heemkuide
Onze JCa-
Waalwijkse en Langsiraaise Courant
KORTE BERICHTEN
yne.Kpic.Hte n>
DeJithangtekens in Waalwijk.
2 20 47-22
20 31-18
16 33-28
13 32-23
17 20-17
16 25-16
16 27-17
16 25-18
15 26-21
15 25-21
14 23-15
14 28-29
6 21-37
5 21-51
DONDERDAG 6 JANUARI 1949
Uitgever
Waalwijkse Stoomdrukkerij
ANTOON TIELEN
Hoofdredacteur
JAN TIELEN
Redacteur-Verslaggever
W. v. d. MEE Jr.
OPGERICHT 1878.
72e JAARGANG No. 3
Abonnement
15 cent per week
1.95 per kwartaal
2.25 franco p. p.
Advertentie-prijs
9 cent per m.M.
Contract-advertenties
speciaal tarief.
Bureaux GROTESTRAAT 205 WAALWIJK TEL. 38. SCHOOLSTRAAT 11 KAATSHEUVEL TEL. 66.
TEL.-ADRES „ECHO".
Menige inwoner van Waal
wijk en niet minder de
vreemdeling heeft wel eens
stil gestaan voor 't huis van
de fam. v. Bladel, Grotestraat
286, waar die mooie en be
tekenisvolle Ossekop aan de
voorgevel prijkt. Hoe dikwijls
is men er ondoordacht langs
gekomen? Toch houdt hij voor
ons een herinnering van 't
verleden in zich.
Dit uithangteken is één van
de weinige die Waalwijk
thans nog bezit, en waarop
wij U thans willen wijzen.
In 't volksleven zijn stro
mingen, die zi'ch uiten en zo
doende een bijdrage vormen
voor de volkshistorie. Elk van
die stromingen is even be
langrijk. Hier hebben wij er
één, n.l. die van 't uithang
teken in 't Volksleven, dat we
even nader beschouwen, niet
alleen omdat het een dank
baar onderwerp is, maar om
dat het in de Heemkunde het
volksleven illustreert. De ge
schiedenis van het uithang
teken gaat gepaard met de op
komst, bloei en welstand van
de beroepen (gilden) en met
de ontwikkeling van de be
schaving. Neem b.v. 't cen
trum van Amsterdam, of
dichter in de buurt Den
Bosch, Woudrichem, Gorkum
of Heusden; deze plaatsen
zeggen U. als men langs de
straten wandelt, wie er in
zo'n bepaald huis woonde, wat
er in werd gedaan, of welk
bedrijf er werd uitgeoefend
en of dat ook bloeide, wat er
werd gekweekt of zelfs wat
er werd gedacht.
Op de luifels en gevels ziet
men wat zo'n plaats heeft
groot gemaakt, want de uit
hangtekens, geschilderde bor
den, gehouwen stenen, figu
ren e.d. vertellen U dit met
of zonder de nodige bij- en
opschriften. Aan deze tekens
kent men de gewoonten, de
klederdrachten, het huisraad,
de gedachte, gevoelens, vroom
heid en niet zelden de ondeu
gende spotternijen van de be
volking.
Kan men zich een stad in
denken, waarin deze uithang
tekens en opschriften zijn?
Men vindt er gezelligheid,
eensgezindheid en gemoede
lijkheid, het drijven van han
del en het zoeken naar ver
beteringen. Zichtbaar is de
getuigenis van leven en wer
ken,reven en denken van
de lolking.
Inis land zijn de uithang-
teke ingevoerd door de Ro-
meii, die deze lieten aan-
brem op de markt (Fora)
ten hoeve van de kooplui.
Lat< werden zij overgeno-
menvan de adel, waar-
vanle Heraldische Leeuw,
de Jisen en de Helm de
vooiamste figuren waren.
Zo 2 men de Gouden Leeuw
(Wsvijk), de Vergulde
HelfDen Bosch), de Gou-
denngel (Woudrichem) en
de drieskruisen veelvuldig
gebkt. Overal zag men ze,
zoaïan gevels van herber-
genüert), brouwerijen, ta
bakken (Moriaan), smede
rij eE.d.
V:dat de huisnummer mg
wei ingevoerd was in de
Mideeuwen 't uithangteken
de res-aanduiding.
