HET STILLEVEN.
PHILIPS
PHui SHAVE
FEUILLETON
Terry Berry in: DE \VITTE ELAND.
ke inspanning van het Neder
landse volk door de NIWIN
konden worden aangeschaft,
in korte opeenvolging zullen
vertrekken.
Tot de uitrusting van de
wagens behoort o.m. een ge
luidsversterker-installatie.
Wij plaatsen steeds met ge
noegen de berichten en arti
kelen die de Persdienst van
de NIWIN ons toezendt. Wij
willen er echter op wijzen
dat in plaats en streek het
„Katholiek Thuisfront" in vol
komen samenwerking met de
NIWIN, dezelfde belangen
behartigt.
Koning Leopold vaat
België
Eerherstel voorwaarde voor zijn
terugkeer.
Volgens een communiqué van
het te Brussel zetelende secretari
aat van de koning, heeft koning
Leopold te Pregnij, nabij Geneve,
een delegatie toegesproken uit
„het congres voor de oplossing
van het koningsvraagstuk" een
partijloos orgaan, dat onlangs in
België werd opgericht.
Koning Leopold zeide o.m. ..Bij
het afleggen van de eed tot eerbie
diging van -de grondwet en de wet
ten van het Belgische volk, neb ik
verplichtingen op mij genomen,
waaraan ik mij niet zou mogen
onttrekken. Ik ben wefnneer of
ficieel bekend zal worden gemaakt
dat de eer van het hoofd der dy
nastie door niets is bevlekt
evenals tevoren bereid, de verant
woordelijkheid voor deze verplich
tingen in het kader van onze in
stellingen, met verdubbelde toe
wijding te aanvaarden, om voor
alle Belgen een element van een
heid en harmonie te zijn en mede
te werken aan de nationale weder
opbouw en de internationale soli
dariteit".
,,Ik twijfel er niet aan, of het
land zal mijn standpunt begrijpen
en goedkeuren, ik richt mij tot al
le Belgen, wanneer ik zeg, dat ik
de beste wensen koester voor de
welvaart en het geluk'van ons va
derland".
Naar Zaterdag te Brussel van
bevoegde zijde werd vernomen,
zal de Belgische eerste rninistei.
Spaak, binnenkort een regerings
verklaring bekend maken, volgens
welke de koning tijdens de oorlog
en de Duitse bezetting „zijn eer
niet heeft verbeurd", doch waarin
voorbehoud wordt gemaakt ten
aanzien van enkele zijner daden.
Nieuwe verwikkelingen?
Nader vernemen wij, dat het
Belgische kabinet tegen heden
middag is bijeengeroepen voor 'n
spoedvergadering i.v.m. de verkla-
ting, welke Koning Leopold heeft
afgelegd tegenover een delegatie
van de Belgische royalisten. 1
Deze verklaring van de Koning
aldus meldt Reuter uit Brussel,
schijnt het voor Spaak moeilijk
gemaakt te hebben, zijn voorgeno
men verzoenende verklaring om
trent het verleden van de Koning
af te leggen. Aldus schijnt de la
biele overeenkomst tussen de twee
partijen der huidige coalitierege
ring de socialisten, die zich tot
dusverre krachtig tegen terugkeer
van de Koning hebben verzet, en
de Christelijke Volkspartij, die de
Koning steunt weer in gevaar
gebracht te zijn, hetgeen de moge
lijkheid van ernstige politieke ver
wikkelingen inhoudt.
DE GROTE VIER IN
LONDEN.
Marshall eiste vorige week met
klem van Molotoff, dat hij met af
geronde voorstellen over Duits
land voor de dag zou komen, en
o wonder, hij heeft dat prompt
gedaan, tegen ieders verwach-
tiftg in.
Hier zijn ze dan:
Verhoging van de Duitse staal-
productie tot 10 of 12.000.000 ton
per jaar.
Opheffing van de zonegrenzen,
nadat de bestuursraad zo spoedig
mogelijk centrale Duitse bestuurs-
deoartementen zal hebben inge
steld.
Gemeenschappelijke controle der
vier mogendheden op het Ruhr-
gebied.
Overdracht van de eigendom
van kartells en trusts aan de Duit
se staat.
Ongeldigverklaring van de over
eenkomst tot economische samen
smelting der Britse en Amerikaan
se zone.
Molotov stelde bovendien voor
de Sovjet-Unie een herstelbeta
ling van lO .billioen dollar uit te
laten betalen en de ontmanteling
der bedrijven in de Westelijke zo
ne van Duitsland te beëindigen in
1948.
Na deze voorstellen trokken de
ministers zich even terug, waarna
het besluit viel het "Britse stand
punt als uitgangspunt van de be
sprekingen te aanvaarden en daar
naast punt voor pünt de voorstel
len van Molotov te bekijken.
FINSE MEERDERHEID
WIJST COMMUNISME AF.
