50 Jaren 's-Bosch Lage Zwaluwe.
Het spoorweg-jubileum.
groot gedeelte van het vervoer moest
zij afstaan aan het wegverkeer. Het
reizigersvervoer bedroeg de laatste ja
ren een 10 a 1200 reizigers per dag,
terwijl Waalwijk het eenige station
was, dat een goederenvervoer van meer
dan 15000 ton per jaar opleverde. Al
was de spoorweg Lage Zwal uweI)en
Bosch ook bij de hoofdspoorwegen in
gedeeld, veel meer dan locale beteeke-
nis had dit „halve zolenlijntje" zoo
als het heet in spoorterminologie
dus niet, totdat nu plotseling de kan-
De versierde locomotief.
Foto „Het Zuiden".
sen zijn gekeerd en de lijn, na een hal
ve eeuw lang een bescheiden rol ge
speeld te hebben, een belangrijke scha
kel in het spoorwegverkeer geworden
is. Immers, nu de spoorweg Utrecht—
's-Hertogenbosch practisch is uitge
schakeld, heeft het verkeer van Den
Bosch naar Rotterdam, dat grooten-
decls over Utrecht placht te geschic-
den, een anderen weg gezocht en dezen
gevonden in den Langstraat-spoorweg
via Zwaluwe en de Moerdijkbrug.
DE NIEUWE ST. TERESIA-
SCHOOL PLECHTIG INGEZE
GEND EN IN GEBRUIK
GENOMEN.
Een schitterend gebouw, dat in het
nieuwe uitbreidingsplan uitstekend
tot zijn recht zal komen.
Gistermorgen is de nieuwe St. Te-
resia-school voor meisjes plechtig inge
zegend en geopend.
In alle stilte is dit fraaie en indruk
wekkende gebouw tot stand gekomen,
waar de meeste Waalwijkers er mis
schien al wel een glimp van opgevan
gen hebben, maar het toch nog niet in
zijn volle grootschheid vermochten te
aanschouwen. Het is n.l. gebouwd in 't
kader van het nieuwe uitbreidingsplan,
gelegen in het bestek tusschen Stations
straat en Putstraat, juist tegenover de
nieuwe Huishoudschool, waarmee het
volkomen harmonieert. Hard is er aan
den bouw gewerkt, met een voortva
rendheid die bewonderenswaardig aan
doet, wanneer men weet, dat eerst in
April 1.1. de plannen werden goedge
keurd en thans, nog geen half jaar la
ter, de leerlingen er hun onderwijs zul-
memoreert daarbij het belangrijke werk
in deze verricht door Mevr. Jansen en
het gemeentebestuur, waarna door de
aannemers met zoo n groote voortva
rendheid aan de uitvoering daarvan is
gewerkt.
Zoo staan wij thans voor een school
die er zijn mag, zegt spr. Het is 'n mooi
doelmatig gebouw, zonder overdadige
luxe, maar toch zoo dat er alleen van
het bouwwerk zelf al een paedagogi-
schen invloed uitgaat. Z.Eerw. dankt
daarom 't Gemeentebestuur, dat in feite
deze school gegeven heeft, tot welker
totstandkoming ook Mevr. Jansen zoo
veel heeft bijgedragen. Verder dankt
spr. den architect, die een bouwwerk
geschapen heeft, waarvan een bekend
kunstenaar onlangs nog getuigde dat 't
een prachtschool was.
Het is thans met een gerust hart dat
Z.Eerw. deze school kan overdragen
aan de beproefde leiding van de Zus
ters van J.M.J., die het onderwijs hier
op een zoo hoog plan gebracht hebben.
Spr. hoopt dat met Gods zegen, die hij
nog dezen morgen heeft afgesmeekt,
ook in de nieuwe school met nieuwen
ijver gewerkt mag worden tot heil der
De nieuwe St. Teresia
len gaan volgen. Voor deze energie
komt de aannemers, de Gebrs. Struijc-
ken uit Tilburg, met hunne medewer
kers, een woord van lof toe.
Tevens is hier een hulde op zijn
plaats voor den architect, den heer Ed-
mond Nijsten, die met dit gebouw onze
gemeente een sieraad gegeven heeft,
dat nog lang zal kunnen getuigen van
Waalwijks' energie en vooruitgang.
De plechtige inzegening.
Na een plechtige H. Mis in de kapel
der Eerwaarde Zusters, opgedragen
door den Voorzitter van het Schoolbe
stuur. den ZeerEerw. Heer Pastoor H.
Heezemans, begaven de genoodigden
zich naar het nieuwe schoolgebouw,
waar de inzegening zou geschieden.
