VERLAAGDE
THEEPRIJZEN
Die gemeijne Schut"
Loonopzand
LOON-OP-ZAND
WERKSTER.
Bouwvakarbejders opgeletl
Bloembollenvelden
Blosmantentoonstelling
Keukenhof
UW OGEN?
Land- en Tuinbouw
Van Maaren
Coöperatie „Broederhulp"
H. P. DEKKERS
Ervaren Handschoenenstiksters,
'twm
Uw Bril naar
3
DE ECHO VAN HET ZUIDEN VAN DINSDAG 11 APRIL 1950
3
KORTE BERICHTEN
rregfe ft
Bediende
voor Magazijn
Reisbureau
„MUSA EXPRESS"
Per persoon II. 6.—
niet goed
Ga naar de oogarts
Vughterstraat 25
DEN BOSCH.
aanbesteden:
Het bouwen van een vorstvrije Irult-
bewaarplaats op een terrein genaamd
„D e Lange Brugge rt" te Eethen
A No 41 N.Br.
KAATSHEUVEL WAALWIJK
INGAANDE 10 April
HAK A THEE Rood merk van 10.90 oP f 0.86
H AKA THEE Groen merk van f 0.86 op f 0.78
HAKA THEE Bruin merk van i o.78 »P f 0.72
Originele verpakking van 100 gram uit
sluitend verkrijgbaar in
Coöperatieve Winkels
Voor directe indiensttreding gevraagd:
voor thuiswerk, machines aanwezig.
Persoonlijk melden aan bovenstaand adres.
er zich wel kansen voordeden.
Kort na de rust kwam de gelijk
maker, die zijn oorsprong vond in
een vrije trap. H. v. Ës plaatste
naar zijn broer André, die door
gaf aan Toon v. d. Ven, een
kleine dribble, gevolgd door een
schot en de stand was gelijk.
Nog geen tien minuten later
wist Desk de leiding te nemen.
Het was Cor Vrinten die pro
fijt trok van de gladheid van de
bal, want de Best Vooruit-keeper
kon de bal niet in zijn macht hou
den. Maar juist van te voren had
scheidsrechter Hooidonks geflo
ten. Het resultaat van dat fluitje
leverde een penalty op voor Desk,
die door v. Nieuwstadt vakkundig
werd ingeschoten, 21, waarmee
ook in stromende regen het einde
kwam.
LOON-OP-ZAND.
lino AnimoLIDI.
Gisteren speelde Uno Animo
'n competitiewedstrijd tegen UDI
uit Uden, welke wedstrijd een
kwartier te laat moest beginnen.
Uno koos de wind in de rug en
wist na een half uur 3 doelpun
ten te fabriceren, waarna UDI n
vrije trap te nemen kreeg, welke
zij in een doelpunt omzette. Vier
minuten voor het einde was de
scheidsrechter genoodzaakt de
wedstrijd wegens de regen af te
lasten, met de stand 3—1 in het
voordeel van Uno Animo.
S.D.O.-Nieuws.
20-Jarig bestaan.
Het unieke sportgebeuren in
Sprang: B.V.V.—D.E.S.K.
Nadat het bestuur met de leden
en donateurs met hunne dames
vorige week Woensdag in feest-
vergadering op schitterende wijze
het 20-jarig bestaan van hun ver
eniging hadden gevierd, worden
thans weer alle krachten opge
roepen voor de voorbereidingen
van het laatste gedeelte der jubi
leumviering, de wedstrijd B.V.V.
DESK op Zaterdag 15 dezer.
Evenals wij dit reeds van de
receptie meldden, was ook de
feestavond tot in alle onderdelen
af, dank zij het prachtige werk
van de familie van Engelen uit
Waalwijk, die een schitterend pro
gramma op zeer loffelijke en vlot
te wijze afwerkte. Een avond met
de familie van Engelen is steeds
een succes. De aanwezigheid van
de heer Jacobs met zijn schitte
rende speeches heeft bij de leden
van S.D.O. veel bijgedragen tot
een oprechte erkentelijkheid en
sympathie jegens die personen,
welke in de Ned. voetbalsport een
leidende functie bekleden, waar
onder de scheidsrechters een be
langrijke rol spelen.