Uit de volledige verkie
zingsuitslagen van 22 der
grootste Finse steden (behal
ve Helsinki) blijkt, dat de
communisten 23 zetels in de
gemeenteraden verloren heb
ben. De soc.-dem. en 3 recht
se partijen deelden het com
munistische verlies.
Op het platteland was de
achteruitgang der communis-
ten nog groter. Zij boekten in
98 gemeenteraden een netto
verlies van 50 zetels. De soc.-
democraten verloren er 39 en
wonnen er 33, de rechtse par
tijen resp. 127 en 12.
AARDE VOOR HET
NATIONAAL MONUMENT.
Op 13 December zullen de
commissarissen der Koningin
aarde uit hun provincies bij
zetten in een bewaarplaats op
het Damplantsoen, waar la
ter het nationaal oorlogsmo
nument zal komen. In Noord-
Brabant zal aarde genomen
worden uit het gebied van
'Overloon, gebied van de
Vloeiweide (gemeente Rijs-
bergen) en uit het concern
tratiekamp Vught.
MAN LEGT ZIJN VROUW
OP DE SPOORBAAN.
Vrijdagmorgen heeft een
voorbijganger on de spoor
baan bij de Middelhoefse weg
te Amersfoort, het zwaar ver
minkte lijk gevonden van de
29-jarige vrouw G. van Z.,
geb. P.
De Amersfoortse politie
nam aanvankelijk zelfmoord
aan, doch een sectie op het
lijk en een onderzoek in de
omgeving wezen uit dat, vóór
een passerende trein het li
chaam verminkte, een worste
ling moet hebben plaats ge
had.
De politie ging toen over
tot de arrestatie van de echt
genoot, dé 29-jarige Amers-
foorter H. van Z. uit de Ro
zenstraat, van beroep land
arbeider en,werkzaam bij de
bewakingstroepen van 't in
terneringskamp te Laren.
De man heeft bekend zijn
vrouw te hebben vermoord.
Hoewel de motieven voor de
moord nog niet duidelijk zijn,
kan wel worden medegedeeld
dat van Z. zeer egocentrisch
was ingesteld, alles voor zich
hield en zijn 29-jarige vrouw
en zijn drie jonge kinderen
geheel aan hun lot overliet.
Van Z. heeft, toen hij Don
derdagavond met zijn vrouw
bij de spoorbaan aan de Mid
delhoefse weg liep, zijn
vrouw met een zwaar voor
werp op het hoofd geslagen,
waardoor zij het bewustzijn
heeft verloren. Hij heeft haar
daarop op de spoorbaan ge
legd, waarna de electrische
trein uit Amsterdam het li
chaam vermorzelde.
De moordenaar is na zijn
daad naar het huis van zijn
schoonouders gegaan en heeft
daar met verwondering over
het uitblijven van zijn vrouw
gesproken. Hij heeft kenne
lijk geprobeerd op deze wijze
alle verdenking van zich af te
schuiven om later zelfmoord
van zijn vrouw voor te wen
den.
II.
Het Vlaamse en
Hollandse stilleven.
Van het stilleven, verscholen in
een grote compositie (vijftiende en
zestiende eeuw) ontwikkelt 't zich
verder in de Vlaamse en Holland
se keukenstukken, waar het nog
wel een onderdeel moet vormen
in een bijbels tafereel op de ach
tergrond, maar waar men reeds
zeer sterk het gevoel krijgt dat de
liefde van de schilder veel meer
uitging naar de stille dingen op de
voorgrond dan naar de bijbelscène
die haar naam moet geven aan het
schilderij, daar men het toch nog
niet waagde de dingen om hun
zelve alleen als onderwerp aan de
beschouwer op te dringen, even
min als men dit durfde bij 't land
schap, waar de stoffering met bij
bel of mythologie nog lang de
hoofdschotel zal blijven vormen.
Een Pieter Aertsen, een Joachim
de Beuckelaer, zelfs de grote Pie
ter Breugel een enkele maal, zijn
voorbeelden van dit stadium. Van
deze phase komen we op de vol
gende étappe in de lange weg die
het stilleven moest doorlopen al
vorens geheel zichzelf te zijn, het
zogenaamde uitgestald stilleven,
waar alleen de stille dingen over
blijven, meest zonder verdere stof-
fage, maar waar de voorwerpen
als het ware uitgestald liggen als
in een étalage, analytisch gezien,
zonder onderling verband en waar
dus gebrek' aan compositie-talent
te constateren valt. De vroege
werken van een Floris van Schoo-
ten (1615—1660) zijn o.a. hiervan
een typisch voorbeeld. Daarna
krijgen we dan het volkomen be
heerste, sober en tonig gegeven
stilleven, het zogenaamde mono
chroom banketje, (zie Dr. N.
Doe.*- Uw handen goed
Vroo, Kosmos Amsterdam 1945),
aldus genoemd, daar het in één
bruingrijze of gele toon gehouden
wordt.
Afwisselende genres
en kentering.
Hier zijn Pieter Claeszn.
