Wijde Wereld
3
GROTE PRIJSVERLAGING
'i'l
L±ll
Waalwijkse en Langstraatse Courant
I
N Ce.uwjaaKi&oO'dsc&app&n,
De Prins als vlieger
Uit Loon-op-Zand's
verleden
UIT DE
Ssiuifen
wrijf
SCHOOLSTRAAT 11 KAATSHEUVEL TEL. 66.
OOK* IN 1951, ALBERT HEIJN WEER No. 1.
ZAANSE BESCHUIT
GROTE ONTBIJTKOEK
ZAANSE KOEKEN
x.
Ged. Staten gaan
6679 woningen
verdelen.
VRIJDAG 5 JANUARI 1951.
Uitgever
Waalwijkse Stoomdrukkerij
ANTOON TIELEN
Hoofdredacteur
JAN TIELEN
Dit blad
verschijnt 2 x per week.
DE ECHO mHEI ZUIDEN
74e JAARGANG No. 3
Abonnement
17 cent per week
2.15 per kwartaal
2.40 franco p.p.
Advertentie-prijs
9 cent per m.M.
Contract-advertenties
speciaal tarief.
OPGERICHT 1S78.
Bureaux GROTESTRAAT 205 WAALWIJK TEL. 38.
TEL.-ADRES: „ECHO".
Bij dc jaarwisseling zijn weer de Nieuwjaarsbood
schappen van staatslieden en andere vooraanstaande
persoonlijkheden over de wereld uitgegaan. In al deze
wensen hoorde men het verlangen naar vrede en dc
verwachting dat er nog veel offers gebracht zullen
moeten worden eer die bereikt is.
In Zijn Nieuwjaarsrede tot het
Corps Diplomatique heeft Z.H.
de Paus weer een beroep gedaan
op alle mensen om de vrede te
bewaren. Hij beschouwde het H.
Jaar niet als een afsluiting van»
een tijdperk, maar veeleer als de
eerste stap op een nieuwe weg.
In de voortdurend weer betoonde
wil van de volkeren om de vrede
te bewaren zag de Paus de be
langrijkste uitinq van het H. Jaar.
Er kunnen geen volksoorlogen
bestaan, in die zin dat deze oor
logen zouden beantwoorden aan
de wil van een volk. De H. Va
der zag dan ook in de imposante
opkomst naar Rome gedurende t
H. Jaar een volksstemming voor
de vrede, niet alleen uit naam
van de Christenheid maar van de
hele mensheid .Met die gedachte
en die hoop wenste de. Paus de
diplomaten een goed en gelukkig
Nieuwjaar, terwijl Hij de be
scherming van de Almachtiqe af
smeekte over de volkeren die door
de diplomaten werden vertegen
woordigd.
Alle landen die diplomatieke
betrekkingen onderhouden met 't
Vaticaan waren op de Nieuw
jaarsreceptie van de Paus verte
genwoordigd, uitgezonderd Joego
slavië en India.
Minister-president Drecs heeft
op Oudejaarsavond via de We
reldomroep de Nederlanders over
zee toegesproken. Van de Neder
landers in Indonesië zei hij dat
niet aUecn een groot aanpassings
vermogen van hen wordt qe-
vraagd, maar dat ook hun moed
en uithoudingsvermogen op zware
proef worden gesteld. Hij prees
hen echter ook omdat ze op hun-
post zijn gebleven, waardoor ze
Nederland en Indonesië de grootst
mogelijke dienst bewijzen. Be
treffende Suriname en de Antillen,
nog deel van het koninkrijk ge
bleven, wees minister Drees op
de moeilijkheden die daar zijn
ontstaan nadat ze volle zeggen
schap in eiqen zaken hadden ge
kregen. Hij sprak echter het ver
trouwen uit dat men over die
moeilijkheden heen zou groeien.
Ook voor de emigranten op di
verse plaatsen in de w'ereld sprak
dr. Drees zijn waardering uit voor
hun energie en durf. Tenslotte
groette hij alle Nederlanders, waar
ook ter wereld, hoe verschillend
ook in denken en voélen, als zo
nen en dochters van één volk en
wenste hun zegen toe voor hun
persoon en hun arbeid. Hij sprak
de hoop uit dat het ons gegeven
zal zijn ons volk in vrede en
vrijheid tot nieuwe bloei te zien
komen.