Zls boven gezegd, zijn de
uithgtekens overgenomen
uit; heraldiek, hetgeen op-
meïlijk is aan de kleur. De
mee kleuren zijn niet na-
tuujk. Onnatuurlijk is b.v.
eeiRode Leeuw, een Witte
Ariï. De Kroon is eveneens
eerritvloeisel van de heral
dic (b.v. de gekroonde ga
pe Van invloed is ook de
sti der wapenschilden ge-
w<t in de loop der opeen-
vcende periodes, op de vorm
deuithangborden schel-
p( bogen, catouches en
demlijstingen van de gevel
sten.
rdere behandeling van dit
onrwerp zou te veel plaats-
rute in beslag nemen, daar-
or gaan we naar ons uit-
gajspunt terug.
ien omstreeks 1800 de
lotrijen in de Langstraat be-
gaien op te komen en de
stjk nieuw leven gaf, sticht -
tein 1830 de heer Norb.
Ggtmans aan 't Hoekeinde
zij bedrijfje in het genoem-
dóand. De looierij lag aan
cté-oint of Lunt en
geuikte het water dat daar
dc heen stroomde. Dit wa-
tr was door z'n bijzondere
genschappen zeer geschikt
0 de huiden te looien. De
raste van de thans nog be-
sande en vroegere looierijen
trden gebouwd aan deze
lint, ten Zuiden van de Gro-
ttraat.
lenoemde Norb. Gragtmans
1 1894) looide in de Napo-
Jntische tijd op last van de
lanse legers voor de Russen,
e het goede leer van de
kngstraat prefereerden.
Dat de looierijen van die
jd nog primitief waren, is te
egrijpen, want zo werd er
winters hard gewerkt in
erband met het vochtig hou-
,en van de huiden, doch
i zomers daarentegen lagen
leze bedrijven stil. De afge-
verkte run (eikenschors)
werd dan gedroogd en als
brandstof verkocht.
Opgemerkt dient te worden
dat in die tijd de arbeiders
verwend waren, want elke
morgen om half elf werd naar
oud gebruik een borreltje ter
versterking geschonken. Dit
laatste was bij meerdere be
drijven het geval, zodac het
wel eens voorkwam dat de ar
beiders van de ene naar de
andere baas gingen, omdat
men elders een „betere" bor
rel kreeg.
Na de dood van de Stichter
(grootvader van de huidige
firmant van fa. Gragtmans
Wiesman) ging het huis in
verschillende handen over met
de daaraan verbonden Osse
kop, die de stichter als ken
merk van het looiers-ambacht
liet aanbrengen.
De leerlooiers, huiden (ver)-
kopers en schoenmakers orga
niseerden zich in één gilde,
dat tot symbool de genoemde
Ossekop had. De hier bedoel
de kop heeft een krans van
bladeren en bloemen orn de
hals, dat ons aan de gilde-os
herinnert, terwijl die krans
nog de voortreffelijkheid van
het leer moest aanduiden.
Naast de Ossekop treft men
nog algemeen de Osse-huid
aan. Soms hing bij 'n schoen
maker de osse-huid uit met
een els er boven (ook wel eens
een gekroonde els), zoals te
Amsterdam in de St. Annen-
straat.
De „Gelaarsde Os" hing uit
bij een schoenmaker, met deze
opheldering:
„Den os geeft den schoen
maker het leêr, daar hij
schoenen van maakt om te
verslijten",
„Ik heb den os weer tot
dank gelaarst en gespoort
doen conterfijten".
Dat de osse- of koeienkop bij
slagers thuishoort in 't vroe
gere beenhouwersgilde, be
hoeft geen betoog. Zo stond
op den Weelderingen Os, a.d.
Sclieveningseweg
„Den os in 't velt zeer rus
tig leeft"
„En na zijn dood ons voed
sel geeft".
't Volgende opschrift stond
op een herberg tussen Haar
lem en Leiden:
„Hier in den Os wonen 2
waarden, dat 's een zwier
„De één verkoopt den wijn,
d'ander borrel en bier".
Tot slot nog een opschrift
bij de Ossekop van een leer-
koper, dat door alle tijden
heen de juiste waarheid zal
bevatten:
„Ik draag hoornen, dat ie
dereen 't ziet
„Maar menig' dragen hoor
nen en weten 't niet".
VOETBAL.
Ie Klas District 4.
