HET SLACHTOFFER
EUWSUlT KAATSHEUVEL.
w\\\l
HET ONDERWIJS
IN HET ZUIDEN.
Uit Binnen- en Buitenland
LEEUWENDALERS.
FEU I LLETON
50 jaar Luxe Damesschoenen
Terry en Berry in: DE WITTE ELAND.
Gemeenteraad Geertruidenberg
aénlijk actie te voeren. Dit mis
lukte.
Toen heeft Drs. P. van Loon
't initiatief genomen voor hulpver
lening en tesaam met burgemees
ters Mol en Smit een eerste ver
gadering te Waalwijk bijeengeroe
pen en een comité gevormd met
de heren Smelt en Slagmolen..
Toen is men aan 't werk ge
gaan in de Langstraat en overal
comité's opgericht, welker voor
zitters lid waren van 't hoofd-co-
mité.
Toen kwamen de eindeloze on
derhandelingen met de Shaef-
mission, het Militair Gezag, Ned.
autoriteiten, moeilijkheden met
vervoer, enz., maar desondanks is
't werk schitterend geslaagd.
Daarvoor brengt de voorzitter
dank aan de heer Drs. P. van
Loon, aan secretaris en penning
meester, de heren H. Smelt en C.
Slagmolen, de vice-voorzitter Mr.
R. v. d. Heijden, Dr. Langemeijer,
de heren Schoots en v. d. Rijken
uit Waspik, als de meest enthou
siaste werkers, die enorm veel
werk hebben verzet, uit echte
gemeenschapszin.
Dit was de eind-vergadering
van een organisatie, enig in den
lande, welker arbeid een volledig
succes heeft gehad en die voor de
hulpbehoevende medemens in 't
Land van Heusden en Altena in
die benarde tijden, toen men daar
als 't ware van allen verlaten was,
enorm veel goed; werk heeft ge
daan en van onschatbare waarde
is geweest.
Daarvoor openlijk aller dank en
hulde!
Ook wij hebben in ons vorige
nummer enige regels gewijd aan
het A.N.P. bericht betreffende het
schrikbarende lage peil van het
onderwijs in het Zuiden en hier
aan de conclusie verbonden, dat
als het waar was, waakzaamheid
geboden was. Andere bladen, met
name de Waarheid, hebben deze
gelegenheid aangegrepen om het
hele onderwijs in het Zuiden als
slecht te kwalificeren en van
leer te trekken tegen het bijzon
der onderwijs. Hoewel de ene uit
slag van het St. Theresialyceum
geenszins bewijst dat het hele on
derwijs op zo n laag peil staat en
geenszins reden geeft om aan te
nemen dat het alleen in het Zui
den zo gesteld is.
De Maasbode heeft zich de
moeite getroost te informeren naar
de uitslagen van de diverse gym
nasia in het Zuiden en uit de uit
slag van dit onderzoek blijkt dat
het Tilburgse geval practisch op
zich zelf staat en dat de resulta
ten geenszins zo bedroevend zijn
als de heren gecommitteerden in
Tilburg de A.N.P. correspondent
deden geloven. Zelfs waren er
zeer gunstige uitslagen bij!
Laat men in het Noorden, en
speciaal de communisten voortaan
niet te voorbarig zijn met hun
conclusies aangaande ons Zuiden.
Wij zullen laten zien dat wij
practisch nergens in bij het ove
rige Nederland ten achter staan,
hoewel onze ontwikkeling eerst
zeer vele jaren later is begonnen.
BEMOEIZUCHT
Hetj is nog niet alles koek en
ei in de Indische kwestie. Nauwe
lijks is de kwestie DjokjaMos
kou geluwd (Nederland wacht
ondertussen nog steeds op een be
hoorlijke uitleg van de leant van
de republiek), of er komt een
nieuwe kink in de kabel, veroor
zaakt mogelijk door de verregaan
de bemoeizucht van de Commis
sie van Goede Diensten, die haar
naam hiermede werkelijk geen eer
aandoet.
Wat was namelijk het geval:
Op het laatst van de vorige
week kwam het bericht dat de
Ned. Delegatie het raadzaam
achtte de besprekingen met de re
publiek voorlopig af te breken in
verband met de publicatie van
een strikt vertrouwelijk document,
dat op 10 Juni door de heer Du-
Commissie van Goede Diensten
aan de Luit. Gouverneur-Generaal
was overhandigd.
Het feit dat de Amerikaan ten
stelligste ontkent, ooit aangaande
deze kwestie inlichtingen verstrekt
te hebben aan enig correspondent
of iemand buiten de C.G.D. geeft
sterk te denken. De twee leden,
het Belgische en het Amerikaan
se, hebben namelijk hun sugges
ties, die op meer dan een punt
afweken van de Renville-over-
eenkomst eerst bepraat met Djok
ja en eerst later met van Mook.
Dus is er logischerwijze maar een
conclusie mogelijk: een van de
Republikeinen heeft uit de school
geklapt!
Dat hier van een verregaande
bemoeizucht sprake is, die niet in
het minst lijkt op de goede dien
sten, wordt bewezen uit het feit,
dat de beide leden, onder hevig
bois, het Amerikaanse lid van de protest overigens van het Belgi
sche lid, gehandeld hebben in
strijd met de procedure die werd
opgesteld voor de commissie haar
taak begon en waarin werd over
eengekomen dat er alleen harer
zijds suggesties zouden gedaan
worden op verzoek van beide par
tijen. Bovendien verklaarde de
Amerikaanse delegatie niet zo lang
geleden nog, nooit informele sug
gesties te publiceren daar dit het
werk van de commissie niet ten
goede kwam.
