ELECTRICITEIT
HET WONDER
UIT DEP
NIEUWS UIT WAAL
OVINCIE
rIJK EN OMGEVING
FEUSLLETON
Gewogen en te
Licht bevonden
- DE P.N.E.M. HERREES
KORTE BERICHTEN
Te Neurenberg is tegen Von Pa_
pen tien jaar geöischt, door te
brengen in een werkkamp; alsmede
aigelieele confiscatie van gocaeren
en yerbod oni een openbare betrek-
king te beklceden of een vrij be_
roep uit te- oefenen.
*"*- Bij besluit van den Luit. G._G.
van 12 Februari is dr. M. Brouwer
aangewezen als commissaris van de
Kroon voor Oost_Indonesië. Dr.
Brouweij-i was hoofdambtenaar bij
het binnenlandsch bestuur; laat
stelijk waarnemend president en
ccnigcn tijd geleden van builen.
laiidsch verlof teruggekeerd.
Nabij Bogota; de hoofdstad
van Columbia; is een vliegtuig van
de Columbiaansche maatschappij
Avianca tegen den berg Tabloza te
pietter gevlogen. Hierbij zijn 54
personen om het leven gekomen.
Bij Tqrracinagelegen tusschen
Rome en Napels; is een viermotorig
llaliaansch vliegtuig in zee gestort;
waarbij 17 personen om bet leven
zijn gekomen.
De uitgever André Bocht; se
cretaris van de Nedcrlnndsehe Uit_
geveisverceniging, beeft volgens de
- .Volkskrant" tegenover een v"r_
rlaggever van de Zweedsche '..Dal
gens Nyheler' verklaard, dat de
lmiditre paoierschaarschte in Ne_
deland op het punt staat het ge_
hoele cultureele leven van het land
le stagnecren. Hij stelt Zweden en
degenen; die (ten exnort van r>nr>ter
in handen hebbenaansnrnkeVjk
voor den ongnnstigen stand van za
ken in Nederland.
De aannemer P. van Geloven
nit Tilburg stond voor het Bifz_Gè
rechtshof terecht. Hij was o.m. aanl
nemer en bouwer van het rnncenl
t'-ifiekamp te VngM. Ook bouwde
hii dan»* een cremH-orïum.
De eisch was 18 jaar.
Piekde man van Winterhulp
en Ronde Kruis is tot 8 jaar ver
oordeeld.
Donderdag deed de Bredasche
rechtbank uitspraak in de zaak
tegen den 27_.iarigen grondwerker
Willem van Wanrooy uit Ooster
hout; die terecht heeft gestaan we
gens moord met voorbedachten
rade op den 33-jarigen Marinus
Hermans uit Oosterhout. Tege-n
verdachte was levens lange gevangé
nisstraf geeischt, terwijl de verdel
diger Mr. Ras een vrijspraak be
pleitte. De rechtbank veroordeelde
verdachte tot 15 jaar gevangenis
straf.
Dc minister deelde in de Eer
ste Kamer mede; dat een wetsont
werp tot betere verzorging van
oorlogsslachtoffers zijn departe
ment hoeft verlaten. De indiening
bij de Tweede Kamer staat voor dc
deur.
Terwijl de ouders een oogen-
blik afwezig waren en een vijf
jarig meisje alleen thuis was; is
brand uitgebroken in de door de
familie II. te Affcrden bewoonde
noodwoning. De houten woning
brandde geheel uil. Het kind dat
blijkbaar door de vlammen verrast
werd, is in het vuur omgekomen.
Men vermoedt dat vonken uit de
brandende kachel gesprongen zijn;
die daardoor den "brand veroor
zaakten.
lord Mountbatlen benoemd is tot
opvolger van lord Wavell; d.en
onderkoning van Voor.Indië. De
benoeming zal in Maart van kracht
worden.
Dc verklaring van Attlee zal wor
den gevolgd door de publicatie van
een witboek. De.Britsche regeerings.
verklaring is tezelfdertijd in Voor.
Indië bekend gemaakt.
Premier Attlee lieeft geweigerd
den leider van de oppositie, Win
ston Churchill antwoord te geven
op de vraag; waarom Wavell als
onderkoning, van Voor.Indië is ver_
vangen.
Attlee verklaarde voorts dat de
Britsche regcering vastbesloten is
om maatregelen te nemen voor
overdracht van de macht in han
den van verantwoordelijke Voor-
Indische leiders vóór Juni 1948.
PROVINCIALE ALMANAK VOOR
NOORD-BRABANT
voornamelijk ten dienste van
Gemeente-, Waterschap», on
andere besturen.
N. Samson N.V. Alphen a.d. Rjjn.
De voldoening over hel feit; dat
deze Noordbrabantsche Almanak
voor dc tiende maal het licht ziet,
is des le grooter voor wie er aan
denkt, dat noch Ju 1944, noch in
1915 de 'uitgave kon verschijnen.
Voor hel' eerst dus na drie jaren
beschikt men weer over nieuwe ge
gevens betreffende liet openbare
lcv'en in de geheele provincie.
Het voorwoord in dezen tienden
jaargang gedenkt met erkentelijk,
beid liet werk van den lieer H. F.
J. Sniee'ls, die van het begin af
een werkzaam aandeel liud in de
samenstelling en die zich wegens
zijn" leef lijd aan dien arbeid meen
de te moeten, onttrekken." Voor dezen
jaargang levérde liij nog een bij
zondere bijdrage; namelijk een his
torisch overzicht betreffende ge
meentelijke grenswijzigingen sinds
1795.
