Een persoonlijk woord.
„ECHO m HET ZUIEEF
'v
Een schakel in de keten
Aan de vijf-en-zeveniig-jarige
Waalwijks Belang
NAMENS DE BURGEMEESTERS
De Echo van het Zuiden
„De Echo"
Kamer
van Koophandel
75 JAAR „ECHO VAN HET ZUIDEN"
uit de Langstraat.
33
een
PP
Onze Hoofdredacteur
Dit feestelijk nummer zou veel aan feestelijkheid inboeten, wan
neer hierin onze hoofdredacteur Jan Tielen niet het zijne zei.
Hiertoe geven we hem dan ook heel graag de gelegenheid:
1 Januari 1953 is het 75 jaren ge
leden dat ons blad werd opgericht;
t is dus een jubileum-datum voor
ons blad.
Zo willen wij het dan ook zien,
zonder meer, en we herdenken dit
feit met dit extra-nummer.
Op 1 Januari 1878 verscheen het
eerste nummer van „De Echo van
het Zuiden", Nieuwsblad voor Til
burg, Waalwijk en Omstreken; zijn
oprichter, de eerste redacteur-uit
gever was wijlen de heer Antoon
Tielen, die ruim twintig jaren zijn
blad leidde en op 26 April 1899 op
56-jarige leeftijd overleed.
't Was werkelijk een moedige en
gewaagde daad om in die tijden een
courant op te richten, al was 't dan
een bescheiden nieuwsblad, vooral
voor iemand die door zijn studies,,
zijn ontwikkeling e.d., zoals men
dat wel eens zegt, „zijn tijd wat
vooruit was". Maar hij durfde het
aan en ondanks grote moeilijkhe
den op verschillend terrein ener
zijds, en dank zij veel steun ander
zijds, handhaafde hij zich volkomen
en zag zijn blad meer en meer aan
betekenis en invloed winnen, zover
als dat in die tijd mogelijk was.
Helaas op betrekkelijk jeugdige
leeftijd ontviel ons blad zijn krach
tige leiding en vanzelfsprekend was
de opdracht van zijn jeugdige op
volger niet gemakkelijk en benij
denswaardig,
't Moet erkend, van velen werd
steun ondervonden, maar anderen
waren er weer die meenden te kun
nen profiteren van jeugdige oner
varenheid en misschien wel jeug
dige overmoed, en daardoor waren
de begin-perioden niet zonder moei
lijkheden en teleurstellingen.
Maar toen deze periode voorbij
was en het standpunt gekozen en
bepaald, toen kon met grote vol
doening gewerkt worden, gesteund
door veler belangstelling en waar
dering, en konden wij ons speciaal
toeleggen op de behartiging der be
langen van Waalwijk en de Lang
straat op alle terreinen des levens,
zowel op godsdienstig, cultureel,
sociaal, als op industriëel gebied.
Het heeft hier geen zin de loop
der geschiedenis van ons blad op
de voet te volgen, daarvan zal el
ders nog wel een en ander worden
verteld.
De meest critieke en schokkende
jaren voor ons-blad braken aan met
de oorlog van 1940. Iedereen kende
ons standpunt t.o.v. de N.S.B. c.s.
en de "inhoud van ons blad bleef
daarvan bij voortduring getuigen.
Tot tenslotte een beslissing moest
worden genomen: of de leiding van
krant en drukkerij in N.S.B -han
den of verdwijnen. Dat dit laatste
gekozen werd spreekt vanzelf, en
we mochten ons nog gelukkig prij
zen dat deze beslissing werd ge
tolereerd.
Drie lange jaren lag ons werk
stil, maar welk een enorme voldoe
ning schonk het ons toen 30 Octo
ber 1944 ons eerste nummer weer
verscheen en begroet werd met een
enthousiasme om nooit te vergeten.
Ons blad kon toen weer meewer
ken aan de herbouw van plaats en
streek op zo veelzijdig terrein en
we mogen hier, in alle bescheiden
heid, constateren dat „De Echo" na
de oorlog een grote sprong voor
waarts heeft gemaakt, zowel wat
oplaag, inhoud, omvang, als belang
stelling betreft, tot grote voldoe
ning van allen die daaraan ver
bonden zijn.
