DE N.C.B. IN HET GOUD.
L
RUSSISCHE WAARHEID OVER
ONS LAND.
DINSDAG 20 AUGUSTUS 1946.
LOSSE NUMMERS 10 CENT.
69e JAARGANG No. 66.
Waalwijksche en Langstraatsche Courant im vnjdB,.
Een groots feest en een groots schouwspel.
Sïïleffi
*srïiX sS4s W'»19j6
De Echo van het Zuiden
rioofdredacteur'UltgeverÏAN TIELEN
Abonnementsprijs: 15 cent per week; f 1.95 per kwartaal. Drukker: Waalwijksche Stoomdrukkerij Antoon Tielen
De N.C.B. viert zijn groudcn feest. Vijftig lange jaren heeft hü
achter zich, jaren van pioniers_arbeid, strijd, inspanning, hard
werken en jaren van ontwikkeling, gestagen vooruitgang in 't be_
lang der boeren van Brabant.
Thans viert dus de N.C.B. zijn gouden feest. Met trotsch mag
teruggezien worden op wat werd gepresteerd. Van een aarzelend
initiatief, dat vaste vormen aan begon te nemen, is hjj geworden
een der krachtigste en meest productieve organisaties in den lande.
DE GESCHIEDENIS.
Dc officieele oprichtingsdatum
van den N.C.B. is 17 Augustus 1896.
Slecht stond de boerenstand er voor
in die dagen. Nergens bestonden
geregelde pachtverhoudingen. Er
kwam een landbouwcrisis zooals
nog nooit gekend werd in de ge_
schiedenis. Amerika scheen toen 't
land van den overvloed en het
gooide z'n poorten wijd open, dc
producten uit dat' land overstroom
den de Europecsche markten. De
concurrentie werd geweldig en de
Nederlandsche boer, de Europeesclie
hoer, kon daar niet tegenoper
kwam een tijd van depressie voor
hem. Langzamerhand kwamen er
toch enkele organisaties, doch deze
droegen enkel nog een zuiver tech
nisch karakter. Men, vooral de
katholieken, wilde meer. Een
standsorganisatie moest er komen,
een volledige standsorganisatie.
Pater v. d. Elzen, de groote man
de groote stuw, hamerde er steeds
opboeren organiseert U. Door
coöperatie moest iets tot stand ge
bracht worden.
De standsorganisatie kwam er, de
standsorganisatie die alles wilde
omvatten, die wilde zorgen voor
den geheelen boerenstand in al zijn
geledingen, voor alles wat een boe_
rengezin met zich meebrengtde
zorg voor onderwijs, zedelijk leven,
lichamelijke ontwikkeling, econo
misch en sociaal leven. In het Zui
den kwam het geheele landbouw
onderwijs in handen der N.C.B.,
landbouwscholenlandbouwwinter_
scholen, cursussen en lezingen.
Plannen liggen klaar om to komen
tot een Middelbare Landbouwschool
en plannen voor een Zuivelschool.
Dc eenigste van ons land staat in
Bolsward. Crediet, dat was ook een
voornaam ding voor den boer.
Crediet, om hem te steunen in den
enormen concurrentiestrijd met de
buitonlandsche markt. Zoo ont
stond de Centrale Boerenleenbank en
de C.H.B. te Vcghel. Men kent
thans brandverzekeringen, hagel-
verzekeringen en ziekenverzekerin-
gen. Ook huishoudscholen werden
er opgericht.
Groot is dus de N.C.B. geworden
met haar pl.m. 40.000 leden. Hij
omvat thans de Bisdonunen Breda
.ju 's Hertogenbosch.
Op den dag van het feest zullen
de gedachten van velen teruggaan
naar Pater v. d. Elzen, den een_
voudigen boeren pater, die zwoegde
voor verheffing van den boeren
stand. Na hem kwamen andere fi
guren die werkten voor hetzelfde
ideaal. Als geestelijk adviseur werd
Pater v. d. Elzen opgevolgd door
Pastoor v. Kessel, die op zijn beurt
weer opgevolgd werd door Rector
v. Dam.
