- -
Waalwijkse en Langsiraaise Courant
VERENIGING VOOR HEEMKUNDE
KAATSHEUVEL
Het Hof te Giersbergen
Gemeenteraad RAAMSDONK.
k
De K.J.M.V. vierde feest
W"
Wlf f WffPfff fWv
èMééMMèUV V mm
LANGSTRAAT E.O. WAALWIJK
in.
Een kamp verrijst
XXX
V V
17
DONDERDAG 28 APRIL 1949
Uitgever
Waalwijkse Stoomdrukkerij
ANXOON TIELEN
Hoofdredacteur
JAN TIELEN
Redacteur-Verslaggever
W. v. d. MEE Jr.
DE ECHO HET ZUIDEN
72e JAARGANG No. 35.
Abonnement
15 cent per week
1.95 per kwartaal
2.25 franco p. p.
Advertentie-prijs
9 cent per m.M.
Contract-advertenties
speciaal tarief.
OPGERICHT 1878.
BureauxGROTE STRAAT 205 WAALWIJK TEL. 38.
SCHOOLSTRAAT 11 KAATSHEUVEL TEL. 66.
TEL.-ADRES: „ECHO".
Te Sienna is het „giostra della
Bandiera" nog verbonden aan het
paarden rennen. In Duitsland en
in Frankrijk bracht men het in
verband met de Groet aan de Al
lerhoogste in de grote processies.
Het trommelen in de Gilden is
eveneens traditioneel. Als er nieu
we broeders bijkomen, worden zij
met veel genoegen in het gelid ge
trommeld, maar eveneens1 ging het
met het royeren van gildebroe-
ders. Zij werden dan „uit-" of
„op'getrommeld.
Naast deze eigenschappen in
het volksleven, krijgen wij even
eens de kunst die hieraan ver
bonden is.
In het GildeweZen is de kunst
op hoge trap beoefend, dat blijkt
uit de vele oude vaandels, oude
koningsschilden, zilveren drink
bekers of schalen, de oorkonden
van Stichtingsacten. 1) hoeden en
uniformen. Deze volkskunst illus
treert de mooiste folklore, die men
zich denken kan.
Naast het schuttersgilde heeft
men nog de Gilden der diverse
standen: de Ambachtsgilden. Ook
zij hadden hun eigen Patroon en
schaarden zich eveneens onder het
religieuze vaandel om hun be
langen te behartigen. Er was een
sterke band tussen de leden van
een ambachts- of handelaarsgilde;
hun reglementen waren streng.
Alles werd gedaan om een orde
lijke en gezonde Maatschappij te
krijgen, wat ook in de Gouden
Eeuw is gelukt. Toen, vierden de
ze gilden hoogtij.
Elke streek had z'n eigen am
bacht en z'n eigen gilde, b.v. St.
Crispijn en Crispinianus (schoen
makers en leerlooiers), St. Lucas
(Timmerlui en metselaars, ook
artsen), St. Ambrosius (bijenhan-
del), St. Barbara (Torenbouw),
St. Nicolaas (schippers) St. Eloy
(smeden) enz. Zij zijn evenals de
schutterijen een uiting van de
volksaard die de streek kenmerkt.
De ambachtsgilden of handels
gilden zijn thans verdwenen, doch
de schutterijen en schuttersgilden
zijn nu nog een voorbeeld van so
lidariteit uit vroeger eeuwen. Zij
geven ons het mooiste voorbeeld
van folklore.
1) Papagaaien.
Gebruiken,
Uit vroeger tijden zijn ons thans
nog vele gebruiken overgebleven.
Ook deze zijn weer typerend voor
elke streek in folklorische beteke
nis.
Zo kennen wij nog in Brabant
(Middelbeers) „De Overtrek", d.i.
het overhuizen van iemand door
de buren. De nieuwe buren van
zo'n iemand, komen de verhuizer
halen en brengen alles over, on
der de gebruikelijke volksliederen
die dan gezongen worden. Deze
liederen vertolken de betekenis
van de burènplicht in deze streek.
In Twenthe komt voor: het be
groeten en zegenen van een nieuw
dienstmeisje in een nieuwe be
trekking, of in een woning, door
de buurt.
