SPORT.
Couranten-reclame
NIET TE VERVANGEN.
UIT DE PERS
vooral in een
veel gelezen
plaatselijk" en
streekblad is
ONTSLAG VAN DEN BURGE
MEESTER VAN GOUDA.
w. s. c.
PELLENAARS WINT TE OOSTERHOUT.
B. en W. hebben den raad medege
deeld, dat bij besluit van den wnd.
rijkscommissaris voor het bezette Ne-
derlandsche gebied d.d. 19 April 1941
onmiddellijk ingaand ontslag is ver
leend aan mr. dr. K. F. O. James als
burgemeester dezer gemeente.
KOFFIEBON 18 TWEE WEKEN
VERLENGD.
Op 5 Mei geeft echter een nader aan
te wyzen bon recht op een rantsoen.
In verband met het in den handel
brengen van het koffie-surrogaat
wordt koffiebon 18 verlengd t/m 11
Mei.
In den vervolge wordt de duur der
distributieperiode gesteld op vier in
plaats van zes weken. Hel rantsoen
bedraagt dan 40 gr. thee of 250 gr.
koffiesurogaat per vier weken.
Teneinde de overgang te vergemak
kelijken begint 5 Mei a.s. een nieuwe
periode, die drie weken zal duren.
DE SCHOLEN OP 1 MEI.
De secretaris-generaal van het de
partement van opvoeding, wetenschap
en cultuurbescherming deelt mede:
Aan de hoofden van alle onderwijsin
stellingen wordt de opdracht gegeven
om op 1 Mei aan die leerlingen, wier
ouders daartoe schriftelijk aan het
hoofd der school te kennen geven, vrij
te verleenen.
REORGANISATIE DER
WERKVERRUIMING.
Over eenigen tijd zullen groote ver
anderingen aangebracht worden in 't
thans bestaande systeem van de werk
verruiming. Deze reorganisatie zal, in
het algemeen gesproken, deze strek
king hebben, dat de werkverruiming
practisch een vrij bedrijf wordt. Tal
van oude wenschen, welke op het ge
bied van de werkverruiming beston
den, zullen daarbij verwezenlijkt wor
den en allerlei reeds langen tijd be
staande grieven worden in het nieuwe
stelsel verwijderd.
Het M.V.V. heeft bij de voorberei
ding van deze reorganisatie een be
langrijk aandeel; van den aanvang is
het bij de desbetreffende maatregelen
ingeschakeld en aan den nieuwen op
zet geeft het zijn volle energie.
Van de zijde van het M.V.V. deelde
men ons tevens mede dat ook veran
deringen te wachten zijn in de regeling
der geldelijke vergoeding voor arbei
ders in geval van werkloosheid. Het
M.V.V. is van meening, dat er in dit
opzicht belangrijk sociaal werk gedaan
kan worden; het heeft dan ook maat
regelen in sturie, welke beoogen de
wijze, waarop werklooze arbeiders in
financieel opzicht behandeld worden,
te verbeteren.
LEVENSMIDDELEN EN VERVOER.
Er komen 61 bevoorradingsplaatsen
in ons land.
In verband met de noodzakelijkheid
om het vervoer te concentreercn is 't
noodzakelijk over te gaan tot disloca
tie van de voorraden, om te zorgen
voor eenige reserve-voorraden levens
middelen in verschillende plaatsen van
ons land. Men heeft thans, naar het
Ned. Weekblad voor kruidenierswaren
meldt, 01 bevoorradingsplaatsen geko
zen op zoodanige wijze, dat geen plaats
in Nederland meer dan 25 K.M. van
zoo'n bevoorradingsplaats is gelegen.
Hel ligt in de bedoeling van het cen
traal distributie-kantoor te zorgen
voor het vervoer van de fabrieken naar
de bevoorradingsplaatsen. De verdere
distributie moet geschieden door de
zorg van plaatselijke handelaren, die
daarbij rekening moeten houden met
het feit, dat het verdere transport met
paard en wagen moet geschieden.
Er zal worden overgegaan tot dis
locatie van de volgende artikelen:
peulvruchten, rijst, vermicelli, maca
roni, puddingpoeder, suiker, thee, gort,
havermout, stroop, jam, appelstroop,
kaas, zeeppoeder, zout en lucifers.
