Binnenlandsch Nieuws.
Er wordt op het oogenblik alleen in
den Ebro-sector ernstig gevochten;
Franco boekte een paar plaatselijke
successen. Zijn vliegtuigen gaan voort
met het bombardeeren van groote vij
andelijke steden mettien
duizenden brooden en pakjes sigaret
ten.
Ernstiger was een echte bomaanval
op een trein, waarbij, volgens republi-
keinsche berichten, 150 menschen wer
den gedood en 300 gewond.
AS-POLITIEK BEKRACHTIGD.
De groote fascistische raad is Zater
dagavond voor den derden keer bij
eengekomen onder voorzitterschap
van Mussolini. De vergadering begon
om tien uur en eindigde om half twee.
Bij acclamatie werd de volgende
motie goedgekeurd:
,,De groote fascistische raad ver
klaart, na kennis te hebben genomen
van het verslag van den minister van
buitenlandsche zaken den getrouwen
uitvoerder der buitenlandsche politiek
van het fascisme, gebaseerd op de as
ItaliëDuitschland, volledig in te
stemmen met deze politiek, welke met
de interventie van den Duce ter con
ferentie van München, haar plechtige
bekrachtiging vond."
EEN NIEUW CONSISTORIE
TE VERWACHTEN?
Naar de Germania uit Rome ver
neemt, wordt aldaar verwacht, dat na
den terugkeer van den H. Vader uit
Castelgandolfo een nieuw Consistorie
bijeengeroepen zal worden voor de be
noeming van kardinalen.
Het H. College bestaat nu uit 64
kardinalen. Van deze 64 zijn 35 Italia
nen en 29 buitenlanders.
GEESTELIJKE EN MOREELE
HERBEWAPENING.
„Alleen op den grondslag der
hoogere beginselen is een
durrzame vrede te bereiken."
Men schrijft ons:
Onze oproep tot geestelijke en mo-
reele herbewapening heeft in wijden
kring weerklank gevonden. Zooveel
bewijzen van instemming mochten wij
ontvangen, dat aan persoonlijke be
antwoording niet kan worden gedacht.
Wij zijn daarvoor zeer dankbaar, in
de eerste plaats aan Hare Majesteit de
Koningin, die door Hare openlijke in
stemming onzen oproep zoo nadrukke
lijk heeft onderstreept.
De bespreking, waartoe Hare Ma
jesteit enkelen onzer heeft willen uit-
noodigen en welke aanvankelijk be
paald was op 26 September, heeft in
verband met de politieke omstandighe
den eerst op 6 October plaats gehad.
Met het oog op de groote beteekenis
van de moreele herbewapening
wenschte Hare Majesteit voor deze
bespreking ruimschoots tijd en aan
dacht beschikbaar te stellen.
Nu het onmiddellijk oorlogsgevaar
is afgewend, dient de kans, die dit uit
stel ons biedt, te worden aangegrepen.
De spannende dagen, die wij door
leefden, hebben een algemeenen oor-
logsafkeer geopenbaard. Die afkeer
schiet in kracht te kort indien hij zich
niet richt tegen de diepste oorzaken
van den oorlog. Welke fouten hebben
geleid tot deze crisis? Zijn het niet de
zelfde die de aanleiding zijn van de
meeste moeilijkheden in het leven:
angst voor verlies van eigen bezit,
macht en prestige? Zelfzucht, die zich
zelf, eigen familie, eigen belangen
sfeer, eigen land wil veiligstellen ten
koste van anderen? Verheimelijking
van eigen bedoelingen en wantrouwen
in des anderen bedoelingen? Deze fou
ten te zien in anderen is gemakkelijk,
maar baat weinig. Deze fouten te ont
dekken in zichzelf en in eigen volk en
ze tevens te herstellen, is moeilijk,
maar verhoogt het moreele peil van het
volk. Vrees voor afbraak moet worden
omgezet in wil tot opbouw.
Onze Christelijke beschaving is ten
doode gedoemd, tenzij zich in het le
ven van elk volk een nieuwe moreele
kracht baanbreekt. Bij militaire paraat
heid alleen, hoe noodig ook, mogen wij
het niet laten. Daarnevens moeten wij,
als volk en als individu ons wapen
met de eenvoudige eigenschappen van
eerlijkheid en onzelfzuchtigheid. Al
leen op den grondslag der hoogere be
ginselen is een doeltreffende, recht
vaardige en duurzame vrede te berei
ken. Alleen op dien grondslag mogen
wij hopen tot betere toestanden in
eigen land te kunnen medewerken.
