Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Aangrijpende pleclghEid op den Grebben
Tennis-Sport-
Artikelen
NAAR SPEET,
R
stc
Voor
NUMMER 46.
WI
ZATERDAG 8 JUNI 1940.
TWEEDE BLAD.
DIT BLAD VERSCHIJNT
WOENSDAG EN ZATERDAG.
Brieven, Ingezonden stukken, gelden,
enz. franco te zenden aan den Uitgever
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden 1.25. Franco per
post door 't geheele rijk 1.40.
UITGAVE:
WAALWIJKSCHE STOOMDRUKKERIJ ANTOON TIELEN.
Telefoon No. 38 Telegr.-Adres: ECHO.
GIRO No. 50798.
Advertentiën moeten Woensdag en
Vrijdag des morgens om uiterlijk 9 uur
in ons bezit zijn.
Prijs der Advertentiën:
20 cent per regel. Minimum 1.50
Reclames 40 cent per regel
Bij contract flink rabat.
Waardige begrafenis der
gesneuvelden.
We lezen in De Tijd
Hoog in de lucht ruischt in der
boomenkruinen een Marche Funèbre
over den doodenakker langs den weg.
Ergens bij de Grebbe rijen zich de
kruisjes op de versch omwoelde aarde
aaneen als een lang en triest getuige
nis van intens oorlogsleed en diep
ingrijpende smart.
Duitschers en N ederlanders, vijfda-
gen lang eerlijke tegenstanders, liggen
als slachtoffers van hun plicht, als broe-
ders^bijeen in de stilte van den dood.
Onzegbaar veel leed ging vanuit de
zen doodenhof over Nederland, leed
om den dood, die zoo fel en bruut
was, leed ook omdat de scheiding zoo
wreed en meedoogenloos was. Het zal
mogelijk velen tot troost zijn deze re
gelen te lezen, die wij met een boor
devol gemoed schrijven, nadat wij in
de rust van een pastoriekamer een on
derhoud hadden met een der priesters,
die aan een groot deel onzer katho
lieke gesneuvelden een kerkelijke be
grafenis bezorgde.
Toen in den nacht van 15 op 16
Mei een Roode Kruis-colonne te Arn
hem gevormd werd, om gewonden te
gaan -.zoeken en dooden te begraven,
heeft men aanstonds gedacht aan de
mogelijke noodzakelijke hulp van pries
ters. Gewonden zouden misschien naast
lichamelijken ook, en waarschijnlijk
eerder, geestelijken bijstand van noode
hebben. Zoo voegden zich bij deze
groep kapelaan J. L. Smulders en een
Arnhemsche dominee. Met groote wa
gens werd door het sombere, nog in
oorlogsstemming levende land gereden
naar de plaats waar de strijd zoo hevig
woedde: de Grebbeberg....
Met tranen in de oogen vertelde
ons kapelaan Smulders van dit gedeelte
van ons land, waar de angstige stilte
gluurde uit leeggebrande huizen en
vanachter zwart geblakerde raamko
zijnen. Niemand had er eenig idee van
weik werk aangepakt moest worden.
Duitsche officieren namen correct de
leiding Duitsche manschappen groe
ven reeds 'breede, langwerpige graf
kuilen. jonge kerels met offervaardig-
hei den van naastenliefde-bezeten-moea
gingen met brancards de bosscheri in,
waar de duistere dood onder het bla
derdek zijn slachtoffer bij tientallen
greep. De gevallenen werden op bran
cards langs den weg gelegd en later
met auto's naar de begraafplaatsen
vervoerd. Daar waren de kapelaan en
de dominee den geheelen dag bezig
met de identificatie der slachtoffers.
Het moet voor de nabestaanden een
troost zijn te weten, dat een priester
bij hun doode jongens geknield heeft,
hen het plaatje van den hals heeft ge
nomen, het zakboekje uit de tuniek,
wellicht den rozenkrans uit den broek
zak heeft gehaald.
Maar grooter en heerlijker gedachte
moet het hun zijn, te weten, dat hun
jongen, hun zoon of verloofde, vader
of man rust in gewijde aarde rust met
den zegen der Moederkerk over het
graf, dat zijn jong lichaam bewaart tot
den dag der opstanding.
Toen op den eersten dag der begra
fenissen de beaardin'g bijna ten einde
was, hebben kapelaan en dominee zich,
doodmoe, even neergezet. Neen, niet
om te rusten, maar om te overleggen
op welke wijze zij de gesneuvelden
een waardige begrafenis konden bezor
gen. Toen is er een auto naar de stad
gestuurd, die het ambtsgewaad van
den dominee en toog met superplie
voor den kapelaan ophaalde. Doodmoe
hebben de Duitsche soldaten later in
het gelid gestaan, doodmoe stonden
de stoere werkers met schop en spade,
doodmoe stonden de Arnhemsche ka
tholieke voortrekkers en al de vele
anderen, die hun tijd en energie gaven
aan dit liefdewerk, dit werk van barm
hartigheid: dooden begraven.
