I 'N VERSLAG OVER DEN OORLOG TOESTAND IN INDIE. 1 BANDAG 22 OCTOBER 1945 Losse nummers 10 cent 68e JAARGANG No. 72 Waalwijksche en Langstraatsche Courant I ond ïn kor 19 ia!w Ie DOOR HET VENSTER. eEcho van het Zuiden lofdredacteur Uitgever JAN TIELEN Idacteur: J. A. A. VAN DEN DUNGEN Abonnementsprijs: 15 cent per week <1.95 per kwartaal Verschijnt Maandag en Vrijdag Drukker: Waalwijksche Stoomdrukkerij Antoon Tlelen 'Kennummer; 2483 ioenen 4 LI a. n. 7 z. g, onkerl 'ILEN WIN aar ei aat38 -JGS, aatshi II Over de atoombom sprekend, zei neraal Marshall, dal deze niet al en slaat in den vooruitgang op we- nscliappelijlc gebied, maar dat er :l van nieuwe verschrikkelijke wa- jens zijn, die het menschdom be- |reigcn, tenzij een weg gevonden •ordt om oorlogen in tie toekomst verhinderen. Hij had generaal enry H. Arnold, bevelhebber van Ainerikaansche Luclitstrijdkrach- |en, gevraagd een schatting van de ppaciteiten van enkele dier nieuwe apcns te geven. Daaruit is geble- en, dat de Vereenigde Staten bin- en slechts enkele jaren schroefloo- bommenwerpers vervaardigd zul- gevr fn hebben, die in staat zijn 500 a 1)0 mijl per uur af te leggen en op en hoogte van 40.000 voet (d.i. meer lan 13 km.) naar 1500 mijl ver ver- rijderde doelen te vliegen. Ook an- lere, nog grootere bommenwerpers :ullen komen, die zich in de stra- isfeer verheffen, zich sneller dan 37, Dl |(,t geluid kunnen verplaatsen en adingen van meer dan 50 ton kun- en vervoeren. Zij zullen elke plek •r aarde kunnen aanvallen. Door ie verbeteringen op het gebied der chroeflooze oorlogsvliegtuigen zal iel mogelijk zijn binnen <le eerstvol gende vijf jaar toestellen te verVaar- jgen, die met de snelheid van het [eluid op een hoogte van meer dan iO.OOO voet naar doelen op 2000 mijl :unnen afschieten. Amerikaansche deskundigen zijn hans bezig een enkele vernielings- lom te construeeren, die 22.50 Ion veegt om gelijken tred te houden net een bommenwerper, waaraan •eeds gebouwd wordt. Amerikaansche technici kunnen Ihans raketten door middel van dectronen en nieuwe instrumenten Ier Nd ifvuren, die direct op bronnen van warmte, licht en magnetisme af taan. Door hun eigen zekering vlie- jen zij zonder mankeerpn regelrecht op liet hart van groote fabrieken af, angetrokken door de hitte der ovens. Zij zijn zoo gevoelig, dat zij ich in een groot vertrek in de ichttng van een binnentredend niensch kceren, als reactie op de varmte, die van zijn liehaam uit laat. Generaal Arnold had er. aldus Marshall, aan toegevoegd, dat ste den als New-York, Pittsburgh, Dc- Ia troit, Chicago en San Francisco binnen enkele uren door aanvallen I vanaf andere continenten geheel vernietigd konden worden, jriif Over de oorspronkelijke plannen in den pacific zeide MaMrshall o.m. het volgende: Voor de capitulatie van .Tanan was generaal Douulas Mac Arthur alf bezig troepen en vHetfuiffen te con- centreeren op (ie PhMinpijnen, Oki nawa on de Zuidriiike bases ten Nil duiden van de Philipnijnon voor de ■■*Beindnhase. Tn samenwerking met admiraal Chester W. Nimits. was Mac Arthur aan liet voorbereiden om deze twee invasie-plannen uit te voeren, de eerste stond bekend als de .,olympic"-oneratie. de tweede als de „coronet"-oTv^ratio. Het rap port van Marshall behandelde de plannen niet van den kant van de marine. De „olympic"-operatie zorgde voor drie uitgeproken aanvallen op zui delijk Kyushu, bet zuidelijkste van de Japansche eilanden, gedurende de herfst. (Marshall zei in een on- ELE 'an"s gehouden getuigenis voor bet congres dat de datum vastgesteld was op 1 Nov.) De