|KAN HET NIET VLUGGER WAALWIJKSCHE EN LANGSTRAATSCHE COURANT ZIET HET NOORDEN HET ZUIDEN GOED? 22 JUNI 1945 e- an en »g ns )0 Losse nummers 10 cent 68e JAARGANG No. 37 IET DE BERECHTING VAN LANDVERRADERS? ONTEVREDENHEID, VERTROUWEN, DEMOCRATIE. OUD ILLEGALE WER KERS SLAAN ALARM. MACHT EN AANWENDSEL. troffen ónder DE ECHO VAN HET ZUIDEN Hoofdradacteur Uitgever JAN TIELEN Redacteur J. A. A. VAN DEN DUNGEN Abonnementsprijs 1 5 cent per week I 1.95 per kwartaal DrukkerWaalwijksche Stoomdrukkerij Antoon Tlelen Kennummer 2483 De berechting van landver- aders duurt te lang. Als het boo voort blijft gaan, zitten we a jaren nog met den nasleep an duizenden geïnterneerden, ie op hun welverdiende straf ./achten. De samenstelling van de tribunalen schijnt vele moei lijkheden op t'e leveren. Men kan er de geschikte menschen niet voor vinden. Ze zijn er wel, maar velen leenen zich liever liet voor een functie, waarop :ij, bij de uitoefening ervan zeel critiek vreezen, omdat het fribunaalbesluit te weinig hou vast' biedt voor een uniforme ïitoefening van het recht. Intus. ;chen zitten we hier met een oestand, die weinig benijdens waardig is. Zoo nu en dan hoo- en we Sporadisch een uitspraak ran enkele lichtere gevallen. Er zit geen vaart in. En dit is och eerste vereischte. We moe iten deze onverkwikkelijke aan gelegenheden zoo spoedig mo gelijk aan kant hebben, want ïiemand loopt graag lang te oop met' iets dat hem niet siert. Vooral is het van belang, dat ie grootste deugnieten direct i'oor het' gerecht gebracht wor den. Of is men daar soms hui verig van Als de groote bazen lerecht zijn en hun verdiende straf ondergaan, zou dit voor het volk, reeds een aanmerke lijke bevrediging beteekenen. En men moet in zijn oordeel vooral niet te zacht' zijn. Bij een poging tot ontzetting van en SS-kamp in Westerbork, werden tientallen leden der Binnenlandsche Strijdkrachten gedood of gewond. Bij een po ging tot bevrijding van Mussert en Blokzijl, Sneuvelde ook een ;id van de B.S. Heeft er in de bezettingsjaren niet genoeg kostbaar Nederlandsch bloed r gevloeid, door het verraad van de nazi-knechten Is de maat dan nu nog niet vol en moeten er zelfs na onze bevrijding nog goede Nederlanders vallen, door toedoen van een zoodje land verraders. Strenge bewaking, niet alleen in de gevangenissen, maar ook in de kampen. Geen gelegenheid geven tot luieren en zonnebaden. Geen tooneel- uit'voeringen in kampen als 't u blieft, evenmin als radio-uitzen dingen over de houding en de mentaliteit der S.S. heeren in 't kamp te OldenbroekLaat ze desnoods acht uur per dag mar- cheeren, als men niets beters voor hen te doen heeft. Als men nog niet wist, welken prijs men dit gespuis voor hun euvelda den moest laten betalen, dan zal men het t'och zeker wel weten, na deze overvallen. Maar er moet haast mee gemaakt wor den. De rekening dient zoo spoe dig mogelijk vereffend en dat wel in volledige openbaarheid. In Frankrijk kan men het vlug ger oplossen. België kent reeds duizenden veroordeelden. In Noorwegen zagen we Quisling reeds voor het gerecht. Waarom moeten wij dan weer achteraan komen Het volk heeft zijn handen aan de moffen-knechten geluk kig niet bevuild. Het heeft den juisten weg gekozen, omdat het wist, dat' ook hier het recht zijn loop moet hebben. Bij het ver nemen van de overvallen op kampen en gevangenissen, de gelukte pogingen tot' zelfmoord van vooraanstaande landverra ders enz. was men echter ten zeerste verontwaardigd. Deze dingen moeten niet kunnen voorkomen. Men weet nu een maal toch wel, wat voor viëesch men in de kuip heeft. Zij zullen echter alleen voorkomen kun nen worden, als