DRUKWERK
BOEKBESPREKING.
Waaiwijksche
Stoomdrukkerij
Antoon Tielen
3e Radiorede van den Minister van Eco
nomische Zaken omtrentde landbouw-
crisispolitiek.
OP ELK GEBIED
I)e 3e radiorede van den Minister
van Economische Zaken over de land-
bou w-crisismaatregelen was gewijd
aan de veehouderij. Deze overtreft in
ons land den akkerbouw nog in be-
teekenis. Vooral sedert het begin dezer
eeuw, toen men zich meer op de ver
vaardiging van kwaliteitsproducten
toelegde: boter, kaas, melkproducten
en bacon, breidde deze tak van den
landbouw zich sterk uit. De produc
ten vonden door de toenemende wel
vaart niet alleen in, maar vooral bui
ten ons land een groeiende afzetge
bied.
De belemmeringen voor den uitvoer,
welke in 1931 begonnen op te treden,
troffen ook de veehouderij, al profi
teerde deze aanvankelijk van den la
gen prijs van het graan, dat als vee
voeder wordt gebruikt. Hierdoor werd
het zelfs voordeelig zich op de vee
teelt toe te leggen, zoodat de rundvee
stapel zich van 1930—1933 uilbreidde
met 500.000 stuks of ruim 21%, de
varkensstapel zelfs met 700.000 stuks
of 35%. Deze uitbreiding was even
wel oorzaak van een nog diepere in
zinking, toen later de veeteeltproduc
ten den algemeeneïi prijsval volgden.
Wanneer de Regeering toen niet had
ingegrepen zou onze veehouderij,
waarop wij nog steeds met recht,
trotsch kunnen zijn, aldus de Minister,
den doode zijn opgeschreven.
Het rundvee.
De Regeering greep daarom in; zij
beperkte den rundveestapel door af
slachting en teeltregeling. De in 1934
vastgestelde teeltregeling komt op het
volgende neer. Jaarlijks stelt de Re
geering het totaal aantal kalveren vast,
dat de veehouders gezamenlijk mogen
bezitten. Voor 1939 bedraagt dit
380.000, welk aantal voldoende wordt
geacht voor het behouden van een
normalen veestapel. Naar gelang van
den omvang van de veeteelt in de ver
schillende provincies wordt dit aantal
daarover verdeeld. Voor eiken veehou
der bepaalt de provinciale Landbouw-
Crisis-Organisatie het aantal kalveren,
dat hij mag houden en opfokken,
waarbij met den aard van het bedrijf,
de oppervlakte grasland en het aantal
melk- en kalfkoeien rekening wordt
gehouden. Voor de controle wordt van
elk kalf een schets gemaakt, waarop
de voornaamste kenteekenen van het
kalf zijn aangegeven; het houden van
ongeschetste kalveren is verboden.
Soms zijn naast de teellregeling nog
bijzondere maatregelen noodig; hij da
ling van de vleeschprijzen b.v. worden
van Regeeringswege runderen uit de
markt genomen, zooals is gebeurd in
het najaar 1938 en het begin van 1939,
toen door het mond- en klauwzeer veel
koeien, welke voor de melkerij onge
schikt werden, als slachtvee op de
markt kwamen. Omgekeerd kan bij te
groote stijging van de vleeschprijzen
de Overheid zorgen, dat meer vleesch
op de markt komt, b.v. door meer kal
veren toe te wijzen
Het doel dezer teeltregeling was
tweeërlei: beperking van melk, dus
ook van boter en kaas, en minder aan
voer van rundvee voor de vleesch-
markt, zoodat de veeprijzen zouden
stijgen. In zake het laatste heeft de re
geling zeker aan haar doel beant
woord. In 1931 was de prijs van 1ste
kwaliteits vet vee te Rotterdam ge
middeld nog ƒ0.88 per kg. levend ge
wicht; in 1932 daalde deze prijs door
het buitensporige aanbod tot gemid
deld 0.68, in 1933 en 1934 tot 0.57 en
ƒ0.59 en in 1935 werd het dieptepunt
n.l. gemiddeld 0.50 per kg. levend ge
wicht bereikt. Indien men nu ziet, al
dus spreker, dat in 1937 deze prijs ge
middeld 0.73 en in 1938 0.74 per kg.
levend bedraagt, dan mag men zonder
twijfel constateeren, dat de teeltrege
ling voor de verbetering van de
vleeschprijzen haar uitwerking niet
heeft gemist. Op de resultaten ten aan
zien van de melkproductie kwam de
Minister later terug.
