DE OMMEZIJDE.
MAANDAG 30 JULI 1945
Losse nummers 10 cent
68e JAARGANG No. 48
Waalwijksche en Langstraatsche Courant
VB,
DE NEDERLANDSCHE
VOLKSBEWEGING.
MISDADIG OPTREDEN DER EENHEIDS
VAKBEWEGING.
DE PRIJS DER OVERWINNING.
en C
monui
)r dit
igezete
ipelle i
I ragen
dresse:
w., Sprfl
32, SpJ
e, VrijH
e Echo van het Zuiden
jloofdredacleur Uilgever JAN TIELEN
ledacteur J. A. A. VAN DEN DUNGEN
Abonnementsprijs: 15 cent per week; f1.95 per kwartaal
Drukker: Waalwijksche Stoomdrukkerij Antoon Tlelen
Kennummer; 2483
lOut, H
raat;
;uwev
Vaak, volgens Uw meening
(ïisschien wel al te vaak, schijft
Maatschappelijke Wederop-
jouw Langstraat over het be-
ip Rechtvaardigheid.
kan echter nooit genoeg
dit aambeeld gehamerd
flden, daar Rechtvaardigheid
eenmaal een van de peilers
een gezonde Christelijke
itschappij is.
i al onze uitlatingen zijn we
schien tot nu toe echter wel
eenzijdig geweest,
fant ofschoon Recht recht
t en de rechtvaardigheid in
tijden dezelfde eischen stelt,
?ier t toch ook gelet te worden
cd omstandigheden.
o Juist wanneer wij letten op
3 "f fe I omstandigheden, kan de
O n»tvaardigheid een geheel an-
3 nbh aspect krijgen.
is het mogelijk dat dat
wat in normale omstandig-
:n gebrandmerkt zou moeten
en als onrechtvaardig, on
bepaalde omstandigheden
andere kleur krijgt.
Het is goed hier
o
(O
:>>i
O I-
letschappelljko
D d Wederopbouw
Langstraat
m
n
burg
vijk
bzai
eens nadrukke
lijk op te wijzen,
daar van een
verkeerd begre-
;n rechtvaardigheid soms
>edwillenden de dupe worden.
Immers, men kan wel van
jand vergen, dat hij recht-
|rdig handelt, maar dan moet
hem daartoe ook in de
genheid stellen; anders zou
even goed een blinde kun-
adviseeren goed uit zijn
logen te kijken, voor hij de
raat' oversteekt. Dat gaat toch
iet op. En daarom gaan wij
'andaag, wat we zouden willen
oemen: den anderen kant van
e rechtvaardigheid eens bekij-
en, aan de hand van een paar
|eer actueele voorbeelden.
De rechtvaardigheid verbiedt,
:ich iets toe te eigenen waar
:en geen recht op heeft' en wat
n duidelijk Nederlandsch „ste
en" wordt genoemd. Er wordt
lier in de omgeving hout ge-
Molen uit de toch al zoo sterk
edunde bosschen. Dit is van-
elfsprekend alleen maar af te
euren. Als echter iemand naar
:en bosch gaat en daar enkele
oomen uitkapt, zou dat toch
ok wel eens heel bijzondere
ïotieven kunnen hebben. Laat'
ns de zaak eens van een an
deren kant bezien. Wij zitten
ier na zooveel maanden bevrij-
ling nog steeds met enkele gas-
ooze dagen per week. Aange
ven een mensch nu eenmaal
ederen dag pleegt te eten,
>rengt dit voor vele huismoe-
lers de grootste problemen mee,
vant de meeste gezinnen heb-
>en absoluut geen brandstof
eer overgehouden uit de toch
1 zoo magere afgeloopen jaren,
ïerhaaldelijk heeft men ons uit
rbeiderskringen met den groot-
en nadruk verzocht toch
oeite te doen teneinde een
randstoffen-toewijzing voor
ookdoeleinden te verkrijgen,
'ij hebben ons daartoe tot de
•ogste instanties gewend, maar
•t antwoord, waar je tegen
'odloopt, is overal precies het-
lfde er zijn geen kolen.