aanvalssterlcte zou bestaan uit hel zesde Ameri kaansche Leger met inbegrip van de veteranen van de Philippijnen en Okinawa en marinierveteranen van Iwo Jlma. Voorafgaande aan de hoofdaanval zouden voorbereidende operaties plaats hebben op de Ko- shiki-eilandcn ten Westen van Kyushu en een afleidende schijn- aanval van het negende legercorps bij Shikoku, ten Oosten van Kyushu. Daarna zouden groepen elk van drie divisies achtereenvolgens lan- lTI den op de Oost-. Zuid- en Westzij- den van het zuidelijk deel van Ky ushu: het eerste leger-corps bij Miyazaki, het elfde legercorps bij de baai van Arlaka en bef vijfde marie amphibiecorps op de stran den ten Westen van Kagoshima. Zij moeten samen Kyushu afsnijden en de verdedigende fro°pen veruieti- Pen. .,De tweede phase van de Japan sche invasie, de „coroncP'-operatie, zeide Marshall, zou in het vroege voorjaar van 1946 uitgevoerd wor den. Het 8ste en 10de leger, be staande uit negen infanterie-divi- sies, twee pantser-divisies en drie Uiariniers-divisics zouden Kanto, de Tokio-vlakte en Oostelijk Honshu aanvallen." „Deze twee beproefde „pacific"- legers zouden aan land gevolgd «W'orden door het 1ste leger, dat on ze overwinning In Europa geleid H heeft en dat nu weer gebruikt zou worden voor de eindstrijd in de „Pacific". Bij dezen aanval zou bet eerste leger tien infantcrie-divisies °mvat hebben. De drie legers had den opdracht om het Japansche lc- 8er op het hoofd-eiland te vernie- «Ken en om het TokioYokohama- Sebied te bezetten". iurv jend >r He den ik aai N Vaal' Spra 3 uu ur „Deze", zeide Marshall, „waren onze plannen voor de eindoverwin ning in den tweeden wereldoorlog, indien Japan tot de laatste greppel tot een nationale zelfmoord zou doorvechten. Maar wij hadden an dere plannen, waarvan wij ver wachtten dat zij een veel spoediger einde aan den oorlog zouden ma ken." „Deze plannen", herinnerde hij, „waren (le ontwikkeling van de atoombom, haar gebruik tegen Hi roshima en Nagasaki, en offensie ven in Azië, volgende op de oor logsverklaring van Rusland." Marshall verklaarde voorts: Dat wereldoorlog no. 2, die volgens een ruwe schatting in totaal 93 millioen mannen en vrouwen van de as-mo- gendheden en de geallieerden geza menlijk onder de wapenen gebracht had, voor Amerika kostbaarder ge weest was dan ecnige vorige oorlog, daaraan het had deelgenomen. Uit zijn twéé jaarlij ksch verslag aan den secretaris van oorlog bleek, dat bet aantal gesneuvelden in den tweeden wereldoorlog in totaal 201.367 bedragen had, 4 maal zoo veel als het gezamenlijke aantal dooden in vijf vroegere oorlogen, t.w. de Amerikaansche omwente ling, den oorlog van 1812, den Mexicaanschen oorlog, den burger oorlog, met inbegrip van verliezen aan beide zeiden, en den Spaansch- Amerikaansehen oorlog. MEERDERE VRIJHEID IN PORTUGAL. Het land van Salazar krijgt meer bewegingsvrijheid en staat nog wat onwennig tegenover de plotselinge toegeeflijkheid van den verlichten despoot. Nadat Salazar het voor nemen had aangekondigd verkiezin gen te zullen laten houden, waarbij oppositiepartijen een kans zouden krijgen, heeft hij thans de speciale politiegerechten tegen politieke mis drijven opgeheven. Politieke mis daden zullen voor den gewonen rechter worden berecht, alleen als zij tevens een commuun delict vor men. De censuur en de geheime politie zijn opgeheven. VATICAAN BEZORGT OVER POLEN. De Heilige Stoel is „diep onder den Indruk van de Russische be zetting van Polen en beschouwt deze als een voorwendsel om de tegenover de regeering van War schau vijandig staande elementen in het land uit te roeien", aldus verneemt United Press in Vaticaan stad. Het Vaticaan moet vaststellen dat bet dagelijks duidelijker wordt dat het Poolsche volk het ergste oorlogsslachtoffer is, niettegenstaan de het feit, dat Engeland en Frank rijk en later de Ver. Staten in den oorlog kwamen om de Poolsche vrij- lizid te redden. Vreeselijke berichten seint de A.N.P.