De varkens.
ongeveer gelijk aan die voor de kal
veren. Voor 1939 bedraagt het aantai
biggen, die mogen woruen opgeiokt
2.109.999, terwijl er nog een extra toe-
wijzigingsmogelijkheid is van 800.000
icn helioeve van kleine boeren en land
arbeiders, die varkens voor gezins-
verbruik telen. Rovendicn wordt het
aantal varkens vastgesteld, dat mag
worden aangehouden; voor geheel
Nederland bedraagt dit in 1939
1.500.000.
Ook hier zijn soms bijzondere maat
regelen noodig ter aanvulling, zooals
liet aankoopen van varkens bij te laag
dalende prijzen en meer aanbod van
vleesch bij een te hoog stijgende
markt. Sedert half November werden
b.v. lot steun van de prijzen 110.000
varkens in het bacongewicht en in be
gin 1939 ook zware varkens uit de
markt genomen.
Ter voorkoming van te hooge kosten
der varkensregeling en om te bereiken
dat werkelijk de veehouders van de
hoogere prijzen zouden profiteeren,
was het gewenscht de teelt- en uit
voerregeling in handen te leggen Van
één lichaam, de Nederlandsche Vee
houderijcentrale (vroeger genaamd
Varkenscentrale). Ook voor de ver
betering van de kwaliteit der bacon
was deze centralisatie nuttig, daar nu
van de boeren slechts varkens werden
aangekocht, die voor de baconberei-
ding het meest geschikt zijn. Voorts
kwam de invoer van spek in Duitsch-
iand meer en meer in handen van de
Overheid daar te lande, waardoor ge
centraliseerde uitvoer uil Nederland
nog meer noodig was. De Veehouderij-
centrale heeft zeer veel critiek onder
vonden. Daarbij werd echter wel eens
vergeten, dat de centralisatie van den
uitvoer het noodzakelijke gevolg is ge
weest der geheele varkensregeling en
dat de Centrale hier min of meer als
particulier handelaar en exporteur
moet optreden. Wanneer, de particu
liere handel fouten maakt, komt dit
niet zoo naar buiten, de Veehouderij
centrale echter zit als het ware in een
glazen huis. Hoewel de Minister zeker
niet van meening is, dat deze centra
lisatie van den uitvoer een gewensch-
te toestand is en hij grootere deelne
ming van den particulieren handel en
de exporteurs zou toejuichen, indien
dit mogelijk was, meende spreker toch
goed te doen de taak van de Veehou
derijcentrale iets duidelijker te be
lichten.
De Zuivel
De varkensteelt, welke voor meer
dan een derde van haar productie op
den uitvoer was aangewezen bacon
naar Engeland, versch varkensvlee'sch,
later spek, naar Duitschland begon
in 1931 de gevolgen van de prijsdaling
te ondervinden. Het aantal slachtin
gen van baconvarkens daalde van
20.000 tot 4 a 6000 per week. De boe
ren, die een gunstige wending ver
wachtten, weigerden n.l. aanvankelijk
hun varkens tegen de lage prijzen af
te staan. In 1932 echter kwam het
aanbod los en vielen de prijzen tot 8
a 9 cent per pond, dit is minder dan de
helft van de productiekosten. Boven
dien ging Engeland over tot beperking
van den bacon-invoer en werd de uit
voer van varkensvleesch naar andere
landen vrijwel onmogelijk. Tienduizen
den kleine boeren werden door deze
débacle met den ondergang bedreigd,
zoodat de Regeering wel moest in-
grijpen. Zij paste een teeltregeling toe
Aan de hand van enkele cijfers be
toogde spreker vervolgens de betee-
kennis van de zuivel voor ons land. In
1928 bedroeg de uitvoer van zuivel
producten 225.000.000. Dit was onge
veer 1/3 van de waarde van onzen ge-
heelen uitvoer aan landbouwproduc
ten. Het was dus niet te verwonderen,
dat door de belemmeringen van den
uitvoer, die in 1930 lot 1931 optraden
hel zuivelbedrijf hiervan een funesten
invloed onderging. Vooral de boter-
positie werd uiterst slecht. De boter-
uitvoer daalde van 37 millioen kg.
