Om de verdediging van Europa. tiEMKES Waalwijkse en Langstraaise Courant Uit Loon op Zand's verleden Hulpverlening aan Nederlanders in hdt Buitenland. Buiten en binnen onze grenzen /~- - - Zesde verslag Parlementaire Enquêtecommissie. gevangenen. Schrammenkloven Ook voor ons van belang. Jos. v. d. Lee en Zn. Blijf niet doorlopen mei die BLeumausche Pijnen. Roei ze uit met wortel en Uk. Keem Knuschen Salts. KIND DOOR AUTOBUS GEGREPEN. VRIJDAG 10 OCTOBER 1952 Uitgever Waalwijkse Stoomdrukkerij ANTOON TIELEN Hoofdredacteur JAN TIELEN Dit blad verschijnt 2 x per week DEEOra HEI ZUIDEN 75e JAARGANG No. 82 Abonnement 18 cent per week 2.35 per kwartaal 2.60 franco p. p. Advertentieprijs 10 cem per m.m. Contract-advertenties speciaal tarief Bureaux GROTESTRAAT 205, WAALWIJK - TEL. 2621 OPGERICHT 1878. SCHOOLSTRAAT 11, KAATSHEUVEL TEL. 2121 TELEGR.-ADRES„ECHO" (Vervolg). De Nederlandse belangen in Duitsland. Kort nadat Nederland in oorlog was geraakt met Duitsland, heeft de Nederlandse regering te Londen de Zweedse regering verzocht de Nederlandse belangen in Duitsland en in de door dit land bezette ge bieden waar te nemen. De commis sie acht dit een gelukkige keuze en is van oordeel dat wij Zweden dankbaar moeten zijn voor ai wa het gedurende de oorlogsjaren voor tallozen onzer in nood verkerende landgenoten heeft gedaan. Krijgsgevangenen en politieke De Nederlandse regering te Lon den heeft voor hulpverlening aan Nederlandse krijgsgevangenen m Duitsland steeds grotere bedragen uitgegeven naarmate de noodzaak eiste. Er werd naar gestreefd hen op dezelfde voet te voorzien als de Britse krijgsgevangenen in Duits land. Dat dit niet is gelukt, is aan verschillende omstandigheden toe te schrijven. Op de eerste plaats nam het aantal krijgsgevangenen in 1942 toe tot ongeveer 2000 en t jaar daarop zelfs tot 10.000, iets waarop men niet had kunnen reke nen. Ook duurde het door de oor logsomstandigheden vrij lang eer een voedselzending, waartoe was besloten en waarvoor de maatrege len waren genomen, de krijgsge vangenen bereikten. Eerst eind '43 begin 1944 werd het mogelijk te zorgen dat alle krijgsgevangenen eens per 14 dagen een pakket ont vingen. Voorts was het door de bombardementen sinds eind 1943 niet mogelijk de pakkettenvoorra- den in Genève en in de kampen tij dig en voldoende aan te vullen. De commissie is van oordeel dat 't ongunstige verloop van de hulp verlening niet mag worden geweten aan tekortkomingen van het Lon don Committee van het Nederland- sche Roode Kruis, dat met de hulp verlening was belast. Wat de hulp aan politieke gevan genen en Joodse gedeporteerden betreft, heeft de commissie kunnen vaststellen dat er in 1943 en begin 1944 twee moeilijkheden waren die het zenden van pakketten aan ci viele gevangenen in de weg ston den. Op de eerste plaats waren maar van een beperkt aantal^ ge vangenen naam en verblijfplaats bekend en op de tweede plaats was het tengevolge van de gealliëjrde blokkade niet mogelijk ten behoeve van de civiele gevangenen in de concentratiekampen levensmidde len naar het vasteland van Europa te zenden, omdat de Duitsers de door de gealliëerden geëiste con trole op de aflevering der pakket ten niet toestonden. De commissie kan zich niet ver enigen met het oordeel van de Pak kettencommissie van 't Nederland- sche Roode Kruis, dat elke actie ten gunste van de gevangenen door formele bezwaren werd tegenge werkt en afstuitte op een muur van bureaucratie en formalisme, zodat lange tijd zelfs geen poging tot hulpverlening werd ondernomen. De Pakkettencommissie oordeelde dat deze mentaliteit er de hoofd schuld van is dat duizenden Neder landers het leven hebben verloren, die naar menselijke berekening bij tijdige hulpverlening zouden zijn gered. De enquêtecommissie meent dat de vraag of de Nederlandse rege ring zich