Wat nu de wedstrijd B.V.V.
Desk betreft is het jammer dat
BW niet in de gelegenheid is om
volledig te verschijnen, vanwege
het uitkomen van enkele spelers
in vertegenwoordigende elftallen.
Dat is heel jammer, maar niette
min is van de zijde van BW ver
zekerd, dat het elftal van een dus
danige sterkte zal zijn, dat de jon
gens uit Kaatsheuvel er de han
den aan vol zullen hebben. En
eenieder weet, dat de jongens van
Desk ook heel wat kunnen pres
teren. Dat hebben ze de laatste
weken overduidelijk bewezen. On
danks alle teleurstellingen is er
dus toch op een schitterende voet
baldemonstratie op het S.D.O.-
terrein te rekenen. Dank zij de
welwillende medewerking van een
aannemer, is het bestuur in de
gelegenheid gesteld een beperkt
aantal zitplaatsen aan te brengen,
waarvoor de voorverkoop van
plaatskaarten reeds in volle gang
is, zodat diegenen die zich bij de
ze voor onze gemeente uitzonder
lijke wedstrijd van een goede
plaats willen verzekeren zich die
nen te haasten ter bekoming van
een zitplaatsenkaart bij een der
bestuursleden. Voor Kaatsheuvel
zijn kaarten verkrijgbaar bij juwe
lier Chr. van Wanrooij en in café
Kees van Wanrooij.
VLIJMEN.
Vlijmense Boys IO.S.C., 40.
Vlijmen speelde Maandag, 2de
Paasdag, haar laatste competitie
wedstrijd tegen O.S.C. Orthen.
Vlijmen speelde met 4 invallers.
Van het begin af pakte Vlijmen
flink 'aan en OSC kreeg geen
kans tegen de sterke verdediging
met de jeugdige doelman aan het
hoofd. Ook deze middag liet hij
zien uit het goede hout te zijn ge
sneden; zijn opstelling en het vast
houden van de bal is af.
Ook bij de invallers schuilen
goede krachten. Wanneer Vlijmen
enkele jonge spelers aan dit elftal
toevoegt en er eens getraind wordt
deze zomer, kan nog een goed
elftal op de been worden gebracht.
Over de wedstrijd kunnen we
kort zijn. Vlijmen was het meest
aanvallend en geleidelijk werd de
stand opgevoerd tot 40, waar
mede het einde kwam.
BILJARTEN.
KAATSHEUVEL.
Tournooi van Altijd Raak.
Terwijl de persoonlijke kampi
oenschappen haast tot het verle
den behoren, duurt het tournooi
bij het feestend Altijd Raak voort.
De volgende uitslagen werden
nog bekend
In de le klas
car. brt. gem. pnt.
Centraal Waalwijk
350 93 3.76 0-8
KAMPIOENSCHAP VAN
NEDERLAND.
HeereïiveenEnsched. Boys
3—2
LimburgiaMaurits 43
ZuidI
3e Klasse B
WSC—Haarsteeg 4—1
Uno AnimoUDI 31
(gest.)
4e Klasse C
N. Gedacht—B. Sport 5—1
OSSRKSVA 3—3
Vlijm. Boys—RKOSC 4—0
4e Klasse D
WSJ—Right 'Oh 3—4
Veerse BoysBroekhoven
0—0 (gest.)
RKDVC—RKFSV 5—0
RaamsdonkWaspik afg.
BEKERWEDSTRIJDEN.
DESK—Best Vooruit 2—1
WillielminaBaardwijk 21
(gest.)
Gudok—RKC 0—0
Juliana Dongen
347 145 2.39 2-6
KTO Kaatsheuvel
315 80 3.93 2-6
KTO heeft in deze klas de lei
ding genomen,
In de 2e klas.
car. brt. gem. pnt.