Elke streek heeft zijn eigen ge
bruiken zowel in goede, als in
kwade zin, want naast het ge
noemde voorbeeld kent men de
volksstraffen. In Den Bosch werd
in de M.E. de z.g. „Huik" ge
bruikt, waarin een overspelige
vrouw op de markt werd gezet,
voor 't „volks"-gerecht. Zij werd
bespot, gegooid met al wat vuil
was, geplaagd e.d. In Den Haag
zag men de z.g. „Drilkooi", met
dezelfde bedoeling.
De volksgebruiken zijn ook
weer een uitvloeisel van hun reli
gieuze oorsprong. De Palmwijding,
de palmprocessie, de Processies
op Sacramentsdag, in de Kruisda
gen door de akkers en velden zijn
van kerkelijke oorsprong. Bij deze
processies toonde het volk weer
z'n kunst door het opstellen van
erepoorten, rustaltaren en bloe-
mentapijten (Asselt). De vanen
bij deze processies ziet men in de
volkskunst als de vaantjes van
bedevaarten, die een driehoekige
vorm hebben van hun oorsprong.
De Gotische stam der Therovin-
giers (376 voerden vanen (vexil-
la) mede, met symbolen versierd.
Constantijn de Gróte heeft eens
een visioen gehad, in welks licht
schijnsel hij een lans zag, waar
aan hij een doek zag, waar op
stond: „In hoe signo vinces" (in
dit teken zult gij overwinnen). De
Driehoekvorm is afkomstig van 't
heidense driehoekige dierenvaSn-
tje. De voormannen hadden deze
nog. Op deze vanen waren dan
de Heilige dieren afgebeeld; het
waren strijdvanen.
De heidense driehoekvanen wer
den door het Rituale Romanum in
processies verboden. In de folk
lore is dus het bedevaartsvaantje
in deze oorspronkelijke vorm ge
bleven.
Andere gebruiken, als de St.
Janstros, St. Jans- of St. Maar
tensvuur, Paasvuur, ziet men in
Brabant en Limburg nog. Het
Joel- of Zonnëwendefeest is van
heidense oorsprong en van onze
Germaanse voorouders. Later ge
kerstend in Kerstmis.
Het halen en planten van de
Meiboom, alsmede het dauw-
trappen zijn eveneens nog zeer in
zwang, respectievelijk in Limburg
en Brabant.
De Mens.
Tot besluit het voornaamste in
de volkskunde, want van hem
komt immers elk gebruik, elke
kunst, elke overlevering. Het is
de mens.
De mens drukt zijn stempel op
't landschap, maar zoals we reeds
in het begin zagen, drukt het
landschap zijn afdruk op de mens,
die er in thuis hoort.
In ons land onderscheidt men
2 grote groepen, n.l. het Noorsé-
en het Alpine-type. De eerste
groep heeft een lange smalle ge-
laatsvorm. Het haar is blond en
weinig of niet gekruld. De ogen
zijn blauw. Het voorhoofd is lang
en iets naar achter lopend. De
tweede heeft een bredere en ron
dere gezichtsvorm. Het haar is
donker en meer gekruld dan de
eerste groep. De ogen zijn don
ker (bruin) en 't voorhoofd is
korter, door de rondere vorm v.
h. hoofd.
Het ernstige uiterlijk van een
mens kan aanleiding zijn om het
harde werken van een persoon
vast te stellen. Men noemt dit een
„gedrukt" uiterlijk. De tegenstel
ling „open", minder gedrukt, is
de typering van een blij uiterlijk.
Deze beide gevallen kan men in
de volksaard van onze streken
aantreffen, waarop men voor
volkskundige studie kan bouwen.
De Nationale Cultuur.
De streekcultuur verhoudt zich
niet tot de nationale cultuur. De
ene volksgroep heeft een grotere
invloed dan de andere in ons land,
hetgeen niet het gehele karakter
weergeeft. Dit is daaraan niet te
beoordelen, daarom moet men de
streken onderling zien, niet als
provincies, doch als streken of
bevolkingscentra. Men neemt dus
de gehele bevolkingsgroep
Friezen, Brabanders, Sallanders,
Zeeuwen, enz. Over het gehele
land en daarbuiten is het gehele
volksleven onderhevig aan wis
selwerkingen van zeden en ge
woonten, door verhuizing, indus
trialisatie .toerisme, in de goede
zin, maar ook door oorlog e.d. in
de slechte zin van deze beteke
nis. De nationale cultuur is toon
aangevend voor het culturele le
ven van Nederland.