terstond, snel, krachtig en afdoende het recht in werking treedt. Zoo als de zaken nu gaan, wekt men groote ontvredenheid. Er heerscht nog steeds veel ontevredenheid. Dat is niet zoo onverklaarbaar, want met een loop dingen is het nog lang niet voor elkaar. In veel geval- en is dat niet mogelijk, omdat iet gewoon niet anders kan. We zijn nu eenmaal als een beroofd ïn berooid volk uit dezen oorlog gekomen en we hebben te roei- en met de zeer gebrekkige rie- frien, die men ons gelaten heeft'. En we mogen ervan overtuigd zijn, dat vele hooggeplaatste j personen en ambtenaren, die het ifbeste met ons volk voor heb ben, zich uitsloven en doen watze kunnen^ maar ook zij zien zich op allerlei wijzen ge- ïandicapt en gekortwiekt, zoo- lat ze ook niet kunnen berei- cen wat ze zouden willen. Het enige verwijt, dat hier te ma ten valt, is dat er een betere en ioeltreffender voorlichting kon. zijn; een voorlichting die niet ichter de feiten aanloopt en zoo- loende als mosterd na den maal- ijd komt', maar een vrijwillige en tijdige voorlichting van over heidswege, waardoor de men schen kunnen beseffen welke moeilijkheden dikwijls in deri weg staan en waardoor de on tevredenheid niet zoo gauw een: kans zal krijgen. We hoeven geen bronnen van ontevredenheid op te noemen, want men vindt ze op alle mo gelijk gebied. Het zijn veelal moeilijkheden uit het leven ven iederen dag. Zo begrijpt de man niet, waarom er zoo sporadisch een tabaksbon wordt aangewe zen, terwijl al maanden geleden via de radio, dus „officieel" was aangekondigd, dat er door de regeering zooveel tabak was aangekocht en gedeeltelijk ook al naar Nederland verscheept/' En moeten wij «er ons eigenlijk liet over verwonderen, dat onze mannen^nog zoo netjes gladge schoren rondloopen, terwijl scheerzeep plus scheermesjes toch dingen zijn, die tot het tra- iitioneele „grijze verleden'' zijn gaan behooren En dan hooren We weer een verhaal van een Umburgschen boer, die zijn door ie Duitschers gestolen paard aan de andere zijde van de grens zag loopen en, toen hij zijn hgendom daar terug wilde ha len, door de" geallieerde bezefting wegens diefstal in een Duitsch cachot werd opgeborgen. En de geëvacueerde Noord-Limbur gers, die thuis zijn teruggekeerd sn daar niets, maar dan ook nets meer vinden dan een on bewoonbaar huis en weten, dat uin bezit' een eindje verder op ïuitsch gebied nog voor een root deel te vinden is, kunnen ij hun havelooze puinhoopen llijven zitten, omdat ze mach loos staan, als ze hun eigen spullen willen terughalen. Een minister zelf.officieeier kan het toch wel niet heeft ver klaard. dat onze Diesseltreinen dank zij de bezetting thans in Roemenië loópen en dat we er dank zij de bevrijding wel niets van zullen terug zien. Zoodat men alles bijeen tot' de conclusie komt, dat' de Duit schers, dank zij hun op ons toe gepaste roofpolit'iek, op het ogenblik een beter leventje heb ben dan wijzelf, ten koste van onze armoede. Zeker onze bondgenooten doen ontzettend veel en wij kunnen hen nooit dankbaar ge noeg zijnlaat ons dat toch nooit vergeten -voor wat zij tenkoste van ontzettende offers weergegeven hebben: de on schatbare en onbetaalbare vrij heid, die ons per slot van re kening meer waard is, ook in armoede, dan het beste en rijk ste leventje in slavernij genoten. Maar we meenen, dat het toch geen teken van ondankbaarheid is, als we zeggen, dat ze nog veel meer moeten doen en dat we nog andere dingen van hen mogen verwachten. Beseft men in Engeland en Amerika wel ten volle wat wij in die vijf jaar geleden hebben, hoe wij behandeld en op alle gebied uit gemergeld zijn Zeker, zij heb ben gegruwd, toen zij de con