HKS 2 Kaatsheuvel
270 133 2.03 0-8
Juliana 2, Dongen
228 152 1.50 4-4
Centraal 2 Waalwijk
237 109 2.17 2-6
ONA heeft in deze klas nog
de leiding.
Het hoogste persoonlijke ge
middelde behaalde bij deze wed
strijden bij
Centraal 1 T. de Gouw 4.68
Juliana 1 A. v. Dongen 7.69
KTO 1: A. v. Wanrooij 5.35
HKS 2 H. Couwenberg 2.50
Juliana 2: Oerlemans 1.87
Centraal 2 P. Teulings 3.57
De stand in de barak-afdeüng
is nog steeds
1. Jan v. Gorkum met 84 punten.
2. A, Soeterboek met 80 punten.
3. G. v. d. Linden met 80 punten.
Uitslagen persoonlijke kampioen
schappen.
In de 3e en .4e klas libre.
De uitslagen van de laatst ge
speelde wedstrijden zijn
In de 3e klas libre bij B. van
Berkel.
car. brt. Ji.s. gem.
Tan Damen
100
27
19
3.70
A. Bergmans
75
27
9
2.77
Sj. Vughts
78
29
12
2.68
T. Dingemans
100
29
25
3.44
Tan Damen
100
30
18
3.33
H.Cnuwenberg
88
30
9
2.66
G. Dinaemans
76
35
10
2.17
Th. Netten
100
35
16
2.85
G.v.d.Linden
100
29
16
3.44
T. Dingemans
87
29
11
3.-
T. Damen
100
23
17
4.34
G.v.d.Linden
64
23
9
2.78
Si. Vughts
88
41
9
2.15
G.Dingemans
100
41
12
2.44
H.Couwenberg
83
42
14
1.98
Th. Netten
100
42
19
2.38
Vanwege plaatsaebrek kan hier
geen nadere toelichting gegeven
worden en zullen we ons beper
ken tot de stand van zaken op
dit ogenblik. Wel kan gezegd
worden dat de striid zal gaan tus
sen Jan Damen, G. v. d. Linden
en J. Dingemans, waarbij J. Da-
men nog ongeslagen en dus de
favoriet is.
gsp. car. bt. h.s. pt.
1 Jan Damen 6 600 169 19 12
2 G.v.d.Linden 4 364 115 16 6
3T Dingemans 5 453 148 25 6
4 Th. Netten 4 356 158 19 4
5 G. Dingemans 5 447 163 16 4
6 Sj. Vughts 5 449 177 15 4
7 A. Bergmans 4 313 132 16 2
8 H. Couwenb. 5 377 168 14 0
Jan Damen kan zich hier wel
kampioen wanen, alleen G. v. d.
Linden kan nog slechts gelijk ko
men. In de strijd om de tweede
nlaats hebben bijna allen nog een
kans.
De 4e klas libre bij A. Netten.
car. brt. h.s. gem.
J Klis 46 34 11 1.35
W. Netten 75 34 8 2.29
M.v. Wanrooij 75 30 13 2.50
J. Peters 69 30 7 2.30
J. Groenendaal 75 27 10 2.77
J. Peters 40 27 6 1.48
J. Groenendaal 75 31 14 2.41
B Lensveld 44 31 7 1.42
J. Peters 43 29 11 1.48
W. Netten 75 29 9 2.58
M. v. Dijk 75 33 10 2.27
M.Groenendaal 75 33 11 2.27
B Lensveld 31 28 4 1.10
M. v. Dijk 75 28 11 2.67
M.Groenendaal 60 27 11 2.22
W. Netten 75 27 15 2.77
M. v. Wanrooij bleef zonder
kennisgeving weg, waardoor hij
vanzelfsprekend zijn partij ver
loor. J. Klis komt er zo dus ge
makkelijk aan. De stand tot op
heden in deze klas is nog niet
binnen, niettemin is het zeker dat
hier de strijd om de eerste twee
plaatsen beslist zal worden tussen
M. v. Wanrooij, Jan Groenen
daal én W. Netten. Ook M. van
Diik heeft nog een kans.