Op Nieuwjaarsdag heeft de mi
nister-president een korté rede
gehouden tot het Nederlandse
volk, waarin hij er op wees dat
wij ons tot het uiterste zullen
moeten inspannen om te bescher
men wat ons dierbaar is en om te
zorgen dat de onvolkomen resul
taten die wij na de oorlog heb
ben 'bereikt niet verloren gaan.
Daarin zullen wij slagen als wij
weer vervuld zijn van de geest
die het verzet bezielde en van de
wil tot aanpakken, die grote din
gen tot stand kan brengen. Daar
toe moeten wij ons ook bewust
worden van de verantwoordelijk
heid van Nederland in de rij der
volkeren. Goéde samenwerking in
eigen volk en met andere volke
ren in internationaal verband zijn
onmisbare voorwaarden voor een
gezonde ontwikkeling, nationaal
en internationaal. De minister
president besloot met de wens
uit te spréken dat het ons gege
ven zal zijn oïïs volk in v(;ede en
vrijheid tot nieuwe bloei te zien
komen.
De Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken, Dean Ache-
son, paste Churchill's woorden in
1940 ten opzichte van Engeland
toe op het Amerika van nu, n.l.
dat alleen bloed, zweet en tra
nen de oplossing zullen kunnen
brengen. Daarnaast achtte hij
echter ook geloof noodzakelijk,
geloof in het land en geloof dat
de grootse taak die wacht vol
bracht kan en zal worden. Vier
voordelen die Amerika heeft som
de hij op: zijn zaak is rechtvaar
dig; het heeft vrienden dié gelo
ven in dezelfde zaak: het heeft
met zijn bondgenoten het groots'e
productievermogen ter wereld;
zijn vloot is onovertroffen, het
heeft een krachtige luchtmacht en
zijn leqer is de kérn waaromheen
het een geduchte strijdmacht te
land kan opbouwen.
Zowel president Truman, als
zijn minister van defensie, Geor
ge Marshall, spraken de hoop
uit dat 1951 vrede aan de wereld
zou brengen.
Generaal Franco heeft op Ou
dejaar verklaard dat Spanje graag
zou worden ingeschakeld in de
plannen der Westerse wereld om
het communisme een halt toe te
roepen. Hij vindt dat de geallieer
den er Spanje dankbaar voor
moeten zijn dat het het communis
me uit Europa's westelijké hoek
heeft gehouden. Op grond hier
van is Spanje gerechtigd te ver
wachten, dat het tegenover het
land begane onrecht ongedaan
zal worden gemaakt, aldus Fran
co.
Uw verkoudheic
keel of borst
van neus,
weg met
Pandit Néhru tenslotte ver
klaarde dat India, ingeval gevaar
dreigt, zich zal bedienen van le
ger, vloot en luchtmacht. Ander
zijds zei hij: „Wanneer men van
vrede spreekt zijn er die menen,
dat men de eisen van nooit ver
zadigde staten wenst in te willi
gen, maar de vrede kan niet ver
zekerd worden door methodes die
zelf een uiting zijn van vredesaf-
wijzing".
De Grote Vier.
Enige tijd geleden heeft Mos
kou voorstellen gedaan voor een
conferentie tussen de Vereniqde
Staten, Engéland, Fra.Arijk en de
Sovjet-Unie over de Duitse kwes
tie. Daarop hebben de westelijke
mogendheden op 22 December te
genvoorstellen gedaan, waarbij
zij méedeelden bereid te zijn sa
men met de Sovjet-Unie een aan
vaardbare basis te zoeken voor
een conferentie. Zij achtten ech
ter een bespreking van Duitslands
demilitarisatie niet voldoende om
de spanningen op te heffen. Ove
rigens merkten zij op dat de eni
ge militairé macht in Duitsland
op het ogenblik de door de Sov
jets in de Oostelijke zone gevorm
de is. Zij legden er de nadruk op
dat de kern van het probleem
schuilt in de algemene houding
die de Sovjet-Unie sinds het ein
de van de oorlog heeft aangeno
men.
Op Nieuwjaarsdag is in Lon
den, Parijs en Washington het
Russische antwoord op deze te
genvoorstellen ontvangen.
