L_ Wijde Wereld eld] Waalwijkse en Langstraaise Courani Koninklijke Prins UIT DE SCHOOLSTRAAT 11 KAATSHEUVEL TEL. 66. Indonesië. Nieuw-Guinea blijve Nederlands. 600-jarig Dongen viert feest Een spel van Eeuwen. hierb; tea MAANDAG 14 AUG. 1950. Uitgever Waalwijkse Stoom drukkerij ANTOON TIELEN Hoo'-iredacteur JAN TIELEN OPGERICHT 1«7«. DE ECHO m HET ZUIDEN 73e JAARGANG No. 66 Abonnement BnrMni GROTESTRAAT 205 WAALWIJK TEl7 15 cent per week 1.95 per kwartaal 2.25 franco p.p. Advertentie-prijs 9 cent per m.M. Contract-advertenties speciaal tarief. TEL.-ADRES „ECHO". Koning: Leopold en de Belgische regering hebben de laatste kans om een scheuring van het land en een complete revolutie te vermijden, aangegrepen De koning droeg zijn prerogatieven over aan zijn zoon, kroonprins Boudewijn en de volksvertegen woordiging keurde deze overdracht goed. Achteraf bezien zal dit wel de enige mogelijkheid zijn ge wast om België te redden, vooropgesteld dan dat alle ellende niet nodig was geweest als de oppositie zich behoorlijk democratisch, had gedragen. Overigens geeft de uitslag der stemming in Kamer en Senaat typisch de stemming weer die in het' kamp van 's koning voorstanders heerst. Een debat van meer dan ne gen uur ging er aan vooraf en daarin verklaarden alle katholieke sprekers dat ze slechts voor het ontwerp stemden omdat dit de wens van de koning was en ze ver oordeelden nog eens de me thoden die de socialisten had den toegepast. Zes-en-twintig C.V.P.-ers echter wilden nog niet buigen voor het geweld van de opstand en stemden tegen. Een liberaal sloot zich hierbij aan. Bovendien ont hielden zich nog 5 katholie ken met 2 communisten van stemming. Hetzelfde geval deed zich voor in de Senaat, waar 121 leden hun stem aan het ontwerp gaven, 22 katho lieken tegenstemden ei} 19 C.V.P.-ers met vier commu nisten zich onthielden. Erg hartelijk is de verzoe ning dus niet geweest, vooral niet als men in aanmerking neemt uit welke motieven er gestemd werd. Socialisten en liberalen hadden hun doel bereikt, de C.V.P. gaf gedeel telijk gevolg aan de wens van de koning, waarbij een ander deel zich zelfs nog niet kon neerleggen, en de communis ten hadden natuurlijk heel aparte motieven; ze stemden uit de aard der zaak niet voor, tegen stemmen wilden ze ook niet omdat ze bang waren hierdoor goedkeuring te geven aan de monarchie en dus zat er niets anders op dan zich van stemming te onthou den. Wat nu die stemming in 't katholieke kamp betreft, dat die alles bijeen niet bar goed was, valt licht te begrijpen. Dat geldt zowel voor volk als voor partij. Vooral de Vla mingen zijn erg teleurgesteld dat hun toch in de meer derheid zijnde zo weer de wil van anderen is opgelegd en dat de regering daartegen niets heeft kunnen doen. De volksvertegenwoordigers van hun kant beseffen dat ze voor een groot deel het vertrouwen van hun kiezers hebben ver beurd en ze zullen zelf wel inzien dat dit geen wonder is ook. Aan de koninklijke prins nu is de taak de partijen die op zo'n wankele basis tot elkan der zijn gekomen bijeen te houden en daardoor de een heid van het land te bewaren en de toestand te verbeteren. Dit is geen geringe taak voor de jonge prins Boudewijn. Het is te hopen dat het Bel gische volk gehoor geeft aan de laatste oproep van zijn ko ning, om zich rond zijn zoon te scharen en met hem samen te werken. De socialisten heb ben hun medewerking toege zegd. mits de regent zijn con stitutionele plaats kent. Iet wat arrogant klinkt het wel. Ook katholieken en liberalen zullen hun steun niet onthou den. Dit is inderdaad hoop vol, maar het zal de kunst zijn de talloze gevoelige plekken die er in België zijn en die de laatste maanden danig zijn toegespitst, te vermijden of tot een goede oplossing