voldoende moeite heeft gegeven voor de gevangenen in de concentratiekampen, niet zonder meer bevestigend kan worden be antwoord. Men kan zich afvragen, zegt zij, of langs deze weg alle mo gelijkheden, voldoende zijn benut nadat de regering deze zorg had overgedragen aan het London Com mittee. Zij helt over naar de me ning dat de leiding van dit comité meer had kunnen presteren, maar onderschrijft het oordeel van de Pakkettencommissie niet, zij acht de conclusies eenzijdig en geba seerd op getuigenverklaringen die niet altijd juist of betrouwbaar wa ren. Het voornaamste bezwaar van de enquêtecommissie is wel, dat zij uit de verhoren de indruk heeft moeten krijgen dat noch de rege ring, noch het London Committee van het Nederlansche Roode Kruis steeds voldoende doordrongen is ge weest van de nameloze ellende waarin zovele in Duitse handen zijnde landgenoten verkeerden. De Zweedse regering heeft bin nen zekere grenzen voldaan aan een Nederlands verzoek in het mid den van 1944 gedaan, om Zweedse voedselpakketten naar Nederland se civiele gevangenen in Duitse concentratiekampen te zenden. Een verzoek daartoe had de Nederland se vertegenwoordiging in Zweden eerder niet gedaan, ook niet toen van Mei '43 af maandelijks 4000 pak ketten uit Zweden naar Noorse ge vangenen werden verzonden. Ook ontstonden er later bij de verzen ding moeilijkheden doordat het Zweedse Rode Kruis niet over de nodige gegevens omtrent de gevan genen beschikte, mede omdat 't In ternationale Kruis herhaaldelijk weigerde alle noodzakelijke aan wijzingen op de namenlijsten te vermelden. Wat de hulp uit Nederland be treft kan de commissie zich niet aan de indruk onttrekken dat het Nederlandsche Roode Kruis wel wat moeizaam tot het besluit is ge komen om medewerking te verle nen aan de hulpverlening. De commissie geeft ook een be schrijving van de werkzaamheid van dr. Felix Kersten, de masseur van Himmler, ook voor de Neder landers. Zij gaat niet in op de vraag of alles waar is wat deze heeft ge schreven in zijn boek „Klerk en Beul", maar merkt op dat de Ne derlandse regering heeft getoond zijn werkzaamheid hogelijk te waarderen door hem te benoemen tot groot-officier in de Orde van Qranje-Nassau. Wel oefent zij cri- tièk uit op het feit dat de toenma lige gezant in Stockholm niet vol doende contact heeft gezocht met dr. Kersten. Over i,de hulpverlening van het bezette Nederlandse gebied door voedselpakketten uit Portugal, zegt de commissie dat deze in verhou ding tot de behoefte maar zeer be perkt is gebleven. Naar België wer den er veel eerder en veel meer gezonden, en hoewel zij toegeeft dat de Belgen in gunstiger omstan digheden verkeerden, heeft de com missie toch de indruk dat van Ne derlandse zijde niet die activiteit is getoond die men had mogen ver wachten, terwijl er achteraf in Lis sabon nog gelden aanwezig waren voor de aankoop van voedselpak ketten voor Nederland. Dankbaarheid van het Neder- dandse volk acht de commissie op haar plaats voor de hulp van het Zweedse Rode Kruis, vooral in Ja nuari 1945, toen verschilende voed- selschepen naar Nederland werden gezonden, waarvan de levensmid delen voor een groot deel door de Zweedse regering waren geschon ken. De commissie zwaait lof toe aan de Nederlandse regering wegens de omstandigheid dat zij in 1944 het verst gevorderd was met haar plannen voor de repatriëring der Nederlandse civiele gevangenen en gedeporteerden. Reeds op 20 Sept. van dat jaar kwam tussen Neder land en Frankrijk het eerste repa triëringsverdrag tot stand. Niet juist acht de commissie het dat zo lange tijd twee repatriëringsdien sten naast elkaar hebben gewerkt. De repatriëring uit België en Frankrijk is bevredigend verlopen. De repatriëring uit Rusland en de door Rusland bezette gebieden bracht bijzondere moeilijkheden met zich mee, die mede veroor