Daarom alle kanshebbers een
Good luck van
De Wedstrijdleider.
DUIVENSPORT.
KAATSHEUVEL.
De K.P.V. hield op Zondag 9
April haar laatste oefenvlucht
vauuit Herenthals met oude dui
ven, waaraan verbonden 'n prijs-
vlucht voor twee aangewezen
duiven van elke inzender. Inge-
korfd werden 1212 duiven, waar
bij 271 voor prijzen. De duiven
werden gelost om 10 uur. De eer
ste duif arriveerde om 10.38.39,
de laatste prijswinnende duif om
10.43.36. De uitslag was
1 Cor Laros; 2 Jac. v. Don
gen; 3 A. Zwaans; 4 A. Voer-
mans; 5, 11 Jo Bergmans; 6, 50
J. Hoevenaars. 7 L. de Bondt;
8, 51 M. v. d. Velden; 9 Chr. v.
Heeswijk; 10, 35 J. Couwenberg;
12 M. v. Boxtel; 13 J. v. Beers;
14, 31 D. Matcijsen; 15 P. v. d.
Velden; 16 M v. Dijk; 17. 43 J.
Dekkers; 18 Cees Laros; 19 M.
Voogd; 20, 41 W. Snaphaan;
21 Th. Muizclaar; 22 J. v. Riel;
23, 24 Fr. v. d. Assem; 25. 37 H.
IJpelaar; 26 W Bergmans; 27, 47
Alb. v. Wanrooij; 28 M. Ververs;
29, 44 Fr. v. d. Linden H; 30 J.
v. d. Berg; 32, 57 M. de Vries;
33, 61 S Dekkers; 34 M. Kemme-
ren; 36 M. Meeuwesen; 38, 58
H. v. Nieuwstadt.; 39 L. Mos
selveld; 40 A. Vrinten; 42, 54
Cces Snoeren; 45 A. Schraau-
wers; 46 G. v. d. Linden H; 48
J. Zeebrechts; 49, 65 A. Dekkers;
52 A. Brouwers; 53 B. v. Hesch;
55 G. Kemmeren: 56 Fr. Damen;
59 M. C. Damen; 60 J. Damen,
Berkd.str.; 62 W. Kemmeren; 63
H. Emmers; 64 L. Hamers; 66 G.
Hendriks; 67 M. v. Wanrooij en
68 G. Ligïvoet, St.str.
Zondag a.s. vangen de wed
vluchten aan, te beginnen met de
vlucht op Duffel, waarvoor in-
manden op Vrijdag as. tussen 7
en 9 uur n.m.
Ook de Nederlandse Natio
nale Bedevaart was in de St. Pie-
ter tijdens de Pausmis van Pasen.
Zaterdag zijn de deelnemers aan
wezig geweest bij de algemene
audiëntie die Z.H. de Paus aan
pelgrims uit verschillende landen
verleende.
Sultan Haraid II is van Dja
karta naar Djokja vervoerd. De
autoriteiten waren bang dat hij
door Westerlings strijdkrachten
bevrijd zou worden.
De Belgische kabinetsforma
teur Paul van Zeeland heeft Za
terdag zijn lijst van ministers niet
bekend kunnen maken, zoals hij
beloofd had. Hij heeft echter zijn
pogingen doorgezet en hoopte het
nu vanmiddag te doen.
De socialisten hebben gisteren
opnieuw besloten de strijd tegen
koning Leopold met algemene
stakingen enz. tot het uiterste te
voeren.
Sinds Zaterdagmiddag is een
Liberator van de Amerikaanse
luchtmacht boven de Oostzee ver
mist. De Amerikanen stellen alles
in het werk om het toestel op te
sporen. Het heeft een bemanning
van 10 koppen aan boord.
Overigens is iedereen de
twee Paasdagen maar zoveel mo
gelijk binnen gebleven, omdat er
buiten toch niets anders te halen
was als een nat pak en zand in je
ogen.
WAALWIJK.
„ST. JOSEPH."