En nu is het wel erg idealis-
•ch om van deze menschen t'e
;chen, dat ze rechtvaardig zijn
geen hout in de bosschen ha
maar men bedenke, dat die
mschen toch op een of andere
nier hun potje moeten koo-
Men versta ons goed. Wij
len hier geenszins een lans
■ken voor houtdieven. Maar
men kan toch kwalijk, het
zwaard der rechtvaardigheid
hapteerend, datgene van de
menschen vragen wat zij, door
het in gebreke blijven van een
behoorlijke voorziening, niet
geven kunnen.
In een des te scherper licht
MUSSERT STAAT IN
SEPTEMBER TERECHT.
Naar „Trouw" meldt, zullen
in 's-Gravenhage twee a drie
duizend Nederlandsche oorlogs
misdadigers terecht staan. De
balzaal van het oude paleis van
H.K. H. Prinses Juliana aan de
Kneuterdijk wordt ophetoogen-
blik ingericht tot rechtszaal,
waarin een bijzonder gerechts
hof tot berechting van hoogver
raad zitting zal houden.
Het proces tegen Anton Mus-
sert zal begin September aan
vangen.
komt dan ook, vanuit dit ge
zichtspunt, de wraakroepende
onrechtvaardigheid te staan van
wilde stakingen, zooals in de
mijnstreek en in de Rotterdam-
sche haven, waar het belang
van tienduizenden medearbei
ders en het welzijn van een
geheel Volk worden gebruikt
als de inzet van een actie om
bepaalde eischen, daargelaten of
ze al dan niet redelijk zijn, in
gewilligd t'e krijgen.
En wij meenen dan ook, dat
zij die voor deze verstoringen
van recht en orde de uiteinde
lijke verantwoordelijkheid dra
gen, zich aan niet minder schul
dig maken dan aan een zeer
ernstig en zwaar vergrijp tegen
den Staat en tegen het Volk,
j zoodat wij de harde woorden,
die de minister-president tegen
de drijvers achter de schermen
j heeft gericht, volkomen onder-
schrijven.
Ook de zwarte handel vindt
terecht de rechtvaardigheid, die
streng optreedt, tegenover zich.
MaarGaat' de overheid zelf
hierin steeds vrijuit Immers,
als vanwege het Algemeen Com
missariaat voor de Voedselvoor
ziening een prijzen-politiek
wordt gevoerd, die gewoonweg
dilettantisch aandoet, omdat zij
zich op basis van een vooroor-
logsche productie stelt met als
gevolg dat men van bepaalde ar
tikelen en in bepaalde perioden
den prijs vrij laat', dan moet
dit o.i. den zwarten handel
noodzakelijkerwijs in de hand
werken. Want in de practijk zal
het, als men toelaat' dat de prij
zen zoo hoog zijn 2 weken
geleden kostte in Waalwijk een
tomaat 2.per stuk toch
hierop neer komen, dat de han
delaren groenten gaan achter
houden teneinde te zorgen, dat
de prijs „op peH" blijft.
Er is nog meer b.v. uit de
Publicatie van Militair Gezag,
m.b.t. de 270.000 bedorven pe
perkoeken kon worden opge
maakt dat' het groote bederf ge
deeltelijk was ontstaan doordat
bepaalde instanties langs en te
gen elkaar werkten. Dit komt
neer op 't begaan van onrecht
vaardigheden tegenover de con
sumenten.
Moge toch iedere Neder
lander, van hoog tot laag,
wie hij ook is en waar hij
ook gesteld is, zijn groote
verantwoordelijkheid besef
fen ten opzichte van zijn me
de menschen.
Men neme de zaken niet te
licht op en drage daardoor
een steentje bij tot' het terug
winnen van het Vertrouwen,
het vertrouwen zoowel in el
kander, als het vertrouwen
in de overheid.
