V
e Langstraat bevrijd.
dant Ordedienst. Geval voor
geval zal de Inlichtingendienst
nauwkeurig onderzoeken en
aan de hand hiervan zullen
maatregelen worden genomen.
Het Hoofd van den Inlichtingen
dienst brengt uitdrukkelijk
onder de aandacht, dat zijn
dienst slechts kennis wenscht
te nemen van belangrijke feiten
en gegevens, welke zoonoodig
gestaafd kunnen worden met
bewijzen en/of getuigenver
klaringen.
Streng zal worden gewaakt
tegen het rapporteeren van
personen naar aanleiding van
persoonlijke kwesties. Voorts
bespare men zichzelf de moeite
om kennis te geven van onbe
nullige feiten en vermoedens.
Daarop kan ten eenenmale
niet worden ingegaan.
Veel arbeid kan worden be
spaard en veel ongerief en
moeilijkbeden kunnen worden
voorkomen als uitsluitend be
langrijke feiten en gegevens
worden gerapporteerd.
Hoofd en personeel van den
Inlichtingendienst hebben zich
gebonden tot absolute geheim
houding van 't gerapporteerde.
WELKOM NEDERLANDSE
STRIJDERS!
De Waalwijkse bevolking
roept U, mannen van de Neder
landse Brigade „Prinses Irene'',
een hartelijk welkom toe.
Gij zijt opgekomen uit Neder
land, uit Indië, uit Zuid-Afrika,
uit Amerika, uit de verste uit
hoeken van de wereld en gij
hebt de heldhaftige taak op
genomen om het zware juk van
den overweldiger van onze
schouders te schudden.
Warme dankbaarheid en
jubelende blijdschap stijgen in
ons op, nu wij U in ons mid
den hebben als beschermers
van onze gezinnen.
Wij zijn diep ontroerd, na
4'/2 jaar van onderdrukking,
weer onze eigen Nederlandse
bodem te kunnen begroeten.
Wij huldigen U, die bereid zijt
vrijwillig het hoge offer van Uw
leven te geven om ons en het
overige deel van Nederland de
vrijheid terug te schenken.
Wij hopen U nog nader onze
innigegevoelens te mogen uiten.
WAALWIJKERS 1
Thans kunnen wij getuigen,
hoe zeer wij ons Vaderland
liefhebben en hoe dankbaar wij
deze helden zijn voor de offer
vaardigheid en moed, die zij
getoond hebben en nog betonen
terwille van hun landgenoten,
terwille van ons. Thans ver
toeven zij temidden van ons als
onze geëerde gasten. Onze dank-
baarheid strale hen tegen uit
ons aller harten.
GELDCIRCULATIE.
De Chef van het Militair
Gezag maakt bekend
Da Nederlandsche Regeering
wenscht er den nadruk op te
leggen, dat zij geen onderscheid
maakt en ook in de toekomst
in geenerlei opzichteenig onder
scheid zal maken tusschen de
door haar uitgegeven nieuwe
muntbiljetten en de voor of
tijdens de vijandelijke bezetting
uitgegeven bankbiljetten en
zilverbons. Evenmin zal de
Regeering te eeniger tijd onder
scheid maken tusschen groote
en kleine coupures.
Bij de uiteindelijke saneering
van de geldcirculatie in Neder
land zal het dus geenerlei ver»
schil maken of men houder is
van oude biljetten, van tijdens
de bezetting uitgegeven biljetten
of van de bij de bevrijding in
circulatie gebrachte biljetten.
De bankbiljetten van f 1000.-
en f 500,- blijven voorloopig
ongeldig en mogen niet tegen
andere biljetten worden inge
wisseld.
U HELPT DE REGEERING
wanneer U niet meer geld bij
U draagt, in huis of in de kas
van Uw zaak houdt, dan noodig
is voor Uw persoonlijke, huis
houdelijke of zakelijke uijgaven
en wanneer U het overige op
de Spaarbank stort, zooals U
dat ook vroeger deed.