per jaar in 19291931 tot 20 millioen
in 1932, die van kaas van 79 millioen
in 1929 tot 36 millioen in 1932. Geen
wonder dat de melkveehouder met
verlies werkte; op elke kg. melk legde
hij plm. 2 cent toe. Op de ongeveer 4
milliard kg. melk welke in dien tijd
jaarlijks werd gewonnen, beteekende
dit dus een zwaar verlies voor ons
land. Ook hier was snelle hulp gebo
den. In 1932 kwam de Crisis-Zuiveiwet
tot stand, welke steunmaatregelen
voor de veehouderij bevatte. Deze wet
werd in 1935 ingetrokken toen d ;ze
steunmaatregelen, lie thans nog van
kracht zijn, op de Landbouw-Crisis-
wet werden gebaseerd.
Om den boeren ten minste den kost
prijs van de zuivel te verzekeren, werd
de prijs van de boter, die tot plm
0.90 per kg. was gedaald, door mid
del van een heffing tol plm. ƒ1.40
per kg. verhoogd. Ook de binnen-
landsche prijzen van kaas en andere
zuivelproducten werden verhoogd. Om
het groote overschot aan boter te ver
werken werd menging van boter en
margarine voorgeschreven. Deze maat
regel is echter in Augustus 1937 in
getrokken.
De maaregelen ten behoeve van de
boter maakten het noodzakelijk, dat
ook de vervangingsproducten aan een
regeling werden onderworpen. Zoo
werd de margarine door middel van
een heffing in prijs verhoogd om een
redelijke verhouding tot den verhoog
den boterprijs te krijgen, terwijl de
productie van margarine werd be
perkt. Gelijke regelingen werden ge
troffen voor de spijsvettcn en -oliën.
Deze maatregelen hebben tot onder
linge regelingen in de olie- en vetin-
dustrie geleid, waardoor de zgn. spijs
olie- en vetconventies tot stand zijn
gekomen.
De Minister deed nog uitkomen, hoe,
wat onzen boteruitvoer betreft,
Duitschland en Engeland in den loop
van de crisisjaren van plaats zijn ge
wisseld. Vóór de crisis was Duitsch
land ons belangrijkste afzetgebied,
thans gaat het grootste kwantum naar
Engeland. De prijs dien de boter in
net buitenland opbrengt (op de Engel-
sche markt plm. 0.80 per kg.), is nog
steeds lager dan de productiekosten
hier te lande, welke in den winter plm.
1.45, in den zomer plm. 1.30 bedra
gen. De opbrengsten van de heffingen
op margarine, spijsvetten en -oliën
worden gebruikt om den boeren ook
voor de uitgevoerde boter deze op
brengst te kunnen verzekeren. Deze
financiering van den boteruitvoer uit
gelden door het minst draagkrachtige
deel der bevolking betaald, acht de
Minister wel is waar in het geheel niet
fraai, doch hij ziet geen anderen weg
en ondanks alle critiek heeft nog nie
mand een heter voorstel gedaan. De
noodige bedragen: plm. 39 a 35 mil
lioen per jaar, zijn niet gemakkelijk op
andere wijze te verschaffen. Men moet
ook niet vergeten, dat de heffingen
eveneens tot doel hebben een bepaald
prijspeil voor de margarine en vetten
te handhaven. Het armste deel der be
volking behoeft hieraan echter niet
mee te betalen, daar voor werkloozen
en armlastigen goedkoope margarine
en vet voor 9.44 per kg. ter beschik
king wordt gesteld.
In zake de critiek op de zich steeds
uitbreidende melkwinning en boter-
productie, deed de Minister uitkomen,
dat door de grootere hoeveelheid, die
gewonnen wordt, de productiekosten
zijn gedaald. Bij beperking van de
melkwinning zou de kostprijs weer
stijgen en de boer dus een hoogeren
toeslag per kg. moeten ontvangen dan
thans. Wal den verliesgevenden uit
voer betreft, stelde spreker de vraag
waar men anders met het te veel aan
melk zou moeten blijven. De boter
prijs verlagen om het verbruik in
eigen land te bevorderen? De erva
ring heeft geleerd, dal er weinig valt
te zeggen omtrent den invloed, dien
de prijsverhooging van boter op het
verbruik zou uitoefenen, aangezien de
algemeene koopkracht hierbij van
groot belang is. Wel is zeker, dat de
boer voor de boter die in het binnen
land wordt afgezet dan een lageren
prijs zou ontvangen. Voor het verschil
zou hij dus weer een hoogeren toeslag
moeten krijgen. Voorts zullen de mar
garine en het vet, dat dan ook in prijs
verlaagd moet worden, dan minder aan
heffingen opbrengen en zoo zitten er
nog meer kanten aan dit moeilijke
vraagstuk.