zaakt werden door de ongeregelde toestanden in Midden- en Oost- Europa en de politieke verhoudin gen. De commissie heeft de indruk dat degenen die zich met dat ge deelte der repatriëringswerkzaam heden hebben bezig gehouden, geen tekortkomingen kunnen wor den verweten en dat zij bevredigen de resultaten hebben bereikt. Buitenlandse Zaken. In zijn memorie van Maart 1948, die als bijlage bij het ranport van de Parlementaire Enquêtecommis sie is gevoegd, zet de toenmalige minister van buitenlandse zaken, mr. E. N. van Kleffens, enige op vattingen recht die over het buiten landse beleid van de Nederlandse regering te Londen zijn verkon digd. Het departement van buiten landse zaken zou op enkele belang rijke punten ernstig tekort zijn ge schoten. Doch mr. Van Kleffens acht het een voorrecht en een be hoefte te getuigen dat de Neder landse vertegenwoordigers in het buitenland hun taak in het alge meen naar behoren, veelszins zeer goed en in menig geval uitnemend hebben volbracht. CONGRES IN MOSKOU. Het Westen krijgt alle schuld. In Moskou is 't negentiende con gres van de Russische communisti sche partij begonnen. De openings zitting werd bijgewoond door maar schalk Stalin, die, naar Tass meldt, bij zijn verschijnen minutenlang werd toegejuicht. Daarna werd het presidium ge kozen, dat in de plaats komt van 't politburo. In dit presidium, dat 16 man telt, hebben thans op vier na alle' leden van het vroegere polit buro zitting, o.m. Stalin, Molo- tof, Malenkof, Beria, maarschalk Worosjulof, maarschalk Boelganin, Kroesjef en Kaganowitsj. In de practijk is er dus niets veranderd. Molotof sprak een openingsrede uit, waarin hij enkele malen ver klaarde dat de „imperialistische" landen zich op een derde wereld oorlog voorbereiden. Hij uitte een aantal beschuldigingen aan 't adres van „het agressieve anti-democra tische kamp onder leiding van de echtse heersende kringen van de V.S.", welke volgens hem verant woordelijk zijn voor alle spannin gen in de wereld. De laatste weken zijn op verschillen de niveaux besprekingen gevoerd over de te volgen .strategie bij de verdedi ging van het vasteland van Europa. Dit onder meer naar aanleiding van een artikel in een belangrijk Amerikaans blad, waarin werd gezegd dat bij een eventuele Russische aanval de Rijn tot verdedigingsbasis zal dienen, met t ge volg dus dat West-Duitsland en het grootste gedeelte van Nederland vrijwel onmiddellijk aan de vijand zullen wor den overgelaten. Het spreekt vanzelf dat daartegen van Nederlandse zijde is ge protesteerd. Het is zeer merkwaardig gesteld met Europa's verdediging. Wij zijn er zeker van dat de enig mogelijke agressor in Europa Rusland is, Rusland met een aan valsfront vanaf de Witte zee tot We nen en in het Zuiden tot de grens van Perzië. Het is voor iedere leek duide lijk dat in dit geval aan een Russische agressor alleen met succes weerstand kan worden geboden als alle landen die direct of indirect aan deze lijn grenzen in een defensiepact zijn ver enigd. Wat is nu het geval? Het blijkt dat alleen de landen tegenover het cen trum van de aanvalsbasis gelegen, in een pact verenigd zijn, dat de landen Yugo- Slavië en Griekenland militair worden gesteund en de Amerikanen in Turkije bases hebben. De andere landen van Eu ropa staan daar min of meer buiten. De eerst daarvoor in aanmerking komende landen Duitsland en Oostenrijk hebben nog geen leger, de strategisch uitermate belangrijke Scandinavische landen nemen nog niet direct deel, ter wijl de natuurlijke reserve-basis Spanje tot nog toe buiten het NATO-verband is gehouden. De in onze eerste alinea uiteengezette plannen (want al zijn er geruststellende verklaringen, wij zijn bang dat ze inder daad bestaan) zijn, gezien de omstan digheden, uitermate gevaarlijk. Immers wanneer de Rijn als verdedigingsbasis wordt aangenomen