Advertentiën moeten Woensdag en
Vrijdag des morgens om uiterlijk 9 uur
in ons bezit zijn.
Prijs der Advertentiën:
20 cent per regel; minimum 1.50.
Reclames 40 cent per regel.
Bij contract flink rabat.
Heel de wereld juicht over het be
houd van den vrede. Terecht! Schier
geen offer was te groot om de mensch-
heid te behoeden voor de niet te be
grijpen ellende van een nieuwen we
reldoorlog.
We prijzen Chamberlain, Daladier,
Mussolini en Hitier, ieder voor hun
doel aan het resultaat van München
en de geheele wereld ongeveer doet
aldus.
We danken ze uitbundig, maar la
ten we ook denken aan den bloeden
den kleinen staat in Midden-Eur<lpa,
ten welks koste de groote vier in Mün
chen hun reddingswerk verrichtten.
We willen niet beweren, dat de af
scheiding van het Sudetenland op zich
zelf 'n onrecht zou zijn, maar wel de
wijze, waarop deze daar werd getor-
ceerd, opgelegd nog wel door .1 mo
gendheden, die Tsjecho-Slowakije
hadden geschapen en gegarandeerd,
en het Sudetenland binnen de grenzen
ervan hadden geplaatsten de re
geering van het land, dat gedeeld
werd, heeft geen medezeggenschap
daarbij gehad.
Dal alles is waar en voor het be
trokken land zeer ernstig, maar ver
geten we ook niet hoe dit land is saam-
geraapt, hoe 't tot stand kwam en met
z'n geboorte de kiem der ontbinding
in zich droeg. Niettemin is het lot van
dit kleine land droevig.
En nóchtans: we juichen om den
vrede.
Een andere procedure zou tot een
nieuwen wereldoorlog hebben geleid
en het begane onrecht is beter te aan
vaarden dan het lijden en de dood van
onschuldige tientallen millioenen men-
schen, de verwoesting van Europa.
„Een klein land zoo zegt 't „Pra-
ger Tageblatt" dat nog kleiner
wordt, wordt groot in het licht der
geschiedenis. Het is de moreele over
winnaar".
Zóó, inderdaad, mag het volk van
Tsjecho-Slowakije zich zelf zien. Het
had kunnen vechten, ondanks Mün
chen voor zijn voortbestaan. En we
weten niet, hoe in dat geval de inter
nationale verhoudingen zich zouden
hebben ontwikkeld, met name: of er
dan uit dezen weerstand tóch niet een
Europeesche oorlog zou zijn voortge
komen.
Maar Praag liet zich niet offeren,
- om des vredesw iije. regeering
aanvaardde het Munchener besluit, zij
het onder protest.
En terwijl de vrede-makers naar
hun haardsteden terugkeerden en daar
door hun landgenooten uitbundig
werden bejubeld om wat ze hadden
gewrocht, trokken de Tsjechen hun
legers terug binnen de aangewezen
nieuwe grenzen.
Klokslag 2 uur Zaterdag, trokken
de Duitsche troepen de eerste zóne
van het Sudetenland binnen. Op 10
October zal heel het gebied door hen
zijn bezet. Ze deden het ordelijk en
Praag meldt dankbaar, dat de binnen
rukkende Duitschers zich correct ge
dragen.
Hcnlein ontving zijn loon. Hij is
door Hitier benoemd tot Rijkscommis
saris van het Sudetenlandhij staat
als zoodanig rechtstreeks slechts on
der den Führer.
Begrijpelijk is verder, dat er in ver
schillende rijken, ondanks enthousi
asme over het bekend worden van den
vrede, critiek komt. Hel ergst pronon
ceert zich dat in Engeland.
Critiek is niet altijd moeilijk. Het is
niet moeilijk om degenen, die in de
afgeloopen week zulk een prijzens
waardig werk tot stand brachten en
belast waren met:»een groote verant
woordelijkheid, post factum te hinde
ren en zaken voor te houden, welke
hcusch wel behoorlijk zijn overwogen.
Het einde heeft het werk gekroond en
wat in 1914 met ultimata en militaire
opmarschen werd bereikt, werd thans
weerhouden door verstandig overleg.