1598—1660 en tussen 1600
1700 de twee Hedas, Willem
en Gerrit, de grootmeestérs in
geweest en op onze tentoon
stelling zullen we het voor
recht hebben uit de collectie
van Dr. Smals te Loon on
Zand een specimen van dit
genre, een prachtig blond
ontbijtje van Gerrit Heda te
bewonderen. Na 1650 moet 't
monochroom banketje de
nlaats ruimen voor een ande
re ziening en weergave van
het stilleven, het zogenaamde
rijke of pompeuse stilleven.
Na 1650. als met de vrede en
de langbevochte vrijheid de
welvaart en rijkdom terug
keren, als de schepen onzer
Oost-Indische Compagnie on
metelijke schatten aanvoeren,
moet de oude, Hollandse, de
gelijke eenvoud wijken voor
een weelderiger levensopvat
ting, die zich ook sterk uiten
zal in onze Kunst, tot zelfs in
het stilleven. Evenals 't een
voudige portret, Feijntje van
Steenkiste b.v., door Frans
Hans geschilderd in haar
strak-simpele zwarte kledij,
plaats zal maken voor de
zwierige trant van Ferdinand
Bol, van der Helst of Nicolaas
Maes in zijn Amsterdamse
tijd, evenals het eenvoudige
toch zo warme Delfts naar de
keukens verhuist en ruimen
moet voor het Chinese porse
lein, in'massa door de „Kraec-
ken" aangevoerd, evenals de
stoere eiken kasten vervan
gen worden door met palis
sander en ebben opgelegde
kolomkasten, die prijken te
gen de muren, niet meer ge
wit, doch nu. met velours en
VAN
BE ECHO VAN HET ZUIDEN
Naar het Engels.
HOOFDSTUK I.
2)
Toen volgde hij de aange
wezen weg en zag „De Berg"
liggen, die er al bijzonder uit
nodigend uitzag en vanwaar
hem een krachtige en toch
lieflijke meisjesstem tegemoet
klonk, die een oud-Engelse
ballade zong. Wie daar zo
zong, daar kon hij niet ach
ter komen, maar het was ge
heel in overeenstemming met
de omgeving en deed hem
aangenaam aan.
Hij zag niemand; klopte
eindelijk aan de groengeverf
de deur en het frisse, blozen
de gezicht van een knappe
vrouw verscheen en vroeg
hem wat er van zijn verlan
gen was.
Hij vertelde het en terwijl
Mrs. Garland naar hem luis
terde, voelde zij zich werke
lijk getroffen door zijn fijn-
besneden gelaat en verzorgde
handen, zo heel anders dan
zij het gewoon was in haar
omgeving.
Ja, zij had enkele kamers
te huur en als die Mr. Hay-
don naar de zin waren, zou zij
haar best doen om het hem
aangenaam te maken. Wilde
mijnheer nu misschien dade
lijk de kamers zien? O, neen,
't was niets geen moeite!
En steeds maar voortkab
belend, liet het bedrijvige
vrouwtje hem een paar al
leraardigste kamers zien,
door een gang en een trapje
van de andere vertrékken ge
scheiden en 'daardoor meteen
zeer rustig.
Zou Mr. Haydon ook ineens
kunnen beslissen? Want ze
hadden er juist die vorige
avond over gedacht om een.
advertentie in de krant t-e
zetten. Maar John, dat w/as
haar man, zou er ook zeer
mee ingenomen zijn als mijn
heer er toe kon overgaan,
want hij vond 't altijd prettig
als hij in het één of ander
opzicht zijn Lordschap ter
wille kon zijn.
Uw man moet er zich
anders maar niet mee vleien
dat hij op die manier zijn
Lordschap ter wille zou zijn.
Ik geloof niet, dat zijn Lord
schap zich veel van mij zal
aantrekken, zie je!
Zijn Lordschap is goed
voor een ieder, betuigde het
vrouwtje met warmte.
O, zeker,' dat zal ik u
niet betwisten. Lf bent de
eerste niet die ik vandaag al
zijn lof hoor zingen.-Maar dat
zijn Lordschap zich van mij
toch wel niet veel kan aan
trekken, heeft de doodeen
voudige reden dat hij mij niet
kent.
Maar u kent hém toch
wel?
Ja; enkel van aanzien.
Mrs. Garland deelde nu
mee dat John dadelijk thuis
zou zijn en ook: Tom, mijn
zoon. Wilde Mr. Haydon nu
niet een kop thee blijven
drinken? Het zou zo dadelijk
klaar zijn en hij zag er zo
vermoeid uit. Gilbert Haydon
nam deze uitnodiging aan en
vroeg:
U hebt maar één zoon,
nietwaar Mrs. Garland?
Hij wist dat hij hiermee de
gevoelige snaar in haar hart
getroffen .had en zij ging nu
onmiddellijk uitweiden over
de voortreffelijkheden van
die enige zoon en opende
hem het gelukkig uitzicht die
jonge man tegen te komen,
als Mr. Haydon nog even wat
wilde rondkijken tot zij de
thee klaar had.
Met de handen in de zak
ging hij weer het pad op, in
zichzelve mompelend:
„Goudklok"?Wat een
eigenaardige naam is dat nu?