Het is begrijpelijk dat de Neder
landse regering met een dergelijke
gang van zaken geen genoegen
neemt. Zij houdt vast en met
recht aan de Renville-overeen-
komst, waarvan de Australiër en
de Amerikaan zich niets aange
trokken hebben.
Zij hebben de naam van hun
commissie weinig eer aangedaan.
Laten we hopen dat we van an
dere dergelijke „goede diensten"
verschoond blijven.
STAKINGSONLUSTEN
IN FRANKRIJK.
Woensdagmorgen gaf de C. G.
T. opdracht tot een algemene sta
king en de arbeiders van de Mi-
chelinfabrieken bezetten de drie
fabrieksgebouwen. Daarop gaf de
regering* het bevel de arbeiders
desnoods met geweld buiten de
fabrieken te zetten. De strijd ont
brandde. De stakers bestookten de
leden der Mobile Garde met fles
sen zwavelzuur, stalen kogels en
bouten, wierpen barricaden op,
zodat de politie genoodzaakt was
van traangas gebruik te maken.
Toen de politie de fabriek binnen
kwam ontstond een gevecht van
maq tegen man, waarbij gebruik
gemaakt werd van gummistokken
die de arbeiders reeds dagen te
voren hadden gemaakt. De sta
kers beschikten ook over traan
gas. De politie moest troepen-hulp
inroepen en een tweede aanval
werd ingezet met gevolg dat de
stakers uit de fabriek werden ver
dreven. Onder leiding van de
plaatselijke secretaris van de C.
G. T. werden demonstraties geor
ganiseerd die door de politie uit
een werden geslagen. Vele stakers
werden gearresteerd en sommige
spreken van 500 gewonden, zowel
bij de troepen als de stakers.
Vooral hadden velen te lijden
van oog-aandoeningen door het
zwavelzuur. Er waren talrijken die
blind werden.
Met als brandpunt het indus
triestadje Clermont Ferrand, waar
het tot hevige gevechten kwam en
honderden gewonden vielen, is een
ware stakingsgolf over Frankrijk
gestroomd. Naar schatting 30.000
Franse arbeiders hebben Woens
dag het werk neergelegd uit pro
test tegen de bloedige botsingen
tussen stakers en politie in Cler
mont-Ferrand. Behalve de 3000
arbeiders van de Bergougnan- en
Michelinfabrieken, die de onlus
ten uitlokten, staken ook de tram
bestuurders en bankbedienden in
Clermont. In St. Etienne hebben
700 arbeiders het werk neerge
legd. In Angers gingen 350 em
ployés van de leisteengroeve en
in Quimper (Bretagne) 600 arbei
ders van de Cascade papierfabriek
in staking en eisten een loonsver
hoging van 20 procent. In de El-
zas hebben 10.000 werkers het
werk neergelegd. In Marseille sta
ken 4000 arbeiders van de loco
motief fabriek „Aceries du Nord".
BELGISCHE METAAL
INDUSTRIE LAM GELEGD.
De staking in de Belgische me
taalindustrie is zo goed als alge
meen geworden. Het aantal sta
kers in Antwerpen bedraagt ruim
40.000. Daar verscheidene cokes
ovens in de omgeving van Char
leroi als gevolg van de staking
zijn gedoofd, is de gasvoorziening
in de stad Brussel zeer gebrekkig.
Op sommige plaatsen zou de gas
levering geheel zijn afgesneden.
Op 't ogenblik dat we dit schrij
ven wordt op 2600 fabrieken en
46 hoogovens gestaakt.
JUBILEUMPAKKETTEN
VAN DE NIWIN
NAAR INDIË.
Met de „Johan van Oldenbar-
neveldt", die Dinsdag 15 Juni van
Amsterdam naar Indië is vertrok
ken, heeft de NIWIN 144.000 Ju
bileumpakketten voor de militai
ren in Indië meegezonden.
Met hetzelfde schip ook zijn bij
deze pakketten behorende etiket
ten met de namen der afzenders
verscheept.
Een andere lading pakketten
(25.000) zal op 22 Juni met de
„Oranje" worden verscheept, ter
wijl de „Waterman", die op 2 Ju
li van Rotterdam vertrekt, de laat
ste 30.000 Jubileumpakketten naar
de tropen zal brengen. Deze tij
dige verzending is noodzakelijk,
daar de Jubileumpakketten op of
omstreeks de Jubileumfeesten in
Indië ook op de verste voor
posten aanwezig moeten zijn,
om op tijd te kunnen worden uit
gedeeld aan alle militairen en zg.
burger-pioniers, die in de tropen
hun plicht vervullen.
VONDELS
Vondel heeft veel toneelstukken
geschreven, maar onder deze spel
len neemt zijn Leeuwendalers een
unieke plaats in door het feit dat
het een landspel is. Dit was voor
Vondel zelf zo uniek, dat hij het
nodig oordeelde zijn „Voorrede-
naer" een verklaring te laten af
leggen, nu „Melpomens Treurpo-
eet" (Melpomene de muze van 't
drame) „in Taelleies dienst" trad
(Thaleia die van het blijspel).
Maar het is dan ook een Vonde-
liaans blijspel, d.w.z. geen lach-
stuk, maar een ernstig, dramatisch
gespannen spel met een happy
end, zo altijd oud en zo altijd
nieuw, dat hij en zij elkaar krij
gen! Dit is het romantisch gege
ven.
Wat heeft nu dit alles met de
vrede van Munster te maken
Wel, hij symboliseert het Zuiden
en zij het Noorden. Door Ade-
laert te laten huwen met Hage-
roos, vindt Vondel gelegenheid de
broedervolken in familieband te
herenen, zodat de bruiloft aan het
slot tevens vredesfeest is: En dit
is dus het historische gegeven.
