NIEUWS UIT KAATSHEUVEL TE KOOP: TE KOOP: GESLOTEN van 12 t.m. 17 juli a.s. Rijwielhandel A. A. FARO ff SPORT. Ome Jan in de tropen I ATTENTIE 'T HEIKE. Van 1 tot 8 Augustus zijn wij met vacantie. Aanbevelend, J| KAMPMAN, SCll0HliISt616fSC(lijjf Antoniusstraat 114 - WAALWIJK. WEGENS VACANTIE Grootestraat 15 WAALWIJK. Geboorte-Aankondigingen. Aan de fa. J. v. d. Elshout 6 de Bont alhier is gegund het onderhoudswerk aan percelen I en III aan de Bergse Maas voor 32.000.—. GEERTRUIDENBERG. Loop der bevolking van 13 Juni tot en me'è 3 Juli 1948. Ingekomen personen: Alewijn .v. d. Lelie en gezin van Utrecht. Cornelis H. Schot van Arn hem. Wilhelmus M. Krols van Tilburg. Franciscus W. Roos van Waspik. Christina P. v. d. Elshout van Made c.a. Ca- tharina Th. A. Leenaarts van Dordrecht. Johanna Crane van Amsterdam. Anna J. Crane van Amsterdam. Vertrokken personen: Jan Veen- hoven en gezin naar Amsterdam. Arnold Snoeren naar Ooster hout. Helena J. Bakx naar Oosterhout. Johan W. v. Boe kei naar Delft. Antoinetta J. van Kessel naar Oosterhout. NIEUWE BATA-FABRIEK TE SPEKHOLZERHEIDE. De N.V. Schoen- en leder- fabrieken Bata opende Maan dag te Spekholzerheide een nieuw fabrieksgebouw, waar in thans de schoenstikkerij is gevestigd, welke tot dusver tijdelijk elders in Spekholzer heide was ondergebracht. In dit gebouw zullen voorlopig 250 meisjes te werk worden gesteld; er is plaats voor 350 meisjes. AMERIKAANSE FABRIEKEN IN NEDERLAND. Volgens het blad „Business Week" zouden naar verluidt, behalve de Kaiser-Frazer fa briek te Rotterdam, welke naar verwacht wordt tegen 't einde van dit jaar met de werkzaamheden zal beginnen, nog ongeveer 10 andere Ame rikaanse firma's onderhande len met Nederlandse belang hebbenden over de vestiging van filialen in Nederland. De plannen omvatten o.m. de productie van scheermesjes, vulpenhouders en pompen. De nieuwe Amerikaanse inves teringen in de Nederlandse industrie bedroegen in het af gelopen jaar ongeveer 14 mil- lioen dollars. MILLIONNAIR KWAM PLATZAK THUIS. Bunkerbouwer „verkocht" de Eiffeltoren! Op zijn naamkaartje stond in sierlijke letters „industri eel" gedrukt. In werkelijk heid echter was de 35-jarige aannemer en voormalige bun kerbouwer W. een oplichter. Samen met zijn compagnon mr. H. is hij dezer dagen door de Amsterdamse recherche gearresteerd wegens oplich ting en verduistering van 60.000. W. leefde tijdens de oorlog in Parijs en verdiende grof geld als bunkerbouwer voor de Duitsers. Na de oorlog be zat hij meer dan 1.000.000. Zijn toenmalige compagnon werd na de bevrijding in Ne derland veroordeeld, doch W., die het raadzamer achtte voorlopig buiten schot te blijven, bleef in Parijs tot de eerste storm geluwd was en keerde toen platzak naar Nederland terug. Fier droeg hij de Medal of freedom en hij had ook pa pieren die uitwezen, dat hij gerechtigd was deze Ameri kaanse onderscheiding tê dra gen. In Nederland deed hij zich voor als verkoopsïeider van de z.g. War Supplies Li quidation Ltd., een combina tie van Amerikaanse bankiers die de goederen uit alle leger- dumps hadden opgekocht. Een zekere mr. Lewis zou van deze onderneming de grote man in Europa zijn en deze had, zoals W. vertelde, aan hem volmachten verleend om goederen uit dumps te leve ren. W. bood van alles aan: au to's, camera's en bouwmate rialen en hij had succes. Zijn fantastische verhalen leken zeer aannemelijk en bleef er nog een restje twijfel over, dan verdween ook dit door zijn vertrouwen wekkend op treden. Verschillende grote firma's liepen er in. Zij be stelden voor ruim 60.000. Bij een pas afgestudeerde advocaat, mr. H., liet W. de contracten opmaken. Men kwam overeen, dat W. de ge vraagde goederen