Toen kwam de begrafenis in de open
lucht onder den wijden hemel, die
strak-blauw gespannen over de graven
stond. In de tastbare stilte klonk eerst
het kruisteeken, symbool van ons Ge
loof. Kapelaan Smulders zegende de
donkere aardehune tumulem be-
nedicere dignare, eisque Angelum tuum
députa custodemgewaardig U, dit
graf te zegenen en plaats daarbij Uw
heiligen Engel als wachter....-' Dan
sprak de priester enkele woordenover
den dood die wreed was en over den
wederopstand, die glorievol en stralend
zijn zal.
In uniform kwam, aangedaan, een
Duitsch officier naar voren. Een groot
zilveren kruis versierde zijn borsthij
was veldprediker. Enkele woorden
moesten hem van het hart„Zeven
dagen geleden lagen wij in bitteren
strijd, Hollanders en Duitschers. Nu,
na een week, staan we bijeen in de
vredige rust van den dood." De do
minee lichtte zijn baret en bad het
Onze Vader, waarin het „Uw wil ge
schiede" thans meer beteekenis had
dan ooit te voren. 4
Gods wil te volgen is schoon en
het is een troost voor hen, die geloo-
ven dat Hij alles leidt en bestiert.
Maar wellicht zal het ook een troost
zijn voor hen, die van nabij het oor
logsverlies voelen, dat anderen, vreem
den, zich over hun dooden hebben
ontfermd en hun datgene gegeven heb
ben, wat velen graag zelf geschonken
hadden een kerkelijke begrafenis.
Bijna was de plechtigheid afgeloo-
pen. Het vuurpeleton trad aan en liet
een salvo daveren ver over het land.
Duitsche soldaten stonden stram, maar
plots klonk ontroerend en aangrijpend
uit hun rijen Ich hatt einen Kamera
den.. Drie coupletten zweefden over
de graven, toen was het even stil
heel stil
Requiem aeternam dona eis Domine
et lux perpetua luceat ei.
PROVINCIE
NOORD-BRABANT.
AAN DE BEVOLKING VAN
NOORD-BRABANT.
VERORDENING.
Betrif ft: Verkauf von
bewirtschafteten waren.
Mit sofortiger Wirkung wird den
Geschaftsinhabern verboten, zwangs-
bcwirtschaftete (distribuierte) Waren
an Angehörige der Deutschen Wehr-
inacht zu verkaufen.
Von nun an dürfen solche Waren
nur noch gegen Vorlage einer Bestii-
tigung des betreffenden Wehrmacht-
steiles abgegeben werden.
An die Kominandanturen und Trup-
jienteile ist cine entsprechendc Wei-
sung ergangen.
5 Juni 1940.
Der Feldkommandant
Haefner
Major.
VERORDENING.
Betreft: Het verkoopen van
gedistribueerde waren.
Met ingang van heden is het aan
winkeliers verboden, gedistribueerde
waren aan de leden der Duitsche Weer
macht te verkoopen.
Van nu af aan mogen zulke waren
alléén tegen overlegging van een be
wijs van het betreffende weermachts
onderdeel worden afgegeven.
Aan de Commandanturen en troe-
pendeelen is een dienovereenkomstige
instructie doorgegeven.
5 Juni 1940.
Der Feldkommandant
Haefner
Major.
Een ieder is verplicht deze verorde
ning van den Feldkommandant, be
voegd voor het gebied der provincie
Noord-Brabant, nauwgezet na te leven.
's Hertogenbosch, den 5 Juni 1940.
I)e Commissaris der Koningin
in de Provincie Noord-Brabant,
A. VAN RIJCKEVORSEL.
Aan de Gemeentebesturen in Noord-
Brabant ter verdere bekendmaking.
HOE DE VOGELVANGER
GESTRAFT WERD.
De vogels zijn onze vrienden. Wie
zingen er zo mooi in het bos? Wie
wekken ons met hun mooi gezang? En
wat zou een bos stil en kaal zijn zon
der vogels! Je begrijpt dus dat het
verschrikkelijk lelijk is om vogels te
vangen en te doden. Al vang je ze om
in een kooi te zetten, is het vreselijk.
Ze blijven toch niet lang leven in zo'n
kooi.
Ik had Arnold al zo vaak gezegd dat
hij de vogels met rust moest laten.