De ons omringde volken hebben
grooten geestelijken invloed op Neder
land uitgeoefend. Nederland van zijn
kant heeft grooten geestelijken invloed
uitgeoefend en kan dien uitoefenen
op de ons omringende volken, van
wie het welzijn van Europa en van de
wereld afhangt. Nederland moet door
het leven van zijn burgers een zooda
nige zedelijke kracht uitstralen dat de
andere volken zich aan den invloed
daarvan niet kunnen onttrekken.
Laat ieder onzer zich deze levens
houding ten doel stellen.
PROF. MR. P. J. M. AALBERSE,
minister van Staat, lid van den Raad
van State, oud-minister van Arbeid,
oud-voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal.
JHR. MR. F. BEELAERT VAN
BLOKLAND, minister van Staat,
vice-president van den Raad van
State, oud-minister van Buitenlandsche
Zaken.
JHR, MR. R. H. FEITH, president
van den Hoogen Raad der Nederlan
den.
VICE-ADMIRAAL J. TH. FüRST-
NER, Chef van den Marinestaf.
JHR. MR. B. C. DE JONGE, Oud
gouverneur-Generaal, oud-minister
van Oorlog.
MR. D. A. P. N. KOOLEN. lid van
den Raad van State, oud-voorzitter
van de Tweede Kamer der Staten-
Generaal.
JHR. IR. O. C. A. VAN LIDTH
DE JEUDE, lid van de Tweede Ka
mer der Staten-Generaal, oud-minister
van Waterstaat.
JHR. IR. H. LOUDON, president
commissaris der Kon. Ned. Maat
schappij tot Exploitatie van Petro-
leumbronnen in Nederlandsch-Indië.
MR. P. J. OUD, lid van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal, oud-mi
nister van Financiën, benoemd burge
meester van Rotterdam.
DR. A. A. L. RUTGERS, lid van
den Raad van State, oud-gouverneur
van Suriname.
LUIT.-GENERAAL J. J. G. BARON
VAN VOORST TOT VOORST,
commandant van het Veldleger.
MOREELE EN GEESTELIJKE
HERBEWAPENING.
Een persoonlijk woord van de
Koningin.
Met instemming nam Ik kennis ook
van het vervolg van den oproep voor
moreele en geestelijke herbewapening.
Nu de beklemmende dagen achter
ons liggen, waarin het dreigend ge
vaar ons zoo duidelijk voor oogen
stond, nu voor het oogenblik de moge
lijkheid van de algeheele vernietiging
onzer beschaving is afgewend, is het
een verheffende gedachte ons allen
vervuld te weten van denzelfden
wensch: den zegen van den vrede te
bewaren.
Die begeerte naar vrede vormt een
band tusschen alle volken. Toch is
deze gepaard aan de versteviging on
zer weermacht, nog niet genoeg wil
die vrede duurzaam zijn, zoo moet hij
gedragen worden door de gedachte,
gegrondvest in den oproep.
Allen zonder onderscheid kunnen
wij persoonlijk bijdragen tot den groei
en de ontplooiing van die gedachte,
door van heeler harte mede te werken
tot de moreele en geestelijke herbewa
pening; dien innerlijken drang, welke
ook uitwendigen ommekeer te weeg
brengt en tot gevolg heeft dat eerlijk
heid, vertrouwen en liefde richtsnoer
worden tusschen personen en volken.
Behoef Ik U te verzekeren, dat hoe
dieper onze overtuiging is en hoe meer
ons eigen leven zelf die uitdraagt en
verder geeft in eigen kring en daarbui
ten, des te grooter de kans wordt op
het verwezenlijken van een betere
toekomst
Wie de teekenen des tijds begrijpt,
weet dat thans van ons gevraagd
wordt eene daad van vertrouwen, van
zelfopoffering en zedelijken moed, en
van geloof.
WILHELMINA.
RIJKS WONINGWET VOOR
SCHOTTEN.
Rente verlaagd tot 3J/£%.