Mededeeling.
Reeds meermalen werd een
oproep gericht tot de bevolking
om zich te melden voor de
Ordedienst.
Het is ons nu gebleken dat
dat door een misverstand ver
schillende personen zich niet
melden voor de O.D.
De opvatting schijnt n.l. te
heerschen dat men zich door
aanmelding voor de O.D. zou
verplichten om na korteren of
langeren tijd, dienst te nemen
als Nederlands Militair.
Deze opvatting is ten eenen
male onjuist.
Zoodra de Ordedienst haar
taak verricht heeft, zal worden
overgegaan tot ontslag van de
O.D. leden.
Wij vertrouwen dat zij die
zich door deze ongegronde vrees
hebben laten weerhouden bij
O.D. dienst te nemen, zich na
deze verklaring alsnog zullen
melden bij het Wervingsbureau
Hotel Verwiel.
Aan de werkgevers.
De werkgevers wordt er op
gewezen, dat de Nederlandsche
Regeering uitdrukkelijk heeft
verboden, hun werknemers te
ontslaan. De loonen moeten
normaal worden doorbetaald.
Het personeel van de O.D.
wordt bezoldigd, doch admini
stratief is deze questie nog niet
geregeld vanwege de momen
teel drukke werkzaamheden.
Het verbruik van elactriciteit.
Er is in onze gemeente een
eigen stroomvoorziening in bedrijf
gesteld, met de bedoeling om
Waalwijk van stroom te voorzien
voor verlichting, voorlopig van
ca. 17.00 uur tot 7.30.
In verband met de beperkte
capaciteit van de machines, maar
vooral van de voedingskabels, zal
het slechts bij het betrachten van
de uiterste zuinigheid mogelijk
zijn om de hele gemeente van
licht te voorzien.
Grote groepen van verbruikers
hebben gehoor gegeven aan de
tot hen gerichte oproep om de
uiterste zuinigheid bij 't stroom
verbruik te betrachten. Er is echter
bij het stroomverbruik nog steeds
een groot aantal verbruikers, dat
voortgaat met sterkere lampen te
gebruiken dan noodig is.
Deze laatste zijn oorzaak dat
het tot nog toe slechts is mogen
gelukken om een gedeelte van
Waalwijk electrisch licht te geven.
Wij doen een beroep op het
sociaal gevoel van deze laatste
groepen verbruikers om evenals
zovele anderen mede te werken
in het belang van de goede zaak.
Hieronder volgen nog enkele
richtlijnen
lo, Zorg dat bij het verlaten
van Uw woning de hoofdschake
laar is uitgeschakeld of neem de
stoppen eruit.
2o. Indien ge in de kelders
verblijft, ga dan zorgvuldig na of
geen lampen in de kamers inge
schakeld zijn.
3o. Gebruik nooit meer dan
één lamp tegelijk.
4o. Gebruik alleen de zwakste
lamp die ge bezit.
Als niemand meer gebruikt dan
één lamp van 16 of hoogstens
25 watt, dan kan 't doel worden
bereikt hetwelk beoogd wordt.
5o. Vooral de uren tusschen
17.30 uur en 22.00 uur zijn de
gevaarlijkste. Gedurende deze
uren treedt de hoogste belasting
op. Overschrijdt de belasting ge
durende die uren het toelaatbare
maximum, dan bestaat het gevaar,
dat de stroom wordt verbroken
tengevolge van het doorbranden
der hoofdzekeringen in de cen
trale. Het is dus in ieders eigen
belang om zoo zuinig mogelijk
te zijn.
6o. Gebruik van stofzuigers,
strijkijzers, motoren, kookappara-
ten,enz. is ten strengste verboden.
Waalwijk, 4 November 1944.
Denkt aan Uw medeburgers.
Nood en angst drijven de
menschen totelkaar.Iederzoekt
heul bij zijn buurman. Maar nog
altijd is het beter te geven dan
te ontvangen. Daaraan moeten
wij nu vooral denken. Maar
met denken eraan zijn we er
niet. Er moet ook gedaan
worden.