Ten slotte vermeldde de Minister
nog de huidige regeling voor de melk,
bestemd voor gebruik als zoodanig,
de zgn. consumptiemelkregelingen,
welke thans voor het gebied in het
Westen van het land, rondom de
groote steden, door de organisatie van
de melkveehouders, de Consumptie-
Melk-Centrale en de organisatie van
den melkhandel, de Algemeene Ver-
eeniging voor Melkvoorziening, ter
hand zijn genomen, zoodat de Regee
ring hiermede geen rechtstreeksche be
moeiingen meer heeft. Ook in ver
schillende andere streken en plaatsen
van ons land zijn door vereenigingen
van belanghebbenden consumptie
melkregelingen getroffen. Deze ver
eenigingen kunnen beschouwd worden
als de eerste organen van belangheb
benden, die een deel der landbouw-
crisismaatregelen zelf in handen heb
ben genomen.
Hoewel het er wegens de groote con
currentie van andere landen voor
onze zuivel niet zoo fraai uitziet, be
hoeft toch aan de toekomst daarvan
niet getwijfeld te worden, aldus de
Minister, indien gestreefd wordt naar
verbetering van het product en naai
den hoogsten graad van samenwer
king van alle belanghebbende groe
pen.
NEDERLAND—BELGIë.
STERK GEWIJZIGD ORANJE-TEAM.
Morgen heeft dan te Amsterdam de ont
moeting plaats tusschen ons nationale
elftal en de Roode Duivels.
De opstelling, waarmede wij een mooie
overwinning op,de Hongaren bevochten,
maar waarmede wij tegen het Belgische
elftal verloren, al was het dan op het
kantje af, heeft diepgaande wijzigingen
ondergaan.
Doelman Dijkstra is in de plaats ge
komen voor Van Male en, laten wij eer
lijk zijn, de eerste boezemt ons meer ver
trouwen in. Ieder herinnert zich no« zijn
schitterend spel tegen Luxemburg en
wanneer de K.F.C.-man morgen in de
zelfde conditie is, belooft dat veel goeds.
Verder is in de verdediging Blomvliet
vervangen door Wilders, die, hoewel niet
bchoorende tot de sterren van het voet
balfirmament, toch wellicht beter is dan
Blomvliet.
In de middenlinie is alleen Anderies-
sen gehandhaafd.
Stam is na zijn .mislukten wedstrijd
tegen België weer van het tooneel ver
dwenen en de „oude" Pauwe heeft de
rechtshalf plaats weer ingenomen, het
geen onherroepelijk een verbetering
moet zijn.
Schubert heeft plaats moeten maken
Minister-president Dr. H. Colijn werpt
voor de Provinciale
voor den G.V.A.V.-man, Bonsema. Ook
dit is er een van de oude garde. Het laat
zich aanzien dat de keuze-commissie
van haar „jonge-krachten-experiment" is
terug gekomen. Ook te veel van het goe
de is immers schadelijk.
De voorhoede is, ondanks de zwakke
momenten van de buitenspelers in den
vorigen wedstrijd onveranderd gebleven.
Wanneer we echter in aanmerking
nemen, dat de middenlinie weer stu
wend werk zal verrichten, dank zij haar
nieuwe samenstelling, kunnen we ge
voeglijk aannemen, dat ook de voorhoede
activer zal zijn.
Het Belgische elftal is behoudens een
kleine wijziging in haar oude samenstel
ling gebleven. Buyle is in de plaats ge
komen van Isemborghs, een oude rot, die
het vlugge spel van de Roode Duivels
niet zoo goed meer bij kan „pooten".
