Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen. De Algemeene Toestand. 1843 „NOORD- BRABAND" DAMPO ADVERTEERT IN DIT BLAD heerlijk gekruide SPECULAAS a 25 cent per halt pond. Dit nummer bestaat uit Drie bladen. EERSTE BLAD KINDJE VERKOUDEN NUMMER 83. ZATERDAG 21 OCTOBER 1939. 62c JAARGANG. r Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Brieven, Ingezonden stukken, gelden, :nz. franco te zenden aan den Uitgever. Abonnementsprijsper 3 maanden f 1.25. Franco per post door 't geheele rijk 1.40. UITGAVE WAALWIJKSCHE STOOMDRUKKERIJ ANTOON TIELEN. Telefoon No. 38. Telegr.-adres: ECHO. GIRO-No. 50798. Advertentiën moeten Woensdag en Vrijdag des morgens om uiterlijk 9 uur in ons be^it zijn. Prijs der Advertentiën: 20 cent per regel; minimum 1.50. Reclames 40 cent per regel. Bij contract flink rabat. De gebeurtenis, welke deze week het meest de aandacht trok, is de staats hoofdenconferentie te Stockholm. Maar de belangrijkste gebeurtenis is deze niet. Zeker, voor de toekomst kan ze van beteekenis zijn, omdat ze het eerste symptoom is van het groeiende inzicht, dat isolatie in het Europeesche con flict, neutraliteit niet in alle omstan digheden, als vrucht van de hoogste wijsheid kan worden aangemerkt. In dat opzicht heeft de geschiedenis van één jaar ons heel wat geleerd! De Baltische staten hebben zich stuk voor stuk laten kluisteren, de Scandi navische rijken zijn tot het inzicht ge komen, dat het beter is om met den thans aan de beurt zijnden bedreigden staat één lijn te trekken, vóór ze zelf successievelijk zullen komen te prijken aan den kop van het werkprogram der sovjets. Men concludeere daaruit niet, dat in Stockholm tot militaire samenwerking zal worden besloten. Dit zou technisch heel moeilijk zijn, voor het oogenblik althans. Het weermachtsapparaat der noor delijke Europeesche staten is geheel op zelfstandige actie ingesteld. Neen, te Stockholm heeft de confe rentie der vijf noordelijke staten van Europa (Finland, Zweden, Noorwe gen, Denemarken en IJsland, welke laatste staat door een personeele unie en verdragen met Denemarken is ver bonden) zich moeten beperken tot een manifestatie van solidariteit, een geza menlijke verzekering van neutraliteit en tot bestudeering van de moeilijke economische situatie, door de blokka de voor deze landen ontstaan. Van belang is echter, dat in Stock holm de wil van een aantal Europee sche staten is herboren om samen te werken ter verzekering van eikaars veiligheid. Dat feit kan leiden tot een hernieuwd streven naar een stelsel van collectieve veiligheid, hetwelk, toen het bij den Italiaanscheen aanval op Abes- sinië voor het eerst een bescheiden toe passing vond, het eerst door de Noord- sche staten werd verraden. Toen de Italianen zich boos maakten over de economische sancties, door de Volken bondsstaten tegen hen toegepast, en de deelnemende landen met economische repressailles straften, hebben juist de regeeringen der Scandinavische rijken zich gehaast om de verklaring af te leg gen, dat zij voortaan bij ieder nieuw conflict hun houding zouden bepalen, los van de voorschriften van artikel 16 van het Volkenbondshandvest. Is het niet een merkwaardige speling van het lot, dat zij, die verzaakten en versaagden bij de eerste poging om de collectieve veiligheid der staten te verzekeren, thans hun best doen nu ze zich zelf bedreigd gevoelen om voor de collectieve veiligheid opnieuw een basis te leggen?' Wat de Russisch-Finsche spanning betreft, wijzen we op de beteekenis van het Russische antwoord, dat de presi dent der Vereenigde Staten mocht ont vangen naar aanleiding van zijn beroep op Moskou om de Finnen waardig te behandelen. Wanneer men dit antwoord leest met het goede vertrouwen, dat eerlijke menschen waardig zijn, dan zou men tot de conclusie komen, dat er in het noorden van Europa geen vuiltjje aan de lucht is. De Russische regeering ver klaarde het zich nuttig om Roosevelt er aan te herinneren, dat „de staat van onafhankelijkheid