HET FEEST.
De dag van het feest zal zijn op
Maandag 26 Augustus.
Twee pontificale H. Missen zullen
dezen dag inzetten. Mgr. Mutsacrts
draagt een pontificale H. Mis op
in de kerk op den Heuvel, terwijl
Mgr.Bacten een H. Mis zal cele_
breeren in de kerk aan den Noord_
hoek te Tilburg.
Van 122 uur zal er receptie ge
houden worden, waarna om 2.30
uur een groote feestvergadering be_
legd wordt in het Sportpark.
HET ARENA-SCHOUWiSPEL.
Het hoogtepunt van dezen dag
zal zijn 't schouwspel. Een schouw_
spel zooals nog nooit werd opge_
voerd in Nederland, ja zelfs in
Europa nog niet vertoond werd.
Drieduizend medewerkers waren er
noodig om dit spel te kunnen doen
slagen, terwijl nog ca. 1000 stuks
levende dieren hun medewerking
zullen verleenen. Men zal er zien:
menschen, schapen, geiten, koeien
enz., alles wat er bij een boer en
boerenbedrijf hoort.
Het spreekt vanzelf dat het een
ontzaglijke voorbereiding gekost
heeft de spelers, die allen uit den
Brabantschen boerenstand zijn,
maar vooral de dieren het begrip
bij te brengen van het spel. Te
meer vormde dit een moeilijkheid,
daar het onmogelijk was met al
deze menschen telkens volledige
repetities te houden. Op vier ver
schillende plaatsen in onze Zuide
lijke provincies werd gewerkt, werd
gerepeteerd aan dit stuk, dat een
waardig besluit moet vormen van
50 jaar onverdroten arbeid.
In dit stuk zal men de oude
volksdansen kunnen zien en een
unicum in Nederland: dc staffan
fare der N.C.B., het muziekcorps
te paard.
DE INHOUD.
Het is misschien goed even een
kort inhouds_overzicht van het ge
heele schouwspel te geven, dat ge
bracht wordt onder het motto:
„Kruis en Ploeg", het embleem
van den Bond. Dit embleem is
maar niet zóó gekozen, het is meer
dan een merk. Het verzinnebeeldt 't
geestelijke en het tijdelijke.
Het spel begint met de eerste
jaren van den inenscli, met Adam
en Eva in het paradijs. Met Adam
en Eva begon de mcnsch zijn be
staan en met hel eten van den
verboden appel begon ook de tijd
van werken in het zweet des aan.
schijns. Eu zoo begint' de geschie
denis. Kaïn en Abel kunnen we
dan beschouwen als de vertegen,
woordigers van de beide hoofdbe
drijven uit de Oudheid van land
bouw en veeteelt. Men ziet er
Abraham temidden van zijn kud
den, de verhandeling van Joseph
en Ezau met zijn jacht'tafereelen.
Dan breekt de tijd van de Romei
nen aan. Ruiters en Romeinsche
strijdkarren zullen het terrein op
rijden. Dan komt weer de tijd
waarin St. Willibrord voet aan wal
zet op het vasteland van Europa
en hier zijn bekeeringswerk begint.
Doch niet alleen het bekeerings
werk, ook het brengen van wel
vaart aan den mensch van die da
gen. De kloosterorden brengen de
verheffing van den boer.
Het feodale tijdperk, de verhou
ding edelman boer, wordt uitge
beeld door een groote jachtstoet,
die de ten velde staande gewassen
van den boer vernielt om aan de
edelen het vermaak van een jacht
te bezorgen.
Daarop volgt een boeren bruiloft,
gehouden als in een Breugheliaan_
sche stijl. Hier treedt Tijl Uilen-
spieghcl op als ceremoniemeester
en hij zorgt voor een lichte noot in
het spel.