Ten einde de rente van de rijkswo-
ningwetvoorschotten meer in overeen
stemming te brengen met den gelden
den rentestand, alsmede om tegemoet
te komen aan de vele verzoeken van
gemeentebesturen om renteverlaging,
wordt, blijkens een circulaire van den
minister van Binnenlandsche Zaken
aan de gemeentebesturen, met ingang
van het annuïteitsjaar 1938-1939 de
rente van alle verleende voorschotten,
voor zoover daarvoor thans een
hoogere rentevoet geldt, verlaagd tot
DUIKVLUCHT MET SNELHEID
VAN 890 K.M.
De F.K. 58, Koolhoven's nieuwste
jachtvliegtuig, waarmede enkele we
ken geleden tijdens een officieele
proefvlucht de enorme snelheid van
504 K.M. werd bereikt, welke snelheid
een Nederlandsch record beteekent, is
dezer dagen op het vliegveld Villa
Coublay bij Parijs voor de Fransche
militaire autoriteiten gedemonstreerd.
Tot de proeven, waaraan het toe
stel werd onderworpen, behoorde ook
een duikvlucht van 4500 meter hoogte
met vol belaste machine. Tijdens deze
duikvlucht is de reserve-eerste-luite-
nant-vlieger Th. Coppers, de invlieger
der Koolhoven-fabrieken, er in ge
slaagd de fantastische snelheid van
Mr. P. J. OUD BENOEMD.
Bij Koninklijk Besluit van 7 October
1938 is met ingang van 15 October
a.s., benoemd tot burgemeester der ge
meente Rotterdam mr. P. J. Oud.
SPOORWEGVERBINDING
EINDHOVEN—BRUSSEL.
Zondag is de spoorwegverbinding
Eindhoven Brussel officieel, geopend.
Talrijke autoriteiten gaven daarbij van
hun belangstelling blijk.
De trein, die de eerste officieele ver
binding tusschen Eindhoven en Brus
sel had tot stand gebracht, werd in het
Noord-Station te Brusel opgewacht
door den gezantschaps-attaché mr. van
den Breckhof van Kockengen, die
H.Ms. gezant vertegenwoordigde; J.
B. Vink, voorzitter van de Nederland-
sche Kamer van Koophandel te Brus
sel en de bestuursleden dezer Kamer,
de heeren Hermans, Scholder en Meu-
lenkamp.
Na een hartelijke begroeting, bega
ven de Nederlandsche en de Belgische
delegaties zich naar het graf van den
Onbekenden Soldaat, waar door den
heer C, F. J. Schellens, voorzitter van
890 K.M. per uur te halen. Bij een
duikvlucht met een dergelijke snelheid
wordt van de machine het alleruiterste
gevergd. De F.K. 58 heeft de proef
echter glansrijk doorstaan en bewezen
ook bij zeer hooge snelheid over groote
stabiliteit en bestuurbaarheid te be-
schiken.
De belangstelling van de Fransche
militaire autoriteiten voor deze Neder
landsche machine is groot. Er moeten
nog verschillende proefnemingen plaats
vinden, o.a. de schietproef op een der
meren bij Bordeaux. Al deze proeven
worden bijgewoond door een militaire
commissie van onderzoek.
EEN WIJZIGING IN DE
HOOGERE BEVELVOERING
VAN HET LEGER?
Naar de N.R.Crt. verneemt, over
weegt de minister van defensie vredes-
en oorlogsorganisatie meer met elkaar
in overeenstemming te brengen, in dier
voege, dat de acht brigadecomman
danten der infanterie reeds in tijd van
vrede den titel van divisiecommandant
zouden krijgen, terwijl het tot de divi
sie behoorende regiment artillerie ook
bereids in vredestijd onder hun beve
len zou worden gesteld. De tegen
woordige divisiecommandanten zou
den dan reeds in tijd van vrede den
titel van divisiegroepscommandant
gaan voeren.
DE MARECHAUSSEE ALLEEN
IN HET GRENSGEBIED
Naar de N.R.Crt. van doorgaans
welingelichte zijde vernemen betreft
het hier een proefneming in verband
met plannen der regeering tot een
scherp gescheiden dislocatie van ma
rechaussee en rijksveldwacht, door
welke dislocatie tevens de taak van het
Wapen der Koninklijke Marechaussee
ingrijpend zou worden gewijzigd.
