WIE WAS ZIJ TOCH?
NIEUWS
UIT WAALWIJK EN OMGEVING
mm
Een Schipper zwierf in oost Europa
n.
)NSENOORT.
FEUILLETON
EEN NOODKREET.
Terry en Berry
DE WITTE ELAND.
De gemeente-begroting 1948
werd op de gewone dienst met
een bedrag van 118455.14 aan
Inkomsten en uitgaven vastgesteld
en op de kapitaaldienst met een
bedrag van 316493.94.
11543.66 kon als reserve naar
de kapitaaldienst worden overge
bracht.
De heer Brokx kwam nog eens
terug op de salarissen van het
gemeente-personeel, die in ver
houding met andere gemeenten te
laag waren en stelde voor deze te
verhogen.
De voorzitter antwoordde hier
op dat de meeste salarisregelin
gen waren blijven liggen, totdat
het rapport Ubbink gereed zou
zijn. Maar hij hoopte binnen de
kortst mogelijke tijd met 'n nieuw
ontwerp salarisregeling op tafel te
komen.
Zonder hoofdelijke stemming
werd de begroting 1948 vastge
steld.
Eveneens ging men accoord
met het voorstel enkele kleine
stukjes grond onderhands te ver
pachten, daar men deze voor de
bouw van woningen voorlopig
toch niet nodig had, en met het
voorstel de straatbelastinq te wij
zigen. Dit voorstel hield in dat
de kosten van wegenaanleg en
onderhoud over een belangrijk
groter aantal percelen zou kunnen
worden uitgestrekt dan tot nu toe
het geval was. Tot heden werden
immers alleen die percelen aange
slagen, die grensden aan of in de
onmiddellijke nabijheid lagen van
openbare wegen der gemeente.
Vervolgens werd een reeds eer
der genomen raadsbesluit om het
opstalrecht te vragen voor een
noodwoning, aan de „Overdiepse
Polders" veranderd, daar het prij-
zenbureau 12.te hoog vond
en hoogstens 2.goedkeurde
en het Waterschap hier pok wel
mede accoord zou gaan.
Bij de rondvraag antwoordde de
voorzitter op een vraag van de
heer v. d. Broek of B. en W. at
tent zouden zijn zo zich de mo
gelijkheid van aansluiting aan het
mijngas voor zou doen, dat B. en
W. in deze diligent zouden zijn en
poolshoogte zouden nemen.
De heer Brokx wees op de toe
nemende baldadigheid van de
mannelijke jeugd. De voorzitter
had de politie gewaarschuwd en
de ouders, onderwijzend personeel
en de jeugdverenigingen verzocht
hij vanaf die plaats om excessen
te voorkomen.
Hierna werd deze vlotte verga
dering gesloten.
OFFICIËLE MEDEDELING.
Van officiële zijde wordt het
volgende medegedeeld:
De Nederlandse regering heeft
de zes punten, voorgesteld door
de commissie voor goede diensten
in hun geheel onvoorwaardelijk
aanvaard als basis voor politieke
besprekingen met de republiek.
Het is thans gebleken, dat de
republiek deze punten slechts aan
vaard heeft onder voorbehoud van
eenzijdige interpretaties.
De Nederlandse regering heeft
opheldering gevraagd. Zij meent
te mogen verlangen, dat de zes
punten door de republiek worden
aanvaard zonder restrictie - zo
als zij door de commissie voor
goede diensten zijn voorgesteld
alvorens ^ij de nadere uitwerking
ter hand kan nemen. Alleen op
deze wijze wordt bereikt, dac over
de verplichtingen van beide par
tijen geen misverstand ontstaat.
MEER MELK EN KAAS
OP KOMST.
Met ingang van 1 Februari zal
het melkrantsoen op het oude peil
van vóór October 1947 worden
gebracht.
Het melkrantsoen zal dan bp-
dragen voor volwassenen van 21
jaar en ouder 2 liter per week, de
jeugd van 5 t.m. 20 jaar 3H hter
per week en de kinderen van 0
t.m. 4 jaai* 6 liter per week. Naast
dit herstel van het oude melk
rantsoen is eveneens een ruimere
verstrekking van kaas mogelijk
geworden, zij het dan dat het oude
kaasrantsoen van vóór October
1947 nog niet kan worden her
steld. Met ingang van 15 Febru
ari zullen de volwassenen van 21
jaar en ouder en kinderen van 5
t.m. 14 jaar 75 gram kaas en de
zg. rijpere jeugd van 15 t.m. 20
jaar 125 gram kaas per week ont
vangen. De rantsoenerinq voor de
allerjongsten blijft dezelfde als in
October 1947, n.l. kinderen van 1
t.m. 4 jaar ontvangen 50 gram
kaas, terwijl de kinderen van 0
t.m. 1 jaar geen kaas krijgen.
ETHIOPISCHE KERK
EN ROME.
Voor zijn vertrek uit Rome,
waarheen hij een groep studenten
voor het Ethiopische College be
geleidde, legde Mgr. Chidanè Ma-
ryan Cassa, Katholiek Bisschop v.
Asmara, belangrijke verklaringen
af. Hij deelde o.a. mede, dat de
hereniging van de Ethiopische
Kerk met Rome binnen afzien
bare tijd verwacht mag worden.
Hij wees er op, dat door zich los
te maken van de Alexandrijns-
Egyptische Kerk, waar zij tot dan
toe bij aangesloten was, en door
zich zelfstandig te verklaren met
als Hoofd wijlen de bisschop van
Godar, de metropout-. Aóraham,
de Ethiopische Keik de eerste
stap pp de weg naar Rome zette.
