Waalwijkse en Langstraatse Courant I Wijde Wereld j 2).e uitaxsta. HEMES VffiALWYK UIT DE Nic. Schilders HOOFDPIJN? ZOMERPRIJZEN Voor de BETERE BRANDSTOFFEN 1 Mei a.s. begint het zo merseizoen. Profiteer dan van onze verlaagde VRIJDAG 9 MEI 1952. Uitgever Waalwijkse Stoomdrukkerij ANXOON TIELEN Hoofdredacteur JAN XIELEN Dit blad verschijnt 2 x per week DE EQra HEI ZUIDEN Bureaux GROTESTRAAT 205, WAALWIJK - XEL. 2621 OPGERICHI 1878 SCHOOLSXRAAX 11, KAATSHEUVEL. TEL. 2121 75e JAARGANG No. 38 Abonnement 18 cent per week 2.35 per kwartaal 2.60 franco p. p. Advertentie-prijs 10 cent per m.M. Contract-advertenties speciaal tarief. TEL.-ADRES „ECHO" Generaal Ridgway heeft meege deeld dat het laatste voorstel van de Verenigde Naties om tot een wapen stilstand in Korea te geraken, de uiterste grens is tot waar de Ver enigde Naties kunnen gaan. Dat is toch al aardig ver. De Verenigde Naties hebben zich bereid verklaard 70.000 communistische krijgsgevan genen, die willen, terug te sturen in ruil voor 12.000 krijgsgevangenen van de Verenigde Naties, over de aanleg van vliegvelden zou in de wapenstilstands-overeenkomst niet gerept worden, maar de Verenigde Naties blijven zich verzetten tegen het lidmaatschap van Rusland van de neutrale controle-commissie. Men mag zich afvragen of nu in derdaad de uiterste grens is bereikt en wat er zal gebeuren als dat het geval is. Het lijkt langzamerhand wel dui delijk dat de Noordelijken geen wa penstilstand wensen op Korea; het is op zijn minst zeer twijfelachtig. Het is nu onderhand een jaar gele den dat door een verrassend voor stel van de Rus Visjinski de wapen stilstandsonderhandelingen in Korea zijn begonnen en men kan nog steeds raden in hoeverre de Rus sen de hand in de onderhande lingen hebben gehad. Zeker is dat, als de communisten oprecht een wapenstilstand hadden gewenst, het al lang zo ver had kunnen zijn. Maar er is voortdurend een onmis kenbare dubbelzinnigheid in hun handelwijze geweest. Ze hadden ie der ogenblik een andere kwestie om op dood te vallen; waren 't niet de krijgsgevangenen, dan toch de vliegvelden, en toen de Ver. Naties bereid waren tot concessies, was weer het lidmaatschap van Rusland van de controlecommissie een con ditio sine qua non voor overeen stemming. Men kan veilig aanne men dat, als de Verenigde Naties ook nu weer zouden toegeven, er een nieuwe kink in de kabel zou komen. En wat staat daar van Noordelij ke kant tegenover? In het begin hebben ze nog een veer gelaten met betrekking tot het vaststellen van een demarcatielijn. Zij wensten die langs de 38ste breedtegraad, maar de Verenigde Naties hielden voet bij stuk dat ze ongeveer langs de huidige frontlijn moest komen. De Noordelijken hebben in dit opzicht toegegeven, maar voor die toegeef lijkheid hebben sindsdien dubbel en dwars wraak genomen door alleen maar te eisen en niets meer te ge ven. De vraag stellen of dit fair is, is overbodig omdat het duidelijk is dat het niet fair is en omdat het even duidelijk is dat dit begrip in een dergelijk „spel" niet meedoet. Men kan menen dat er in de diplo matie altijd nog iets heeft bestaan wat aan fair play herinnerde, maar sinds de wereld met zulke enorme sprongen vooruitgaat is dit in de kast met antikiteiten opgeborgen, waar het nog dienst kan doen als bezienswaardige curiositeit uit de goede oude tijd. Wie dit betreurt, mag zich ook rekenen onder dege nen die niet met hun tijd meegaan. Het is trouwens een koud kunstje op een bepaald punt een concessie te doen wanneer men er van over tuigd is dat het toch wel nooit zo ver zal komen, omdat men iedere gelegenheid om de boel in de war te sturen aangrijpt. Het is moeilijk anders te zien en men moet wel een grote optimist zijn om uit de onder handelingen nog iets goeds te ver wachten. De doelstellingen van bei de partijen liggen blijkbaar te ver uit elkaar, en daarom lijkt het meer op een tragische comedie dan op se rieus streven naar het doel dat men voorwendt te willen bereiken. Het front is gedurende de tijd dat de onderhandelingen duren bijna steeds wat men noemt „rustig" ge weest; de frontlijn is tenminste niet veel gewijzigd. Dat "wil overigens niet zeggen dat er niets is gebeurd. Wanneer men afgaat op uitlatingen van geallieerde autoriteiten, dan hebben de communisten ondertus sen achter hun huidige stellingen formidabele versterkingen opge bouwd en de U.N.O.