Zou het ook een lid van de
familie zijn?Of een hond
misschien?.... Neen, dan had
die naam toch niet zo speciaal
genoemd! Het zou zeker een
meisje wezen! Misschien de
gene die hij daar straks had
horen zingen. Nu, we zullen
zien.En wie zou dat zijn?
Zeker „mijn zoon"!
Gilbert Haydon zag name
lijk een breed-geschouderde
jonge man, met een paar don
kere ogen en een blozend ge
laat, dat zeer sterk deed den
ken aan dat van de vrouw
des huizes. Hij was op dat
ogenblik juist bezig met een
iong katje te spelen, dat wan
hopige pogingen deed om zijn
horloge-ketting te pakken te
krijgen.
Goede-dag! zei hij ver
rast, toen hij merkte dat de
blik van' Gilbert Haydon op
hem rusten bleef.
Goede-dag! antwoordde
Haydon. U bent zeker de
jonge Mr. Garland?
Ja, Sir, om u te dienen!
De nieuwe opzichter ver
klaarde toen de reden van
zijn komst op „De Berg" en
zei enkele vleiende dingen
van de plaats, terwijl hij er
tegelijk bij vertelde, dat hij
nog nooit een /boerderij in
Devon had gezien.
Kent u „Schorne" dan
niet, Mr. Haydon?
Neen, ik ken het héle
maal niet.
En Lord Southmoor?
Lord Southmoor even
min. Ik was pas vanmiddag
om twaalf uur op het slot.
O, dan hebt u zijn Lord
schap natuurlijk niet gezien,
zei Tom. 't Is te hopen dat
hij niet lang wegblijft.
Lang wegblijft? herhaal
de Gilbert.
Ja, zijn Lordschap is
vanmorgen naar Londen ge
gaan, geheel onverwachts, zo
als de butler mij vertelde. Die
vreesde, dat er iets niet in
orde was.
De nieuwe opzichter scheen
niet veel belang te stellen in
de particuliere zaken van de
slotheer en deed enkele vra
gen betreffende de uitge
strektheid van de landerven,
die tot „De Berg" behoorden.
Ik zou u met genoegen
rondleiden, Sir, maar wij
kunnen ieder ogenblik bin
nengeroepen worden, ziet u!
Moeder is altijd goed op tijd.
Hoort u maar: daar gaat de
bel al. Die luidt zij zelve.
Maar wacht, ik moet nog even
dat meisje roepen. Er is na
melijk iemand, die nooit de
bel kan horen, Mr. Haydon,
of die ze niet wil horen.
Wie dan?
Ze liepen nu langs een
kronkelpad, dat dwars door
een aardappel- en koolveld
ging en naderden een appel
boomgaard.
Ik wed, dat ze hier er
gens zit! Dat doet ze zo dik
wijls; dan klimt ze in een
boom en valt daar in slaap.
Maar nu zie ik haar toch ner
gens. Ik denk, dat zij voor u
gevlucht is, Mr. Haydon!
Ik heb haar toch niet
gezien. Is zij uw zuster?
Tom knikte.
Dat wil zeggenHebt
u niet gehoord van Goud-
klok? Neen, maar dat' kan
ook eigenlijk niet, als u pas
hier is. Ik moet haar roepen!
Met een stem als een klok
riep Tom nu in de boomgaard
en van de andere zijde klonk
de echo: één hoge toon, ver
wonderlijk lang aangehou
den.
- Uw zuster heeft een
mooie stem, merkte Haydon
op, want zij was 't zeker die
ik hoorde zingen?
Ja, dat kan wel. Vader
noemt haar dikwijls leeuwe
rik. En sinds Mrs. Redding, de
domineesvrouw, haar dat boek
met oude liederen heeft ge
geven, zingt ze iedere dag een
nieuwe balladeGoud-
klok! Goudklok!
Uw zuster is dan zeker
niet zo stipt op tijd als uw
moeder, merkte Havdon op.
Houdt u Goudklok dan
voor mijn zuster?
Ik dacht, dat dit zo was.
(Wordt vervolgd).
goudleer bekleed, zo zal. ook
ons stilleven geen ontbijtje
met wat brood (en ham of
kaas bij een glazen roemer
wijnmeer blijven, doch bij
van Beyeren en Kalff prijken
met kostelijk ooft, zilveren
bekers, blauwe schalen (toch
nog van Delfts meen ik, al
hoewel vaak voor mingporce-
lein aangezien), op perzische
tapijten of meer nog op flu
welen kleden, met goud-fran
je afgezet.
Bloemen in het stil
leven.