Limburgia
12
9
1
2
19
NAC
13
8
2
3
18
BW
11
8
1
2
17
VVV
12
6
1
5
13
TSC
12
3
6
3
12
Willem II
13
5
2
6
12
Brabantia
12
4
3
5
11
MVV
11
3
3
5
g
Juliana
10
3
1
6
7
Helmond
12
2
3
7
7
Spechten
12
2
1
9
i
B.V.V.—M.V.V.
T.S.C.Brabantia.
Willem IIJuliana.
LimburgiaHelmond
de SpechtenN.A.C.
Ie Klas District 6.
Kerkrade
13
5
2
6
Sitt. Boys
13
4
4
5
Sp. Emma
12
4
3
4
Maurits
11
3
4
4
Bar. DNL
10
4
1
5
Longa
11
3
2
6
de BaronieBleijerheide.
KerkradeLonga.
HelmondiaMauri ts.
NoadSpel. Emma.
Sitt. Boys-Eindhoven.
RKC—Cone. SVD.
DeskW ilhelmlna
RK TVV—Zwaluw.
SchijndelKolping.
Top—W.S.C.
3e Klasse C.
Sarto 14
8
5
1
21
ODC 13
8
3
2
19
Baardwijk 13
7
4
2
18
Gilze 14
5
3
6
13
Ons Vios 14
5
2
7
12
Haarsteeg 13
5
2
6
12
Korvel 15
5
1
9
11
Vlijm. Boys 15
4 -
3
8
11
Gudok 12
3
3
6
9
Zaltbommel 13
4
0
9
8
ODCSarto.
GilzeOns Vios.
BaardwijkKorvel.
HaarsteegGudok.
Bleijerheide
14
7
3
4
Eindhoven
12
4
7
1
Noad
11
5
3
3
Helmondia
12
4
5
3
P.S.V.
13
5
2
6
2e Klasse
A.
Top
13
11
1
1
23
Zwaluw
14
7
4
3
18
Desk
13
6
4
3
16
Set
14
4
6
4
14
Conc. S VD
13
4
5
4
13
Kolping
13
6
1
6
13
Wilhelmina
13
4
3
6
11
Schijndel
13
3
4
6
10
RK TVV
14
4
2
8
10
RKC
12
3
3
6
9
WSC
12
3
1
8
7
4e Klas C.
OpijnenOss.
HeusdenRK DVC.
Nooit GedachtDVG.
4e Klasse D.
Voab—RWB.
Uno AnimoNevelo.
RaamsdonkW aspik.
VelocitasVeerse Boys.
Uitslagen van Zondag 2.1,1949.
Res. 3e Klasi
Willem II 4—PSV 4 1—1
Res. 2e Klas C:
Noad 3—WSC 2 2—2
RKC 2—Sarto' 2 0—5
4e Klas Ds
RWBRaamsdonk 2—1
VelocitasRight Oh 32
RKFSV—Waspik 1—0
Veerse B.U. Animo Afg.
Standenlijstjes.
PSV 4 13 8 3 2 19 45-19
Mulo 2 11 6 5 0 17 30-17
Findh. 4 12 7 0 5 14 26-22
ESV 2 12 7 0 5 14 24-25
Willemll 4 13 4 4 5 12 27-26
BW 4 13 4 2 7 10 25-30
RWB 2 13 3 2 8 8 20-44
Spechten 3 13 2 2 9 6 22-36
14 12
13 9
Sarto 2
Longa 3
RKTVV 2 14
Noad 3 13
Willemll 3 12
WSC 2 13
Taxandr. 2 13
RKC 2 14
Desk 2 13
RAC 2 13
RKFSC 15
Waspik 13
Veerse B. 13
RWB 14
Velocitas 13
VOAB 13
U. Animo 11
Raamsd. 15
Right Oh 13
Nevelo 14
1
2
4
2
3
3
3
0
3
2
5
2
4
6
1
3
2
2
4
5
1 25 51-11
9 21-31
9
10
4
4
3
3
5
4
3
7
16-41
17-39
19-33
17-37
Reserve 2e Klas C.
W.S.C. 2Taxandria 2.
RAC 2Desk 2.
Sarto 2Longa 3.
Noad 3—Willem II 3.
JULIANA—KORVEL.
Met de ontmoeting van Zondag
a.s. tegen Korvel besluit de Waal
wijkse ploeg dit seizoen haar
thuiswedstrijden. Al is het dan
wel wat te vroeg, een interessan
ter slot was nauwelijks te denken.
In de korte tijd dat deze Tilbur-
genaren in de derde klasse uitko
men, hebben zij toch reeds een
zekere bekendheid verworven.