MOLOTOV EN HITLER
verdeelden de wereld.
Het Amerikaanse departement
van Buitenlandse Zaken heeft ge
gevens gepubliceerd over de be
trekkingen tussen Duitsland en de
Sovjet-Unie in het tijdperk van
1939 tot de Duitse invasie in de
Sovjet-Unie in 1941.
De gegevens hebben betrekking
op de conferentie van Hitier en
Molotov over de verdeling van
de wereld in Russische, Duitse,
Italiaanse en Japanse invloedssfe
ren en een bespreking over de
verdeling van het Britse imperi
um. Op een desbetreffende ont-
werp-overeenkomst werd vastge
steld, dat de territoriale aspiraties
van de Sovjet-Unie ten Zuiden
van de Sovjet-Unie in de richting
van de Indische Oceaan lagen.
Ofschoon er nimmer een over
eenkomst is getekend, eiste Molo
tov later, dat bovendien het ge
biedt en Zuiden van Batoem en
Bakoe, in de richting van de Per
zische Golf, werd erkend als een
centrum van Russische aspiraties.
Men kwam verder overeen te
trachten de betrekking van Tur
kije met de geallieerden te ver
breken en een overeenkomst met
Turkije aan te gaan, waarbij het
verdrag van Montreux door een
ander zou worden vervangen en
de Sovjet-Unie onbeperkt door
gang door de Dardanellen zou
krijgen.
De overeenkomst is nimmer ge
tekend en minder dan een maand
daarna gaf Hitier zijn stafchefs
aanwijzingen omtrent de „operatie
Barbarossa": De Duitse strijd
krachten moesten gereed zijn de
Sovjet-Unie door een snelle op
mars te verpletteren.
Uit telegrammen van de Duitse
ambassadeur in de Sovjet-Unie
aan de Wilhelmstrasse blijkt, dat
de Sovjet-Unie geheel accoord
ging met de Duitse offensieven in
Scandinavië en de lage landen.
Op 18 Juni meldde de Duitse
ambassadeur aan zijn ministerie,
dat Molotov hem bij zich had ont
boden ter overbrenging van de
hartelijke gelukwensen van de
Sovjet-regeering met het schitte
rende succes van de Duitse strijd
krachten.
Nieuwe avonturen.
Aan alles komt een eind,
ook aan het wachten in Pil-
lau. Eindelijk mocht de „Ida"
vertrekken en het was een
hele opluchting voor de op
varenden dat men eindelijk
het stadje achter zich had.
Het schip werd begeleid
door torpedojagers en mij
nen vergers. Eindelijk arri
veerde men in Swinemünde,
maar het was of het noodlot
nog zwaarder op het Neder
landse vaartuig en zijn be
manning scheen te drukken.
Er kwamen weer andere
Russen aan boord. Zij scheur
den de Nederlandse driekleur
in stukken, smeten 't smette
loze wit en het fiere blauw
in het modderige water van
de haven en hesen de rode
vaan, de bloedvaan. De „Ida"
werd in beslag genomen.
Schipper Sueringh, zijn
vrouw en zijn zoon waren
dakloos geworden. Trooste
loos aanvaardde men de tocht
naar Berlijn. Maar in Berlijn
was nog zoiets als een Ne
therlands Mission en die was
paraat. Kolonel van Rij
maakte direct werk van de
zaak en protesteerde in zeer
scherpe bewoordingen bij de
Russische militaire overheid.
Hij eiste genoegdoening voor
de eigendommen van Neder
landse onderdanen. En ziet,
de Russen werden poeslief
en binnen een week had
schipper Sueringh zijn schip,
zijn trouwe „Ida" terug.
In Stettin, waar men nog
enkele weken zou moeten
blijven wachten, waren' de
schippers, er lagen nog meer
Nederlandse en Belgische
schepen, overgeleverd aan de
willekeur van ongediscipli
neerde troepen. In deze stad
gebeurde het ook dat solda
ten een schip wilden plunde
ren. De kapitein deed de deur
niet snel genoeg open en door
het raam schoten de indrin
gers hem toen door 't hoofd
morsdood. Toen sloegen ze
aan het plunderen en spaar
den niets. De mannen van de
G.P.Oe werden echter op de
hoogte gebracht en zij zoch
ten naar de daders die gauw
gevonden en gearresteerd
waren. Zij kregen de dood
straf, die ter plaatse werd
voltrokken als afschrikwek
kend voorbeeld, maar waar
aan andere plunderaars zich
evenwel niet veel stoorden.
In Stettin namen de plunde
ringen angstwekkende vor
men aan. Als men zich ging
beklagen bij de commandant,
kreeg men steeds ten ant
woord: „Sla ze maar dood, ik
kan er ook niets aan doen".
Maar wapens kon men de
schippers toch niet verschaf
fen: „Neem maar een hand
spaak of een bijl", was het
dan, „dat zal ook wel af
doende zijn".
Toen een 70-jarige Duitse
schipper uit zelfverdediging
een Rus had gedood, werd na
zijn verhoor gezegd: „Karas-
joe", (Okee) en de schipper
werd in het gelijk gesteld. In
de haven kon men dagelijks
lijken zien drijven.
Zo brak het voorjaar van
1946 aan. Steeds bleef het een
warboel. De ene Rus sleepte
een schip weg, de ander
haalde het weer op; de één
stuurde het hier heen, de an
der daar heen. Deze com
mandant gaf een bevel, de
andere commandant trok het
weer in.
Met Pasen 1946 was de
„Ida" na talloze omzwervin
gen weer terug in Berlijn.