We weten allen, dat naast 't
grootste gebod om God te be
minnen, het gebod staat, dat
daaraan gelijk is«Gij zult Uwe
naaste liefhebben ais Uzelf".
Maar we zijn geen goede Chris
tenen, wanneer we, met deze
wetenschap in ons hart opge
borgen, veilig in onzen kelder
gaan zitten en de deur gesloten
houden voor anderen, die op
een gevaarlijk mome nt op straat
zijnde, tevergeefs bij ons aan
bellen om binnen gelaten te
worden.
We zijn geen goede burgers,
zoo lang we probeeren om,
tegen het uitdrukkelijk verbod
in, toch nog wat melk recht
streeks van den boer los te
krijgen. Want dan zijn we oor
zaak, datdie boer niet voldoende
melk kan afleveren emdaarvan
worden on^e^m ede burgers de
dupe. k
Er hapert iqttaan onsysoffaal
gevoel, w-asyjij® we in deze
omstandignjBhfr meer stroom
afnemen vaWnet electrisch net,
dan is toegestaan. Er is nu al
zo dikwijls op gehamerd. En
het moéilêSèi e welwillende toch
onderhand wel duidelijk zijn,
dat het zoo niet kan. Wie te
veel stroom gebruikt, benadeelt
niet alleen zichzelf, maar ook
zijn medeburgers Tot nu toe
heeft nog steeds een gedeelte
van deze gemeente in het
donker moeten zitten, enkel en
alleen, omdat 'n ander gedeelte
zoo egoistisch was, zich niet
aan de gegeven aanwijzingen
tehouden. Diefstalveroordeelen
wij allen. Maar pok dit is
DiEFSTAL: we stelen electri-
citeit, die ons niet toekomt. Laat
nu iedereen zijn verstand en zijn
gemeenschapsgevoel werken.
Dan heeft ieder het zijne en
behoeven geen dwangmaat
regelen te worden genomen. En
laat ons, nu we eenmaal van
den dwang der Duitscbe be
zetting verlost zijn, onszelf niet
moedwillig 'n nieuwe dwang
opleggen.
We zijn allen blij, dat we
bevrijd zijn. Aan die blijheid
kunnen we nu nog geen uiting
geven door uitbundig gejuich
en vlagvertoon.Laat ons.daarom
die blijheid thans uiten in dank
baarheid en welwillendheid
tegenover elkaar. Dat kweekt
een warm hart en wie 'n warm
hart bezit, denkt verder dan
zichzelf, die denkt ook aan
zijn medeburgers en handelt
ernaar.
SPRANG-CAPELLE.
Het eerste nummer van „De
Echo" na de bevrijding van
deze streek, werd in onze
plaats algemeen met groote be
langstelling begroet. Wij hopen
van nu af voortaan weer een
en ander uit onze plaats te
vermelden. Voorloopig zal dit
natuurlijk zeer beknopt zijn iv
Hieronder volgen de namen
der slachtoffers;
Bij een aanval door jagers
op Dinsdag 24 October kwamen
in hun woning aan het Oost
einde te Sprang om: Pieter
Andries Harreman, 69 jaar en
Marijntje Stiijdhorst, 52 jaar.
De woning brandde geheel af.
Te Capelle vonden dien dag
op dezelfde wijze den dood
Coenraad Vissers, 45 jaar en
Dirkje Geertruida le Sage, 42
jaar.
Bij de beschieting op Zondag
29 October vonden den dood
Te Capelle: Jan Quirijns 62
jaar en Adriaan Pruijssers 3 j.
Te Sprang eischle de be
schieting op Zondag 29 Oct. 9
slachtoffers, n.l. Arie van der
Wiel 28 jaar, Jan Boezer 54
jaar, Teuntje Boezer 24 jaar,
Bartba Boezer 15 jaar, Willy
Wijnbelt 7 jaar, Teuna Wijn
belt 15 j. na verwonding over
gebracht naar Waalwijk en al
daar overleden, Maurits Man
demakers 82 jaar, Marg. Cath.