De Katholieke Bouwvak
arbeidersbond „St. Joseph",
afdeling Waalwijk, houdt een
algemene vergadering op
Donderdag 13 April a.s. te 8
uur in het K.A.B.-gebouw al
hier.
I.
Bijna een jaar is er weer
verstreken sedert de Gildedag
van het St. Ambrosius-gilde
van Loon op Zand (Juli '49).
Iedereen kan zich de schoon
heid van het gilde-leven van
onze plaats nog wel herinne
ren. Veel was er te zien, maar
nog meer was er te leren op
dit prachtige folkloristische
terrein. Even willen wij hier
bij iets aanstippen, n.l. Het
Gilclezilver. Dit is wel één van
de voornaamste en zelfs tra-
ditioneelste onderwerpen die
ons heden nog resten als ver
eeuwigde trouw van het Gilde
aan de plaats. Het verbergt
voor ons menige eeuw van
geschiedenis, waarin de na
men der Koningen en data
van het Koningsschieten tot
ons zijn gekomen, alsmede de
volkshumor die er dikwijls in
gedicht-vorm op is gegra
veerd. Ook ziet men er nog
veel afbeeldingen op van het
schieten, de patroonheilige,
beroepen e.d. Zo'n serie schil
den vormt een episode in de
geschiedenis van het dorps
leven, die ons wordt geïllus
treerd door de tijden heen.
Menige koning was op onze
Gilde-dag aanwezig. En hebt
U niet gezien hoe het prach
tige zilver in de stralende zon
blonk? Wij zullen trachten de
schilden van „die gemeijne
schut" de gehele schutsen
van Loon op Zand eens na
der te bezien.
Beginnende met het oudste
Gilde van de Nieuwe Tijd,
n.l. het St. Ambrosius-gilde.
Het is opgericht op 24 Mei
1784, om de katholieken van
de Heerlijkheid Venloen hech
ter aaneen te doen sluiten,
na de voorbije tijd der refor
matie. Hierin is de oprichter
Jhr. Jan Bapt. Verheijen vol
komen geslaagd. Een oude
traditie van voorheen werd
hersteld. De Gildebroeders
stelden zich onder de bescher
ming van de H. Ambrosius,
als patroon der „Bieênhou-
ders." Deze patroon is geko
zen, omdat de Gildebroeders
zich „gezamenlijk" op de
bijenhandel gingen toeleggen.
De eigendommen van 't Gil
de c.q. de bijenstokken, wer
den gezamenlijk bewerkt, uit
gezet en gecontroleerd, als
mede het slingeren van de
honing gebeurde vereend. De
leden stelden zich onder het
reglement, waardoor zij zich
beschermd gevoelden tegen
de concurrentie en ook tracht
ten zoveel mogelijk de bijen-
handel te bevorderen. Het on
derhoud, de betaling der be
lasting, de opbrengst der boe
tes en het verkopen van ho
ning en stokken ging allemaal
via de Gilde-kas. Men ziet
hier al een soort van een
coöperatie-systeem.
Naast de bijenhandel kent
men in Brabant nog vele gil
den, die eigendommen als
landerijen e.d. eveneens ge
zamenlijk bewerkten. Het be
zit van de gronden is thans
beperkt tot de grond waarop
de schutsboom staat.
Na de oprichting werd, vol
gens het reglement, geregeld
„naar de vogel" geschoten en
om een bepaalde periode, b.v.
6 jaren, werd geschoten om de
„koningstitel". Dit laatste ge
beurde altijd feestelijk met de
gebruikelijke ceremoniën, die
altijd een traditie zijn geble
ven. De betreffende ceremo
niën worden terloops bespro
ken, doch eerst het voornaam
ste hiervan.
Werd door één der schut
ters de „vogel" afgeschoten,
dan was hij de koning van 't
Gilde. Hij werd vervolgens op
de gebruikelijke manier „ge
huldigd of gekroond". Dit ge
beurde, door hem met de ko-
ningsttekenen te omhangen,
welke bestonden uit de keten,
de papegaai, de koningsplaat
(als juweel) en de schilden
der voorgaande koningen. Dit
alles mocht hij dragen als
teken zijner waardigheid.