der Finsche repu bliek uit vrijen wil door de sovjet-re geering werd erkend op 21 December, 1916 en dat de souvereiniteit van Fin land gewaarborgd werd door het vre desverdrag van 1920 tusschen Sovjet- Rusland en Finland". In overeenstemming met deze daden, aldus betoogt de Russische regeering verder, worden de huidige onderhande lingen gevoerd. Waaraan wordt toe gevoegd: „Het eenige doel van deze onderhan delingen was de versteviging van de wederzijdsche betrekkingen en de ver sterking der vriendschappelijke samen werking van beide landen, ter waarbor ging van de veiligheid der Sovjet-Unie en Finland". Dit antwoord lezende, zou men zich kunnen afvragen: wat bezielt de Finnen om te gaan mobiliseeren tegen zóóveel vriendschap. De Finnen nemen echter en terecht geen enkel risico. De Russen gebruiken het mom van vriendschap met Finland en van zorg omtrent hun onafhankelijkheid om den Finnen hun militaire „bescherming" op te dringen, een bescherming, welke een doodelijke omarming is. Het staat thans wel buiten twijfel vast, dat een der voornaamste Russi sche eischen de afsluiting van een we- derkeerig bijstandspact is, via hetwelk de Russen zich het recht willen aanma tigen om ten behoeve van de doel treffendheid van den Russischen bij stand! militaire steunpunten te be komen op Finsch territoir en controle over de Aalandseilanden, een uitgebrei de groep eilanden, welke de Botnische Golf, welke de kusten van Finland en Zweden omspoelt, van de Oostzee af sluiten. Dat ook Zweden zich zoo ge ïnteresseerd acht bij het lot der Aa landseilanden, is te verklaren uit de omstandigheid, dat op die eilahden de sleutel ligt van de Zweedsche toe gangspoort aan de Oostzee. De onderbroken onderhandelingen te Moskou zullen waarschijnlijk in het ko mende weekeinde worden hervat na te rugkeer van den Finschen onderhande laar Paasikivi, die naar de Russische hoofdstad nieuwe volmachten en in structies, plus de moreele steun van de in Stockholm geconfereerde Scandina vische regeeringen meebrengt. Finland zal ongetwijfeld concessies moeten doen, maar het wil. ons niet waarschijn lijk voorkomen, dat de Russen het tot een militair optreden tegen de Finnen zullen laten komen, want zij hebben méér omhanden. De lezer zal ook goed doen met de aanvalswaarde van het Russische leger niet te overschatten. De Russen zijn als sluwe Aziaten goede tactici, maar ze zijn geen vechters. Pui ke slachters misschien, maar geen ma- tadoren. Hun getalsterkte 180 mil- lioen zegt op zichzelf niet veel om trent hun krachten. Die 180 millioen Russen bewonen een brok van de aar de, dat als afzonderlijk werelddeel tot de grootste zou behooren. Het Russi sche gebied is heel dun bevolkt; het mi litaire apparaat werkt er buiten de parades te Moskou log en traag. De mobilisatie eischte een half jaar in 1914 en toen de oorlog was afgeloopen, wa ren er vele menschen in Rusland, die niet wisten, dat er oorlog was geweest. Natuurlijk kan het Russische leger in staat worden geacht om Finland te overweldigen, maar een oorlog met Fin land zou tot ongedachte complicaties kunnen leiden en de Russin gelóóf dat gerust willen sterke reserves be schikbaar houden tegenover de Duit- schers om op alle eventualiteiten voor bereid te zijn. Ze hebben ontzaglijk-lange grenzen, in Azië en in Europa; grenzen, die het land scheiden van tal van volkeren, die vaak vrees en wantrouwen koesteren jegens den grooten buur, maar zelden slechts vriendschap. Die grenzen mo ten beschermd blijven. De Russen mo gen ook hun doelstellingen in hef Ver re Oosten niet uit het oog verliezen. Ze zijn momenteel weer in bloedig tref fen met de Japanners. De Russen zijn niet bij machte om aan twee kanten tegelijk te vechten, i oen ze in Augustus j.l. door Hitiers aanbod van een accoord hun kans gun stig zagen in Europa, hebben ze zich gehaast om een wapenstilstand te slui ten met de Japanners en de „grensge schillen" met Mandjoekwo voorloopig bij te leggen. De wapenstilstand