EEN ERNSTIG VRAAGSTUK De wereld herademt. 1 MAANDAG 20 AUGUSTUS 1945 Losse nummers 10 cent68e JAARGANG No. 54 Waalwijksche en Langstraatsche Courant ONZE MARINE IN OORLOGSTIJD. Pracdsch overal heeft men te kampen met gebrek aan personeel. In welhaast alle bedrijven kan men dit euvel constateeren, In zijn vollen omvang drong het echter tot ons door, toen wij het rapport lazen van den Lang- straatschen Fabrikanten kring Hieruit bleek ons, met betrekking tot de schoen industrie, dat men vooral moeilijk aan jeugdige ar beidskrachten kan komen. Voor jeugdige arbeidskrach ten bedraagt de personeels bezetting slechts ca. 20 pCt. van de vooroorlogsche. Het betreft hier jongens en meis jes tot 2l jaar. Jonge men- schen dus, waarvan men ge neigd zou zijn te veronder stellen, dat er ruim vol doende beschikbaar moes ten zijn. Dit is niet het geval en wanneer wij daar even dieper op ingaan", dan zijn daarvoor verschillende oor zaken aan te wijzen. De vijf oorlogsjaren heb ben de jongelui van van daag niet onberoerd gelaten. In het begin van den oorlog hebben zij misschien enkele jaren op de fabriek gewerkt, maar nadien werd het hen te gevaarlijk. Zij stonden bloot aan arbeid in Duitsch- land en verkozen liever on der te duikenhierin kun nen wij hen volkomen gelijk geven. Velen van hen kwa men daardoor echter tevens in den zwarten handel te recht. Als men moet onder duiken wij willen dat begrip heel ruim nemen, want vaak was er van on derduiken in de juiste be- teekenis van het woord geen sprake en zwierf men langs de straten moest men geld hebben. Dat wasslechts op één manier, maar dan ook heel makkelijk, te ver krijgen Zwarthandel. Het geld werd makkelijk ver diend en vele jongelui zijn hierdoor in de laatste jaren voor goed bedorven. Zij zagen-het geld door hun vingers glijden en thans zijn zij niet meer voor regelma- tigen arbeid geschikt Zij voe'en er niets meer voor, den heelen dag achter de fabrieksmuren „gevangen" te zitten daar zij toch iets moeten doen om aan den kost te kunnen komen, meld den velen zich als oorlogs vrijwilliger of anderszins. Dan hebben ze immers nog hun vriie leven, hun siga retje enz. Wij-weten dat we ons met deze uitspraak misschien eenigszins op ge vaarlijk terrein begeven wij willen haar daarom met nadruk niet toepasselijk ver klaren op de gelukkig ook nog zeer vele idealistische jongeren, die, gedreven door een rechtgeaard gevoel van vaderlandsliefde, hun krach ten beschikbaar hebben ge steld. Men. zal echter niet kunnen ontkennen, dat van de eerstgenoemde categorie zeer velen bij onze vrijwil ligers te vinden zullen zijn. Het bedrijfsleven ondervindt daarvan ten zeerste de na- deelen Niet minder ook van de vele gerepatrieerde landgenooten. Zij verheug den zich in Duitschland in een zekere mate van vrijheid, hebben wat meer gezien van de wereld en denken er thans niet aan, hier altijd in hetzelfde kringetje te blij ven ronddraaien. Ook in hen is de zwerflust wakker geworden en zij hebben veelal denzelfden weg ge volgd als boven omschre ven. Daarnaast constateeren wij nog het euvel, dat vele meisjes op een of andere wijze in „geallieerde dienst'] zijn. Zij werken in keukens, cantines en waar al niet meer Verdienen hier fantastische loonen, waarbij we nog niet willen spreken van het vele dat er „afvalt". Het kwaad wordt daardoor in de hand gewerkt, van officieele zijde zouden we haast zeggen, Maar met dat al, stapelen de moeilijkheden voor het bedrijfsleven zich op. De oorlog is teneinde. We weten niet hoe het gaan zal, maar als er straks weer vrijwilligers opgeroepen worden voor Indië of waar voor al meer, dan is de kans groot," dat de toeloop enorm zal zijn, omdat