Na een oogstfeest en de uitbeel_
ding van den oorlog met Spanje,
waarin moord, brandstichting en
roof hoogtij vierden, komt men aan
het tijdperk waarin Brabant Gene
raliteitsland was, de tijd van ver.
drukking van den godsdienst.
Zoo bereikt men allengs de
periode waarin Pater v. d. Elzen
zijn stem verheft en de boeren aan
spoort tot organiseeren. In dit ge
deelte vormt hij de centrale figuur.
De Duitsche bezetting wordt ook
aan ons voorgesteld. De tijd waar
in al het vruchtbare werk dat moei,
zaam verricht werd in die lange
jaren, teniet gedaan werd. Het is
den tijd van afbraak, onderduiken,
Landstand en van vechten tegen
den onderdrukker.
Maar de tijden beteren en de be
vrijding voor de verdruke volkeren
komt, waarna met alle kracht her_
bouwd wordt en gearbeid voor een
nieuwe welvaart.
SYMBOLISCH.
De bijzonderheid van het stuk is,
dat het een spel is, maar geen
tooneelmatig spel. De tekst is hier
bij zuiver illustratief, terwijl de
handelingen op het speelterrein al,
leen symbolisch zijn. Hierop kan
niet genoeg dc aandacht gevestigd
worden. Dc symbolische voorstel
ling was trouwens de eenige mo
gelijkheid een dergelijk gegeven uit
te beelden. Zoo ziet men maaiers
zonder zeis, het innen der belas
ting voorgesteld door het steken van
tientjes (dunne twijgen) in de
schoven.
Het spel zal door een dei-gelijke
uitvoering slechts winnen aan
schoonheid.
De gesproken tekst wordt uitge
voerd door twee declamatoren ter
verduidelijking der handelingen.
Slechts de bevrijding wordt in
alle werkelijkheid voorgesteld met
jeeps, tanks enz. Hieraan zal het
leger zijn medewerking verleenen.
In het kort gezegd is dit spel dus:
een geven van symbolen, om daar_
door een reëel beeld op te roepen.
Vermeldenswaard is, dat bijna
alle medewerkenden jonge Braban
ders zijn. De lieer v. Iersel heeft
de regie in handen, de heer Timp
heeft de technische leiding en zal
voor den N.C.B. een film opnemen
die zal dienen als archiefstuk. Het
stuk werd geschreven door de hce_
ren Eykens en Naaykens. Muziek:
dhr. Kalmthoutdeclamatie: Jef
de Groot en Luc v. Gent; decors:
Mandos; koorleiding: Jan Jansen.
Op Zondag 25 Augustus zullen
twee opvoeringen gegeven worden,
resp. om 1.30 en 4.30 uur, welke
opvoeringen toegankelijk zijn voor
het publiek.
De opvoering op Maandag is ge
reserveerd voor afgevaardigden der
driehonderd afdeelingen van den
N.C.B.
NEDERLAND IS EEN VAZAL VAN
LONDEN EN WASHINGTON.
Zonder commentaar nemen we het
hier volgende artikel op, dat is
overgenomen uit het Russische blad
„de Prawda" (prawda is waar
heid 1) Onze lezers zullen zelf uit
dit smakelijk brok voorlichting hun
conclusies kunnen trekken.
Het artikel heet: „Vazallen van
Londen en Washington" en luidt
aldus
Onder de vazallen van de Angel
saksische mogendheden waren voor
al de Nederlandsche afgevaardigden
ter vredesconferentie zeer actief.
Waarom zijn het juist deze af_
gevaardigden die trachten olie op
het vuur van de onvermijdelijke
geschillen te wei-pen? Het komt ons
voor aldus Prawda dat Bet
nationale belang van Nederland
daarmede allerminst gediend is.