centratiekampen betraden; het was ongetwijfeld een openba ring voor hen van een huive ringwekkende soort. Maar is daarmee tevens ook gezegd, dat zij daardoor ook een volledig begrip hebben gekregen van de manier, waarop wij syste matisch jaar in jaar uit, tot havelooze schooiers zijn gede gradeerd en hoe hier alles, maar dan ook alles is wegge sleept naar de „Heimat", waar ze er nu nog van profileeren Dat is hoe schoon de geste ook is niet goed te maken met èèn of tien zelfs honderd voedselschepen, want dat heeft iets weg van een bedeling. Het' kwaad moet in het hart worden aangepakt: onze welvaart is naar Duitschland gegaan en daar waarschijnlijk voor een groot' gedeelte al in rook op gegaan; maar voorzover ze er nog aanwezig is, is het slechts billijk, dat ze ons van daaruit ook weer wordt teruggegeven. Dit alles we hoeven de lijst waarlijk niet langer te ma ken, want' het zou een einde loze reeks worden zijn zoo de moeilijkheden, die wij onder vinden; waar we ons over ver wonderen, dat ze soms op zoo'n geheimzinnige en vaak eigen aardige wijze worden opgelost, en dikwijls ook niet worden opgelost; en die ons dikwijls Het is nog niet alles koek en ei in ons bevrijde Nederland. Het gaat nog lang niet, zooals het feitelijk wel gaan moet en zooals wij ons altijd hadden voorgesteld, dat het gaan zou, als we maar eenmaal bevrijd zijn. De Nederlanders kankeren graag. Daar staan ze voor be kend, maar niemand zal durven ontkennen, dat ze in dezen tijd geen reden tot kankeren heb ben. We moeten feitelijk zoo spoedig mogelijk terug naar normale verhoudingen. Terug naar de volksvertegenwoordi ging, zoodat wij gelegenheid krijgen via ohze afgevaardig den, onze grieven en wenschen en verlangens kenbaar t'e ma ken. De Oud-illegale werkers heb ben terecht alarm gemaakt. Zij hebben dat gedaan op een grootscheepsche wijze. Een mas sa-vergadering in 's Bosch ge volgd door een marsch naar het Militair Gezag, om daar het manifest aan te bieden. Het was jammer dat daar niemand aan wezig was, om het manifest in ontvangst t'e nemen. Maar dubbel jammer is het, dat de oud-illegalen niet wat flinker voor den dag zijn gekomen. Zij hebben hun eischen gesteld weliswaar: zuivering van hoog tot' laag, economische zuivering, weg met de bureaucratie, enz., maar dat neemt niet weg, dat zij naar onze meening toch te weinig positief waren. Cor van Hooft sprak «over ,,De ei schen der illegaliteit". Zijn rede was bepaald teleurstellend en hij verzuimde de middelen te noemen, waarmede de oud illegalen hun - eischen kracht kunnen bijzetten. Daar komt nog bij, dat de oud-illegalen te veel over hun eigen strijd spraken en over de tegenwer king die zij van alle zijden on dervinden, hetgeen trouwens ook in het manifest tot uiting komt. Zij moeten echter niet vergeten, dat het geheele Ne- derlandsche volk met dezelfde moeilijkheden te kampen heeft en dat iedereen klaagt, en niet zonder reden, óver machtswel lust, willekeur, bureaucratie, corruptie, enz. Naar onze mee ning ware het daarom beter ge weest, als zij wat meer positief voor den dag waren gekomen en zich, op de eerste plaats, tot spreekbuis hadden gemaakt van het geheele Nederlandsche volk, Wij betreuren het dat het zoo ^eloopen is. Wij kunnen slechts hopen, dat het manifest de lei dende kringen heeft wakker ge schud en doen inzien dat men op den verkeerden weg is. Er moet inderdaad verandering komen. Zoo spoedig mogelijk. Wij betwijfelen echter of een bijeenkomst' als die van Zater dag daartoe den stoot zal kun nen geven. Gedurende verschillende jaren verzamelde een landbouwer te Zwaaqdijk op onopvallende wijze wapenen, munitie en radiotoestel len die