-luchtmacht heeft dit blijkbaar niet kunnen ver hinderen. Dit is niet zonder beteke nis. De roden verkeren ongetwijfeld in de gunstigste positie en nu ze de kracht van de U.N.O.-legers kennen, hebben ze tien maanden lang volop de gelegenheid gehad om zich daar op in te stellen, niet alleen om een stootje te kunnen verdragen, maar ook om er een te kunnen geven. Ze hebben daardoor een troef in han den die men niet moet onderschat ten en die ze, als de gelegenheid zich voordoet, graag zullen uitspe len. Het lijkt er op dat ze daarop aansturen. Men hoeft de boven weergegeven verschijnselen maar te combineren om te begrijpen welk van beide par tijen het meest belang heeft bij het slagen van de wapenstilstandson derhandelingen. De Verenigde Na ties verkeren dan ook in een uiterst delicate positie. Enerzijds moeten zij zo ver mogelijk gaan in hun con cessies, terwijl ze toch weer niet zo ver mogen gaan dat ze het uitein delijke doel van hun interventie missen, anderzijds is er bij misluk king van de onderhandelingen wei nig uitzicht op het bereiken van dat doel. Daarbij komt dat het haast onvermijdelijk is dat het moreel van de troepen ernstig lijdt onder de slepende kwaal die de besprekingen zijn geworden. Men moet dit min der opgewekte beeld onder ogen zien om niet meer teleurgesteld te zijn bij een onverhoopte wending van de gebeurtenissen. Rest de vraag: wat, als de uiter ste grens wordt overschreden? Een vraag die slechts andere vragen op roept en zeer moeilijk te beant woorden is. Misschien wordt er weer een andere uitweg gevonden die nieuwe mogelijkheden opent, waardoor tenminste het gesprek wordt gaande gehouden. Ook een communistische draai hoeft men niet voor onmogelijk te houden, want ze zijn tot veel bereid als ze verder in het verschiet een groter voordeel zien. Zo kan die uiterste grens nog een rekbaar begrip wor den en waarschijnlijk is dat één van de weinige mogelijkheden om door een onvruchtbaar gesprek nog on vruchtbaarder strijd te voorkomen. „ELF DROPPINGS". Terwijl Maandagavond overal in den lande de bevrijding werd ge vierd, stegen zes „Reechcrafts" van de R.L.S. te Gilze-Rijen op om bo ven de elf provincies van ons land verlichte parachutes af te werpen, waaraan een pakje margarine, een zakje meelen een biljet voor een rondvlucht voor twee personen met een K.L.M.-toestel bengelden. Het nationale radio-programma van Bevrijdingsdag heeft heel Ne derland in rep en roer gebracht door de elf droppings die vanuit 3 vliegtuigen boven de elf provincies werden verricht; dit herinnerde aan de voedsel-paketten tijdens de hon- ger-periode; ook thans waren de pakjes met eetwaren gevuld. Re porters in de lucht en op de grond onderhielden via de aether gedu rende ruim twee uren een bijna on afgebroken contact met de huiska mers. De luisteraars in de plaatsen waar een verlichte parachute met wimpel en voedselpakket zou wor den afgeworpen waren op hun hoe de, en zodra 't vliegtuig zijn positie had gemeld en de voorgenomen droppingsplaats aangeduid, zwerm den zij bij honderden uit met fiet sen, auto's of met snelle benen in de landingsrichting. Het eerst kwam Assen aan de beurt, waar de P.H.-U.D.U. met ver slaggever Jan de Visser aan boord, omstreeks half tien in de buurt van de watertoren koerste. Terwijl het valscherm daar daalde, kwam Wim Jansen vanuit de P.H.