Laat ons gezamelijk streven
naar het betrachten van Recht
vaardigheid naar alle zijden.
En laat ons dan de Rechtvaar
digheid van allen doen steunen
op de Liefde voor allen; dan
zal een ware Maatschappelijke
Wederopbouw van ons volks
leven zeker slagen.
Eerste openb-re bijeenkomst
te 's Bosch.
In de geheel in nationale kleuren
gestoken groote Casiono-zaal te
's-Bosch trad de Nederlandsche
Volksbeweging .11. Zaterdag voor
het eerst voor het forum der open
baarheid. Hiervoor bestond een
massale belangstelling, niet alleen
in, maar ook buiten het gebouw,
waar het gespiokene door middel
van luidsprekers hoorbaar was.
De groote rede van Prof. de Quay
werd met intense belangstelling
aanhoord. Er moet een samenleving
komen, zoo zeide hij, dat er wer
kelijk sprake kan zijn van een ge
meenschap, waarin men elkanders
lasten meedraagt zonder zijn eigen
persoonlijkheid te laten opgaan in
de massa. Dit is een radicale om
mekeer en een verwerping van het
oude individualisme eenerzijds en
het collectivisme (machiavellisme,
anti-kapitalisme, communisme, bol
sjewisme) anderzijds.
Voor de N.V.B. geldt als uit
gangspunt de persoonlijkheid en
niet de almachtige, uniforme
groep, evenmin de vrije, te vrije
enl e ing. He» gaat hier voor ons om
den verantwoordelijken mensch
in de gemeenschap, die zijn zen
ding en zijn persoonlijke bestem
ming moet kunnen vervullen. Dit
personalisme stelt ons voor de
taak door te stooten naar een
nieuwe socialistische maatschappij.
Daerom zijn wij Personalistische
Socialisten.
Prof. de Quay beklemtoont ver
volgens de noodzakelijkheid, dat er
meer eenheid komen moet en dat
de band die ons tijdens de bezet
ting naar elkaar toedreef, niet moet
verslappen door afgunsten en zie
kelijke spanningen.
De N.V.B. is -.iet ontstaan met
het voorop gezette doel een nieuwe
politieke partij te vormen. Nogaltijd
wordt gehoopt dat binnen de oude
partijen de reconstructie tot stand
komt. Gebeurt dit niet? Dan komt
er een partij, die de geest ademt
van het personalistisch socialisme.
De N.V.B. beteekent geen streven
naar een één-partij-systeem doch
een poging om een frissche geest
te brengen in onze politieke con
stellatie.
De Boeren.
Christ Klerkx declameerde hierna
de ballade van de Schooiers van
Vertomme, waarna W. van Meel het
woord voerde over: de boer in de
N.V.B. Waarom? Omdat hij daar
ziet, dat hij geplaatst wordt naast
iedere andefe stand fn de Volksge
meenschap. Omdat hij zich vereeni
gen kan met het agrarisch program
ma, dat sociale en economische
voorzieningen inhoudt, die hem
redden uit het keurslijf van wetten,
verordeningen en besluiten, welke
ieder persoonlijk initiatief dood
drukken, voorzieningen, die mede
voorkomen dat weer het „bureau"
boer wordt op het boerenbedrijf.
Hij zette uiteen en maakte duide
lijk, hoe verkeerd de stedeling
meestal den boer ziet, geen begrip
heeft voor den boerenstand en het
boerenleven. Hoe gauw de boer
voor zwarthandelaar wordt uitgekre
ten, terwijl hij in feite gedwongen
was een gedeelte van de productie
buiten de normale verdeeling te
houden als nasleep van de crisis
jaren, waarin velen uit den boeren
stand verarmden.
Tenslotte sprak hij over teleur
stellingen van de laatste tijd.
De boeren moeten aan het werk
en hij hoopte, dat onze huidige
regeering zou bereiken dat paarden
en koeien en landbouwmachines
terugkwamen. Hoe dan ook.