Ook in de bloemstuk-opvat
ting komt een kentering, van
het stijve boeket a la Bos-
schaert, dat vaak aan papie
ren bloemen doet denken,
naar het lossere impressionis-
tischer weergegeven bloem
stuk a la de Heem, Seghers,
Maria van Oisterwijck en Ra
chel Ruys. Van dit weelde
rige, pralende stilleven vol
kleurencontrasten, in broeie-
rig-warme toon gegeven, vol
clair obscur, komen we dan in
de 18e eeuw terecht, een tijd
van verval in onze schilder
school, voor allej genres, dus
ook voor het stilleven. Reeds
op het einde der 17e eeuw-
wordt deze décaience merk
baar, alhoewel een specimen
op onze tentoor stelling (A-
braham Mignon 16401679)
ons tonen kan, iat ondanks
de hardere fracl uur dan di
van de Heem, de
re en ondoorsch jnende fond,
de schilders van
nog een goede k
en smaakvolle
kunnen geven.
Het zullen nu
bloem- en fruitstukken zijn
en de uitlopers liervan vin
den we in de sch lders der ro
mantische school,
van Spaendoncken 1746-1840)
met hun uiterst
factuur.
Over de van S{
een specifiek Tilburgse glo
rie, die in Parijs hun triom
fen vierden en op onze ten
toonstelling, zoels het be
taamt, ruimschoqts vertegen
woordigd zullen zijn, publi
ceerde de N. Ti.
rant in 1946 eni
zeer dorike-
.eze tijd toch
eurverdeling
compositie
zowat enkel
(v. Os en de
minutieuse
aendoncken,
burgse Cou-
e uitvoerige
en zeer interessahte artikelen
zodat ik op deze
verder zal ingaa
Invloed
van het
Na 1870, als in
bij ons het i:
zijn intrede do
spontane visie
zijn visuele
kleur, toon en
ook het stilleve
tie ondergaan
synthese geven
en portret van
Floris Verster ei
zullen ons op di
ling prachtige
geven van deze
gelijk met Cob;
Voerman. Zoals
vang dezer regeje:
willen deze
over het stillev
ledigheid beoge
ik het toebakskei,
jachtstuk, het vi
Rembrandts Pai
minnars van voi
de volledige evc
bloemstuk op z
zwijgend moe
gaan.
Een enkel gen
tiende eeuws st
nog even vermei li
ze tentoonstellp
merkwaardig e:
zal tonen, uit d(
firma F. J. Peti
te Tilburg, n.l.
Vooral in de le
ventiende eeuw
geliefd onderwe
mige stillevensc'
een tafel een di
zandloper, kaars
uurwerk te gro
dingen die de
heid des levens
als contrast met
die hun innige
lieve aardse lev$
meylen het no;
vertolken, met
korrelig-vers bri
en sappig ooft.
childers niet
ressioiusme.
frankrijk en
•ressionisme
met zijn
der dingen.
noties van
mosfeer, zal
die evolu-
de zelfde
Is landschap
die periode.
Walter Vaes
tentoonstel
voorbeelden
pvatting, te-
Ritsema en
k in de aan-
:n betoogde,
schouwingen
n geen vol-
en zo heb
het vis- en
okelstuk, waar
wen de cul-
njnen, evenals
utie van het
ah zelf, stil-
en voorbij
e van zeven-
leven wil ik
en, daar on-
g er een
'mplaar van
collectie der
antiquairs
een Vanitas.
ielft der ze-
was het een
voor som-
:lilders om op
oclshoofd met
folianten en
peren, allen
rergankelijk-
;ymboliseren
de stillevens
efde „voor 't
zoals Ver
moesten
rinse wijn,
vette ham
e Vanitas en
het. gewone stilleven lopen
parallel met de dubbele stro
ming in onze zeventiende
eeuw, van de ene kant de fel
le levensgenieting, van de an
dere zijde de streng-calvinis-
tische opvatting, die op de
broosheid en vergankelijk
heid aller dingen het accent
legt, die haar -uiting vindt in
de Vanitas, zoals in de ge
dichten van Jan Luvken, Re-
vius en Heiman Dullaert, ter
wijl een Poot, een Hoooft en
een Breero meer de vreugde
des levens bezongen.
Stilleven als onderdeel.
Tenslotte dien ik nog op te
merken dat ook in de zeven
tiende eeuw die liefde voor
de stoffelijke dine«n zich uib
buiten het eigenlijk stilleven
om, in meerdere grote com
posities onzer schilders en
dan als onderdeel. Neem bij
voorbeeld de gedekte tafels
der schuttersstukken van Fr.
Hals, met de hazenbout. de
oesters, het glinsterend glas
werk en glanzend damast; de
moot zalm op tinnen schaal,
het brood en de schenkkan op
Nicolaas Maes, Gebed voor de
maaltijd, om slechts een en
kel voorbeeld te noemen,
j Over onze modernste st.il-
j levens zal ik verder niet spre
ken; noch over het verbeten
naturalisme van een Miinokes
die met zijn schedels en de
solaatheid v/eer tot eep Va-
nitasreprise komt, of bloemen
geeft waarin de schoonheid
der bloem om cerebrale rede
nen opzettelijk genegeerd
wordt, noch over de abstrac
tie. de stvlering. het mathe
matische lijnenspel, de me-
I chanische structuur, die in
j Cézanne en van Gogh reeds
hun uitgangspunt vinden,
waar de weke vruchten op
zettelijk hard, stijf en stug
gezien worden, de expressio
nisten die pok het. stilleven
herleiden tot een schema en
waar, zoals bij Braaue en
Picasso, de voorstelling ten
slotte zowat geheel wordt op
geofferd voor de idee. zoals
Picasso zelf het formuleerde:
..Je donne les choses que ie
les pense et non telles que je
les vois".