Het! belang van Nederland eischt
in de eerste plaats nauwe samen
werking tusschen de groote mo
gendheden, omdat daarvan een
duurzame vrede 'afhankelijk is.
De houding van de Nederlandsche
afgevaardigden wordt echter be
grijpelijker, als we de aard der be
trekkingen tusschen de Angelsak
sische mogendheden en haar Ne
derlandsche vazal wat nauwkeuriger
gaan bezien. Holland is een klein
land met een geweldig koloniaal
bezit. Het bezit niet het noodige
kapitaal om deze gebi^(den voor
eigen gebruik te houden. Derhalve
was het gedwongen de machtigen
van deze wereld in dat bezit te
laten deelcn. De rijkdommen van
de Nederlandsche koloniën, rubber
olie en tin, worden niet alleen door
de Nederlanders,doch mede door
Britsche en Amerikaansche trusts
geëxploiteerd.
Nederlandsche kooplieden, ban_
kiers cn planters staan in nauwe
zakenrelatie met de internationale
effectenbeurs en met monopolisti
sche, internationale kartels. Deze
betrekkingen werden nog nauwer
na den oorlog, tijdens welken het
bestaan van het Nederlandsche ko
loniale rijk werd bedreigd door de
successen en de kracht van de na
tionale vrijheidsbeweging in Indo
nesië.
In koloniale kringen in Nederland
hoopt men, dat' men Indonesië weer
als vroeger in de hand zal krijgen
met de hulp van Engeland en Ame
rika. Er bevinden zich Britsche
troepen in Indonesië teneinde Ne_
derland zijn koloniaal gezag over
70 millioen Indonesiërs terug te
geven. Zonder twijfel is het deze
afhankelijkheid die de houding van
Nederland bij kwesties van inter
nationale politiek bepaalt. In den
veiligheidsraad, op de zittingen van
de algemeene vergadering der V. N.
stemmen de Nederlandsche vazallen
ten gunste van de Angelsaksische
heeren, onverschillig welke kwes
ties worden besproken of in hoe
verre zij de nationale belangen van
Nederland raken.
Men zou zeggen, dat het niet al
leen bij kwesties van buitenland-
sche politiek is dat Nederland zijn
onafhankelijkheid heeft verloren.
Het tegenwoordige Nederlandsche
kabinet is dezen zomer gevormd
onder omstandigheden, die in de
geschiedenis van souvereine staten
haar weerga niet kennen. De Neder
landsche democratische pers schreef
verontwaardigd dat de Hollandse he
politiek dermate afhankelijk werd,
dat zelfs de regeering in een ander
land is gevormd.
Men vraagt zich af, of die Brit_
sche invloed gunstig is. Ongeluk
kigerwijze is dit allerminst zoo. De
Nederlandsche democraten kunnen
slechts bezorgd zijn over onder.
grondsche activiteit van leiders van
„Zwart Front" en andere fascis
tische of semi-fascistische organi
saties. Verraders, die met het Hit_
lerdom hebben samengewerkt, wor_
den uit de gevangenis ontslagen;
de politie is vermengd met pro.
Hitler elementen; Nederlandsche
fascisten verbergen zich in katho
lieke kloosters.
De Britsche reactionaire kringen
zijn ten zeerste ingenomen met den
politieken toestand in Nederland.
Zekere Engelsche kranten gelooven
zelfs, dat Nederland zijn politieke
problemen nog het best oplost van
alle landen van West-Europa. Met
dergelijke, succesvol opgeloste po
litieke problemen bedoelen zij blijk
baar de positie, die de reactie in
Nederland inneemt. Nederland is
slechts één der vazallen van het
Anglo-Amerikaansche blok. Maai
de aard van zijn betrekkingen met
zijn pati-oons toont duidelijk hoe
dit blok dc stem van bepaalde
kleine landen weet te winnen. Is
het dan echter toelaatbaar dat een
dergelijke stem in bepaalde geval
len van beslissende beteekenis kan
zijn bij de bespreking van inter
nationale kwesties?