Men moet het niet zoo zien, dat de
goederen in de eerste plaats op <51
plaatsen uitsluitend te beschouwen als
plaatsen, waarheen het vervoer door
de overheid wordt gegarandeerd. Men
zal van deze aanvoerplaatsen uit zeil
moeten zorgen voor het vervoer naar
het eigen pakhuis.
Van de genoemde artikelen zal de
dislocatie vermoedelijk hel eerst ge
schieden voor havermout en gort.
N. V. B.
Uitslagen van Zondag:
Af deeling IV. Eerste klasse.
NACLimburgia
BoermondBW
NO ADHelmond
EindhovenMVV
Tweede klasse C.
PicusSVD
ESV—TOP
Brabant iaHelmondia
WSC—De Valk
W i 1 h e 1 m i n aR KT V V
KolpingNevelo
Derde klasse I.
2—1
2—2
2—2
6—
4—2
3—3
1—0
1—2
0—2
4—3
BaardwijkSarlo
Gu dokSET
OisterwijkRWB
Derde klasse K.
BredaDESK
EKCBoeimeer
RACRoode Ster
Vierde klasse I.
WSC 2Veersche Boys
RKC 2—Sporters 1923
Eerste klas.
■Ob,
3—4
1—1
3—2
1—6
0—3
2—3
afg.
4—2
Thans is hier ook het pleit om de laat
ste plaats beslecht. Limburgia is daarvan
het slachtoffer geworden, zij het op het
nippertje, want zij heeft zich in den uit
wedstrijd tegen NAC kranig geweerd en
slechts met 21 verloren. Roermond en
Helmond wisten nog juist het veege lijf
te redden, door gelijk te spelen, resp. te
gen BW en NOAD. Vooral Helmond mag
daarbij van geluk spreken, want hadden
de Tilburgers het wat nauwer genomen,
zeker zou het wat anders dan een gelijk
spel geworden zijn. Eindhoven besloot
het seizoen met een ondubbelzinnige G0
overwinning op MVV.
De stand is:
PSV 22 15 3 4 33 63—27
LONG A 22 13 4 5 30 52—31
Juliana 22 12 5 5 29 67—37
NAC 22 10 6 6 26 46—36
MVV 21 7 6 8 20 33 39
BW 19 7 4 8 18 30—34
NOAD 22 9 3 10 21 42—51
Eindhoven 22 8 4 10 20 48—44
Willem II 20 7 3 10 17 36—39
Helmond 22 5 5 12 15 28—55
Roermond 22 4 7 11 15 33—71
Limburgia 22 5 4 13 14 3141
Tweede klasse C.
Het begint hier in de onderste regio
nen ook danig te nauwen. Tenminste, de
katten in het nauw, zijn bezig hun dolle
sprongen te maken en dan komen er ver
rassingen uit de bus, die men niet voor
mogelijk had gehouden. Wat te zeggen
bijv. van de 02 overwinning van RK
TVV bij Wilhelmina? De Tilburgers zul
len dit zeker als een kostbaren buit be
schouwen. Ook Nevelo deed alle moeite
den dans te ontspringen en er werd dien
tengevolge met slechts 43 van Kolping
verloren, terwijl Brabantia met 10 den
buit thuis hield ten koste van Helmondia.
WSC moest toezien, dat de Valk met 12
de puntjes meenam. Het wordt oppassen
voor de Zwarthemden, al geeft het ver
toonde spel reden tot tevredenheid. ESV
en TOP deelden de punten, maar het kan
den Eindhovenaren toch niet meer hel
pen. Picus is thans bijna kampioen. Van
SVD werd met 42 gewonnen en er kan
de geelhaadjes nu niet veel meer gebeu
ren.
Picus 24 17 6 1 40 92—28
Kolping 22 14 4 4 32 7043
Wilhelmina 25 13 2 10 28 6150
De Valk '23 10 7 6 27 55—38
Helmondia 23 9 6 8 24 61—46
Schijndcl 22 8 6 8 22 5046
SVD 22 8 5 9 21 42—44
Zwaluw 22 8 5 9 21 4157
Nevelo 26 9 3 14 21 49—62
Brabantia 21 7 5 9 19 3436
WSC 23 8 3 12 19 49—58
RKTVV 23 7 5 9 19 34—36
TOP 22 7 3 12 17 37—74
ESV 24 4 2 18 12 33—75
Derde klasse I.