Hierbij waren tegenwoordig de Edel
achtbare heer Burgemeester, de inspec-
trice van het Lager Onderwijs Mevr.
Jansen, de Algemeene Overste uit
s-Bosch, de Eerw. heer kapelaan Ged-
dcn, het hoofd der school, vertegen
woordigers van School- en Kerkbe
stuur, architect, aannemers, verschillen
de andere uitvoerenden van het gebouw
en 't onderwijzend personeel der school.
Nadat de inzegening had plaats ge
had. nam Pastoor Heezemans t woord.
Z.Eerw. wees er op dat de tijdsom
standigheden als het ware vroegen deze
inwijding zoo stil mogelijk te doen ge
schieden. Dit neemt echter niet weg, dat
spr. als voorzitter van het Schoolbe
stuur hier een kort woord meent te
moeten spreken. Hij moet dan consta-
teeren, dat met de gelukkige voltooiing
en totstandkoming van deze nieuwe
school, een goed werk is verricht in het
belang van de R.K. jeugd van Waal
wijk. Spr. gaat dan de totstandkoming
van de plannen voor den bouw na en
lagere meisjesschool.
Foto „Het Zuiden".
Waalwijksche jeugd.
Namens het gemeentebestuur bood
vervolgens burgemeester Moonen zijn
hartelijke gelukwenschen aan met de in
gebruikneming van de nieuwe school
en verklaarde deze voor geopend.
Mevr. Jansen zeide dat de behoefte
aan deze school reeds lang bestaan
heeft, maar eerst door de stichting van
een U.L.O. school met een stijgend aan
tal leerlingen, werd die behoefte werke
lijk urgent. Spreekster feliciteert het
Hoofd der school en het onderwijzend
personeel, dat in deze school zal mogen
werken en de leerlingen, die er het on
derwijs zullen volgen en spreekt de
hoop uit dat dit onderwijs zal mogen
strekken tot meerdere kennis en vor
ming der katholieke meisjes.
De architect sprak nog enkele dank
woorden voor het in hem gestelde ver
trouwen.
De Algemeen Overste sloot daarop
de rij der spreeksters en sprekers met
hare vreugde over de totstandkoming
1 van dit fraaie gebouw uit te drukken.
Hierna werd de eerewijn aangebo
den en was deze plechtigheid geëin
digd.
De inrichting van het gebouw.
Wanneer wij dit schoolgebouw van
binnen en van buiten eens nader bekij
ken, dan valt ons de bijzonder doelma
tige inrichting er van op, die zoo geheel
tot in de kleinste bijzonderheden is aan
gepast aan de belangen der schoolgaan
de jeugd. Letterlijk niets is daarbij te
wenschen overgelaten.
Naar buiten maakt het gebouw een
indruk van frischheid en degelijkheid,
eischen die aan iedere school gesteld
moeten worden, maar waaraan in de
oudere gebouwen nogal een en ander
mankeert.
De hoofdingang is aan de Oostzijde.
In den gevel zijn hier tal van ramen
aangebracht, die een overvloedig licht
werpen in den langen corridor, waar
aan de drie laagste klassen gelegen
zijn. Ieder van deze klassen heeft aan
beide zijden weer groote ramen, zoo
dat steeds een overvloed van natuurlijk
licht naar binnen stroomt.
Wanneer wij dan door den hoofd
ingang binnentreden, vinden wij
aan onze linkerzijde enkele kleinere
vertrekken, die dienst doen als spreek
kamer, leerkrachtenkamer en keuken.
Een gang scheidt deze vertrekken van
elkaar en moet feitelijk in de toekomst
dienst doen als communicatie met een
U.L.O.-school, met welke stichting in
het project is rekening gehouden, zoo
dat uitbreiding in dien zin, naar 't Zui
den, steeds mogelijk is.
De ruime hal is evenals de lange gan
gen van bruine tegels voorzien en geeft
aan de Westzijde toegang tot de speel
plaats. Een breede trap voert hier te
vens naar boven. Zooals gezegd, zijn
beneden de drie laagste klassen onder
gebracht, die ieder op den gang uitko
men en tevens onderling met elkaar in
verbinding staan, terwijl de onderwij
zeres van de derde klas tevens door een
apart raam toezicht kan houden op de
toiletten.
Die gang is iets bijzonders. De archi
tect heeft zich daarbij voor vragen ge
plaatst gezien, die om een oplojj'ng
vroegen, die moeilijk te vinden was. Het
pleit voor zijn kunde, dat hij er echter
in mocht slagen den goeden weg te vin
den, die als voorbeeld gesteld kan wor
den voor alle scholen.