Wie den nieuwen almanak door
bladert, hervindt er de bekende
rubrieken; die samen een schier
onuitputtelijke scliat van gegevens
herbergen
Verjaardagen Leden Koninklijk
Huis teea.dagen Kalender
Oude malen Markten en kermis
sen Bestuur der provincie; pro
vinciale griffie; waterstaat; plano
logische dienst Gemeentebesturen
Overzicht grenswijzigingen ge
meenten Indeeling bevolking
naar kerkelijke gezindten Wa
terschappen Overzicht opheffin
gen en samenvoegingen van water,
schappen Lijst van Ministers
Bestuur, Armwezen en Verkeer
Onderwijs, Kunsten en Wetenschap
pen Politie en Justitie Volks
gezondheid Handel; Arbeid en
Nijverheid Land- en Tuinbouw;
Veeteelt.
Deze rijke verzameling wordt be
sloten met een alphabetisch regis
ter.
Als andere jaren wordt bet eerste
gedeelte gevolgd 'door de verzame
ling Reglementen en Verordeningen
der Provincie; met uitvoerings-
NIJVERHEIDS-ONDERWIJS.
Nog steeds schijnen de toekom
stige vakmenschen, maar nog min.
der hun ouders en evenmin de fa
brikanten zich het groote nut te
realiseeren van vak-onderwijs.
Het feit dat thans weer de aan
melding is opengesteld voor den
nieuwen cursus aan onze Nijver
heidsschool, doet ons 't boven
staande nog eens naar voren bren.
gen.
De aanmelding van nieuwe leer
lingen is tot dusverre bevredigend
in sommig opzicht, maar de toe
loop van jongelui moest toch veel
grooter zijn, waar toch dit am-
bachtsonderwijs voor een groot
deel valt onder den leerplichtigen
leeftijd; vooral de schoenmakers
maken als steeds een droevig fi
guur.
Begrijpen de ouders dan nog
niet dat voor de toekomst hunner
jongens in de huidige maatschappij
vakonderwijs absoluut noodzake
lijk is, en weten de "fabrikanten nu
nog niet dat voor hun eigen be
drijf en hun product, en voor de
schoenindustrie in de Langstraat
in 't algemeen, vakonderwijs aan
de- toekomstige weekers een eerste
eisch is. Het wordt tijd dat de in-
voorschriften en toelichtende aan_
scurijvingen. Deze verzameling is
bygewei'Ut lot 1 October 194(3.
De prijs van den tienden jaar
gang bedraagt 5.—.
Men kan zich voor jaarljjksche
toezending doen noieeren en be
taalt dan den gcreduceerden prijs
van 4.50 per ex.
EDELE BRABANT.
Voor ons ligt het Vastenavond-
nümmer van Edele Brabant'
waarin we zooals gewoontijn een
keur van lezenswaardige artikelen
aantreffen, gerangschikt rond het
gebeuren van dczeii lijd des janrs
.Vastenavond'. Een artikel is er
echter dat onze bijzondere aan
dacht heeft en zekér alle lezers ten
vone zal iuteressctM^n
Een eere_zaak voor het gehele
Brabantsche Volk.
Glas in lood.ramen voor het hel.
dei.monument in W aai're.
Natuurlijk is liet imcressant te
lezeu over de geschiedenis van dat
\vaa..rescke keriije. Maar de betce_
kenis daarvan is in de laatste ja_
ren gestegen, omdat hier na de be_
vrijding een Brab. soldaat begraven
werd die in den strijd voor land
en vont Z'ijn leven gaf. Deze eene
soidaur is de verpersoonlijking van
alle Brabanders die gedurende de
oorlogsjaren 1940—1945 hun leven
gaven. z.oo werd dit kerkje een mo
nument liet groote offer onzer va_
derlandsche uooden waardig.
Het comité ter herdenking der
Brabainscne gesneuvelden wil hier
gedenkborden aanbrengen waai.op
de namen van title Brabantsche ge
sneuvelden worden vermeld. Men
hoopt ook dit jaar nog twee glas.
in_iood_ramcn ie kunnen, aanbren
gen niet zinnebeeldige voorstellin
gen.
flet hcele Brabantsche volk moet
liet daarom als een eerezaa'k be
schouwen liet eigen heldenmonu
ment op deze wijze te kunnen ver
fraaien.
Het comité zegt daarom bet vol
gende
Stort een bijdrage groot of klein
op postrekening No. 202(143 ten
name van J. J. van Gastel le Waal-
re.
Alle binnengekomen giften zullen
regelmatig in ,;Edele Brabant'
worden verantwoord.
dustrieelen zich persoonlijk en iü
bun organisatie daarover ernstig
bezinnen en alleen jongens aan
nemen die een nijverheidsschool
diploma bezitten, waarvoor in on
ze plaats en streek zulk een prach
tige gelegenheid bestaat.
En nu weten we wel dat de
regeering het ambachts-onderwijs
weer teveel gaat versnipperen,
maar dat neemt niet weg, dat de
Langstraat in 't belang van
schoen- en metaal-industrie, veel
meer leerlingen moest leveren en
veel meer belangstelling voor am-
bachtsonderwijs moest toonen.
Het tegendeel zal zich in de
toekomst wreken.
ONTWIKKELING EN
ONTSPANNING.
In de serie ontwikkelingsavon
den der R.K.A.B. was het Don
derdagavond de beurt aan Pater
Henricus, die een spreekbeurt ver
vulde over het onderwerp „Het
Gezin" met als ondertitel „Man
en Vrouw".
De voorzitter der R.K.A.B., de
heer Smolders, heette allen harte
lijk welkom, in het bijzonder den
spreker van dezen avond, Pater
Henricus, doch sprak zijn teleur
stelling uit over de geringe op
komst, die waarschijnlijk aiedê
aan de koude te wijten was.
Pater Henricus zeide in zijn
zeer interessante uiteenzetting, dat
de schuld van de tegenwoordige
losbandigheid gezocht moest wor
den vooral in de vijf jaren van
oorlog en in de arausements-
woede, die zich na de bevrijding
van de jeugd meester maakte.