Kwam er een nieuwe koning,
dan werd dit aan de nieuwe
koning overgedragen. Als
plicht had de nieuwe koning
naast het traditionele „ko
ningsbier" een zilveren schild
te schenken aan het Gilde,
hetgeen aan de keten werd
gehangen. Hierop kwam zijn
naam voor; ook de datum en
het jaar van koningsschieten.
Alvorens verder te gaan,
zullen we even de bezittingen
van het. St. Ambrosius-gilde
bekijken.
Aan koningszilver bezit het
Gilde:
I. de Papegaai, die reeds
bij de eerste koning in 1788
heeft dienst gedaan. Aange
nomen kan worden dat hij
van die tijd is, daar in het
Gilde-boek niets voorkomt
van de aanschaffing van de
vogel. De vogel is half plat,
d.w.z. hij is aan de bovenzijde
bol en aan de onderzijde plat.
Hij is naar rechts gewend en
hol. De afmetingen zijn: 115
m.m. lang, 86 m.m. hoog. De
vogel staat op een boomtakje.
Zijn snavel is krom en glad,
terwijl de vogel zelf gevederd
is.
tV* L» «i(» »#tn 1)6 ->*{'■
EE
II. Een zilveren patroons
plaat, aangeboden bij het 165-
jarig bestaan van het Gilde
in 1949 door één onzer Gilde-
broedex-s, daar er geen pa
troonsafbeelding was. Het is
een zeer mooie aanwinst bij
het koningszilver. De afme
tingen zijn: 123 m.m. hoog en
93 m.m. breed. Zij is uitge
voerd in de „stijl", die gold
bij de oprichting van het Gil
de, n.l. in de „Rococo-stijl",
17501800. Rondom het ovale
en bolle schild waarop St.
Ambrosius staat met 't boek
als Bisschop en Kerkleraar
en de bijeenkorf aan diens
voet als patroon van het
bieëngild zijn onsymme
trisch takken met bladeren
en vruchten aangebracht, ter
wijl een 5-puntige Jonkei's-
kroon met eikenbladeren (der
Landelijke Adel) het geheel
afdekt.
III. De koningsschilden
werden, zoals gezegd, ge
schonken door hem die de ko
ningsvogel afschoot. Zij be
horen eveneens tot de aloude
en traditioncelste gildeschat-
ten. De schenking der schil
den is door alle tijden heen
gehandhaafd gebleven, on
danks de verordening die de
Franse i*egering uitvaardigde
(17921813) om de gilden te
verbieden. Hoofdzakelijk werd
deze maatregel tot opheffing
uitgevaardigd, om de mede
zeggingschap der Gilde-be-
stuurderen in de openbare
apparaten uit te schakelen.
Al was deze maatregel zo
straf, toch bleven gilden en
schutterijen in de Zuidelijke
Nederlanden bestaan. In het
Noorden verdwenen ze zo
goed als alle.
Er komen zilveren schilden
voor vanaf de 16e eeuw, doch
in de opvolging der koningen
(der jaartallen dus) zijn in
een bepaald gilde heel dik
wijls onderbrekingen die het
gevolg zijn van onrustige tij
den of toestanden van ver
slechtering in de economie of
maatschappij. Uit deze hiaten
blijkt de tijd der Franse over
heersing (18101813); de pe
riode van de verslechtering
der landbouw 1850, de
Frans-Duitse oorlog 1870/'71
en de nog zo vers in het ge
heugen liggende wereldoor
logen 1914/'18 en 1940/'45. In
't Gilde St. Ambrosius -ziet
men deze hiaten eveneens,
want van 1806 tot 1816 en
van 1909 tot 1922 komt geen
koningsschieten voor. Zo ook
is van 18571880 weinig ac
tiviteit naar buiten getoond.
De hoofdman Jhr. Jan Bapt.
Arnold. Jos. Marie Verheijen
bleef gedurende de laatstge
noemde periode de koning.