te brengen. Dit zal in alle ge lederen veel tact en goede wil vereisen, meer dan er tot nog toe is vertoond. Moge prins Boudewijn er in slagen met Gods hulp en met de hulp van de hele natie. Aan de vooravond van zijn eedsaflegging is de konink lijke prins benoemd tot luite nant-generaal, de hoogste rang die het Belgische leger kent. Vrijdag heeft hij de eed op de grondwet afgelegd in tegenwoordigheid van de Ver enigde Kamers. Ten opzichte van koning Leopold is men stilzwijgend overeen gekomen dat hij in België kan blijven wanneer hij dit verkiest. Waarschijn lijk zal de koning zijn intrek nemen op één van de konink lijke landgoederen. Dezer da gen wordt zijn echtgenote, Prinses De verwacht. Réty, in België De Europese Raad. In de Raad van Europa hebben Donderdag de Duit sers het hunne gezegd. Ze wezen de suggestie tot her bewapening van Duitsland af. De socialist Carlo Schmid zei o.a.: „In een sterke staat is het leger de dienaar van de regering, in een zwakke staat is het de meester. De West- Duitse bondsrepubliek is nog geen sterke staat." Ge zoudt zo zeggen dat er nog Duitsers zijn die in het verleden iets geleerd hebben. Ook waren de Duitsers tegen opname van Duitse soldaten in een West- Europees leger, tenzij er een supra-nationaal gezag zou zijn. Voor een Europees leger heeft Churchill Vrijdag ge pleit. Die wenste ook dat de aanbevelingen van de raad in de nationale volksvertegen woordigingen besproken zou den worden. Hij beloofde dat de conservatieven ze in het Engelse parlement ter spra ke zouden brengen. De agenda van deze zitting van de raad van Europa be vatten ook twee punten die eigenlijk niet tot de compe tentie van de raad horen: deze handelen n.l. over de verdediging. De agenda is door het comité van ministers goedgekeurd. Malik halsstarrig. Voordat de Veiligheidsraad Donderdag weer officiëel bij een kwam, zijn er twee be sloten zittingen gehouden, één met en één zonder Malik. De Westerse leden overlegden wat hun tegenover de Russi sche obstructie te doen stond en in de tweede zitting deel den ze Malik mee dat hij niet onbeperkt met zijn politiek zou kunnen doorgaan. Donderdagavond was het echter weer hetzelfde liedje. Aan het begin van de verga dering deelde Malik mee dat de partijen op hun standpunt bleven staan en toen kon er weer door gedebatteerd wor den tot de vergadering werd verdaagd tot de volgende dag Dr. F. Kersten onderscheiden. De Finse arts, dr. F. Ker sten, die onder de oorlog mas seur was van de S.S.-leider Himmler, is door H.M. de Koningin benoemd tot Groot officier in de Orde van Oranje- Nassau, voor zijn verdiensten aan het Nederlandse volk be wezen. Door zijn functie heeft dr. Kersten duizenden levens kunnen redden. Aan hem is het ook te danken dat Himm ler zijn plan om bij de nade ring der Gealliëerden de con centratiekampen met gevan genen en bewakers te vernie tigen, niet heeft uitgevoerd. Tijdens 't leven van Z.K.H. Prins Hendrik was dr. Ker sten lange tijd diens lijfarts. In het voorjaar van 1951 wil hij zich definitief in Neder land vestigen. De zaak Bertha Hertogli. lims te Singapore heeft een sub-commissie ingesteld van 5 personen om Bertha Her- iogh bij haar echtgenoot te houden, aldus heeft de heer M. A. Madjid, voorzitter van vTxreniging' aangekon digd. Hij zeide, dat „iedere poging om het geluk van het paar te verstoren, tegenstand zou ondervinden" van zijn vereniging. „Door de zaak te laten lopen zou het Neder landse volk en de regering de sympathie en de goodwill van Malakka en de Moslims win nen", aldus Madjid. Eedsafleging door de Koninklijke Prins. Vrijdagmiddag heeft de his torische gebeurtenis in België plaats gehad in tegenwoordig heid der Verenigde Kamers de eed op de grondwet door Prins Boudewijn. Gekleed