Gemeenteraad Waspik.
De
7i
Waalwijksche
Burgerwacht
in uniform.
.it -tf
f f 'f I t t -
H t t T' 9
t *-ï
waarin tevens eenige herzieningen
van technischen aard in de verdrag,
materie zouden zijn aan te brengen,
welke de Japar.sche regeeriug noodig
acht. Gehoopt wordt, dat die onder,
handelingen zullen leiden lot de
totstandkoming van een nieuw ver
drag vóór het thans opgezegde
tractaat buiten wei king zal treden.
Verbouw consumptieaardappelen
oogst 1940.
Naar wij van ollicieele zijde ver
nemen heett de Minister van Eco
nomische Zaken besloten, dat ten
aanzien van den verbouw van con
sumptieaardappelen dit jaar een
regeling zal gelden overeenkomende
met die welke in vorige jaren heelt
gegolden.
Binnenkort zullen de landbouw
crisisorganisaties derhalve aan de
bij baar bekende aardappeltelers
wederom een aanvraagformulier
vooreen teellvergunning voor con
sumptieaardappelen toezenden,vooi
welke vergunning men evenals vo
rige jaren i. 50 - per ha teeltheffing
dient te betalen, uitgezonderd die
gevallen, waarin minder dan 50 aie
wordt geteeld, waarvoor de bekende
vrijstelling geldt voor 10 are, indien
de aardappelen op kleigrond en voor
20 are, indien de aardappelen op
andere dan kleigrond worden ver
bouwd.
ümlrentde verdere voorschriften
welkede teler in acht heeft te nemen,
zullen de land louwcrisisorganisaties
door middel van een circulaire bij
het aanvraagformulier nadere in
lichtingen verstrekken.
Met nadruk wordt medegedeeld,
dat omtrent de eventueele steunre
geling voor consumptieaardappelen
1040 nog niets vaststaat; de omstan
digheden zijn van dien aard, dat
het niet mogelijk is, reeds thans
dienaangaandebepaaldetoezeggingi n
te doen.
KOFFIE EN SUIKER DUURDER.
Ook benzineprijs verhoogd.
Minister De Geer heeft een wetsont
werp ingediend tot heffing van een
aantal belastingen ter dekking van een
uitgaafpost over 1940 van 18.1 mil-
lioen van het Leeningsfonds 1940. De
ze vier voorzieningen zijn:
1. Successiebelasting.
De opcenten worden met 15 ver
hoogd. .Geschatte opbrengst over één
jaar 5.5 millioen.
2. Benzinebelasting.
Verhooging met 1.368 cent per liter.
De pompprijs stijgt daardoor tot 18^
cent. Geschatte opbrengst over een jaar
7.6 millioen.
3. Heffing op koffie.
Deze bedraagt 20 per 100 kg. kof
fie, hetgeen neerkomt op 24 per 100
kg.- hier te lande gebrande koffie. Ge
schatte opbrengst bij 40.000.000 kg.
jaarlijks gebruik 8 millioen.
4. Suikeraccijns.
Heffing van 10 extra opcenten. Ge
schatte opbrengst per jaar 5.5 mil
lioen.
Een gelijk met de indiening van het
wetsontwerp afgekondigd Koninklijk
Besluit bepaalt, dat deze nieuwe belas
tingen reeds met ingang van Zondag
11 Februari van kracht zijn geworden,
uitgezonderd de extra-opcenten op de
Successiebelasting.
DE „BURGERDIJK" GETORPE
DEERD DOOR DUITSCHE
U-BOOT.
De directie van de Holland Ame-
rika-lijn deelt mede, dat zij van den ka
pitein van 't stoomschip „Burgerdijk
bericht heeft ontvangen, dat zijn schip
Zaterdagmiddag om 18.35 uur 15 mij
len ten Zuiden van Bishop Rock door
een Duitschen onderzeeër is aangehou
den en daarna is getorpedeerd.
De directie van de HollandAmeri-
kalijn heeft hiervan mededeeling ge
daan aan het ministerie van buitenland-
sche zaken te 's-Gravenhage. De reden
van het torpedeeren van de ..Burger-
dijk" is niet bekend.