gold tot 8 October j.l. en toen de Japanners inzagen, dat de Russen geen verdere bedoelingen hadden met dien wapen stilstand en dat ze zich enkel een oogenblik de handen hebben willen vrijmaken om dank zij Hitler! in Europa te kunnen grijpen, wat ze grij pen konden, toen heeft de Japansch— Russische verhouding zich verscherpt, zóódanig, dat achtereenvolgens alle Russische consulaten in Mandsjoekwo en in het door de Japanners bezette China werden gesloten. En de Japan ners sloegen er weer op los aan de grenzen van Mandsjoekwo en Buiten- LEVENSVERZEKERING WAALWIJK mongolië, waar de Russen overigens militair bezien nimmer een schitte rend figuur hebben gemaakt en tegen over de Japanners zware verliezen aan manschappen en materiaal (vliegtui gen) hebben geleden. De positie van Finland is niet wei nig versterkt door de Russische diplo matieke nederlaag tegen Turkije gele den. De onderhandelingen te Moskou tusschen de sovjets en den Turkschen minister van buitenlandsche zaken Sa- radjogloe hebben lang geduurd, maar zijn nu eindelijk afgebroken zonder dat n resultaat is bereikt; m.a.w. de onder handelingen over een Russisch-Turksch pact zijn mislukt. De Turken hadden ongetwijfeld gaarne met de Russen tot een accoord gekomen; beide volkeren zijn histori sche vrienden en evenzeer historische vijanden. Ze kunnen elkander in veel helpen, maar hun belangen zijn vaak tegengesteld. De Turken bezitten in de Dardanellen (zee-engte, welke de eeni ge toe- en uitgang is van de Zwarte Zee en de verbinding vormt met de Middellandsche Zee) de poort, waar door Rusland in Zuid-Europa kan bin nenkomen. In de geschiedenis hebben de Russen meermalen om het bezit van deze poort gestreden en nog in den Bal kanoorlog van in het begin dezer eeuw hebben de Russen de Bulgaren bijge staan tot vóór de buitenwijken van Konstantinopel (Istanboel). De Turken achtten zich op het oogenblik het meest bedreigd door de Italiaansche penetratie naar het Oos ten. Vandaar dat ze met graagte ac coord kwamen met Engeland en Frank rijk tegen verdere agressie van de as- staten. Maar alvorens de accoorden met de Westersche democratieën definitief te teekenen, poogden ze een vergelijk te treffen met Rusland, waardoor Tur kije ook eventueel in den rug gedekt zou zijn. De Russen grepen de gelegenheid aan om te trachten Turkije van de Westersche mogendheden af te trek ken, maar voor deze manoeuvre heb ben de Turken zich niet willen leenen. En te meer niet, omdat achter de Rus sische bedoelingen een bedreiging van Turkije bleek te schuilen. De Turken beoogden een balkanpact, gewaar borgd door de Russen. Dat zou zoowel Duitsche als Italiaansche doordringing stuiten. Maar de Russen wenschen den Balkan tot eigen invloedssfeer te ma ken. Ze beoogen klaarblijkelijk agres sie tegen Roemenië (teneinde de ver loren Russische provincie Bessarabië terug te winnen) en ze willen Bulga rije bevoordeelen door op te komen voor de Bulgaarsche begeerte naar de teruggave van de (thans Roemeensche) Dobroedzja. Aldus zou 't vergrootte en versterkte Bulgarije n Russische voor post worden tegen Turkije en een brug vormen naar de Dardanellen. De Tur ken hebben deze week definitief gewei gerd om op zulken grondslag die bij de besprekingen natuurlijk behoorlijk verdoezeld was een overeenkomst met de Russen aan te gaan. De Turk- sche regeering heeft zich daarover in het parlement duidelijk verklaard; de Russen hebben zich bepaald tot het uit geven van een communiqué waarin wordt vastgesteld, dat het beter is ge bleken om éérst „eenige kwesties op den Balkan te regelen", alvorens de be sprekingen met Turkije over het afslui ten van een pact voort te zetten. Intusschen zijn de Roemenen gewaar schuwd; ze kennen hun benarde positie en weten thans, dat ze het eerstvolgen de slachtoffer van Russische agressie dreigen te worden. Maar de mislukking der Russisch—- Turksche besprekingen heeft de Tur ken zich vaster doen aaneensluiten bij de Westersche mogendheden. Met de ze