wordt Denemarken en daarmee heel Scandinavië van het vaste land van Europa afgesneden, het geen wil zeggen dat ook die landen ge offerd zullen worden' aan de agressor. Daar komt nog bij dat verdediging van België, Luxemburg en Frankrijk onge lofelijk moeilijk wordt, wanneer de hele Russische aanvalskracht komt te liggen op de paar honderd kilometer Oostgrens van deze landen en Rusland dan nog reserves genoeg zal hebben om via Oostenrijk Italië aan te grijpen, dat in de Po-vlakte nu niet zo'n aantrekkelijke verdedigingsmogelijkheden heeft. Het on voorbereide Iberische schiereiland is dan voor de enorme Russische legers wel 'n zeer gemakkelijke prooi. Wij kunnen natuurlijk nu niet zeggen welke strategische en tactische maatre gelen genomen moeten worden wanneer Rusland inderdaad aanvalt, het kan zijn dat dan belangrijke delen van Europa aan de aanvallers moeten worden gela ten, maar deze voortijdige strategische opzet is er volkomen naast. Wij hebben hierboven geschetst wat er gebeurt wan neer de Europese legers onmiddellijk op de 'Rijn terugvallen, iedereen kan op de kaart van Europa nagaan dat deze mo- gelijkheden aanwezig zijn. Volgens ons is er maar één verdediging van Europa mogelijk: de tegenaanval, en die op zo veel mogelijk fronten tegelijk. Als b.v. Rusland in het centrum van Europa aanvalt, dan moeten vanuit Zweden, vanuit Yugo-Slavië en vanuit Turkije direct tegenaanvallen worden onderno men: het is toch zo, dat alleen de aan val de tegenstander verzwakt en niet de verdediging. Enige jaren geleden hebben wij een vooraanstaand Nederlands hoofdofficier de stelling horen ontwikkelen dat de ba sis van de verdediging van Europa in Afrika ligt en onze reserve in geheel Amerika. Hij zei dit voor er sprake was van een NATO-verband enz., maar het lijkt er op dat hij gelijk gaat krijgen. In derdaad heeft de verdediging van Eu ropa geen zin wanneer er niet enorme bases achterstaan en wanneer de zee niet wordt beheerst. De bases liggen in Afrika en de verdediging van de zee op het Amerikaanse vasteland. In dit ver band is het zeer merkwaardig dat de militaire macht in de Nederlandse An tillen en Suriname beperkt blijft tot een detachement Mariniers. Wanneer wij de moeilijkheden en mo gelijkheden van de Europese defensie, hierboven summier aangetipt, nagaan dan wordt het ons angstig te moede met welk een kleinzieligheid de mogelijkheid wordt geopperd om een zeer klein stuk je (maar met zeven millioen mensen) daarvan op te geven en daarmee de hele Europese defensie in gevaar te brengen, met welk een lichtzinnigheid, vaak in de hoogste kringen, wordt gesproken over de Europese legers, (die nog maar een schim zijn van de Russische), terwijl Rusland nu, op dit moment, heel Europa j kan overstromen. Daar kan zelfs een a atoombom niets aan doen. s Waarom gaat men debatteren over een stukje Nederland (en Duitsland) terwijl de hele defensie nog pas op zeer losse schroeven staat. Vooraleer men over strategische mogelijkheden binnen Europa gaat spreken moet de eerste voorwaarde zijn vervuld: de mogelijk- j heid tot strategie, d.w.z. een Europees leger. j De gedachtengang van loslaten van de landen ten Noorden en Oosten van de Rijn is ook voor ons, Langstraters, van belang. Immers als Noord-Nederland wordt prijsgegeven dan komen wij hier onmiddellijk in het frontgebied en dit, het is ons een beetje bekend, is verre j van prettig. Depót-agent Langstraat e>o. 7 Grootastraat 200A, Waalwl|k, Tal. 2971 ,Het belangrijkste historische feit waartoe de tweede wereldoorlog heeft geleid, was het einde van de internationale isolatie van de Sov jet-Unie", aldus Molotof. „Aan haar zijde staan thans de Chinese volks- repbliek, de Duitse democratische republiek, de Duitse democratische Vervolgens gewaagde Molotof van „de machtige beweging van vredes strijders, die