wie mm mm,.
ifi'
11 |L
Wijde Wereld I
Waalwijkse en Langstraatse Courant
„St. Ambrosius
£e»i fyo.&d 7-
Loon op Zand
UIT DE -\
v.j
Behangselpapier
1784 194 9
De Brabantse
„Biesbosch"
De Burcht van Heusden.
W. van der Heijden Zonen
Waalwijk. Tel. 443
DE ECHO VM HET ZUIDEN
Bureaux GROTESTRAAT 205 WAALWIJK TEL. 38. SCHOOLSTRAAT 11 KAATSHEUVEL TEL. 66.
MAANDAG 15 AUG. 1949.
Uitgever
Waalwijkse Stoomdrukkerij
ANTOON TIELEN
Hoofdredacteur
JAN TIELEN
Redacteur-Verslaggever
W. v. d. MEE Jr.
OPGERICHT 1878.
72e JAARGANG No. 66
Abonnement
15 cent per week
1.95 per kwartaal
2.25 franco p.p.
Advertentie-prijs
9 cent per m.M.
Contract-advertenties
speciaal tarief.
TEL.-ADRES „ECHO".
ff
„lijk, zullen vaststellen en
„gebieden, terstond zullen
„naarkomen
Art. 7.
„In het Gilde zal niets mo-
„gen worden ondernoomen,
„dat strekken zoude tot na-
„deel van de Hooge Overheid,
„van den Heer deeser Heer
lijkheid, ofte van de gemeen
de, nog eenig verschil over
„den godsdienst gemaakte,
„zullen de Hoofdman en Dee-
„kenen gehouden zijn, zoda
nige overtreedingen bekent
„te maken, op verbeurte van
„6 stuijvers ten behoeve van
„dit Gilde".
Art. 11.
„Indien een gildebroeder
„mogt geconvinceerd worden
„van Dieverije of eenig ander
„schelmstuk, zal de regeeren-
„de Overdeeken den Naam
„van denzelve uitschrappen
„en derzelve zal buiten het
„gilde gehouden worden".
Over het toetreden van
nieuwe gildebroeders werd
gestemd door middel van wit
te en bruine bonen het z.g.
„balloteren". Een nieuw lid
moest de som van „ses gul
dens betalen". Eveneens werd
betaald als een gildebroeder
in het huwelijk trad en als hij
als lid bedankte. Bij overlij
den van een lid of diens echt
genote werd hij of zij door de
gildebroeders ten grave ge
dragen.
De teerdag van 't gilde werd
gehouden op St. Ambrosius-
dag, 7 December, waarbij het
'verslag van het afgelopen jaar
werd bekend gemaakt en de
nodige besprekingen gevoerd.
Als de kas het toeliet werd 3
of 2 dagen geteerd. Op de
teerdag brachten de gilde
broeders hun vrouwen of ver
loofden mee.
Zo zegt:
Art. 18:
„Getrouwde gildebroeders
„met derzelve vrouwen mo-
„gen komen en het zal den
„ongehuwden geoorloft zijn,
„iemand van hun geslacht oft
„kennissen meede te brengen;
„En in geval een ongehuwde
„alleen en zonder iemand
„meede te brengen verschijnd,
„zal hij ieder dag een stoop
„bier minder betalen als de
„getrouwde gildebroeders".
Enige huishoudelijke artike
len zijn nog: art. 23, dat zegt,
dat in de gildekamer geen ta
bak mag worden gerookt, noch
met de kaarten zal worden
gespeeld, op verbeurte van 6
stuijvers. Art. 24 handelt over
het breken van glazen of kan
nen van de waard. Ieder die
iets breekt moet dit uit zijn
eigen zak betalen;
Art. 25 is merkwaardig en
zegt: „Al wie twist maakt, of
„een ander hiet liegen, zal
„verbeuren 10 stuijvers, en
„die iemand slaat, drie gul-
„dens en ins gelijks die we-
„derom slaat; die met eenige
„Instrumenten kwetst, ses
„guldens alles ten voordeelen
„van het gilde".