Hij belichtte enkele factoren uit
de verhouding kinderen'—ouders
en daarna de verschillende mis
standen in onze 'maatschappij.
Voor verbetering moet er veel
meer liefde en saamhoorigheid ko
men. En als we dit in de maat
schappij villen hebben, zal dit .v
het gezin aan de kinderen geleerd
moeten worden.
Goede opvoeding is bitter hard
noodig, want onze maatschappij
is goddeloos en normeloos en in
deze wereld moeten onze kinderen
leven. Hier dienen de kinderen dus
een goede opvoeding te krijgen,
zoodat ze tegen het kwaad be
stand zijn.
Ze moeten sterk, bewust, warm,
militant en met sympathie opge
voed worden.
In die opvoeding moet even
eens een draad, leiding zitten en
ook harmonie, terwijl ze bovenal
principieel moet zijn, aangepast
aan onzen tijd, dus gezond mo
dern.
Men mag ook niet vergeten de
kinderen een beetje' fijn besnaard
op te voeden; solidair; huiselijk;
men moet het geweten der kinde
ren goed vormen en hen van
jongsafaan met het gebed ver
trouwd maken.
Ook de keuze van een beroep
té voornaam. Pater Henricus zei-
de, dat men moest zorgen, dat de
kinderen een beroep kozen, dat
hen toelacht.
Sprekende over den woningnood,
vond spr. het toch van het aller
grootste belang, dat men zorgde
dat de jongens en meisjes des
nachts van elkaar gescheiden slie
pen. Hij legde eveneens" den na
druk op de noodzaak van een ge
paste kleeding voor de meisjes en
/sloot met te zeggen, dat de
ouders zooveel mogelijk moetai
zorgen, dat de kinderen goed trou
wen.
De 'voorzitter der R.K.A.B., de
heer Smolders, dankte Pater Hen->
ricus hartelijk voor deze spreek
beurt. Het kon niet anders of ver
schillende ^voorbeelden moesten ia
de practijk' gebracht worden en de^
zen avond zou zeker ook vrucht
dragend geweest zijn. Spr. hoopte
Pater Henricus ook volgende ja
ren nog vaker hier te ?ién. De
voorzitter dankte de weinige aan
wezigen voor de trouwe opkomst
en sloot de bijeenkomst met de
Christelijke groet.
HET GROOTE OFFENSIEF.
Donderdag hield de heer Cou-
mou in het koor der Ned. Herv.
Kerk aan de haven alhier een le
zing over het werk van het Ned.
Bijbelgenootschap.
De bijeenkomst werd geopend
door Ds. W. C. v. Burgeier met
gebed en met een korte inleiding,
waarin hij het werk van het Bij
belgenootschap uiteenzette. Hier
na gaf hij het woord aan den heer
Coumou, die een uiteenzetting gaf
MINISTER VAN OORLOG
DOET MEDEDSELINGKN
OVER INDIë.
Du troepensterkte in Indië is
thans voldoende voor alle taken,
waarvoor de troepen gesteld kunnen
worden. De uitzending beteekeut
thans geen versterking meer; doch
aflossing van hen, die daarvoor in
aanmerking komen.
Zoo deelde Minister Fievez in de
Bcrste Kamer mee.
De minister bracht hulde aan hen
die in Indië vielen als slachtoffer
van hun plicht en aan hen; die li
chamelijke offers brachten en als
oorlogsslnch'.offer naar het vader
land terugkeerden.
Ten aanzien van ecnige hatelijk-
Reden van den communist Koeje-
«lans over het optreden van Gen.
Spoor, verklaarde dc minister; dat
dc generaal geen ,blocdbadjc'
wenscht.
De regeering heeft "t volste ver
trouwen in den generaal, hetgeen
mict het geval zou zijn als lnj een
Moedbadje zou willen aanrichten.
Als dc schendingen van het be
stand echter doorgaan; dan zal
worden opgetreden. Voortduren der
schendingen Is niet te aanvaarden.
De Memorie van Antwoord die
4t Regeering thans aan de Eerste
Kamer heeft gericht; zegt o.m.:
On basis van het p litleke nc_
coord zal van de republiek geëischt
kunnen worden gestand le doen
wat aï.i is overeengekomen; zoo
zegt dc Regeering o.m. Evenwel zal
van de zijde van de Nederlaridsche
legeering niet tot «nderteekening
van het basis.accoord van Ling,
gndjati worden overgegaan; alvo_
réns door dc republiek is voldaan
aan die voorwaarden; welke Je re.
geering liaar thans op redelijke
gronden meent te moeten stellen.
Ten onrechte meent men, dat de
regeerina zou hebben verzekerd
tot geenerlei prijs geweld te willen
gebrujken. Zij is er mede van over
tuigd dat voor herstel en hand
having van orde en rust gebruik
van geweld noodig kan zijn.
Zij is niet voornemens langer
schendingen van het bestand te
dulden ten koste van haar troepen;
van de bevolking cn van het wel
zijn van Indonesië en Nederland.
Het feit blijft dat dc Indonesische
strijdkrachten zich van het bevel
tot het staken van het vuren niets
aantrekken en blijven schieten. O.a.
ia de omgeving van Bandoeng; Ba
tavia, Buitenzorg; Soerabaja cn
Padang. Bij Padang en Buitenzorg
moet zelfs zeer fel gevochten zijn.
Er zijn verschillende, slachtoffers
te betreuren.
INSCHRIJVING
NIEUWE LICHTINGEN.
Thans zal worden overgegaan tol
de inschrijving voor den dienst
plicht voor ae lichtingen 1941; 1912,
1943 cn 1948. Voor de eerste drie
van deze lichtingen en voor de
laatste zullen de te verichten werk
zaamheden echter niet geheel ge
lijk zijn.