Besluit.
Elke Heem kan zijn eigen cul
tuur vaststellen door een verzame
ling van gewoonten en gebruiken,
dialect, klederdracht, industrie,
bodemopbrengst e.d. aan te leg
gen, om hierdoor alle gewenste
.inlichtingen te verschaffen voor
het Rijksmuseum voor .Volkskun
de te Arnhem.
Gemeente koopt enkele stukken grond.
De raad besloot 'n nieuwe muziekkiosk
te bouwen.
De gemeenteraad van Raams-
donk kwam Zaterdagavond te 8
uur in openbare vergadering bij
een. Van de heer v. Strien was
bericht van verhindering ingeko
men.
De notulen van de vergadering
van 31 Jan. werden onder goed
keuring getekend.
Er was een request ingekomen
namens een 25-tal ondertekenaars
inzake het dempen van het ha
ventje op het Sandoel; een verslag
van de commissie tot wering van
schoolverzuim; een goedkeuring
raadsbesluit lening bij de Bank
van Nederl. gemeenten; raadsbe
sluit overname grond van Mej.
Kieboom uit de Kerkstraat; dank
betuigingen van Kath. Gezins
zorg en Kon. Harmonie De Een
dracht voor verleende subsidies.
Een schrijven van de inspec
teur van volkshuisvesting.
De bijzondere lagere scholen
kregen een voorschot over '49 op
de exploitatie vergoeding als be
doeld in de lager onderwijswet
1920.
Van de Ned. Herv. Bijzondere
scholen voor lager en uitgebreid
lager onderwijs te Raamsdónks-
veer was een verzoek ingekomen
om een voorschot op de uitgaven
voor het vakonderwijs in nuttige
handwerken.
Het betreft hier slechts 1 per
soon. De raad keurde z.h.st. 660
per jaar goed.
De nota van aanmerkingen op
de gemeente-begroting dienst 1949
met ontwerp-antwoord kwam vlot
onder de hamer door.
Vervolgd werd met een voor
stel met ontwerp besluit, strek
kende tot extra aflossing van een
gedeelte van de geldlening aan
gegaan met de Rijkspostspaar
bank per 2 3/9 groot 125.000,
hierbij inbegrepen een bedrag van'
24500 voor electrisch net. Het
restant per 1 Jan. bedroeg
18500. De raad had geen be
zwaar om dit restant extra af te
lossen per 1 Juli..
Punt 6 was ook weer een extra
aflossing van een gedeelte van de
geldlening aangegaan met het
Burg. Armbestuur. Van de
144732.— wordt 24.000.—
afgelost.
Het voorstel met ontwerp-be-
sluit tot onderhandse verpachting
van enige percelen weiland te
Raamsdonkdorp aan J. L. Ver-
schure, zijnde 65 a 68 c are, dat
gekocht werd van de geëmigre-
rende landbouwer, van Dongen
werd door de raad voorlopig voor
een jaar goedgekeurd.
De gemeente wil een 4-tal wo
ningen kopen van de erven Schul-
ler in verband met het uitbrei
dingsplan in de Irenestraat. De
huuropbrengst van deze wonin
gen bedraagt 359 per jaar.
Voor 4750 keurde de raad 't
besluit goed.
Aan de Wed. A. H. de Bont
te Waspik werd 25 in minde
ring gebracht op de pacht voor
de Kerkdijk.
In verband met de uitvoering
van het uitbreidingsplan van de
gemeente zal men overgaan tot
aankoop van een 2-tal percelen
grond van A. P. Dank, groot
zijnde 34.7 are en 1.29 are voor
85 cent per c. are.
Ten behoeve van de bouw van
een nieuwe R.K. Ulo school voor
jongens en van 5 duplex wonin
gen langs de ontworpen verbin
dingsweg KoningstraatWilhel-
minalaan, wil de gemeente grond
aankopen van de erven Sagt e.a.
De aankoop van deze gronden is
zeer noodzakelijk. De grond van
de erven Sagt is groot 56 are
80 c. are. Van Mevr. Simonis-v.
Laarhoven 1 are 20 c. are en van
de Eerw Zusters 45 are 5 c. are.
Met de erven Sagt is reeds ac-
coord bereikt, ook het prijsbureau
keurde 1 per c. a. goed. De
prijs van 4.50 per c. a. met
mevrouw Simonis-v. Laarhoven,
daarover is nog geen accoord.