Weer een nieuw motief der
Duitschers om te torpedeeren.
De directie van de Holland-Amerika-
lijn deelt mede, dat uit de verklaringen
door den gezagvoerder van het s.s.
..Burgerdijk" te Londen is gebleken,
dat de kapitein van de Duitsche
onderzeeboot weigerde inzage van
de papieren te nemen en slechts
onder bewering, dat het schip en de
lading voor een Engelsche haven be
stemd waren, tot torpedeering is over
gegaan, nadat de gezagvoerder, ètat-
major, bemanning en passagiers van de
..Burgerdijk" in de gelegenheid waren
gesteld in de reddingsbooten te gaan.
DE SPANNING VAN JANUARI.
Op vragen van den heer De Visser
heeft de minister van Buitenl. Zaken,
mede namens de ministers van Defen
sie en van Justitie het volgende geant
woord:
De oorzaken, die er toe hebben ge
leid het verleenen van periodieke ver
loven aan militairen in de tweede week
van Januari tijdelijk op te schorten,
sproten voort uit eenige min gunstige
symptomen in de internationale situa
tie.
Voor zoover de regeering bekend is,
zijn door in Nederland verblijf houden
de Engelsche en Fransche journalisten
geen berichten verspreid als in de twee
de vraag bedoeid.
In tegenstelling lot Ket irr de vragen
geuite -rmoeden, als zouden er in de
betrekkingen van Nederland^ tot België
bepaalde feiten bestaan, die niet open
baar zouden kunnen worden gemaakt,
verklaart de regeering, zij het ten over
vloede. nogmaals,' dat de ver' onding
tot genoemd nabuurland zich bij voort
during ontwikkelt in een sfeer van nau
we samenwerking, waaraan echter
iéder geheim karakter, welk clan oo
reenid is.
DE KOUDSTE WINTER DIE ONS
LAND HEEFT GEKEND.
Temperatuur van 24 graden onder nul.
Naar wij van 'l Koninklijk.Neder-
landsch Meteorologisch Instituut te De
Bilt vernemen, is Dinsdagmorgen in
ons land de laagste temperatuur gere
gistreerd, welke ooit in ons land is
waargenomen-.
Na den sneeuwval van Maandag
avond is een opklaring gevolgd, terwijl
de wind tot zwak afnam. Hiermede
waren de voorwaarden geschapen tot
het optreden v'an buitengewoon lage
temperaturen, vooral in het Noordoos
ten en he* Oosten van ons land.
Dinsdagmorgen werd op het vlieg
veld Eelde een temperatuur van —24
graden Celsius waargenomen, terwijl
het vliegveld Twente —23 graden had.
Zoo lang regelmatige gecontroleerde
waarnemingen in ons land plaats vin
den, is de temperatuur nog niet zoo
laag geweest. Het vorige record werd
op 31 December 1923 gevestigd te Ave-
reest. De temperatuur bedroeg toen
—22,3 graden Celsius. Dit is dus thans
op dubbele wijze geslagen.
Gemiddeld over ons geheele land
was de ochtendtemperatuur Dinsdag
16,5 graad Celsius beneden normaal.
Ook in de hoogere luchtlagen is het
buitengewoon koud. Gisteren werd op
2000 M. hoogte een record geëvenaard.
MOBILISATIE BEVORDERT HET
ROOKEN STERK,
Hoeveel tabak in 1939 tot asch werd.
Nederland heeft in 1939 1678 milli
oen sigaren, 5234 millioen sigaretten en
11 millioen K.G. tabak tot een geza
menlijke waarde van 145 millioen gul
den in rook doen vervliegen.
Vergeleken bij vorige jaren is het
verbruik van rookwaren zeer sterk toe
genomen. Voor sigaren bedroeg de
toeneming vergeleken bij 1938 bijna
130 millioen stuks, voor sigaretten bijna
470 millioen stuks en voor tabak 1,3
millioen K.G. Vooral de laatste stijging
is opvallend, omdat de omzet van tabak
de laatste jaren behoudens eenige on
derbrekingen steeds is verminderd.