Voor de gilden St. Chrispijn
en St. Hubertus uit Loon op
Zand zijn ook dit tijdvak pas
sief geweest. Ook hier is een
achteruitgang in onze plaats
te bespeuren. Het was een
overgangsperiode waarin de
kleine bedrijfjes werden op
gericht. Het thuis-werken
werd minder algemeen; de in
dustrie kwam op.
Loonopzand, Febr. '50.
J. Toorians, Fzn.
BIEDT ZICH AAN:
of soortgelijk werk. Reeds als
zodanig werkzaam geweest.
Brieven onder No. 3255 Bureau
van dit blad.
BIEDT ZICH AAN:
Adres te bevragen Bureau van
dit blad.
VACANTIEBONNEN
verzilveren voor 2e Paasdag ge
schiede op
Donderdag 13 April
van 7—8 uur in het K. A. B,
gebouw.
8 UUR:
ALGEMENE VERGADERING
R.K. Bouwvakarbeidersbond „St.
Jozef".
NAAR DE
en
OP ZONDAG 16 APRIL
ZATERDAG 22 APRIL
(groot Bloemencorso)
ZONDAG 23 APRIL
WOENSDAG 26 APRIL.
en voor
Het verwarmen van poterbewaar
plaatsen ract verwarmingskabel.
Kunstmatige verwarming speelt
reeds eeuwenlang een zeer be
langrijke rol in de tuinbouw. We
komen haar voor 't eerst tegen in
de 16e eeuw, waarbij schuren, die
als bewaarplaatsen voor de over
wintering van planten dienst de
den, werden verwarmd d.in.v.
vuurtesten. In de 17e eeuw wer
den de z.g. „orangerieën met me
talen kachels verwarmd en in de
18e eeuw gaat men een verwar
ming toepassen met behulp van
rookkanalen. In de 19e eeuw ont
wikkelt zich hieruit de warmwa
ter- en de stoomverwarming. De
20e eeuw echter is de eeuw van
de electriciteit geworden ook voor
de land- en tuinbouw en de elec-
trische verwarming is te beschou
wen als de nieuwste faze in de
ontwikkeling van de kunstmatige
verwarming. Deze electrische ver
warming is pas op grote schaal
mogelijk gebleken na de uitvinding
van de verwarmingskabel, omdat
men hierbij te maken heeft met
een verwarmingselement in lang
gerekte vorm, dat dus de zeer
bruikbare eigenschap heeft om de
ontwikkelde warmte over grote
oppervlakken gelijkmatig te ver
delen.
Het is een dunne, makkelijk
buigbare loodkabel, welke in ons
land door de N.V. Hollandsche
Draad- en Kabelfabriek te Am
sterdam wordt vervaardigd. De
kern is een weerstandsdraad en
het isolatie materiaal Ozuriet ge
naamd, is van een zeer bijzondere
hittebestendigheid. De loodmantel
beschermt tegen vocht, terwijl de
Draka deze kabel in verschillende
constructies maakt, waarbij over
de loodmantel eventueel nog een
bescherming tegen mechanische
beschadigingen kan worden aan
gebracht.
Afhankelijk van het kabeltype,
kan een bepaalde lengte, varië
rend van ca. 2075 meter recht
streeks op de netspanning worden
aangesloten, waarbij het vermo
gen per meter kabel max. 30 Watt
bedraagt en de kabeltemperatuur
70 a 80 gr. C. wordt.
Als eerste en belangrijkste toe
passing noemen wij de bodemver
warming waarbij de kabel in even
wijdige windingen onder de wor
tels van de planten wordt gelegd,
waardoor de groei en de ontwik
keling van de betreffende plant
uitermate gunstig wordt gestimu
leerd. Bovendien wordt hierbij be
vriezingsgevaar voorkomen.
Geleidelijk hebben zich echter
andere toepassingsmogelijkheden
ontwikkeld en een daarvan is het
vorstvrij houden van bewaar
plaatsen voor pootaardappelen.