het gevaar is uitgeschakeld. Het avon tuur trekt, maar de officieele instanties zullen zich ter dege moeten beraden hoe ver zij kunnen gaan. In meer genoemd rapport wordt gezegd, dat het tekort aan jeugdigearbeidskrachten vooral voor de „stikkerij" van dien aard is dat het wel mogelijk is, dat binnen afzienbaren tijd voor het personeel in andere afdee- lingen geen werk meer zal zijn. Werkloosheid zal er dus uit voortvloeien. Dit beteekent geen geld, geen voedsel, geen kleeding, geen schoeiselhet houdt een nog grootere verarming van ons volk in. En dat kunnen we niet meer lijden. En zoo is het niet alleen in de schoenindustrie, maar zoo is het overal. Het is een vraagstuk, dat met klem om de ernstige aandacht van de regeering vraagt. Aan de Paradekade te Rotterdam liggen twee on derzeeërs van onze marine broederlijk naast elkander: de „Dolfijn" en de „Zee hond". Voor een inter viewer een dot van een kans, om twee vliegen in een klap te slaan. Maar het radio bericht, dat Tokio, onder zekere voorwaarden, bereid is te capituleeren, bracht plotseling zooveel onverwachte vroolijkheid aan boord, dat de tweede vlieg, ondanks alle pogingen hebben de Japansche agres sie beantwoord met een strategie, welke aanvankelijk noodzakelijkerwijze, defen sief moest zijn en in het bijzonder van ons en ons Indië smartelijke offers ver langde, doch die later over ging tot een meesterlijk rechtstreeks offensief op het hart van Japan, dat thans, eerder dan wij allen hebben durven hopen, geleid heeft tot een volledige overgave. Ons Indië, dat zulke zware lasten van dezen Aziatischen oorlog heeft gedragen, dat zoo bitter heeft geleden, zoo bloedig is vertrapt, ons In dië is nu spoedig weer vrij De dag zal wel niet ver meer af zijn, dat wij weer kunnen correspondeeren met onze familieleden, dat onze mannen naar Indië kunnen terugkeeren, dat wij onze taak jegens de Indonesische bevolking weer kunnen voortzetten De vrede, die de wereld zoo dringend noodig heeft, is dan eindelijk volkomen. Naast dankbaarheid jegens God past ons 'n diep verant woordelijkheidsbesef voor den schat, die ons met dezen vrede, als laatste kans voor de menschheid, gegeven is. De verliezen, welke ons land in den strijd tegen den venijnigen vijand heeft ge leden, zijn zwaar geweest Wellicht zijn ze nog niet alle bekend en zal nog veel verdriet openbaar worden. Met eerbied herdenken wij de velen, die voor deze zaak van ons Koninkrijk zijn ge vallen, in het bijzonder de helden van de Javazee. Hun bloed legt ons een plicht op den vrede te gebruiken voor het werkelijk welzijn van onze 75 millioen Rijks- genooten en voor dat van heel de familie der volken. Nederland kan thans aan den slag voor het werk des vredes in ons land, in ons rijksdeel in Indië, voor de geheele wereld- Laat ons allen heden het voornemen maken dat mooie werk met kracht uit te voeren, ieder voor z'n deel en ieder voor 't werk waarin hij geplaatst is. daartoe, zich niet meer van gen liet en de interviewer genoegen moest nemen met de bewogen historie van de in 1942 gebouwde„Dolfijn". Hoe sober ook verteld de bemanning vindt het allemaal niets bijzonders geeft de geschiedenis niet temin een duidelijk beeld van het wezenlijk aandeel,, dat de Nederlandsche Ma rine over het algemeen in den oorlog ter zee heeft gehad, een aandeel, dat door de geallieerden zeker niet gering geschat wordt. Na een patrouille-tocht in de Golf van Biscaye, aldus vertelde een der officieren, kreeg de „Dolfijn" de Thy- reensche zee tot jachterrein, met Algiers als basis. Op 9 Februari 1943 tegen elf uur in den avond werden door een periscoop twee kleine excorte-vaartuigen verkend, maar de bedienings