Het is natuurlijk verheugend en
het stemt tot grote voldoening deze
resultaten op een jubileum-dag te
mogen constateren, niet het minst
voor diegene, die er vijftig jaren
met grote liefde en ambitie zijn
krachten aan mocht wijden en het
als zijn levenswerk beschouwde.
En als ik er dan voor mezelf een
wens aan mag toevoegen, dan is 't
deze: dat God mij nog enige jaren
spare, om getuige te zijn van en
mee te werken aan de groei en bloei
van ons blad, aan de uitbouw en de
vooruitgang' van Waalwijk in het
bijzonder en de Langstraat in het
algemeen.
Tenslotte een woord van harte
lijke dank aan mijn medewerkers
al die jaren, van hoog tot laag, aan
allen die „De Echo" en mij per
soonlijk met zoveel steun, sympa
thie en vriendschap zijn tegemoet-
getreden en mijn werk daardoor zo
zeer hebben verlicht en verlucht.
Gaarne maak ik van de mij door
de redactie van „De Echo van het
Zuiden" geboden gelegenheid ge
bruik om, namens de burgemees
ters van de omliggende gemeenten,
een bijdrage te leveren aan het
extra nummer dat verschijnt bij 't
75-jarig bestaan van dit blad.
Een jubileum als dit, biedt im
mers een welkome gelegenheid om
eens het licht te doen schijnen op
het nut en de verdiensten van een
streekblad, voor het merendeel ge
lezen door een bevolking die, wat
aard, behoeften en bestaansmidde
len betreft, practisch één geheel
uitmaakt. Deze binding van ge
meenschappelijke belangen vindt
een belangrijk hulpmiddel in een
streekblad als „De Echo". Men
leest de berichten, niet alleen uit
de eigen plaats van inwoning, doch
Ofschoon ik "U eerst in 1952 van
nabij heb leren kennen, verheug ik
mij toch evenzeer van heler harte
mét de duizenden, die U reeds vele
jaren hun vriendschap gaven, over
Uw vitaliteit en levenskunst, Uw
sterkte en moed, Uw wijsheid en
waardigheid en treed ik U met
spontaniteit, doch ook weer met
schroom tegemoet nu gij in
feestelijk gewaad vol trots temid
den van Uw trouwe lezerskring
verschijnt.
Met spontaniteit, omdat ik in U
zo gaarne en blijde de jaren des
levens eer jaren, die U de veer
kracht en het welzijn lieten
doch vooral, wijl ik, naar ik weet,
Uw vriendschap mocht verwerven,
een vriendschap, die is ontsprongen
aan de reine bron van ons beider
werkzaamheid voor Waalwijk's
groei en bloei.
Ook weer met schroom, omdat ik
Uw niet te schatten verdiensten
voor onze stad besef en ik nog
slechts in staat was om een eerste
bijdrage in het belang van haar
voorspoed te leveren.
Nu gij zelve het gedoogt en an
deren mij daartoe hebben uitgeno
digd, wil ik met groot genoegen
gast zijn in Uw kolommen en U
mijn welgemeende felicitatie bieden
op deze gedenkwaardige dag, waar
op vijfenzeventig krantenjaren U
als een levensflits een „spieghel
historiael" voor de geest komen:
drie-kwart eeuw krantenlevèn, zo
zeer verweven met het leven en
streven van de tijd.
De blik in het verleden zal U
zeggen, dat Uw invloed pers, gij
zijt toch Koningin der Aarde!
ver reikte en de tijd-geest mede
vormde, -
dat de emancipatie der Katholie
ken ook door U bevochten werd,
dat het sociaal reveil evenzeer
uit Uw mond klonk,
dat U enerzijds pionierswerk ver
richtte door ontplooiing van cultu
rele, economische en sociale krach
ten te bevorderen en U anderzijds
een klankbord werd van de wen
sen en noden, die leefden,
dat het stads- en streekbewust-
zijn door Uw voorlichting en stimu
lans is gegroeid,
dat U de lens scherp hield om 't
nieuws van het alledaagse leven op
te vangen.
