WAT DE MOFFEN ROOFDEN.
AANDAG 8 OCTOBER 1945
Losse nummers 10 cent
68e JAARGANG No. 68
Waalwijksche en Langstraatsche Courant
KORTE BERICHTEN.
DE BETEEKENIS VAN DE BOSSCHEN
IN NEDERLAND.
DOOR HET VENSTER.
x.
e Echo van het Zuiden
Hoofdredacteur Uitgever; JAN TIELEN
RedacteurJ. A. A. VAN DEN DUNGEN
Abonnementsprijs1 5 cent per week I 1.95 per kwartaal
Verschijnt Maandag en Vrijdag
Drukker:'Waalwijksche Stoomdrukkerij Antoon Tlelen
Kennummer; 2483
Zij wilden ons terugbrengen
tot een derde-rangs natie.
Het Commissariaat—Generaal
oor de Nederlandsche Economi-
iche Belangen in Duitschland,
eeft een globale inventaris op-
lemaakt van de door de moffen
iij ons gestolen goederen, waar-
loor zij ons wilden terugbrengen
tot een derde-rangs natie, zoo
,eldt „Commentaar".
Hieronder volgen enkele cijfers:
!80 kg. platina voor nijverheids-
loeleinden; 1.357.900 kg. fijn goud
en nadeele van de Nederlandsche
ank, klaarblijkelijk-nog aanwezig
Jin Wurzburg plus 500 kg. fijn
|goud toebehoorend aan twee par
ticuliere maatschappijen: 7.492.883
kg. zilver, terwijl in de laatste
maanden van 1944 naar Duitsch
land werden overgebracht
23.900.77 karaat aan diamanten,
waarvan een goed deel verkregen
was door het opblazen van brand
kasten in Arnhem. Er zijn verder
de Nederlandsche industrieele ves
tigingen in Duitschland, waarvan
het beheer natuurlijk weer in Ne
derlandsche handen moet komen.
Met deze vestigingen is, inclusief
mijnbouw, octrooien en patenten,
een bedrag van 1 a 2 milliard
gulden gemoeid.
Dan werden er naar schatting
uit ons kunstbezit 20.000 schil
derijen en vele kostbare biblio
theken naar Duitschland overge
bracht, terwijl 160.000 ha. land
werden overstroomd, terwijl pomp-
installaties en bazaltblokken voor
het herstel der dijken niet aanwe
zig waren. Tot Juni 1944 verdwe
nen circa 25.000 paarden, waar
na van September af nog eens
80.000 bij de Wehrmacht werden
gevoegd. Het ergste is, dat hier
van ongeveer 40 pet. behoort tot
het beste fokmateriaal.
Wij missen thans 220.000 koei
en, waardoor de melkproductie
met 3300 ton is afgenomen. Dertig
complete zuivelindustriën werden
weggevoerd, verder twintig melk
tanks, 800 kaaspersen en drie in
stallaties voor melkpoeder. Hon
derden stuks landbouwgereedschap
kunnen in Duitschland worden te
ruggevonden. Van onze tabak
werd voor een waarde van 172
millioen gulden gedwongen uitge
voerd. De sleutelindustrieën wer
den systematisch ontmanteld; de
textielindustrie is ontbloot van
haar meest waardevolle dingen,
terwijl ook textielgoederen in
groote hoeveelheden werden uit
gevoerd: bij een gelegenheid 300
millioen textielpunten tegelijk. Een
geheele vliegtuigfabriek is in 4
schepen weggevoerd en aan onze
kolenmijnen werd onnoemelijke
schade toegebracht.