-U.E.S. zich al melden boven Den Haag. Achter eenvolgens werden daarna Hilver sum, Groningen, Amersfoort, Goes, Deventer, Workum, Tilburg, Har derwijk en Venlo in opschudding gebracht, terwijl tussen die bedrij ven door de gelukkige vinders op de afgesproken plaatsen kwamen opdagen, waar weer andere repor ters klaar stonden om de parachutes in ontvangst te nemen en de prij zen rondvlucht boven Nederland te overhandigen. Er kwamen natuurlijk vermake lijke tonelen bij te pas als gescheur de broeken, kapotte kousen, hier waren er drie tegelijk bij de buit, daar zwom er een 't kanaal over enz. Het was een aardig geslaagd experiment. In deze streek kon men de para chute boven Tilburg zien droppen. NEDERLAND HEEFT LAAGSTE STERFTECIJFER TER WERELD. Hoogste geboortecijfer in West-Europa. Nederland heeft van alle West- Europese landen het hoogste ge boortecijfer. Wel is het aantal ge boorten per duizend inwoners de laatste vijf jaar geregeld gedaald, n.l. van 30,2 tot 22,3, maar in de an dere lapden is het geboortecijfer nog belangrijk lager. Alleen in een reeks niet-Europese landen is het aantal geboorten per duizend inwoners ho ger dan in ons land, b.v. in Canada en in de Verenigde Staten. Dit alles blijkt uit een vergelij kend overzicht van het centraal bu reau voor de statistiek. Het sterftecijfer is in Nederland lager dan in enig ander land ter we reld. Lager ook, dan het ooit te vo ren is geweest. Het sterftecijfer is nu 7.6 per duizend inwoners. Dit laatste record wordt in Europa het dichtst benaderd door Noorwegen, dat 8,3 sterfgevallen per duizend in woners telt. Ook in Amerika en Ca nada ligt het sterftecijfer hoger. VEERTIG DOODVONNISSEN TEN UITVOER GEBRACHT. Minister Mulderije heeft in de 2e Kamer bij de behandeling van het wetsontwerp tot vaststelling van 't „oorlogsrecht" medegedeeld, dat er bij de Kroon 140 verzoeken zijn bin nengekomen van ter dood veroor deelden. Van deze 140 uitgesproken doodvonnissen zijn er veertig tot nu toe tot uitvoering gebracht. Over een verzoek zal nog moeten wor den beslist omdat deze zaak inmid dels een revisie ondergaat. IN APRIL RUIM 16.000 WERK LOZEN MINDER. Dank zij vooral de opleving van het bouwbedrijf is in de maand April het aantal ingeschreven man nelijke werklozen met 15.407 terug gelopen tot 145.387. Daarbij zijn 94.465 geheel werklozen, 35.125 D.U.W.-arbeiders en 390 geheel werkloze wachtgelders. Het aantal ingeschreven werkloze vrouwen daalde van 7576 tot 6730. De totale daling van de werkloosheid omvat derhalve 16.653 personen. Behalve aan de toegenomen druk te in het bouwbedrijf is de daling van de werkloosheid te danken aan gunstige seizoensinvloeden op de baksteen-industrie, de veenderijen en de landbouw. Slechts in de tex tielindustrie nam het aantal werk lozen met 324 personen toe tot 2482 personen. MARIA MONTESSORI OVERLEDEN. Tengevolge van een hersenbloe ding is Dinsdagmiddag om twee uur in Noord wijk aan Zee overleden mevrouw Maria Montessori, pionier ster op onderwijsgebied. Zij bereik te de leeftijd van ruim 81 jaar. Me vrouw Montessori verbleef voor eni ge tijd bij vrienden in Noord wijk aan Zee, waar zij door de dood werd verrast. Gisteren om elf uur is in de parochiekerk van Noordwij k aan Zee de uitvaartdienst gehouden. Zij was een groot hervormster van het kleuter- en lager onderwijs en zij gaf haar naam aan de scholen waarop haar hervormingen werden toegepast, de zgn. Montessorischo len. MGR. MUTSAERTS 10 JAAR BISSCHOP. Duizenden naar de Zoete Lieve Vrouw van Den Bosch. Zoals gewoonlijk waren op de eerste Zondag in de maand Mei dui zenden van het platteland van Bra bant naar de hoofdstad der provin cie gekomen ter pelgrimage. Het was tevens de dag waarop de tiende verjaardag gevierd werd van de bisschopskeuze van Mgr. Mutsaerts tot