uit leger- dumps zou leveren. De koop som moesten de kopers voor uit aan mr. H. betalen. Deze zou het geld onder zijn berus ting houden tot W. de goede ren geleverd had. Dat was de afspraak. De kopers en ook mr. H. hadden er het volste vertrouwen in. De moeilijkheden begonnen eerst, toen W. aan mr. H. vroeg, hem wat van het geld te géven, zogenaamd om de invoerrechten van gekochte goederen te betalen. De ad vocaat stemde toe en is blij ven toestemmen, steeds als W. om voorschotten vroeg. Toen mr. H. eenmaal inzag hoe de zaken stonden, durfde hij niet meer Terug. Veel gemak hadden de he ren van een contract, dat zij met het ministerie van We deropbouw hadden gesloten. De ambtenaren vertrouwden hen niet helemaal, doch meen den het er op te moeten wa gen. W. zou 10.000 ton beton ijzer leveren. Ditmaal echter werd de koopsom niet voor uit gestort en ook was het contract zeer zorgvuldig ge formuleerd. W. liet echter van dit contract een aantal licht drukken maken en toonde deze bij voorkomende gele genheden aan nog twijfelen de slachtoffers. In November 1947 werd be sloten, dat een ambtenaar van de Wederopbouw met W. en mr. H. naar Frankrijk zou gaan om het betonijzer te be kijken. De ambtenaar had n.l. door verschillende besprekin gen met W. argwaan tegen hem opgevat. Toen hij over zijn vermoedens met de Am sterdamse recherche sprak, werd hem verteld, dat de po litie van alles op de hoogte was, maar nog niets kon on dernemen, omdat er eerst sprake van verduistering kon zijn als na de leveringstermij nen dë goederen uitbleven en het geld verdwenen was. Bij de meeste contracten was de leveringstermijn nog niet overschreden. In overleg met de politie besloot ir. J. toch te gaan en ,22 November kwam het ge zelschap in Parijs aan. Ir. J. trok met mr. H. langs ver schillende dumps op zoek naar betonijzer, maar zij von den niets. Toen dit spelletje ir. J. ging vervelen zei hij W. wat hij van hem dacht. Deze trok zich daar echter niets van aan en vertelde met gro te voldoening, dat hij eens in Amsterdam geld had losge kregen van enkele Nederland se zakenlieden, die hij voor gespiegeld had dat de Eiffel toren in Parijs zou worden ge sloopt en hij het ijzer daar van als schroot gekocht had. Ir. J. begaf zich toen naar het Ned. consulaat te Parijs. Daar bleek W. ook geen on bekende te zijn. Men zocht hem, omdat hij het geld dat hij naar een Joodse familie in Nederland zou brengen, verduisterd had. Tenslotte is een rechercheur van de fis cale recherche er toe overge gaan W. in een café te Parijs te arresteren. De ambtenaar ir. J. begaf zich weer naar Nederland. W. echter zag kans weer uit handen der justitie te ko men en trok met mr. H. naar de Rivièra De handel, daar bleek maar matig te zijn en al spoedig begaven de heren zich naar Zwitserland, waar zij hun vriendinnen ontmoet ten. Van Zwitserland trokken zij naar Italië, waar hun o.a. in Milaan lange tijd in hotels crediet verleend werd door hun contract met het minis- KORTE BERICHTEN. Zowel de Arabieren als Israël hebben de vredesvoorstellen van graaf Bernadotte afgewezen. De Arabieren willen nog wel onder handelen, maar de wapenstilstand niet verlengen. Amerika, Engeland en Frankrijk hebben te Moskou een krachtig protest ingediend tegen de Russische blokkade van Ber lijn. Een omvangrijke veesmok kel is men op het spoor gekomen, waarvan de kopstukken in Weert zitten. Minstens 150 koeien zijn naar België gesmokkeld. In Sittard waren kinderen in het veld met een splintergranaat aan het spelen. Een van de kin deren heeft dit projectiel wegge gooid met 't noodlottige gevolg, dat deze ontplofte bij de spelende kinderen. Een 4-jarig en een 11- jarig kind zijn onmiddellijk