Naar schatting werden 5000
schepen door de duitschers gevor
derd, waarvan er zich nog onge
veer 1500 in Duitschland bevin
den. 24 groote en 800 kleine
bruggen werden door den vijand
opgeblazen: meer dan 80 pet. van
onze geëlectrificeerde motorrijtui
gen, Diesel-locomotieven en meer
dan 90 pet. vier-assige passagiers-
en vrachtwagens werden door de
Duitschers weggevoerd. De cen
trale werkplaatsen van Tilburg,
Utrecht, Amersfoort en Haarlem
berden vernield of leeggestolen:
800 km. enkel spoor met dwars
balken werden weggehaald en ook
nog de geheele voorraad van
220.000 dwarsbalken en 25.000
ton rails. De totale schade aan
de Spoorwegen wordt geschat op
551 millioen gulden. Moeilijk is op
te geven hoeveel auto's, bussen
en fietsen in beslag werden geno-
nien en hoeveel schade is gedaan
^an onze telefonische en telegra
fische verbindingen. Ook aan de
Wens van Amsterdam en Rot
terdam is geweldige schade toe-
ttebracht. Een deel der installaties
2al men in Duitschland terugvin
den.
Het geroofde moet
terugkomen.
Alles tezamen blijkt zeer duide
lijk, dat de terugvoering der door
de Duitschers systematisch en
moedwillig weggeroofde goederen
reeds voor een gedééltelijk herstel
van ons economisch leven vol
strekt noodzakelijk is. Hiertoe is
een onmisbaar vereischte de toe
lating van Nederlandsche officie
ren in Duitschland, zoowel in
verband met de opsporing der
goederen, als met het nemen van
conservatoire maatregelen. Daar
naast is men op het oogenblik
bezig met de behandeling van zoo
genaamde test-cases; dat wil zeg
gen: bij de Engelsche en Ameri-
kaansche missies in den Haag is
een eerste lijst van objecten inge
diend, waarvan de herverkrijging
of vei'krijging behoort tot de eco
nomische levensbehoeften van Ne
derland. Moge dit bescheiden be
gin de voorbode zijn van een te
rug verkrijging op ruime schaal.
De goede wil is in principe bij
onze geallieerde vrienden stellig
aanwezig. Laat ons hopen, dat hij
zoo spoedig mogelijk in daden zal
worden omgezet!
MEER VLEESCH?
Naar wordt meegedeeld zal
het waarschijnlijk mogelijk zijn'
in den komenden winter het
vleesch-rantsoen op te voeren
tot 300 a 400 gram,; misschien
zelfs tot een pond per persoon
per week. Laten we hopen, dat
het er ook inderdaad komt.
Paul Bromberg, de bekende Ned.
architect, die van een regeerings-
opdracht uit de Ver. Staten is terug
gekeerd, heeff medegedeeld, dat de
houtpositie van.Suriname zóó gunstig
is, dat dit land onze geheele be
hoefte aan hout kan dekken.
De beul van Amersfoort, van
Laar, is uit het kamp Ede ontsnapt.
Hij heeft zich meester weten te
maken van het rijwiel van zijn be
waker, waarmede hij wist te ont
komen.
Op Java is een kleine ander
half millioen ton suiker aangetroffen.
Volgens Reuter zal deze suiker aan
de pool van de vereenigde naties
worden toegevoegd en onder de
belanghebbenden verdeeld worden
door een gecombineerde voedsel-
commissie.
(Slot).
Op de 2de plaats bepleit Klein
aaneensluiting tot grootere opper-,
vlakten natuurschoon. Een aan
eengesloten 5000 ha. zooals bij
Dwingeloo hebben ongetwijfeld
veel meer waarde als recreatie
terrein dan 10 of 15000 ha: die
verspreid liggen of uit afgeschei
den stukken bestaande met akkers
of villabouw er tusschen of ver
keerswegen er doorheen. Deze
verbrokkeling dreigt overal. Op de
Veluwe en Oost Utrecht bestaat
echter nog een aaneengesloten
natuurlandschap. Dit heeft boven
dien nog aanmerkelijke voordee-
len. Op de eerste plaats bestaat
het uit het meest gezochte natuur
schoon, hei en bosschen. Alle be
langrijke dorpskommen vallen er
buiten. Deze gebieden beslaan
resp. 100.000 ha., waarin reeds
het natuurreservaat van 40.000
ha. en verschillende bosschen en
landgoederen liggen en 15.000 ha.