-correspondent Robert Kick uit het dorpje Depok ten Zuiden van Batavia. Minstens 15 Europee- sche en Indo-Europeesche mannen en vrouwen zijn hier afgemaakt door benden fanatici, die den „hei ligen oorlog" hadden verklaard. Vier dagen lang zijn de 2000 be woners van Depok aan de genade overgeleverd geweest van benden, die het dorp omsingelden, om alle woningen te plunderen en den boel kort en klein le slaan, zoodat de gchcele bevolking in de bossclien vluchtte, om daar twee dagen lang vrijwel zonder voedsel door le bren gen. Nadat de Rampokkers hun vernielzucht hadden botgevierd, om singelden zij de vluchtelingen in de rimboe. De mannen werden naakt in een trein naar Buitenzorg ge zonden, terwijl de vrouwen naar Depok terug werden gebracht. Op liet station is de 18-jaige G. J. Se ller vermoord. De 55-jarige de Bruin, die met eenige vrienden in Depok was achtergebleven, werd door de Rampokmakcrs met nog zes andere gelast met het gezicht naar den muur te staan, waarop de belagers systematisch begonnen den een na den ander te onthoofden. Drie vielen dood neer: T. de Bruin, voorts de 62-jarige officiersweduwe Sloven en haar zoon Gustaaf, oud 40 jaar. De vierde in de rij viel flauw, zoodat het zwaard zijn doel miste. Toen de vróuwen in twee woningen waren saamgeborgen, kwam plotse ling een lid van Soekarno's „veilig heidspolitie" opdagen, die veront schuldigingen aanbood en zei, dat dat het niet de bedoeling geweest was zoover te gaan. Hij zou ze wel beschermen met één speer. De correspondent en de auteur Johan Fabricius bereikten het dorp, beschermd door Gurkhas van het Britsehe leger. De bandieten scho ten op de door Gurkhas bewaakte omheining, waardoor één kind werd gedood en verscheidene personen zwaar gewond, alsmede verschillen de vrouwen in de omheinde ruimte licht gewond werden.' Des middags heeft een detache ment van 400 man sterk met vele ambulances en vrachtauto's Batavia verlaten om alle vrouwen naar Bui tenzorg te brengen, waar zij in de bestaande kampen zullen worden ondergebracht. In Buitenzorg bevinden zich 300 mannen, die door de Indonesische politie voor hun eigen veiligheid zijn ingesloten. Dit zijn de eclitge- nooten, broeders en familieleden van de vrouwen uit Depok. Te Semarang zijn alle Rapwibe- schciden gestolen .Alle Britsclie en Nederlandsche Rapwi-leden in de kampen te Ambarawa en Bandjoe- biroe, alsmede in Midden-Java zijn gevangen gezet. Het mèerendeel dei- kampen met 30.000 vrouwen en kinderen wordt niet langer bewaakt door Japanners maar door Indone siërs. die verhinderden, dat er versch voedsel gezonden wordt. Men beeft nu onmiddellijk maatregelen genomen om troepen en materiaal aan land te zetten. Hoe langer hoe meer berichten komen binnen over botsingen op geheel Java tusschen Indonesiërs cn Japanners. OORLOGSVERKLARING NIET VAN SOEKARNO. Radio Bandoeng heeft in een uit zending verklaard, dat de regeering van Soekarno in geen geval debet is aan, noch kan instemmen met de oorlogsverklaring van de „Markas Barisan Raat". Op een persconferentie verklaarde Kolonel Abdoel Kadir, lid van het geallieerd verbindingsstaf kwartier, dat liij een ontmoeting had gehad met Soekarno. Hij geloofde dat Soekarno en Hatta