bisschop van 's-Hertogenbosch. Ter herdenking van dit feit droeg de bisschop in de kathedrale basi liek van St. Jan om half elf een Pontificale Hoogmis op, welke door duizenden gelovigen werd bijge woond. Na de H. Mis gaf de bisschop de gelovigen de pauselijke zegen, krachtens bijzonder voorrecht, hem bij gelegenheid van zijn bezoek ad limina aan de H. Stoel, door Z.H. de Paus geschonken. De Mis van Edmond Diericks werd uitgevoerd door de Schola Cantorum. ELF DODEN BIJ VLIEGTUIGONGELUK. Een DC 3 van de Noorse particuliere luchtvaartmaatschappij Fred Olsen, is in de nacht van Maandag op Dinsdag in de bossen van Drangedal op ongeveer 160 kilometer ten Zuiden van Oslo te gen een heuvel gevlogen, neergestort en in brand gevlogen. Elf mensen zijn hier bij om het leven gekomen; verscheidene anderen werden gewond. Het toestel was Maandagavond van Schiphol opgestegen en met 25 walvisvaarders aan boord op weg naar Oslo. De bemanning: bestond uit vier koppen. Het vliegtuig vertrok Maandagavond om tien over acht van Schiphol, waar het de bemanning van de walvisvaarder Kosmos 3 had opgehaald, welke Zater dag uit de Perzische golf in Rotterdam was aangekomen. 'Het toestel was te middernacht nog niet op het vliegveld Jarisberg bij Oslo aangekomen. De bran dende resten van het vliegtuig lagen toen echter al in de uitgestrekte bijna on-, doordringbare bossen van Drangedal, waar het tien minuten over elf was neer gestort. Zes passagiers die ongedeerd waren gebleven brachten de nacht door tussen de wrakstukken, waar zij de ge wonden zo goed mogelijk verzorgden. Toen het tegen de morgen lichter werd gingen zij op weg naar Drangedal om hulp te halen. „DEUTSCHLAND üBER ALLES". De president der Westduitse federale republiek, Theodor Heuss, heeft na een briefwisseling met Bondskanselier dr. Adenauer besloten dat het „Deutschland über Alles" weer het Duitse nationale volkslied zal zijn. Dr Adenauer had pre sident Heuss verzocht „niet langer te aarzelen met het uitvoeren van het reeds een maand geleden door het Westduitse kabinet gedane verzoek om 't „Deutsch land über Alles" weer tot nationaal volkslied te verklaren." Officieel echter zal alleen het derde couplet gezongen worden. Dit couplet vraagt „Eenheid, recht en vrijheid voor het Duitse Vaderland!" We kunnen de borst weer opzetten! DE APOSTAAT TONDI. Naar aanleiding van het feit dat een Italiaans Jezuiet thans openlijk naar het communisme is overgelopen, nadat hij al geruime tijd in het geheim aan de partij verbonden was, schrijft De Osservatore Romano „Dezer dagen heeft het droevige ge val van de ongelukkige apostaat Alighie- ro Tondi veel beroeringi gewekt. Het was de bedoeling niet om er over te spreken, maar het gemene misbruik (en de aparte verkiezings-manoeuvre), dat men er van gemaakt heeft, verplicht ons er een woord over te zeggen. De onge lukkige priester is als een groot denker geprezen. Nil had hij de gave van het woord hij boeide zijn gehoor maar hij bezat geen diepte van gedachten en cultuur. Hij heeft de doctorsgraad in de theolo gie, niet behaald, en behoorde niet tot de z.g. plechtig geprofesten in de Jezuieten- orde. Hij heeft daar een dubbele rol ge speeld. Terwijl hij al enkele jaren aangesloten was bij de Communistische Partij open baarde Tondi zich als een felle anti-com munist en leidde een leven, dat in flag rante tegenspraak was met datgene, wat hij de mensen met zoveel vuur voorhield. Het is bekend, dat de Comm. Partij, die voor geen middel terugschrikt om haar doel te bereiken, er op uit is om ele menten uit haar gelederen binnen te doen dringen in alle mogelijke kringen, ook religieuze. CRITIEK OP AMERIKA. In een rede, gehouden op de jaarver gadering van de Ned. K. v. K. te Lon- den, heeft de voorzitter, G. J. L. van der Lande, geklaagd over de van over- heidswege ingestelde beperkingen