De bedoeling van een dergelijke
bewaarplaats is om de tempera
tuur daarin zo gelijkmatig moge
lijk en zo laag mogelijk te hou
den. Temperaturen onder het
vriespunt moeten echter worden
vermeden en nu is dus het pro
bleem om bij een strenge vorst-
periode de juiste hoeveelheid
warmte in deze ruimte te voeren
teneinde deze vorstvrij te houden.
Bij een goed gebouwde bewaar
plaats met behoorlijk geïsoleerde
wanden zal de benodigde warmte-
hoeveelheid niet groot zijn, zodat
een dure installatie al gauw veel
te zwaar op de exploitatiereke
ning gaat drukken. Een warm
water installatie komt dus niet in
aanmerking. Een gewone kachel
of petroleumkachel geeft te veel
plaatselijke warmte.
Het beste schijnt ons electrische
verwarming toe en de meest ide
ale oplossing biedt de Ozuriet
verwarmingskabel. De verwarming
kan hiermede zeer gelijkmatig
door de gehele ruimte worden
verdeeld en is automatisch te re
gelen met een temperatuurscha-
kelaar, zodat de installatie pas in
werking treedt als de temperatuur
tot 0 gr. C. is gedaald en zich
zelf weer uitschakelt als de tem
peratuur 1 a 2 gr. C. boven het
vriespunt is gestegen.
De kabel wordt in evenwijdige
windingen langs de wanden van
de bewaarplaats aangebracht op
b.v. Yi m. hoogte en in onderlin
ge afstanden van 1 dm. De be
vestiging geschiedt met beugeltjes
en eventueel op een isolerende
onderlaag van b.v. asbeststroken
of brandvrij gemaakt geperst riet.
De bewaarplaatsen, die men
tegenwoordig bouwt, zijn goed
isolerend en hebben geen ramen
(het licht, dat een remmende in
vloed heeft op de groei van de
spruiten, wordt dan verkregen
met fluorescerende buizen).
De benodigde warmte voor de
ze ruimten is niet groot en zal in
electrisch vermogen uitgedrukt 20
a 25 Watt per m3 inhoud bedra
gen. Bij een poterbewaarplaats in
Groningen, welke een afmeting
van 7 x 12 meter grondoppervlak
en meter hoogte heeft, was ca. 4.5
kW geïnstalleerd (ca. 152 meter
verwarmingskabel a 30 Watt).
Het hoogste verbruik had in een
strenge winter 60 kW per etmaal
bedragen. Deze installatie is reeds
10 jaar in bedrijf en voldoet nog
steeds in elk opzicht.
Missietentoonstelling.
Eerste Paasdag had in het
Parochiehuis de opening van
de Missietentoonstelling plaats
welke de beide Paasdagen al
hier gehouden werd. Deze
opening had plaats door
de Zeereerw. Heer Pastoor
Schoenmakers, die in zijn ope
ningswoord de verheven taak
van de Missienaaikring in het
licht stelde.
De tentoongestelde misge
waden en andere voorwerpen
ten dienste der Missie hadden
veel bekijks, terwijl de ver
schillende attracties druk be
zocht werden.
Aan het gehouden fancy-
fair was een grote verloting
verbonden, waarvan de hoofd
prijs viel bij Mej. C. Zijl
mans te Waspik, zijnde een
rijwiel.
Namens de Directie N.V. „NOORD-BRABAND" te Waalwijk
zal ondergetekende in het openbaar
Zolang de voorraad strekt zijn bestek en tekening ad f 12.50 per
stel, franco per post f 12.75, verkrijgbaar bij Architect N. J. DE
BONTH Gzn. te Vught, restitutie aan inschrijvers f 10.
De aanbesteding vindt plaats op Vrijdag 21 April a s. in Hotél
,,DE TWEE KOLOMMEN" te Waalwijk, 's middags 4 uur.
De Architect: N. J. DE BONTH Gzn.
Marktveld No. 20, VUGHT. Tel. 7962.
HANDSCHOENENINDUSTRIE „DEKA"
Hogesteenweg 88 LOON OP ZAND,