Prachtig initiatief.
Ik zou deze beschouwing in
vogelvlucht over het stilleven
niet willen beëindigen, zon
der er op te wijzen dat de stad
Tilburg er trots op mag zijn
iets te kunnen bestaan, wat
menige grotere stad haar niet
kan nadoen, n.l. ene tentoon
stelling te organiseren waar
een exclusief genre als 't stil
leven tot een collectie als
deze kon worden opgevoerd,
enkel uit particulier bezit van
Tilburg samengesteld en waar
het allerbeste dat op dit ge
bied werd. voortgebracht, van
een Willem van Aelst, een
van Beyeren en Heda. een
Susenier met ziin zeldzaam
voorkomend stilleven in de
open lucht, tot een Fantin La-
tour, Floris Verster, Coba Rit-
sema, Jan Sluvters, Voerman
en Jan Bogaerts, aan de be
zoeker een esthetisch genie
ten van de allerhoogste rang
kan bieden.
Het bewijst, dat in de fa
brieksstad Tilburg, waar het
e ide,
h n
>d,
leven uiteraard een drukke
een gejaagde candans moet
hebben, de liefde voor de ont
roerende schoonheid van de
stille, roerloze dingen, voor 't
stilleven in één woord, samen
kan gaan met de noodwendige
materialisering van 't heden
daagse bestaan.
Gérard van Imbeeck.
Juliana
10
5
4
1
15
Sitt. Boys
9
5
3
1
13
Willem II
10
5
3
2
13
BW
9
5
2
2
12
Longa
10
4
3
3
11
Eindhoven
9
4
2
3
10
Maurits
9
3
2
4
8
Spechten
8
2
2
4
6
TSC
9
2
2
5
6
Baronie
8
1
2
5
4
Helmond
9
1
1
7
3
'n Ideaal cadeau: de „PHILlSHAVE"
Staalbaard, het electrische droog-
scheer-apparaat van Philips, dat een
man iedere ochtend weer van mes,
zeep en kwast bevrijdt - en de vrouw
des huizes van kapotte handdoeken
en warm water maken.
Electrisch droogscheerapparaat
N.V. PHILIPS" VERKOOP-MM V. NEDERLAND, EINDHOVEN
VOETBAL
le Klas. District IV.
De BaronieEindhoven
HelmondSitt. Boys
Willem IXMaurits
SpechtenLonga
JulianaBW
Het zal Eindhoven niet mak
kelijk vallen om bij de Ba
ronie te winnen. Sitt. Boys
gaan bij Helmond op bezoek
en zullen zich wel niet laten
verrassen. Willem II ontvangt
Maurits: het - zal voor de
Willem Il-ers echter oppas
sen zijn, want Maurits heeft
de laatste weken menige kop-
ploeg laten struikelen. Longa
zal wel voor de volle buit
zorgen bij de Spechten. In
Spekholzerheide krijgen we
d e wedstrijd in deze afde
ling, n.l. JulianaBW. Zal
het BW lukken Juliana er
onder te krijgen? Het zal niet
eenvoudig zijn, maar 't kan.
De stand is thans:
le Klas. District VI.
PSVBrabantia
Snel. EmmaNAC
VlissingenLimburgia
NO ADMVV
In Eindhoven krijgen we de
derby PSVBrabantia: het
zal voor PSV een zware dob
ber worden om er zonder
kleerscheuren af te komen.
NAC gaat op bezoek bij Spel.
Emma. en zal de beide nunt-
jes wel meenemen. Vlissin-
gen zal tegen Limburgia ook
wel niet veel succes hebben.
NOAD krijgt bezoek van de
kampioenen van vorig jaar,
maar de Tilburgers zullen er
wel voor zorgen dat de volle
buit in Tilburg blijft.
De stand is als volgt:
PSV 10 8 1 1 17
NAC 9 6 1 2 13
NOAD 9 5 2 2 12
Limburgia 10 4 3 3 11
Bleiierheide 9 4 2 3 10
MVV 9 4 14 9
Brabantia 9 3 2 4 8
WV 10 3 2 5 8
Helmondia 10 2 4 4 8
Sp. Emma 9 2 3 4 7
Vlissingen 10 0 19 1
2e Klasse B.
MuloKolping
WilhelminaSchiindel
Cone. SVD—DESK
ZwaluwTOP
RAC-RKTW
In Helmond de derby tussen
Mulo en Kolping; het zou ons
niet verwonderen als Kol
ping daar een veertje liet.
Wilhelmina heeft Zondag ook
kans iets binnen te krijgen
ten koste van Schijndel.