Als de Hoofdman en De
kens het goed vinden, wordt
Bij Haar bezoek aan de pro
vincie Noord-Brabant op 8 en
9 September a.s., zal H. M.
Koningin Juliana met Prins
Bernhard o.m. een bezoek
brengen aan de Biesbosch,
waarbij vermoedelijk de af
sluiting voor stormvloedstan
den, waardoor van een groot
deel van de Brabantse Bies
bosch een polderlandschap zal
worden gemaakt, zal worden
besproken.
Zuid-Holland heeft deze af
sluiting reeds bewerkstelligd
in 1926 voor het deel dat tot
die provincie behoort. In ver
band hiermee kunnen wy
mededelen, dat op uitnodiging
der Kamer van Koophandel
en Fabrieken voor de Lang
straat, de heer Drs. G. J. de
Vries, directeur der R.K.
H.B.S. en M.M.S. te Waalwijk,
bezig is aan een verhandeling
over de waterstaatkundige
(wan)toestanden van 't Nrd.-
Westen onzer provincie. Deze
publicatie kan min of meer
gelden als een vervolg op het
„Rapport betreffende de ver
betering van de waterstaat
kundige toestand van de
stroomgebieden van Beneden-
Donge en Oude Maasje, van
het Poldergebied Ten Zuiden
van de Amer en van de Nrd.-
Brabantse Biesbosch", ver
schenen in 1934.
Het is te hopen dat de her
nieuwde belangstelling voor
de waterstaatkundige toestan
den in het district onzer Ka
mer eindelijk eens tot het ge
wenste resultaat kan worden
gebracht.
Te zijner tijd hopen wij
hierop nader terug te komen.
in de maand September naar
de vogel geschoten of wordt
in het schieten geoefend. „De
„3 eerste schoten zullen ge
schieden door den Officier
„off door een der Scheepenen
„van Venloon, met declaratie
„na den derden scheut, dat hij
„in den naam van de Hoog
„Mogende Heeren Staaten der
„Ver. Nederlanden, als Her-
„tog van Brabant den schuts-
„boom vrijdt". (Bij resolutie
24 Jan. 1787 door den Hoofd
man, WelEd. geb. Heer Jhr.
J. B. Verheijen).
Loon op Zand, 14 Juli '49.
J. Toorians.
(Wordt vervolgd).
Er is veel veranderd sinds
de laatste oorlog, op alle mo
gelijke gebied. Verschillende
toestanden en gewoonten die
we voor de oorlog kenden,
kennen we thans niet meer.
Er zijn verbeteringen inge
treden, maar ook wantoestan
den ontstaan; er zijn ver
schuivingen te constateren op
sociaal gebied vooral, maar
niet minder op finaneieel-
economisch terrein.
Wij zijn arm geworden. Ne
derland is niet langer meer 't
welvarende land van voor de
oorlog, met zijn gunstige le
vensstandaard, met zijn ge
goede burgers en rijke koop
lui, met zijn bloeiende handel
en industrie en zijn klein aan
tal paupers.
En niet alleen het land als
zodanig is angstwekkend arm
geworden, ook het gemiddeld
persoonlijke bezit van zijn in
woners is aanzienlijk geslon
ken, omdat het zich opge
hoopt heeft in de handen van
hen die van de oorlog profi
teerden, om zich zelf mon
strueus te verrijken, in de
handen van de zwarthandela
ren, die zich ten koste van
hun medemensen te goed
hebben gedaan. Minister Lief-
tinck wist ze inderdaad na de
oorlog wel te wonen, maar
vast staat dat de meesten van
dezen er, vergeleken met vóór
de oorlog, in geen geval
slechter op geworden zijn.
Daartegenover staat 't grote
aantal van gewone burger
mensen, die aanmerkelijke be
dragen hebben uit moeten
geven om te eten en zich te
kleden, de mensen die niet
konden ruilen en niet in staat
waren een zwart product op
de even zwarte markt te bren
gen. Zij zijn arm geworden en
op de vloeren van hun kamers
liggen kleden, waarvan de ga
ten zorgvuldig verborgen wor
den gehouden'onder kale mat
jes, en de gordijnen voor hun
ramen worden zo geplooid,
dat de gaten niet zo opvallen;
de goede boter die zij vóór
de oorlog altijd aten, wordt
steeds meer vermengd met
margarine en op de boter
hammen waar vroeger ham
oplag, ligt nu spek.