Van hieruit werden nog rei
zen gemaakt naar Niegrip,
Spandau, Riga en Maagden
burg.
Ook tijdens de lange win
ter van 1946 op 1947 moest
men nog in Berlijn blijven
liggen, maar toen eindelijk 't
bericht kwam dat het schip
vrijgegeven was, aarzelde
schipper Sueringh niet lang.
Zijn rani"r n waren in orde
en eindelijk, na vijf jaren,
passeerde de „Ida" bij Lobith
de Nederlandse grens. De op
varenden: schipper Sueringh,
zijn vrouw en zijn zoon had
den de grootste avonturen
van hun leven gezond en wel
overleefd. En zij brachten
met hun schip nog iets mee
uit de Russische zone van
Duitsland, een lading kali, die
aan de loswal van Arnhem
gelost werd. Zo werd deze
kommervolle periode toch
nog met iets goeds afgesloten.
HARRY PEET.
Het wetsontwerp tot natio
nalisatie van de Nederlandse
Eank is gisteren na re- en dupliek
door de Tweede Kamer met 52
tegen 23 stemmen aangenomen.
Onsenoort is een
Brabantsche Heerlij.
ook dan iNieuwkuiji
senoort geheel op
I 't Oorspronkelijke O noort heeft
een oppervlakte van I) H.A. 't Is
moeilijk de tegenwoo .ge grenzen
ervan te bepalen, 't Oorspronke
lijke gedeelte van N wkuijk zou
men kunnen zeggenen de oude
handschriften vindt ioen 't uit
voeriger verteld. In iie beschrij
vingen van de Stad Lande van
Heusden, een handsiifift van den
predikant Theod. Gr< n, leest men
't volgende:
„Onsenoort, van
oirde genaamd, paa
zo na aan Vlijmen,
de oudste
den, ouder
uraaiin Om
gegaan.
juds Hons-
oostwaarts
at de huys-
luiden hare voeten i t buiten de
deur konnen zetten
gezegt op de bodem
te treden. Zuidwaa
zig uit na het dorp
Voor dezen zijn v 1 geschillen
daarover tusschen d van Heus
den en 's-Hertogenb ;ch gerezen.
Ieder hetzelve zig o 't vinnigste
toeijgenende. Het ca eel, dat van
een grooten oudere m is, wordt
neffens de ganschi
van Onsenoort te le
van de graaflijkheid
voor zoveel die di
Heusden verbeeld; h
met brede en diepe
zien. Onsenoort he
maar een capel ge
van Nieuw Cuijk
gemeijne kosten ond
is een oud zeggen,
hier voorbij plag
dat op het casteel
zij werden
mn Vlijmen
strekt het
(ieuw Cuijk.
heerlijkheid
ontvangen
an Holland,
Heer van
is rondsom
c ichten voor-
geen kerk,
»en met die
velke zij op
houden. Het
at de Maas
loopen, en
een toorn
eei jh
daarbij staande
ontvangen te wor
dria)
In de „Beschrijv:
Landt van Heusden
van Oudenhoven i
op bladzijde 11 va
lijkheid gezegd:
„Honsoirt strecht
de Heerlijkheid
(hiermede is zekei
doeld). Westwaart
Zuid aan Nieu-Cui 1. Noord aan
Hedickhuijzen". Hie
zen nogal ruim gen
VAN
DE ECHO VAN HET ZUIDEN
Naar het Engels.
15.
HOOFDSTUK X.
Goudklok werd bleek van
schrik; Haydon werd boos en
Luttrell die ook geweldig het
land had dat hij zo als het
ware „gesnapt" werd door
„die kwast van een opzich
ter", trachtte de situatie te
redden door een onbeschaam
de glimlach en een beleefd
hoed-afnemen voor Klok, ter
wijl hij zei: „Goeden-avond!
Nu je toch andere geleide
hebt, zal ik maar heengaan.
Dit zeggende,keerde hij
zich op de hielen om, maar
voelde zwaar een hand op de
arm en hoorde Haydon vra
gen:
Een ogenblik, Mr. Lutt
rell!
Wat bedoelt u?
Ik heb een woord tegen
u te zeggen, waar u goed aan
zult doen naar te luisteren.
Klok, Mrs. Garland wacht je.
Ik volg dadelijk.
En als ik nu niet luiste
ren wil?
Dan zal ik er u toe
dwingen!
Hoe durf.je zulke onbe
schaamde taal gebruiken, jou
schurk!
Hè?
Hoe durf je zulke taal
te gebruiken tegenover mij?
Wijselijk laat u 't woord
„schurk" nu tenminste ach
terwege! En dat wil ik u ver
tellen dat het u slecht ver
gaan zal, de eerste de beste
keer dat u weer een samen
komst houdt met de dochter
van Mrs. Garland!
Ja? En wiens werk zal
het dan wezen dat het mij
„slecht vergaat?"
Mijn werk! Ik begrijp,
dat u dit vandaag al lang
overlegd hebt om die samen
komst te houden; en hoeveel
keren daarvóór u reeds sa
menkwam, weet ik niet. Maar
ik verzeker u dat het niet
weer zal gebeuren!
Wat is het meisje u?
vroeg Luttrell op zeer uitda-
gepde, maar toch al iets be
leefder toon.
Meer dan zij enig recht
heeft, de aanstaande echtge
noot van Lady Barbara Ross
te zien!
Luttrell was buiten zich-
zelve van drift en kon nog
slechts stamelen:
Wat bedoel je daarmee?