door de RAF op zijn land werden uitgeworpen. Hij bracht dat alles regelmatig per tarwe- schip naar Amsterdam en Haar lem, alwaar hij den voorraad aan de binnenlandsche strijdkrachten overhandigde. tot een ergernis worden en een bron von ontvredenheid, waar uit een wantrouwen groeit; een wantrouwen tegen al wat boven ons staat en de overheid uit maakt; een wantrouwen dat' door kwaadwillende politieke- lingen maar al te gerfiakkelijk misbruikt kan worden. En dat vertrouwen tusschen bevolking en overheid is. juist zoo'n onmisbaar element in een goed-fuctioneerende maatschap pij, het is in feite het cement waarmee al het overige opge bouwd en aan elkaar gevoegd moet worden, wil er iets dege lijks voor den dag kunnen ko men. Daarom zal het noodig zijn, dat de nieuwe regeering zoo spoedig mogelijk zorgt' voor het herstel der normale demo cratische verhoudingen. Het volk, dat thans niet weet, waar aan en waaraf, waarheen en waartoe, moet zijn wenschen en verlangens, grieven en klachten kunnen uiten in het openbaar en gezamenlijk en en dat kan alleen via de demo cratische vertegenwoordigende lichamen, zooals de gemeente raden, niet een surrogaat ge meenteraad zooals nu tot stand dreigt' te komen, de provinciale staten en het parlement. Dan. kan het volk zich uitspreken en dan weet het, dat het weer mee t'e spreken heeft en dan zal er zeker heel wat' ontevredenheid weggenomen worden, die nu nergens geloosd kan worden en daarom tot een kanker dreigt te worden. Raad voor Maatschappelijke Wederopbouw, Langstraat. COLLECTE VOOR POLITIEKE GEVANGENEN Op initiatief van de G.O.I. W.N., Gemeenschap Oud-Elligale wer kers Nederland zal in de 3 Zui delijke Provincies, plus een ge deelte van Gelderland, een col lecte gehouden ten bate der po litieke gevangenen. Limburgers,Brabanders, Zeeu wen en Gelderlanders bedenk deze collecte ruimschoots. Uw geld wordt aangewend óm de landgenooten, die het ergste ver duurden, een waardige ontvangst te bereiden. Wij beschouwen dit werk als een eereplicht en het aflossen van een eereschuld in het kader van het groote werk van hulp verleening, dat zich in velerlei vormen door geheel het land ma nifesteert en in zijn opofferende naastenliefde een !\popvol teeken is voor de wedergeboorte van Nederland. Men herinnert' zich misschien het artikel „Opbouw" in ons nummer van 8 December van het vorig jaar. Wij lieten daar in tot uiting komen, dat wij naast materieelen opbouw, groote behoefte hebben aan op bouw van onze zoo zeer ge teisterde moreele en geestelijke waarden. Vooral ook voor on ze jeugd, omdat de tijd „waar in het plicht was tegen het ge zag in te gaan, nu voorbij is, en dat' we nu weer leven onder een wettig gezag, waaraan we volgens ons geweten te gehoor zamen hebben". Op een of andere wijze is dit nummer in „verkeerde handen" oeraakt er bovenstaande titel daarop een repliek aan in „Onze eigln krant'', een blad dat toen nog verspreid werd onder de Neder landsche arbeiders in Duitsch land, uitgaande van de Ned. Arbeiderspers te Amsterdam. Misschien bewijzen wij dit blad thans te veel eer, door daar nog eens op terug te ko men. Wij willen dit echter doen omdat ook hier de waarheid de snelle leugen achterhaald heeft en het nog Vel eens interessant is te weten, op wat voor ma nier men onze jongens in Duitschland trachtte te vergifti gen met leugenachtige propa ganda. Naar aanleiding van ons ar tikel dan, wil het blad even „een paar kleinigheden recht zetten" en schrijft o.m. als volgt: Dan de kwestie van de macht. Volgens het volkerenrecht was de Duitsche bezetting te ge hoorzamen (zoo staat het er). Neen, zegt de regeering in Lon den, die tusschen