honderd millioenen, waaronder vele millioenen in kapi talistische landen" verenigt Hij herinnerde aan de verklaring van Stalin, dat „de vrede zal wor den bewaard en verstevigd, indien de volken van de wereld de zaak van de vrede in eigen hand nemen en tot het einde verdedigen". Een oorlog zou echter onvermijdelijk worden, „indien de oorlogsstokers er in zouden slagen de volksmassa's in verwarring te brengen en met zich mee te sleuren". Georgi Molenkof, Ruslands eerste man na Stalin en mogelijk diens opvolger, heeft in een grootscheep se redevoering tot het communisti sche partijcongres der Sovjet-Unie verklaard, dat het oorlogsgevaar door een reeks agressieve maatre gelen van de Verenigde Staten is toegenomen. Hij verzekerde, dat de leiders der Amerikaanse politiek niet zullen rusten voordat zij de hele wereld met geweld aan hun voeten hebben gebracht. Deze lei ders beseffen, aldus Malenkof, dat zij de Sovjet-Unie en de met haar bevriende volksdemocratieën als 'n onwrikbaar struikelblok op hun weg zullen vinden. Daarom hebben zij tot een oorlog besloten en uit dit besluit is het Atlantisch Pact ge boren. Om hun misdadig doel te bereiken stichten de Amerikanen bases aan de grenzen van Rusland; om dezelfde reden herbewapenen zii Jaoan en West-Duitsland. Ma lenkof vervolgde: ,.De kapitalisti sche landen, die in het verieden vrij waren Engeland. Frankrijk, Ne derland, België en Noorwegen hebben nu feitelijk hun nationale politiek opgegeven en voeren de schema's uit, die Washington heeft uitgestippeld en stellen zich bloot bij eventuele oorlog. Zij stellen hun land beschikbaar voor Amerikaan se bases en militaire bruggenhoof den. Om Amerika te behagen slui ten zii verdragen en militaire pac ten. die tegen hun eigen nationale belangen gericht zijn". Malenkof verzekerde echter dat in de kapi talistische landen van Eurooa het verzet tegen ..het opgedrongen fas cistische regime" der Amerikanen toeneemt en dat met name Frank rijk ziin juk zou afwerpen. „De mil lioenen partisanen van het commu nisme" zonden daarbij hulp bieden. De Sovjet-Unie zelf. aldus de Rus sische partijleider, blijft onwrikbaar in het spoor der vredelievendheid. MEER DEVIEZEN VOOR TOERISTEN. Volgens de tot nu toe bestaande regeling bedroeg het jaarmaximum aan deviezen voor toerisme naar de Europese landen, die in O.E.E.S.- verband samenwerken, 400, voor personen van 14 jaar en ouder. Ge zien de sterk verbeterde betalings balans van Nederland in de E.B.U. enerzijds en de sterk gestegen kos ten anderzijds, bestaan er in het kader van de inter-Europese sa menwerking, aldus wordt van of ficiële zijde meegedeeld, geen be zwaren meer om dit jaarmaximum te verhogen tot ƒ600, voor perso nen van 12 jaar en ouder. RAPPORT KATHOLIEKE WERKGEVERS OVER BEZITSVORMING IN NEDERLAND. Onder de titel „Samen Bouwen" is een dezer dagen het rapport van een door het bestuur van de Alge mene Katholieke Werkgevers Ver eniging ingestelde commissie gepu bliceerd, over de bezitsvorming in Nederland, waarin een concreet plan is uitgewerkt. Het rapport begint met de stel ling, dat de Algemene Katholieke Werkgeversvereniging grote bete kenis hecht aan het streven naar bezitsvorming voor brede lagen van de bevolking. Hoewel ook verschillende andere objecten in aanmerking zouden kunnen komen, meent de commis sie dat aan het bezit van een eigen huis de voorkeur moet worden ge geven en zij voert hiervoor ver schillende argumenten aan. De aan trekkelijkheid van het bezit van 'n eigen huis wordt echter vermin derd door verschillende obstakels, voornamelijk van fiscale aard. In concreto zijn er, aldus de com missie, voor de verwerving van een nieuw te bouwen woning o.a. de volgende twee mogelijkheden: a) het verwerven van een wo ning op langere termijn na een vóórspaarperiode b) het verwerven van een wo ning