zeer geneigd zou den zijn om tot overeenstemming met Nederland te komen. Nu begrijpen Soekarno cn zijn ministers dat regeeren een zware taak is. De extremisten en de jon geren raken hun geheel uit de hand. Verklaring van Attlec. Attlee, de Engeische minister president, heeft in het Lagerhuis een verklaring afgelegd over de Engeische politiek ten aanzien vim Indonesië. Hij zeide o.a., dat de Engeische regeering niet wenschte onnoodig betrokken le worden in het bestuur of de politieke aangelegenheden van niet Brittsclie gebieden cn dat liet haar bedoeling was de Engeische troepen terug te trekken zoodra de omstandigheden dit toelaten. Inmid dels hebben de Engelschen niet al leen sterke moreele verplichtingen jegens hun Ned. geallieerden, maar ook voor liet tijdelijk handhaven van wet en orde en zorg voor vei ligheid van vele Ned. geïnterneerden. Het geheele delicate probleem heeft de nauwlettende aandacht van de Engeische regeering. Anthony Eden vroeg, of Attlee wel wilde bedenken dat de moei lijkheden van de Nederlanders in deze gebieden voor een zeer grool deel veroorzaakt zijn door hun eigen gedrag als geallieerden, doordat zij namelijk uit eigener beweging den oorlog verklaard hebben aan de Japanncezen. Attlee antwoordde hierop: „De Nederlandsche regeering heeft in dezen oorlog naast Engeland ge staan en zij heeft onvermijdelijk door de oorlogsomstandigheden ge leden. Wij zullen in zeer nauw con tact blijven". Er werd nog een rcgcermgsver- klaring over Java afgelegd, door Philip Noel Baker, minister van Staat, die in antwoord op een vraag van majoor Guy Lloyd (conserva tief) o.m. benadrukte: „De Engeische regcermg erkent natuurlijk geen ander gezag dan dat van de Nederlandsche regeering m alle gebieden onder de souvereini- teit van onze Nederlandsche geal lieerden". De parlementaire redacteur van „de Maasbode" schrijft naar aanlei ding der rcgeeringsvcrklaring inzake Indonesië het volgende: Als blijk van haar goeden wil om de Indonesische bevolking haar volle vertrouwen te schenken en in overeenstemming met de goedwillen de leiders dezer bevolking den eco- nomischen en staatkundigen weder opbouw van hun land ter hand te nemen, heeft de regeering bovendien een daad gesteld van verstrekkende beteekenis. In lijnrechten strijd met het advies van den Gouverneur-Ge neraal heeft zij zich bereid verklaard in dit stadium, dus nog eer het ge zag onaantastbaar is hersteld, m overleg te treden met die leiders, die den band met Nederland erken nen en wenschen te bestendigen. Deze daad kost haar den steun van den heer Tjarda van Starkenborgh. Laten wij het erkennen: dat is een zeer dure prijs. De G. G. heeft zich door zijn vrij willig gaan in Japanseh krijgsge vangenschap, door vrijwillig het leed der Indonesische bevolking te doe len, een persoonlijk aanzien verwor- HET BELANG DER GEZONDE O VERHEIDS-FIN ANCIËN. Dr. Huysmans liield voor den Katholieken Kring te Eindhoven een lezing over bovenstaand onderwerp, liij zeide daarin o.m. 't volgende, volgens een verslag in het Eind- hovensch Dagblad Ons vooroonogsch nationaal ver mogen is voor 2/3 vernietigd, 1 mil liard in Indië nog zeer dubieus, het circulatie-geld met 200% vermeer derd, ziedaar enkele gegevens, waar op we thans kunnen gaan bouwen. Dat de overheid drastische maat regelen als blokkeering en. vermin dering van den geldvoorraad in haar program moest opnemen, wil len we niet naar de funeste onge remde inflatie toesnellen, zal ieder een wel duidelijk zijn. Door het chartaal geld zooveel mogelijk uit de circulatie te nemen (inleveren 100 