Maar steeds tracht men nog
deze armoe te verbergen; men
Een officieel gebed zou na
tuurlijk niet doenlijk zijn bij
de uiteenlopende godsdiensti
ge richtingen van de diverse
leden, maar door iedereen de
gelegenheid te geven voor
zich zelf Gods zegen over een
zo belangrijk werk af te sme
ken, zou men ieders godsdien
stige overtuiging respecteren
en zou men ook aan God de
plaats toekennen die hem
minstens toekomt.
Maar nu heeft men zonder
over het Nederlandse verzoek
te reppen God als het ware
a priori uitgeschakeld, men
heeft te kennen gegeven dat
men Zijn steun en Zijn zegen
niet van node heeft, dat men
het ook zonder Hem wel zal
klaren.
Dit zou men allerminst ver
wachten van landen die het
communisme bestrijden, van
mensen die streven naar een
Europese eenheid, welke een
heid niet in de laatste plaats
gezien moet worden als een
afweerwapen tegen de agres
sie van Moskou. Het is bela
chelijk dat men het commu
nisme wil bestrijden zonder
de hulp van God; dit is de dui
vel uitdrijven met behulp van
Satan.
In elk geval, men is met de
beraadslagingen begonnen en
Spaak is tot voorzitter geko
zen. Maar de man van de As-
semblée is Winston Churchill
en hij heeft zich al flink laten
horen ook. Hij pleitte harts
tochtelijk voor uitgebreide
volmachten voor de Assem-
blée.
Laten wij hopen dat de he
ren afgevaardigden meer suc
ces zullen hebben, dan de ont
werper van de vlag der Euro
pese Federatie.
heeft in zekere zin een stand
op te houden, niet waar; en
zij worden alleen getroost
door de gedachte, dat er veel,
heel veel anderen al niet veel
beter aan toe zijn.
En toch zal ons volk zich
aan deze toestand aan moe
ten passen, zich moeten on
derwerpen aan zijn armoe.
Het feit ligt het er nu een
maal en er is in de komende
jaren niet veel aan te veran
deren. Wij moeten de tering
naar de nering zetten en juist
daar ontbreekt het bij velen
nog aan. En als bewijs hier
voor halen wij de klachten
van bakkers, slagers, kruide
niers enz. aan, die er al weer
„zwarte lijsten" op na moeten
gaan houden van klanten,
die niet of slecht betalen. Nu
overdrijft men weliswaar wel
als men hierover spreekt,
maar er blijven altijd nog ge
noeg gevallen die aantonen,
dat velen de tering nog steeds
niet naar de nering kunnen
of willen zetten.
En toch moet dit gebeuren;
wij hebben deze consequentie
van de oorlog te aanvaarden,
willen wij niet hopeloos vast
raken met het budget van ons
huishouden. Ook onze rege
ring moet zich aan de toe
stand accomoderen.
Wij kunnen niet maar duur
Voortleven in de hoop op de
tijd dat de prijzen weer om
laag zullen gaan, want die tijd
kon niet alleen wel eens lang
uitblijven, maar bovendien is
het bij lange niet uitgesloten
dat de prijzen nog hoger zul
len stijgen. De gaten in onze
gordijnen en vloerkleden zul
len wellicht nog groter wor
den, evenals het percentage
margarine in onze boter, het
aantal stoppen in onze kousen
en gerepareerde scheuren in
onze zakdoeken. En wij kun
nen niet beter doen dan ons
hierbij neerleggen, onze ar
moede aanvaarden als een
noodzakelijk iets en niet al 't
mogelijke en onmogelijke van
ons inkomen vergen om onze
armoede te verbergen.
Wij zijn nu eenmaal een
arm volk geworden, zoals zo
vele andere, en dat is abso
luut geen schande.
Sober leven en hard werken
zij nog steeds onze leuze.
„STAAKT HET VUREN"
en
RONDE TAFEL
CONFERENTIE.