Het voornemen zou n.l. zijn de ma
rechaussee in de toekomst alleen in de
grensstreken dienst te laten doen en
wel ten Zuiden van de spoorlijn Ber
gen op Zoom, Roosendaal, Breda,
Tilburg, Den Bosch, Eindhoven,
Venlo en ten Oosten van de spoorlijn
Venlo, Nijmegen, Zutphen, Deventer,
Zwolle, Assen, Groningen.
Ten Noorden en ten Westen van
deze spoorlijnen wordt de dienst, thans
door de marechaussee verricht, dan
overgenomen door de Rijksveldwacht,
die nog een meer militair karakter zal
krijgen en in de vrijkomende ma
rechaussee-kazernes zal worden ge
huisvest.
In het Zuiden en Oosten des lands
zullen, wanneer deze plannen door
gaan verschillende nieuwe marechaus
see-brigades worden opgericht, waar
van de kosten thans nader onder het
oog worden gezien.
Tevens verneemt het blad dat thans
tijdens de proefneming, reeds eenige
burgemeesters uit wier gemeenten tij
delijk marechaussee zijn vertrokken
voor de bovenbedoelde versterking
der grensbrigades, requesten aan de
regeering hebben gezonden de plannen
niet tot uitvoering te brengen, aange
zien zij ook in de toekomst een ma
rechaussee-brigade prefereeren boven
rijksveldwacht.
GEZONDHEIDSTOESTAND
VAN DE PRINSES
VOORUITGAANDE.
Naar wij vernemen is de gezond
heidstoestand van H.K.H. Prinses Ju
liana goed vooruitgaande en is de
Prinses de gevolgen van de griep,
welke zij bij de feesten te Amsterdam
had gekregen, zoo goed als te boven.
De Prinses heeft uit het Paleis te
Soestdijk reeds eenige malen met het
hoofdbestuur van het Ned. Roode
Kruis te s-Gravenhage, waarvan, zoo
als bekend, H.K.H. presidente is, ge
telefoneerd, hetgeen wel bewijst, dat
de somber getinte geruchten, welke
den laatsten tijd zoowel hier als in het
buitenland de ronde doen over den ge
zondheidstoestand van de Prinses, ge
fantaseerd zijn.
de Kamer van Koophandel voor Oos
telijk Noord-Brabant, een krans werd
neergelegd.
Vervolgens werden de delegaties in
het Egmontpaleis te Brussel door de
Brusselsche K. v. K. ontvangen.
De terugreis via Valkenswaard
werd daar onderbroken door een toe
spraak van den burgemeester, welke
woorden door prof. Goudriaan werden
beantwoord.
Openbare vergadering van den ge
meenteraad van Loonopzand, te hou
den op VV oensdag 12 October a.s. des
avonds om 7 uur ten gemeentehuize
en zoo noodig voortzetting op volgen
de werkdagen.
AGENDA
1. Vaststelling notulen der 3 vorige
vergaderingen.
2. Ingekomen stukken.
3. Voorstel tot vaststelling van een
nieuwe gemeenschappelijke rege
ling met aangrenzende gemeenten
in zake vergoeding van de kosten,
verbonden aan hel verleenen van
hulp en het vervoer van slachtof
fers en verkeers-ongevallen door
den gemeentelijken-, geneeskun
digen- en gezondheidsdienst te
Tilburg.
4. Verzoek van in deze gemeente ge
vestigde kappers en kapsters om
een bepaling in het leven te roe
pen waarbij de verplichting wordt
opgelegd dat deze ondernemingen
gedurende de Dinsdagen van het
jaar vanaf 1 uur namiddag voor
het publiek gesloten te houden.
Pme-adiries:
Ingevolge het bepaalde by artikel 6, le
lid der Winkelsluitingswet heeft de Ge
meenteraad de bevoegdheid een zooda
nige verordening, onder Koninklijke
goedkeuring in 't leven te roepen, waar
bij het verboden wordt op één werkda"
per week gedurende het gedeelte van
dien dag vóór of na 1 uur des namiddags
een kapperszaak voor het publiek ge
opend te hebben.
Nu bet verzoek daartoe door de betrok
ken bedrijven wordt gedaan en er ove
rigens geen overwegende bezwaren tegen
inwilliging van het verzoek bestaan, stel
len wij l voor het verzoek in te willigen.