Steeds stuit men immers op de moei
lijkheden van vervelende kapstokken,
openslaande deuren, die den argeloozen
voorbijganger soms een opstopper kun
nen geven, groote kasten die de sym-
„metrie verstoren enz. Al deze bezwaren
zijn hier op practische, we zouden haast
zeggen ingenieuse wijze ondervangen.
De afscheiding tusschen corridor en
lokalen is namelijk zoodanig dat alles
daarin kan worden ondergebracht. De
deuren vallen geheel in dezen muur en
vormen, zelfs als zij geheel open zijn,
geen obstakel. De kapstokken zijn in 'n
ruimte, die speciaal in den muur is vrij
gehouden, ondergebracht, terwijl de
centrale verwarming door speciale
roosters, onder deze kapstokken, haar
warme lucht kan afgeven, hetgeen het
voordeel heeft dat de eventueele natte
kleertjes der kinderen tijdens de lesu
ren kunnen drogen. In de klassen val
len de kasten tevens geheel in den muur
en zijn daarom geen uit den toon val
lende sta's in den weg meer. Iedere klas
heeft nog een apart fonteintje.
Als een bijzonderheid mag wel wor
den aangemerkt, dat alle klassen een
andere kleur hebben. Bij overgang ko
men de kinderen dus niet meer in een
lokaal dat er precies eender uitzag dan
het vorige. Neen, nu kunnen ze zeggen,
ik ga naar de rose klas, of de gele, of
de groen enz.
Achter in het gebouw zijn de
toiletten ondergebracht, terwijl hier een
secundaire trap naar boven gaat, die
echter uitsluitend als brandtrap bedoeld
is.
Boven bevinden zich nog vier klas
sen. Drie boven de ondergelegen loka
len en een boven de hiervoor genoemde
dienstvertrekken.
We mogen gerust zeggen dat deze
nieuwe school op de opvoeding der
jeugd stimuleerend moet werken, al is
het jammer, zooals de architect zeide,
dat decoratieve en andere kunstenaars
voor cfergelijke projecten zoo weinig
emplooi vinden. Hoe aardig zou 't niét
zijn, als enkele zinnebeeldige schilde
ringen of boetseèrwerk op de thans
kale muren, of gebrandschilderde ra
men, het voorstellingsvermogen der
jeugd konden prikkelen.
Misschien dat dit mogelijk is in de
toekomst, als geschenk aan de nieuwe
school uit een of andere bron.
De verschillende voornaamste mede
werkers aan den bouw waren:
Aannemers: Gebrs. Struijcken, Til
burg; Verwarmingsinstallatie: Burgers'
Verwarmings—-industrie, Eindhoven;
Schilderwerk: H. v. Stappershoek, Til
burg; Electriciteitsinstallatie: H. v. d.
Heuvel, Elem, Waalwijk; Smeedwerk:-
Gebrs. de Ronde, Waalwijk; Kopersla-
gerswerk: J. Zeegers, Waalwijk.
PROPAGANDA. EN
OPENINGSVERGADERING VAN DE
KATHOLIEKE ARBEIDSTERS
VROUWENORGANISATIE.
Zondagmiddag hield de K.A.V. haar
Propaganda-middag als opening van
het Winterprogram.
Deze middag werd verzorgd door de
K.A.J.V. met aardige tooneelstukjes en
de K.M.J.V. met een goed mandoline
orkest. Alles stond onder leiding van
de dames v. d. Houdt en Verwiel. De
meubels voor het tooneel waren wel
willend afgestaan door de Kofa.
In haar openingswoord sprak de
presidente er haar spijt over uit dat
de uitgenoodigde niet-leden in zoo
weinig getale waren opgekomen. De
eigen leden waren allen present.
Spreekster sprak een woord van
welkom, speciaal tot den Eerw. Advi
seur Kapelaan Völker en de dames
Vijftig jaren rijdt ons treintje in de Langstraat op en neer
en verzorgde al die jaren hier het reizigersverkeer.
'n Halve eeuw lang deed hij puffend voor ons allen trouw zijn best
werkte mede aan de welvaart van ons Brabantsche gewest.
Wel bracht hij door 't vele stoppen soms zijn klanten tot chagrijn
en zij noemde het dan smalend hier, de halve-zolen lijn 1
Maar voor ons was al die jaren toch het treintje niet zoo beroerd
hoeveel leder, hoeveel schoenen heeft hij in dien tijd vervoerd.