Een groot deel van deze stijgingen
zal voor rekening van de mobilisatie
gebracht moeten worden.
De geweldige verschuiving naar de
goedkoope sigaret zette zich .in het af-
geloopen jaar verder voort. Vormde in
1930 de hoeveelheid sigaretten van 1.5
en van 2 cent nog ruim 60 procent van
de totale hoeveelheid, in 1939 werd
meer dan. de helft van alle sigaretten
voor cent (het wettelijk minimum)
verkocht. De gemiddelde prijs bedroeg
in 1939 1.02 cent. Bij sigaren, waar zich
in vroegere jaren hetzelfde verschijnsel
had voorgedaan, kwam deze verande
ring tot staan, hetgeen tot uitdrukking
kwam in een geringe vergrooting van
het aandeel der middenklassesoorten
(5-10 cent) ten koste van de goed
koope sigaren (minder dan 5 cent) In
vergelijking tot 1930 daalde de gemid
delde sigarenprijs in 1939 van 6.87 tot
4.20 cent. Voor tabak was de gemid
delde prijs resp. 2.36 en 1.83 pei
K.G.
De aanzienlijke stijging van het ver
bruik in het vorige jaar blijkt ook uit
de cijfers per hoofd der bevolking. De
Nederlander toch rookte in 1939 ge-
middeld 191 (in 1938 178) sigaren.
597 (549) sigaretten en 1.3 (1.2) K.G.
tabak. Het bestede bedrag per hoofd
van de bevolking aan tabaksfabrikan
ten bedroeg in 1930 nog 23.25. In
1936 was het gedaald tot 14.50, waar
na een stijging volgde tot 16.56 in
1939.
EEN 100-JARIG JUBILEUM.
Op 1 Mei a.s. is het 100 jaren geleden,
dat Van Gend Loos in Tilburg hare
kantoren opende.
Op 1 Mei a.s. zal het 100 jaren gele
den zijn, dat de algemeene postwagen
onderneming Van Gend Loos in Til
burg haar kantoor opende. Het kan
toor werd aldus de ,,N. Tilb. Crt."
gevestigd in het Hotel de Gouden
Zwaan, op den Heuvel.
Onze voorouders waren zeer mati-
neus, want om naar Den Bosch te gaan,
moest men om half vier des morgens
op-staan. Wilde men naar Antwerpen,
dan ging men des middags te 5 uur naar
Breda, om dan den volgenden morgen
te 3J/2 uur naar Antwerpen te rijden.
Maar dat is. dan ook 100 jaar gele
den.
Ook in Den Bosch en Breda werden
op gemelden datum kantoren geopend.
AMSTERDAM WERELDSTAD.
Amsterdam is de 800.000 inwoners
gepasseerd. Het telde dezer dagen juist
800.306 inwoners.
De burgemeester
spreekt.de burger
wachters toe.
in de Maandagavond in het Bonds-
gebouw gehouden jaarvergadering
van ue Wiudwijksche 'burgerwacht,
verschenen voor het eerst in hare ge
schiedenis vijl en dertig leden in keu
rig uniform. Deze gelegenheid werd
door burgemeester Moonen aange
grepen oin.de burgerwachters krach
tig toe le spreken.
De heer A. Meijs. de voorzitter van de
Burgerwacht opende de vergadering
met een hartelijk woord van welkom
lot de aanwezigen, waarna de notu
len ongewijzigd werden vastgesteld.
Daar de secretaris, dc heer Gouwen-
berg, door ziekte verhinderd was me
moreerde de voorzitter eenige gege
vens uit hel jaarverslag, waarhij hij
opmerkte dat het ledental thans 180
bedraagt. Hei was wel noodig, dal de
oefeningen nog wat heter bezocht
werden, De sectie-commandanten van
Baardwijk en Besoijen zijn onder de
wapenen, waardoor deze secties dus
cenigszins gehandicapt zijn. De wa
pens zijn met het afkondigen van dc
mobilisatie in beslag genomen, zoo
dat de schietoefeningen gestaakt
moesten worden. Men heeft thans een
luchtbuks gekocht oift de vaardigheid
van de leden zooveel mogelijk op
peil te houden.