Hun behaalde resultaten zijn
weliswaar iets minder dan in de
vorige competitie, feit blijft, dat
ze voor iedereen gevaarlijke, niet
te onderschatten tegenstanders
zijn. Zeker nu de rode lantaarn
nog angstig dicht in hun buurt is.
Het wordt dan ook oppassen voor
de Geel-Zwarten. De uitstekende
positie die de Waalwijkers op de
ranglijst innemen is zelfs nog te
verbeteren. In de strijd om de ere
titel is nog van alles mogelijk.
Zaak is clan echter dat Korvel
niet als spelbreker op mag treden.
Deze wetenschap zal Juliana doen
grijpen naar hun beste kunnen.
Vergissen we ons niet dan zal er
Zondag op het Sportpark te ge
nieten zijn van een hoogstaande
partij voetbal. De laatste gelegen
heid om Baardwijk thuis aan het
werk te zien zal men niet willen
missen.
R. W. B.
Zondag a.s. gaat RWB op be
zoek bij Voab in Goirle. Dit is
voor onze jongens de laatste doch
ook tevens een der zwaarste uit
wedstrijden van deze competitie.
Voab heeft getoond, vooral op
eigen terrein zeer moeilijk te klop
pen te zijn. Ook tijdens de reeds
gespeelde thuiswedstrijd bleek dat
ze niet met zich laten spotten en
zodoende zal elke speler er wel
van doordrongen zijn dat, wil
men succes behalen, er hard, zeer
hard aangepakt behoort te wor
den. Jongens, speel daarom met
meer vuur dan ge de laatste twee
wedstrijden gedaan hebt, probeer
vooral de ballen zuiver en snel te
plaatsen en houdt toch vooral je
vleugelspelers aan 't werk. Deze
worden nog steeds te weinig in 't
spel betrokken en dan alleen zal
de voorhoede in staat zijn goals
te maken. Vergeet ook niet op
tijd te schieten, want ook dit
wordt nog te veel verwaarloost.
RWB 2 gaat bij PSV 4 op be
zoek. Dit zijn de leiders hunner
afdeling, maar als jullie je ook
tot het uiterste geven, is succes
niet uitgesloten.
RWB 4 ontvangt om 12 uur
DESK 7. Ook jullie kunnen de
punten in Besoijen houden.
RWB'ers, veel succes.
Supporters, die de reis naar
Goirle willen meemaken, kunnen
zich t.m. Zaterdag opgeven bij
de bekende adressen.
KAATSHEUVEL
D.E.S.—R.K.C.
Ruim 3000 toeschouwers hebben
kunnen genieten van deze span
nende, harde en vooral van Des
zijde hoogstaande wedstrijd, die
jammer genoeg door een zwakke
scheidsrechterlijke beslissing, in
de 31ste minuut van de tweede
helft zijn einde vond.
D.E.S. wint de toss en speelt
voor de rust met wind voordeel.
R.K.C. wordt direct in de verde
diging gedrongen. De voorhoede
van D.E.S. combineert uitstekend
en schiet re»ds sooedig enkele g»-
vaarlijke „vuurpijlen" af op het
heiligdom van Span, die zijn doel
met talent verdedigt.
R.K.C. komt dan goed weg als
van Gemert een schot van van
Nieuwstadt uit het doel kopt.
De aanvallen van D.E.S. wor
den steeds gevaarlijker, waarbij
de kanthaifs van Es en v. Boxtel
de grote bezielers zijn en met de
links- en rechtsbinnen van D.E.S.
het „magische vierkant" vormen,
op een wijze, waardoor zij het ge
hele middenveld beheersen.
R.K.C. kon hiertegen geen af
doend wapen vinden en heeft de
handen vol om zich de Des-aan
vallers van het lijf te houden. Zij
bepalen zich dan ook meest om
door gevaarlijke uitvallen ver
warring in de Des-verdediging te
stichten. Dit lukt hun echter niet
want de Des-verdedigers stoppen
alles goed af, terwijl als laatste
instantie doelman de Nijs een vei
lige indruk maakt.
De vele Des-aanvallen, waarbij
van uitstekende combinaties te
genieten valt, blijven echter niet
zonder succes. In de 30ste mi
nuut laat de R.K.C.-verdediging
een steek vallen. Uit een hierdoor
ontstane corner wordt Span met
een formidabele kopstoot van de
Des-midvoor J. Balvers geslagen,
1—0.