DESK gaat op bezoek bij
Conc. SVD, hetgeen geen ge
makkelijke opgaaf is, daar
Conc. SVD thuis haar huid
altijd duur verkoopt. Zwaluw,
dat bezoek krijgt van TOP,
zal op haar tellen moeten
passen. RKTVV zal met RAC
wel niet veel moeite hebben.
De stand is:
RKC
11
6
2
3
14
Kolning
9
6
1
2
13
DESK
9
5
2
2
12
Zwaluw
10
5
2
3
12
RKTVV
9
4
2
3
10
TOP
9
5
0
4
10
Conc. SVD
8
3
3
2
9
Schijndel
9
4
0
5
8
RAC
9
3
1
5
7
Mulo
8
1
0
7
2
Wilhelmina
7'
0
1
6
1
3e Klasse B.
Mich. GestelBest Vooruit
ZaltbommelOJC
ODCOisterwijk
SCBVlijm. Boys
Haarsteeg—UDI
St. Mich. Gestel krijgt bezoek
van Best Vooruit, de enige
club die tot nu toe de leiders
hebben geklopt: ze zullen
zich nu niet laten verrassen.
De schrik, die Wolk de eland
aan Terry en Berry door zijn
plotseling verschijnen had be
zorgd, veranderde al heel
gauw in belangstelling en
daarna in bewondering voor
het prachtige en vriendelijke
dier. Terry en Berrystreken
Wolk over zijn zachte vel 'en
spraken hem toe. Op dat
ogenblik kwam Oom O'Con-
nelly de schuur binnen. Een
brede glimlach gleed over
zijn machtig berengezicht toen
hij zijn neven in gesprek zag
met zijn trouwe vriend en
helper, Wolk.
„Wat een prachtbeest is dit
hert!" zei Terry
Oom Bear lachte daverend.
„Ik kan wel merken dat jij
uit Nederland komt, neef",
glunderde hij, „Wolk is de
mooiste eland van het hele
land!"
„Jammer dat hij niet spre
ken kan", zei Berry.
„Dat geeft niemendal", ant
woordde zijn oom, „hij denkt
des te meer!"
Zaltbommel zal misschien
OJC wel een puntje afhandig
kunnen maken. Oisterwijk
heeft bij ODC niet veel kans
on succes. De Vlijm. Boys zul
len in SCB wei haar meer
dere moeten erkennen. Haar
steeg kan Zondag ook winnen
ten koste van UDI.
De stand is thans:
Mich. Gestel
11
10
0
1
20
SCB
10
7
2
1
16
O.TC
11
5
3
3
13
ODC
11
5
3
3
13
TJDI
10
5
1
4
11
Vlijm. Boys
10
4
0
6
8
Best Vooruit
9
3
1
5
7
Haarsteeg
10
3
1
6
7
Zaltbommel
9
3
0
6
6
Oisterwijk
10
0
1
9
1
3e Klasse C.
WSCH*°ror»vmus
Ra a rdwükKorvel
W V ODongen
SCOTaxandria
WSC ontvangt Hieronymus,
een club die niet hoog geno
teerd staat- on de standenlijst.
maar toch is het een ploeg
waarmee WSC z aA3'ijvbgk
waarvoor WSC terdege izal
moeten oppassen. Baardwijk
ontvangt on haar Sportpark
Korvel: het zou ons niet ver
wonderen als de punten in
Waalwijk bleven. WVO zal
met het bezoekende Donc»n
wel raad weten, evenals SCO
dat Taxandria ontvangt. De
Oisterwijkers zullen niet veel
plezier van hun r.eis naar
Oosterhout hebben.
De stand is:
WVO
11
7
2
2
16
SCO
10
6
3
1
15
WSC
10
7
1
2
15
Korvel
9
5
0
4
10
Baardwijk
11
3
3
5
9
Taxandria
8
3
2
4
8
Sarto
9
4
0
5
8
Dongen
10
3
2
5
8
Hieronymus
9
2
1
6
5
RWB
8
1
0
7
2
4e Klasse D.
RKFSV—Were Di
VelocitasVeerse Boys
GilzeUno Animo
RaamsdonkHeusden
RKDVC—Waspik
Het zal Were Di niet mee
vallen om bij RKFSV te win
nen. Veerse Boys kunnen
zich bij de kopploegen voe
gen door ^an Velocitas te
winnen. Zal Uno Animo in
staat zijn van Gilze 1 puntje
mee naar huis te brengen?
Heusden zal zich bij Raatrts-
donk wel niet laten verras
sen. RKDVCWaspik zal wel
niet ver van een gelijk spel
blijven.
Reserve 2e klasse D.
RAC 2—WSC 2
DESK 2Alliance 2
RKC 2—Hero 2
RWB 2De Baronie 2
Sarto 2RBC 2
Maandagmorgen om 10.20
(Java-tijd) begon aan boord van
de „Renville", welke voor de kust
van Batavia gelegen is, de eerste
->lenaire zitting van de volledige
lelegaties van het Koninkrijk der
Nederlanden en van de Republiek
ander auspiciën van de Commis-
-.ie "voor noede diensten.