Genoemde schrijver stelt nu voor
deze terreinen te maken tot „rijks
natuurterreinen". Dit wil zeggen,
dat door middel van wettelijke
maatregelen in aansluiting aan, of
met wijziging van bestaande
streekplannen en uitbreidingsplan
nen rijkstoezicht wordt ingesteld,
op verdere ontginning tot cultuur
land resp. verkaveling van buiten
de kommen gelegen gronden ,tot
bouwterrein. Een deskundige com
missie zal in gevallen afzonderlijk
moeten beslissen of het landschap
door een maatregel geschaad
wordt. Met de eigenaars van
landgoederen op de terreinen voor
noemd zal een schikking getrof
fen moeten worden om behoud te
verzekeren. Dit zal niet moeilijk
zijn, daar vele eigenaars van nog
bestaande landgoederen, zich tot
behoud hiervan reeds aanzienlijke
financieele offers hebben getroost
en velen zich al verbonden hebben
op grond van de natuurschoon-
wet. In den zin van deze wet zou
door verdere belastingreductie wel
een bevredigend resultaat bereikt
worden. De aldus verkregen aan
eensluitende gebieden, zou men,
aldus K„ zoo veel mogelijk voor
verdere ontginning van woeste
gronden voor bebouwing buiten
de kommen en met name voor
lintbebouwing en wilde bebou-
winq, alsmede voor storenden weg
aanleg en hier en daar zelfs voor
wegverharding moeten behoeden.
Als verdere maatregelen noemt
hij o.a.: Geen verdere stichting, zij
het ook behoudens van geval tot
geval te bepalen uitzonderingen,
van kampeerterreinen, arbeidskam
pen, kramen en tenten, gedenktee-
kens, uitzichttorens, electrische of
andere geleidingen, opschriften,
reclameborden, schuttingen en
hekken, grond-, kalksteen- en an
dere groeven, vuilstortplaatsen,
kippenfokkerijen en kaskweekerij-
en en soms zelfs van verdere ag
rarische bebouwing. Vanzelfspre
kend zijn industrieën meestal uit
gesloten. Ook aanleg van vlieg
velden, groote zwembaden, speel
tuinen en dergelijke moet daar
onder rijkstoezicht worden gesteld.
Naast de genoemde groote ter
reinen verdient het dan aanbeve
ling meer verspreid nog enkele
terreinen te reserveeren om ieder
in de gelegenheid te stellen van
de natuur te genieten. Hiervoor
acht hij geschikt ongeveer 5000
ha. bij Oisterwijk, ongeveer 8000
ha. in Zuid-Limburg en ongeveer
15000 bij de groote steden Rotter
dam, den Haag, Amsterdam. Ver
der zouden kleinere provinciale
terreinen moeten worden gevrij
waard, waarvoor op de eerste
plaats de bestaande natuurmonu
menten in aanmerking komen, die
zouden kunnen worden uitgebreid
met aangrenzende gemeentebos-
schen en particuliere landgoede
ren, waarvoor weer de noodige
overeenkomsten zouden moeten
worden getroffen. Hierbij zullen
de bestaande wettelijke maatrege
len tot bescherming van natuur
schoon kunnen worden ingescha
keld.
Dit zijn een 6-tal afzonderlijke
wetten en zeer onvoldoende. De
z.g. boschwet b.v. geldt alleen
voor bosschen. In 1928 werd door
H. M. de Koningin in Haar troon
rede aangekondigd een natuurbe
schermingswet, die echter niet tot
stand kwam. Op het moment staat
de houtproductie onder controle
van het Staatsboschbeheer. Dit
lichaam is echter boschbedrijf en
dus in zekere zin aan economi
sche bedrijfsnormen gebonden. Het
is dus niet steeds de geschikte in
stantie om deze niet directe soci
aal-economische belangen van het
natuurschoon te bezorgen. Het zou
dus voorkeur verdienen indien
naast het Staatsboschbeheer, wat
de boschbouw-technische en eco
nomische belangen zou behartigen,
een aparte organisatie werd ge
schapen,
a. tot behoud van natuur
schoon in uitgebreiden zin. Hierin
zouden zitting moeten hebben be
kwame landschaps-architecten en
sociografen, waarbij steeds des
kundigen uit een betreffende streek
zelf advies zouden moeten geven
aan het overheidsorgaan:
b. tot behoud van natuurmo-
De mislukking der Londensche
conferentie.