De groote verrassing.
Wie had kunnen denken, dat zoowel
SET als RWB hun fraaie kansen teniet
zouden doen, had men voor niet goed
wijs verklaard. Toch is het zoo geloopen,
met dien verstande dat RWB geheel is
uitgeschakeld, door een nederlaag tegen
Oisterwijk en SET nog een miniem kans
je heeft in den vorm van een beslissings
wedstrijd tegen RKC. De Combinatie kan
overigens met den gang van zaken meer
dan tevreden zijn, want het zal niet dik
wijls zfjn voorgekomen, dat Fortuna een
club zoo goed gezind blijkt te zijn.
Baardwijk besloot het seizoen met een
43 nederlaag tegen Sarto. Toch kunnen
de geel-zwartcn met dit seizoen tevreden
zijn, zij hebben zich over alle linies kra
nig geweerd en mogen thans van een wel
verdiende rust genieten.
De stand is:
SET 16 9 3 4 21 59—29
RKC 16 9 3 4 21 46—28
RWB 15 8 2 5 18 52—37
Baardwijk 16 9 0 7 18 4339
Sarto 15 7 2 6 16 32—36
Pazo 16 6 2 8 14 37—43
Zalt bommel 14 5 1 8 11 2335
Oisterwijk 15 4 2 9 10 3047
Gudok 14 3 2 9 8 28—46
Derde klasse K.
DESK had met Breda geen moeite en
staat weer wat nauwer bij het kampioen
schap. Verrassend is de 23 nederlaag
van RAC tegen Roode Ster. Boeimeer won
met 03 van EKC.
De stand is:
DESK 18 13 3 2 29 80—19
DNL 19 14 1 4 29 64—28
Groen Wit 17 11 3 3 25 66—32
WVO 18 11 3 4 25 58—37
SCO 16 10 3 3 23 59—23
Boeimeer 14 7 1 6 15 4636
RAC 15 5 2 8 12 41—49
Dongen 18 5 2 11 12 37—49
Roode Ster 18 5 1 12 11 37—77
Breda 18 2 2 14 6 27—79
EKC 19 1 1 17 3 21-103
W.S.C.De Valk 1—2.
Het is WSC niet mogen gelukken, de
kostbare puntjes in eigen huis te houden.
Na een goed gespeelden en spannenden
wedstrfjd moesten de Zwarthemden met
12 het loodje leggen en mede door deze
nederlaag is haar positie weer in gevaar
gekomen. ESV is definitief tot de laatste
plaats gedoemd, maar de voorlaatste
plaats is even gevaarlijk en de strijd daar
om is nog niet uitgemaakt. Het zijn RK
TVV, TOP en WSC die daar nog naar
solliciteeeren, zij het niet geheel en al uit
vrijen wil. Daarenboven is er Nevelo nog,
dat reeds is uitgespeeld en slechts 2 pun
ten meer heeft, dan de drie genoemde
clubs, die nog drie of meer wedstrijden
voor den boeg hebben. Behalen deze laat-
sten uit deze drie wedstrijden (TOP nog
vier), drie of meer punten, dan zijn zi
veilig. Dit moet o.i. mogelijk zijn. WSC
heeft daarbij het voordeel, dat zij nog af
kan rekenen met TOP, dat hier op be
zoek komt. Wordt die wedstrijd gewon
nen, dan kan zij zich. eveneens praciiscli
wel veilig achten.
Het competitie-einde biedt hierbij dus
nog spanning gendeg.
Wat den wedstrijd tegen De Valk be
treft, WSC kan daarover tevreden zijn.
Al werd dan verloren, het vertoonde spel
mocht er zfjn en de Waalwijkers waren
zeker niet de mindere van hun gasten.
Het zegt zoo bijvoorbeeld genoeg, dat alle
doelpunten uit corners gescoord werden.