Enkel, dat u mij op dit
ogenblik de verzekering geeft
dat u nooit weer met de doch
ter van Mr. Garland zult sa
menkomen, terwijl u op
Schorne verblijft.
En als ik het nu toch
doe?
Dan volg ik u naar
Schorne. Lordt Southmoor zal
wel graag ingelicht worden,
wat betreft het karakter van
de aanstaande van zijn nicht
je.
Die onbeschaamdheid
zal ik je betaald zetten! Als
Lord Southmoor je morgen je
congé niet geeft, dan weet ik
het niet!
Gilbert Haydon nam be
leefd de hoed af, of de ander
hem een hele gunst had toe
gestaan.
Dank u, neef! sprak hij
bitter.
Twintig minuten later hoor
de Goudklok de voetstap van
Gilbert Haydon naderbij ko
men. Zij was nog niet naar
huis gegaan, maar stond op
het tuinpad binnen het hek.
Hij trad op haar toe en boog
het hoofd enigszins om te ho
ren wat ze zei.
Mrs. Garland verscheen nu
ook in de hall en ging de be1
voor de thee luiden, terwijl
Tom over zijn schouder tot
zijn moeder zei:
Kijk eens! Maar goed,
dat Steve dit niet ziet, hè?
Wat zegt u?Oliebollen
bij de thee? Dan kom ik da
delijk! We zullen die twee
maar niet gaan roepen: ik
denk, dat ze toch geen hon
ger hebben!
Mr. Haydon, zei Klok
smekend, u zult toch niet
Neen, Klok, ik zal niets
zeggen. Dat hoeft ook niet,
want je zult niet meer lastig
gevallen worden!
Lastig gevallen? her
haalde zij, hem waarlijk niet
begrijpend.
Neen, verzekerde hij nog
eens; daar heb ik maatrege
len tegen genomen: Mr. Lutt
rell zal niet meer met je sa
menkomen. Mannen van zijn
soort vinden daar niets in
maar ik heb hem gezegd da+
je niet meer tot speelbal zult
dienen voor de aanstaande
echtgenoot van Lady Barbara
Ross!
Klok, Klok! Kom gauw
binnen!Het is al erg ge
noeg dat Mr. Haydon er op
uit moest gaah om je te zoe
ken. Houd hem nu nog niet
langer op. Alles op tafel
wordt zo koud als een steen!
Goudklok ijlde vlug naar
binnen en Mr. Maydon maak
te de één of andere veront
schuldiging tegenover Mrs.
Garland dat hij zo lang weg
gebleven was, waardoor het
haar meteen mogelijk was
om op te merken, hoe ont
steld Klok er uitzag.
Zij verscheen dan ook niet
aan tafel en toen Tom een
roffel ging slaan op haar
deur, deelde zij mee, dat zij
niet beneden zou komen,
want dat zij zware hoofdpijn
had.
Maar een paar uur later,
toen Gilbert Haydon nog een
wandeling maakte in de tuin,
was hij niet weinig verbaasd
een koud handje te voelen en
een stem te horen die heel
zacht en bedeesd vroeg:
Mr. Haydon, ik heb u
nog niet bedankt en dit had
ik toch behoren te doen. Het
was heel vriendelijk van u,
dat u mij zo geholpen hebt.
Ik ben blij dat u en geen an
der zelfs Vader niet
heeft geweten hoe dwaas ik
was! U zult toch niet min
over mij gaan denken, is 't
wel?
Min over je gaan den
ken? Geen kwestie van, kind
je! Ik dacht eerder, dat je
boos op mij zoudt zijn, omdat
ik je zo bemoeiziek moet
hebben geleken. Maar nu dit
eenmaal voor bij is, doe je
best dit alles te vergeten.
Voor geen van drieën brak
een rustige nacht aan.
Guy Luttrell overlegde bij
zichzelve:
„Hoe gauwer ik Oom van
hier wegkrijg, hoe beter! He
zou me iets moois zijn als die
twee elkaar ontmoetten. Een
wonder, dat dit al niet heeft
plaats gehad. Ik zou wel eens
willen weten wat er tussen
hen geweest is. De jonge man
is wel gek dat hij al zïjn
vooruitzichten opgegeven
heeft! Dat zal ik tenminste
niet doen. Dat vervelende
bureauleven en die vergulde
armoede, zouden mij te zwaar
vallen na het leven, dat ik
nu het laatste jaar heb geleid
Maar morgen aan de dag zal
ik tegenover Lady Earbara
met mijn aanzoek te voor
schijn komen en dan onmid
dellijk de oude man zien me°
te nemen, weg van Schor
ne, want had er een ontmoe
ting plaats tussen die twee
och, dan konden de gevol
gen -«droevig zijn voor onder
getekende!"
HOOFDSTUK XI.
Lord Southmoor lien de .bi
bliotheek op en neer, en,
mag hij dan al niét uit zij1""
humeur genoemd worden, h^
was dan toch niet opgewekf
gestemd.
Ladv Barbara snrak me+
droevige blik in haar donke
re ogen:
Het sniit mij. dat u zr
teleurgesteld bent, Oom Alan
Lieve kind, ik heb he+
recht niet om teleurgesteld
te ziin: wel ben ik een
verrast. Ik dacht dat ie de
jonge Luttrell zo heel graag
mocht lijden?
(Wordt vervolgd).
tol plag
(T axan-
li
-i jhe van het
door Jacobus
1651 wordt
deze Heer-
óstwaart aan
an Helvoirt
Vlijmen be-
aan Herpt,
zijn de gren-
aen.