haakjes haar wettigheid nog moet bewijze», niét gehoorzamen: saboteeren. Goed, de jeugd probeert dus te saboteeren op bevel van Lon den. Loopt zoo nu en dan tegen de lamp en moet daarvoor zoo nu en dan (alsof er niet hon derden voor niets naar de con centratiekampen gesleept zijn) met het leven boeten. Natuur lijk. („Onze eigen krant" vindt' die duizenden onschuldige slachtoffers heel natuurlijk Thans echter is er een nieuwe bezetting gekomen. Dié mag men niet sabotteeren, want die is volgens Londen wettig. Dal' de jeugd door deze ophit- serij lichtelijk uit de koers raakt, is nogal wiedes. En wij kunnen ons voorstellen, dat die jeugd na de orde en rust (hoe durft men het' schrijven!), die zij heeft leeren kennen tij dens de Duitsche bezetting dewelke te saboteeren was door haar thans in den chaos die de bevrijding gebracht heeft, een beetje kwaad wordt op die be vrijders ensaboteert! Het vuurtje vanuit Londen aange stookt om de jeugd tot verzet en sabotage aan te zetten, kan nu eenmaal niet' met een slag gedoofd worden, zeker niet, als er geen macht' is, die autoriteit bezit die jeugd tot gehoorzaam heid te dwingen. Wij zullen hierop niet meer commentaar leveren, dan we terloops tusschen de regels door, reeds deden. De feiten zijn genoegzaam bekend en „Onze eigen krant" is geen lang leven meer beschoren geweest, al heeft zij tot het laatste toe wel haar uiterste best' gedaan den weg van haar meesters te volgen: handig de waarheid verdraait of er op los gelogen als het in haar kraam te pas kwam. KORTE BERICHTEN. Fn ons land zijn 40.000 paarden en 90.000 runderen gestolen, terwijl de veestapel reeds met een derde ver minderd was; op het oogenblik is verlof gegeven n20.000 paarden terug te voeren, en langs de grens zijn reeds 2344 paarden 941 karren met tuig van de Duitschers afgenomen en aan de bevolking overgedragen. De hoofdstad van Br. Borneo Broenei is door de geallieerden ver overd. Joachim van Ribbentrop; de minister van buitenlandsche zaken van Hitier, eerder champagne-reiziger is in Hamburg gevat. De regeering heeft onze mijnen onder staatsbeheer gesteld. Beheer der is Ir. Chr. Groothof, directeur der staatsmijnen. In België zal de socialistische partij een algemeene staking afkon digen zoo koning Leopold in het land terugkeert. Ook de regeering van den Acker heeft haar ontslag genomen. De toe stand ziet er dreigend uit. Onze regeering zet er alles op, om de door de Duitschers gestolen goederen zoo spoedig mogelijk terug te krijgen, zoowel goederen, tran sportmiddelen als auto's, schepen enz. Ook de kölen-aanvoer van buiten heeft hare volle aandacht. Spanje zendt troepen naar de Fransche grens en in Barcelona heeft men gemanifesteerd tegen de geal lieerden. De heeren spelen daar aar dig met vuur. In Frankrijk zelf heeft dat reeds terugslag ondervonden. De Spaansche Blauwe divisie die tegen Rusland vocht, werd door het volk aangevallen en verschillende slacht offers vielen. De Royal Air Force heeft ge durende den oorlog in Europo 22082 vliegtuigen verloren buiten de reeds bekend gemaakte verliezen. De verliezen zijn als volgt samen gesteld „bombercominand" 9163; „fightercommand" 3558; tweede tac tische luchtmacht 2118; „coastal command', 1439; Middellandsche en nabije Oosten inbegrepen Domi nion Squadrons, 5734; „army coo- perational command" 70. A. A. Kleine boeren geven geld toe zij wenschen werkelijke hulp en geen beloften. De melk levert niet vol doende op, de graanproductie nog minder. Zij ontvangen voor aard appelen b.v. f3.75 en de handelaar betaalt er f 8.50 voor. Een boer kocht een veulen voor LI250, na anderhalf jaar moest hij het afstaan op