Vervolgens gaf de heer Wim van
Gent, secretaris van de afd. Den
Bosch van de N. V. B. een uiteen
zetting over den inhoud van het
programma. Dit richt zich op de
ontplooiing van de menschelijke
persoonlijkheid; de vernieuwing en
beveiliging van het gezinsleven; op
de verheffing van den arbeid in een
geordend sociaal-economisch her
stel. Spreker ging hierop dieper in
en gaf een beeld er van hoe de
N. V. B. de organisatie van den
Nederlandschen arbeid ziet en de
medezeggenschap en. mede-verant
woordelijkheid in de bedrijven van
alle bedrijfsgenooten.
Daarna besprak hij nog de pun
ten: versterking van de nationale
gemeenschap; vernieuwing van de
In het' weekblad „Herstel"
spreekt' de B(ruyn) over „het
misdadig optreden der Een
heidsvakbeweging" o.m. in de
zer voege:
Het zou waarachtig geen kunst
zijn voor de bona fide Vakbe
weging, om op korten termijn
een algemeene staking te for-
ceeren, er zijn èischen genoeg
te stellen; en er zouden mis
schien wel schijnsuccessen te
behalen zijn. Maar is dat de
methode om het geslagen Ne
derlandsche Volk weer op de
been te helpen Men spreekt
van „democratie" en „nieuwe
dingen". Hebben wilde sta
kingen en klad-papier-eischen
iets te maken met beide
genoemde begrippen Natuur
lijk moet (en zall rekening ge
houden worden met de billijke
verlangens, óók van de arbei
ders; zij moeten zich (zoo spoe
dig mogelijk) kunnen kleeden
en dekken, natuurlijk moeten er
(zoo spoedig mogelijk) schoenen
komen en rijwielbanden enz.
enz.; vanzelfsprekend moet het
loon minimaal zoo hoog zijn,
dat' ook hij, die 't eenvoudigste
werk, doet', he,t levensmiddelen
pakket kan koopen.
Aan de verwezenlijking van al
deze en nog andere eischen
wordt gewerkt door de bona
fide-Vakbeweging, er wordt óók
gewerkt door de bona-fide-werk-
gevers(organisaties) evenals
door de Regeering. En daar tus-
schendoor verschijnt de Een
heidsvakbeweging, zij procla
meert stakingen, of neemt' de
leiding van stakingen op zich.
Wat zegt daarvan het gezonde
verstapd, geleid door de ver
antwoordelijkheid tegenover ons
volk
Dat zulk een optreden in de
zen tijd misdadig is, dat aan
zulk een misdadig optreden door
het verantwoordelijk gezag, de
Regeering, aanstonds radicaal
een einde dient te worden ge
maakt, vóór het te laat is.
De heer de Bruyn is niet te
spreken over de houding van de
regeering, die bij monde van
den minister-president bereid
bleek de Eenheidsvakbeweging
te erkennen, mits ze zich aan de
regels van het spel houdt:
Had de Minister-President'
zich niet de vraag dienen te stel
len: Wat is dat voor een instel
ling, welke zich E.V.B. noemt?
Is het' wel een vakbeweging?
Zijn er vakbonden, is er een
Vakcentrale; voldoet dat orgaan
aan de te stellen eischen
Wordt hier geen politieke ac
tie gevoerd tegen de Regeering,
omdat er geen communisten zit
ting hebben in dit kabinet
Né£h, de Regeering is ten vol
le bereidDient Z.E. ten de
ze geen rekening te houden met
het standpunt van de Stichting
van den Arbeid, waarin de bona
fide-Vakbewegingen van werk
gevers opereeren en speciaal
opereeren op het gebied, waar
op de Eenheidsvakbeweging zich
thans begeeft? Moet' dat, voor
den opbouw van ons land zoo
gewichtige orgaan gepasseerd
worden, terwijl de raddraaiers
en onruststokers worden toege
knikt? Terecht schreef „Trouw"
jl. Zaterdag in verband met het
gebeurde in Rotterdam en in de
mijnstreek: „Het' moet uit zijn.