De mentaliteit van millioenen vond in
de besluiten van München uiting. De
genen, die den oorlog wilden, werden
schaakmat gezet.
Zeker zal het de taak zijn der kleine
vredelievende mogendheden in de toe
komst zich niet in een hoek te laten
dringen. Van de Scandinavische lan
den, van België en Nederland mag dit
worden verwacht, omdat deze landen
op grond hunner historie en hunner
economische en cultureele beteekenirv
niet kunnen en zullen worden uitge
sloten, wanneer de vier grootmogend
heden opnieuw bijeen zullen komen
Levensverzekering
1843
1938
GEEFT ZEKERHEID.
DOOR ERVARING STERK.
om den vrede in Europa te versterken
door het wegnemen van fouten.
De toekomst ziet er in elk geval zon
niger uil dan ooit, zij het dan dat de
kleine lande op hun „qui-vive" moe
ten blijven.
In Engeland heeft de eerste lord der
Admiraliteit z'n ontslag genomen n.l.
Duff Cooper met een brief aan den
minister-president, waarin hij zegt
zich niet te kunnen vereenigen met de
huidige buitenlandsche politiek. En
daarmee is de napraat in 't Engelsche
en misschien nog andere parlementen
begonnen.
Het is voor onze lezers wel interes
sant het debat en vooral de ver
klaring van Chamberlain in het En
gelsche Lagerhuis wat uitvoerig te
geven.
Duff Cooper zeide dat hij hoe lan
ger hoe meer overtuigd was geworden,
dat de buitenlandsche politiek der re
geering een verkeerde richting had in
geslagen. Wij gleden meer en meer al
naar een oorlog met Duitschland
maar inplaats van toen kracht te too-
nen bad de regeering onder de hand
aan de Duitschers laten weten dat zij
den vrede tot iederen prijs zocht en
haar maatregelen tegen de agressieve
politiek van dal land niet ernstig be
doeld waren. Eerst toen de publieke
opinie in Engeland begon om te slaan
en men zich in allen ernst met de
vraag van een oorlog ging bezig hou
den en als gevolg daarvan de Engel
sche vloot gemobiliseerd werd, toen
zag Hitler in dat hij den boog niet tot
het alleruiterste kon spannen. Een
krachtige houding van de Britschc
regeering zou hem nooit zoo ver heb
ben laten komen.
Het was niet de vraag of wij bereid
waren voor Tsjecho-Slowakije te vech
ten zooals de premier het uitdrukte,
maar het was de eeuwige vraag die in
afgeloopen eeuwen steeds de Engel
sche politiek heeft beheerscht, of on
gestraft zou worden toegelaten dat een
man, met verbreking van beloften en
schending van verdragen, probeert
door bruut geweld of de dreiging daar
mee de wereld zijn wil op te leggen.
Alles wat de Britsche regeering in
ruil heeft gekregen voor iiaar bereid
willigheid om den vrede te helpen be
waren was eerst een ultimatum te
Berchtesgaden gevolgd door een nog
zwaarder ultimatum te Godesberg in
termen die slechts een wreedaardig
vijand een volkomen vernietigden te
genstander zou opleggen.
Duff Cooper erkende de groote ver
diensten van den premier voor het be
houd van den vrede, hij erkende zijn
doortastendheid en volhouden voor
een schier hopeloos schijnende zaak.
De vrede is voor het oogenblik be
waard en niemand die daarvoor niet
dankbaar zal zijn, maar de eenige
waarborg die de regeering gekregen
heeft is het woord van Hitier dat hij
na de verkrijging van het Sudeten
land geen aspiraties in Europa meer
heeft. De premier wenscht dat woord
te aanvaarden, spreker hoopte van
harte dat Chamberlain gelijk zal krij
gen, maar hij was er niet zoo gerust
op en daarom was er slechts een mo
gelijkheid voor hem n.l. aftreden. A
Daarna verhief zich onder luid ap
plaus Chamberlain van zijn zetel.
In zijn klaren betoogtrant heeft
daarna de Britsche Premier Chamber
lain Maandag in het Lagerhuis op
meesterlijke wijze de te München ge
sloten accoorden uiteengezet. Deze
rede was er in hoofdzaak op gericht,
begrijpelijk te maken, wat het groote
verschil is tusschen het Duitsche me
morandum van Godesberg en het in de
viermogendhedenconferentie bereikte
resultaat.