op de Engels-Nederlandse handel en critiek ge oefend op het slechte voorbeeld, dat door Amerika wordt gesteld. De V. S„ die zo krachtig een vrije wereldhandel hebben gepropageerd, heb ben thans zelf het slechte voorbeeld ge geven door de invoer van bepaalde goederen vrijwel te weigeren. Niettemin verwachten de V. S„ dat andere landen de producten van hun machtige indus trie in onbeperkte mate zullen invoeren en dan vragen zij zich nog af, hoe het komt, dat de economieën dezer landen in een ongunstige toestand verkeren, al dus de 'heer van der Lande. Hij deelde mee, dat de werkloosheid in Nederland is toegenomen, en dat wan neer deze tendens zou aanhouden, het niet onwaarschijnlijk zou zijn, dat de Ne derlandse regering zich genoodzaakt zou zien tot beperking van de invoer over te gaan. Mijnhardt's Hoofdpijnpoeders. Doos 47 c SAOEDIE-ARABIË STELT EISEN AAN AMERIKA. Koning Ibn Saoed en de Saoedisch- Arabische regering hebben eisen gesteld aan de enorme Aramco de Arabisch- Amerikaanse oliemaatschappij die door oliedeskundigen beschouwd worden als voorstellen die gelijk staan met de nationalisatie van de enorme olievelden in dat land. De onmiddellijke eis zou zijn dat het aandeel van Saoedie Arabië in de winsten van de Aramco verhoogd zou worden van de huidige 150 mil- lioen dollar per jaar tot 200 millioen dollar, en voorts o.m.: 1) De helft van de leden van de di rectie moet bestaan uit Saoedie-Arabie- ren. 2) Overbrenging van het hoofdkan toor van de Aramco van New York naar Saoedie-Arabië. 3) In vijf jaar moet de Aramco de helft van haar olieconcessies van 400 duizend vierkante wijl aan de Saoedisch- Arabische regering overdoen. Aramco is de grootste olieproducent ter wereld en de opbrengst wordt op het ogenblik geschat op 850.000 barrels per dag. Toen een olieman van de berichten hierover hoorde, zei hij: „Het ziet er naar uit dat zij proberen Amerika een Abadan aan te doen". DE HEER L. LANEN NOTARIS TE GEERTRUIDENBERG. De Heer L. G. G. M. Lanen uit Waalwijk is bij Koninklijk Besluit Van 23 April 1952 benoemd tot notaris in het arrondissement Breda met 'als stand plaats Geertruidenberg. De heer Lanen die wijlen notaris H. A. J. J. Heymans opvolgt, werd op 30 Juli 1907 te Roosendaal geboren, waar hij na de lagere school doorlopen te hebben, zijn studie voortzette aan het St. Norbertus-lyceum. In '1931 slaagde hij voor candidaat, waarna hij gedurende anderhalf jaar volontair was bij notaris Mertens te Roosendaal. In Juni 1932 werd de heer Lanen candidaat-notaris 'bij notaris H. Schreurs te Drunen, welke functie hij thans nog bekleedt. BEVRIJDINGSDAG. Goed concert door St. Crispijn, Het lijkt meer in overeenstemming met de feiten te spreken van Bevrijdingsdag voor 5 Mei dan van Nationale Feest dag, want van een echte feestviering is eigenlijk niet veel te merken. Een ge deelte van het Nederlandse volk is vrij, een ander gedeelte niet, voor sommige streken was 5 Mei werkelijk de dag der bevrijding, andere streken waren al maanden van tevoren bevrijd. Toch blijft 5 Mei voor het hele land de da tum waarop het definitief van de be zetting verlost werd. Waaraan ligt het dan dat de Natio nale Feestdag, althans in onze streken zo weinig gevierd wordt? Het is zeer moeilijk precies dé oorzaak aan te ge ven. Wel zijn er een aantal factoren die niet bevorderlijk zijn voor een werkelijke feestviering. Daar is b.v. de combinatie van Dodenherdenking en Nationale Feestdag. Hoe schoon het ook is aan de vooravond van het bevrijdingsfeest de gevallenen te herdenken, toch rijst de vraag; als 's avonds tevoren de vlag halfstok heeft gewapperd, hijst men ze dan de volgende dag van harte in top? Ook kan men de vraag stellen of de overheid de viering van de Nationale Feestdag wel voldoende bevordert. Na tuurlijk, het organiseren van nationale feestelijkheden is geen