De heer v. Woerden drong er
op aan om bij de duplexwonin-
gen de gronden niet te diep te
nemen.
De voorzitter deelde mede dat
de diepte is 30 a 35 m„ dan blijft
er circa 20 m over voor grond.
De heer Verschuren was even
eens een groot voorstander van
veel grond. De heer Zijlmans
sloot zich hierbij aan, doch meer
dan 20 m. achtte hij niet' gewenst.
De raad keurde deze grond
aankopen z.h.st. goed.
V oorstel met ontwerp-besluit
tot het verlenen van een crediet
voor de aanleg van een nieuwe
verbindingsweg tussen de Ko
ningstraat en Wilhelminalaan. De
totale onkosten belopen 28621.50,
voor straataanleg 25771 en voor
grond 2850.50.
Z.h.st. goedgekeurd.
De raad stemde toe tot het
verlenen van een crediet van
10.150 voor de vernieuwing
van het laatste gedeelte van de
Nieuweweg te Raamsdonk.
Dhr, Lankhuizen merkte op
dat men beter de sloot kon dem
pen en een betonnen omheining
er neer kon zetten. De sloot deed
als zodanig nu ook geen dienst.
De voorzitter beloofde dat de
zaak zal worden onderzocht.
Van het Waterschap De Be
neden Donge was een verzoek
ingekomen tot verlening van een
bijdrage in de kosten van de af
damming van het Zuidergat en
het haventje naar Sandoel. Als
bijdrage was geraamd 750.
Zoals wij in het begin van dit
vecslag mededeelden, was er een
request ingekomen van een 25-tal
belanghebbenden, die tegen de af
damming ten zeerste waren ge
kant, daar zij nu hun ligplaats
kwijt raakten.
De heer Zijlmans was bereid
het een en ander toe te lichten.
Deze mensen werken de hele
week in de Biesbosch en zij willen
natuurlijk zo dicht mogelijk bij
huis meren, het betreft hier me
rendeels roeiboten en enkele klei
ne aakjes. Er is overigens weinig
aanlegplaats in onze omgeving.
De voorzitter meende dat er
misschien iets gemaakt kon wor
den aan de ingang van de haven
dat ook goed geschikt is voor
kleine jachten e.d.
De heer v. Woerden drong er
op aan dat de voorzitter een on
derhoud zal toestaan aan enkele
belanghebbende ondertekenaars
van voornoemd request, om te
bemiddelen. Overigens gaat het
geheel buiten de gemeente om,
want het plan gaat uit van het
waterschap.
De gemeente heeft grote be
hoefte aan een muziekkiosk. Bij
verjaardagen van leden van het
Kon. Huis, feesten e.d., moeten de
Harmonie en Zangvereniging zich
behelpen met lege biervaten met
enkele planken, wat ook grote
kosten met zich mede brengt.
Een plan voor de bouw is ge
reed, waarbij een tekening ge
toond werd.
De leden van de Kon. Harmo
nie de Eendracht zijn bereid de
kiosk zelf in hun vrije tijd te
bouwen. Voor hulp van specia
listen komt er 800 bij. De kos
ten worden nu geraamd op,
8500.—. 1
Onze gemeente had voorheen
drie windmolens; twee gingen ver
loren. De molen van A. Rom-
bouts is thans nog de enige; deze
wil men per se behouden.
De raad stemde hier ten volle
mee in en stond een crediet toe
van 25% der totale restauratie
kosten, welke 3355 belopen;
Voorstel met ontwerp-besluit
tot terugbetaling van van het
vergunningsrecht aan W. G. de
Rijer over 1948/49 leverde geen
bezwaren op.
Ook het ontwerp-besluit tot
wijziging van de begroting over
de dienstjaren 1948/'49 werd z.h.
st. aanvaard.
Van de rondvraag werd ge
bruik gemaakt door de heer Ro
denburg. Het verheugde hem dat
de raad had toegestemd wat be^
treft de muziek-kiosk, doch wilde
ook graag zien dat het zwembad
'n voldongen feit werd. De volks
gezondheid is er ten zeerste mee
gebaat.
De voorzitter beloofde nog
maals zijn best te zullen doen in
deze urgente kwestie.