"Voor de lichtingen 1941; 1942 en
1943 zal het ïnschrijvlngswerk niet
in vollen omvang behoeven plaats
le hebben. Wel v.ullen de inschrij
vingsregisters vlledig moeten wor
den samengesteld.
Het voornemen bestaat voor deze
lichtingen geen algemeene keuring
te houden; tenzij de omstandighe
den zieh belangrijk mochten wijzi-
Uit deze lichtingen zullen voors
hands alleen enkele kleine catego
rieën van personen tot gewoon
dienstplichtigen bestemd wórden.
Dit geldt voornamelijk voor hen
die studeeren voor arts, tandarts;
apotheker of ingenieur, of die deze
studie hebben volbracht.
De groote massa van de voor deze
lichtingen in te schrijven personen
zal tot buitengewoon diens'plich-
tige worden bestemd met de be
doeling om hen niet anders dan in
geval van nood tot wedkelijken
dienst te verplichten.
MOUNfBATTEN OPVOLGER
VAN WAVELL.
▼•or.Indië in 1948 eigen bestuur.
De Britsche premier AMlee he-ft
ia het Lagerhuis medegedeeld; dat
VAN
DE ECHO VAN H5T ZUIPEN
3)
O Guus; hoe kan je zóó pra
lenzóó' harteloos over mij den_
ken? Of Sc je nu zou opgeven? Ik
heb jóu lief, niet je positie.
Als bij tooverslag heiderde zijn
gelaat op.
Liefste; meen je dat werkeliijk?
Zou je niet bang zijn van armoede
naet mij?
- Natuurlijk meen ik het. Hoe
kun je mij toch voor zóó ze.lfzuch-
houden?
Den Hemel zij dank dat je zoo
spreekt. Het doet mij onbeschrijf
lijk goed om te hooren dat je zoo
trouw bent. Maar luister eens: het
is vrij wat beter dat wij scheiden
liefsteNeen, laat mij nu uit
spreken. Althans voor een tijdl Je
moet geheel vrij zijn; terwijl ik
fortuin ga maken in het buiten.
Mand.
Maar Guuswat zouden de
inawnscben pratenBed en te, eens
hoe verachteLijk ze op mij zouden
neerzien als ik mijn verloving ver
brak; alleen omdat je je positie
verloren hebt.
Je stoort je te veel aan wat de
menschen denken en zeggen, lief
ste. Laat het dan een stille over
eenkomst tusschen ons beiden zijn.
Je zult mijn ring blijven dragen;
maar als het te lang duurt dat ik
je een tehuis kan bieden en je ont
moet in dien tijd iemand die je
beter aanstaatdan ben je vrij
een huwelijk aan te gaan.
Guus, Guus; ik heb je lief...
Ik zou het besterven als ik met
een ander moest trouwen.
Ze sloeg de armen om z>ijn hals
en ze fusten elkaar tcede.r.
HOOFDSTUK li.
Een paar middagen later was er
in den eenigszins verwaarloosden
tuin van Clematis' een opgewekt
gezelschapje jongelui bijeen om te
tennissen.
De Berensteins gaven een tuin_
partij een heel eenvoudige
maar de gasten vermaakten er zich
uitstekend. Er werd geen ijs rond
gediend of fijn gebak, maar enkel
tiiec en limonade; eigen gebakken
cake en frambozen; die volop
groeiden op het lapje moestuin dat
tot het oude huis behoorde.
De drie jeugdige gastvrouwen za
gen er allerliefst uit in haar een
voudige witte japonnetjes; met alle
gasten maakten ze een praatje en
zorgden dat degenen die niet mee
speelden; een gezellig plaatsje in
den tuin hadden.
Hoofdonderwerp van het gesprek
was natuurlijk de erfgenaam die
den vorigen dag op ;;01denhoven'
was aangekomen. Enkelen hadden
den jongeman gezien; anderen niet
en die waren dan uitermate
nieuwsgierig. De algemeene opinie
was; dat de jongeman in uiterlijk
en manieren .onmogelijk' was.
Ik zag hem gisteren met den
baron aan het station, zei Peter
Brandt aan een groep jonge meis
jes; die gretig naar hem luister
de. Wil je wel gelooven dat ik van
m'n leven nog niet zulk een schok
heb gehad.
Is hij dan zóó weinig presen
tabel? vroeg Sofie Werner.
Overbeeld je; een jongeman
in een geruit pak met roode das;
lilakleurige sokken en den hoed
scheef op het hoofd. Terwijl h.ij met
zijn stok zwaaide en onbeschrijflijk
druk in zijn bewegingen was, wierp
hij den kruiers geldstukjes toe en
grinnikte; maar aan één stuk door.
Vind je toch niet dat je erg
overdrijft, Brandt? vroeg een jon
geman die ook luisterde. Re kan
toch niet aannemen dat de zoon
van een baron zich zoo weinig
weet te gedragen. Ilc geloof dat je
fantasie als schrijver hier wat te
veel spreekt.
Het is dc zuivere waarheid.
Ik heb in liet geheel niet overdre
ven; mijnheer Schroot.
Hè, vertelt u alsjeblieft ver
der; mijnheer Brandt! pleitte één
van de jongedames.
Nu, ik heb ook gehoord dat
hij bij zijn intrede op het kasteel
den oudsten bediende de hand gaf;
de huishoudster omhelsde en een
van de jongere bedienden uitnoo_
digde op een partijtje biljart.
En nam de man de invitatie
aan?
Neen; hij kende te goed rijn
plaats. Nu; de erfgenaam troostte
er zich toen maar mee met een
plaat op de grainofoon te zetten die
hij had meegebracht én waarna
men een zoveelste rangs_cabaret_
liedje te hooren kreeg. Dc arme;
oude heer was zóó verontwaardigd
dat hij zich op zijn kamer terug
trok en zijn erfgenaam maakte zich
iaturachen .aangenaam" bS| het
jongste kamermeisje, waardoor hij
in hoogc mate de ergernis opwefcte
van de overige bedienden.