Vondel wilde dus een profetisch
feeststuk en hij wilde een tijdeloos
recreatie-stuk. Als we Vondel's
biograaf Brandt raadplegen, zien
we ook, dat deze als doel van de
Leeuwendalers aangeeft: de oor
logsrampen en de verlossing daar
van „den volke vermakelijk" voor
ogen te stellen. Den volke verma
kelijk, vandaar het blij-eindende
liefdesspel. De oorlogsellende en
de verlossing daarvan, vandaar de
Wildeman, d.i. de personificatie
van het oorlogsmonster, die ieder
jaar zijn offer komt eisen, en de
verlossing van deze Wildeman,
doordat god Pan een einde maakt
aan het bloedvergieten als n.l. „de
wilde boogh hem micke naer zijn
hart", in dit verband: als de boog
van Wildeman Pan's eigen klein
kind (Hageroos) ter aarde wil
doen ploffen.
Om elke toespeling te vermij
den kiest Vondel een utopisch
land, Leeuwendael, naar sfeer de
lage landen bij de zee, en om de
hinderlijke actualiteit te ontgaan,
schrijft hij een pastorale, een in
die tijd geliefd genre zo ge
liefd dat Vondel het Leeuwenda
lers-thema ontlenen zal aan een
beroemd herdersspel, de „Pastor
Fido", de trouwe herder, van de
Italiaan Guarini, een stuk uit
1583, terwijl een andere populaire
pastorale, de „Aminta" van Tas-
so, ook de nodige bouwstenen le
verde. Hierdoor kan Vondel alles
plaatsen in een onwerkelijke rea
liteit, in een wereld waaraan nie
mand aanstoot nemen kon.
Over de uitwerking van dit
thema de volgende keer.
Drs. L. VAN DEN HAM.
VAN
DE ECHO VAN HET ZUIDEN
Naar het Engels.
32)
„Nameloos voor het ogenblik,
dat geef ik toe", antwoordde
Roger met kalme waardigheid;
„maar niet een bastaard; de wet
tige zoon van een schurk, die
doorging onder de naam van
O'Connell!"
„Wat?"riep de graaf op
rijzend uit zijn stoel en naar het
haardkleed wankelend. „O'Con
nell, zei jeGerechte hemel,
dan zal je mijn zoon wezen!
Ben je het kind van Margaret Se
vern? Ik ben eens doorgegaan
voor Dennis O'ConnellGod
vergeve het mij, ènhelpe
jou!"
Zijn gelaat was nu vaal-grauw
en zijn stem was tot een, angst
kreet geworden. En toén, met de
hand naar zijn hals, of zijn boord
hem te nauw was, fluisterde hij:
„O, God mijnj zoon!"
Zijn lange gedaante, die gebo
gen was vóór den tijd, wankelde;
en hij zou vóórover gevallen zijn,
als Roger hem niet had opgevan
gen!
Dien avond lag de earl van
Kilsavage op zijn sterfbed in het
voorvaderlijk slot
Roger liep radeloos de biblio
theek op en neer, daar hij in ge
ne dele wist waar hij aan toe was.
Hij wachtte op Kendal, die om
negen uur, nu een uur gele
den, bij de stervende was ge
roepen.
Een paar minuten later trad de
detective het vertrek binnen.
,,'t Is alles in orde", sprak hij
kalmerend. De graaf wilde enkel,
dat ik de dokter voor hem hielp
opstellen een bekentenis van zijn
huwelijk met je moeder. Een paar
maanden, nadat dit voltrokken
werd, kwam hij in het bezit van
titel en landgoed en je weet
de rest! Zijn volle naam is:
Raymond Patrick Dennis O'Con
nell Cahil en daarvan heeft hij de
middelste twee gebruikt. Hij heeft
nu een verklaring getekend, waar
bij de dokter en ik getuigen zijn
geweest en die je identiteit vast
stelt op een manier, dat er geen
twijfel mogelijk is en hij heeft een
testament gemaakt, waarbij hij je
alles nalaat. Daar scheen hij in
eens op gesteld; ik weet niet
waarom, waarschijnlijk een plot
selinge gewetensknaging; óf het
verlangen, om alles weer zoveel
mogelijk goed te maken. Hij was
zeer zakelijk, ondanks zijn grote
zwakte. Maar nü gaat het met
hem aflopen. Dus je bent de vol
gende Earl van Kilsavage; hoè
vreemd het je zelve nu ook lijken
moge!... Wat een eigenaardige
wereld tóch!... Geen wonder, dat
je zo veel lijkt op die arme
Geoffrey Cahil, die toch je volle
neef is, nietwaar? Nu, je va
der verlangt naar je, Roger. Be
denk, dat hij stervende is!"
De jonge man volgde.
De Earl van Hilsavage, die be
trekkelijk nog jong in jaren was,
lag te bed, aan alle kanten door
kussens ondersteund, met een
grimmig, linnenwit gelaat en ter
wijl zijn ogen vuriger straalden
dan ooit!
Roger trad langzaam naderbij
en bleef aan het bed staan, zon
der een woord te zeggen. Eerst
toen de graaf trachtte te spreken,
boog hij zich over hem heen.
„Je bent mijn zoon", hijgde hij
en ik erken je. Maar ik ben niet
van plan om op mijn sterfbed
vergiffenis te vragen; aan wie
dan ook! Ik heb mijn leven be
dorven, maar ik zal de gevolgen
dragen! Je bent mij zeer, zeer
dierbaar geworden, mijn zoon",
besloot hij en viel terug in de
kussens, terwijl het zweet hem op
het voorhoofd stond.