Er is sprake van een wissel
werking, aldus dr. v. Royen
op een persconferentie, tussen
de order „staakt het vuren"
en de Ronde Tafel-conferen
tie. Van het staken van het
vuren hangt alles af, niet al
leen voor Nederland, maar
ook voor Indonesië. Met de
zekerheid evenwel dat de Re
publiek wel degelijk in staat
is de vijandelijkheden te doen
eindigen, is hij optimist. Nu
is optimisme een mooie eigen
schap, mits het gerechtvaar
digd is. De geschiedenis ech
ter heeft al vaak uitgewezen
tot welke gevolgen een opti
misme, dat in strijd is met de
werkelijkheid en de werke
lijkheid niet wil zien, dat zich
zelf en anderen bedriegt, kan
leiden. Hiermede willen wy
niet zeggen dat het optimisme
van dr. v. Royen van die aard
is, maar toch lijkt het er dik
wijls op, wanneer men hoort
van de toestanden die er in
Indonesië heersen. Wanneer
men hoort van een bende van
2000 man die een aanval de
den op Surakarta, met de be
doeling deze stad nog gauw
even voor de uitvaardiging
van de order „staakt het vu
ren" te veroveren; wanneer
men hoort hoe de strijd
Woensdagmiddag nog voort
duurde, terwijl men weet dat
- r,q Woensdag geen gegevens
meer mochten worden ver
strekt ingevolge de overeen
komst en men niet zo naïef is
om te geloven dat deze bende
in de nacht van Woensdag op
Donderdag om 12 uur plotse
ling het vuren zal hebben ge
staakt. Men twijfelt wel eens
aan dit optimisme wanneer
men verneemt hoe de omge
ving van Sukabumi onveilig
wordt gemaakt, dat er vele
personen van het leven wor
den beroofd op een manier,
die weinig optimisme omtrent
deze order toelaat, wanneer
men hoort van infiltraties in
Surabaja, direct na de uit
vaardiging van de order. En
dan zijn er nog droeve erva
ringen die wij de laatste jaren
in Indonesië hebben opge
daan, ook met de meest voor
aanstaande leiders. Het is on
verstandig hier blind voor te
zijn en te doen alsof het ver
leden van geen waarde meer
is voor het heden, te doen als
of er geen Tan Malakka is en
geen guerilla-strijders, alsof
men niet bekend is met de
gedragingen van vele voor
aanstaande republikeinse po
litici.
Neen, wij kunnen niet zo
optimistisch zijn als dr. van
Royen; dat wil echter weer
niet zeggen dat wij volslagen
pessimisten zijn. Er zijn in
derdaad hoopgevende tekenen
die men evenmin uit mag
schakelen, zoals het steeds
minder wordende wantrou
wen in eikaars bedoelingen,
de resultaten van de bespre
kingen in Batavia enz., maar
dit is nog geen reden om on
voorwaardelijk te geloven in
het slagen van de Ronde Ta
fel-conferentie.
Wij hopen intussen dat ge
brek aan optimisme onge
grond zal blijken.
HET
SURINAAMSE GESCHIL.
Gok aan de andere kant van
de Oceaan beginnen onze
landgenoten de kop op te ste
ken; zoals bekend, heeft men
heftig geageerd tegen de In
terim-regeling.
Uit het voorlopig verslag
van de Eerste Kamer over
deze ontwerpen-regeling, die
zoveel stof heeft doen opwaai
en in dit gebiedsdeel sinds de
Tweede Kamer daarin een
tweetal amendementen heeft
aangebracht, blijkt, dat een
zeer groot, zo niet het grootste
gedeelte van de Kamer ern
stige bezwaren koestert tegen
de vorm, waarin het ontwerp
de Kamer heeft verlaten. Het
is dan ook niet uitgesloten
dat bij een openbare behan
deling onder deze omstandig
heden het ontwerp zelfs gro
ter kans zou lopen te worden
verworpen, dan voor enige
maanden met het wetsvoor
stel betreffende de grenscor
recties het geval was. Alge
meen wordt dan ook bij de
regering er op aangedrongen
het ontwerp in te trekken,
tenzij op korte termijn met de
Staten van Suriname overeen
stemming zou kunnen worden
bereikt.
DE PARIJSE TELEGRAAF-
EN
TELEFOON-CONFERENTIE.