Jacob van Oude hoven vertelt
verder dat de Heer an Honsoirt:
„een huijs heeft of asteel al vrij
van eenen hooghen luderdom en
dat de graaf van Holland zijn
leenheer is.
Onsenoort behoone dus onder
Holland, in tegetstellincj met
Nieuwkuijk, 't welk onder 't land
van Luik behoorde en de graaf
van Hoogstraten al Leenheer er
kende. In welk jaarpnsenoort nu
precies onder Hogend is gaan
horen is onbekend. Meest waar
schijnlijk is dit gebejrt op 18 Oc
tober 1374, toen bij arbitrale uit
spraak de dorpen Eigelen enVlij-
men aan Holland yerden toege
wezen. Deze uitsprak was. 't ge
volg van een geschl dat bestond
tusschen Hertog Venceslaus en
zijn vrouw JohannaiHertogin van
Brabant met den Ruwaard Al-
brecht. Bij die twisllis toen 't kas
teel Onsenoort in Hrand gestoken.
De Brabanders oncfr leiding van
Jan van Nederveei hebben dat
zaakje opgeknapt. Het kasteel
werd in 1388 wee'
gebouwd, ten koste
van Holland. Van
de toren nog overl
een jaar of tien'ge
ken is, was niet da
gebouwd is, maar n
trant te oordelen
helft van de zevent
Er zijn verschil
geslachten Heer
geweest.
De eerste bekei
opnieuw op-
van de graaf
deze bouw is
Het huis dat
;den afgebro-
wat in 1388
ar den bouw-
it de tweede
:nde eeuw.
mde adellijke
in Onsenoort
de Heer van
Onsenoort was Laurens van der
Putte. Deze verkoopt des Dins
dag voor St. Servaas in 1368:
„de heerlijckheijd van Honsoirde
met alle hare toebehoerten in ho-
ghen en leghen, in naten ende in
droeghen" aan den Heer Rutger
den Oude, een ridder. Van welk
geslacht nu die Laurens van der
Putten was en hoe hij Heer van
Onsenoort werd is onbekend,
evenmin wie die Rutger den Ou
de was.
In 1382 werd Jan Kuijst Arent
Dulzn. met Onsenoort beleend en
in 1396 kwam Arent van Wijck
van Honsoirde, als opvolger van
Jan Kuijst Arent Dulzn z'n vader.
De familie Kuijst heeft de naam
aangenomen van Wijck in Hons
oirde. In 1383 krijgt Bond Kuijst
de Heerlijkheid van Nieuwkuijk,
omdat de Heerlijkheden^ van
Nieuwkuijk en Onsenoort later al
tijd in dezelfde handen waren, zal
die Jan Kuijst Heer van Onsenoort
die Heerlijkheid van Nieuwkuijk
wel van die' Bond Kuijst geërfd
hebben.
Dat geslacht van Wijck blijft
tot 1583, wanneer de heerlijkheid
aan 't geslacht van Mals over
gaat.
In 1638 erft Gerard van Poel
geest 't Onsenoort van Carel van
Malsen. Hij echter verkoopt t in
1690 aan Mattheus Hoeufft voor
8350 gld. De familie Hoeufft
houdt 't uit tot 1743 in welk jaar
den Heer Leonard Hoeufft de
zaak verkocht aan Jhr. Joannes
Half-V/assenaar. De laatste man
nelijke afstammeling van het ge
slacht Half-Wassenaar was Jhr.-
Mr. Frans Frederik die in 1853
kinderloos stierf. Onsenoort en
Nieuwkuijk kwamen na zijn dood
aan zijn zuster Jonkvrouwe Julia
Maria Clara Half-Wassenaar. Zij
was in 1833 gehuwd met Jhr. Mr.
Leopoldus Josephus Antonius Ar-
noldus de la Court en zo kwamen
de heerlijkheden in het bezit van
de telg ener familie hoewel afkom
stig uit Belgisch-Limburg, die toch
sedert meer dan een eeuw in
N.-Brabant gegoed en gevestigd,
zich voor de vrijheid van ons ge
west zeer verdienstelijk hebben
gemaakt, aldus lezen we in Ta-
xandria.
Heren van Onsenoort uit 't ge
slacht de la Court waren Jhr. Leo
pold de la Court 18531865. Jo-
seohus Maria Wilhelmus 1865
1903, die ook de laatste heer van
Onsenoort was. In het jaar 1903
heeft hij 't kasteel met al de lan
derijen etc. d^n verkopen. Het
kasteel Onsenoort was nu voor
een andere taak bestemd. Het
moest een klooster worden.
STICHTING 1 40—1945.
Rayon Lam straat.
Op initiatief van het Prov. Be
stuur der Stichtincl940-',45 voor
Noordbrabant were op 19 dezer
ten gemeentehuize 'an Waalwijk
een vergadering belegd om te ko
men tot de samenstelling van een
Rayonbestuur voonideze stichting,
omvattende de gemeenten in de
Lanqstraat.
De vergadering stond onder lei-
dinq van de heer van Herpen te
Vrijhóeve-Capelle. Er waren af
gevaardigden uit de gemeenten
Op Zondag 1 Februari a.s.
zal de trekking plaats hebben van
de gehouden loterij bij gelegen
heid van het 850-jariq bestaan
van de Cistercienser-orde.
Vanaf Zondag 1 Februari
kan men zich reeds laten inschrij
ven voor een jubileumnummer, t
welk' met 1 April zal verschijnen,
ter gelegenheid van het 850-jarig
bestaan van de Cistercienser-orde.
De oplage is zeer beperkt. Prijs
bedraagt 1:25 franco per post.