Weer komen de Dessers terug
en nogmaals is het de gevaarlijke
en bewegelijke J. Balvers, die uit
een aangegeven pass hard in-
knalt, 20.
Dit schijnt de R.K.C.-ers te
veel. Enkele door hen opgezette
felle doorbraken brengen echter
geen succes, temeer daar hun
snelle midvoor Duquesnooy te
veel in zijn spel alleen staat om
dat de binnenspelers te veel te
rugblijven.
De referee blaast dan rusten en
D.E.S. heeft een veilge 20-
voorsprong die zij volkomen ver
dienen door hun technische supe
rioriteit.
Na de thee is R.K.C. agressie
ver. Keper de Nijs moet enkele
malen zijn kunnen tonen, doch 't
gaat hem goed af, geassisteerd
door beide backs en stopper v. d.
Ven. De periode waarin R.K.C,
de achterstand had kunnen ver
kleinen verdwijnt en het is weer
de beurt aan D.E.S., die met ge
raffineerde combinaties de R.K.C.
verdediging uit elkaar speelt. We
noteren een pracht schietkans van
A. v. d. Ven, waarbij de bal hoog
over gaat.
De sportparkbewoners komen
echter herhaaldelijk terug, waarbij
vooral van Nieuwstad keurige
voorzetten geeft, die veel ver
warring stichten bij de R.K.C.
achterhoede.
Bij een van deze situaties krijgt
de Des-midvoor, die deze middag
met „vlijmscherpe wapens' ope
reert, weer zijn kans en nr. 3
ligt in de touwen.
De Des-aanvallen blijven steeds
maar aanrollen en de R.K.C.-ver-
dedigers worden voor moeilijke
problemen gesteld, waarbij vooral
het technisch beheerste spel van
C. Soeterboek te duchten is.
Eenmaal probeert R.K.C. nog
eens een gevaarlijke tegenstoot,
doch het schot van de linksbuiten
gaat juist over.
Des neemt dan het heft weer
in handen en een snelle aanval
volgt. J. Balvers probeert de bal
te bemachtigen, doch wordt op 't
beslissende moment in het be
ruchte gebied tegen de vlakte ge-
werk.
De scheidsrechter wijst naar de
witte stippenalty. J. v.an
Nieuwstadt plaatst zich achter de
bal en met een harde schuiver in
de rechter benedenhoek krijgt
Span geen kans en is het 40
voor D.E.S.
De R.K.C.-ers zijn het met deze
beslissing van scheidsrechter War-
tenberg niet eens en drie van hen
dreigen met het staken van de
wedstrijd.
Toen hierover met de scheids
rechter gediscusseerd werd, ge
beurde er aan de rechterzijde van
het speelveld een incident, uitge
lokt door een schijnbaar over het
„kookpunt" gebrachte R. K. C.-
supporter.
De scheidsrechter staakt hierop
de wedstrijd, 14 minuten voor het
einde.
Na afloop verklaarde de heer
Wartenberg, dat hij van verder
spelen afzag, gezien de uitlatin
gen van de drie R.K.C. spelers en
dat er mogelijk meerdere inciden
ten zouden voorvallen, wat hij
wenste te voorkomen.
We willen hieraan toevoegen
dat o.i. het staken van de strijd
absoluut niet nodig was geweest,
daar de „belhamel" spoedig van
het veld was verwijderd en de
gemoederen onder de spelers van
D.E.S. en R.K.C. na het opont
houd eerder kalm dan opwindend
waren.
Met dit «1 was het jammer dat
deze spannende, harde en enerve
rende wedstrijd, waarbij D.E.S.
zijn kampioensvorm van het vori
ge jaar benaderde, zó moest ein
digen.
Overige uitslagen t
DES 3—Weri Di 2 3—2
DES 4—Weri Di 3 6—2
White Rovs 7D"sk 5 O--'
Vragen en meningen
van onze lezers
DE SCHOORSTEENVEGER.
Ik ben schoorsteenveger van
mijn vak ,dus kom ik op vele
daken. Veeg schoorstenen groot
en klein.
Uit puur nieuwsgierigheid kijk
ik door vele ramen. En wat zie
ik dan daar Oude kleding toch
nog bruikbaar. Kinderkleding,
groot en klein, die soms kaal zijn.
Laat ieder nou in z'n buurt 'ns
kijken, laat ons helpen elkaar.