De „New-York Times"
meldt uit Genève, dat de regerin
gen van acht Europese landen en
van de drie Westelijke zones van
Duitsland in de economische com
missie voor Europa der V.N. zijn
overeengekomen met ingang van
1 Jan. bij wijze van proef voor de
duur van zes maanden de grenzen
op te heffen voor het internatio
naal goederenvervoer per vracht
auto over de grote wegen.
Radio Moskou meldt, dat in
het Oosten van Europees Rusland
een hevige koude is ingetreden,
die dikwijls de Voorbode is van
koud weer in het Westen. Tc Ja-
koetsk en Chabarowsk (Siberië)
zijn zeer lage temperaturen ge
meten.
Zaterdag is te Póntianak
(Borneo) het doodvonnis voltrok
ken aan de beruchte Japanse oor
logsmisdadiger, vice-admiraal Dai-
go Tadahige, schuldig aan de exe
cutie van veertienduizend perso
nen.
Een paar herinneringen.
Wij lazen dezer dagen in de
bladen de volgende uitspraak:
„Het Tribunaal te Tilburg
„deed uitspraak in de zaak
„tegen J. G. Boon, kring-
„leider van Tilburg, die
„door de gemachtigde van
„Mussert, Leeuwenberg (zie
„ons vorig nummer) was
„aangesteld als districts-
„organisator en inspecteur
„voor niet-commerciële ver
enigingen in Nrd.-Brabant.
„Hij werd verantwoordelijk
„gesteld voor het opheffen
„van verschillende vereni
gingen, onder welke de
„Illustere Lieve Vrouwe
„Broederschap te 's-Herto-
„genbosch. In zijn functie
„had hij namen van ver-
„schillende anti-Duitsgezin-
„de figuren aan de S. D.
„doorgegeven. Hij werd
„veroordeeld tot 8 jaar met
„aftrek en verlies van bei-
„de kiesrechten."
Waalwijk en wijzelf hebben
aan deze inspecteur van niet-
commerciële verenigingen nog
enige herinneringen, die wij
onze lezers niet willen ont
houden.
Hij was de man, die bij de
Duitse- en N.S.B.-autoriteiten
bewerkte dat „Waalwij ks Be
lang". in Mei 1941 werd ont
bonden.
Hij schreef o.m. aan de heer
commissaris van niet-com
merciële verenigingen in Den
Haag dat-deze vereniging zich
wel bezig hield met zaken 't
vreemdelingen-verkeer be
treffende, maar tevens aan
politiek de^d en dat het be
lang dezer vereniging door
de groepsleider (Vissenberg)
dan ook niet zeer hoog werd
aangeslagen!
Dat de secretaris van W.B.
er speciaal niet gunstig af
kwam. spreekt van zelf; hij
noemde hem o.m. „Nazi-
fresser".
Op de 2e plaats heeft hij in
1942 en '43 gepoogd 't bestuur
der Nijverheidsschool voor
Waalwijk en omstreken ge
heel of gedeeltelijk te doen
ontslaan en daarvoor NSB-ers
in de plaats te stellen. Hij is
tot dit plan gekomen door af
schriften van een paar brie
ven uit 't archief, die hij, op
welke wijze dan ook, in zijn
bezit heeft gekregen en die
handelden over 't Godsdienst
onderwijs op deze school en
de. salariëring dezer leraren.
Om nu aan de ongewens
te reactionaire toestand, zo
schreef hij, aan deze school
een einde te maken, stelde
hij de commissaris voor niet-
commerciële verenigingen in
Den Haag voor, een vijftal
N.S.B.-ers in het bestuur te
plaatsen en daarvoor stelde
hij voor: Christ Blok, Kleijn,
Collart en Klinkhamer. Maar
Mi kwam hieroo terug (een
wijze daad) wat Klinkhamer
betreft, waarover hij schreef:
.-De persoon Klinkhamer is
mij niet sympathiek, hij is
oen kletsmeier, die voor roye
ment als krfmgleider door
mij is voorgedragen". Tenslot
te maakte hij een voordracht
van drie, n.l. Christ, Kleijn
en Collart.
Maar de commissaris was
nog iets verstandiger dan z'n
handlanger en schreef aan
de heer Stoetzer te Tilburg,
dat hij 't bestuur voorlopig
niet wijzigde.
De voorzitter van het be
rduur der Nijverheidsschool
was vanzelfsprekend niet
persona .grata in de ogen van
de heer Boon. Bij deze ge
legenheid schreef hij:
„deze staat bekend als een
„groot tegenstander, die in
„het door hem uitgegeven
„blad, steeds fel tegen het
„nationaal-socialisme heeft
„gestreden en is aan de
„mentaliteit van deze heer
„tot dusverre nog niets ver
anderd.
De toestand bleef dus zoals
hij was en het bestuur bleef
onbekend met al deze ma
nipulaties, die eerst na de
bevrijding bekend werden.