Met zachte, maar duidelijke stem
sprak Roger:
„Vader, ik vergeef u, al wat u
jegens mij misdreef, en Moeder
heeft mij verzocht, u uit haar
naam het leed te vergeven, dat
u haar aandeedt. A
Een vreemde, matte glimlach
verhelderde het gelaat van de
stervende edelman en hij stak met
moeite de hand uit, of hij in don
ker naar iets tastte.
niet... De adem begaf hem en
niet lang zou het meer duren, of
de earl van Kilsavage werd bijge
zet in het graf van zijn voorva
deren!
HOOFDSTUK XXVI.
Roger, die bij intuïtie begreep,
wat hij verlangde, vatte de hand
en krampachtig sloot zich die om
de zijne.
„Clodagh!" bracht de stervende
er met moeite uit.
Zij was dicht bij de hand, zich
gereed houdend, als ze soms ge
roepen werd. Ze trad het vertrek
binnen met een bleek zielsbedroefd
gezichtje; maar toch hield zij zich
heel kalm.
De earl had Roger's hand nog
in de zijne; vatte nu ook de hare
en met inspanning van zijn laatste
krachten, legde hij die twee in
een en prevelde:
„Zoon...! Dochter...! Weest ge
lukkig!"
Toen was het, als trok er een
vlies over zijn ogen; hij trachtte
weer te spreken, maar het ging
(Besluit).
Niet langer een Bedrieger.
De volgende dag bleef Clodagh
op haar kamer, verplet door haar
verdriet over het verlies van haar
oom, dat op het ogenblik nog
jhaar vreugde overtrof over Ro
ger's stilzwijgende kus van vaar
wel die vorige avond.
En nu, na het diner, kwam ze,
volgens zijn verlangen, met hem
samen op het terras.
Met het grootste ongeduld stond
hij op haar te wachten, en zon
der een woord te zeggen, sloot hij
haar in de armen.
„Liefste lieveling!" prevelde hij,
haar telkens en telkens weer kus
send. „Eindelijk de mijne"
Toen fluisterde hij haar nog van
allerlei liefdeswoorden in en kreeg
ook zo langzamerhand van haar
de antwoorden, waar hij zo zeer
naar gesmacht had:
„Ik heb je steeds liefgehad, van
het eerste ogenblik af, dat ik je
gezien heb", fluisterde zij terug.
In ieder geval wist ik het op de
dag, dat je zo ter nauwernood
aan de dood ontkwam".
Een huivering beving haar nog,
als zij daaraan dacht!
„Ik wist het ook", sprak hij
met een glimlach.
„Wist je het ook Hoe dan?"
„Wel, je hebt mij gekust en het
mij gezegd", sprak hij op zach
te toon, en nog genietend bij de
herinnering.
„Was je dan al die tijd bij be
wustzijn?" riep ze, met vuurrode
kleur. „O, maar dat had je toch
moeten te kennen geven!"
„Vergeef het mij, liefste; dit had
ik ook willen doen, maar ik voel
de mij gebonden door een ver
schrikkelijk geheim, dat mij bijna
mijn eer èn mijn liefde had
gekost!"
„Ik begrijp het niet", antwoord
de zij en de uitdrukking van haar
gezichtje gaf hier ook duidelijk
blijk van.
„Vertel eens, wat je hiermee
bedoelt?"
Onder de schitterende sterren
hemel beschreef hij haar toen de
tragedie die zich had afgespeeld
om de arme dode Groffrey... en
ze rilde in zijn armen.
„De Hemel zij dank, ben je nü
veilig", prevelde zij, toen hij klaar
was met zijn verslag. „Maar wie
ben je nu eigenlijk?... Daar ben ik
benieuwd naar?"
„Ik ben de opvolger van de
Earl van Kilsavage en niet! lan
ger een bedrieger! Tot gisteren
wist ik nog niet precies, waar ik
aan toe was... Maar dat is een
andere geschiedenis en die zal 'ik
je ook een andere keer vertellen".
„En hoe moet ik je nu noe
men?"
„Noem mij: „man" en word
onverwijld mijn lief, lief vrouw
tje!" riep hij, en drukte haar de
vurigste kussen op de lippen
EINDE.
Burgerlijke Stand Loon-op-Zand
van 115 Juni 1948.
Geboren:
Engelbertus J zv J A de Man-
Jacobs Adrianus J M zv G H
Witlox-v d Sanden Anna A A
dv J Kemmeren-Jacobs Petro-
nella dv M P v d Velden-v Dijk
Martina Th A dv, M P v d
Velden-Denissen Petronella A
M dv P W C Cleijn-Brabers
Petrus C H M zv C H Beerens-
Hamers Herman C zv A J
Bossers-v Meeteren Gerardus
M Th zv J v Dongen-Lips Jo
hanna M L dv G P Raaijmakers-
van Bijen Martinus'A B M zv
M L Voogd-de Nijs Rudolf V
J zv F G Elshout-van Riel
Marinus A zv M Kuis-Homber
gen Henrica G A dv A C Bo-
termans-Haest Martinus W A
G zv W Pulles-v Wanrooij.
Overleden:
Johanna van Dongen wed van
Lambertus Maas 77 jaar Jo
hannes F Cornelissen wedn van
Henrica Snoeren 84 jaar.