Onze Jubilaris kreeg ook - concurrentie in zijn bestaan
heeft zelfs eventjes in Utrecht op de zwarte lijst gestaan,
tot door d'oorlogshandelingen de groote lijnen zijn versperd,
waardoor het gesmade lijntje plotseling onmisbaar werd.
Want bij dag en nacht nu davert d§ zwaar beladen kolentrein,
met zijn kost'bre last naar Holland langs de »halve-zolen-lijn«
en zoo bracht de Jubilaris prachtig uitkomst hier zoo waar
voor dat feit alleen verdiend hij nu, wéér minstens vijftig jaar 1
Niet omdat hij nou zoo snel is of niet eens wat achterbleef,
maar in al die vijftig jaren was hij steeds bereid en »seef«
H. van Engelen.
v. d. Houdt en Verwiel met hare mede
werksters, waarna zij er de aandacht
op vestigde, dat leden zich aan de wijk
boden kunnen opgeven voor het vol
gen van een kook- en waschcursus,
beide bestaande uit drie lessen a 10
cent per les.
Hierna begon het amusante gedeel
te van den middag. De Katholieke Mid
denstands Jeugd Vereeniging bracht
een prachtig mandoline-concert ten
gehoore. Een mooi tooneelstukje, ten
beste gegeven door de K.A.J.V., n.l. „De
levende etalagepop", viel zeer in den
smaak. Ieder speelde z'n rol voortref
felijk en er werd dan ook flink ge
lachen.
Na de pauze nam de Eerw. Adviseur 't
woord. Deze drukte zijn spijt er over
uit dat mej. Rcijntjes niet bij deze
opening aanwezig kon zijn. Zijn Eerw.
wijst er op dat er sedert de laatste
ledenvergadering in de tijdsomstandig
heden veel veranderd is. Er zijn leden
die zoo gauw geneigd zijn hun hoofd
te laten hangen en zich overal van te
rug willen trekken. Dat is verkeerd.
Ook in deze moeilijke dagen moet men
georganiseerd blijven, anders begrijpt
men den geest van de K.A.V. niet. Het
gezin is de kern van de samenleving.
De moeder van het gezin is de spil
waar alles om draait.
Veertig jaar heeft de R.K.W.V. ge
werkt. maar één ding had ze vergeten,
EEN OSSENAAR DOOD
GESTOKEN.
De vermoedelijke dader had zelf ook
een steekwond.
In den nacht van Zaterdag op Zon
dag deed de heer Leijen te Oss een
verschrikkelijke ontdekking. Omstreeks
middernacht hij keerde van den
luchtbeschermingsdienst huiswaarts
vond hij op de stoep van een café een
man liggen, wiens kleeren met bloed
waren bedekt. Bij nader onderzoek
bleek de man dood te zijn. De heer Leij
en herkende in hem zijn buurman M.
den Brok.
De vinder deed aangifte bij de poli
tie en ook werd een medicus gewaar
schuwd. Deze constateerde dat De
Brok overleden was tengevolge van een
messteek in zijn hart.
Onder leiding van den inspecteur van
politie Kniepstra, begon het onderzoek.
De personen, die in den loop van den
Zaterdagavond het bewuste café, waar
de verslagene was gevonden, hadden
bezocht, werden op het politiebureau
aan een verhoor onderworpen en uit de
diverse getuigenverklaringen kwam
'aan het licht, dat in het café dien avond
niet was gevochten. Wel had de ver
slagene met eenige vrienden een poos
je in de herberg doorgebracht, doch het
gezelschap had het café welgemoed
verlaten. Gezamenlijk heeft men zich
toen naar de woning van zekeren v. E.
aan de nabijgelegen Teugenaarstraat
begeven en daar zou twist zijn ontstaan
met een bewoner.
Bij het onderzoek maakte men ge
bruik van de speurderscapaciteiten van
den rijkspolitiehond van brigadier der
rijksveldwacht v. d. Vijver uit Heesch.
Het spoor leidde naar Van E., die zelf
ook een steekwond bleek te hebben.
Het verhoor waaraan Van E. werd
onderworpen leidde tenslotte hij leg
de verscheidene tegenstrijdige verkla
ringen af tot zijn arrestatie.
Zondagmiddag is het parket uit
s-Hertogenbosch op de plaats des on-
heils aangekomen, teneinde zich van de
situatie op de hoogte te stellen. Het lijk
van den verslagene is door de justitie
in beslag genomen en naar het St. An
na ziekenhuis ter plaatse overgebracht,
waar Zondagmiddag sectie werd ver
richt door de doktoren Hesseling en
den Hartogh.