De voornaamste verschillen waren,
volgens Chamberlain, de volgende:
Het Duitsche memorandum was in
feite een ultimatum en dus onaan
vaardbaar voor Tsjecho-Slowakije: het
accoord van München draag' geen
ultimatief karakter. Het regelt de over
dracht van het gebied, dat reeds vol
gens de door Praag aanvaarde Britsch-
Fransche voorstellen zou worden af
gestaan. Het bevat ook de internatio
nale controle, waarvan in het memo
randum geen sprake was.
De kaart van Godesberg dient niet
als grondslag voor den gebiedsafstand.
De definitieve grenzen worden door
de internationale commissie geregeld.
Niet Duitschland bepaalt, waar volks-
van „De Echo van het Zuiden
Naar het Engelsch
van
CHARLOTTE M. BRAME.
Nadruk verboden.
25)
Hill is er niet zeker van of hij
wel Charles Nesbitt heet, hield Micha
el aan.
Dat is alleen een bewijs wat een
achterdochtig slecht mensch die Hill
is, zei Jenny. Michael, en ze keek hem
recht in de oogen, Michael je zegt dat
je van me houdt?
Ja, klonk het droevig.
Denk nu eens dat iedereen je zou
vertellen dat ik ijdel, lui en verkwis
tend was en nog veel meer slechte din
gen zou je dat dan allemaal gelooven?
Natuurlijk niet, riep hij veront
waardigd.
En zou je minder van me houden
Dat zou toch niet kunnen, ant
woordde Michael innig.
Het is met andere menschen net
zoo, zei het meisje. Ik heb Charles
Nesbitt lief en niets van wat ze van
hem vertellen kan mijn liefde voor
hem verminderen.
Is dit waar, Jenny?
Ja, Michael.
Toen keerde ze zich om en haastte
zich weg. Hij riep haar nog, maar te
vergeefs.
HOOFDSTUK XXXIII.
Je schijnt veel belang te stellen
in die vrouw, Ethel, zei de hertog, het
lijkt wel of je haar onder je bijzondere
bescherming hebt genomen.
Bescherming is misschien het
juiste woord niet, Fulke. Als ik bij
haar ben, heb ik juist dikwijls het ge
voel of ik beschermd wordt door haar
zij schijnt zoo verre mijn meerdere te
zijn.
De hertog lachte.
Dat verraadt de nederigheid van
je eigen hart, Ethel, zei hij.
Toch is het waar; wanneer ik in
haar kamer kom en ze ontvangt me
met die rustige waardigheid en ont
roerende gratie, dan heb ik altijd het
gevoel of ik bij 'n verbannen koningin
op bezoek ben. Je hebt er geen idee
van, hoe mooi en gracieus ze is.
De hertog en zijn jonge vrouw ston
den op het grasveld en keken naar de
duiven.
Hoe oud is ze? vroeg hij belang
stellend.
Ik denk vijf of zes en dertig. Ze
zou er zeker jonger uitzien als ze niet
dien droeven trek op haar gezicht had.
Is ze getrouwd geweest?
Ik denk dat ze weduwe is, maar
zeker weet ik het niet; ze praat nooit
over zich zelf.
Ik hoop dat het geen avonturier
ster is, Ethel, zei de hertog ernstig.
O, Fulke, wat vreeselijk om dat
te zeggen. Dat is het eerste onvrien
delijke woord dat ik ooit van je ge
hoord heb.
De hertog kuste haar. Ik ken de
wereld, zei hij, en jij niet.
Maar Fulke, zei ze, ze lijkt veel
meer op een heilige dan op een avon
turierster.
Vrouwen hebben soms de meest
tegenstrijdige eigenschappen in hun
karakter, zei hij lakoniek. Ik zou voor
niets ter wereld je willen belemme
ren in je liefdadigheid, maar je moet
voorzichtig zijn, Ethel.
Ga met me mee, Fulke, en oor
deel zelf, zei de hertogin met vuur,
als je haar gesproken hebt, en je ver
trouwt haar nog niet, dan zal Jk me
bij je oordeel neerleggen en niet meer
naar haar toegaan, maar ik weet ze
ker, dat als jij er geweest bent, je
evenveel van haar zult houden als ik.