Of ie goed is, zeg!
DE WEGENWACHT START OOK
IN HET ZUIDEN.
Medio September verschijnen de
gele rijders op den weg.
Met ingang van 15 Augustus is
de A.N.W. B—Wegenwacht in het
Noorden gestart. Een aantal be
langrijke roiftes, alsmede de Af
sluitdijk, zijn thans ook in het pa_
trouilleeringssysteem opgenomen,
een feit, dat door de Noordelijke
weggebruikers met groote vreugde
is begroet.
De Bond gaat echter deze belang_
rijke verkeers.service nog verder
uitbreiden en medio September zul
len ook het Oosten en het Zuiden
aan de beurt komen, na welke da
tum dus de gele rijders van den
A.N.W.B., op eenige voorloopig nog
noodzakelijke uitzonderingen na, 't
grootste deel van het land zullen
bestrijken.
De routes, welke in het Zuiden
dan voortaan dagelijks zullen wor_
den gepatrouilleerd, zijn: Den
Bosch Tilburg Eindhoven
Den Bosch en Maastricht Siltard
Roermond Heerlen. Sinds
eenigen tijd zijn in het Zuiden reeds
ingeschakeld de routes: Dordrecht
Moerdijk Breda en Vianen
Hedel, waar de Wegenwachten, die
hier zonder officieel vertoon waren
gestart, reedS vertrouwde figuren
zijn geworden.
Tengevolge van de moeilijkheden,
welke de materiaalvooi-ziening op
levert, zullen naast de in het Wes
ten reeds zoo populaire zijspan-
combinaties op de nieuwe trajecten
ook solo_motoren in dezelfde gele
kleur op den weg worden gebracht.
Deze solo_motoren zijn echter alle
voorzien van behoorlijke laadruim_
te, waarin al het benoodigde ge
reedschap voor hulpverleening aan
de gestrande automobilisten en
motorrijders kan worden meege_
voerd, zoodat een volkomen gelijk
waardige service gewaarborgd is.
Binnen eenige maanden hoopt de
A.N.W.B. alle solo_motoren echter
door zijspan-combinaties vervan
gen te hebben.
Zoo zal dus ook het gemotori
seerde vei'keer in „de provincie'
voortaan van snelle en practiscne
hulp bij pechgevallen verzekerd
kunnen zijn en zullen ook liier de
Wegenwachten met hun gevarieer
de en belangrijke taak gaarne ge,
ziene gasten worden.
De Wegenwacht-service is gratis;
men gelieve dit te bedenken, het is
de mannen op straffe van ontslag
verboden fooien of geschenken in
welke vorm ook, aan te nemen.
KORTE BERICHTEN.
Generaal Winkelman, opperbcvel_
hebber van de Nederlandsche strijd
krachten in 1940, werd 17 dezer 70
jaar.
Het aantal distributie-ambte
naren is dit jaar reeds terugge_
loopen van 21.000 tot 16.000.
4000 rijwielen worden maande
lijks in distributie gebracht, 200.000
buitenbanden en iets minder bin
nenbanden. Zou men, zooals de
A.N.W.B. voorstelde, ieder gezin een
stel banden geven, dan zou, bij de
huidige productie, eerst na 2 jaar
ieder gezin voorzien zijn. De pro
ductie wordt belemmerd door ge
brek aan canvas en metalen hoe_
Pel!' De schaarschte aan sigaretten
zou in September weer zijn opge
heven.
Om technische redenen is het
niet mogelijk reeds aan het einde
van dit jaar een volks-, beroeps-,
woning en gezinstelling te houden,
zooals aanvankelijk in de bedoeun0
lag. Het voornemen bestaat, deze
telling in den loop van 1947 te doen
plaats hebben.
Men draagt tot een goede gang van
zaken bij, door aanbiedingen m
dezen zin volstrekt achterwege te
laten.