Vreeseïdjk. En nil moeten wij
een dergelijk jongmcnsch in onze
huizen ontvangen?
Ik zéker welzei de zuster van
den dominéé. Het is ónze plicht in
de eerste plaats om voor eenleder
even vriendelijk en gastvrij te zijn.
U kon hem op 'n naaikransje
vragen, juffrouw Oostdijk en hem
dan hansopjes latën naaien voor1 de
kleine negertjes; stelde Peter voor.
-Wat zegt de heer van Sloten-
borg wel van hem? vroeg Sofie
Werner.
Rt heb Guus niet gezien; sinds
de komst van zijn neef. Maar hifi
zal vanmiddag toch wel komen als
gewoonlijk.
Arme Ida; zei juffrouw Oost-
dijk. Haar vooruitzichten zijn nn
ineens in de war gestuurd. Ik heb
haar wel hooren zeggen dat zij ar
moede verfoeit.
Ja; meende 3e heer Schroot.
Mij lijkt het ook dat juffrouw Be_
renstein beter v geschikt is om dp
▼rouw van een rijken.; dan van
een armen man te zijn.
Wordt viwralgd
over het juiste doel van het Bij
belgenootschap, n.l. om de bijbel
aan alle volkeren in hun eigen
taal in handen te geven, voorna
melijk aan de volkeren van Indië.
Hij vertelde, dat veelal de mee-
oing bestaat, dat Indië een land
is, bewoond door één volk, dat
dezelfde taal spreekt. De werke
lijkheid té anders, daar er vele
volkeren wonen, die elkaar dik
wijls hartgrondig haten, terwijl de
maleische taal alleen in de kust
streken gesproken wordt en men
zich er daar een beetje mee kan
behelpen.
De bijbel wordt thans vertaald
to het Bataks, Boegineesch, Ball-
neesch, Javaansch, Soendaneesch
xi Timoreesch.
De oorlog met Japan heeft veel
moeizaam begonnen werk onge
daan gemaakt, zoodat thans dik
wijls weer opnieuw begonnen moet
worden.
Spr. wekte de aanwezigen op
om lid te worden van het Ned.
Bijbelgenootschap, daar dit jaar
alleen voor vertaalwerk en druk
ken van bijbels 500.Ó00,—noo
dig is.
Hierna begon de pauze waarin
velen zich opgaven als lid.
Na de pauze werden lichtbeel
den uit Indië vertoond, waarna
ds. W. C. v. Burgeier den spre
ker dankte en met gebcl de bij
éénkomst sloot.
Het Kerkkoor der Herv. Kerk
was geheel bezet.
FILMPREMIÈRE
TE WAALWIJK.
Een algemeene klacht té dat de
Mlms die hier worden vertoond
vrij oud zijn en al maanden
na een paar maanden noemt men
een film al oud lang'elders
vertoond worden.
De klacht is echter zeer over
dreven. INa de grootere steden
staat Waalwijk zeker niet achter
bij plaatsen die 't met wat minder
grooce zalen moeten doen.
Maar dat Waalwijk vóór is bij
kleine en groote steden té zeker
nog nooit geschied.
Donderdag a.s. wordt in Musis
Sacrum de première gegeven van
de opzienbarende 2Sweedsche film
„Himlaspelet", direct na de pre
mière te Arasterdam.
Deze film in Zweden uitge
bracht in 1944, bereikte 't_ vorige
jaar Nederland, waar ze 'n half
jaar bleef liggen. De éèer bijzon
dere inhoud, de geringe, trekkracht
op 't publiek, ondanks buitenge
wone recensies, maakten de ex
ploitanten eenigszins huiverig. Met
Kerstmis zou de Nederlandsche
première gaan, maar de Rijkskeu
ring keurde de film voor Neder
land af. De filmpers schreef:
..Door een onbegrijpelijke beslis
sing van de Rijksfilmkeuring is de
film „Himlaspelet" ter elfder ure
voor de vertooning in ons land
verboden, zoodat de Kerstpremière
van deze zuivere en poëtische film
moest worden afgelast.
„Himlaspelet" mag het Ned. pu
bliek niet worden onthouden."
Herkeuring werd aangevraagd
en de film werd goedgekeurd.
Het is typeerend voor de film-
bezoekers dat ze afgaan op namen
van de gebruikelijke helden en hel
dinnen wan het witte doek en het
valt dan ook voor velen niet mee
daarvan afstand te doen en naar
een film te gaan zieh, rnet de niets
zeggende titel „Himlaspelet" of
„de weg naar hen hemel", zooals
de Nederlandsche vertaling zegt.
We hebben in Himlaspelet een
film die geen buitengewone sensa-
tie verschaft, maar het is een dier
weinige films die werkelijke film
taal spreken, die het eenige defi
nitieve en finale antwoord geven
op de eeuwige vraag: Is film een
nieuwe kunst?
Het is- verheugend een film te
kunnen zien die afwijkt van het
standaardtype films waarmee de
markt weer v/ordt overvoerd.
Bijzonderheden geeft de adver
tentie in dit blad.
BIJEENKOMST R.K. GEZINSZORG
TE WAALWIJK
•in het K.J.V._g-ebouw op Woensdag:
19 Februari 1947
des namiddags te 7.?8 out.
Een vrij beperict aantal meisjes;
ongeveer een i2_tal. heeft gevolg
gegeven aan den oproep in pers
en van den kansel om te komen
naar de vergadering; die dc stich_
ting Waalwijk van de R.K. Gezins_
zorg heeft uitgeschreven met het
doel om nader voorlichting te
geven betreffende de mooie taak
voor het jonge meisje bij dit zoo
noodzakelijk geworden werlc.