Daaruit spreekt duidelijk het volkomen
veldevenwicht van beide partijen. Boven
dien mag daarnaast gerust verklaard
worden, dat de#doelman der Valken, den
wedstrijd in feite voor zijn club gewon
nen heeft. Hij was dezen middag in uit
zonderlijken vorm en schier niet te pas-
seeren, waar nog bij komt, dat hij een
pootig en goed backstel voor hem had,
alzoo een achterhoede, die in staat is de
gevaarlijkste voorhoede in bedwang te
houden. Zooals gezegd speelde WSC een
uitstekenden wedstrijd, wij hadden trou
wens tegen De Valk niet anders ver
wacht. Toen de linksbinnen der gasten
na ongeveer twintig minuten uit een cor
ner zijn club de leiding gaf, was dit voor
de WSC'ers geen reden om stil te zitten
en toen zij nauwelijks vijf minuten later
ook zelf een corner te nemen kreeg, wist
Brok die op fraaie wijze door middel van
een kopbal in een doelpunt om te zetten.
Beide partijen werkten hard om den
stand weer in hun voordeel te verande
ren. Br werd uitstekend gespeeld en het
spel ging vlot van doel lol doel. Aanvan
kelijk wisten de achterhoeden echter het
gevaar te bezweren en wij meenden met
gelijken stand reeds de rust te zien in
gaan, toen De Valk juist voor half-time
een corner kreeg toegewezen. Deze werd
goed genomen, maar onvoldoende weg
gewerkt, waardoor de rechtsbinnen ge
makkelijk kon doelpunten.
Na de hervatting zette WSC alles op
alles om den achterstand in te halen.
Herhaaldelijk verkeerde de Valk achter
hoede in een precaire positie, maar haar
doelman wist op de onmogelijkste wijze
het gevaar te bezweren. De Zwarthemden
kwamen echter telkens weer terug, ge
stuwd door een prima werkende midden
linie waar Roxs vooral de stuwende
kracht was en een volmaakte partij speel
de. Lavrijsen was echter niet te genaken.
Nog kort voor het einde probeerde WSC
het met een stormachtige massa-aanval
en ieder rekende het machtige schot on
der in den hoek van Ad de Jongh reeds
tot een doelpunt, maar ook dit gevaar
wist de doelman der gasten op fenome
nale wijze te bezweren. WSC moest met
een nederlaag genbegen nemen.
R. W. B.
Oisterwijk—II.W.B. 3—2.
Had men gehoopt deze ontmoeting
weer met een vrijwel volledig elftal te
kunnen aanbinden, het heeft niet zoo mo
gen zijn. Reeds na enkele minuten moest
de linkshalf zich laten vervangen, terwijl
ook de rechtsbinnen beter had gedaan
om zich te laten vervangen inplaats van
op halve kracht mee te doen, zijn hou
ding is niet alleen sterk af te keuren,
maar is ook niet in het belang van de
vereeniging. Ten slotte moest RWB ook
haar midvoor Jac. Treffers missen die
door verandering van werkkring voor-
loopig niet beschikbaar is. Toch willen
wij niet beweren dat dit de oorzaak is
van de nederlaag, ook de arbiter hielp
hier aan mede, al willen wij niet bewe
ren, dat hij opzettelijk RWB benadeelde.
Zoo keurde hij een dpor RWB zuiver ge
scoord doelpunt af, terwijl hij aan Ois
terwijk een doelpunt toekende dat zeer
dubieus was. Over den wedstrijd zelf
kunnen we kort zijn.
Reeds spoedig bleek dat Oisterwijk
haar huid zoo duur mogelijk zou verkoo-
pen, zij ondernemen enkele overrompe
lende aanvallen, waaruit haar linksbui
ten weet te scoren als de RWB-rechts-
half mist. Niet ontmoedigd valt RWB
aan, aanval op aanval volgt, doch op
wonderbaarlijke wijze ontsnapt het Ois-
terwijk-doel enkele malen aan doorbo
ring. Bij een uitval krijgt Oisterwijk een,
hoekschop te nemen terwijl de rechtsbin
nen den RWB-doclman ongeoorloofd aan
valt, kopt hun midvoor in, ondanks het
protest der RWB'ers kent de scheids
rechter dit doelpunt toe 20. Nog voor
de rust slaagt RWB erin tweemaal te
scoren doch een doelpunt wordt ten on
rechte niet toegekend 2l.