De te Parijs gehouden Te
legraaf- en Telefoonconferen
tie is thans, na een duur van
ongeveer 2Vz maand, beëin
digd met de ondertekening
van nieuwe overeenkomsten
op beide gebieden.
Voor het eerst hebben de
Verenigde Staten van Ameri
ka en verschillende Zuid-
Amerikaanse landen de tele-
graaf-overeenkomst getekend.
Er zijn goede vorderingen
gemaakt op het gebied der
unificatie van de tarieven, die
hierop neerkomen dat de
meeste landen aanvaard heb
ben om per 1 Juli 1950, de in
ternationale tarieven voor het
buiten-Europees verkeer te
rug te brengen tot 75% van
het tot dusver bestaande ni
veau.
Hiertegenover zal het lage
re tarief voor code-telegram
men komen te vervallen.
Voorts ligt het in de bedoe
ling de categorie der z.g. uit
gestelde telegrammen op te
heffen en in de verzending
van brieftelegrammen (voor
taan aan te duiden als „tele
gram-brieven") enige verbe
tering aan te brengen.
De overeenkomsten zullen
van kracht worden op 1 Juli
1950.
Nederland was op deze con
ferentie vertegenwoordigd
door de heren Ir. J. D. H. v. d.
Toorn, hoofddirecteur der Te
legrafie, Telefonie en Radio,
A. Spaans en R. Santing, in
specteur en J. W. Pulles, al
len van het Staatsbedrijf der
P.T.T.
HOEVEEL
RADIO-LUISTERAARS
TELT NEDERLAND.
Het aantal aangegeven ra
dio-toestellen in Nederland
bedroeg op 1 Aug. j.l. 1.226.136
tegen 1.254.146 op 1 Juli.
Op 1 Juli waren er 519.132
aangeslotenen op het Rijks
radiodistributienet tegen
516.779 op 1 Juni.
ROOFOVERVAL
TE TILBURG.
Donderdagmiddag werd er
brand geconstateerd in een
schuurtje van een huis langs
de Goirleseweg te Tilburg
Omwonenden die naar binnen
gingen, vonden daar de 60-
jarige gebrekkige vrouw des
huizes met een hoofdwonde
op de grond liggen. Zij zeide
aangevallen te zijn door een
38-jarige man die n^ast hen
in de kost was. ï)eze zou haar
overvallen hebben en er daar
na met de spaarpenningen
vandoor zijn gegaan. Na deze
misdaden zou de onverlaat,
die Snijders heet, 't schuurtje
I.
Reeds verschillende plaat
sen in Noord-Brabant trok
ken deze zomer gilden en
schutterijen tot 'zich, uit alle
hoeken der provincie, om ge
zamenlijk een Landjuweel of
Gilde-dag te vieren, in een
edele en broederlijke kamp,
hetzij in schieten, trommelen
of vendelen.
In de reeks dezer feesten
heeft ook het St. Ambrosius-
gilde te Loon op Zand op 23,
24 en 25 Juli talrijke zuster-
gilden zowel uit Brabant als
Gelderland, een schitterende
ontvangst bereid De glorie
van 't verleden, die rijk is aan
historie, herleefde toen weer
in Loon op Zand. Ons Bra
bantse land, dat gekenmerkt
is door de historische solida
riteit der gildebroeders door
hun trouw aan God, Kerk en
Maatschappij, liet zich weer
op z'n best zien. Dit is het
karakter der streek, welke
„ons Eyghen Landt" vertegen
woordigt. Goed is het, 't ver
leden te kennen en te waar
deren, want als dit niet het
geval is, gaat een volk ten
gronde.
Brabant doet dit, en 't heeft
dit de eeuwen door gedaan,
hetgeen blijkt uit de thans
nog bestaande gilden en
schutterijen, die door onze
voorouders zijn opgericht, om
„Melius est Mori, quam
agere contra bonam
Virtutem!"
de Kerk en Haar eigendom
men te bewaken; om de be
volking in moeilijke tijden
tegen gevaar te beschermen
en te verdedigen; en om zich
te bekwamen in hun vak of
om zich in hun ambachtsgilde,
georganiseerd sterk te gevoe
len tegen de concurrentie.