ge dood. Een 14-jarige jongen is aan zijn verwondingen in het zieken huis overleden. Tien andere kin deren zijn in het ziekenhuis opge nomen en hiervan zijn er vijf zeer ernstig gewond. Het doodvonnis is voltrok ken aan D. Eijkelboom, tot de doodstraf veroordeeld bij senten tie van het Bijz. Gerechtshof te Arnhem. Eijkelboom was tijdens de bezetting ondercommandant van de Landwacht te Zwolle. Hij heeft de dood van een groot aan tal illegale werkers en onderdui kers op zijn geweten. Met toestemming van gene raal Sitzen te Breda zullen de katholieke militairen van Brabant en Limburg gezamenlijk de Maas trichtse Heiligdomsvaart kunnen bezoeken. Deze militairen-bede vaart is Zaterdag 17 Juli a.s. terie van Wederopbouw te tonen. In Rome liepen zij tegen de lamp. Wegens oplich ting werden W. en zijn vrien din tot een maand gevange nisstraf veroordeeld. Mr. H. kwam vroeger vrij. Toen zij na allerlei weder waardigheden eindelijk weer in Nederland terug waren, werden beiden gearresteerd. Van de 60.000 was reeds lang niets meer over. vangen, ditmaal met toepasselijke woorden van de heer Teixeira. Na afloop werd aan spelers en sportbestuurderen een diner aan geboden, hetgeen keurig verzorgd was. Nog enige tijd werd gezellig doorgebracht, waarna onder des kundige leiding Brussel bij avond werd bezichtigd, welke rondrit op allen een prachtige indruk ach ter liet, evenals de gehele dag, die de banden tussen deze twee zus- terfirma's zeker weer heeft ver stevigd. SICO Belgip) -HOLLANDIA 2-1 Op 3 Juli j.l. vond in Hal (Bel gië) de returnmatch plaats tussen de beide fabrieksvoetbalteams van „Sico" en „Hollandia" om de wisselbeker, door de directeur •de heer E. Stibbe, verleden jaar beschikbaar gesteld. De vorige keer was de wedstrijd in een ge lijk spel geëindigd, waardoor de gasten de eer werd gelaten en zij voor de eerste maal de prijs mee voerden. Nu, in eigen omgeving, waren de „Sico"-elf onbetwist de sterkste en de kleine overwinning was volkomen verdiend. De ontvangst in Hal was prach tig. Nadat aan de bezoekers bij aankomst verversingen waren aangeboden, werden de Hollan- dia-mensen door de heer Teixeira toegesproken, waarna de heer Thomas namens de gasten sprak. Met een der plaatselijke muziek corpsen voorop marcheerden al len naar het sportterrein van „Union Halloise", waar de beide volksliederen, gespeeld door deze harmonie, aan de wedstrijd een internationaal tintje gaven. Zoals reeds gezegd, wonnen de gastheren verdiend. Voor de rust werd reeds een goede doorbraak van de „Sico" middenvoor beslo ten met een schot, dat via de paal in doel caramboleerde. De Hol- landia-doelman gaf zich zo direct nog niet gewonnen en hij reeft zich dan ook uitstekend geweerd. Na half-time moest hij echter zwichten voor een kogel van de „Sico" linksbinnen, die in de ui terste hoek verdween. Goed naar binnen zwenken van de Hollandia linksbuiten bracht hem in de buurt van het strafschopgebied en hij smaakte het genoegen om evenals vorig jaar het enige Hol landia doelpunt te scoren. Aan weerskanten ontstond nog gevaar maar tot doelpunten kwam het niet meer. Reeds op het veld mocht de captain der „Sico" ploeg dc be ker voor de tweede maal ont- 2e Tournooi van Genoveva-Gilde in „Bosvreugd" te Tilburg. Zondag 4 Juli ging wederom 'n groep van de Genoveva-Gilde op tournooi. 