De Sovjets stemmen in met
voorbereidende besprekingen om
een agenda voor een conferentie
vast te stellen, doch ze willen
niet dan over de Duitse hérbewa
pening spreken. De conferentie
zou niet in New-York of Lake
Success moeten plaats hebben,
maar in Londen, Parijs of Mos
kou. Natuurlijk worden de be
schuldigingen over een Oost-Duits
leger van de hand gewezen als
onwaar. Van de andere kant ma
ken de Sovjets uit de bekend ge
maakte feiten op dat de Westerse
mogendheden een geregeld Duits
leger in West-Duitsland op de
bèen willen brengen. Als basis
voor onderhandelingen wordt
vastgehouden aan de besluiten
van Praag.
In Washington wordt spoedig
een bespreking verwacht tussen
Amerika, Engeland en Frankrijk
over het antwoord op deze nota.
Korea.
Op Korea bleef het verwachte
Kerstoffensief uit, maar de Chi
nezen maakten er 'n Nieuwjaars
offensief van. Dit kwam met zul
ke hevigheid neer op de verbon
den troepen ten zuiden van de
38ste breedtegraad, dat die hun
stellingen niet konden houden.
Het hevigst vielen de Chinezen
aan in de middensector in de
richting van Seoel. Verschillen
de plaatsen werden al spoedig
prijsgegeven. Daar de communis
ten het front trachtten te door
breken. moesten de troepen over
de hele brpedte (220 km.) terug
trekken daar ze anders gevaar
lopen van Pusan en Taegoe te
worden afgesneden.
Dit verloop van de hernieuwde
strijd is voor velen wel uitermate
teleurstellend. Aan de 38ste
breedtegraad waren sterke stel
lingen opgeworpen en men meen
de die wel te kunnen houden.
Zelfs Amerikaanse officieren ver
borgen hun teleurstelling niet
toen bleek dat er al spoedig een
bres in werd geslagen. Nu is het
wel zo dat de Chinezen hun sol
daten zonder consideratie de dood
injagen, terwijl er van de andere
kant natuurlijk nog enige reke
ning mee gehouden wordt dat
men met mensen te doen heeft.
Mijnenvelden, draadversperrin
gen noch bombardementen ver
tragen de opmars der Noordelij
ken. De reserves zijn practisch
onbeperkt.
Al met al ziet het er naar uit
dat de laatste faze vqn de strijd
in Korea is ingetrëden en dat de
troepen der Verenigde Naties er
kwaadschiks uitgedrongen zullen
worden. Een volkomen mislukte
actie dus om gewapenderhand een
agressor op de knieën te dwin
gen? Het gaat er sterk op lijken,
al moet men in aanmerking ne
men dat de situatie sinds Juni
heel wat is gewijzigd. Wat ove
rigens de ernstiqe nederlaag die
menselijkerwijs gesproken op han
den is, aan gevolgen zal mee
brengen valt nog moeilijk te voor
spellen. Dat de situatie er niet
rooskleuriger op zal worden is
wel zeker.
81 doden bij mijnramp
in Hongarije.
Reddingsploegen hebben 40
mijnwerkérs gered, die Zaterdag,
als gevolg van een ontploffing
ingesioten werden in een mijn in
Tatabarnya (Hongarije).
81 Mijnwerkers werden bij de
ontploffing gedood.
MAÏZENA per pak 15 ct
BAK-en BRAADVET per pak 36 ct
SPERCIEBONEN. per groot blik 72 ct
DOPERWTEN groot blik vanaf 64 ct
PRUIMENJAM per pot 39 ct
HUISHOUDJAM perpot 65 - 47 ct
DROOGKOKENDE RIJST 500 gram 49 ct
GROENE ERWTEN 500 gram vanaf 27 ct
SPLITERWTEN 500 gram vanaf 33 ct
BRUINE BONEN 500 gram vanaf 39 ct
A.H. THEE - De krachtigste en de geurigste
NU per 100 gram 64 - 72 - 76 - 80 - 85
grote rol 26 ct
per stuk 38 ct
per bus 50 ct
„Avia", Officiëel Orgaan
van de Kon. Ned. Vereniging
voor Luchtvaart, bevat een
zeer interessant artikel over
de bijzondere prestaties van
Prins Bernhard als vlieger.
Wij zijn zo vrij daaraan een
en ander te ontlenen, niet
twijfelende, of ook onze lezers
zullen het met interesse vol
gen:
Toen Prins Bernhard 't plan
opvatte zijn goodwill-tocht
door de Nieuwe Wereld achter
het stuur der Regerings-Da-
kota PBA te maken, werden
daartegen bezwaren geopperd.