in. het uniform van luitenant- genraal zwoer de Prins „Ik zweer de grondwet en de wet ten van het Belgische volk na te leven, 's lands onafhanke lijkheid te handhaven en het grondgebied ongeschonden te bewaren". Katholieken, so cialisten en liberalen juichten daarop de Prins gezamenlijk toe, voor het eerst sinds we ken weer eensgezind. Slechts de communisten voelden zich verplicht weer buitenbeentje te spelen en zelfs zo onbe schoft te zijn de plechtigheid te verstoren door vlak voor de eedsaflegging te roepen „Leve de republiek". Tot gro te verontwaardiging van alle aanwezigen. s Avonds om half zeven' heeft Koning Leopold zich nog eenmaal per radio tot zijn volk gericht. Hij zei: „Ik be zweer het land zijn kalmte en bezinning te herwinnen, die voor de natie en de eendracht onontbeerlijk zijn. Ikzelf ver geet mijn persoon en ik vraag U er voor te zorgen, dat mijn gebaar van zelfverloochening niet vruchteloos is geweest" De Koning dankte zijn ge trouwen voor hun aanhanke lijkheid en vroeg die over te dragen op zijn zoon. Hij be sloot zijn boodschap met God bescherme België". Vrijdagmiddag heeft de regering-Duvieusart haar ont slag ingediend, dat de Ko ninklijke Prins heeft aan vaard. Troepen voor Korea. De regering is van plan ook landstrijdkrachten naar Ko- r^a te zenden, twee compag nieën op basis van vrijwillig heid. Aanmelding staat open vor officieren en, onderoffi cieren van 19 tot 35 jaar en manschappen tot 30 jaar, die tenminste 12 maanden mili taire dienst hebben verricht. Zij moeten zich melden voor 21 Augustus. Het is de bedoe ling een compagnie mariniers en een compagnie koninklijke landmacht te sturen. Mariniers kunnen zich mel den bij hun commandant of bij de comandamnt van het corps mariniers te Rotterdam. Leden van de K. L. kunnen zich melden via hun comman dant of bij reserve-majoor J. de Groot in Den Haag. Voor minderjarige^ is de schriftelijke toestemming van ouders of voogd nodig. Het Britse ministerie van Koloniën heeft de gouverneur van Singapore om een rap port over de zaak-Hertogh verzocht. Tevens heeft 't ge vraagd een onderzoek te doen instellen naar het huwelijk van het meisje en daarbij spe ciale aandacht te wijden aan haar leeftijd. In het verzoek werd er op aangedrongen dat, ingeval zij als minderjarige wordt aangemerkt, er voor haar welzijn zal worden ge waakt. Op 't Britse ministerie van Buitenlandse Zaken werd op verzoeken van de Nederland se zaakgelastigde medege deeld dat Engeland niet in staat is in juridische zin te interveniëren. De Vereniging tot beharti ging van het welzijn der Mos- AMERIKA PARAAT. De Amerikaanse assistent minister van Defensie Grif fith heeft op een vergadering van de „American Legion" verklaard, dat meer „invasies van het type-Korea" in ande re delen van de wereld ver wacht mogen worden en dat Trumans plan voor militaire uitbreiding er op gericht is tegen dergelijke invasies pa raat te zijn. Het nieuwe pro gram voorzag in het onder de wapenen brengen van 2100000 man. AMERIKAANSE STUDEN TEN IN NEDERLAND. In de komende herfst zul len 25 Amerikaanse studen ten zich laten inschrijven aan een Nederlandse Universiteit of Hogeschool. Deze groep vormt een onderdeel van de 628 Amerikanen die in het komende academische jaar in een zevental Europese landen hun studie zullen voortzetten in het kader van de „Ful- bright-act" welke het Ame rikaanse ministerie van Bui tenlandse Zaken machtigt buitenlandse valuta en cre- dieten, verkregen uit de ver koop van overtollige voorra den in het buitenland, aan te wenden voor het financieren van uitwisselingsprogramma's van leerkrachten en studen ten met andere landen. RADIO-SPERUREN IN WINTERMAANDEN. Ook in de komende winter maanden zal met het verbruik van electriciteit zuinig