In een nieuwen, sterk gewijzigden
vorm, zullen de Oranje-mannen morgen
onze Zuidelijke buren bekampen. Het zal
weer een wedstrijd worden zooals van
ouds, watersnel, vol afwisseling en span
nend, waarin vooral aller oogen geves
tigd zullen zijn op het debuut van Dijk
stra. Wij zijn optimistischer dan de vo
rige maal en geven onze 11 mannen die
Oranje morgen zullen verdedigen een
goede kans op succes.
Dat de Nederlandsche Leeuw zich
handhave.
I. V. C. B.
Programma voor Zondag
Eerste klasse.
SVBKolping
MuloSchijndel
TreffersVenlosche Boys
Brabantia—RKTVV
WilhelminaZwaluw
Tweede klasse.
St. MichielsgestelWit Zwart
Derde klasse.
HilvarenbeekWaspik
Uno AnimoRKTVV 2 45 min.
Overzicht
Eerste klasse.
De voornaamste wedstrijden voor de
onderste plaats zijn hier MuloSchijndel
en TreffersVenlosche Boys. Mulo kan
nog gelijk komen met Venlosche Boys,
doch dan moet zij van Schijndel winnen
en moet Venlosche Boys van Treffers ver
liezen. Dat Mulo wint is zeer onwaar
schijnlijk, maar een kat in het nauw,
maakt soms rare sprongen. De Treffers
zullen het ook maar niet cadeau geven,
doch de VenlOnaren kunnen toch wel
een gelijk spel uit het vuur sleepen, waar
mee ze gered zijn.
Tweede klasse.
In de tweede klas is SVD kampioen
geworden ten koste van DES en zal Tu-
bantia uit Helmond degradatiewedstrij
den moeten spelen. De strfjd in Gestel
tusschen Victoria en Wit Zwart is van
geen belang meer. De gastheeren kunnen
winnen.
Derde klasse.
In de derde klas kan Hilvarenbeek
Waspik kloppen, terwijl Uno Animo de
resteerende 45 minuten tegen RKTVV 2
met den stand 10 moet afspelen en de
score nog wel zal kunnen verboogen.
SPORT-VARIA.
De Ronde van Hoogerheide zal dit jaar
op 19 September worden verreden. De
mogelijkheid bestaat, dat de kampioen
schapswedstrijden van de N.W.U. even
eens in Hoogerheide plaats zullen vinden.
het stembiljet voor de verkiezingen
Staten in de bus.
De Ronde van Wouw zal plaats vinden
op 12 September.
Behoudens toestemming van de be
treffende autoriteiten zullen de indivi-
dueele kampioenschappen van Neder
land op den weg 1939 worden verreden
op Maandag 12 Juni a.s. te Valkenburg
op een traject, waarin de Cauberg is op
genomen.
Joe Louis, de wereldkampioen-zwaar
gewicht sloeg te Los Angelos in een ge
vecht, waarbij de titel op het spel stond,
zijn uildager Jack Roper, in de eerste
ronde k. o.
Op 2 Juli a.s. zal te Stuttgart een boks
wedstrijd plaats vinden tusschen den
Europeeschen kampioen zwaargewicht
Heuser en den ex-wereldkampioen Max
Schmeling.
Karei Kaers zal zich niet meer beschik
baar stellen voor het wereldkampioen
schap achtervolging, dat voor het jaar
1939 te Milaan zal worden gehouden.
Erfenis in Canada.
Bij Leopolds Uitgeversmaatschappij
in den Haag verscheen de roman met
bovenstaanden titel.
Dit boek, dat allereerst bijzonder
goed verschillende karakters typeert
schetst ons de tallooze moeilijkheden
die de pioniers in Canada hebben moe
ten doorstaan.
Twee sterke karakters, te sterk bijna,
worden hier tegenover elkaar gesteld
hetgeen op werkelijk uitstekende wijze
is geschied.
Schitterend komt tot uiting: de aan
geboren hartstocht tot zwerven, die
aanvankelijk sterker blijkt te zijn dan
de liefde.
In Erich typeert de schrijver de
zwerver, zooals hij zich in zijn goeden
vorm openbaart en in Evelyn spreekt
duidelijk het sterke boerenmeisje, met
haar groote liefde voor den zwerver,
die echter gepaard gaat aan een groote
gehechtheid aan haar boerderij.
Een roman die aan volwassenen
uren van intens genot zal schenken.
Lilly Bouwmeester, die de hodfdrol vervult m de
schitterende Hollandsche film «Vadertje Langbeen«
(Musis Sacrum.)