op korte termijn met behulp van de bestaande premieregeling Woningbouw. Ten aanzi envan het verwerven van een woning op langere termijn, na een vóórspaarperiode, beveelt de commissie een werkwijze aan, die als volgt kan worden samengevat: De werknemer spaart in de vóór- spaarperiode regelmatig kleine be dragen, om binnen 7 tot 10 jaar een som eigen geld bijeen te bregnen, die, aangevuld door hypotheekcre- diet, voldoende is om na die perio de een eigen huis te laten bouwen. In deze periode verleent de werk gever aan het streven van de werk nemer steun door spaartoeslagen voor dit doel. Daarmee kan de vóór spaarperiode binnen redelijke gren zen worden gehouden. Na afloöp van de vóór-spaarperio de laat de werknemer een eigen huis bouwen met behulp van hy- potheekcrediet. In de daarop volgende na-spaar periode lost de werknemer het fiy- potheekcrediet af en verwerft daar mee een onbezwaarde eigen wo ning. De uitvoering van dit plan kan op de eenvoudigste wijze ge schieden door inschakeling van daartoe speciaal geëigende instel lingen: de bouwspaarkassen. Ten aanzien van het verwerven van een woning op korte termijn, met behulp van de bestaande pre mieregeling Woningbouw, beveelt de commissie een werkwijze aan, welke als volgt kan worden samen gevat: Door de fonds perdu van 't Rijk ontvangen premie voor nieuw te bouwen woningen, wordt het zelf te financieren bedrag belangrijk ver minderd. De werkgever geeft hier een voor schot ineens aan de werknemer voor het bedrag aan eigen geld, dat nodig is om met behulp van hypo- theek-crediet terstond een eigen huis te bouwen. De werknemer zet hiervoor zo mogelijk een eigen spaarsommetje in. De werkgever komt de werkne mer bij het aflossen van het door hem verleende voorschot tegemoet, door 'n bepaalde spaartoeslag voor dit doel in mindering te brengen van het verschuldigde aflossingsbe drag. Nadat het voorschot van de werkgever door de werknemer door regelmatig sparen is afgelost, zet de werknemer zijn spaaractiviteit voort voor de aflossing van het hy- potheekcrediet, waarna hij zijn ei gen huis onbezwaard kan bezitten. De zes minerale zouten, die Kruschen be vat, -wekken lever, nieren en ingewanden weer tot nieuwe energie. Het bloed wordt weer gezuiverd èn zuiver gehou den en zo is er dan geen oorzaak meer voor stramheid, scheuten, steken en pijn Koop vandaag Kruschen bij Uw apothe ker of drogist en begin morgenochtend die heilzame kuur. TWEE OUDE DAMES KWAMEN OM HET LEVEN. Waarschijnlijk is door de druk van het gas een verteerde rubber slang van een theecomfoor van de gaskraan gevlogen in een kamer van een huis aan de Juliana van Stolberglaan in Den Haag. Een 65 jaar oude dame, die in het vertrek sliep, is door het uitstromende gas verstikt. In een greppel van het landgoed Ockenburg te Den Haag vond men het stoffelijk overschot van een 77- jarige dame, die aan de Celebesstr. woonde en reeds enige tijd vermist was. Zij leed aan geheugenverlies en heeft waarschijnlijk daardoor haar woning niet kunnen terugvin den. In Hoogezand is de 13-jarige L. M. bij een verkeersongeval om het leven gekomen. Het kind, dat met een zak achter op haar fiets op de Foxhamsterhoofdweg reed, verloor de macht over haar stuur en werd gegrepen door het linkerwiel van een uit de tegenovergestelde rich ting komende bus. Het meisje over leed ter plaatse. MOTOR BOTSTE OP VRACHTAUTO. Op de hoek van de Rijksweg- Korte Dorpstraat te Eist is de uit Arnhem komende motorrijder W. L. uit Arnhem-Zuid tegen een uit te genovergestelde richting komende vrachtauto uit Neerbosch gebotst. De motorrijder werd van de motor geslingerd. Hij overleed ter plaatse. VENLOON BIJ DE KOMST DER FRANSEN. Op 16 Februari 1793 zijn verschillen de ingezetenen „binnengestaan op de vergadering van Schout en Schepenen en hebben gevraagd of het geen aanbe veling