Om teleurstelling te vermijden te-
kene men vroegtijdig in.
Voor Vlijmen bij den heer Joh.
Gregoor, Groote Kerk C 47.
Voor Haarsteeg bij den heer G.
v. d. Heijden, Postkantoor.
Voor Nieuwkuijk bij den heer
N. de Bont, Grootestraat 289.
Op Zondag 22 Februari om
16.25 uur werden de Vespers uit
gezonden via de K.R.O. vanuit
het Cistercienserklooster Mariën-
kroon te Nieuwkuijk.
genodigd, wetende zijn belangstel
ling voor de verzetsslachtoffers.
Er is een „medestrijder" van ons
gegaan en wij gevoelen de lege
plaats. Dat God zijn weduwe en
kinderen troostte in dit verlies.
Bij ons zal zijn naam met ere ge
noemd worden en blijven voort
leven.
Voorts zette de voorzitter het
doel van deze bijeenkomst uiteen,
hetgeen in een daarop volgend
woord van de heer Snels nog
werd verduidelijkt en aangevuld,
dit laatste met name over het
werk der stichting.
Ten aanzien van enige punten
volgde daarna enige discussie èn
vervolgens werd tot de formering
van een bestuur overgegaan.. Uit
de verschillende gemeenten werden
daarna de volgende heren aange
wezen: Waalwijk: S. Gruppelaar,
Directeur bijkantoor Nederl. Han-
delmij.; Vlijmen: H. Werther te
Haarsteeg; Drunen: Mr. van der
Heijden, Burgemeester; Heusden:
Dille, Wachtm. der Rijkspolitie;
Loon op Zand: S. de Cock. Huize
„den Horst"; Spranq-Capelle: J. v.
Herpen te Vrijh.-Capelle; Voor
Waspik zal nader contact wor
den gezocht.
Binnenkort zal dit bestuur bij
eenkomen om de werkzaamheden
te verdelen en aan te vangen met
haar taak.
Na een woord van dank aan
allen die hadden medegewerkt om
tot dit doel te geraken werd deze
vergadering gesloten.
INDISCHE CULTUUR.
Javaanse en Balinese kunst in
Waalwijk.
Bij de toenadering van twee
volken is naast de sociaal-econo
mische verhoudingen de culturele
betrekking een belangrijke factor.
In de cultuur van een volk ligt
immers zijn ziel en geaardheid en
van een toenadering kan geen
sprake zijn, wanneer men geen
wederzijds begrip en wederzijdse
hoogachting en waardering toont
voor de cultuur van het volk, dat
men wil benaderen en .waarmee
men hechter wil gaan samenleven.
Zo is het ook met de betrek
kingen van Nederland en Indië.
Ons baten geen overeenkomsten op
handels- en politiek gebied, zo wij
niet uit de Indische cultuur de ziel
trachten te begrijpen van het volk
dat wij sinds eeuwen nauw aan
ons trachten te verbinden.
Daarom is een avond, zoals de
Kunstkring die Donderdag j.l.
bood, ons een welkome gelegen
heid kennis te maken met de ou
de, rijke cultuur van Indie en met
de uitingen van wat leeft in het
hart van dat volk, dat ons on
danks eeuwen van nauwe ver
bondenheid, toch voor een groot
deel nog vreemd is.
Wij hebben daar beschaving
en welvaart gebracht, meenenwij;
op ons zou de taak rusten naar
Indië ook onze cultuur te dragen.
Maar zijn wij in zeker opzicht niet
armer dan Indië? Kunnen wij wel
van een eigen kunst spreken, die
ons de eeuwen door van geslacht
op geslacht is overgeleverd, zoals
in Indië? Is onze cultuur, is onze
kunst speciaal niet beïnvloed door
ideeën en stromingen, die hun
oorsprong vonden in andere lan
den. Zeker, wij leven in een an-
i dere omgeving, wij waren tot voor
enkele jaren gelegen tussen de
grote handelsmogendheden van
Europa met al de gevolgen van
dien, maar hebben wij wel ge-
Het Provinciaal Bestuur van de
Dochters van O. L. Vrouw van
het H. Hart en in het bijzonder
de Zusters van het klooster in
Waalwijk, de onbaatzuchtige'ver
pleegsters van het Wit-Gele
Kruis, slaken een noodkreet.
Voor het eerst worden zij ge
dwongen openlijk bij ons aan te
kloppen, omdat zij hun mooie
werk, de verzorging van ver
waarloosde kinderen en het ver
plegen van zieken, door financiële
tekorten bedreigd zien, vooral nu
zij een kinder-tehuis zullen bou
wen in Eindhoven.
En wij? Steeds hebben wij ge
nomen, nooit hebben wij ons af
gevraagd hoe het mogelijk was
dat de Zusters hun grote werk
deden en wie dit mogelijk maak
ten. Steeds hebben wij hun liefde
werk als iets vanzelfsprekends
aanvaard. Wij vonden het prach
tig dat zij de zorg voor het ver
waarloosde kind op zich namen,
dat zij het lijden van onze zieken
blijmoedig verlichtten en nooit is
het in ons opgekomen, dat ook de
zusters zelf wel eens door zware
zorgen gebukt konden gaan.
En geloof ons, lezers, dit is nu
het geval. De zusters kloppen niet
bij ons aan als het niet dringend,
zeer dringend noodzakelijk is.
Het bestuur van Waalwijks
Wit-Gele Kruis heeft reeds een
circulaire rondgestuurd, waarin de
vrijgevigheid van de Waalwijkse
ingezetenen wordt ingeroepen en
ook het Hoofdbestuur der Congre
gatie deed een schrijven circule
ren, als de eerste financiële actie
in hun bestaan.