Na de hervatting is RWB steeds in den
aanval geweest, zij krijgen echter geen
moment vrij spel, toch kunnen doelpun
ten niet uitblijven. Nadat tot tweemaal
toe de paal een doelpunt heeft voorko
men, is het ten slotte Leo Verheij die met
een goed schot gelijk maakt 22. Enkele
minuten voor tijd een vrij onschuldige
Oisterwyk-aanval, welke wordt besloten
met een ver schot, de RWB-linkshalf wil
den bal opvangen, doch via zijn lichaam
springt de bal onhoudbaar voor doelman
Snels in 't doel. RWB speelt thans een
verloren wedstrijd, zoodat de Oisterwij-
kers haar voorsprong kunnen handhaven.
BAARDWIJK.
De Baardwijkploeg heeft het seizoen
niet op die wijze besloten, zooals ver
wacht werd. Met een 34 zege keerde
Sarto huiswaarts. Wij zullen de laatsten
zijn om op deze plaats een aanmerking
te maken op het beleid van den scheids
rechter. Deze krijgt immers gewoonlijk
de schuld. Doch zooals de scheidsrech
ter, ook een Tilburgenaar. Zondag lloot
is nimmer goed te praten. Deze had n.l.
zooveel met zijn stadgenooten op dat hij
dezen de overwinning cadeau heeft ge
daan. Meer dan deze enkele woorden
willen wfj hierover niet zeggen.
Beide elftallen hebben, uitgezonderd
het laatste kwartier, aardig voetbal .te
zien gegeven, met de thuisclub iets in de
meerderheid. Vooral na de rust, toen de
geel-zwarten den sterken wind tegen had
den, speelden zij goed, en oefenden een
zware druk op het Sarto-doel uit.
De eerste aanval is voor de zwart-wit-
ten terwijl in het volgende moment de
verdediging der bezoekers reeds moet
ingrijpen. Het spel gaat snel van doel tot
doel. De aanvallen der Baardwijkenaren
zijn iets talrijker. Na circa 20 minuten
spelen* doelpunt Sarto voor de eerste
maal. In de volgende minuut is het ech
ter weer gelijk door centervoor Verhey-
den. Kort daarop geeft De Ronde zijn
club de leiding uit een scrimage voor het
doel 2l. Voor de rust komt er in dezen
stand geen verandering meer.
In de tweede helft is het samenspel
der thuisclub beter dan voorheen. De
aanvallen worden goed opgebouwd en
menigmaal ontkomt het doel der Tilbur-
genaren aan een dorboring. Toch duurt
het nog even voordat J. Verheyden er
3l van maakt. Deze voorsprong is niet
van langen duur. Wanneer kort nadien
de Baardwijk-verdediging niet voldoen
de aanvalt wordt het 32. Het spet wordt
ietwat forscher. Bij een botsing moet de
Baardwijk-linkshalf zich wegens blessu-
es laten vervangen. Nauwelijks is nu de
hal weer het veld in of het fluitsignaal
klinkt. Iedereen had duidelijk een over
treding van een der Sarto'ers gezien doch
de scheidsrechter geeft aan zijn stadge
nooten een penalty, welke men benut
33. Het aardige gaat. er nu af en wan
neer de referee vlak erop aan Sarto weel
een goal schenkt geeft de thuisclub zich
gewonnen, wel ziende dat hiertegen niet
te werken was.
De wedstrijd Baardwijk 2Wilhelmina
3 vond geen doorgang. De Bosschenaren
lieten maar verstek gaan.
R. K. C.
Wat in vele RKC-harten een stille hoop
was, n.l. dat zoowel RWB als SET zou
den struikelen, is thans werkelijkheid ge
worden. De spanning die er de geheel»
competitie volop in gezeten heeft, culmi
neert thans in een beslissingswedstrijd
tusschen RKC en SET.
RKC 2 besloot de competitie goed door
een 42 overwinning op Sporters, waar
mee de geel-blauwe reserves de zeer eer
volle 2e plaats bezetten.
RKC 3 leed weer een groote nederlaag
tegen RKTVV 3 n.l. met 10—3.
Ook RKC 4 moest tegen RKTVV 4 het
loodje leggen met 63.
WIELERSPORT.