5. Voorstel lot wijziging van de ver
ordening, regelende de eischeu
van benoembaarheid, en de bezol-
diging van de veldwachters dei-
gemeente Loonopzand»
6. Adressen van J. B. van Mossel
veld te Kaatsheuvel en A. A. M.
Didden te Loonopzand,, verzoe
kende hun een bijdrage te willen
verleenen in de kosten van het
bezoeken van hun kinderen van
de school voor buitengewoon la
ger onderwijs te Waalwijk.
Prae-advies:
De kosten, verbonden aan het bezoe
ken van deze school bedragen voor de
betrokkenen 45.per jaar aan school
geld, vermeerderd met de kosten van ver
voer per autobus.
Wij stellen L voor daartoe in zooverre
te besluiten dat vergoeding zal worden
toegekend naar de mate waarin de be
treffende gezinnen, deze met het oog op
hun financieele omstandigheden zullen
behoeven.
L'it hoofde van het vertrouwelijk ka
rakter dat daaraan is toe te kennen, stel
len wy U voor deze beoordeeling aan
burgemeester en wethouders te willen
overlaten.
7. Adres van M. J. en P. J. de Kort
te Kaatsheuvel, verzoekende de
Julianastraat te willen verharden
en van trottoirs te willen voorzien,
met mededeeling dat zij bereid
zijn trottoir-aanleg voor zijn ge
heel te bekostigen en een bijdrage
van 50% te verleenen in de ver
harding van het wegdek.
Prae-advies
Behandeling van dit adres werd in een
vroegere vergadering aangehouden.
Het standpunt dat door burgemeester
en wethouders ter zake werd en na be
spreking met de adressanten nog steeds
wordt ingenomen, mag als algemeen be
kend worden verondersteld, zoodat
wordt voorgesteld daarop afwijzend te
beschikken.
8. Voorstel tot vaststelling van de
begrooting van het gasbedrijf en
van de exploitatie der drainage-
velden, evenals van de begrooting
der gemeente, allen geldende voor
het dienstjaar 1939.
Dienaangaande moge naar het
Centraal rapport van de commis
sies tot onderzoek dezer begroo
tingen en naar het antwoordrap-
port van burgemeester en wethou
ders worden verwezen.
In verband hiermede wordt tevens
voorgesteld:
a. goedkeuring te verleenen aan
de begrooting van het Burgerlijk
Armbestuur dezer gemeente voor
het dienstjaar 1939, sluitende in
eindcijfers op 26.450,25, met
een gemeentelijke subsidie van
25.000,—;
b. tot het aangaan voor 1939 van
een rekening-courant-overeen
komst met de N.V. Bank voor Ne
derlandsche Gemeenten tot een
bedrag van maximum 85.000,
Deze overeenkomst wordt aange
gaan met 't doel de gemeente over
de noodige gelden de beschik
king te geven, waarbij mag wor
den opgemerkt, dat het eindcijfer
tegenover het loopende jaar, toen
beloopende 59.000,—, niet on
belangrijk is verhoogd, als gevolg
^an het feit dat over de gevoteer
de extra bijdragen eerst later kan
worden beschikt;
c. tot het heffen van 75 opcenten
op de hoofdsom der gemeente
fondsbelasting, welke heffing,
telken jare vast te stellen, bud
getair noodig is.
9. Rondvraag.
RAPPORT DER BEGROOTING
1939 EN MEMORIE VAN ANT
WOORD OP DIT RAPPORT.
Centraal rapport van het behan
delde in de vergadering van de
commissies uit den gemeente
raad tot onderzoek der ontwerp-
begrooting voor 1939.
Voor het onderzoek der ontwerp-be-
grooting met aansluitende bedrijfsbegroo-
tingen voor het dienstjaar 1939, was de
gemeenteraad verdeeld in 2 commissies,
welke op 4 en 5 October vergaderden.
De commissies, waarvan onderschei
denlijk de heeren M. J. van Nieuwstadt
en C. Roestenberg als voorzitter fungeer
den, bestonden respectievelijk uit 6 en
7 leden.
Op de vergadering van 5 October ont
brak de heer A. Snaphaan. De andere
commissie vergaderde voltallig.