In 't afgcloopen jaar heeft de heer J.
Spijkerman als commandant zijn ont
slag genomen en dopr den burgemees-
Ier is in zijn plaats aangesteld de heer
Math, van Loon, die als kapitein on
der de wapenen werd geroepen.
Hierna kwam aan de orde de ver
kiezing vpn drie bestuursleden we
gens periodieke aftreding van de hee-
ren Dumöulin, Gouvycnberg en van
Velthoven. Allen werden herkozen.
Voor hel organiseeren van een bur
gerwachtavond evenals in het vorige
jaar, werd een commissie benoemd,
bestaande uit de heeren Thomas en
van Beurden, beiden sectie-comman
dant, en de heeren van Esch, Trom
mels en van Hilst.
Het streven orb te komen tot een
Burgerwacht-kring voor de Lang
straat is thans met succes bekroond
en de kring is opgericht. Het voorzit
terschap werd welwillend aanvaard
door burgemeester Moonen. Aange
sloten ziin Waalwijk, Kaatsheuvel,
Loon op Zand en 's Gravenmoer.
Verder werd nog medegedeeld, dat
het in de bedoeling ligt om ieder japr
een gedeelte van de burgerwacht ir.
uniform te steken.
Bij de rondvraag deelde sectie
commandant Thomas mede, dat door
een luitenant van de pontonniers een
gascursus gegeven zal wórden, waar
voor de burgerwachters zich kunnen
opgeven.
Intusschen waren de burgemeester
en het gemeente-raadslid Rokx gear
riveerd en nadat de jaarvergadering
was gesloten sprak dc voorzitter den
burgemeester en het het raadslid toe.
Hij deelde allereerst mede, dat be
richten van verhindering waren inge
komen van generaal de Clerck. de in
specteur van de Burgerwachten in
Noordbrabant, Wethouder Smolders,
den heer Couwenberg en den com
mandant, Kap v. Loon.
Deze dag, aldus spr. is voor de bur
gerwacht van bijzondere beteekenis.
Na een slaap van vijftien jaren werd
vier jaar geleden de burgerwacht door
Burgemeester Moonen wakker ge
schud en na vier jaren van vruchtbaar
werken onder prettige samenwerking
staat thans de Waalwijksche burger
wacht met ongeveer een 100 leden,
waarvan voorloopig 85 in keurig uni
form, aangetreden.
Spr. maakt zich tot de tolk van de
geheele Waalwijsche burgerwacht,
wanneer hij degenen dankt, die hel
mogelijk maakten dal nu een gedeel
te is geüniformeerd.
Allereerst komt dan dank toe aan
den burgemeester, die met de meeste
bereidwilligheid het subsidie-verzoek
bij den raad bepleitte en het verkrij
gen van een voorschot uit de gemeen
te-kas voor de aanschaffingskosten
van uniformen. Daarnaast dankt spr.
den gemeente-raad voor dc inwilli
ging van deze verzoeken. De raad
nam bij deze materie een ruim stand
punt in en bedacht, dat het hier geen
vereenigingsbelang, doch een gemeen
te- en een algemeen belang betrof.
De Waalwijksche burgerwacht heeft
echter nog töekomstdroomen'. Er moe
ten een paar trommels en een vaandel
worden aangekocht. De voorzitter
hoopt, dat wanneer liet noodig is de
burgerwacht weer op een even groote
welwillendheid van burgemeester en
raad mag rekenen.
De heer Meijs deelde vervolgens nog
mede, dat de uniformen geheel via
Waalwijksche firma's zijn geleverd.
De uniformen via de KOFA, de laar
zen via de firma Anton Bergmans en
de koppels door bemiddeling van de
firma Kipping.