Men was bang dat het te ver
moeiend zou worden: zelf te
vliegen en steeds, onmiddel
lijk daarop, de lange verwel
komingsceremoniën en recep
ties mee te maken. De Prins
hééft zelf gevlogen en alles is
uitstekend gegaan. „Ik geloof,
dat hij het anders niet had
volgehouden; elke reis als pas
sagier is voor hem vermoeien
der dan zelf te vliegen", zei
ons één der leden van het
Prinselijk gezelschap. Dat is
tekenend voor een vlieger
tekenend voor de Prins als
vlieger.
Eén onzer beste piloten,
Parmentier, heeft wel eens
gesproken van dat gevoel van
bevrijding, dat je als vlieger
krijgt, wanneer je in de lucht
letterlijk los van alle aard
se beslommeringen baas
bent over die grote mechani
sche vogel, die vliegtuig heet.
Voor een vlieger, een geboren
vlieger, is vliegen geen in
spanning, maar ontspanning.
En voor de hoogstgeplaatste
der Nederlandse piloten is dat
net zo daarom kwam de
Prins op die lange rondreis
door Midden-, Zuid- en Noord-
Amerika telkens frisser aan
dan hij was vertrokken. Om
dat voor hem elke vlucht een
bron was van nieuwe kracht.
Gezagvoerder.
Vliegen is voor de Prins een
genoegen maar allerminst
een spelevaren. Het zou best
zo kunnen zijn en niemand
zou dat de Koninklijke vlieger
kunnen aanrekenen dat hij
vloog wanneer dat geen moei
te kost, met stralend weer, op
grondzicht, „huisje-boompje
beestje", zoals dat in vlieger
latijn een beetje kleinerend
heet en dat hij de netelige
kanten van 't moeilijke vak
(mét het risico) aan zijn par
ticuliere piloot overliet. Zeker
op die Amerikaanse tocht,
waar de plichten op de grond
toch al zoveel van zijn aan
dacht en energie vroegen, zou
dat niet verwonderlijk zijn
geweest. Het zou alleen die-
Spaart onze Cinderella plaatjes
genen verwonderd hebben,
die Prins Bernhard van nabij
kennen en die weten, dat een
hindernis in hem slechts een
sportieve prikkel wekt om die
te overwinnen; dat hij let
terlijk, zowel als figuurlijk
geen Zondagsruiter is. De
Prins was die gehele reis door,
net als altijd, gezagvoerder
van zijn kist óók als het er
om spande. Een moeilijke
vlucht is voor hem aantrek
kelijker dan één, waarover hij
in zijn logboek slechts dat
nuchtere woordje „unevent
ful" kan noteren!
„Proficiency as pilot
exceptional".
De Prins heeft de beste
scholing ter wereld gehad: hij
leerde vliegen bij de R.A.F.
Na de ontgoochelende Meida
gen van het rampjaar 1940
was in Engeland één zijner
eerste daden zich te laten in
schrijven bij de Elementary
Flying Training School; op 23
September 1940, dus toen de
luchtslag om Engeland nog in
volle hevigheid woedde, kwam
hij bij de eerste Unit van deze
school in opleiding. Op 14 No
vember maakte hij zijn eerste
solovlucht en reeds in April
van het volgend jaar droeg
Z.K.H. de R.A.F.-Wings. In
structeur Payn, die hiervan in
's Prinsen logboek aanteke
ning deed, schreef daarbij:
„Proficiency as pilot exceptio
nal", de hoogste waardering
die hij kon geven. En we ge
loven niet, dat die waardering
werd geïnspireerd door de ho
ge rang van deze leerling
de R.A.F. had in die dagen
wel andere zaken te behar
tigen dan buitenlandse vorste
lijke personen vleiende be
oordelingen te geven en bo
vendien heeft de toenmalige
„Air Commodore Prince Bern
hard of the Netherlands" tij
dens zijn latere vliegerloop
baan Flight Lieutenant Payns
oordeel allerminst beschaamd!
65 verschillende typen
als le bestuurder!