moe ten worden omgesprongen. Als één der uitvloeisels hier van zullen ook de Nederland se radio-zenders daarom da gelijks weer enkele uren zwij gen. Het bestuur van de Neder landse Radio Unie heeft be sloten, dat in de periode van 13 November tot 26 Januari a-s. dagelijks behalve des Zondags tussen 7.30 en 8.30 en des middags tussen 16.30 en 18 uur geen programma's worden uitgezonden. AMATEURBOKSER GEDOOD. Een 35-jarige Franse jour nalist is Woensdag op de ker mis te Rijssel door een Ne derlandse beroepsbokser zo ernstig geraakt, dat hij aan de gevolgen is overleden. De Fransman ,die de uit daging om tegen de 21-jarige Nederlander in de ring te treden, aanvaardde, ging al spoedig tegen de grond. Hij overleed ter plaatse. STATISTIEK VAN DE BE- DRIJFSGROOTTE EN DE EIGENDOMSVERHOUDIN GEN IN DE LANDBOUW 1948 Dezer dagen is een door het Centraal Bureau voor de Statis tiek samengestelde publicatie ver. schenen, welige een uitvoerig overzicht geeft van de verande ringen in de grootte der bedrijven, het aantal ondernemingen en de eigendomsverhoudingen in land en tuinbouw in de periode 1910- 1948. Deze publicatie, welke on der bovengenoemde titel bij het Staatsdrukekrij- en Uitgeverijbe drijf verkrijgbaar is, bevat naast een groot aantal tabellen en gra fieken ook een toelichting op het cijfermateriaal. Zij sluit aan bij de door de Directie v. d. Land bouw op dit gebied verrichte en gepubliceerde onderzoekingen in 1910, 1921 en 1930. REGELING VOOR NEDER LANDSE VORDERING OP DUITSLAND GETROFFEN. Tusen een Nederlandse delega tie, welke onder leiding stond van Mr. S. Th. J. Teppema, plaats vervangend Directeur-Generaal van de buitenlandse economische betrekkingen en een Duitse dele gatie is overeenstemming bereikt betreffende de aflossing van de vordering, welke Nederland op het ogenblik op West-Duitsland heeft. Deze vordering bedraagt circa 320 millioen. Een amortisatiesysteem is ont worpen, waarbij het "gehele be drag via de Europese Betalings unie binnen een periode van 2 tot 4 jaar door Duitsland zal worden .afgelost. Voorts werd overeengekomen, dat Duitsland voor het uitstaande bedrag een rente van 2 °/0 zal vergoeden. „ROME-REIS" DER PRIES TERSTUDENTEN NAAR HANDEL. Op Donderdag 17 Augustus pelmigreren de priesterstudenten van het Zuiden naar Handel. In verband met Anno Santo maken zij er hun „Rome-reis" van. Naar oude harde zeden maken zeer ve len er een echte boetetocht van met onthouding van diverse ge noegens. Zij maken de intentie van de H. Vader tot de hunne „Door gebed en boete de alge mene terugkeer afsmeken naar Christus Honderden studenten zullen hun beste geestelijke en lichame lijke krachten inzetten en deze dag tot een grandioze gebeds storm maken. Zoals we konden verwachten heeft de commissie voor Nieuw-Guinea, het Nederlandse deel althans, gecon cludeerd dat een overdracht aan Indonesië tot snel verval voor de kolonie zou leiden. Het rapport han delt uitgebreid over het natuurlijk milieu, de bevol king, anthropologic, linguistiek en cultuur. De voortzetting van het Nederlands beheer houdt zeer l zeker beloften in voor de toekomst, voor vooruitgang en opheffing, en biedt de wereld zekerheid dat dit land met zijn volk eerlang in het wereldverkeer zal kunnen worden opgenomen. De overdracht van het beheer aan de Verenigde Staten van Indonesië zou leiden tot een snel verval van hetgeen in vijftig jaren is opgebouwd en, afgezien van de buitenlandse poli tieke verwikkelingen, tot onrust en verwarring, om dat de bevolking zich ongetwijfeld tegen zulk een overdracht verzetten zou, zo concludeert het rapport. De volgende overwegingen leiden tot deze conclusie: In feite zou een dergelijke overdracht geen verandering brengen in de status van het gebied. De bevolking