Hij brengt den leveranciers hulde
en dank voor de keurige wijze, waar
op zij de bestelling hebben afgewerkt.
Tot den burgemeester zegt Spr.
De raad gaat in beroep bij de
Kroon.
Intrekking jaarmarkten.
De kermis gaat door.
De Vrijdagavond gehouden raads
vergadering van Waspik werd geopend
met gebed.
De voorzitter, burgemeester Dek
kers, bood den raadsleden zijn geluk-
wenschen aan voor het loopende jaar
en gaf een kort overzicht van den gang
van zaken in de gemeente.
Was in 1938 de bedrijvigheid in
Waspik al vooruitgaande, in 1939 nam
zij nog meer toe. Op de scheepstimmer
werven heerschte een groote levendig
heid, de chroomlederfabriek werkte uit
stekend en ook in den landbouw ging
het aanmerkelijk beter. Op de begroo
ting voor het jaar 1939 werd uitgetrok
ken voor steun en werkverschaffing
een bedrag ad 26.000. waarvan
men slechts 18.000.— heeft noodig
gehad. Tot 1 September was uitgegeven
12.000.-.
Na het uitbreken van den oorlog ver
slechterde alles en de laatste vier maan
den van het afgeloopen jaar verdiscon
teerde eenigszins de goede resultaten.
Spreker hoopt van harte dat er spoedig
vrede mag komen. Hij dankt verder al
len, de wethouders, de raadsleden en
het gemeente-personeel voor de heer
lijke samenwerking en hoopt hierop
ook te kunnen rekenen voor het jaar
1940.
De notulen worden hierna vastge
steld.
Onder de ingekomen stukken waren
eenige processen-verbaal van kas-op-
name en berichten van Ged. Staten be
treffende het doen van uitgaven op de
begrooting 1939 en houdende goedkeu
ring van raadsbesluiten.
Z.h.st. besluit de raad hierna om de
jaarmarkten welke worden gehouden
op Donderdag na den tweeden Zondag
in Maart en Donderdag na den twee
den Maandag in October, af te schaf
fen, daar er geen belangstelling voor
bestaat.
De heer Brokx wijst er op dat aan
d»t besluit tijdig bekendheid moet wor
den gegeven, daar de jaarmarkten reeds
op verschillende kalenders zijn ver
meld.
De voorzitter zegt dat hij dit zal
doen. Eerst moet echter de beslissing
van Ged. Staten worden afgewacht.
Wanneer de goedkeuring niet tijdig
aanwezig is, zal de volgende jaarmarkt
in Maart nog doorgang vinden.
Met algemeene stemmen wordt be
sloten cm op last van Ged. Staten een
kleine redactioneele wijziging te bren
gen in het in de vorige raadsvergade
ring 'vastgestelde politie-reglement.
In een desbetreffend verzoekschrift
vraagt de gemeente-veldwachter aan
den raad om de hem verleende vergoe
ding van 50.voor het bezit van
een f olitie-hond met certificaat te ver
leenen met terugwerkende kracht, daar
hij direct bij zijn aanstelling in Maart
1938 een politie-hond met certificaat
heeft aangeschaft. Hij had reeds eerder
ten verzoekschrift in willen dienen,
doch op advies van den voorzitter heeft
hij het destijds niet gedaan.
De voorzitter geeft een korte toelich
ting op dit verzoek en zegt daarbij dat
de- veldwachter een uitgestrekte ge
meente heeft te bewerken, zoodat het
bezit van een politie-hond absoluut
noodzakelijk is.
Bovendien is hij uitstekend tevreden
over den veldwachter, die van 's mor-
iiog: Wij zijn steunpilaren voor onze
maatschappij en wanneer het onver
hoopt noodig mocht zijn, kunt L' op
ons rekenen.
Toespraak van <leh Hnïgeihëester.
Wanneer de geüniformeerde leden
ue vereisehte eerbewijzen hebben af
gelegd en de burgemeester den troep
heeft geïnspecteerd, houdt deze een
korte toespraak.