De voorzitter de heer F. Smolders
heette de dames van harte wolkom
ou zeide dat liet een belangrijke,
maar ook een vrij moeilijke Luuk is
om een cuCairi in nuisuouasenool- j
verband te doen piaari Aienuen.
Vooral uit eigen gemceiue zal het
mooiiijK zijïi om voldoende cursis
ten ie verwerven, temeer nu net
pracliüge wei'n op du., terrein nog
te ourickemi is. lie praktijk heelt'
uitgewezen dal bij een volgenden
cursus de dceiuauie zelfs geremd
moet worden. Aangezien de cursus
moet aanvangen met een minimum
van zestien meisjes en gerekend
dient te worden met een eventueel
ai vallen van enkele cursisten is
tevens een beroep op medewerking
gedaan van de omliggende gemeen,
ten Kaatsheuvel, Loonopzand;
Drunen; Nieuwkuijk, Heusdeu,
Waspik, Raamsdonk e.a.; waar de
inieidsler van dezen avond even. J
eens spreekbeurten gaat vervullen, j
Het ligt nu aan de toezegging en j
medewerking van de aanwezige j
meisjes of den opzet voor een U.K.
Gezinszorg in de Langstraat kans
van slagen heeft en onze gemeente
bij deze totstandkoming een goed
voorbeeld geeft.
De voorzitter stelde de benoemde
Maatschappelijke werkster mej.
Lambermont aan de aanwezige jon
gedames voor.
Een speciaal woord van welkom
richtte de voorzitter tot de spreek
ster van dezen avond mej. Sclicl.
lekens van de SHcliting Diocesane
Gezinszorg uit Eindhoven; die tot
taak heeft om door voorlichting
de meisjes voor dit mooie werk
van lcckenupostolaat te winnen.
Mej. Schellekens gaf hierop een
uitvoerige toelichting over de vol
gende punten:
1. Doel van de R.K. Gezinszorg
en de verheven taak van de jonge
meisjes in dit aposloiaatwerk.
2. De opleiding tot gezinsverzorg.
ster.
3. De verhouding tusschen maat
schappelijk werkster en gezinsver
zorgster.
4. Het contact met de verschil
lende sociale instellingen»
5. De honoreering van een ge
zinsverzorgster,
welke punten reeds in beknopten
zin zijn beschreven in de plaatse
lijke pers en in tie St. Janöklokken.
De uiteenzetting; die on enthou
siaste wijze door mej. Schellekens
werd voorgedragen, werd' met in
tense aandacht door de aanwezige
meisjes gevolgd.
Na afloop werden de verschillende
vragen van de meisjes naar ge
noegen beantwoord. Èen overleg
met de ouders kon nog niet tot di
recte aanmelding leiden.
De spontane uitingen echter doen
de beste verwachtingen koesteren
en de stichting Waalwijk ziet met
belangstelling een aanmelding als
cursist tegemoet bij haar secretaris
Dr. A. W. A. Bos-, Rnrgem. v. d.
Klokkenlaan 41 Waalwijk.
NEDÉRL. THRTSTELLTKE BOND
VAN OVERHEIDSPERSONEEL;
Op initiatief van de in de Lang
straat georganiseerde 'Christelijke
Belaslingahiblenaren ,en P.T.T—
personeel, werd Woensdag j.I. een
vergadering belegd in het gebouw
van Chr. Belangen in de Besoijen-
schestraat; om te komen tot op
richting van een afdeeling van den
Ned. Rond van Overheidspersoneel.
Na een. inleidend woord van den
voorzitter der vakgroep P.T.T—
personeel afd. Langstraat den heer
van Caern uit Sprang.Capelle; werd
overgegaan tol oprichting van een
afdeeling van bovengenoemden
bondwelke de naam zal dragen
van Afdeeling Langstraat Oost van
den Ned. Chr. Bond van Overheids
personeel en welke zal omvatten
alle Chr. Rijks, en gemeente_per_
soneel te Waalwijk, Spang.Capelle;
Drunen enz.
Een voorioopig bestuur bestaande
uit de. heeren J. Boer Floris V-laan
17 Waalwijk; voorzitter; C. van
Caem Sprang.Capelle, secretaris cn
D. A. de Rooij; Besoijènschestaat 97
penningmeester, werd uit de ver
gadering gekozen.
De heer Ten Haaf; secretaris van
het Hoofdbestuur uit Rotterdam;
sprak hierna de vergadering toe en
behandelde enkele practische vraag
stukken der organisatie; daarbij
opwekkend tot propaganda en aan
sluiting bij den Bond van Over
heidspersoneel.
De vergadering die een geani
meerd verloop bad, werd op de ge
bruikelijke wijze gesloten.
HET PIANO-FONDS VOOR
PIET MULDERS.
Men weet dat het initiatief-comité
voor bovenstaand doel niet stil zit;
eerst hebben 'wij een muziek.nvond
gehad en deze is gevolgd door een
bn1 Zaterdagavond in hotel Ver-
wiel.
39)
De tonen; die de Sirdar aan zijn
fluit ontlokte;, zweefden op de
wind over bet water van het meer.
Zij zweefden recht op hun doel af
en bereikten een klein eiland, aula-
den tussen de bomen door en ste_
Aan dezen avond was door dit
comité cn den heer Italiaander alle
zorg besleed en er was zeer groote
belangstelling van alle zijden; zoo.
dat deze avond dan ook in eik op
zicht volkomen geslaagd mag hue-
ten met daarmee overeenkomende
resultaten.
Een uLstekend strijkje; prima
consumptie en verzorging in elk
opzicht, een gezellige- en prettige
sfeer die aan het geheel een bij
zonder cachet gaf, eeu druk bezoe'ü;
wat wil men nog meer om eeu
leu'ke avond tc hebben; die een
waardig begin was voor een ge_
pasie Vasttn_avond_viering en die
daardoor ook aan z'n doel volko
men beantwoordde. Dit blijkt uit
de resultaten.