Met fierheid moogt gij de vlag,
die 75 jaren geleden door energieke
handen omhoog gestoken werd,
blijven voeren, die vlag, welke nu
bijna 53 jaren met idealen en vol
harding voortgedragen is door Uw
hoofdredacteur, de grote Waalwij-
ker Jan Tielen, die zijn hart aan U
verpand heeft en daardoor de Waal
wij kse gemeenschap en haar ge
slachten aan zich verplicht heeft!
thgns kan men in vrijwel alle ge
vallen volstaan met publicatie in
de plaatselijke pers, waarbij men er
nagenoeg zeker van kan zijn dat de
inhoud inderdaad ter kennis komt
van degenen waarvoor die bestemd
is.
„De Echo" heeft in haar 75-jarig
bestaan een hele evolutie meege
maakt, met name de groei van huis
nijverheid naar machinale produc
tie. Diverse grote industrieën zijn
in de loop van deze periode tot ont
wikkeling gekomen en hebben haar
stempel gedrukt op onze samenle
ving. Gelukkig levert ook „De
Echo" haar, bijdragen op cultureel
gebied, onontbeerlijk als tegenwicht
voor de gevolgen van de voort-
De Pers is een grote en ingenieu
ze machine, waarvan de draden de
wereld omspannen en de kamrade
ren het nieuws van alle uithoeken
van de landen naar de leestafels, de
treincoupé's en de huiskamers voe
ren. Zij is een nooit rustend mon
sterapparaat, dat met duizenden
voelhorens speurt waar het nieuws
valt op te zuigen en dat het in ein
deloze ustroom van bedrukt papier
weer uitbraakt. In dit grote geheel
vormt de jubilaris van vandaag een
schakel, en wel een die niet gemist
kan worden zonder de nieuwsvoor
ziening te schaden. De betekenis
van het streekblad wordt wel eens
onderschat, dreigt lager aangesla
gen de worden naarmate de belang
stelling der krantenlezers zich meer
en meer op verre uithoeken van de
wereld gaat richten. Zelfs de melk
boer en de treinconducteur pjaten
tegenwoordig over Korea en over
waterstofbommen en over duizend
andere dingen, die 75 jaren geleden
nog buiten de gezichtskring van de
eerste lezers van „De Echo" vielen.
Wereldbladen, wier verslaggevers
dagelijks uit alle hoofdsteden der
wereld kabelen, zijn in alle provin
cieplaatsen voor een kwartje te
koop. Onze eigen nationale dagbla
den houden er uitgebreide auto
parken op na om de lezer in Waal
wijk op bijna hetzelfde uur te kun
nen bedienen als die in Amster
dam. En men hoeft maar een knop
je van zijn radiotoestel om te draai
en om al het nieuws van de wereld
in het oor gefluisterd te krijgén. In
alle grote persbureaux ter wereld
zitten de bureauchefs met stopwat
ches te becijferen hoeveel seconden
men met een bericht de concurren
tie vóór is. Op alle telexlijnen van
de wereld wordt een strijd om se
conden gestreden. Weinig lezers
zullen zich een flauwe voorstelling
kunnen maken van het koortsach
tig functioneren van een modern
persbureau. Daar stroomt 't nieuws
als een vormloze massa binnen
door verre schrijvers en door intel
ligente machines, die de berichten
zo uit de aether opvangen en ze in
net gedrukt beeld doorgeven aan de
redacteuren, die ze sorteren, ver
talen, herschrijven en prioriteiten
toekennen en ze dan bliksemsnel
weer aan de kranten toeschrijven.
Zo heeft een belangrijk feit, dat
zich bijvoorbeeld voordoet in het
New Yorkse hoofdkwartier van de
Verenigde Naties, slechts weinige
seconden nodig om op het redactie
bureau van een krant in Meppel of
Middelburg de bel te doen rinkelen
en de redacteuren desnoods uit hun
slaap op te schrikken. Nog een tikje
verder - over de Oceaan is men al
zover - en dan wordt het nieuws
meteen ook nog in loden regels ge
goten, klaar voor de drukpers. En
hoeveel kilometers telefoonkabel de
beide befaamde Amerikaanse pers
bureaux in gebruik hadden om de
verkiezing van de nieuwe president
der Verenigde Staten te verslaan,
dat heeft men onlangs nog in de
bladen kunnen lezen.