zoude verdienen om in het raad huis 's nachts de wacht te houden (in deze toebele tijden) zo voor de veilig heid der ingezetenen als voor de zeker heid van het gebouw zelve, en hiervoor de gegoede burgers te requireren, omdat die er het meeste belang bij hebben. Tevens wordt gevraagd dat de gemeente zorge voor vuur en licht, 't Raadhuis wordt toegezegd, echter zonder vuur en licht. In de vergadering van 21 Febr. d.a.v. wordt door de Secretaris voorgedragen de dorpscharters, papieren en registers der secretarije naar de hoofdstad 's Bosch over te brengen, dit in verband met de „tegenwoordige oorlog en de na dering der Fransche troupen naar deze plaats." Na veel „delebratie" wordt goedgevonden de drossaart C. de Roon, schepen Jan Dargee en Secr. van Gels dorp naar den Bosch te vaceren om de dorpsadvocaat F. L. Verster te consul teren en hem, alsook de rentmeester van de Prins van Salm-Salm, heer van Ven- loon, J. B. Verheijen, die toen in den Bosch verkeerde z'n advies te vragen. De heer Verster adviseerde de Secre tarije niet over te brengen, doch nieuwe lijsten te maken voor de verpondingen (belastingen) waaruit blijken zal dat er geen batig saldo is. Hij adviseert tevens de „corporaals" op te roepen om mede de nieuwe lijst te formeren. Op 25 Febr. wordt opnieuw verga dert. Men vreesde inkwartiering van Fransche troepen. Schout en schepenen willen het college uitbreiden met een aantal ingezetenen, om aldus „beter de ingezetenen tegen onheilen te kunnen vrijwaren". De besluiten die het nieuwe college zal nemen, zullen dezelfde kracht hebben dan die van schout en schepe nen. De houding die deze „vroede vade ren aannamen bleek niet die van de held- haftigen. We mogen hierbij aanmerken dat het allen ook vreemdelingen waren, die zelfs buiten de heerlijkheid, ja zelfs buiten de gemeente woonachtig waren. Onomwonden gaven enkele Loonse in- gezetenen hen dat dan ook te kennen. In de vergadering van Schout en Sche penen van 27 Febr. kwamen Judocus Couwenberg, Jacob Colsteren, Peter de Nijs, Willibrord Swaans, Peter en Filip Basters, Filip Burmanje, Barthol. Dec kers, Jan Soethout, Jan v. Bruggen, Corn. Klijn en Peter Brands, binnen en gaven te kennen, „tegen de corporeele vergadering te zijn, omdat krachtens hun ambt Schout en Schepenen volle bevoegdheid hebben om alles te doen wat in 't belang der ingezetenen is." Van uitbreiding van 't college kwam niets! Op dezelfde dag kwamen de Fransen nog in Venloon, dit volgens mededeling van de predikant Joh. v. Roijen, die in de vergadering van 13 Maart 1793 ver klaarde, juist op die dag van de H. M. Staten een extract uit hun Resolutie te hebben ontvangen, waarin wordt aange maand tot het houden van „algemene bedestonden". Omdat, zo zegt de pre dikant, op 27 Febr. „de Franse troupe's de plaats hadden bezet, en nadien nog steeds troupe's passerende waren, zelfs nog op 10 Maart 1.1. een Frans escort, had hij het niet raadzaam geoordeeld hieraan gevolg te geven, omdat hij het niet raadzaam oordeelde, nog voor zijn persoon, nog voor de gemeijnte". Hij geeft in overweging „oft nu niet te doen zoude zijn." Na enig „gedelibreer" wordt besloten dat: „om de 14 dagen bede stonden zullen moeten gehouden worden, teneijnde Godt Almachtig oitmoedig en vurig te smeken, dat het Hem behagen moge, de aanvallen van den vijand en al le deszelfs oogmerken te verijdelen, de Regtvaardige wapenen van de Staat tot verdediging van 's Lands bezittingen en die van hare ingezetenen, mitsgaders de Bescherming van Godsdienstige en bur gerlijke voorrechten opgevat met Zijn genadigen bijstand en krachtdadige hulp te bekronen en tot dien einde de wape nen van de Geallieerden van den Staat te zegenen, gelukkig en voorspoedig te maken, alsmede de pogingen en beslui-

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1952 | | pagina 1