's Morgens om half 11 toog 't gezelschap in de beste stemming per bus naar ilburg. Na aankomst werd de wedstrijd geopend door de Diocesane Di recteur van Helden. Er waren in 't geheel 300 deel neemsters uit Tilburg, Moergestel, Vught, enz. Voor de middag werd gereidanst en verschillende op drachten uitgevoerd. Na de kof fiemaaltijd zang, declamatie en spel. Vooral Kaatsheuvel muntte uit door trefbal. De spanning steeg Om 5 uur de uitslagMet S6 punten haalde Kaatsheuvel de wimpel, 'n Mooi succes Genoveva-gilde, crescendo Unicum in den lande. Door de Gemeente-Ontvanger van Loonopzand werd de gemeen terekening over het dienstjaar 1947 op 1 Juli 1948 tot welke datum het dienstjaar 1947 loopt aan Burgemeester en Wethou ders overgelegd. De gewone dienst sluit met een batig slot van 4700. Kermis 1948. Kaatsheuvel-kermis behoort weer tot het verleden. Kaatsheuvel heeft weer vier dagen beleefd, traditioneel in stemming en vro lijkheid, ondanks het weer, dat niets had van wat de zomer ons in deze tijd verschuldigd is. Donderdag was al een zeer slechte dag. Vooral degenen die deze dag uitgekozen hadden om een uitstapje te maken, troffen t niet. Doch ondanks Pluvius z'n grillen heerste er op het kermis terrein en de omgeving een ge zellige drukte. Vrijdag en vooral ook Zaterdag werkte het weer iets in de goede richting. Daardoor was vooral Zaterdag de toeloop van vreemdelingen overstelpend groot. De Zondag beloofde alles. Duizenden vreemde gezichten wa ren tussen kermisvierend Kaats heuvel op te merken, doch om streeks 5 uur kwam weer de re gen als spelbreker. Het gevolg was, dat de café- en zaalgelegen heden vol stroomden en vol ble ven tot sluitingsuur. Aan stem ming ontbrak het niet. Vooral in de zalen van Euphonia, Apollo en Bel Canto concentreerde zich het vermaak voor hen, die in dans en muziek hun ontspanning zochten. De Gildenbond en de andere dansgelegenheden deden hiervoor weinig onder. Van de traditionele morgenuitvoeringen ging alleen die van de zangver eniging Bel Canto door. Daar heerste echter op Zondagmorgen een drukte die velen de teleurstel ling bood van „uitverkocht". In medewerking van de show-band Gerhof uit Leiden gaf Bel Canto een matinée,dat voor de volle 100 procent beantwoordde aan de verwachtingen welke het publiek hieraan stelt. Bel Canto s Ge mengd koor zong een drietal oud- Hollandse werken in modern ar rangement, met het kokette „Herzklopfen" van Rich. Eilcn- berg en als finale het bekoorlijke dameskoor van Carl Rueter „Fruhlings Symphonie". Gerhof bracht er evenals elke avond stemming met de meest amusante schlagers in bonte afwisseling. In Euphonia waren het „The Geor gians" uit Roosendaal en in Apol- io „De Varianten" die volle za len trokken. De kermis-exploitanten deden over het algemeen goede zaken ondanks het minder gunstige weer. Wanklanken werden niet gehoord en de politie had in tac tisch optreden geen moeite om alles in goede banen te houden. Een zakkenroller werd gesnapt bij zijn vingervlugge practijken, terwijl bij de Wed. F. in de Hoofdstr. met een inbraakje enig geld gestolen werd. Regerings-Jubileum. In een bestuursvergadering, Dinsdagavond door de Vereniging Kaatsheuvels Belang gehouden, werd een concept-programma vastgesteld ter viering van het komende Regeringsjubileum van H. M. de Koningin op 31 Aug. a.s. en de Kroningsfeesten op 6 September. Het bestuur van K. B. stelt zich voor om op Maandag 12 Juli a.s. om 8 uur 's avonds een vergadering te houden met de buurten en de verenigingen ter plaatse om de ontworpen plannen te bespreken en de. mogelijkheid te overwegen te komen tot orga nisatie van de festiviteiten. Als de ouderen van dagen terugden ken aan wat Kaatsheuvel wist tct stand te brengen in 1913 en 1923 in eendrachtige samenwerking en met spontane medewerking van de bevolking, dan moet hieruit de conclusie getrokken kunnen wor den, dat ook bij deze unieke ge legenheden onze plaats weer iets moet kunnen presteren, dat de naam van Kaatsheuvel eer aan doet. Er moet echter op gerekend kunnen worden, dat Kaatsheuvel zich ook