zou evenzeer een non-self-gover- ning people blijven en even afhankelijk zijn van Indone sië als het nu van Nederland is. Bovendien zou een veran dering van de souvereiniteit een aanzienlijke vermindering betekenen van de voor de be volking door het charter dei- Verenigde Naties geschapen waarborgen. Indonesië zelf behoort tot de z.g. onontwikkelde gebie den en heeft bovendien in ei gen land met ontzaglijke moeilijkheden te kampen om orde op zaken te stellen om te komen tot een economi sche reconstructie. Het be schikt niet over de middelen, welke noodzakelijk zijn voor de ontwikkeling van West Nieuw-Guinea. Overdracht van het beheer zou de vol strekte desorganisatie ten ge volge hebben van administra tie en medische verzorging, waarmede voor acculturatie dezer bevolking en de open legging van het land de mi nimale voorwaarden gaan ontbreken, om de eenvoudige reden dat Indonesië de krach ten daarvoor niet kan opbren gen en aanstelling van erva ren specialisten een eerste voorwaarde is. Het onderwijs is momen teel in handen van missie en zending. Het is problematisch of een overwegend Islamitisch land op de duur bereid zal zijn het werk van missie en zending dezelfde financiële steun te geven, die het nu ontvangt. Het zelfbeschikkings recht. Door een beheersoverdracht zou verder het zelfbeschik kingsrecht der autochthone bevolking practisch teniet ge daan worden. Indonesië heelt steeds gesteld dat deze bevol king als Indonesiërs wordt be schouwt. De Papoea's behoren naar taal, cultuur en ras niet tot het Indonesische volk. Daarenboven blijft hun, bij voortzetting van het Neder landse bestuur, de weg open om het zelfbeschikkingsrecht op een later tijdstip op ver antwoorde wijze te realise ren. Overdracht van Nieuw-Gui nea aan Indonesië zou boven dien tot ernstige onlusten aanleiding geven, aangezien een zeer sterke stroming on der de bevolking scherp ge kant is tegen de R.I.S. Ook zou de belangentegenstelling, nu reeds waarneembaar tussen Papoea's en Indonesiërs, nog sterker worden, vooral indien de R.I.S. uitvoering zou ge ven aan haar voornemen Nieuw-Guinea te bestemmen tot kolonisatie-gebied. Wat dit laatste betekent weet ieder die in Indonesië is geweest. In zo'n geval zal de Papoea op een verschrik kelijke manier worden uitge buit. Nu is nog het wachten op het rapport van de Indonasi- sche leden. Naar alle waar schijnlijkheid zal hun conclu sie regelrecht ingaan tegen de Nederlandse. Temeer waar twee van de drie leden poli tici zijn en recht uit de school van Soekarno komen. Intussen schreeuwt Soekar no bij elke gelegenheid om Nieuw-Guinea. Men moet dit niet te licht schatten. Soekar no heeft een enorme invloed. Er is waarschijnlijk nog nooit een president geweest, waar ook ter wereld, die een stads bevolking 17 minuten kon la ten juichen. Het is in Makas sar gebeurt. Deze actie van Soekarno is weloverwogen. Het maakt op de eerste plaats stemming on der de bevolking. Bovendien (Zie vervolg pag. 2, le kolom) Opening der feestelijkheden. Zaterdagmiddag is Dongen begonnen met de feesten ter gelegenheid van zijn 600-jarig bèstaan. Een res pectabele leeftijd waarop de Dongenaren terecht trots zijn. Ze steken dit trouwens niet onder stoelen en banken en bovendien stak burgemeester Sweens in zijn feestrede overvloedig de loftrompet over de gote- de eigenschappen van zijn gemeentenaren. De voorzit ter van het feestcomité, ook niet mis, bracht wensen naar voren wier verwezenlijking Dongen bij het 700- jarig bestaan nog meer aanzien moet geven. De redevoeringen wferden uitge sproken in en na de plechtige raadsvergadering die om drie uur werd gehouden. De voltallige raad en een aantal genodigden, geeste lijke en wereldlijke notabelen, woonden die bij. Burgemeester Sweens