Ook wat betreft het overgaan
van 't G.E.B. naar de P.N.É.M.
wilde de heer Rodenburg particu
lier inschakelen bij het leveren
van aparaten e.d.
De voorzitter zeide een onder
houd te hebben gehad met enkele
ingenieurs die beloofden zoveel
mogelijk ter wille te zijn. De paak
heeft de volledige aandacht.
Bijzondere vragen werden in dit
laatste punt van de agenda niet
meer behandeld en burgemeester
Prinssen sloot de vergadering.
Een vorige keer konden we
onze lezers iets verklappen
over de vaeantie-plannen van
de Kath. Arbeiders Jeugdbe
weging. En nu hebben wij
enige interessante bijzonder
heden.
Allereerst het kamp.
Als gij, lezer, Oirschot kent"
dap weet gij dat in de onmid
dellijke omgeving veel schoons
te genieten yalt.
Daar vindt men het prach
tige terrein van „De Witte
Bergen", met hei, bos, ven,
vlak en geaccidenteerd ter
rein. Het is een kostelijk goed
midden tussen lieflijke Bra
bantse dorpen en bekende,
séhone landgoederen. Een
kampplaats bij uitnemend
heid. Wie zich gedrongen voelt
om alle contact met de luid
ruchtige wereld af te breken,
vindt hier de gelegenheid.
Maar zij die niet zo radicaal
zijn in dit opzicht, kunnen ge
makkelijk Eindhoven, Boxtel,
Tilburg, Den Bosch en vele
dorpen bereiken, om te genie
ten van wat deze plaatsen
bieden.
Oirschot en omgeving bezit
historie en men vindt er vele
herinneringen aan, maar ook
rijkdom van natuur en koste
lijke volksgebruiken.
Het is welhaast niet moge
lijk Jn een kort bestek al de
voordelen van Oirschot als
vacantie-centrum op te som
men.
In ieder geval is dit alleen
al een waarborg voor een on
vergetelijke vacantie.
Maar daar komt iets bij en
dat mogen wij niet verzwij
gen. De kampstaf is er één
van het hoogste gehalte. Toon
Michels is er de aanvoerder
van. En voor de leden van de
Kajottersbeweging zegt dit
genoeg. Maar wie niet mocht
weten wie dit is, diene het
volgende:
Toon Michels is de sinds
kort benoemde leider van de
Dienst Vrije Tijdsbesteding
van de K.A.J. in het Bisdom
Den Bosch. Van huis uit door
gewinterd jeugdleider, met rij
ke ervaring op het gebied van
kampleven.
Wat hij voorstaat en altijd
verzorgt is „stijl" bij alles wat
hij leidt. En hij is niet alleen,
zijn assistenten zijn zo geko
zen dat elk onderdeel van 't
program deskundig zal wor
den geleid.
Het devies van deze staf is
„dienen". In deze zin, dat de
leiding niet opgedrongen zal
worden, maar wel vriendelijk
aangeboden.
Wel zal een behaalde geest
moeten heersen en T. Michels
met zijn mannen zullen alles
moeten doen om die geest te
bereiken. En hier valt onder
de discipline, maar dan één
van een prettig soort. Voorts
zal de hand dienen te worden
gehouden aan eisen betreffen
de hygiëne, welgevoeglijkheid
etc.
Heel veel werk is er nog te
verzetten om deze vacantie
voor te bereiden.
Maar het zal in orde komen
en straks zullen honderden
jonge arbeiders genieten van
vrijheid en blijheid in frisse
geest.
Ieder bewoner van de gemeente
Drunen weet, dat voor enige eeu
wen geleden in zijn woonplaats
een klooster gestaan heeft van de
Cisterciënsers, n.l. Mariëndonk te
Elshout. Het actieve gemeentebe
stuur heeft dan ook zeer terecht
gemeend bij het veranderen van
de straten aldaar de Mariëndonk-
straat als naam te geven. Minder
of beter gezegd wel in het geheel
niet weten ze, dat ook het ge
hucht Giersbergen zulk efen ne
derzetting heeft gehad. Deze was
niet zo groot en daarom ook uit
den aard van de zaak heeft het
niet zulk een vermaard verleden.
Was Mariëndonk een klooster
(priory)Giersbergen daarente
gen was maar een uithof.