De hoofdschuld voor het misluk
ken der conferentie te Londen werd
door vrijwel alle Engelsche bladen
aan Rusland gegeven.
De conservatieve „Daily Mail"
spreekt van verlies van vertrouwen
in de Russische politieke eerlijkheid
en wijst er op, dat in Engeland in
den oorlog juist zulke buitengewone
goed-wil was gegroeid tegenover
Rusland.
Ruslands houding ter conferentie
heeft er bedroevend veel toe bijge
dragen om deze stemming te doen
omslaan.
De correspondent van de „Daily
Mail" te Washington zegt, dat al
daar plannen besproken worden
voor een volledige militaire samen
werking tusschen Amerika en het
Britsche gemeenebest met den ge-
neralen staf voor alle strijdkrachten.
De correspondent van dit blad
te New York zegt, dat de betrek-
kingen tusschen Amerika en Rus
land zeer gespannen zijn geworden.
Het door Bevin aan Molotov toe
gevoegd verwijt, dat zijn tactiek
Hitlerisch was komt den meesten
Amerikanen juist voor al is het niet
diplomatiek.
De toestand in Indiè.
Luit. Gouverneur Generaal dr.
van Mook en vice-admiraal Helfrich,
de bevelhebber der Nederlandsche
strijdkrachten in het Verre Oosten,
zijn in Batavia aangekomen' Hun
eerste taak zal zijn de Nederland
sche regeering op de hoogte te
brengen van den werkelijken stand
van zaken, hetgeen dus beteekent
dat een verheldering van de situatie
in Indië spoedig is te verwachten.
„De Nederlandsche regeering on
dersteunt in geenen deele de maat
regelen van den heer C. van der
Plas om dr. Soekarno tot een be
spreking van den toekomstigen
status van Indonesië uit te noodigen"
aldus heeft minister Logemann te
Londen verklaard. Van der Plas zal
alle handelingen in deze kwestie
moeten staken.
Bepaald verheugend is de mede-
deeling dat de Ned. autoriteiten de
beschikking gekregen hebben over
een extra schip voor troepenvervoer
naar Ned. Indië. Met dit schip, dat
8 dezer uit Engeland zal vertrekken,
kunnen 3500 man vervoerd worden.
Vier bataljons, die volgens den oor-
spronkelijken opzet, pas.in de tweede
helft van Oct. uit Engeland zouden
vertrekken, zullen thans met dit
schip hun bestemming kunnen
volgen.
In een verklaring van den regee-
ringsvoorlichtingsdienst wordt erop
gewezen, dat Soekarno den herbouw
van het staatsherstel vertraagt.; On
middellijk na het optreden van het
nieuwe kabinet heeft minister Loge
mann nl. de bijeenroeping voorbe
reid van een rijksconferentie, waar
de structuur van het Koninkrijk
openhartig zou zijn besproken.
Zonder het optreden van de „Indo
nesische republiek" zouden de deel
nemers aan de rijksconferentie mo
gelijk al aangewezen zijn en zouden
reeds de voorbereidingen getroffen
kunnen worden voor de bijeenroe
ping van een Volksraad, die voor
het eerst een Indonesische meerder
heid zou hebben. Hoe de verdere
regeling ook zou worden, één ding
staat vooropde eenheid van het
Koninkrijk
De groep Soekarno maakt niet
meer dan 5 procent van de bevol
king van Java uit; voornamelijk zijn
het jongeren, die door de Jappen
zijn bewapend.
Wat de stakingen in Australië
betreft, het staat nu absoluut vast,
dat de staking het gevolg is van een
actie der communistische partij. De
Australische regeering bezit daar
over geheime rapporten.
numenten ten dienste van de we
tenschap en tevens tot vergroo
ting van het algemeen natuur
schoon. Hierin zouden werkzaam
moeten zijn vooral biologen, dan
ook geografen en geologen. Aan
beide organisaties zou de be
voegdheid moeten worden ver
leend om binnen zekere grenzen
zelfstandig op te treden, opdat
niet weer hun belangen door an
dere zouden worden overvleugeld.