taak van de over heid tenzij in landen waar het volk als zodanig er niets mee te maken heeft. Maar dat wil niet zeggen dat de over heid geen gunstige voorwaarden kan scheppen voor een feest. En die zijn er b.v. niet als de ene school wel vrij is en de andere niet, de ene fabriek wel en de andere niet, wanneer er over het ge heel niet één lijn wordt getrokken. Daar komt bij dat tegenwoordig juist 5 dagen van tevoren de verjaardag van H. M. de Koningin wordt gevierd, die altijd Ne derlands Nationale Feestdag bij uitstek is geweest. En dit is een feit dat alle generaties blijft aanspreken, terwijl 'het vViS"- *6,'j -- bewustzijn op 5 Mei 1945 te zijn be vrijd onvermijdelijk aan tijd is gebonden. Overigens heeft Frankrijk zijn natio nale feestdag nog steeds op 14 Juli, en de bestorming van de Bastille is toch al heel wat langer geleden. Behalve deze feiten beïnvloeden waarschijnlijk ook psychologische factoren de viering van de Nationale Feestdag, maar die zijn niet zo sprekend dat men er in concreto rekening mee kan houden. In ieder geval zitten we zoals het nu gaat eigenlijk tussen twee stoelen, een situatie die nu niet bepaald animeert. Dat is jammer, want het feit dat wij vieren of zouden moeten vieren is beslist de moeite waard. 'Maar met moeite feesten is geen feesten en daar om zou men er iets op moeten vinden om de Nationale Feestdag inderdaad het karakter van een feest te geven. In het licht van de hierboven gegeven beschouwing moet men ook de viering in Waalwijk zien. Waalwijks Belang heeft er van gemaakt wat er van te maken viel en zorgden door twee verzorgde concerten, van eigen verenigingen, voor een feestelijk tintje. Om half 8 trad de Liedertafel „Oefening en Vermaak" on der uitstekende leiding van de heer Louis Sars op, met enkele klassieke werken en operafragmenten, die beiden veel succes oogstten, al is 't een beter geschikt voor de openlucht dan 't andere. Het publiek was zeer dankbaar en waardeerde deze uitvoeringen blijkbaar zeer. Jammer was het dat de politie énkele keren rumoerige jongelui moest terecht wijzen, die blijkbaar niet genoeg waar dering konden opbrengen voor het ge- bodene. Laat ze dan de hei intrekken. Een aangename verrassing was het optreden van de harmonie St. Crispijn, die met veel verve een aardig program ma uitvoerde. De keuze van de werken leek ons heel goed en het was prettig te constateren dat de uitvoering van een flinke vooruitgang getuigde. De heer Duivelaar leidt het corps met vaste hand en de spelers reageren goed op zijn markant gebaar. Er kwamen verschillen de solistische passages in de uitgevoerde nummers voor en daarin bewezen de be treffende solisten dat ze hun instrument behoorlijk weten te hanteren. Het was allemaal niet volmaakt, maar 'het was aantrekkelijk en fris en vol beloften. Deze avond bewees St. Crispijn met terdaad dat het de steun van de Waal wijkse bevolking waard is, en ander zijds dat alleen met ambitie en studie- lust iets is te bereiken. De verlichting van het Raadhuis gaf een feestelijk cachet aan de omgeving en velen kwamen dan ook luisteren en kij ken en gaven blijk van hun waardering voor zang en muziek. Wij merkten o.a. op de burgemeester en zijn echtgenote. Wethouder Smolders, bestuursleden van Waalwijks Belang e.m.a. De belangstel ling was vanaf 't begin zeer groot. In ons vorig nummer hebben we er met voldoening op gewezen, dat bij de Dodenherdenking de deelname aan de stille tocht naar het oorlogsmonument zo groot was. Maar toch stonden en liepen er nog honderden langs de stoet. Waarom sluit men toch niet allen aan tot een geweldige demonstratie. Naar wij vernemen zal een volgend jaar het meetrekken langs, maar niet achter de stoet, voorkomen worden, als ook zal aan de deelnemers van de stille tocht op de plaats bij 't monument de voorrang worden gegeven, boven de al