RéUNIE VAN OUD-GIJZELAARS.
Donderdag 15 Aug. was het vier
jaar geleden dat de eerste Neder
landsche gijzelaars door dc Duit
sellers werden doodgeschoten, ler
gelegenheid daarom werd door een
kleine deputatie namens alle ex_
gijzelaars in stilte een krans ge
legd op het landgoed „de Roovert
aan de Belgische grens,°Pde
plaats, waar de executie heeft plaats
gehad. De naaste verwanten van de
beide gijzelaars,* die hier nog^ be_
craven liggen, Graaf van Limburg
Stirum en Jlir. Schinimelpemiinck
van Oycn, legden tegelijkertijd
bloemen op liet gemeenschappelijk
gI"zaterdag kwamen ongeveer 12(H)
oud_gijzelaars bijeen op het klem
seminarie Beekvliet voor het hou
den van een reume. Men heeft
dit niet op den dag zelf .ge
houden, omdat men er een oeni„s_
zins feestelijk karakter aan wilde
ge" en. Tevens werd een gedenksteen
op Beekvliet onthuld, met be
tuiging van dank aan het Groot.
Ziekengasthuis te «-Bosch.
STIJGEND GEBOORTECIJFER.
Toegenomen aantal
t.b.c._sterfgevallen.
Niet alleen 't aantal huwelijken,
doch ook het aantal geboot ten is
in de eerste helft van dit Jaar aan.
merkelijk gestegen in vergelijking
met de cijfers van de OVCT«^°™ïr
stige periode in de jaren 1936/39.
Het aantal huwelijken steeg van
'44301 tot 52380. Lag liet geboorte,
2Jfer in Jan. 1946 met 22.0 per
1000 inwoners per jaar al met o -
aanzienlijk boven het gemiddelde
van Januari 1936/1939 (20 1 per
duizend), oiuWiks het geringe aan
tal geboorten in de steden me
100.000 en meer mwoners (14.8 per
duizend) als gevolg van de honger-
periode voor de beyrijding in
maanden Februari—Juni 1946 steeg
het geboortecijfer tot resp. 28.4,
34 0 34.9, 35.4 cn 33.1 per duizend
in dc steden met 100.000 cn meer
inwoners bedroeg het geboortecijfer
per 1000 inwoners per Jaar.inof|"
bruariMei 1946 resp. 2 3.4, 3L9,
37.5 en 38.1 per duizendl (in Mei
1936/1939 16.7 per duizend).
Het totaal aantal levend gebore
nen in Januari-Juni 1946 bedraagt
145041 tegenover 89053 gem.ddeld in
de overeenkomstige periode 1936/
1939. Het aantal geboorten ini het
1946 aanzienlijk hooger dan hrt n
Nederland in de meest welvarende
JaHe" a»tagieWSem« levcnd.ge.
horenen to Januari-Mei 1MB-
omstandigheden hebben het sterfte-
cijfer weder b'jna dgn aantal
het punt van 193b/!»a». xxci
£er"Ï0O Tevendgeiwrënen tegen «.9
P l in de overeenkomstige
SSandï? van 1936/1939. De cijfers
van de sterfte aan tuberculose der
ademhalingsorganen per 10.000^ m
woners waren voor Januari
1946 en 1936/1939 resp. 4.0 en 3.6!
tapansche zwendel
IJN hidden ontdekt.
Het had reeds eenigen tijd de
aandacht gelrokken dat in tegen
stelling met andere plaatsen, te
Batavia na dc capitulatie van Ja
pan geen huiden uit de 8roa*®
voormalige Japansche voorraden ter
beschikking van het gouvernement
waren gesteld. Dit gaf de crimi-
neele recherche aanleiding b?rzal<
een onderzoek in te stellen, dat
verrassende resultaten leidde.
Het bleek n.l. dat na de capitu
latie door diverse Japansche m_