Allereerst wijst hij er op, dat dooi
het verstrekken van een uniform een
lang gekoesterde wenscli in vervul
ling is gegaan en dat hij het daarom
nu het meest geschikte oogenblik
acht, om te wijzen op de plichten, die
liet dragen van deze uniform mede
brengen.
De uniform is natuurlijk op de eer
ste plaats een kleèdingstuk, om hel
lichaam le beschermen tegen het gril
lige Nederlandsche klimaat, maar do
uniform is ook een onderscheidings-
teeken. Wanneer we enkele maanden
verder zijn en we marcheeren door
Waalwijk, weet iedereen, zelfs de
oudste vrouw, dat daar de burger
wacht gaat. Bij openbare verschijning,
weet men, dat men met burgerwach
ters-te doen heeft, die zoonoodig hel
openbaar gezag zullen steunen. De
burgerwacht is dus een onderdeel van
het openbaar gezag en als zoodanig
moet zij ook gezag bezitten. Men
moet evenwel bedenken, dat liet ge
bruik van wapenen slechts het aller
uiterste middel is, dat alleen wordt
aangewend, wanneer alle andere mid
delen hebben gefaald.
Het is noodig, wanneer een burger
wacht er in het openbaar optreedt, dat
hij zich ordelijk en rustig gedraagt en
leeft volgens de voorschriften van
het openbaar -gezag. Wanneer er hulp
noodig is. onverschillig waar, moet hij
op het juiste moment die hulp bieden.
Indien zij dat weten heeft de burger
wacht openbaar gezag, omdat men
weet, dat iedere aldeeling haar uiter
ste plicht zal doen. Wanneer deze ge
dachte ontstaat zal de aanwezigheid
van een burgerwacht al genoeg zijn
om een eventueelen opstand in de
kiem te smoren of te voorkomen en
zeer veel leed, zal hierdoor voorko
men kunnen worden.
Spr. feliciteert de burgerwachters
hartelijk met hun uniform en hoopt,
dat zij het waardig mogen dragen.
Met enkele hartelijke woorden
dankt de heer Meijs den burgmees
ter voor zijn stimulcerende woorden.
gens vroeg tot 's avonds laat hard
werkt, zoodat het hem een genoegen
is dit voorstel te kunnen doen.
Met algemeene stemmen besluit de
raad in dezen zin.
De kermis.
De voorzitter deelt mede, dat hij nog
niet weet of er dit jaar kermis gehouden
zal worden of niet. Dit zal natuurlijk
van de omstandigheden afhangen. B, en
W. willen nu besluiten om in verbin
ding te treden met V. P. te Amsterdam.
Dat is een N.V. die heele kermister
reinen afpacht en er inrichtingen op
exploiteert. Zoodoende heeft de ge
meente geen moeilijkheden met ver
pachtingen.
De heer Zijlmans vraagt of, wanneer
de gemeente het terrein aan V. P. ver
huurd, zij ook nog zeggingschap heeft
wat er zal komen en wat er niet zal
komen.
De voorzitter wil eerst in stemming
brengen of er kermis zal worden ge
houden of niet. De kermis wordt dan
evenwel gehouden met dien verstande,
dat de omstandigheden normaal blijven.
Tegen stemmen de heeren Pruysers,
Zijlmans. Kamp en Verduyn, zoodat
besloten wordt met zeven tegen vier
stemmen om kermis te houden.
De heer Brokx zegt, dat wanneer t
terrein aan V. P. wordfverhuurd, in de
clausule opgenomen moet worden, dat
ook Waspiksche zakenlieden op de ker
mis mogen staan.
De heer Zijlmans bepleit nog om aan
B. en W. over te laten, wat er wel en
wat er niet op de kermis mag komen.
De raad besluit met algemeene stem
men om aan B. en W. over te laten of
het terrein wordt verhuurd aan V. P.,
of dat men de gewone jaarlijksche ver
pachtingen houdt, terwijl B. en W. er
tevens voor zullen zorgen, dat. wan
neer V. P. de terreinen pachtf Waspik
sche menschen zullen worden' toegela-
B>