In de bijna tien jaren die
verstreken sinds het behalen
van zijn brevet, heeft Prins
Bernhard een opmerkelijk
veelzijdige vlieger-ervaring
verworven. Het aantal vlieg
tuigen dat hij als le bestuur
der vloog, wordt alleen door
test-piloten overtroffen: het
zijn er niet minder dan vijf
en zestig! Een merkwaardig
gevariëerde volière heeft de
Prins op zijn lijstje staan: van
de snelle Vampire V, Mosqui
to, Thunderbolt, Spitfire en
Hurricane tot de gemoedelijke
Piper Cub, Storch en Ercoupe
ONS HEEM IN DE
ROMEINSE TIJD.
Bij velen van ons hangt er mis
schien hier of daar nog een kleine
herinnering aan het jaartallen le
ren op school. Een van de jaar
tallen die we zeker moesten ken
nen, was 100 jaar voor Christus
de Romeinen in ons land. Maar
hoe we het ons ook voorgesteld
mogen hebben, zeker hebben we
er niet aan gedacht, dat in deze
tijd voor onze streken de histori
sche tijd begint, d.w.z. dat we
van deze tijden de eerste spaar
zame, geschreven bronnen héb
ben, waaruit de geschiedenis is
op te bouwen. Ofschoon Posei-
donios de eerste schijnt te zijn ge
weest, die iets over onze meer
Noordelijke streken heeft geschre
ven, toch is eigenlijk Julius Cae
sar, die van de werken van dc
bovengenoemde schrijver gebruik
maakte, de meest bekende. Cae
sar heeft immers over dc oorlogen
die hij in Gallië heeft gevoerd,
een boek geschreven, dat nog
steeds tot het gewone klassieke
vertaalwerk behoort, wat iedere
gymnasiast moet doorwerken. Het
is n.l. ,,De Bello Gallico", over
de Gallische oorlog. Het bevat 'n
aantal mededelingen over de
volksstammen, die kort vóór het
midden der eerste eeuw voor Chr.
in ons land woonden. Volgens
Prof. Dr. A. W. Byvanck was
het in het jaar 57 voor Christus,
dat voor het eerst leden van
volksstammen, die ons land be
woonden, in aanraking kwamen
met de Romeinen. Welke waren
deze volksstammen en welke
woonden In ons heem
In onze streken, dus hier ook
van de grote, viermotorige
Liberator via de tweepitters
Scandia, Dakota, Mitchell,
Beech en Cessna naar de één-
rnotorige Goodyear Duck, Vi
gilant, Bücker, KZ-7 en Tip
sy. Vijf en zestig typen en
nog is Z.K.H., als hij maar
enigszins de gelegenheid ertoe
kan vinden, op elk tijdstip be
reid een nieuw vliegtuig te
leren kennen en zo de lange
lijst achterin zijn logboek te
verlengen. Wat de vliegvelden
betreft, heeft de vlieger-Prins
een zeker even grote erva
ring: tussen „Rockliffe" in Ca
nada en Tripolis' „Castel Be
nito", Stockholms „Bromma"
en „Moron" bij Buenos Aires,
Los Angelos' „San Diego" en
Cairo's „Almaza", zijn er wei
nig luchthavens waar dc Prins
niet landde.
Min 29° Celsius.
Die grote ervaring werd
goeddeels verworven in de
oorlogsjaren. Vele van de
vluchten die Z.K.H. toen
maakte, leidden over de Oce
aan, naar zijn gezin in Otta
wa. En in die dagen was een
transatlantische vlucht nu niet
bepaaldelijk een genoegen;
qua comfort en qua veiligheid
zijn die van thans, in een
Constellation-cabine, waar
druk en temperatuur voor
's passagiers welzijn angstval
lig op een aangename con
stantheid worden gehouden en
die bijna alle motorengeraas
buitensluit, verre te verkie
zen. Bij één dezer ferry-
vluchten, in April '42, heerste
in de Liberator op 20.000 ft.
een temperatuur van 29°
(buitentemperatuur 40° Cel
sius!). Het overigens óók nog
al barre Canadese lentekli
maat moet na dat tochtje wel
subtropisch hebben gesche
nen. In Mei ging de Prins
weer en ditmaal vroor het in
de bommenwerper „maar
15°, hetgeen hem in zijn log
boek de laconieke opmerking
„much better than in April
deed neerschrijven. De Prins
had die verstijvend-koude
tochten een jaar later nog niet
vergeten; toen, in een ver
warmde Liberator boven de
Oceaan, tekende hij aan: „Sa-
me plane, only modified, hea
ted".