In to,aal werd aan entrée's; ver
lotingen, bijdragen van den lieer
Ilaliaander; die ook z'n zaal gratis
alstond en verschillende prijzen be
schikbaar stelde, opgebracht de
som van 950.
Zeker een prachtig succes.
EEN WAALWIJKSCHE
LUCHTVAARTCLUB?
Er zijn door Waalwijksche lucht
vaart-enthousiasten plannen ge
vormd om lol oprichting le komen
van een Waalwijksche Luchtvaart-
club.
Deze club zal zich voornamelijk
bezig houden niet het bouwen van
modelvliegtuigen en het vliegen
hiermee, waartoe de omstreken
van Waalwijk een prachtige gele
genheid bieden.
Een verenigingslokaal is reeds
toegewezen en op een bijeenkomst
isren voorioopig bestuur samen
gesteld.
Degenen die belang in deze ver_
eeniging stellen, kunnen inlichtin
gen verkrijgen bij:
A. Rergmairs Jr.; Grootestr. 153
Waalwijk.
KAMPBEWAKER
VOOR DEN RECHTER.
Voor de Rechtbank te 's Herto
genbosch stond terecht een zekere
L. B. uit Waalwijk, die op 2G Oc
tober 1946 als binnenbewaker een
geïnterneerde liet ontsnappen.
Deze geïnterneerdev genaamd van
Dinlher, werd door het tribunaal
te Breda tot vijf jaar interneering
veroordeeld en had dus nog enkele
jaartjes op te knappen. Het straf
register van L. B. bleek ook niet
heelemaal schoon te zijn. Hij lieeft
reeds een veroordeelirig van acht
maanden wegens heling achter den
rug. Mr. Dony, de Ort'icier van
Justitie vroeg zich af, hoe een per
soon als verd. bij de binnenbewa
king van een kamp terecht was ge
komen.
De eiscli luidde 8 maanden ge
vangenisstraf'met aftrek van voor
arrest.
Uitspaak over 14 dagen.
K.R.O.-FOLDERACTIB.
In aansluiting op de onlangs door
de K.J.M.V. georganiseerde K.R.O.-
avond zal deze of volgende weck
een folder-actie worden gehouden.
Er zullen foldertjes huis aan huis
worden verspreid cn ook weer op
gehaald. Men kan dc K.R.O—aclie
steunen door deze folders in te vul
len en gereed te leggen.
De K.J.M.V. rekent op aller mede
werking; omdat het hier om de
Katholieke Radio Omroep gaat.
BIOSCOOPPROGRAMMA.
MUSIS SACRUM brengt deze
week de Noorsche film Lajladie
bij velen in den lande reeds be
kend is. Het is een zeer bijzondere
geschiedenis die zich afspeelt lp
het hooge en koude Noorden.
Toegang 14 jaar.
LUXOR-THEATER komt deze
week voor den dag met twee top-
sensatiefilms n.l. ,;De onverschrok
ken camcra.man' cn ,Dc schrik
van Liliputslad'. Voor liefhebbers
van sensatie is bier wel wat te
genieten. Sterke, staaltjes' bij het
dozijn.
Toegang 14 jaar.
KLINKHAMER.
De beruchte NSBer_SSer R. Klink
hamer vertoefde sinds een week
weer iii deze gemeente; maar nu in
de cel onder 't gemeentehuis. Hij
is uit het kamp van Vught waar
hij fungeert' als leider der klom
penmakerij naar hier overgebracht
voor verhoor en onderzoek ter
plaatse.
gen' daar omhoog tot in de boom
kruinen. De bomen waren letterlijk
tot de nok gevuld met een trooste
loos gézelschap. Het waren de ge
vangenen van den grootvizier; de
mannen die waren weggesleept
opdat deze' onverlaat ongestoord
GELIJK MET ONS PRINSESJE
GEBOREN.
In onze gemeente is een kindje
op denzelfden dag met Prinses Ma
rijke geboren; n.l. om 21 uur. Het
is: Mailina, Maria; Christina v. d.
Broek; dochter van Hendrikus van
den Brock en Martina Adriaua Pul
lens, Putstraat 67.
OPENBARE AANBESTEDING.
Op Woensdag 12 Maart zal er een
openbare aanbesteding x>'<»als vin
dt n voor het aanleggen van ver
schillende straten voor de perma
nente woningen cn de noodwonin
gen.
Op 27 Februari zullen de stand
plaatsen voor de Kermis.vermake
lijkheden verpacht worden.
BURGERLIJKE STAND
WAALWIJK.
Geboren:
Waltherus J C F zv. A M Vcr_
hulst-Termeer Johanna W M
dv. A J Musters_van Noije Ja
cobus C Tli zv. J W Marks-Lom-
mers Johannes F M zv. J J
Roestenberg.de Vries Adriana
dv. G H van Stokkum.dc Bie
Petrus J M zv. Tli P Kclder_Berg_
mans Christina L P M dv. J H
J van lersel.kirschnq'r - Gerardua
M M zv. II C van der Lee_van Ham
Cocneiia C L dv. C u Dekkers.
Dijkstra Adrianus 11 zv. A P
Mu'idcrs-van Hullen Martina M
C dv. li vuu den 'Broek-Pullens
Maria J D P dv. C P Bcerens.
Smulders.
Huw. aangiften:
Lunzen uuisina 22 j. tc Hasker.
land en Joitaiina van den Heuvel
17 j. te Waalwijk.
Gehuwd:
Petrus Verschuren 25 j. te Was
pik en Johanna A Peterse 28 j. te
Waalwijk.