Maar hij luisterde niet naar me en deed
toch, wat hij niet moest doen: hij ving
vogels. En wel met een stokje, waarop
lijm gestreken was. Zodoende kwelde
hij de arme dieren onnodig ook. Steeds
vloog er een arm vogeltje tegen de
stok op, bleef aan de lijm kleven en
hoe ineeï hij zich inspande om los te
komen, hoe vaster het arme beest
bleef kleven. Zo braken een heleboel
vogels hun pootjes. Die maakte Arnold
dan dood.
„Arnold", zei ik steeds, „je zult er
nog eens voor gestraft worden!" Maar
Arnold lachte me uit en ging door met
vogelvangen. Maar de straf kwam. Dat
gebeurde zo. De landweg, die door het
hos liep, was pas geteerd. De vracht
auto's die langs kwamen, moesten dan
weer naar links, dan weer naar rechts
uitwijken om niet in de teer te komen.
Arnold was aan een van die auto's
gaan hangen, ook een slechte gewoonte
van hem. Bij een scherpe bocht raakte
hij los envloog naar de andere
kant, midden in de teer! Hij had nog
geboft, niets gebroken. Maar toen hij
wilde opstaandat ging niet.
Het leek wel of hij met duizend han
den aan de teer werd vastgehouden.
Hij kleefde aan de landweg alstot
z'n grote schrik merkte Arnold het
als een vogel aan de lijm!
Er was geen mens in de omtrek te
zien, de werklui waren al naar huis
en zouden niet voor de volgende dag
terugkomen. Het werd donker. at
zou er gebeuren als er weer 'n vracht
auto kwam die een beetje uitweek
dan zouden de wielen over Arnold
heen gaan.
het angstzweet brak den jongen uit.
Hij trok en trok en kreeg door die in
spanning een hand vrijalleen ble
ven een paar stukken vel aan de teer
hangen. Hij gooide z'n pet oj> de grond.
Daar kon hij nu tenminste z'n hand
op zetten. Weer trok hij en trok hij...
de andere hand, de elleboog, z'n schou
der kwamen vrij. Z'n jas, vest en hemd
werden in stukken gescheurd. Daar
hoorde hij een vrachtwagen. Met de
moed der wanhoop trok Arnold zich
van de grond af, rolde eindelijk vrij in
de sloot, juist toen de auto voorbij
reed.
Ik hoef jullie wel niet te vertellen
hoe Arnold er uit zag, met teer be
smeerd, bebloed en met gescheurde
kleren en in zijn ogen nog grote angst.
Het was een harde, maar heilzame
les: hij heeft nooit meer vogels gevan
gen.
F
r A
fl
OM ZELF TE MAKEN
IETS GRAPPIGS.
Voor dat we aan 't werk gaan, zul
len we eerst het een en ander verkla
ren. Als we door een gekleurd glas
kijken, werkt het voor ons oog als een
kleurenfilter. Van het witte licht dat
op het voorwerp valt, filtreert het glas
alle kleuren, behalve z'n eigen kleur.
Als we dus op een wit vel een rode
tekening hebben en daar een groen
vel gelatine over leggen, dan zullen wc
de tekening zonder moeite kunnen
zien. Maar als we een rood vel nemen,
zal de tekening voor onze ogen ver
dwenen zijn. Met een groene tekening
is het omgekeerd. Dit feit willen we
nu bij ons spelletje gebruiken.
We nemen een wit vel papier en
tekenen het eerste voorbeeld over. De
zwarte strepen op het voorbeeld, wor
den rood, de grijze strepen, groen. Als
we nu een stuk rood en een stuk groen
gelatine kopen en dat over de tekening
leggen, dan zien we eerst Frits en
Frans zoals ze zoet uit school komen
en later hoe ze aan het Indiaantje spe
len zijn.
Bij het twede voorbeeld werken we
volgens een andere methode. De lange
Klaas die aardappelen zit te eten is
namelijk gedeeltelijk voor beide plaat
jes te gebruiken. Voor onze truc heb
ben we alleen de schotel met aardap-
pelen, hand met de vork en de buik
nodig.
De tafel, stoel, Klaas z'n lichaam en
de schotel tekenen we zwart, zodat ze
zowel door het rode als door 't groene
papier te zien zijn. Van de grijze delen,
worden de aardappelen, de hand met
de vork en de gewelfde buik met de
hand er op, groen. En zo zien we onze
Klaas vóór en na zijn maaltijd.
Op deze manier kun je allerlei grap-
jiige dingen te voorschijn toveren. Zij,
die goed tekenen, hebben het al heel
makkelijk. Maar ook zij, die niet zo'n
bolleboos zijn, kunnen met een paar
lijntjes iets leuks te voorschijn bren
gen. Anders tekenen we onze ventjes
maar zo mooi mogelijk. Als ze onder
de verschillende kleuren veranderen,
is het plezier nog groot genoeg.
Vaiwijisrlf en Langstraatseie ('urait,
*v.
vx.