thans beschikbaar stelt om aan het slagen van deze fees ten mede te werken. K. B. rekent in deze op alle wijken en alle verenigingen. Het stelt zich voor 31 Augustus te vieren met een H. Mis als inzet, een zang-aubade door de schooljeugd, een kinder optocht en avondconcerten. Op Zaterdag 4 September zouden sportfeesten gehouden worden, zo wel voor kinderen als groten. Zondag 5 September zouden mor gen- en vooravonduitvoeringen gegeven worden, terwijl op Maan dag 6 September na een plechtige H. Mis en een kindertractatie een grote allegorische optocht met als slot een vuurwerk het programma zou besluiten. Een etalage-wed strijd, straat- en gevelversiering, etc. zouden als attracties het pro gramma moeten aanvullen. Per circulaire zal de burgerij voor de vergadering van Maandag a.s. worden opgeroepen. Laat iedere buurt en vereniging deze circu laire als aan zich gericht beschou wen en in onderlinge afspraak zich Maandag a.s. beschikbaar stellen zijn medewerking te pre senteren op de vergadering, die een comité van actie als gevolg moet bieden. Naar huis toe Met de „Willem Ruys" zal 12 Juli o.a. repatriëren A. J. de Kort, Gasthuisstraat 7, alhier. Kampvuur. Vorige week hielden de Kajot- ters van Kaatsheuvel en Berndijk hun maandvergadering in de optn lucht, waaraan tevens een groot kampvuur was verbonden. Aalmoezenier Strijbos zegende bij de opening het vuur. Terwijl de vlammen ten hemel opsloegen en een warm licht naar alle kan ten uitstraalden, zagen we daarin juist hoe het'leven van een waar Kajotter moet zijn. Hij moet het lichtbaken zijn door zijn voorbeel dig godsdienstig leven, dat door die warmte alle jonge mede-arbei ders naar zich toe trekt om ge zamenlijk een nieuwe wereld op te bouwen, die ons eenmaal voert naar het Vaderlijk Huis. Naast de mededelingen was het bont programma van allerlei lie deren, vertelsels, muziek en decla maties. Een paar uur hebben de Kajotters zitten genieten van alles wat er naar voren kwam. Het zou te vér voeren om op alles van deze avond in te gaan, maar een woord van dank is op z n plaats aan Bartje Broeders en Harry Vastree, die de extra nummers ten beste gaven. Aan het einde van deze avond werd gezamenlijk het avondgebed gebeden, waarin Aalmoezenir Strijbos de Priesterlijke zegen gaf. Met grote voldoening kunnen de Kajotters op hun eerste kampvuur terugzien. Kermis-reis. Op de eerste kermisdag ver trokken een dertigtal Kajotters met een autobus van v. Dijk naar Nijmegen. Ondanks het regenachtige weer DISTRIBUTIEKRING 's-HERTOGENBOSCH. Officiële Publicatie. De Directeur van de Distributiekring 's-Hertogenbosch maakt bekend: UITREIKING BONKAARTEN 810 EN TOESLAGKAARTEN MD. 810-811 VOOR AANSTAANDE EN JONGE MOEDERS in de wéék van 12 t/m 17 Juli 1948 aan personen, waarvan de bonkaart niet is afgestempeld. Nieuwkuijk in oude Gemeentehuis van 9.3012.30 uur en van 13.3016.00 uur. 12 Juli de letters A t/m Z (niet-zelfverzorgers). Haarsteeg in oude Gemeentehuis van 9.3011.30 uur. 17 Juli de letters H t/m N (zelfverzorgers). De bonkaarten worden verstrekt overeenkomstig de ingeleverde inwisselingsbonnen. Medegebracht dienen te worden de Tweede Distributiestamkaarten en de losse inwisselingsbonnen. ATTENTIE. Voor de juiste dag van afhalen der bonkaarten voor de periode van 24 October t/m 18 December wordt het pu bliek verwezen naar de datum, die wordt afgestempeld in het blanco vakje (naast de inwisselingsbon) aan de voor zijde van de, op bovenvermelde data, uit te reiken bon kaarten. OPENSTELLING KANTOREN t.b.v. DE UITREIKING BONKAARTEN. In de gemeenten Vlijmen, (Nieuwkuijk en Haarsteeg) in de bekende lokalen van 9.3012.30 uur en van 13.30 16.00 uur. Zaterdags van 9.3011.30 