Mandemakers 47 jaar, Elisa
beth Nieuwenhuizen - Mande,
makers 47 jaar.
Op Donderdag 2 Nov. wer
den deze slachtoffers alsook
Chr. Gerardus Chabot 30 jaar,
die onder Waalwijk overleed,
alhier ter aarde besteld.
Te Vrijhoeve sneuvelde na
dien u°g door de beschieting
Arie Snijders 25 jaar, te Ca
pelle Wiliem de Jong 45 jaar,
terwijl Pieter Faro, die zwaar
verwond naar Tilburg werd
vervoerd, aldaar j.l. Zaterdag
overleed.
Zondag 5 Nov. des morgens
half 9 werd in de Geref. Kerk
een dank- en bededienst ge
houden, waarin voorging Ds.
West ra van Vrij b._ Capelle.
Onze gemeente heeft bij de
beschieting van twee zijden
zeer veel geleden. Het zwaarst
is getroffen 't Oosteinde, Be_
soijenschesraat en tot de Ned.
Herv. Kerk. De woningen in
deze buurten hebben ook alle
veel schade bekomen, vooral
aan dakbedekking en glas.
Onze gedachten gaan uit
naar de families welke slacht
offers le betreuren hebben en
alzoo onherstelbaar verlies ge
leden hebben.
gen hadden inmiddels Vlijmen
en Nieuwkuik ontzet.
De strijd om De Langstraat
is zwaar geweest en heeft den
Duitschers enorme verliezen ge
kost, maar ook werd dezestreek
door het oorlogsvuur zwaar
geteisterd.
Loonopzand werd dermate
beschoten, dat er schier geen
huis onbeschadigd bleef en vele
practisch onherstelbaar ver
nield werden. Het zuid-oostelijk
gedeelte van Kaatsheuvel onder
ging eenzelfde lot. Waalwijk
had van het directe oorlogs
geweld betrekkelijk weinig te
lijden. Tot de eerste Engelsche
troepen hier binnen rukten,
waren wij van groote offers
gespaard gebleven, maar zijn
sindsdien blijven liggen onder
een onregelmatige, volkomen
zinlooze beschieting der Duit
schers van over de Maas. Hier
door werd veel vernield en deze
beschieting heeft de meeste
slachtoffers geëischt. Besoijen,
Baardwijk en de St. Antonius.
parochie werden het zwaai st
getroffen.
van de kerk. Het kerkgebouw is
niet anders meer dan een ruwe
klomp steen. De pastorie en
andere belendende gebouwen on
dergingen eenzelfde lot. De
meeste beschadigingen en ver
nielingen vindt men verder in de.
richting van de beukelaan. Ook
nabij den Watertoren werden vele
woningen vernield.
Doodental zeven.
ern
\jy De Langstraat is thans geheel
Van vijanden gezuiverd. De
nijvere streek tusschen 's Her
togenbosch en Geertruidenberg
is weer vrij, al heeft zij groote
offers voor die vrijheid moeten
brengen.
Nadat Loonopzand en Kaats
heuvel, na hevigen strijd ge.
nomen werden, rukten weldra
de eerste patrouilles, het cen
trum der Langstraat binnen,
verdreven de Duitschers over
Maas en Afwateringskanaal en
vestigden hierachter een bol
werk, dat De Langstraat in
twee stukken verdeelde. Op die
twee stukken volgde toen wel
dra, door twee legerafdeelingen,
een groote aanval. Waspik,
Raamsdonk en Geertruidenberg
werden na zware en harde ge
vechten genomen. De Duitsche
linies over het Afwaterings
kanaal werden Zaterdag tegen
den avond onder zwaar artil
lerievuur gelegd, terwijl vlam
menwerpers mede in 't vuur
werden gebracht en onder dek
king hiervan trokken de Engel
sche troepen het kanaal over
en stootten via Drunen door
tot Heusden, waar eveneens de
Maas bereikt werd. Uit 's Her
togenbosch komende afdeelin-
Drunen hetzwaarstgetroffen.