is het bijstandspact reeds geteekend. De Duitsche ambassadeur in de Turk sche hoofdstad is overhaast naar Ber lijn vertrokken. In Berlijn heeft men wederom een illusie aan de Russen verspeeld. De oorlog tegen Polen heeft tot nog toe aan de Duitschers gekost: le een groot deel van het veroverde gebied, dat aan de Russen moest worden af gestaan, 2e het zelfverraad aan het Deutschtum in de Baltische Staten en Finland, 3e het verlies van invloed en vertrouwen in Scandinavië, 4e naar thans bleek: het verlies van den invloed in den Balkan. Geen nederlaag kon erger zijn dan deze Duitsche overwinning. HET FRANSCH--BRITSCH— TURKSCH VERDRAG. Het Donderdagmiddag onderteeken- de Fransch BritschTurksch verdrag heeft in groote lijnen zijn oorspronke- lljken vorm behouden en slechts onbe- teekenende wijzigingen ondergaan. Het voorziet in: lo. De regeeringen van Frankrijk en Engeland verplichten zich Turkije bij te staan, in de eerste plaats in geval van een daad van aanval van eenige Europeesche mogendheid, welke zal leiden tot een oorlog in het gebied van de Middellandsche Zee, waarbij Tur kije betrokken wordt. 2o. Turkije belooft Engeland en Frankrijk te hulp te komen, in de eerste plaats, wanneer door een daad van aan val van een Europeesche mogendheid, vijandelijkheden zich ontwikkelen in 't Oosten van de Middellandsche Zee en VANAF HEDEN dagelijks VERSCH verkrijgbaar ONZE ZEER BEKENDE iel". PULLES-HEESBEEN in de tweede plaats, wanneer Engeland en Frankrijk in vijandelijkheden worden gewikkeld tengevolge van hun garan ties aan Roemenië en Griekenland. 3o. De drie regeeringen komen overeen overleg te plegen, over een gemeenschappelijke actie indien zich een van bovengenoemde gevallen voor doet. Het verdrag is geldig voor een pe riode van vijftien jaar. Het protocol van het verdrag ver klaart, dat Turkije niet verplicht is handelend op te treden, indien dit Tur kije zou wikkelen in een oorlog met de Sovjet-Unie. DE MEENINGEN OVER HET PACT. Parijs uiterst voldaan. De aankondiging van de onderteeke- ning van het Turksch-Fransch-Engel- sche accoord is te Parijs uiteraard met de grootste voldoening begroet. Men beschouwt dit feit als een zwaar diplo matiek echec voor Duitschland, dat door bemiddeling van Moskou getracht had, Ankara te bewegen en zoo noodig te dwingen tot het aangaan van ver plichtingen, die onvereenigbaaar waren met den inhoud van de Engelsch-Turk- sche verklaring van 12 Mei en de Fransch-Turksche verklaring van 23 Juni j.l. LONDEN HEEFT GROOTE VOLDOENING. De onderteekening van het Britsch- Fransch-Turksche verdrag is te Lon den met diepe bevrediging vernomen. Daaraan heeft wel in de eerste plaats Chamberlain uiting gegeven, toen hij een half uur nadat de handteekeningen te Ankara gezet waren, daarvan het Lagerhuis in kennis stelde. Dat bleek ook uit de luide toejuichingen, waarme de de Lagerhuisleden deze mededee- lingen begroet hebben. Men beschouwt het verdrag als een belangrijken factor tot stabilisatie en consolidatie van de huidige positie in de Middellandsche Zee en op den Bal kan, hetgeen ongetwijfeld ook op het Nabije Oosten zijn invloed zal doen ge voelen. DUITSCHLAND WAARSCHUWT. De onderteekening van het En- gelschFranschTurksche verdrag van wederzijdschen bijstand, heeft niet nagelaten in de Wilhelmstrasse grooten indruk te maken. Aangezien de onderteekening is geschied op den dag, waarop generaal Weygand en ge neraal Wavell in Turkije zijn aangeko men, om militair overleg te plegen, is de eerste indruk algemeen, dat de situ atie daardoor aanzienlijk verscherpt is. De Duitsche ambassadeur te Ankara, Franz von Papen en zijn collega te Moskou, graaf Von der Schulenburg, zijn onderweg naar Berlijn, waar zij vandaag verwacht worden. De Echo van het Zuiden, Waalwykscbe en Langstraatsehe Conrank -X? b Wrijf dan keel, rug en borstje in met Dampo. Wonderlijk zooals dèt helpt! Pot 50 ct. Tube 40 ct. Doos 30 ct.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1939 | | pagina 1