uur. heerste er goede stemming, na tuurlijk met de hoop op zonne schijn. In Nijmegen aangekomen werd de H. Landstichting bezocht, waar een Pater op duidelijke wijze een uiteenzetting gaf van alles wat er gebouwd is met betrekking op het leven van Jezus. Het kan niet anders of vele teksten uit de H. Schrift zijn na zo'n rondgang zeer duidelijk. Na eerst de inwendige mens verzorgd te hebben, ging de reis naar Arnhem. Hier werd het open lucht-museum bezocht, wat wer kelijk ieders bewondering af dwingt. Men zag er boerderijen van een kleine 100 jaar geleden, welke naar het Museum zijn over gebracht. Hier kon men zich een denkbeeld vormen hoe men toen leefde in deze bekrompen en be dompte woningen, waar stal en woonkamer met tochtige bedstede één waren, zelfs de rook van het vuur moest door de kieren in de muren naar buiten trekken. Prachtig waren echter de Oud- Hollandse woningen, compleet ge meubileerd. Verschillende typen van de Hollandse molens kon men in hun geheel bewonderen. Inte ressant was ook de tentoonstelling van de volksgebruiken over Ne derland. Gezellig was het in het daaraan verbonden café, waar met een „ouderwets" praatje wat qebruikt werd. Voor de gevallenen in de Mei dagen van 1940 werd op de Greb- beberg een gebed gestort. Prachtig was ook het „Ouwe- hands-Dierenpart"te Rhenen, waar enkele uren werden doorge bracht. Natuurlijk werden onderweg de kersenboomgaarden bezocht, waar de jonge mannen eens naar harte lust konden smullen. Om goed 11 uur arriveerden de Kajotters, hoewel het de gehele dag regende en niets van de ge koesterde zon hadden gezien, hoogst voldaan in Kaatsheuvel. Processie. Zondag a.s. heeft de jaarlijkse grote processie plaats van de H. Martelaren van Gorcum, welke bij goed weer wordt gehouden in de prachtige tuin van de pastorie. Examen. Op 30 Juni en 1 Juli 1.1. is aan de R.K. Meisjesschool te Berndijk examen afgenomen van de leer lingen der 8e klas, die een twee jarige opleiding genoten hadden voor koken, huishoudkunde en wasbehandeling. Het theoretisch gedeelte was een paar dagen te voren schriftelijk gemaakt. De candidaten waren zeer goed onderlegd, wat duidelijk bleek uit de prachtige prestaties zowel theoretisch als practisch. De diploma's werden uitgereikt door de ZeerEerw. Heer C. van Roosmalen, die de meisjes prees om uit vrije beweging nog 'n heel jaar de lessen te 'volgen, om zo doende een bekwaamheid te ver werven, die hun in het latere le ven zo uitstekend van pas komt. In het klaslokaal was 'n kleine tentoonstelling gemaakt van naai werk en opknapwerk op .allerlei gebied. De ouders, die 's avonds uitgenodigd waren, konden zich overtuigen van de grote waarde van dergelijk onderwijs voor onze meisjts. De leerlingen der 7e klas serveerden thee met gebak dat re zelf bereid hadden, terwijl ze een leuke feesttafel voor de geslaag den hadden klaar gemaakt. Op 16 Juli a.s. maken dezelfde meisjes examen voor lingerie- naaien. Installatie Burgemeester. Zaterdagnamiddag om 3 ,uur zal in de zaal van de heer Jan van Dun de officiële installatie van de WelEd.achtb. heer Mr. R. J. Th. v. d. Heijden als burgeemes- tcr der gemeente Loonopzand ge schieden. Voor deze plechtigheid zijn uitnodigingen verzonden aan de heren burgemeesters der aan grenzende gemeenten, de hoofden der gemeentebedrijven, de Eerw. Heren Geestelijken en de pers. Alle festiviteiten blijven verder achterwege in verband met de ongesteldheid van Mevr. v. d. Heijden, die nog steeds in het Ziekenhuis te Tilburg in behan deling is. Agenda. Donderdag 8 Juli 8 uur n.m. repetitie gemengd koor van Bel Canto in de zaal. LOONOPZAND. Mooi succes. Zondag toog onze dorpsgenoot de heer Jos Dankers met het klei ne muziekcorps „St. Hubertus" te Klein-Dongen^ waarvan bovenge noemde heer de dirigeerstok zwaait, voor het eerst naar het De pandjesbaas krijgt het weer druk in deze tijden. Op een wandeling door het stoffige, zonovergoten stadje Tangerang ten Wes ten van Batavia, stond ik opeens voor de Bank van Lening, de Roemah Gadai, waar het een drukte van belang was, zodat het mijn nieuwsgierigheid opwekte. Neemt de armoede toe, wordt de huisraad beleend om in het leven te blij - ven. Wie zitten daar ach ter de loketten Zijn het de woekeraars, die door het eisen van een hoge rente het inlossen haast onmogelijk maken Wanneer je iets meer te weten wilt komen over een dergelijke instelling, dan is altijd het eerste werk te weten te komen of er onder personeel of directie per sonen aanwezig zijn, die de Ba- hasa Blanda, de Hollandse taal, spreken. En thans heeft deze vraag, gericht tot de man achter het loket „inlossen" tot resultaat, dat wij kennis maken met de heer Krohn, beheerder van deze leen bank. Spoedig bevinden wij ons nu in het kantoor zelf en zijn in staat ogen en oren de kost te ge ven en zo iets meer van het pand huiswezen in de tropen aan de weet te komen. In het door ons bezette gebied werd reeds spoedig een aanvang gemaakt met de heropening van deze door het gouvernement be stuurde banken, wat tevens het einde betekende van vele parti culiere instellingen die er hun eigen principes op na hielden op dit gebied. Het is n.l. zo, dat Ome Jan öf voor zichzelf werkt óf voor zijn klanten. Tijdens de oorlog doken van alle kanten de woekeraars op, die steeds hoger rentepercentages bedongen en wanneer de belener niet in staat bieek het pand tijdig in te lossen, dit ten eigen bate van de hand deden, tegen voordelige prijzen. Gelukkig echter wordt door dit gouvernementspandhuis een ander systeem gevolgd en uit het ons getoonde cijfermateriaal blijkt dan ook duideh'ik, dat de bevol king hier elke maand meer van overtuigd raakt. Waarom deze drukte Naast de grote chinese ge meenschap van winkeliers en handelaars, leeft de Indonesische bevolking in hoofdzaak van de landbouw. En de inkomsten van een landbouwer houden nu een maal nauw verband met zijn oogsttijden. Temeer waar dit volk weinig spaarzaam is, geneigd blijkt om van de ene dag in de andere te leven zonder hun voor zorgen te nemen, is derhalve het pandjeshuis een van de meest populaire instellingen. Alleen op Java telt men er reeds zo'n 450. En het is hier dan ook niet zo, dat slechts een bepaalde volks klasse zich voor de loketten ver toont, integendeel, hier kan men iedereen aantreffen. En toch, toen verleden jaar Juli de gouvernem^ntsbeambte weer op zijn oude plaats terug keerde, was er aanvankelijk maar bitter weinig voor hem te doen. De bevolking was volkomen aan de grond. Veel te belenen viel er niet meer en daarnaast was er maar heel weinig te koop. Ook het vertrouwen in deze wijze van belening was verloren gegaan door de practijken, die door de tijdelijke directie waren toegepast. Waar thans nog geen jaar later de omzetten haast vertienvoudigd zijn, is het interessant eens na te gaan, wat hiervan de oorzaak is geweest. Het was ons reeds opgevallen, dat veel mensen met gloednieuwe federatief muziekconcours te Steenbergen, en wist met zijn jon ge mannen de eerste prijs te be halen in de 4de afdeling: hij kreeg nog 17 punten boven de eerste prijs. Voorwaar zowel voor het jonge koor als voor de dirigent 'n prachtige prestatie. textielwaren kwamen aanzetten, meestentijds kleurige sarongs en doeken, zoals momenteel door de distributie worden verstrekt. De verklaring hiervan, ons door de heer Krohn gegeven, is eigenlijk heel logisch. Ook wij in Holland hebben een periode