Huwelijksaangiften:
H A Snaphaan 26 j te Waalwijk
en M A Zijlmans 25 jaar alhier
H Koenen 23 j te 's-Gravenhage
en E Kruijf 22 j alhier J W
Hamers 28 j en C M Wartenberg
27 j beiden alhier A Vroegin-
deweij 35 j te Veenendaal en E
A Michael 25 j alhier C J van
Wanrooij 42 j en S M Emmers
31 j beiden alhier W A Jan
sen 26 j en W H Emmers 27 j
beiden alhier E van Spaandonk
29 j en G van Wezel 26 j beiden
alhier.
Huwelijken:
P H Haen 34 j te Udenhout en
Th E M Dankers 26 j alhier
J de Jong 23 j te Dordrecht en H
de Jong 26 j alhier A van der
Pas 23 j alhier en D E H M van
der Mierden 20 jaar te Tilburg
G H Konings 24 j te Tilburg en
W A Heesbeen 23 j alhier
J M Salden 26 j te Sittard en M
C van Gils 25 j alhier J J W
Heeren 26 j te Tilburg en C C
Kooien 29 j alhier L J van
Gulik 43 j en A M J van der
Velden 38 j beiden alhier G
A Pulles 24 j en M A Kokx 22 j
beiden alhier.
Ingekomen:
A M C de Kort van Tilburg
W G P van Luxemburg van
Tilburg E van Breugel van
Waalwijk M J Maas van Oir-
schot J M Voets van Waal
wijk C J Laros van Rotterdam
J A J C de Graaf van Waal
wijk J B Smulders van Waal
wijk C Th M van Deutekom
van Tilburg - B C A Hamers van
Tilburg M Nerings van Til
burg.
Vertrokken:
M G G Prins naar 's-Herto-
genbosch H P C Laros naar
Amsterdam G F Thijs naar
Mierlo J G M T Lennarts
naar Eindhoven -J F S Tui-
ninga naar Amsterdam D H M
Verspaandonk naar Waalwijk
J Bannet naar Waalwijk H
de Jong naar Dordrecht MP
R de Beer naar Waalwijk G
J Timmerman en gezin naar
Waalwijk F M Verbunt naar
Dongen F J A M Mallens
naar Amsterdam A J Tak en
gezin naar Breda AM W Ki-
vits naar Vlijmen L van Kling
naar Oss Th C Brekelmans en
gezin naar Waalwijk I G J
v d Linden naar Helmond H
Hofte naar Almelo HG van
Stenis naar Rotterdam, MC
van Gils naar Sittard.
LOON-OP-ZAND.
Gilde „St. Ambrosius".
Het oude St. Ambrosius-gilde
van Loon-op-Zand maakte op
Zondag 13 Juni een uitstapje naar
Gemert, om daar deel te nemen
aan het groot federatief gilde-
feest bij gelegenheid van 't 675-
jarig bestaan van het St. Ambro
sius- en St. Sebastiaan-gilde.
Van geheel Brabant en Lim
burg waren de gilden gekomen
om hulde te brengen aan 't feest
vierend gilde, haar geestelijke en
wereldlijke autoriteiten en niet
minder aan de beschermheer van
de Federatie van Schuttersgilden
in N.-Brabant, Prof. de Quay, die
bij 't feest tegenwoordig was.
Een korte samenvatting van het
feest laten wij hier volgen, uit
folkloristisch oogpunt bezien.
Zondag om 10 uur werd de
plechtige Gilde-Mis opgedragen,
tot intentie van het gilde, in de
parochiekerk van Gemert. Het
jubilerend gilde trok al vendelend
de kerk binnen tot aan de com
muniebank, om aldus de „hoogste
eer" te brengen aan God en Kerk,
waarna het vaandel de ereplaats
kreeg, naast 't altaar.
Om ongeveer 1 uur stelde de
stoet zich op, op 't Borretplein, om
met 61 vertegenwoordigende gil
de-verenigingen in een optocht
naar 't feestterrein te trekken. Al
daar opende de voorzitter der Fe
deratie, Jhr. Mr. R. A. v. Rijcke-
vorsel, het feest, waarna Prof. de
Quay een toespraak hield tot alle
aanwezigen, in 't bijzonder tot de
aangetreden gilden.
„Het gildewezen van thans", zo
zeide hij, „vormt een scha
kel tussen 't verleden en het he
den. Hoogtijdag is het voor het
Gemertse gilde „De Grune
Schuts", niet omdat er een uit
sluitend holle traditie wordt in
stand gehouden, maar omdat hier
een traditie voortleeft, die volko
men aangepast is aan deze tijd en
werkelijk bestaanszin heeft gekre
gen.
Het is geen tijd meer, waarin
wij kunnen teren op een roemrijk
verleden en Brabant is daar zeer
wel van doordrongen. Het is de
karakteristiek van de provincie,
dat zij het oude aan het nieuwe
heeft weten te binden. Brabant is
in een periode van opgang en ont
wikkeling. De costuums der gilden
wijzen op 't verleden, maar zij, die
ze dragen wijzen op kracht en
vitaliteit."
Hierna werd door dhr. J. v. d:
Mortel uit Vught de feestrede
uitgesproken, welke hij sprak als
gildebroeder tot gildebroeder. Hij
gaf een overzicht van 't gilde- en
schutterij-wezen van vroeger en
nu. Tevens zette hij het „Jeu du
drapeau", het vendelen, uiteen,
dat niet mag ontaarden in sport.
Het is iets waardigs en mag al
leen hulde brengen aan God, we
reldlijke en kerkelijke overheid.
Op deze introductie volgde een
massale vaandelgroet door alle
vendeliers, ca. 80 in getal, ge
bracht, aan de jubilerende ver
eniging, haar bestuur, de Commis
saris der Koningin, Dr. Dekkers,
oud-minister v. defensie, Jhr. Mr.