daar wachtenden. DE GECROONDE LEERSSE EN DE WIJZE KATER. Tweemaal is 1.1. Dinsdag de toneel groep „Puck" in Waalwijk opgetreden; in de middaguren brachten de jonge ac trices en acteurs de klucht „De Gecroon de Leersse" van Michiel de 'Swaen ten tonele voor de leerlingen van de geza menlijke Middelbare Scholen, terwijl zij 's avonds optraden voor het Kunstkring- publiek in „De Wijze Kater" van Her man Heijermans. Wat het meest opvalt is het hartver- overend enthousiasme waarmee men speelt en de uitstekende verzorging die beide opvoeringen genieten, waar het decor, grime, costumering en, vooral ook, regie betreft. Men kan niet ontkennen, dat er vaart zit in beide opvoeringen, dat men vlot, heel vlot speelt, dat men zich spontaan geeft, zonder reserve en dat men zich daarnaast, meestal tenminste, toch weer genoeg beheerst, om het spel niet al te gechargeerd te doen zijn, want hiertoe geven beide stukken volop aanleiding. En het komt ons voor, dat de klucht van de Swaen wat dit betreft meer door de vingers kan zien, dan Heijermans' spel, dat men in het eerste langer onge straft blijft, dan in het tweede. De oor zaak hiervan moet men natuurlijk zoe ken in de aard van de boertige en rond borstige 17e eeuwse Zuid-Nederlandse klucht, die vraagt om het uitgelaten spel, zoals dat de spelers van „Puck" Dinsdagmiddag te zien gaven. Hartver- overend hebben zij het tintelende leven, dat in dit spel schuil gaat, naar de op pervlakte gehaald, tot realiteit gemaakt. Dit was het pure toneel, het spel om de vreugde van het spel; geen diepere achtergrond moet men zoeken achter de ze geschiedenis van schoenlapper Teunis en zijn schalkse dochter, achter deze ri valiteit tussen de zwierige Jooren en sit venia verbo het beest Kosen. Het is alleen geschreven tot vermaak en de lering hale men uit de wijze waarop „Puck" het speelde, uit de werkelijk sprankelende regie, die nagenoeg geen enkele kans miste, uit de verzorging van het decor, zoals wij het maar zelden hebben gezien, uit de alleszins geslaagde verlichting, kortom uit heel de manier, waarop men het, jammer genoeg, enige stuk van deze Zuid-Nederlander tot le ven bracht. Te overdreven? Dit stuk eist, dat, wanneer men dronken is, men laveloos dronken is; dat, wanneer men vrolijk is, men uitgelaten vrolijk is; dat, wanneet men verkouden is, men snipverhouden is en al de inhaerente verschijnselen hier van vertoont. Geheel andere geaardheid vertoont het „boosaardig sprookje" van Herman Heij ermans „De Wijze Kater", waarin de rondborstige boertigheid heeft plaats ge maakt voor een meer spitse geestigheid, naar de zaak met een 50 jarige ervaring voorheen A. Schilders Laageinde 94, Tel. 2734 WAALWIJK waartoe het gesprek tussen mens en dier een gerede aanleiding geeft; hij confron teert de toeschouwer met de wereld van de mens gezien door een katteoog, met het „natuurlijke" leven, dat wij denken door de adel van ons verstand gesubli meerd te hebben en vervolmaakt; maar veel is er in dit gesublimeerde leven, wat niet subliem is, maar hier is onze zelfgenoegzaamheid blind voor, echter het katteoog niet. Heyermans wil ons naar de natuur doen zien, ons van de natuur doen leren, maar aan het weder varen van de kater ten langen leste, de monstreert hij ons toch dat de mens nu eenmaal een mens is, dat ons verstand om andere toestanden, andere regelingen vraagt dan de natuur, dan het dier, en dat is maar goed ook. Zoals we al zeiden heeft men in een dergelijk spel gelegenheid te over gees tigheden te debuteren en vermakelijke situaties te scheppen; schrijver, regisseur en spelers hebben ongetwijfeld deze ge legenheid aangegrepen en daarom was de uitvoering ongetwijfeld vermakelijk; maar, zoals we ook reeds zeiden, men kan in dit spel niet ongestraft de boer-

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1952 | | pagina 1