Dat hoop ik niet, lachte de her
tog, als daar kans op is doe ik beter
weg te blijven! Onder welk voorwend-
se' kan ik naar haar toegaan, Ethel?
Laten we samen gaan, dan zal ik
je vragen binnen te komen oin haar
bloemen te bekijken. Ze heeft me ver
teld dat ze betere dagen gekend heett.
Er zijn zooveel soorten van betere
dagen, zei de hertog droog, ik wil
graag iets meer van haar weten, nu
jij er zoo1 dikwijls heen gaat.
Ethel voelde zich op een wonderlij
ke wijze aangetrokken tot juffrouw
Grey en haar auto stopte heel dikwijls
voor de deur van haar huisje.
De buren vonden het niet vreemd;
juffrouw Grey werkte voor de herto
gin, dat was een heel natuurlijke ver
klaring.
Eens o]) een morgen zei Ethel plot
seling legen haar: Het klink u mis
schien heel vreemd, maar uw gezicht
lijkt me zoo bekend. Den allereersten
keer zelfs, toen u door het hek van hel
park naar me keek, had ik dit gevoel
al, maar of ik uw gezicht in werke
lijkheid heb gezien, of in een droom
of op een schilderij, dat weet ik niet.
U lijkt op de „Mater Dolorosa", op
dat mooie schilderij in het Louvre.
Heeft u veel verdriet gehad in uw
leven?
Een heel groot verdriet, ant
woordde ze eenvoudig.
Dat vermoedde ik, zei de herto
gin. Misschien later, als u me beter
kent en me leert vertrouwen, wilt u
me er meer van vertellen.
Een anderen keer spraken ze sa
men over een spoorwegongeluk dat
dicht bij Clavering had plaats gehad.
Ik heb er over hooren spreken,
zei Ethel, maar ik kan er nooit toe
komen over een spoorwegongeluk te
lezen.
Waarom niet? vroeg de ander
met lippen die bleek werden van ont
roering.
Omdat mijn moeder gedood werd
bij een spoorwegongeluk, zei de hei-
togin, terwijl haar oogen zich met tra
nen vulden. Moeder was op weg naar
Londen; vader vertelde me, dat ze
naar Londen ging om boodschappen
te doen en toen werd ze gedood bij dat
ontzettende ongeluk in Eastham Tun
nel.
Ze begreep niet waarom een glans
van geluk kwam om het mooie bleeke
gelaat van haar gastvrouw. Juffrouw
Grey begreep tot haar groote vreugde
dat men haar gespaard had; dat men
er nooit over gesproken had waarom
zij weggegaan was. In de oogen van
haar kind was ze onschuldig; haar
offer was niet levergeefsch geweest.
Ik was toen nog heel jong, ging
Ethel voort, nog geen jaar, zoodat ik
me niets herinner van mijn moeder.
Ik zou al wat ik bezit willen geven om
haar gezicht te zien, al was het maar
in een droom.
Juffrouw Grey antwoordde niet.
Ik heb moeder heel erg gemist,
ging Ethel voort, mijn heele leven door
heb ik haar gemist.
Maar je hebt de herinnering aan
haar lief, was het met moeite gegeven
antwoord.
Ja, met mijn heele hart.
Na dien dag spraken zij samen dik
wijls over de jonge moeder, die zoo
vroeg was heengegaan. Juffrouw Grey
zei nooit heel veel, maar er ging een
begrijpende sympathie van haar uil,
die Ethel drong er over te spreken. Ze
vertelde haar, hoe haar vaders leven
door den dood van zijn jonge vrouw-
voor altijd versomberd was.
Juffrouw Grey keek verbaasd op:
Uw vaders leven?
De hertogin knikte.
Ik praat met u alsof het vanzelf
spreekt dat u weet wie mijn vader is.
zei ze. Het is lord Stair van Oakclifft.
De oogen van juffrouw Grey vulden
zich met tranen.
(Wordt vervolgd).
De Echo van het Zuiden,
Waalw|jks«Iie en Langslraatsche Courant*
DE VREDE IS ER.
A3*-
PttOWBOARAN)