In den voormiddag was de belangstel
ling in verhouding tot den namiddag niet
zoo groot, trouwens weer, vervoersmoei-
lijkheden, enz. gaven daar wel aanleiding
ioe. Alles bijeen genomen mag „De Wa
rande" nog wel tevreden zijn. Een 9 a
10.000 bezoekers zullen wel van dit mooie
sportgebeuren, dat allengs een vermaard
heid gekregen heeft, hebben genoten.
Amateurs. Ruim 90 renners waren er
voor de 85 ronden. Al heel spoedig een
massa valpartij. Er vormen zich twee
groepen, waarbij de renners Dumoulin,
Chr. Smits en Otte keurig werk verrich
ten.
Profs en onafhankelijken. Wcth. W.
Oomen spreekt den welkomstgroet uil
aan Wielerbond, publiek en renners,
waarna het startschot valt en 58 renners,
enkelen waren niet opgekomen, full
speed de ril aanvangen. Reeds heel vlug
gaan Engel, de Hoog en Evers uit, doch
Pellenaars loopt in en wordt dan de
voorsprong nog vergroot. Er vormen zich
nog 2 groepen. Er wordt in flink tempo
gereden. De eerste premie is voor Joop
Evers. Na drie kwartier een snelle jacht
door Motké en Braspenning, waardoor
de 3 groepen tot 2 worden verminderd.
Het tempo is inmiddels tot l min. 18 sec.
opgevoerd. Wijdenis, Pellenaars en Motké
gaan er van door eri zijn spoedig een hal
ve baanlengte voor. Intusschen moeten
verschillenden, als Engel en de Hoog en
Steenbakkers, door krampen den strijd
staken. Motké, Wijdenis, v. Gent en Evers
op een ronde en op 't hoofdpeleton 2 ron
den voor. Dan wordt het een kalm opne
men. De rijen zijn intusschen zwaar ge
dund. Nog 28 renners. Ook van Amster
dam heeft opgegeven. C. Joosen, Reuter,
Visser en Mooiman met enkele andere
tobben hard om een ronde in te loopen.
De leiding zit bij Pellenaars (op 1 ronde),
Motké, Wijdenis, Evers, Reuter, De Vis
ser en C. Joosen.
De tweedeg roep Hofman. Saes, Hop
staken en Sijen, waarop dan het peleton
volgt. Weer zijn er 3 renners uitgevallen.
Nog 3 ronden. Motké sluit zich aan bij
Pellenaars en dan komt het einde met
Pellenaars op 2 ronden voorsprong. De
tijd is 3 uur 15 min. 5 sec.
Uitslag.
Amateurs: 1 L. Dumoulin, Tilburg, 2
Th. Otte, Maarssen, 3 Korenhoven, Pijn
akker, 4 C. Rotschaffer, Amsterdam, 5 L.
Verdonk,. Amsterdam, 6 M. Bohemen,
Rotterdam. 7 Chr. Smits, Rotterdam, 8
H. Keijzer, Amsterdam, 9 G. Loos, Amster
dam, 10 Jaen Zweitzer, Maastricht.
Onafhankelijken en professionals: 1 C.
Pellenaars, Terheijden, op 2 ronden, 2 L.
Motké, Amsterdam, op 1 ronde, 3 C. Joo
sen, Made. 4. P. J. Evers, Wormerveer, 5
C. Wijdenis, Eindhoven, 6 W. C. Reuter,
Amsterdam, 7 C. Mooiman, 's-Gravenha-
ge, 8 J. de Visser, 9 G. Saes, Weert, 10
Chr. Hofman, Roermond.
NEDERLANDSCH.
In een artikel in „La Nouvelle Revue
Frangaise schreef Jean Bazaine, dat
„het klaarblijkelijk gemakkelijker is, de
eenheid tot stand te brengen om een
formule heen dan in het gezicht van de
ontzaglijke en harde werkelijkheid
De Nieuwe Rotterdamsche Courant"
teekent hierbij aan:
„Het is een waarheid, waarvan
wij weten mee te praten. Een ont
zaglijke, harde werkelijkheid heeft
ons de noodzakelijkheid van eenheid
ingescherpt. De verwezenlijking van
deze eenheid is echter in vele opzich
ten op een terugtocht op een formule
uitgeloopen. Een dwingende formule
en eene, die dwingen mag: zij be
staat uit één woord, leuze en pro
gram: „Nederlandsch".