De verdachte te Eindhoven
aangehouden.
Op verzoek van den burgemeester
van Oss heeft de recherche te Eindho
ven een man aangehouden verdacht
van den Zaterdag te Oss gepleegden
n.l. ook de vrouw in de organisatie le
betrekken. Nu dit tot stand gekomen
is, moeten we samen optrekken en sa
men bouwen aan de Nieuwe Gemeen
scha]).
Hierna memoreerde Zijn Eerw. nog
wat de K.A.V. op z'n prograqj gehad
beeft en wat nog uitgewerkt zal wor
den in de R.K. Huishoudschool, die
Zijn Eerwaarde ook warm aanbeval,
vooral in dezen tijd van zuinigheid en
distributie. In November zal de Eerw.
Rector Morel komen spreken over al
les wat voor de K.A.V. van belang is.
tn December komt weer de Kerstavond
en in Januari weer de Jaarvergadering.
Spreker spoorde allen aan om niet
alleen lid, maar ook propagandiste te
zijn.
Hierna kwam de K.A.J.V. weer op
de planken met een kluchtig stuk, n.l.
„Boerin Jans op de Kostschool". Het
lachen was niet van de lucht.
Hierna kwam nog het leuke stuk:
„Nederlandsch Werkelijke Schuld".
Ook dit werd een groot succes, getuige
hel dankbaar applaus op het eind.
Hierna werden bij monde van de
voorzitster bloemen aangeboden aau
de dames v. d. Houdt en Verwiel voor
het prachtige werk dat onder hun lei
ding tot stand gekomen is, waarna
door de presidente deze geslaagde mid
dag op de gebruikelijke wijze gesloten
werd.
moord. De man is ter beschikking van
de Ossche politie gesteld.
De verdachte, de 23-jarige gehuwde
arbeider W. v. E., is afkomstig uit U-
den en woont sedert een tweetal jaren
met zijn vrouw en kind aan de Teuge
naarstraat te Oss. Op den fatalen Za
terdagavond heeft de verslagene, de
40-jarige ongehuwde arbeider M. den
B„ eenige leden van den Opbouw-
dienst, die hij toevallig op straat had
ontmoet, uitgenoodigd, om met hem 'n
bezoek te gaan brengen aan de echtge-
noote van Van E. Toen het gezelschap
aan de woning van Van E. aanklopte,
opende de heer des huizes de buiten
deur en ontving het gezelschap in het
portaal.
Van E'. was in het geheel niet op dit
nachtelijk bezoek gesteld. Woedend ge
lastte hij zijn bezoekers onmiddellijk te
verdwijnen. Dit was echter niet naai
den zin van Den B. Het kwam tot een
twist, gevolgd door een handgemeen
buiten op straat. Intusschen waren de
anderen er vandoor gegaan, daar zij
klaarblijkelijk van deze ruzie weinig
goeds verwachtten. Van beide zijden
werden er eenige klappen uitgedeeld,
totdat Den B. zich verwijderde. Het
schijnt dat Den B. zich toen naar de
ouderlijke woning aan den Berghem-
scheweg heeft begeven, om daar een
wapen te halen; althans, toen hij ca.
een uur later op de stoep van het café
aan den Berghemscheweg levenloos
werd gevonden, had hij een oud model
kort sabeltje in zijn hand.
Ook van E. schijnt met den afloop
van den twist niet tevreden te zijn ge
weest, en hij begaf zich eenigen tijd la
ter eveneens naar buiten gewapend met
een scherp mes. Daarna moeten de
mannen elkaar ontmoet hebben op het
paadje, dat van den Berghemscheweg,
achter café v: d. W., naar de Teuge-
naarsstraat leidt.
In het maanlicht moet toen, op deze
stille plek, tusschen de twee tegenstan
ders een vechtpartij zijn geleverd waar
bij Den B. een doodelijken steek in het
hart opliep,, terwijl v. E. minder ernstig
door een steek in de zijde werd ge
kwetst. Vervolgens moet Den B. zich
tóen naar de ouderlijke woning hebben
willen begeven, die slechts op korten
afstand van de plaats van de vechtpar
tij gelegen is. Hij is toen niet verder
gekomen dan café v. d. W., waar hij
op de stoep is gestruikeld^en den geest
heeft gegeven.
De vermoedelijke dader blijft nog
steeds het hem ten laste gelegde ont
kennen, doch de verschillende getui
genverklaringen zijn zeer bezwarend.
De verdachte'zal ter beschikking van
den Officier van Justitie te 's-Hertogen
bosch worden gesteld.