gekend, dat de bonnenlijst ons met vreugde zowel als schrik vervulde. Vreug de omdat er zoveel op voorkwam waaraan wij dringend behoefte hadden, schrik, daar ons huis houdbudget dergelijke uitgaven niet toeliet. In veel sterker mate is dit het geval hier in Indië. De gezinnen zijn vaak groot en om voor zes of acht personen tegelijk een sarong te kopen, terwijl het wellicht nóg maanden duurt al vorens de padi rijp is en het geld verwacht kan worden door de verkoop verkregen, dit is voorwaar voor deze mannen geen kleinigheid. Anderzijds laat nie mand graag zijn kans voorbij gaan, zijn bon verlopen, want wie zal zeggen, wanneer er op nieuw een uitreiking plaats vindt. Vandaar dat juist in deze geval len de Bank van Lening onschat bare diensten bewijst en men thans ook de huisvrouwen in grote getale met hun zo juist ge kochte kledingstukken ziet aan komen. Wat zij kunnen betalen, houden zij, maar de rest wordt tegen de marktprijs beleend en eerst ingelost, wanneer de oogst tijd is aangebroken. Er zijn ook wel mensen, die een andere tactiek* volgen. De landsman zal b.v. zijn ploeg en ander gereedschap niet nodig hebben voorlopig. De rijst staat te velde en eerst waneer de volle aren afgesneden zijn, zal de tani weer aan de slag Jcunnen gaan om zijn land voor een nieuwe aanplant gereed te kunnen ma ken. Maar dan zal er ook weer geld zijn, dus waarom dan nu niet dit gereedschap naar de Roemah Cadai gebracht en het geld benut voor de aankoop van distributiegoederen En wat gebeurt er nu wanneer bet pand niet tijdig wordt terug gehaald Het antwoord vinden wij in het gebouwtje dat vóór aan de weg staat. Op bepaalde tijden worden daar de goederen geveild, nadat eerst de minimum prijzen zijn vastgesteld. Dit vei len n.l. is van groot belang voor de belener. Heeft hij b.v. voor zijn pand 10.— ontvangen, daar dit de op het moment van inlevering geldende marktwaarde was, dan bestaat er alle kans, dat bij de veiling dit bedrag over schreden wordt en het pand 15.— of soms wel 20.— op brengt. Dit surplus wordt dan voor de belener gereserveerd en hij kan dit bij de kassier in ont vangst nemen. De moeilijkheid is echter, dat het maar al te vaak voorkomt, dat de oude eigenaar niet op komt dagen. Zijn adres is onbekend, want buiten de ste den vindt men slechts zelden straten met huisnummers. Zijn naam wordt door tienduizenden andere Indonesiërs óók gedragen. Van een oproep kan dus geen sprake zijn. Men moet zich der halve beperken tot het vasthou den van dit surplus-bedrag tot een jaar na dato. Komt in deze periode de eigenaar niet opda gen, dan verliest hij zijn rechten. Ome Jan werkt öf voor zich zelf óf voor de mensen. De gang van zaken hier toont wel duide lijk aan, dat men het laatste prin cipe nastreeft. En ook de cijfers vertellen ons dat. Juli '47 geeft een bedrag van 1800.— aan, dat op onderpand werd ver strekt. Mei '48 is dit een som van 15.000.— geworden. Het vertrouwen in deze instellingen groeit en elke keer komt de dis tributie met nieuwe goederen die men dringend nodig heeft en op deze wijze vóór zichzelf kan re serveren, totdat de oogst weer geld in het laadje zal brengen. Een prima VLEESSNIJMACHINE v. Berkels Patent Een WARMWATERGEYSER voor gas. Een COMPLEET ZEILTUIG VOOR EEN ZEILBOOT, met mast, zwaarden en roer. Brieven onder no. 2467 aan het Bureau van dit blad. Een CYLINDER SCHRIJFBUREAU blank eikenhout. Een PRIMA MOTORRIJWIEL merk Harley Davidson 350 c.c. met nieuwe banden. Brieven onder no. 2468 aan het Bureau van dit blad. Tijdens de KERMIS werken wij normaal. WIJ ONTVINGEN een keurige colleciie Waalwijksche Stoomdrukkerij Antoon Tielen

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1948 | | pagina 5