Alvorens dan met de geschie
denis verder te gaan, lijkt het mij
wel zeer nuttig even stil te staan
bij de benaming uithof. Zovele
mensen hebben hiervan wel eens
iets gehoord, maar het juiste er
niet van kunnen vatten. Luistert!
In de Middeleeuwen kregen de
diverse kloosters afzonderlijk èn
van de stichter van 't klooster èn
van diverse weldoeners uitge
strekte landerijen. In deze tijd
lijkt nu eenmaal zo iets wel on
gehoord, maar we moeten niet
vergeten, we spreken hier nog
van een tijd van vóór de middel
eeuwen van 1200. In dien tijd dusr
kreeg ieder i klooster landerijen
ten geschenke. Zulk een schen
king geschiedde niet altijd in die
vorm, dat deze landerijen in de
onmiddellijke nabijheid van het
klooster lagen. Verre vandaar. Er
waren landheren met een on
noemlijk groot grondgebied, die
hiervan schenkingen deden, die
honderden kilometers verwijderd
lagen van he t klooster, dat ze
ontving. In den beginne namen de
Cisterciënsers zulke geschenken
niet aan, vanwege de verre af
stand. Dit duurde echter
niet lang, want ze zagen spoedig
de grote schadepost hiervan in en
wisten ook hierin weldra een op
lossing te vinden. Zodra weder
om een behoorlijke schenking van
grondgebied werd gegeven, bouw
de men op dit gebied een klein
kloostertje, bestaande uit enige
woonvertrekken,! als eetzaal,
slaapzaal en leeszaal. Daarbij een
klein kapelletje. Dit was het ver
blijf van de zusters. Een afzon
derlijk gebouwtje werd ingericht
voor de bijbehorende lekebroe-
ders, waar ook een aan vastge-
bouw patorie behoorde. Vervol
gens kreeg men dan de verschil
lende gebouwen betreffende de
boerderij. Ziedaar dus een kloos
tertje in miniatuur vorm. Nu zult
U zich mogelijk afvragen uit- hoe
veel personen hu zulk een com
muniteit bestond. Dit was natuur
lijk zeer verschillend, gezien de
uitgebreidheid van zulk een ne
derzetting. Men had grote en
kleine uithoven. Giersbergen had
dus een uithof.
We vinden hiervan verschei
dene oude acten, waarin het Hof
van Giersbergen werd genoemd.
Als eerste vinden we vermeld in
een leenbrief van 1387 van Jo
hanna, hertogin van Brabant. Het
Hof van Giersbergen behoorde
toe aan de abdis van Terkame-
ren in België. Wanneer dit aan
deze abdij is gekomen ligt totaal
in het duister. Hierna vinden we
nog herhaalde malen Giersber
gen genoemd met het Hof erbij
in verschillende oude stukken.
Maar zoals het gekomen is, zo is
het ook teniet gegaan. Alle na
sporingen leidden tot heden toe
tot niets.
l
Vreemd is echter, dat we en
kel uit oude charters iets van de
ze uithof weten. In later uitgege
ven literatuur hoort men niets er
over. Monasticon Batavum, dat
een zeer grote opsomming geeft
van kloosters, refugiehuizen en
uithoven der Cisterciënsers in
deel III, zwijgt over het Hof van
Giersbergen. Ook afzonderlijke
geschiedenisboeken over de abdij
Terkameren zelf, zwijgen over het
Hof van Giersbergen.
Resten van grachten en wallen
geven toch nog enige sporen van
deze stichting, terwijl de heerlij
ke rechten die ze bevat, onafhan
kelijk van de heerlijkheid Drunen,
tegelijk met de opheffing van dit
Hof verloren zijn geraakt.
Giersbergen had geen communi
catie met Mariëndonk te Heus-
den. Het was bij de Cisterciën
sers eenmaal zo, dat alleen een
dochterklooster of een nederzet
ting als uithof communicatie hield
met haar moederklooster, dat haar
gesticht had. Hieruit is dus ge
makkelijk te verklaren, dat al we
ten we meer van Mariëndonk, we
daardoor nog niet veel verder
zijn met de opsporing van de ge
schiedenis van het Hof van
Giersbergen.
i-\
'Burgemeester Mr. v. d. Heijden
had mogelijk g.elijk Donderdag
avond, op de feestavond van de
K.J.M.V., dat hij voor een ver
eniging een 12/gjarige herden
king geen feit van betekenis
noemde, of deze viering moet de
bedoeling inhouden een stimulans
te zijn om met de activiteit, die
momenteel de K. J. M. V. bezielt
op de goede weg voort te gaan.