memoreerde om te begin nen de 8ste Mei 1350, de dag waarop de juridische grondslag voor de gemeente werd gelegd, maar al lang van te voren woon den er mensen op de plaats waar nu Dongen ligt. Die mensen, al dus de burgemeester hadden vele goede eigenschappen en als de twee voornaamste noemde hij ar beidzaamheid en godsdienstzin. Vele zijn er verslapt, maar die twee kenmerken ook heden ten da ge nog de Dongenaar. De wel vaart kwam van de grote ver- bindswegen tussen Breda en Geer- truidenberg enerzijds en Den Bosch en Tilburg anderzijds. Op de tweede plaats werd er welvaart gebracht door weef- en lederindus' trie. De burgemeester sprak de hoop uit dat de goede eigenschap pen en de welvaart in Dongen zouden mogen blijven heersen en dat er materiële en geestelijke bloei zou zijn. Daar geen van de raadsleden hier nog iets aan had toe te voe gen werd de vergadering gesloten, waarna de heer Schuttelaar, de voorzitter van het eeuwfeestcomi té, enkele woorden sprak. Hij wierp een blik voorui| naar het Dongen van over honderd jaar Ten opzichte van de atoombom men en dergelijke onaangenaam heden meer was zijn kijk niet erg optimistisch, maar ancjerzijds was hij de mening toegedaan dat Don gen vooruit zou blijven gaan. Dienaangaande maakte hij het ge meentebestuur enkele wensen ken baar die tot de welvaart zouden kunnen bijdragen. Een goede rio lering liefst voor niets was er een voorname van. Tot besluit nodigde de heër Schuttelaar uit om het Wilhelmus te zingen en de burgemeester voegde er een drie werf hoera op H.M. de Koningin aan toe. In zijn antwoord aan de spreker merkte hij op dat een gra tis riolering niet zou gaan, maar nu nodigde hij de bloem van Don gen uit de erewijn te serveren „om het vuil weg te spoelen", op dergelijke ogenblikken geschikter dan de prachtigste riolering. Opening der sportterreinen, Gedurende de plechtigheid in de raadzaal hadden zich buiten de drie harmonieën opgesteld en na afloop ging het in optocht door het feestelijk vlaggende Dongen naar het gemeentelijk sportterrein dat nu officiëel geopend zou wor den. De jeugd toonde uiteraard in grote getale belangstelling. Wethouder Renckens, voorzitter van de sportcommissie, sprak een inleidend woord. Hij overbrugde de afstand van raadzaal tot het sportveld door et op tc wijzen dat liet een gemeentelijk sportterrein was. Het was niet gesticht omdat het gemeentebestuur voetbal, hockey en tennis zulkfe aardige sporten vond, maar omdat het de hogere waarden hiervan erkende. En om dit duidelijk te maken haalde hij de woorden aan die kardinaal Mercier sprak bij de opening van de Olympische Spe len tc Antwerpen in 1920. Hij sprak de hoop uit dat door dit sportterrein de sportbeoefening op een hoger plan zou komen: Mens sana in corpore sano. Vervolgens verrichtte burgemeester Sweens de symbolische handeling waarna de harmonie „Aurora" liet Wilhel mus speelde en de burgemeester nogmaals een driewerf hoera uit bracht op H. M. de Koningin. Tenslotte zegende de Zeereerw. Heer pastoor het véld in. Daarmee was alles klaar voor de voetbalwedstrijd Dongen R.A.C., waarvan de uitslag lang in het onzekere bleef, hoewel R. A. C. hard van stapel liep met twee goals in de eerste minuten. Misschien was dat de inspiratieve kracht van de aftrop door burge meester Sweens. De einduitslag was 33, na verlenging werd het 4 4 en ten einde raad haalde Dongen de overwinning binnen door penalties. s Avonds om half acht werd oud-Dongen geopend door de voorzitter van het betreffende comité en om 8 uur werd „Hel Spel der Eeuwen opgevoerd. Dit was de eerste dag, maar het gaat de hele week nog door met culturele feesten, sportfeesten en alle andere mogelijke feesten, want een 600-jarig bestaan moet gevierd worden. O zo. De Middeleeuwen