De Prins bleef in training
Aan de overkant van de
grote haringvijver is Prins
Bernhard overigens allerminst
aan het huiselijk haardvuur
gebleven; hij vloog naar de
Ver. Staten om in Jackson
nieuwe Vultee- en Fairchild
trainers te vliegen; met Te
Roller vloog hij in de herfst
van 1942 naar de West en naar
Midden-Amerika en in Cana
da hield hij zijn vliegtraining
(evenals trouwens in Enge
land) geregeld op peil. Een
bijzonderheid was dat Z.K.H.
daar, even na de geboorte van
Prinses Margriet, in Januari
1943, op het bevroren Lake
Tremblant per Norseman een
ski-landing maakte, waarbij
hem zijn ervaring op de glad
de latten wellicht mede te pas
kwam. Van Februari tot eind
Maart van datzelfde jaar
maakte de Prins zijn grote
rondreis per Mitchell met
KLM-gezagvoerder Moll: van
Canada via de Ver. Staten en
Zuid-Amerika naar de Noord-
Afrikaanse fronten, waar hij,
na landing op het nog niet
van mijnen gezuiverde Castel
Benito, in Tripolis een onder
houd had met Veldmaar
schalk Montgomery, om van
daar door te vliegen naar Al
giers voor een ontmoeting met
Generaal Eisenhower.
Toen, in 1943, kwamen de
geallieerde fronten eindelijk
goed in beweging en begon 't
er waarlijk naar uit te zien
dat het Vaderland binnen af
zienbare tijd vrij zou zijn. De
invasie naderde en in Vrij-
Europa's arsenaal en bastion:
Engeland, werd koortsachtig
geoefend. De Prins maakte
tijdens vlootoefeningen als
waarnemer een deklanding
per Swordfish op een Neder
lands MAC-schip mee. In Sep
tember kreeg hij de bevoegd
heid om als eerste bestuurder
Liberators te vliegen; met dat
type bommenwerper maakte
hij in de zomer van 1944 bom-
bardementsvluchten boven
Frankrijk. Per Stinson en
Mitchell maakte Z.K.H. ver
kenningsvluchten boven de
linies in Italië. Reeds op 18
September landde de Prins
voor het eerst op Nederlandse
bodem dat was op Beek bij
Maastricht; tien dagen latei-
geraakte hij met zijn Beech
bij Eindhoven midden in de
Duitse tegenaanval een
avontuur dat gelukkig goed
afliep. Wel vond Z.K.H. in die
dagen een kogelgat in de
romp van de Vigilant. Tijdens
Von Rundstedts berucht
Kerstoffensief werden op
Nieuwjaarsdag 1945 de
Beech PB-1 en de Vigilant
HL-432 op het Brusselse Eve-
re zwaar door bommen be
schadigd en alleen de Vigi
lant kon hersteld worden. Met
dat toestel vloog de Prins op
7 Mei, twee dagen dus na de
capitulatie der Duitse troepen
in de Westelijke provincies,
met Overste van Houten als
passagier, voor het eerst van
Teuge naar Amsterdam. In
z\jn logboek tekende Z.K.H.
die dag aan: „First flight over
liberated West-Holland
Great!"
(Wordt vervolgd).
in de omgeving van onze gemeen
te, woonde een volk, dat volgens
Julius Caesar niet van Keltische
oorsprong was, zoals andere vol
ken in ons land, maar het was "n
aenigszins gekcltiseerd Germaanse
volksstam. Caesar noemt ze dc
Menapiërs. Hun land was moe
rassig en bosrijk, met dicht, maar
niet hoog geboomte. Het was
slechts dun bevolkt. Steden ken
den ze waarschijnlijk niet, al heb
ben ze wel een religieus raiddel-
punt gehad. Ze stonden op een
lagere trap van economische be
schaving, dan de andere grote
volksstammen in de buurt. Ze
hadden kudden en leefden ook
van hun primitieve landbouw.
Ten zuiden van de Menapiërs
woonden de Nerviërs, in de Ar
dennen en Belgisch Brabant.
Langs de kust in Vlaanderen
woonde nog een volk dat Caésar
de Morini noemt. Tussen Rijn en
Maas woonde de grote volks
stam van de Eburonen.