biljetten) en het giraal geld te blokkeeren, hoopt zij de geld voorraad zoodanig te verminderen, dat het zijn normale functie weer kan hervatten. Was onze geldvoor raad in 1940 5 milliard, na de in levering van de honderdjes daalde deze tol 2,5 milliard, vervolgens na de dringende uitnoodiging tot in levering bij de banken tot 1,2 mil liard, om tenslotte na de officieele inleveringsweek van max. 300 als eerste winst te kunnen boeken liet achtergebleven sommetje van ruim 800 millioen gulden. De deblokkeering noemde spreker liet moeilijkste vraagstuk van de saneering, waarbij een voorzichtig beleid geboden is. Na een beeld te hebben gegeven van de enorme toename van onze staatsschuld, die van 4 milliard tot liefst 17 milliard is gestegen, gaf liij een overzicht van de diverse Koninklijke Besluiten inzake belas tingen, waarbij duidelijk naar voren komt, dat de monetaire zuivering fiscaal zal worden afgestemd. Een blik in de nabije toekomst werd ons gegund, toen spr. vertel de van de registratie van het effec tenverkeer, waarbij de fiscus ook zijn woordje zal meespreken. liet doel van de monetaire maatregelen is dan ook niet alleen de vernieti ging van den zwarten handel, maar op de eerste plaats liet tot stand komen van een verantwoorde geld circulatie en daarmee samengaand een nauwkeurige hulp voor den fiscus. Dat liet slagen van deze ingrij pende geldsaneering volkomen af hankelijk is van liet inzicht en de volledige medewerking van 't goti sche volk betoogde spr. met klem, terwijl liij besloot met een dringen de opwekking tot sparen, ten bate van onze ontwrichte financieele po- 'istie en onze lamgeslagen industrie. VORSTELIJKE TOEZEGGING STICHTING 1940—1945. H. M. de Koningin liceft een deel van het paleis Hel Loo ter beschik king gesteld van de Stichting 1940 1945 met de bedoeling oorlogsslacht offers, ex-illegale werkers en ex- politieke gevangenen, die eenigen tijd rust noodig hebben, in de ge legenheid te stellen, volkomen te ge nezen. De stichting heeft deze vor stelijke toezegging uiteraard dank baar aanvaard. Het aantal aanvra gen voor plaatsing in herstellings oorden is n.l. zeer groot. i ven, dat zich nauwelijks laat over schatten. Dit enorme kapitaal werpt de regeering voetstoots weg. Is zij zoo zeker van haar zaak? Is zij er zoo zeker van, dat haar winst aan vertrouwen in Indonesië daar tegen op weegt? Is zij er zoo zeker van dat overleg in dit stadium niet als zwakheid zal worden beschouwd? Of kan zij niet anders? Meent' zij op deze manier de En gelschen tegemoet te moeten komen? Olie-problemen hebben de politiek in Indië vaak behccrscht en moeilijk gemaakt. Maar het moeilijkste olie probleem is thans gerezen: zal de regeering in staat zijn olie te wer pen op de golven van het jarenlang aangewakkerde nationalisme? TWEEDE KAMER. De debatten in de Tweede Kamer naar aanleiding der regeeringsver- klaring over Indië zijn heel kalm verloopen. De Indische specialisten hebben 't woord gevoerd. De heer van Pol der Katholieken opende de rij en schaarde zich onvoorwaarde lijk achter de regeering, ook de anti-revolutionairen steunden haar, maar vroegen een krachtige houding tegenover de opstandige Indonesiërs; met de liberalen voelden zij voor 't standpunt van den gouverneur-gene raal n.l. eerst overal orde en vei ligheid, dan pas onderhandelen. Ook de S.D.A.P.'er Stokvis was het met het regeeringsbeleid eens en wenschte evenmin niet Soekarno te onderhandelen. Roestan Effendi de communist- Indonesiër trachtte Soekarno's hou ding wel eenigszins goed te praten, maar sterk was hij daar niet in en