Ja, er z;t momenteel sprankelend
leven in deze jeugd-standsorga-
nisatie, goed geleid door een ener
gieke voorzitter, bijgestaan door
een ijverige secretaris en in de
goede banen gestuurd door een
kundige moderator, om van de
goede capaciteiten van de overi
ge bestuurs- en andere leden niet
te spreken. Dat de R.K.M.V. weer
goed functionneert kwam door 't
initiatief der jongeren; bij de plan
nen voor onze komende tentoon
stelling gaf ook de K.J.M.V. een
succesvolle stoot in de goede
richting.
En waar successen geboekt
worden is reden tot feesten en...
de K.J.M.V.'ers hebben waardig
en prettig gefeest in de stamp
volle Apollo-zaal. Stampvpl, want
daar waren behalve alle leden
met hunne meisjes, de heren
geestelijken van de pastorie St.
Jan, met Deken v. d. Brekel aan
het hoofd, met nog verschillende
Kapelaans uit de omgeving; daar
was Burgemeester Mr. v. d. Heij
den; het bestuur van de R.K.M.V.,
van de Handelsavondschool, van
de K.A.J., van de R.K.J.B., van
„Wij jongeren", van verschillen
de zusterverenigingen uit de om
geving; verder de ouders der le
den en meerdere genodigden en
vele oud-K.J.M.V.-ers.
Het keurig verzorgde program
ma bood stof voor ernst en luim.
Met de jeugdwet en het K. J. M.
V.-gebed werd geopend.
Dan sprak de voorzitter, de
heer R. Heijs, een keurig wel
komstwoord, waarin hij benadruk
te de samenwerking die nodig is
om tot succes te komen, de vor
ming van de eigen leden tot man
nen van karakter, en katholieken
van de daad, daarnaast tot dege
lijke, goed onderlegde midden
standers. Hij zegt de steun van
de K.J.M.V. toe in alles wat de
plaats kan belangen. Hij brengt
dank aan de oud-K.J.M.V.-ers
voor wat zij deden voor de ver
eniging. Hij dankt het Diocesaan
bestuur voor de steeds genoten
medewerking en waardering. Hij
waardeert de tegenwoordigheid
van de besturen der zustervereni
gingen uit de omgeving, die een
belofte inhoudt in onderlinge sa
menwerking nog veel tot stand
te brengen. Hij richt zich tot de
besturen der andere jeugdstands-
organisaties, met wiens voortdu
rende medewerking reeds zoveel
tot stand kwam.
Hij roept de medewerking in
van de verloofden der jongens en
de ouders der leden, die zoveel
kunnen bijdragen tot het slagen
van de acties der vereniging. Hij
eindigt met een warm woord van
dank aan de ijverige Moderator,
de ziel van 't K.J.M.V.-leven.
Even een mooi intermezzo van
de heer A. Ververs met een goed
aangevoelde declamatie en de se
cretaris, de heer H. v. Dun, gaf
zijn uitvoerig verslag over de ge
passeerde 12J-2 jaar- Hij resumeer
de de oprichting op 20 October
1936, de groei der vereniging, de
.aTlUBl—i^. l-u l-l -i -
.i, 4i iJ i, i 'I la in i
besturen die de leiding gaven, de
grote sprekers als Henri de Gree-
ve, Borromeus de Greeve, Pater
Peters, Pater Adam, Drs. van
Miert en anderen, die voor de
jongeren optraden ,en verder al
les wat de K.J.M.V. in die 12jg
jaar beleefde, organiseerde en tot
stand bracht.
Een verdiend applaus bracht de
secretaris dank voor zijn over
zichtelijk werk.
De heren Frederiks: en Roelofs
brachten even afwisseling met
goed verzorgde muziek voor pia
no en viool.
Als dan de voorzitter gelegen
heid bood voor een felicitatie
woord, meldden zich een tiental
sprekers aan. De Hoogeerw. heer
Deken, kreeg als oudste en pries
ter de eerste beurt, wat hij appre
cieerde, omdat hij daarin de
ouderdom en het priesterschap zag
gewaardeerd. Hij nam als inlei
ding de tekst van het 3e couplet
van het K.J.M.V.-feestlied, door
de heer Heijs gedicht:
Als mannen van karakter,
Katholieken van de daad,
Strijden wij voor idealen
En blijven steeds paraat.