taxatie voor f825. De boer wil helpen en werken voorde voedsel-voorziening, maar wenscht dat men oor heeft voor zijn nooden. De slagers klagen al evenzeer. In Tilburg op een vergadering werd berekend dat een gemiddelde slager thans f 22.in de week verdient Zij meepden dat verhooging van vleeschrantsoen mógelijk is, daar er groote voorraden Amerikaansch vleesch en blikvleesch ligt opgesla gen. Men wilde een adres aan de regeermg zenden om 't rantsoen tot 375 gr. p. persoon en per week te ver- hoogen. of de winstmarge te ver- grooten. In de buurt van Oirschot komt een grool legerkamp voor 15.000 man in opleiding voor 't Kon. Ned. leger. Het zal modern en geriefelijk worden ingericht. Onze Koninklijke Marine ver loor in den oorlog 2 kruisers, 9 tor pedojagers, 12 onderzeeërs, 3 kanon- neerbooten en 70 andere oorlogs vaartuigen. Koning Leopold van België heeft verklaard geen afstand te doen van deu troon. Hij trachj een nieuwe regeering te vormen. Schaarsche contacten, welke tot nu toe slechts mogelijk waren tusschen Nederlanders uit het Noorden en.J.andgeppgten Jjif- he-F- - Zuiden, hebben den indruk ge wekt, dat er bij de inwoners met name van de drie pas bevrijde pro vincies volkomen verkeerde denk beelden bestaan over den toestand in het gebied beneden de groote rivieren. Dit komt in de eerste plaats tot uiting, wanneer men te spreken komt over de voedselvoorziening. In het Noorden schijnt men te den ken, dat het in het Zuiden botertje tot op den bodem is, dat daar alles bonloos te verkrijgen is of ten minste zoo overvloedig, dat de distributie eigenlijk maar een was sen neus is. De overigens niet al te veel Noorderlingen, die op de een of andere wijze naar het Zuiden we ten door te dringen, leefden in de zoete hoop, dat hier vgn alles te krijgen was. Zij zijn bedrogen uit gekomen. Een van de goede eigenschap pen van den Zuiderling is, dat hij een groot hart heeft, waaruit ook de bekende geroemde gastvrijheid voortspruit; een leger van onder duikers zou daarvan kunnen ge tuigen. Dat groote hart heeft ook gesproken, toen het er om ging het Noorden te helpen. De actie Zuid-helpt-Noord is er uit geboren en men moet daarbij in aanmer king nemen, dat het veelal van schamele rantsoenen was, dat iets afgezonderd werd voor de honge rende landgenooten, die nog niet bevrijd waren, maar die men toch zoo snel mogelijk wilde helpen. En om eerlijk te zijn: er wordt in het Zuiden ook gebrek geleden, zoodat er wel eens stemmen op gingen, die vroegen of het geen tijd werd ook eens een actie Zuid- helpt-Zuid te ondernemen Dat was niet een kwestie van misgunnen van goede gaven aan het Noorden, neen, dat was de wetenschap, dat het in bepaalde kringen in het Zuiden ook biter nijpen kon. Tot aan het oogenblik, dat het gebied bezuiden de rivie ren successievelijk bevrijd was, waren de levensomstandigheden voor Noord en Zuid vrijwel gelijk. Het Zuiden heeft denzelfden druk der bezetting gekend; hef leefde in dezelfde gevaren; het had dezelfde terreurmaatregelen van de moffenbende te vreezen en te doorstaan, als elk ander deel van het land. Ook daar werden men schen weggesleept om voor den vijand te werken, ook daar werden razzia's gehouden; ook daar wer den fietsen en andere vervoermid delen gestolen; ook daar werden lijfgoederen gevorderd. Een en ander onder bedreiging van ge- weldmaatregelen tegen gijzelaars, die tot dit doel werden opgepakt. Maar tot het oogenblik der be vrijding had men in het Zuiden meer te verduren, omdat het oor logsgeweld over het Limburgsche en Brabantsehe en Zeeuwsche land trok. Hier was het front, wekenlang soms. Hier regende het granaten; hier zijn heele dorpen