R. A. van Rijckevorsel en vele
andere ere-gasten. Een fantastisch
schouwspel was het, toen alle
vaandels op de slag der „bong"
werden gedraaid. Zelden is zulks
op Brabant's grond vertoond. Het
was een oude traditie, waarvan 't
Brabantse land niet kan en mag
scheiden.
In de loop van de middag wer
den wedstrijden gehouden in
standaardrijden, trommen (diepe
en kleine trom) roffelen, indivi
dueel- en groeps-vendelen.
Het slot van het feest bestond
uit volksdansen, die werden uit
gevoerd door de Folkloristische
Volksdansgroep uit Gorssel.
Op het terrein werden schiet
wedstrijden gehouden met hand
en voetbogen, alsmede met gewe-
n.
't Gilde St. Ambrosius alhier
behaalde de 2de prijs met het
mooist onderhouden gilde-zilver,
terwijl de tamboer, gildebroeder
C. v. d. Sanden twee prijzen be
haalde voor trommen en roffelen
op de diepe trom van het gilde.
Fa, J. Blok-van Heijst in het goud.
Toen in het tijdvak van 1880
tot 1900 de machinale bedrijven
in de schoenindustrie zich lang
zaam uitbreidden, doch het hand
werk niet konden verdringen, toen
de onderlinge concurrentie erger
dan ooit het bestaan van baas en
knecht bedreigde, toen de Duitse
invoer steeds groter vormen aan
nam en de looierijen en schoenfa
briekjes in onze omgeving in aan
tal af deed nemen en de produc
tie een dalende lijn liet volgen.
Toen ondanks alles om de
Waalwijkse werkstoel een geest
vaardig werd van opgewektheid
en levensdurf, toen vestigde zich
in het jaar 1896 een eenvoudig
hand-schoenmaker in een beschei
den huis aan de Besoijense Steeg,
de heer J. Blok-van Heijst.
Hoe het was.
Geloof niet dat het hem voor
spoedig ging in die jaren, toen de
flinke jonge man die nu de
schoenindustrie is ging geboren
worden. Verre van daar. Mevr.
Blok-van Heijst, die nog leeft en
natuurlijk ook bij het feest op 3
Juli tegenwoordig zal zijn, kan U
vertellen, hoe zij naast haar krui
denierswinkel, in die eerste jaren
mee moest werken in de schoen
makerij, hoe zij schoenen uit
moest wrijven en in moest pak
ken.
Doch met vakmanschap en een
taai doorzettingsvermogen is de
heer Blok die moeilijke jaren te
boven gekomen en na enkele ja
ren wist hij zijn zeer bescheiden
begonnen zaak dermate uit te
breiden, dat hij met een personeel
van 25 man 120 paar fijne dames
schoenen per week fabriceerde.
En steeds breidde zich het be
drijf uit. In 1910 maakte hij zijn
inrichting gedeeltelijk machinaal
en verschafte hij werk aan een
veertigtal arbeiders die pl.m. 400
paren per week vervaardigden.
Men koesterde nog groter plan
nen, maar de gezondheid van de
firmant liet hem niet toe hieraan
gevolg te geven. Toch kwam er
in 1922 aan de Grotestraat een
grote fabriek tot stand, waar de
ouste zoon de leiding van zijn
vader overnam en de zaak met
ijver en vlijt werd voortgezet. Hij
werd bekend als een van de meest
bekwame vakmensen, daarin ge
steund door z'n beide broers.
Het personeel werd vermeer
derd tot 80 man, die in drukke
tijden 8 a 900 paar fijne dames
schoenen produceerden en de be
kende „The Blok Shoe" muntte
uit door alles waarmee een Waal
wijkse damesschoen uitmunten
kon.
Hoe het nu is.
Ondertussen is het machinepark
steeds uitgebreid en ook het inte
rieur werd verfraaid; 130 arbei
ders vervaardigen er iedere week
ongeveer 1000 paar damesschoe
nen. Deze schoenen van een ui
terst fijne kwaliteit, men noemt ze
super-luxe, vallen in een aparte
prijsklasse. Met de fa. van Bladel
is de vijftigjarige firma de enige
die deze schoenen vervaardigt.
Het grootste deel van deze klasse
schoenen is voor de export be
stemd en zodoende levert de gou
den jubilaresse een aanmerkelijk
aandeel van onze schoenen-ex-
port.
In de moeilijke na-oorlogse tijd
is er van een viering van het gou
den bestaansfeest niets kunnen ko
men. Maar nu de firmant, de ziel
van de zaak, de heer H. Blok
zijn vijf-en-twintig-jarig huwelijks
feest viert, heeft men deze gele
genheid aangegrepen om tevens
het bereiken van deze mijlpaal
feestelijk te herdenken.
Ongetwijfeld zal het 3 Juli in
Hotel Verwiel van half één tot
twee uur een drukke receptie wor
den, want de firma Blok-van
Heijst geniet een goede reputatie
en heeft veel relaties.
Wij hopen dat de fa. Blok-van
Heijst, een van de meest vooraan
staande en meest bekende Waal
wijkse schoenfabrieken, steeds die
ontwikkeling zal blijven vertonen,
die er de afgelopen vijftig jaar
viel te constateren en wij felicite
ren haar met dit jubileum dat weer
eens getuigenis aflegt van opti
mistische doorzettingsvermogen en
het koopmarischap van de Waal
wijkse schoenmaker.
Voorwaar een mooi succes voor
't oude gilde.
Allen keerden tevreden huis
waarts, terugdenkend aan de ge
noeglijke middag, waarbij veel aan
folklore is geleerd en meege
maakt.
GEERTRUIDENBERG.