Burgemeester Mr. v. d. Heijden
feliciteerde namens de gemeente
(zie aanvang van dit verslag).
De heer J. Frederiks, voorzitter
R.K.M.V., mocht, als hij de balans
van de K.J.M.V. opmaakte, een
mooie netto-winst constateren; hij
hoopt bij het 25-jarig bestaan een
doorslaande balans te mogen ont
vangen.
KapelaanStrijbosch sprak na
mens „Wij Jongeren", waarna
nog 't woord gevoerd werd door
de K.A.J.-voorzitter, de voorzitter
van de R.K.J.B., de afdelingen
Waalwijk en Dongen enz.
Na deze rij van sprekers volg
de een geestig spel van Thomas-
vaer en Pieternel, ontworpen door
voorzitter Heijs en door verschil
lende K.J.M.V.-leden met hun
meisjes vlot gespeeld en geregi-
seerd door de Moderator. In het
K.J.M.V.-Feestlied zongen alle
aanwezigen hun enthóusiasme met
volle longen uit.
Dan kreeg de Weleerw. Pater
Martiales O.F.M. cap. het woord,
't Was ademloos stil in de zaal,
vol met opgeruimde, blije mensen,
want Pater MartialiS wist direct
de toon te treffen die hier klonk
als aangename muziek. Hij sprak
over: hoe moeten wij onze mo
derne tijd aankijken. Hij was het
volkomen eens met de grote kar
dinaal-Aartsbisschop van Parijs,
waar deze in zijn Vastenbrief hen
prijst die met moed de tijd dur
ven aanvaarden. Wij moeten de
moeilijkheden willen begrijpen,
die de tijd biedt, doch deze niet
schuwen of er voor terugdeinzen.
Onze tijd scheelt enorm met 30
of 40 jaren geleden. Wij leven
haast te vlug om ons zelf bij te
houden. Wij moeten onze jongens
helpen de tijd te beleven en hun
stuwend optimisme niet remmen.
Wij moeten niet spreken van een
tijd van verval en destructie, 't Is
geen tijd van verval, aldus de
Kardinaal, doch een tijd die met
een reuzenvaart naar een nieuwe
wereld voert. Er mogen dan vele
dingen zijn die ons ontstellen,
doch wij moeten ze beschouwen
als de barensweeën die de nieu
we tijd doen geboren worden.
Dit is het optimisme, wat de
jongeren nodig hebben. Met pes
simisme kunnen we niets berei
ken.'Met de laatste oorlog is de
oude tijd gestorven. Er wordt al
zijdig gestreefd naar eenheid. Het
nationaal-socialisme was daartoe
een 'poging, zij het dan van ver
keerd beginsel. Het communisme
beoogt niets anders. Doch ook wij
moeten de richting van eenheid
uit. 't Is een pogen van- alle lan
den en alle regeringen. De mo
derne techniek brengt de wereld
bijeen. Radio, vliegwezen, pers.
Wij beleven alles in zeer korte
tijd. Doch wij als kotholieken
moeten ook onze tijd durven be
leven. Wij moeten ons deze gro
te tijd waardig maken. Wij moe
ten het klein egoisme uitbannen en
ons zelf verbeteren. Elke verbe
tering moet innerlijk zijn oor
sprong hebben. Als we streven
naar innerlijkheid, kunnen we
mensen van actie worden. We
kunnen echter niet geven wat we
zelf niet bezitten, daarom moet
ons inwendig leven gezond en
sprankelend zijn. We moeten het
leven door met een blije kijk op
de toekomst en met een zonnig
optimisme, doch we kunnen dat
als jongens van de daad alleen
als we katholiek van de daad
zijn. Laat de grote K. in uw ver-
enigingsnaam zijn betekenis in
waarde hebben, dan zal daaruit
vanzelf de actie voortspruiten, die
uwe bloeiende vereniging nog tot
vele grote daden zal leiden en
doen bloeien.
Aanpassend aan dit mooie be
toog van de bezielende spreker,
waarvoor de voorzitter hartelijk
dank bracht, speelde een char
mant kwartet daarna het rake
toneeltje van Godfr. Bomans:
Moderne tijdmoderne men
sen.