Van de geheele Langstraat is
■Drunen wel het zwaarst getroffen.
Het geheele dorp biedt een
troosteloos aanzien. Er bleef
practisch geen huis onbeschadigd
en op sommige punten stapelen
de ruines zich op.
Vooral in de nabijheid van de
kerk is het één groote ravage.
Van het imposante kerkgebouw
is niets meer overgebleven dan
enkele groteske steenblokken.
Hetzelfde kan gezegd worden
van het klooster en de pastorie.
Telkens weer stuit het oog verder
op groote verwoestingen. Tal van
huizen werden een prooi der
vlammen. Overal, waarheen men
het oog ook wendt, hetzelfde
troostelooze beeld. De oorlog
heeft zich als een cycloon een
weg door het dorp gebaand en
alles vernietigd wat in den weg
kwam.
Van het aantal slachtoffers kan
nog niet veel gezegd worden.
Men schat het op ongeveer 20;
onder hen bevindt zich Dr. Acker-
mans, die als slachtoffer van zijn
plicht gevallen is. Ook werd
gedood de heer Peters, onder
wijzer aan de St. Clemensschool
te Waalwijk en benoemd leeraar
aan de Nijverheidsschool aldaar.
Elshout.
v Ook hier zijn de verwoestingen
groot. Vele boerderijen werden
een prooi der vlammen, terwijl
andere onherstelbaar beschadigd
werden.
Doodental ongeveer 10.
I Nieuwkuijk.
De grootste verwoestingen
vindt men hier in de omgeving
De massamoord
van Heusden.
Gruwelijke misdaad op
onschuldige burgers.
Ongeveer 160 dooden.
De mare van de gruwelijke
misdaad, die de Duitschers op
de onschuldige bevolking van
Heusden gepleegd hebben, heeft
bij ieder de grootste ontsteltenis
gewekt
Het gruwelijke waaraan onze
vijanden zich hierhebben schul
dig gemaakt, kan niet. bij be
nadering geschetst worden.
Hier schieten woorden tekort
en blijft niet anders over. dan
dediepste deernis en de grootste
verslagenheid.
Heusden is in diepe rouw
gedompeld.
Op beestachtige wijze hebben
de Duitschers zich hier gewro
ken op vreedzame burgers, die
in de kelders van het oude
roemruchte stadhuis een veilige
bescherming meenden gevon
den te hebben voor het oorlogs
geweld.
Op het oorlogsveld moesten
de Duitschers ruimen voor den
opmarsch hunnertegenstanders
Een eerlijke strijd op het slag
veld gingen zij uit den wegen
zij vergrepen zich aan een bur
gerbevolking, aan vrouwen en
kinderen, volslagen weerloos in
de gewelven van het oude stad
huis.
Zij wisten, dal hier ruim twee
honderd mannen, vrouwen en
kinderen een toevlucht hadden
gezocht.
Hun misdaad hebben zij met
voorbedachten radeten uitvoer
gebracht en zelfs eerst nog ver
schillende personen, die op
straat waren, met bedreiging
van bajonet en geweer, den
kelder ingedreven.
Daarna ging het geheele ge
bouw de lucht in. De zware
gewelven stortten ineen muren
verbrokkelden, torens kantel
den en bedolven allen, die hier
een toevlucht gezocht hadden.
De ontzetting was nog op de
gezichten der menschen telezen,
toen wij Woensdagmiddag een
bezoek aan Heusden brachten.
Het bergingswerk vond nog
steeds voortgang en telkens en
telkens weer, werden nieuwe
slachtoffers te voorschijn ge
bracht, Geheele families zijn
uitgemoord. Ouders en kinde-
i