Burgerl. Stand
van 3 Mei tot 12 Juni 1948.
Vertrokken:
Albert Adam van 't Hul naar
Breda Gerardus Maria Schal
ken naar Maastricht Cornelia
Henrica Zoontjes naar Dussen
Johanna van Schendel naar Gent-
Brugge Catharina Theresia
Antonia Leenaarts naar Dord
recht Cornelis Johannes Lam-
bregts naar Rotterdam Elisa
beth Sperber naar Tilburg He
lena Allegonda Offermans naar
Amsterdam Petronella Maria
Verbaanschot naar Raamsdonk
Lambertus Johannes Dirven naar
Dussen Jan Frangois v Kessel
naar Rotterdam Johanna Chris
tina Regina Klaassen naar Rot
terdam Anna Clasina Rekkers
naar Nw-Ginneken.
Ingekomen:
Henrica Maria Manders van
Dussen Adriaan v d Pluijm
van St. Oederode Wilhelmus
Arnoldus Snijders van Raams
donk Hendrica v d Made van
Raamsdonk Dingeman Johan
nes van Dongen van Raamsdonk
Leonardus Verhagen van H.
en L. Zwaluwe Johannes Fran-
ciscus Stap van Amsterdam
Joanna Berdina Maria v Doorn
van Amsterdam Lamberta Jo
anna Berdina Maria Stap van
Amsterdam Antonius Johannes
Franciscus Stap van Amsterdam
Johanna Maria Sperber van
Tilburg Antonia Johanna Ma
ria Rijken van Tilburg Maria
Johanna van Vugt van Raams
donk Cornelia Sophia van
Vugt van Raamsdonk Barbara
Dympna van Bragt van Dussen
Anna Gerdina de Kroon van
Tilburg - Adam Nicolaas Broe
ken van Made c.a. Dymphna
„Berusten jullie hierin?" vroeg
Berry en hij keek als een ervaren
volksmenner op de jonge beertjes
neer.
„Waarin?" vroeg Patsy.
„In dit hok", zei Berry. „Ik ben
gekomen om jullie uit dit hok te
bevrijden! Jullie moeten de wijde
wereld in. Jullie moeten avontu
ren beleven, vrije mannen wor
den, door de wildernissen slui
pen.
„Dat is allemaal niets voor mij"
zei Patsy, „wij krijgen hier ons
natje en ons droogje, vriendelijke
mensen komen voor de tralies en
zeggen: Kijk eens, wat een snoe
zige beertjes. Geef mij maar een
vaste betrekking!"
Berry zweeg. Hij zag wel in
dat tevredenheid ook een heel
ding was en dat zijn hokgenoten
nooit de rechte mannen zouden
worden voor een berenopstand.
Van de overkant, van de een-
zame hokken der grote beren,
kwamen andere klanken. Daar
stond oom Bear en bulderde tegen
iedereen die maar luisteren wilde:
„Men doet mij onrecht aan!" Een
oppasser schrok toen hij de beer
hoorde praten. Hij haalde een su
perieur en de directeur van de
tuin haalde er professoren bij.
Bear O'Connelly bleef maar
steeds herhalen: „Men sluit geen
ambtenaar in een kooi op. Men
doet mij onrecht!"
Johanna van der Bijl van Made
c.a. Hendricus Johannes Broe
ken van Made c.a. Johanna
Maria Broeken van Made c.a.
Johannes Hendricus Broeken van
Made c.a. Antonius Bastiaan
Broeken van Made c.a. Petrus
Adriaan Broeken van Made c.a.
Dymphna Elisabeth Adriana
Broeken van Made c.a. Pe
tronella Elisabeth Adriana Broe
ken van Made c.a. 1 Elisabeth
Petronella Adriana Broeken van
Made c.a. Adam Adrianus
Broeken van Made c.a. Adri
ana Maria Broeken van Made c.a.
Bartholomeus Johannes Broe
ken van Made c.a. Antonius
Petrus Biemans van Dongen
Johanna Maria Wilhelmina van
der Sanden van Dongen Snel
Kooij van Vinkeveen c.a.
WAAR ZAL MEN GAAN ZWEMMEN
Water genoeg in Geertruidenberg, maar verboden.
In de vergadering, die de raad van de gemeente Geertrui
denberg Vrijdagavond hield, was de meest geruchtmaken
de kwestie die men behandelde,- de aangelegenheid van
het zwemmen. Ageerd.n het vorig jaar de raadsleden fel
tegen wantoestanden op dit gebied, nu toonden enkelen
zich zeer ruim.
Verder was er nog een aardigheidje en 'n hatelijkheidje
bij een benoeming.
Na opening door de voorzitter
en de mededeling dat de heer de
Haan verhinderd was, werden de
notulen der vorige vergadering
goedgekeurd.
Naar aanleiding van het voor
stel tot beschikbaarstelling van
gelden voor herstel van oorlogs
schade aan de R.K. Bijz. Scholen
vroeg de heer Janssen of er ze
kerheid was dat men de 1247..
die beschikbaar zouden worden
gesteld, terug zou ontvangen.
Er was, aldus de voorz., geen
zekerheid.
Op een vraag van de heer Val-
kensteijn deelde de voorz. mede
dat men tot deze som was geko
men aan de hand van het rap
port van de gemeente-architect;
alleen de oorlogsschade zou ver
goed worden. De voorz. kreeg de
indruk dat men maar zoveel mo
gelijk op papier zette, de gemeen
te zou misschien immers wel wat
meer betalen dan de strikte oor
logsschade. Men besloot in prin
cipe medewerking toe te zeggen.