Bij de beschouwingen welke naar aan
leiding van de begrooting werden ge
voerd, werd van verschillende zijden ge
wezen op den zeer karigen opzet der uit
gaven, welke intusschen door de zich
voordoende omstandigheden werd gebo
den.
Deze leden ontkwamen niet aan den
indruk dat meerdere posten voor een
ook maar eenigszins passend beleid zul
len blijken te laag te zijn, waartoe diver
se volgnummers werden aangehaald.
Verder werden in deze besprekingen
betrokken de voor het jaar 1939 te ver
leenen subsidies welke op het voor 1938
verlaagd bedrag werden voorgesteld.
Hoewel men gaarne een volledige re
dres van deze bedragen had gezien, in
de volle overtuiging dat de vroeger ver
leende subsidies niet te hoog zijn, kon
men er zich toch bij neerleggen dat deze
op het verlaagd bedrag werden behou
den, nu de begrooting niet toelaat tol
eenige verruiming daarvan te besluiten.
Algemeen was men er voorts van over
tuigd dat versterking van het politie
personeel dringend geboden is, ook al is
in deze gemeente een brigade Koninklij
ke Marechaussee gevestigd, welke een
deel van het politie-toezicht voor hare
rekening heeft. Echter ook al mag daar
van sprake heeten, dan nog werd vol
mondig toegegeven dat het gemeentelijke
politiekorps, bestaande uit een Inspec
teur met 4 gemeenteveldwachters te ge
ring is om in deze zeer uitgestrekte ge
meente een behoorlijk toezicht te kunnen
waarborgen. In deze omstandigheid
wenschte men tot deze versterking gaar
ne de gevraagde en voor deze gemeente
noodige medewerking te verleenen, over
tuigd als men er zich van houdt dat daar
door eene betere dienst in de diverse
deelen der gemeente kan worden verze
kerd.
Bij de artikelsgewijze behandeling
werden verder de navolgende opmerkin
gen gemaakt of gedachten dienaangaan
de naar voren gebracht.
Volgnummer 66.
Met de vermeerdering van het getal
gemeenteveldwachters kon men zich al
gemeen vereenigen. Daarbij werd door
één lid de vraag gesteld of het niet mo
gelijk was dezen veldwachter te Loonop
zand te stationneeren en door een ander
lid of daartoe de wijk Berkdijk niet kan
worden aangewezen.
Eenerzijds werd deze vraag gemoti
veerd op grond van het feit dat de dienst
te Loonopzand voor één gemeenteveld
wachter te zwaar was en anderzijds door
de omstandigheid dat voor den Berkdijk
een goed politietoezicht op prijs wordt
gesteld.
Volgnummer 91.
Op een betere straatverlichting werd
van verschillende zyden aangedrongen.
Men meende daarin niet anders te zien
dan een dringende orde-eisch, waarvan
de vervulling voor het verkeer noodza
kelijk geboden wordt.
In dit verband werd er tevens op ge
wezen dat de straatverlichting des avonds
veelal te laat ontstoken wordt hetgeen
aan het verkeer niet bevorderlijk is, on
geacht dat daaruit gevaren, bij het uit
gaan van fabrieken enz., kunnen voort
vloeien.
Volgnummer 102.
Deze post werd algemeen te laag ge
acht om ook maar eenige voorbereiding
op het gebied der luchtbescherming te
kunnen treffen. Speciaal werd daarbij
gedacht aan het aankoopen vari bran
cards, zuurstofapparaten, ontsmettings
middelen, gasmaskers enz. enz. over al
welke middelen de dienst behoort te be
schikken om de taak waarvoor hij ge
steld kan worden te kunnen vervullen.
Met den aankoop daarvan mag niet
worden gewacht totdat de dienst voor 't
feit gesteld wordt dat hij actief heeft op
te treden, in welk geval deze artikelen
mogelijk niet meer zijn te krijgen of te
laat voor hun bestemming zouden kun
nen arriveeren.
Volgnummer 153.
Men kan zich vereenigen met de voor
gestelde wegenverbetering.
Intusschen zou het op prijs gesteld
worden dat ook aan de verbetering van
de Hooge Zandschel te Kaatsheuvel,'wel
ke in minder gunstige conditie verkeert,
Gemeenteraad Loonopzand.