zelfs vrij gematigd, overigens ston(i hij natuurlijk geheel alleen. Prof. Logemann heeft de sprekers beantwoord, doch niet veel nieuws gebracht, 't Blijft dus afwachten hoe de toestand zich verder ontwik kelt. XII Onlangs las ik ergens een artikel, dat tot titel droeg „Als de straf is uitgeboet". De kern van dit betoog kan ik samenvatten in de slotalinea die als volgt luidt: De gemeenschap en zeker de naaste omgeving zal ongetwijfeld geen geringen weerstand en weer zin te overwinnen hebben bij het het inschakelen der geabsolveerde elementen. Doch het publiek zal er aan gewend moeten worden ge leidelijk de emotioneele overwe gingen te vervangen door intellec- tuccle. Hierbij zal de tijd een be langrijk helpende factor blijken. Anderzijds echter ligt er een ge weldig veld van arbeid voor de geestelijkheid en de rcclasseerings- institutcn. Zij toch hebben de verantwoordelijke taak te zorgen, dat de personen in kwestie tot een overtuigd inzicht komen van hun dwalingen en fouten, opdat hun „bekeering" ook werkelijk oprecht worde cn niet maar een handig heidje om de volksgunst te ver werven. Voor zeer velen hunner was immers het partij kiezen naar den Duitschen kant geen kwestie van princiep, doch een kortzichtig wedden op het verkeerde paard. En hun terugkeer in de maat schappij moet niet een nieuwe weddenschap worden. Dat is juist gezegd en daarmee ben ik het volkomen eens, maar ik zou er toch bij willen voegen, dat de houding der betrokkenen toch aanleiding moet geven tot deze te gemoetkomende houding, tot deze hulp om den cx-geïntcrnecrdc in het gewone leven terug te brengen, met andere woorden, deze personen die nen toch zeker op de eerste plaats van goeden wille te zijn. Zy moeten niet den verongelijkte spelen of een hooge borst opzetten of ze zeggen wilden: „hier ben ik weer, wie doet me wat!" Zy dienen zich te onthouden van dat voortdurend geloop naar en ge- confereer met elkaar; dat wordt zoo'n soort complot en ergert an deren, die maar hcusch al te goed begrijpen wat daar zooal verhandeld wordt. In bezettingstijd waren er ook bij eenkomsten, geheime vergaderingen, waar je door een achterdeurtj je werd binnengelaten, omdat je bang was in de gaten te loopen en ver raden te worden. Je waagde je leven om het vaderland te dienen cn zorgde er wel voor dat alles achter een zwaar gordijn van ge heimhouding verborgen bleef. Thans zien we echter juist het tegenovergestelde. Er dreigt een nieuwe ondergrondschc te ontstaan, waar we maar kwalijk van gediend zyn, doch met dit verschil, dat de ze menschcn maar gerust conferee- ren kunnen cn niet bang voor hun hachje behoeven te zyn. Men schijnt thans in bepaalde kringen een soort gemeenschap van lotsverbondenheid opgericht te heb ben, waardoor men juist den ver keerden weg opgaat cn precies het tegendeel bereikt, van wat men be doelt in het aangehaalde citaat hier boven. Die menschcn trachten niet in de gewone gemeenschap terug te ko men, maar hopen samen, kankeren, gissen cn beschuldigen, daarin ge steund door personen, die 't zgn. wel met hen mccnen. Hier wordt opnieuw een verkeerde mentaliteit gekweekt, een mentali teit die misschien maatregelen vraagt voor ze opnieuw gevaarlijk kan worden. En volharden zij cn hun helpers in deze houding, dan zal er van de goedbedoelde pogingen om hen weer langzaamaan in het normale maat schappelijke leven op te nemen, niets terecht komen, wat ze dan aan zichzelf en aan hun adviseurs te wyten hebben. Zoo zie ik tenminste de situatie. KIJKGRAAG.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1945 | | pagina 1