O veiietlen:
Sebrcclit Vos 94 j.; weduwnaar va«
Johanna A Timmermans Cor
nelius II van Oers 37 j. echtgenoot
van Elisabeth A van Woensel
Wilhelmus J Sikkers 70 j. echtge
noot van Anna M Madiol.
Ingekomen:
G M van Leeuwen van 's Graven,
hnge M Dresler van 's Gravea..
hage.
Vertrokken:
J W Roelevlnk naar Amsterdam
C II Verbunt naar Dusscn W
J van den Oord" naar Ammerzoden
C C E iieinen en kind naar
Ilardcnberg II J Spijkers naar
Rotterdam MG Karl naar De«
Boscli.
Wat zij deed, doet en gaat doen
Nooit zullen we die donkere oorlogstijd, in de letterlijke en figuur
lijke zin van het woord, vergeten, toen als enige lichtbron een pe
troleumlamp, carbidlamp of walmend oliepitje fungeerde.
Toen hebben we aan den lijve ondervonden wat het ontbreken van
electrisch licht voor ongemak beceekende en misschien ook over
het groote wonder daarvan nagedacht; nagedacht ook over het
simpele gebaar van het knopje-omdraaien om een kamer in eea
zee van licht te doen baden.
Toen, in dien tijd, moet het tot ons zijn doorgedrongen, welk eeu
onmisbaar bedrijf de P.N.E.M. wel is en welk een levenswerk, een
fanatieke vijand in een slag kon vernielen.
De P.N.E.M. is aan het herbouwen gegaan, doch zooals het was,
zoo wordt en is het niet meer.
Het reuzenbedrijf der Provinciale Noord-Brabantsche Electriciteits-
Maatschappij wordt nog grootscher, nog moderner en nog gepcr-
fectionecrder.
1000 00J kWh. perwarkdag.
Zooals het was.
Na het in bedrijf stellen dei-
eerste centrale op 1 November
1919, met twee turbogeneratoren
van 6000 en 12000 kW, steeg de
vraag naar electriciteit in een te
voren niet vermoed tempo, zoodat
reeds spoedig uitbreiding van het
opgestelde machinevermogen
noodzakelijk was.
In de jaren 1920 en 1926 werd
telkenmale een turbogenerator van
12000 IW bijgeplaatst. Doch de
belangrijkste uitbreidingen kwamen
wel in 1930 en 1931 toen twee
turbogeneratoren met een vermo
gen van 36000 kW geplaatst wer
den. H'erdoor werd het nooJza-
kelijk tot den bouw-over te gaan
van een nieuwe centrale bestaan
de uit machinezaal, ketelhuis,
schakelpodium en alles wat tpt de
inrichting ervan behoort.
Een en ander werd zoo uitge
voerd, dat een geheel met de eer
ste centrale werd gevormd. In
beide centrales was een machine
vermogen van 120000 kW opge
steld.
De debacle.
Met rasse schreden naderde het
oogenblik waarop de bestaande
centrales wederom te klein zou
den blijken en tijdens de oorlog
werden reeds plannen ontworpen
voor den bouw van een nieuwe
centrale.
Maar helaas-, toen de geallieer
de legers zegevierend ook Neder-
Terry en Berry InDE BRIL VAN SULTAN SAR.
naar dc heilige bril van Sultan Sar
zou kunnen zoeken. Hé; zei één der
gevangenen, hoor ik daar niet een
fluit? Je verbeelding zal je parten
spelen door do honger; antwoordde
een ander. En toch hoor ik hem
hield de eerste vol.
land binnentrokken, maakte ee»
grenzelooze vernielwoede zich van
onze onderdrukkers meester en de
P.N.E.M. werd niet gespaard.
Op 17 September 1944 werd
het 50000 Volt station te Eindho
ven gedeeltelijk verwoest en op
29 en 30 October volgde de ver
nieling van de 5^000 Volt stations
te Roosendaal tn Breda.
Noodlottiger nog was de nacht
van 29 op 30 October twee
dagen voor de datum waarop de
centrale 25 jaar in bedrijf zou zijn.
In dien noodlottige nacht werd
om half drie het dienstdoend per
soneel door een militair comman
do uit de fabriek verdreven.
Daarna werd de prachtige ma
chineinstallatie en tevens een
groot gedeelte van de schakelaan-
leg en het openluchtstation opge
blazen.
Niet alleen de turbogeneratoren
c.a. vielen ten prooi aan de waan
zinnige vernielzucht van de mof
fen, maar ook de gebouwen wer
den zwaar beschadigd. De zuid
gevel van centrale I werd \Yi
meter uit het lood gerukt en de
daken werden weggeslingerd.
Het muurwerk van deze cen
trale werd boven de kraanbaan
naar buiten gedrukt en verplet
terde bij zijn val door het dak
van het schakeipodium de daar
opgestelde schakellessenaar. Op
tal van plaatsen braken oliebran-
den uit. Nog vijf dagen, geduren
de den tijd dat de achterhoede
van de vijandelijke legers te Geer-
truidenberg stand hield, werd het
vernielingswerk voortgezet. Het
magazijn met inhoud en de garage
gingen in vlammen op. Niets bleef
er over.
Meetinstrumenten, aanwijsappa-
raten, schakelaars, ja zelfs sani
taire inrichtingen werden met de
hamer kapot geslagen.
In de steenkolehvoorraden, de
bunkers en op de roosters der ke
tels werden na de verdriiving der
goddelooze horden nog 80 kg. on-
ontplofte explosieve stoffen aan
getroffen.
273 km.van het hoogspannings
net werd totaal vernield. In slechts
28 gemeenten bleven de netten
onverlet.
Herstel en opbouw.
Nadat het puin en de machine-
resten waren opgeruimd en de
schade was opgenomen kon be
gonnen worden met de wederop
bouw.
Na overleg besloot men de bei
de verdwenen 36000 Volt machi
ne* van centrale II te vervangen