Punt 2 behelsde het voorstel tot
verkoop van enkele strookjes
grond aan het Biezenwegje, de
Stadsweg en het Vondelwegje
aan de P.N.E.M. Deze maat
schappij wilde n.l. een weg leggen
naar de nieuwe Amercentrale, die
deze wegen zou kruisen. Men zou
de grond verkopen voor 0.25
per M2.
De heer Hartong was bang dat
de nieuwe weg, die ook in het
uitbreidingsplan was geprojec
teerd, voor het publiek afgeslo
ten zou worden. De voorz. wilde
het wel eens bespreken.
Z. h. st. ging men met het voor
stel accoord.
Over het beschikbaar stellen
van crediet voor woningverbete
ring en -splitsing, welk punt met
de nodige prae-adviezen reeds in
meerdere raadsvergaderingen be
handeld is, is veel gepraat.
De heer Valkensteijn was bang
dat het geld zodoende niet erg
economisch werd besteed, wan
neer B. en W. het initiatief van
de eigenaars af moesten wachten.
Huizen die er zeer geschikt voor
waren, zouden misschien niet ge
splitst en verbeterd worden en
andere wel. In dit opzicht vond
hij de regeling niet erg juist.
Daarom wilde hij aantekening
dat hij tegen stemde. De overigen
gingen allen met het voorstel ac
coord.
Punt 4 vermeldde opschorting
van de aflossingsgedeelten in de
annuïteiten van de woningwet
woningen, die voor onderhoud
gebruikt zouden worden. Geen
had bezwaren.
Men besloot voorts de begro
ting dienst '47 en '48 te wijzigen
en de onderhandse verhuring van
de kelder Markt no. 46 aan W.
Hendrikx te verlengen.
Bij de benoeming van de leden
der woonruimtewetwoningen zou
den de heren Jansen en Valken
steijn niet meestemmen.
Gekozen werden de heien Th.
Zeegcren, A. J. Dupont, A. P. de
Bever, H. Heidema en J. J. Lucas
allen met 8 van de 10 uitgebrach
te stemmen. Bij iedere candidaat
waren er twee blanco stemmen,
behalve bij de stemming van de
eerste candidaat, toen er èèn stem
werd uitgebracht op „Sinter
klaas (O, kinderlijke onschuld).
De heren Jansen en Valken
steijn maakten de opmerking dat
zij verwacht hadden dat er maar
7 stemmen op de candidaten uit
gebracht zouden worden („Vol
verwachtingom in de sfeer
te blijven).
De heer P. v. d. Pluijm werd
als gemeentewerkman in vaste
dienst benoemd.
Bij de ingekomen stukken be
vond zich een schrijven van de
Eerw. Zusters met het verzoek de
vraag om subsidie voor de R.K.
Huishoudschool als ingetrokken
te beschouwen.
Voorts was er een schrijven
van de Zwemvereniging, naar
aanleiding waarvan de voorzitter
mededeelde dat men zou trachten
dit jaar de zwemgelegenheid nog
open te stellen. Men had echter
nog een bedrag van 6000.— te
innen aan oorlogsschade. Bij deze
vroeg men de gemeente om ga
rant te blijven voor een geldle
ning.
De heren Jansen, Valkensteijn
en Okkerse wilden dat dit werk
uitgevoerd zou worden door een
firma uit de gemeente, die 't even
goedkoop en even kort zou kun
nen doen als de aannemer, wie de
opdracht gegund had.
Men bleef garant en dus had
men ook een stem in te brengen.
Verschillende heren wilden
voorlopig een andere gelegenheid
aanwijzen, waar gezwommen kon
worden.
De heer Okkerse en anderen
toonden zich zeer ruim van op
vatting en zagen het gevaar niet
in van practijken zoals die vorig
jaar zich voordeden. „Men leefde
geen 20 jaar meer terug. Laat ze
toch pleizier maken!"
De Voorzitter wees op de ver
antwoordelijkheid in deze voor 't
gevaar van verdrinken.
Maar mijnheer Okkerse wilde
hetzelfde recht hebben als die van
Dongen en Oirschot, hij betaalde
ook belasting. Waren ze daar be
ter.
Toen de heer Janssen de Berg
se industrie nog een kans wilde
geven, merkte de voorzitter op dat
iedere verandering en iedere nieu
we opdracht een stagnatie zou be
tekenen.
De heer Hartong wilde het
zwembad uitbreiden om aan de
heer Okkerse tegemoet te komen
en de werkzaamheden opdragen
aan de Bergse fa. om aan de wen
sen van de heer Janssen tegemoet
te komen.
De Voorzitter wees echter op
de consequenties, die mogelijk wa
ren.
Tenslotte besloot men met alge
mene stemmen garant te blijven
voor een bedrag van 5.000.
Dit risico zou niet zo groot zijn,
want de schade zou spoedig uit
gekeerd worden, aldus de heer
Hartong. Men besloot tevens het
verzoek te doen om als er uitge
breid werd de Bergse fa.'s ook
mede te laten dingen.
Bij de rondvraag drongen ver
schillende sprekers aan op verbe
tering en verfraaiing van wegen,
zo de Hoofdweg van de brug tot
de overweg, die langs de kanten
vaak één wildernis geleek en het
Bolwerk, eveneens zeer ver
waarloosd. werd en platgetrapt
door de paarden van de „logé's".
De heer Valkensteijn verzocht
de hulp van het gemeentebestuur
voor een nieuw terrein voor
Right Oh, nu deze club naar de
K.N.V.B. was gepromoveerd. Het
huidige terrein zou zeker afge
keurd worden of slechts voorlo
pig goedgekeurd.
Hierna sloot men de openbare
vergadering.