Als het' kan goedschiks en an
ders kwaadschiks". Zoo is het
inderdaad.
De Minister-President' bedoelt
het stellig goed; het gaat echter
nu vooral en allereerst om het'
gebruik van de juiste middelen
en toepassing van de juiste me
thoden. Niemand van ons Volk
kan en mag dulden, dat' het Ne
derlandsche Volk wordt gety-
ranniseerd. De Regeering weet
wat' zij ten deze heeft aan de
gevestigde constructieve Vak
beweging; zij late de Eenheids
vakbeweging waf zij is; zij
graaft op den duur haar eigen
graf; haar leven kan alleen met
kunstmiddelen gerekt worden,
tot schade van ons Volk.
Verliezen van het Britsche Rijk
Dezer dagen zijn de totale ver
liezen bekend gemaakt, welke
het Britsche Rijk in dezen oorlog
heeft geleden sinds 3 September
1939 tot en met 31 Mei j.l.: de
menschelijke prijs in cijfers,
schrijft de Manch. Guardian,
welke tot' nu toe voor de over
winning moest worden betaald.
Deze cijfers behelzen
434.885 gesneuvelden en ver
misten, waarvan moet
worden aangenomen,
dat zij eveneens ge
sneuveld zijn;
468.388 gewonden.
De prijs is ongetwijfeld hoog
en de oorlog is nog niet afgeloo
pen. Evenwel: men hoopt in
Engeland, dat de oorlog tegen
Japan minder bloedig zal zijn
dan de oorlog tegen den
Europeeschen vijand is ge
weest en men meent zichzelf
gelukkig te moeten prijzen, wan
neer men bij de eigen tot dusver
geleden verliezen den omvang
en langen duur van dezen oorlog
staalsgedachte en hervorming van
de democratie in personalistischen
geest.
Hij beëindigde zijn rede met een
bespreking over den opbouw van
een nieuwe gemeenschap in de
overzeesche gebieden en over de
te voeren actieve buitenlandsche
politiek.
Wij vernemen dat in Augustus
of begin September de N.V.B. ook
een groote propaganda-vergadering
in Waalwijk zal beleggen, waarbij
men zal trachten tot oprichting van
een afd. Waalwijk te komen.
in oogenschouw neemt en wan
neer men ze vergelijkt met de
verliezen, geleden zoowel door
den vijand als vooral ook door
Rusland één van de twee groote
bondgenooten.
De tot dusverre door het Br.
Rijk in dezen oorlog geleden
verliezen bedragen inderdaad
nog niet de helft van die van
den oorlog 19141918, toen het
aantal gesneuvelden 1.089.919
was en dat' der gewonden
2.400.988.
Het' is dus zeker, dat, globaal
genomen, deze oorlog op dit
halfrond voor het Br. Rijk een
veel minder bloedige historie is
geweest dan de voorgaande we
reld-oorlog. Voor een groot ge
deelte is dit goede geluk te
danken aan 'een vroeg in den
oorlog ondergane ramp de
ineenstorting van Frankrijk en
de verdrijving der Britsche
strijdkrachten uit Noord-West-
Europa in de lente van 1940.
Jaren duurde het' vóór Enge
land, tezamen met de Ver. Sta
ten, zich sterk genoeg gemaakt
had om op het Europeesche
slagveld terug te -keeren en er
revanche te nemen. Van den
anderen kant was Duitschland,
tengevolge van zijn zwakte in
de lucht en op zee, niet in staat
om de wijkende Engelschen
over het Kanaal te volgen. De
middelerwijl gevoerde campag
nes op afgelegen oorlogsterrei
nen, zooals die van de Weste
lijke Woestijn, stonden het' ge
bruik van groote troepenmach
ten niet toe. De „Manchester"
schrijft dan ook: „De aardrijks-
zèggen,
en mek
en dat