herleven Het was prachtig weer Zater dagavond. Een wolkenloze hemel koepelde zich over Dongen, waar de feestvreugde gonsde. Vooral in de feeëriek verlichte tuin van „Vrede-oord". Daar was het feest. Daar ging de première van Broeder Eymards spel ..Een spel van Eeuwen". Het is een goede, feestelijke première geworden, zo als het past bij en festijn, dat Dongen nu viert. Broeder Eymard verplaatst ons naar de Middeleeuwen. De ro mantische tijd van ridders en kas telen, van narren en roofridders. Roelof van Dalen is zo'n ridder, hij is Heer van Dongen en hij heerst over het gebied, bijgestaan door leenmannen. Het leven 'is goed in zijn landen. De bevolking arbeidt, s avonds is er spel en zang. Het is goed ie zien met welk een vreugde de bevolking van Dongen zijn heer begroet. Maar gevaren dreigen. Twee leenmannen van Heer Roelof van Dalen geraken in twist. Robbrecht zegt zijn gehoorzaamheid op, als Willem, de zoon van Heer Roe lof van Dalen, zijn vader opvolgt. Robbrecht biedt dan zijn diensten aan aan Klebolt, een roofridder, die van een diepe haat jegens de Heer van Dongen is bezield. Rid der Klebolt maakt het plan om Dongen te overvallen en de lan den voor zichzelf te veroveren. De overval komt inderdaad. Het is dan ontroerend te zien hoe het volk met zijn Heer medeleeft. De jonge Heer is dan pas vadei geworden en kort tevoren heeft het volk met zang en dans uit drukking gegeven aan z'n vreug de. Nu heerst er droefenis. De aanvallers komen tot voor de poorten van de burcht van Don gen, maar hier keert, dank zij het gebed van het volk, de krijgskans en Willem en zijn dappere leen man Godevaert komen als over winnaars uit de strijd. Het derde bedrijf speelt bijna een eeuw later. De kleinzoon van Willem, Joost van Dalen, be stuurt nu de heerlijkheid Dongen. Dictatoriaal en meedogenloos. Hij onderdrukt het volk en leeft als een duivel. Het volk komt in op stand. maar kan niets doen. Tot Graaf Engelbrecht van Breda door een kluizenaar bericht krijgt van de verschrikkingen, waaron der Dongens bewoners hebben te lijden. Hij komt met een grote krijgsmacht en laat Joost gevan gen nemen. Het volk is bevrijd, maar het heeft veel geleden. De toekomst roept echter en vol ver trouwen op God gaat men het nieuwe leven tegemoet. Dit is, in het kort, de inhoud van Broeder Eymards spel, dat door Anton Sweers is geregis seerd. Het spel wordt vlot ge speeld. Er blijken een paar uitste kende acteurs in Dongen te wo nen. De rol van Schout (G. Em- men) is werkelijk groots. Met liefde en jolijt bestuurt hij 't volk en dient hij zijn Heer. Met een mooie luide stem zegt hij zijn tekst. Heer Roelof van Dalen (P. Schelkens) leek niet zo oud als hij wel moest zijn. Robbrecht (J. Carton) maakt een sterk spel van zijn moeilijke rol van verra der. Godevaert (Ant. Ballemans) was wel een beetje tc tam voor zijn heldenrol; dat is ook ons be zwaar voor de roofridder Klebolt (G. Leijten). Bernard Snoeren maakt een voornaam persoon van Heer Willem. A. Schellekens is een geestige nar, met een uitste kende mimiek. De verteller (J. Verharen) is goed en zegt zijn tekst' nadrukkelijk. Wat overdre ven was P. Verharen in de rol van Malum, de ongeluksbrenger, wellicht de moeilijkste van alle. Het is o., i. niet nodig om deze onheilsfiguur overal te laten op treden, tot zelfs op de muren van het kasteel. De grime was uitstekend. Men had zeer zeker meer aandacht moesten besteden aan de costu mes van het volk. Er liepen nu meisjes tussen met New-Look en Ingrid Bcramann haren. Heel jammer is het gebruik van microfoons, die helemaal niet no dig zijn. De spelers staan meestal dicht bij het publiek en het lijkt ons dat een normale stem onder

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1950 | | pagina 1