van de kaart weggevaagd; hier is welhaast geen dorp, dat niet ge- Schonden werd. Want als de oor logshandelingen niet tot in het dorp doordrongen, dan werd toch de kerk verwoest. Overal werd vee weggesleept; heele dorpen werden geëvacueerd; maanden lang waren vele gezinnen zwer vers, die ronddoolden in eigen land of in Duitschland, blootge steld aan bombardementen of weg gevoerd naar België en Frankrijk. We willen niet tegen elkaar af wegen, wat erger is: honger lijden of weken- en maandenlang bloot gesteld te zijn. aan het geweld van -derr oorlog met al 'zijn "vcfSOlirik- kingen, het dagenlang wonen in schuilloopgraven of kelders met alle ongemakken van dien, als een onregelmatige voedselvoorziening, e.d. Honderden zijn het slachtoffer geworden, in het Noorden van den honger, in het Zuiden van de ge vechtshandelingen en van de vlie gende bommen. De steden en dor pen, waar de bevrijdende legers zonder slag of stoot binnentrokken zijn te tellen. Ontelbaar zijn echter de plaatsen, waar schade, groote schade en vaak onherstelbaar lij kende schade is aangericht. Men bedenke hoelang heele streken van Limburg, Brabant en Zeeland oor logsgebied zijn geweest. Zoo kun nen Zuiderlingen verwonderd op kijken, als ze in Amsterdam vol komen onbeschadigde huizen en winkels met niet kapotte ruiten zien. Maar zij beseffen volkomen hoe moeilijk het geweest is met de stopzeting van gas-, electriciteits- en waterlevering, omdat zij dit zelf ook geruimen tijd aan den lijve ondervonden hebben en nóg onder vinden. In het Zuiden wil men geens zins onderschatten het leed en ellende, welke het Noorden heeft te doorstaan gehad. Maar wel wil men daar erkend zien, dat men de vrijheid niet cadeau heeft gekre gen. De Binnenlandsche Strijd krachten hebben ook het hunne gedaan en de Stoottroepen, waar voor H.M. de Koningin bij Haar bezoek aan het Zuiden in Maart zoo groote belangstelling en waar deering aan den dag legde, hebben, toen door het Zuiden de frontlijn liep, hun zware offers gebracht, ook de vele offers van het leven. Zeker, het Zuiden heeft de vrij heid veel eerder mogen genieten dan de rest van ons vaderland, maar daar moest die vrijheid be kvochten worden. En het heeft geen zin om te verzwijgen, dat het win nen van die vrijheid ook nadien nog wel iets gekost'heeft. Het ging heusch allemaal zoo mooi niet de eerste maanden na de bevrijding. Het Zuiden maakte kennis met het apparaat, dat Militair Gezag heet. Het Militair Gezag, ongetwijfeld bezield met de beste voornemens, beschikte echter niet kon niet beschikken over ervaring. Die ervaring is in het Zuiden opge daan, vaak met veel gewrijf en veel onaangenaamheden. Het Noorden maakte kennis met een M.G.-apparaat, dat ingeschoten was en dat zijn beste krachten derwaarts kon zenden. En nog zijn er streken in het Zuiden, die van God en alle men schen verlaten lijken; waar de boe ren nog niet aan den slag kunnen gaan, omdat landmijnen hun akkers onveilig maken, waar boeren niet aan den slag kunnen, omdat er geen boerderij meer is; waar boe ren, die tijdens de bezetting prach tig werk hebben gedaan door sabo tage, door hulp aan onderduikers, door steun aan hulporganisaties, niet aan den slag kunnen, omdat er geen landbouwwerktuigen zijn en geen hulpmiddelen als kunst mest e.d. Er zijn dorpen en steden in het Zuiden, waar puinhoopen liggen op de plaats, waar eens een gelukkig en arbeidzaam volk ge huisvest was; waar huizen staan met doode oogen, omdat er na zoo veel maanden nog geen glas is om regen en wind buiten te houden. Het Noorden moet het Zuiden ook zóó zien!

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1945 | | pagina 1