Katholiek Nederland, Katholiek
Waalwijk is veel aan deze zus
ters verschuldigd. Dat zij hun
plicht begrijpen, als dezer dagen
de collectrices bij hen aankloppen,
of als zij een schrijven ontvangen
met het noodgedwongen verzoek
een bijdrage te storten op giro
rekening no. 152534.
Wij steunen dit verzoek vol
gaarne.
tracht onze eigen cultuur te be
houden en te vrijwaren voor
vreemde invloeden. Wij geloven
dat Indië hier beter in geslaagd is.
Bij het bijwonen van deze dans
avond hebben wij onbewust wel
licht een vergelijking getrokken
tussen wat Han Rijnbeek ons vo
rig jaar bracht en wat de Indische
gasten boden. En dan komen wij
tot de heel begrijpelijke conclusie
dat Han Rijnbeek meer succes
had. Immers Han Rijnbeek is Ne
derlander zoals wij, denkt zoals
wij en heeft dezelfde geaard
heid als wij. Hoewel zij ab
stracter danste dan de Javaanse
vorst en zijn Balinese leer
ling, hoewel zij in zekere zin lou
ter impressies en gewaarwordin
gen weergaf, spraken haar dan
sen ons meer aan dan de dansen
van de Indonesiërs, die toch een
concreet qegeven verbeeldden, 'n
verhaal. Dit is ons inziens echter
gemakkelijk te verklaren uit de
verschillende gaardheid van de
Europeaan en de Aziaat, welke
laaste ons in zijn geslotenheid en
onbegrijpelijkheid vreemd is. En -
dat het verschil van waardering I alhier. A M F E Bouvy 24
jarige leeftijd en gaat dus met
pensioen en de dienst verla
ten, die hij met ere, na vooraf in
Dosterhout werkzaam geweest te
zijn, hier 34 jaren heeft vervuld.
Velen zullen met ons 't heen
gaan van deze trouwen, accurate
besteller, deze behulpzame kan
toorknecht, niet 't minst voor de
bushouders, betreuren, maar ieder
Waalwijker zal hem gaarne zijn
verdiende rust gunnen, na zoveel
gestagen arbeid voor de Waal
wijkse ingezetenen.
BURGERLIJKE STAND.
Geboorten: Petronella A M dv
J Dollekens-van Gooi. Johan
nes zv J P Verhoofstad-Kleijssen.
Wilhelmus J zv M P v Leent-
Pennings. Antonie C zv J M
P Kuijsten-Maijers. Hendrik zv
P M Molegraaf-Nieuwenhuizen.
Adrianus H zv H A v Gulik-
de Rouw.
Huwelijksaangiften: A Snoeren
18 jaar te Loonopzand en J W
Verhoofstad 18 jaar te Waalwijk.
G M de Graaff 24 jaar en M
H Th de Ronde 25 jaar beiden
Waalwijk, Vlijmen, Sprang-Ca-
pelle en Loon op Zand. Bericht
van verhindering was er uit Heus
den en Drunen, terwijl de ge
meente Waspik zonder kennisge
ving afwezig was.
Na opening sprak de voorzitter
een kort welkomstwoord, hetwelk
in het bijzonder gericht was tot
de heer Snels te Dongen, voorzit
ter van het Prov. Bestuur. In het
openingswoord stond de voorzit
ter allereerst stil bij het tragische
gebeuren met de heer de Hoop.
Ook hij was voor deze avond uit-
hierin gelegen is, wordt ens nog
duidelijker, wanneer wij bedenken
dat Han Rijnbeek de choreografie
zelf verzorgde, dat haar dansen
dus individueel waren, terwijl de
dansen van Raden Mas Jodjana
en Roemahlaiselan volksdansen
waren, die leven onder het volk
van Java en Bali. Doch dit alles
neemt niet weg, dat wij genoten
hebben van de Indische dansen.
Van het gracieuse der bewegin
gen en het expressieve van het
gebarenspel, van de duidelijke
taal die ons de voeten spraken en
van de gehele lenige iichamen,
die ons schone verhalen vertel
den. Wij hebben even een blik
kunnen werpen in de Indische
volksziel, even iets kunnen begrij
pen van de gesloten geaardheid
var. het volk, dat wij ondanks al
les toch nauw met het onze ver
bonden weten. Ons genieten werd
ii. niet geringe mate verhoogd
door de duidelijke uitleg die de
dansen vooraf ging.
MET PENSIOEN.
Op 9 Februari a.s. bereikt de
heer Piet de Jong, postbode en de
laatste jaren kantoorknecht bij 't
kantoor der P.T.T. alhier, zijn 65-
jaar te Luik (B.) en A M M Hoff-
mans 20 jaar alhier.
Huwelijken: Geen.
Overlijden: Adriana J F Lucas
76 jaar. Wilhelmus A Coppens
35 jaar, echtgenoot van Elisabeth
M van Bijnen.
Ingekomen personen: A T F v
Vugt uit Berghem. J A de Bie
uit Sprang-Capelle. F A M
Vos uit Tilburg. M H A Klom
penhouwer uit 's-Bosch. -- J A
J C de Graaf uit Loonopzand. -
C M Rossen uit 's-Bosch. -- J H
Vorstenbosch uit Dussen. - H
M J Verhoevep uit Tilburg.
R J van Maarschalkerweerd uit
Utrecht. P J Koers uit 's-Bosch
J R Geers en gezin uit Zeve
naar. H H E van den Was-
senberg uit Dongen. L J M van
der Kruk uit Venlo. '—CA van
Mosselveld uit Loonopzand.