Vele arbeiders gaan zonder jas
naar de fabriek; gunt hun zo'n
jas, ze zijn er blij mee.
Kleuters verkleumd van kou
lopen langs de straten.
Wanneer U allen even rond
kijkt is er nog wel te helpen.
Ik dank U bij voorbaat.
P.
Met stijgende verbazing las en
herlas ik het korte verslag van de
algemene vergadering van „Vis-
serslust" van 29 December j.l„
in IJw blad van Dinsdag.
Het leek mij een Aprilgrap, die
3 maanden te vroeg gelanceerd
werd. Ik zou n.b. aan de beroeps
visser Kievits wederrechtelijk ver
gunning hebben verleend om met
alle geoorloofde vistuigen op een
gedeelte van „de Oude Maas" te
mogen vissen het had alleen
met aalwant mogen zijn.
Geachte lezers, de quaestie is
zo! Toen in Juli 1936 de pach
ter van het Oude Maasje, annex
Noorder Afwateringskanaal fail
leerde, was L. Kievits uit Hank
reeds beroepsvisser op „de Oude
Maas" enz. Het Oude Maasje
kwam dus vrij. Ik herinner me ue
tijd en zeker ook alle oudere le
den en bestuursleden als de dag
van gisteren. Er werd om de
pacht van „de Oule Maas" als
't ware gevochten en verschillen
de heren hadden er 500.per
jaar voor over, om dat water te
pachten. Ondergetekende was de
gelukkige voor de vereniging
„Visserslust" voor de som van
110.pre jaar. De ontvanger
van Werkendam, de heer de
Nooijer, eiste bij de overschrij
ving van de pacht op de vereni
ging, dat L. Kievits als beroeps
visser (met alle geoorloofde vis
tuigen) zou worden gehandhaafd.
Er was niets tegen. Kievits was
beroepsvisser, had n groot gezin,
was wedumnaar en verdiende op
de Oude Maas gedeeltelijk het
brood voor zich en de zijnen.
Later heeft ondergetekende het
voor de vereniging gedaan weten
te krijgen, dat 't voorste gedeelte
vanaf dijkpaal 54 tot de Brockse
Sluis speciaal eigen terrein voor
de leden van „Visserslust" werd
en Kievits daar niet meer mocht
vissen. Kievits heeft inderdaad
gedurende al die jaren dat onder
getekende secretaris van de ver
eniging was, een vergunning van
mij gekregen voor alle geoorloof
de vistuigen, dus een vergunning,
waarop hij recht had. Zit hier
iets wederrechtelijks in Er zijn
bestuursleden vati „Visserslust"
die dit moeten weten en ook alle
oudere leden, die reeds in 1936
lid waren, zullen zich de strijd
herinneren en mij amende honora
ble moeten geven.
v. MEEUWEN,
Ex-secr. „Visserslust".
CAPELLE.
Duivensport.
De Postduivenvereniging „de
Zaterdagvliegers" hield Nieuw
jaarsdag haar eerste tentoonstel
ling bij E. Cové, Nieuwevaart.
De prijzen werden behaald als
volgt
Oude doffers
le prijs J. A. Zwart, 2e M.
Hommel, 3e A. Dekkers, 4e van
Iersel, 5e A. de Jong, 6e M. van
Loon, 7e J. Rosenbrand, 8e H.
Verduijn, 9e J. Sprangers, 10e R.
Dijkstra, lie M. van Loon.
Jonge doffers:
le prijs J. Sprangers, ereprijs;
2e R. Dijkstra, 3e van Os, 4e W.
Paans, 5e A. Dekkers, 6e W.
Nieuwenhuizen, 7e A. Snijders,
8e Joh. de Jong.
Jonge duivinnen:
le prijs M. Hommel, 2e W.
Nieuwenhuizen, 3e W. van Loon,
4e A. de Jong, 5e Gebr. de Jong,
6e M. Hommel, 7e M. Hommel.
Oude Duivinnen:
le prijs Gebr. de Jong, 2 Piet
Versteeg, 3e Gebr. de Jong, 4e
W. van Loon, 5e J. Rijken, 6e
R. Dijkstra, 7e Gebr. v. Os.
Late jonge duivinnen:
le prijs M. v. Loon, 2e M. v.
Peer, 3e P. Versteeg.
Late jonge doffers:
le M. Hommel, 2e J. A. Zwart,
3e Piet Versteeg.