Hier willen wij ons beper
ken tot het genoemde Gilde
St. Ambrosius, dat is opge
richt op 24 Mei 1784, tot be
vordering van de „Bijenhan-
del" in de Heerlijkheid Ven-
loon (Loon op Zand).
In en om de plaats strekten
zich uitgestrekte heidevelden
uit, waarop naast de schapen
teelt de Bijenteelt werd be
oefend. De honing en was-
winning was voor menige in
woner een mooie bron van in
komsten, daar de onvrucht
bare zandgrond niet in de be
hoefte kon voorzien. De Veen
derijen waren reeds 150 jaar
uitgeput, de zandige, arme
bodem bracht weinig op, dus
moest er op een andere ma
nier in de behoeften worden
voorzien. Eén er van was de
bijenteelt en bijenhandel.
Gezien de tijdsomstandig
heden werd dus op 24 Mei
in brand hebben gestoken.
Het huis kon niet meer voor
het vuur gespaard worden;
een paard en vele duiven
kwamen in de vlammen om.
De politie vond S. in een
grote kolenkist; hij had het
busje met geld nog bij zich
en werd in arrest gesteld.
BRAND IN TILBURG.
Woensdagavond is er brand
uitgebroken in het hoofdma
gazijn van de Wollenstoffen-
fabriek L. E. v. d. Bergh aan
de St. Jozefstraat te Tilburg.
De vlammenzee was van die
aard dat de Tilburgse brand
weer, versterkt met vrijwil
ligers en met de fabrieks-
brandweer, tot 6 uur in de
morgen bezig is geweest met
het blussingswerk. Om 2 uur
's nachts was men zover dat
er geen gevaar meer bestond
voor het overige fabrieksge
bouw.
Het magazijn waar wollen
stoffen lagen opgeslagen
brandde geheel uit. Alleen de
zwart-geblakerde muren van
het 35 meter lange gebouw
stonden, nog overeind. De
schade is vanzelfsprekend
groot, maar wordt niettemin
door de verzekering g.edekt.
1784 het genoemde gilde op
gericht. Eén der belangstel
lenden richtte een schrijven
tot de Edele Mogende Heeren,
Raaden van Staaten der Ver
enigde Nederlanden, hetwelk
de volgende inhoud bevatte:
„Geven reventelijk te ken-
„nen, Judocus Kouwenberg,
„zo voor zich, als andere
„Bijenhandelaren binnen de
„Heerlijkheid Venloon off
„Loon op Zant, Kwartier Oos-
„terwijk, Meijerije van Den
„Bosch:
„Dat de supplianten in na-
„volging van andere plaatsen
„tot voortzetting van hunnen
„handel in Bijen, en tot be-
„houd van den goeden orden
„en vriendschap, onder zich
„een Gilde hebben opgericht,
„onder de benaming van Am-
„brosius-gilde en daarom een
„reglement ontworpen".
„Dat de supplianten in
„overweeging neemende, dat
„zij zonder publique autori
teit buiten staat zijn elkan-
„dcr aan de strikte nakoming
„van dit reglement te submi-
„teren en bovendien niet
„gaarne in eenige verdenking
„zoude komen van eenige as
sociatie te maken, welke
„strijdig zoude kunnen ge-
„oordeelt worden, tegen de
„goede orde, welzijn van de
„Lande en beveelen van den
„Souverain geresalveert heb-
„ben daar op de appro
batie van UEd. Mo. te
„imploreeren
Het volgende jaar 20
Juli werd de goedkeu
ring ontvangen, die luid
de:
„Is gehoortop
„de requeste van Judo-
„cus Kouwenberg zo
„voor zig, als alle ande-
„re Bijen-handelaren,
„binnen de Heerlijkheid
„Venloon off Loon op
„Zand, kwartier van
„Oosterwijk, waarbij de
„zelve yerzoeken, dat
„haar Ed. Mo. zeker
„door hun gecompli-
„ceert Reglement tot 't
„oprigten van een gilde,
„onder de naam van Ambro-
„sius-gilde voor de Bijenhou
ders off Bijenhandelaars bin-
„nen de Heerlijkheid Venloon,
„geliefden te approbeeren en
„de boeten daarbij gesteld
„executabel te verklaren"
„Waarop gedelibereert
„goed gevonden en verstaan,
„het voorgeschrevene Regle-
„ment zodanig als hetselve is
„geïnserreert te approbeeren,
„en te verklaren dat de boe-
„tens daarbij gestelt zijn ex-
„centabel".