Onder deze leuze zijn wij om zoo
te zeggen automatisch één, want er
zal wel niemand zijn, die in deze
uiterste ure iets anders wil zijn dan
Nederlandsch. Maar tegelijk is in dit
ééne woord de eisch van onze een
heid zoo scherp gesteld als een val.
Het woord „Nederlandsch is meteen
de toetssteen, waaraan wij elkander
beoordeelen en met een onverdraag
zaamheid beoordeelen, welke een van
onze meest geprezen wezenstrekken
te schande maakt. Richtingen, per
sonen, meeningen, werden als „on
nederlandsch" verketterd als nooit
voor dezen. De eenheid, die in t
woord „Nederlandsch" van zelf
spreekt, valt op den scherpen kant
van het begrip uiteen in gevoelens
van haat, verholen wraakgedachten,
die niet alleen de zoo hoog noodige
eenheid tot een illusie maken, maar
ons, door onderlinge strijdwoede ver
blind. de nochtans ontzaglijke en har
de werkelijkheid laten veronachtza
men, alsof niet zij de eenige afdoende
maatstaf voor standpunt en houding
is."
„Wie en wat is „onnederlandsch"?,
vraagt dan de „Nieuwe Rotterdamsche
Courant om vervolgens zelf te beproe
ven een antwoord op die vraag te ge
ven:
„Als „onnederlandsch" kunnen
niet diegeen en die opvatting gelden,
die erop bedacht zijn dat door en in
dezeii oorlog nieuwe internationale
samenhangen ontstaan, waarbinnen
wellicht ook de onafhankelijkheid op
nieuw moet worden geformuleerd.
Een dergelijke nieuwe formuleering
van onze onafhankelijkheid hebben
we ook door onze toetreding tot den
Volkenbond aanvaard, waardoor wïj
immers onze houding bij een eventu
eel rijzend internationaal conflict
van een gemeenschappelijk besluit
afhankelijk maakten.
Het was niet onfransch of onen-
gelsch, toen er, even voor den onder
gang van Frankrijk, sprake van was,
dat de beide landen, zulk een enge
unie zouden aangaan, dat belangrijke
kenmerken van hun souvereiniteit
daarin zouden zijn opgelost.
En evenmin is het onengelsch,
wanneer de Economist zich reali
seert, dat „wanneer een duurzame
nauwere verbintenis tusschen Enge
land en de Vereenigde Staten tot
stand komt, een eilandvolk van min
der dan vijftig millioen niet verwach
ten kan, de senior-partner te zijn".
Het blad ziet in, dat onder die om
standigheden het zwaartepunt zich
steeds meer naar Amerika zou ver
plaatsen. En al is het ook noodge
dwongen, werkt het blad zich op tot
de hoogheid van begrip, dat de En-
gelschen niet over deze historische
ontwikkeling behoeven te treuren:
„Wij moeten er eerder trotsch op
zijn, dat de historische cyclus zich
van afhankelijkheid over vijandschap
en onafhankelijkheid in een nieuwe
wederkeerige afhankelijkheid sluit."
Tenslotte de vraag stellend, wanneer
iemand pro-Duitsch" moet genoemd
worden, komt het Rotterdamsche blad
in zijn antwoord hierop tot een positieve
omschrijving van wat Nederlandsch
moet heeten:
„Pro-Duitsch" in een van Neder
landsch standpunt te veroordeelen
zin (zooals het van dit standpunt ook
te veroordeelen zou zijn „pro-En-
gelsch" te zijn) is men, wanneer men
het Nederlandsche belang, volks- en
landsbelang, prijs geeft voor de be
langen van het Groot-Duitsche Rijk.
In een van Nederlandsch stand
punt te veroordeelen zin is men niet
„pro-Duitsch", wanneer men, bij de
voorstelling, welke men zich van de
toekomst van Europa vormt, ernstig
rekening houdt met dé mogelijkheid
van een ruimtevorming, waarin „het
zwaartepunt en de beslissing", welke
de Economist in de Engelsch-Ameri-
kaansche samenwerking naar Ameri
ka ziet verschuiven, naar het Groot-
Duitsche Rijk trekken. Niet „pro-
Duitsch" in te veroordeelen zin, vol
op „Nederlandsch", Nederlandsch in
het gezicht van een ontzaglijke en
voor den een meer, van den ander