Naar buitenlandse persbu-
reaux gistermorgen meldden,
is te Batavia officiéél bekend
gemaakt dat Generaal Spoor
aan de troepencommandanten
op Sumatra in een dagorder
het bevel heeft gegeven tot
staken van het vuren.
Op 16 Januari zal de
Aziatische conferentie over
Indonesië beginnen. Zeven
landen hebben reeds toege
zegd te zullen deelnemen.
Een grootscheepse ter
reuractie in Indonesië, zoals
die aanvankelijk op 1 Januari
werd verwacht, ging niet
door. Wel kwamen incidenten
voor, maar deze kwamen niet
uit boven de dagelijkse ge
beurtenissen.
In de week van 19 tot 25
Dec. is het aantal volledig-werk-
lozen in België met 9023 gestegen
tot 192.829.
IJSSPORT.
BROEKMAN WINT 3000 M.
IN GOEDE TIJD.
Zaterdag en Zondag werden bij
Hamar nationale wedstrijden in
het hardrijden gehouden, waaraan
ook een tweetal nummers voor
niet-Noren, die momenteel in Ha-
mar vertoeven, was toegevoegd.
De weersomstandigheden waren
verre van gunstig, het dooide en
de thermometer stond enkele gra
den boven nul.
Op de 3000 meter startte Kees
Broekman. Onbedreigd werd hij
eerste in de, de ongunstige facto
ren in aanmerking genomen, uit
stekende tijd van 5 min. 9.8 sec.
Het is voor de tweede maal dat
Broekman een 3000 meter in het
buitenland heeft gereden. De eer
ste maal geschiedde dat te Stock
holm, tijdens de Europese kam
pioenschappen in 1947, toen hij
5 min. 13.7 sec. liet noteren.
We zitten al weer diep in de
winter, en in de bloemenwinkels
prijken de cyclamen, een echte
winterbloeier, welke zeker de vol
le aandacht verdient.
De cyclamen is een plant, die
we in de meest sombere tijd van
het jaar, wanneer de snijbloemen
schaars en duur zijn, met vreugde
begroeten, daar zij maanden ach
tereen haar kleurige vlinderachti
ge bloemen te voorschijn brengt.
Men ziet deze plant clan ook
huis aan huis, maar niet alle
exemplaren zien er even goed uit,
en er schijnt aan de verzorging
nog al eens wat te ontbreken.
Wanneer men een bloeiende
cyclamen heeft, dan wil men de
ze zo lang mogelijk in dezelfde
staat houden. In de eerste plaats
heeft deze plant licht en lucht no
dig, dus bij voorkeur een plaats
voor het raam, maar niet in de
tocht en ook uit de buurt van de
kachel.
Warm water geven we dage
lijks op een schoteltje, om rotten
van de knol te voorkomen. Wan
neer men evenwel de aarde 1 cm
beneden de potrand weghaalt, zal
de cyclamen ook niet gaan rotten
als men bovenop water geeft en
daarbij krijgt de hele potaarde
beter water dan door 't op 'n scho
tel te gieten, daar het water niet
voldoende optrekt, zodat de bo
venste wortels te droog staan en
de onderste te nat, wat voor een
cyclamen zeer slecht is, dus zo
mogelijk bovenop water gaven.
Wanneer men te weinig water
geeft, dan zullen we spoedig de
bladeren slap over de potrand
zien hangen. We kunnen dit wel
verhelpen door de pot een poos
je in lauw water te zetten tot aan
de potrand.
Geef echter nooit koud water,
doch lauw water.
Als de bloemen uitgebloeid zijn,
nemen we deze met stengel en al
vlak boven de knol weg om uit
putting te voorkomen, door de
steel met een klein rukje los te
trekken.
Om diezelfde reden en om groei
en bloei te bevorderen geven we
eens in de week Pokon-kunstmest,
het zuivere witte poeder, dat zo
snel oplost, totdat de plant totaal
is uitgebloeid.
Wanneer de plant in dit stadi
um is gekomen, breekt de rusttijd
aan, en daar zij dan weinig aan
trekkelijks biedt, wordt ze maar
al te vaak weggegooid, dit is niet
nodig, want met een weinig moei
te kan deze overgehouden worden,
om dan de volgende winter weer
in bloei te worden gebracht.
Wil men dat bereiken, dan
brengen we de uitgebloeide plant
in een koele kamer in het volle
licht, men geve dan weinig wa
ter.