Om enig inzicht in het gilde
te verkrijgen, volgen hier
enige artikelen uit het regle
ment, voor wat betreft de
saamhorigheid onder de gil
debroeders en hun onderge
schiktheid aan de overheid.
Art. 6.
„Alle de gildebroeders zul-
„len belooven, De Heeren
„Staaten Generaal der Ver-
„eenigde Nederlanden hunne
„Hooge Overhqid houw en ge-
„trouw te zijn en alle derzel-
„ver beveelen te zullen naar
„komen en dat zij Den Dros
saard en Regenten van hun-
„ne plaats in alle opzichten
„zullen eerbiedigen en be
hulpzaam zijn; mitsgaders
„dat zij al hetgeen de Hoofd-
„man en de Deekenen in zaa-
„ken tot dit Gilde betrekke-
Zoals vorig jaar bij het
graven van de fundamenten
voor de nieuwe kerk, die
steeds meer haar voltooiing
nadert, bleek, bergt het
Burchtplein in Heusden
waardevolle oude schatten
aan fundamenten en scher
ven in zijn zware grond.
Vorig jaar werd de Voor
burcht van het oude Kasteel
aan het licht gebracht en eni
ge maanden geleden zijn de
opgravingen weer voortgezet
en in de resultaten van vorig
jaar heeft de Rijksdienst voor
het oudheidkundig bodem
onderzoek een reden gezien
om thans de onderneming
breed op te zetten. En met
succes, want de heer J. Re-
naud, die de werkzaamheden
leidde, was zeer tevreden over
de resultaten.
Er zijn zware muren voor
de dag gekomen, muren van
drie meter dikte, die de
buitenmuren van het kasteel
bleken te zijn. Van de binnen
muren is jammer genoeg min
der bewaard gebleven.
Ook is gebleken dat de vorm
van het kasteel vrij onregel
matig was. De voorzijde en de
rechterzijde waren recht, maar
de linkerzijde en een deel van
de achterkant werden ge
vormd door een cirkelvormige
ringmuur.
De muren van de hoge acht
kante toren, die door 'n gracht
van het hoofdgebouw was ge
scheiden, waren ruim 4 meter
dik. In de loop van de tijd
GUNSTIGE RESULTATEN
BIJ DE OPGRAVINGEN.
werd deze toren als kruitma
gazijn gebruikt en in 1667
werd hij door de bliksem ver
woest, zelfs de fundamenten
zijn toen gescheurd, zoals nu
bij het onderzoek bleek.
De opgravingen hebben ook
uitgewezen dat we de bouw
van de burcht in drie phasen
kunnen verdelen. De eerste
periode, die begon omstreeks
1200, kenmerkt zich door het
gebruik van turf en kalksteen.
De fundamenten van 'n acht
kante toren en een recht
hoekig gebouw, geven een
indruk van het kasteel van de
eerste heren van Heusden.
Eerst na het uitsterven van
het geslacht in 1328, toen de
hertog van Brabant zich van
de erfenis had meester ge
maakt, kwam de tweede grote
bouwphase. Zijn eerste werk
was de bezittingen te verster
ken met een nieuwe, zeer
zware buitenmuur.
In de derde bouwphase ont
stond de voorgevel met zijn
vierkante toren op de rechter
hoek. In deze vleugel zijn de
kelders nog aanwezig en voor
al de toren bevat menig be
langwekkend bouwkundig de
tail.
De vondsten echter bleven
vrij schaars en omvatten
slechts enkele gave stukken.
Het schervenmateriaal daar
entegen, dat ons leken op zich
weinig zegt, moet een belang
rijke wetenschappelijke waar
de vertegenwoordigen.
Eind vorige week werd te Straatsburg door de
Fransman Henriot de Europese Assemblée geopend.
Echterzonder dat ma*ir met één woord gerept
werd over het verzoek van de Nederlandse afge
vaardigden, om voor iedere zitting de afgevaar
digden de gelegenheid te geven tot een kort gebed.