W G M Remie uit 's-Bosch.
Vertrokken personen: M B var
Heumen naar Tilburg. AC
Mulders naar Tilburg. J van
den Hoek uit Loonopzand. G
Kolsteren, naar Geertruidenberg.
LM den Hartog naar Vianen.
A J van Engelen naar Loon
opzand.
De brave pelsjager liet Terry
uit, wees hem de terugweg, die
de beer trouwens al wist en zei:
„Maar nu in barre ernst vriend,
zorg dat niemand iets van ons ge
heim te weten komt, want dan
ijoopt alles nog mis. En nu: van
de frisse"!" Gebukt onder het ge
wicht van de elandshoorn sjokte
Terry de weg terug. „Niemand
mag iets van deze hoorn weten,
behalve Berry natuurlijk, dacht
hij. Maar wat was dat? Op het
smalle woudpad hoorde hij het
stampen van paardenhoeven. Hij
keek op en schrok. In de verte
naderden Satan en de dwerg, die
op het paard had geschoten met
zijn windbuks. „Zij mogen me niet
zien", dacht Terry. Behendig als
een kat klauterde hij in 'n boom.
„Hier zit ik veilig", dacht hij,
„niemand ziet mij, maar ik kan
mijn ogen de kost geven".
ELSHOUT.
Filmactie Katholiek Thuisfront»-
Door de filmactie van Katho
liek Thuisfront werd in het Jon
genspatronaat alhier des middags
en des avonds een film vertoond
ten bate van genoemd thuisfront.
De zaal was beide malen tot ia
alle hoeken gevuld.
Tevens gaf de secretaris van
de afd. Elshout van Kath. Thuis
front een nauwkeurig verslag van
de inkomsten en uitgaven der ont
vangen gelden. De aanwezigen
werden aangespoord om dit mooie
en edele werk te blijven steunen.
Actie voor de K.V.P.
De propagandaclub van de K.
V.P. is overeenkomstig het pro
gramma van de propagandaraad
der K.V.P. omgezet in een propa-
ganda-studieclub, welke van tijd
tot tijd bijeenkomsten zal houden
in eigen kring. De propagandisten
zullen de komende weken een in
tensieve actie gaan voeren tot het
aanwerven van nieuwe leden. De
zer dagen zal een begin gemaakt
worden met het innen der contri
butie. Daar de aanwezigheid van
een sterke aaneengesloten partij
hard nodig is, hoopt het bestuur
dat allen de verhoogde contribu
tie zullen accepteren. Deze is ge
bracht van 1.— op 1.25 ea
van 0.50 op 1.—.
Ontspanningsavond.
Men is thans druk bezig het
ontspanningslokaal een beter aan
zicht te geven. Was dit voorheen
een onaanzienlijk gebouw, reeds
nu is men bezig om het enige ver
andering te doen ondergaan om
meer plaatsruimte te krijgen. Eea
toneel is reeds uitgebroken, waar
door meer ruimte ontstaat. Het
andere toneel zal zodanig worden
omgebouwd, dat het meer aan de
eisen van het toneelspel zal kun
nen voldoen. De wanden van de
zaal zelf zullen van een lambrize-
ring worden voorzien. Jammer is
echter dat de zaal niet een paar
metertjes breder is. Hierdoor zou
een en ander nog mooier kunnen
uitkomen. Toch is dit al een gro
te verbetering. Men hoopt spoe
dig tot de heropening te kunnen
overgaan.
Een valse hond.
Een schaap dat in de weide
liep, werd door een valse hond
aangevallen en zodanig bewerkt
dat de landbouwer R. het moest
afmaken.
HAARSTEEG.
Vergadering Tuinbouwvereen.
In café v. Oijen had Dinsdag
avond een druk bezochte bijeen
komst plaats van de Tuinbouw-
vereniging met als spreker dhr.
Brill, Ir., die een causerie hield
over het onderwerp: de teelt van
aardbeien. Ook kon de vergade
ring kennis maken met de nieuwe
assistent tuinbouwconsulent dhr.
Weiten.
Debatingclub.
Dinsdagavond had in het pa
rochiehuis een bijeenkomst plaats
van de debatingclub met als gas
ten de afgevaardigden van onze
drie toneelverenigingen. De Zeer-
Eerw. heer Pastoor Serrarens
leidde de besprekingen, die ten
'oei hadden te geraken tot een
samenbundeling van krachten,
vaardoor men ter gelegener tijd
•ens op de planken zou kunnen
'-omen met een stuk van meerder
liepgang. De mogelijkheid werd
yverwogen om eenden ander te
-ombineren met de viering van 't
'0-jarig priesterfeest van de Z.E.
heer pastoor in Augustus.
Met belangstelling zien we de
ontwikkeling van dit initiatief te
gemoet.
GEERTRUIDENBERG.
Uitbreiding Ambachtsschool.
Dank zij de g^ote activiteit van
het bestuur van de Stichting Am
bachtsschool Geertruidenberg en
Omstreken, heeft zij thans de no
dige toestemming ontvangen om
met ingang van 1 September a.s.
naast de reeds bekende uitbrei
ding met het vak „Timmeren" ook
nog de afdeling „Electrotechniek"
er aan toe te voegen.
Hiermede is een prachtig resul
taat bereikt, daar in verre omge
ving alleen te Geertruidenberg in
dit actuele vak zal worden onder
wezen. Velen zullen met genoe
gen hiervan kennis nemen, omdat
hierdoor wordt voorzien in eea