Dat is dus in het kort een over
zicht van de eerste, met name ge
noemde bewoners van onze stre
ken. Deze volken zou Caesar gaan
onderwerpen aan het Romeinse
gezag. Ons interesseert hier voor
lopig alleen, hoe onze streek werd
onderworpen. In het jaar 53 voor
Christus trekt Caesar, zoals hij
zelf beschrijft, met vijf legioenen
vanuit de omstreken van Amiëns
in N.-Frankrijk op. Door het ge
bied van de Morini in Vlaande
ren bereikt hij de Menapiërs in
onze streken. Deze woonden, zo
als we reeds gezegd hebben, in
een land van bossen en moeras
sen, waarin zij zich dan ook bij
de nadering van de Romeinen,
met al hun hebben en houden te
rugtrekken. Het was voor de Ro
meinse legers geen gemakkelijke
taak om dit land te verovéren.
Zij hebben het dan ook nooit he
lemaal en intensief bezet kunnen
houden, maar zich bepaald tot
versterkte plaatsen langs de heer
banen, Maar laten we de zaak
niet vooruit lopen. Caesar ziet
zich geplaatst voor de taak, dit
onherbergzame land te veroveren.
Hij verdeelt z'n leger in drie co
lonnes, waarvan hij er zelf één
aanvoert, terwijl de beide andere
resp. door Gajus Fabius cn Mar
cus Crassus worden gecomman
deerd. Deze colonnes beginnen
langzaam voort te trékken langs
de knuppelwegen, die de soldaten
zelf door de moerassen aanleggen
en op deze wijze worden de ne
derzettingen van de Menapiërs
bereikt. Nadat de Romeinen al
verschillende hoéven en dorpen
hebben verbrand en veel mensen
en vee buitgemaakt, zenden de
Menapiërs gezanten, om vrede tc
vragen. Caesar willigt dit verzoek
in en trekt dan verder naar de
Rijn. En zo waren dan onze stre
ken in de macht van de Roméinen.
Het volk van de Menapiërs ech
ter, dat in deze tijd in ons heem
woont, blijft hier niet. Wat er ge
beurt is, is niet duidelijk, maar de
Menapiërs trekken hier weg en
gaan naar het Zuiden. Later ko
men zé nog voor in het gebied
van Cassel en verdwijnen dan
voorgoed.
Uit de tijd van de Romeinen
zijn in Loon op Zand nog wel
enkele, zij het heel vage, sporen
te ontdekken. Laten we alleen
noemen de oude Romeinse heer
baan on Heusden, die nu de oude
Waalwijksé baan heet, vanaf
Loon naar het zuiden gaat ze naar
Antwerpen. Speciale onderzoekin
gen naar de oude wegen, waar
mede ot> het ogenblik een begin is
gemaakt, zullen misschien noq na
dere bijzonderheden aan het licht
kunnen brengen. Tot slot kam ik
noq even vermelden, dat bij
's-Gravenmoer enkele Roméinse
munten werden gevonden.
Naar wij vernemen zijn Gede
puteerde Staten van Noord-Bra
bant overgegaan tot verdeling
van het contingent van 6679 wo
ningen, dat door de Minister van
Wederopbouw en Volkshuisves
ting voor het jaar 1951 aan deze
provincie is toegewezen.
Het systeem van de precies
uitgemeten verdeling van wonin
gen en kubieke meters is daarbij
verlaten, aangezien de ontwikke
ling van de situatie op het ge
bied van de bouwnijverheid zo
danig is, dat een dergelijk nauw
lettend afwegen van mogelijkhe
den niet meer noodzakelijk is.
In tegenstelling met dc vorige
jaren zijn door de minister geen
reserves aangehouden, noch aan
andere ministeries bepaalde con
tingenten beschikbaar gesteld, be
halve een reserve voor te ver
wachten bijzondere ontwikkelin
gen in bepaalde gebieden of ge
meenten, zoals bij vestiging van
nieuwe industrieën.
Gedeputeerde Staten hebben de
helft van het toegewezen contin
gent bestemd voor de opheffing
van de woningachterstand naar
de mate van het relatief tekort,
door de gemeente met het hoog
ste relatief tekort zoveel wonin
gen toe te wijzen, dat zij in te
kort gelijk komt met dc naast-
volgende gémeente en zo vervol
gens.
De andere helft van het con
tingent is bestemd voor het op
vangen van de te verwachten
groei in elke gemeente in de
eerstvolgende drie jaren. Het voor
1951 toegewezen contingent zal
dus ook gelden voor elk der ja
ren 195? en 1953.