Het is van eminente beteekenis
dat in een nationaal plan beide or
ganisaties hun plaats vinden.
VICTOR TIMMERMANS,
Econ. Drs.
U denkt daar natuurlijk niet
meer aan; toch is het nog maar
een jaar geleden, dat door onze
straten lange files trokken van
alle mogelijke voertuigen, wanke
le handkarren, oude kinderwa
gens, rammelende fietsen en weet
ik wat nog meer.
U stelt zich deze vervoermid
delen uit het midden van een
technische en moderne eeuw, na
tuurlijk voor met haveloos uitzien
de moffen er achter. Want dat is
zoo ongeveer het beeld, dat ons
van dit Herren-volk rest.
Toch hebt U het dan mis.
Maar dat komt, omdat U de
aangename herinnering aan een
smadelijken aftocht wel bewaard
hebt, maar li bewaarde niet de
minder aangename herinnering aan
de proviandeerende huisvaders,
moeders en kinderen, die, met het
schrikbeeld van een honger-winter
voor oogen, op voorraad uittogen.
Ik heb ze zien zwoegen en ploe
teren achter hun piepende en kra
kende karretje, door de bemodder-
de wegen van „de Klei". Van
boerderij naar boerderij; hier wat
aardappelen opladend, daar wat
groenten, wat fruit en wat er zoo
al meer te krijgen was.
Zij kwamen tot uit verre omge
ving en nu weet ik wel, dat deze
tochten het niet haalden bij de
ware „honger-tochten", die het
westen in den bangen winter van
1944-1945 organiseerde, maar dat
neemt toch niet weg, dat zij ook
hier een duidelijk bewijs waren
van de ellende, waartoe de oorlog
ons brengen kan.
Het is nog maar een jaar gele
den, maar hoeveel is er in dien
tijd al niet veranderd.
Het is goed, daar eens even aan
te denken, als men spreekt van
minder aangename dingen, die on
zen tijd nog aan zouden kleven.
Toen zuchtten we nog onder
duitsche tyrannie, ook al zagen
we de bevrijding met ieder uur
nader komen; toen moesten we
nog alles ontbeeren, wat we nu
reeds weer als iets vanzelfspre
kends aanvaarden; toen waren we
blij met een zakje aardappelen en
een litertje melk, waar we kilome
ters ver voor hadden moeten loo-
pen; toen hadden we geen cischen
meer en waren we al tevreden als
we wisten, dat we morgen weer
een heel klein beetje eten en een
nog minder beetje warmte zouden
kunnen krijgen.
Een jaar geleden; toen hadden
we onze Koningin nog niet terug
en onze Tweede Kamer nog niet,
nog geen Gemeenteraden, geen
treinen, geen bussen, toen wisten
we al lang niet meer hoe haring
smaakte, hoe wit wittebrood kon
zijn en hoe verduiveld lekker En
gelsche cigaretten.
Als we dit alles zoo achteraf
eens bekijken, dan staan we er nu
toch wel een stuk beter voor.
Het vuile geld zijn we kwijt en
we hebben allen een paar gloed
nieuwe bankjes in onzen zak. Wel
niet veel, maar dit hoeft ook niet.
Jan is nu even rijk als Piet, de
schulden zijn ze kwijt en met een
onbezorgd gemoed gaan zij thans
aan den arbeid.
Vorig jaar liepen ze met een
dikke portefeuille vol geld achter
een krakend wiegelding.
Zij zullen het met mij eens moe
ten zijn, dat de toekomst thans
heel wat schooner perspectieven
biedt.
Het zal daarom goed zijn, wan
neer wij ons soms ergens aan er
geren, of iets minder aangenaam
vinden, dat wij dan dien zeer on-
aangenamen tijd van een jaar ge
leden even in herinnering roepen.
Wij zullen dan meer verge
vingsgezind zijn en ons makkelij
ker met iets kunnen verzoenen!
KIJKGRAAG.