man van de hydrophoon meldde bovendien nog schroefgeruisch van een onderzeeër. De comman dant, de luitenant ter zee H. v. Oostrom-Soede, liet halve kracht vooruit varen en zoodra de duikboot, die een Italiaan bleek te zijn, trefkans bood, werd er een salvo van vier torpedo's op afgevuurd. Een daarvan trof doel. Een hevige ex* plosie volgde, daarna zag men de boeg tot bijna aan de brug uit het water komen waarna de boot verticaal de diepte inging. Dit eerste succes werd nog door vele gevolgd. Op 29 Maart werd nabij het Kavoli-eiland een koopvaarder van 4300 ton tot zinken gebracht, terwijl op 4 Juli bij Civita Vecchia, onder de Italiaansche kust, een vrachtschip van 5500 ton een zelfde lot onderging. In dit laatste geval onder nam een escortevaartuig een tegenaanval op de „Dolfijn" met dieptebommen. De eenige schade, die daardoor veroorzaakt werd, waren twee platgedrukte spreek buizen op de brug Nog denzelfden dag kon daarin de buurt de gewapende driemastschoener „Adatia'', die totdeltaliaanscheLucht- afweerdienst behoorde, ouderwets worden geenterd, en zij werd met eenige dy- namietladingen naar den kelder gezonden. Op ge lijke wijze ging op 14 Tuli bij Lido di Roma de schoe ner „Gatteano" brandend de diepte in. On 10 Sep tember kon een vrachtschip van 9 000 ton van de Gar- ribaldiklasse met een tor pedo worden vernietigd. En dertien dagen later slaag de men er in. twee duitsche lichters, diep geladen met olie, in brand te schieten. De capitulatie van Japan. 14—15 Aügustus middernacht: De tweede wereld oorlog is ten einde. De Amerikaansche president Truman en de Britsche minister-president Attlee deden voor de radio de wereld mededeeling, dat Japan de door de ge allieerden gestelde capitulatievoorwaarden heeft aanvaard. Stalin heeft een radioboodschap uitgegeven, waarin hij de onvoorwaardelijke capitulatie van Japan heeft bekend gemaakt. Keizer Hirohito heeft alle Japansche strijdkrachten, waar zij zich ook bevinden, bevel gegeven het vuren te staken, haar wapens uit te leveren en de orders van het geallieerd opperbevel op te volgen. Aan de geallieerde strijdkrachten is opdracht gegeven de offensieve acties te staken. Generaal Mac Arthur is benoemd tot geallieerd opper bevelhebber voor het in ontvangst nemen van de overgave. De afgevaardigden van den Japanschen Keizer zijn uitgenoodigd met spoed naar Generaal' Mac Arthurs hoofdkwartier in Manilla te komen ter onderteekening van de capitulatie-overeenkomst. Na eenige Oostersche aarzeling heeft Japan geca pituleerd op de door de geallieerden gestelde voor waarden. De Japansche kei zer, die zijn troon zal mo gen behouden, zal zich nu moeten voegen naar de be velen van de geallieerde bevelhebbers. Hiermede is beslist dat de wapenen over de geheele wereld worden neergelegd, aldus „De Tijd" Japan heeft zwaar geboet voor Pearl Harbour, voor den verraderlijken overval, waarmede het meende zich in één slag de superioriteit ter zee en in het Oosten te hebben verworven. Jarenlang hadden zijn mi litairen gedroomd van den dag, dat de kans schoon zou zijn om hun heersch- zuchtige plannen te verwe zenlijken. Zij hebben niets anders bereikt dan een groot vredelievend volk tegen zich in het geweer te hebben geroepen. De Vereenigde Volken, onder wie ook Nederland en Nederlandsch-Indië zich met trots scharen naast de Vereenigde Staten, Austra lië, Engeland en andere, De Echo van het Zuiden Hoofdredacteur Uitgever: JAN TIELEN DrukkerWaalwijksche Stoomdrukkerij Antoon Tlelon RedacteurJ. A. A. VAN DEN DUNGEN Abonnementsprijs: 15 cent per week; 11.95 per kwartaal Kennummer: 2483

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1945 | | pagina 1