Aan beide einden van dat draad
werk zitten de journalisten, die de
eindeloze nieuwsstroom moeten
voeden en ordenen. Een rusteloos
bestaan, dat geen goede beoefenaar
een ogenblik los laat. Zo rusteloos,
dat de journalist zich wel eens af-
J. L, P. M. Teijssen,
Burgemeester van Waalwijk.
vraagt waarom er zoveel jongelui
bij hem komen aankloppen om de
v/eg naar de krant te vinden. Nu ja,
er zijn ook zonnige zijden, en er is
ook journalistiek rustiger werk te
doen. Maar voor de echte, de ge
boren journalist verliest veel van 't
werk zijn charme wanneer er, bij
wijze van spreken, aan zijn schrijf
machine geen chronometer zit vast
geschroefd. Het jakkeren van het
ene gebeuren naar het andere
onverschillig of het nu een brand
en een gemeenteraad dan wel een
internationale conferentie en een
staatsgreep betreft en het flit
sende tikken of weg-telefoneren
van het bericht, dat is toch de kern
van 't echte journalistieke bestaan.
Het is een nerveus vak. vol van
spanning. Altijd ontmoet men bij
grote gebeurtenissen in de hallen
van diplomatieke hotels weer die
vertrouwde groep van venijnig aan
hun sigaretten trekkende mensen,
bereid uren lang geduldig te wach
ten op de komst van een wandelen
de nieuwsbron. En zoveel tijd de
journalist moet hebben om te wach
ten, zo weinig tijd krijgt hij om zijn
verslagen te schrijven. Het is alles
tempo, tempo wat de klok der mo
derne journalistiek slaat. Het
nieuws komt sneller, gaat sneller en
vervliegt sneller dan ooit. Meer dan
vroeger is de krant een eendags
vlieg geworden. Vandaag stroomt
zij uit de ratelende rotatiepersen als
een bron van informatie en, als het
goed is, ook van geestelijke verrij
king. Morgen dient zij de visboer
tot verpakking van zijn waar. Dit
onwelriekende lot wacht de deftige
„The Times" even goed als de meer
bescheiden jubilaris van vandaag.
Maar dat is niet de enige reden
waarom we die beiden in één adem
noemen. En daarmee komen we
weer op ons uitgangspunt terug.
„De Echo" is een schakel in de lan
ge keten der pers, één van die klei--
ne schakels met een heel eigen
taak: het nabije nieuws en de eigen
belangen van een streek intensie
ver te registreren en te bepleiten
dan organen, die een wijdere ver
spreidingskring hebben, dat zouden
kunnen doen. „De Echo" nu meer
dan een halve eeuw onder de be
zielende leiding van een voorvech
ter van plaats en streek als Jan
Tielen heeft die eigen taak ver
staan. Zijn 75-jarige traditie is er
om te bewijzen hoe onjuist het is
de betekenis van de streekpers laag
aan te slaan. Wanneer zij goed is,
dat wil zeggen wanneer zij volop
in het gemeentelijke leven staat,
gevaren weet te signaleren en ini
tiatieven weet te stimuleren, dan
vervult zij een voorname rol. Het
is ons een vreugde en nog altijd een
bron van lering enkele jaren van
nabij te hebben meegemaakt met
welke geestdrift en overtuiging
Jan Tielen zijn krant die rol heeft
laten spelen. Hij is het oude devies
„Toegewijd aan handel, industrie
en gemeentebelangen" steeds trouw
gebleven en heeft in zijn kolommen
strijdvaardig, en waar het moest
met scherpe wapens, op de bres ge
staan om die belangen te verdedi
gen. Hij is de tolk geweest van een
nijvere streek, die ondanks haar
bloei toch zo vaak een krachtige
voorspreker nodig had omdat zij
door haar ligging buiten de grote
verkeersroutes en door de eenzij
digheid van haar nijverheid in ho
ge mate kwetsbaar is gebleven.
Ieder rechtgeaard Waalwijker en
Langstrater mag er trots op gaan
•dat zijn eigen krant zich daarmee
geplaatst heeft in de rij der Neder
landse bladen, die een eigen traditie
van drie-kwart-eeuw hebben kun
nen opbouwen.
G. A. Knepflé.
schrijdende industrialisatie.
Moge het „De Echo" gegeven zijn
haar taak als streekblad te blijven
uitoefenen in het belang zowel van
de bevolking, als van de plaatse
lijke overheid.
Aan Redactie en Administratie
van het jubilerende blad mijn har
telijke gelukwensen, alsmede mijn
beste wensen voor de toekomst.
Namens de burgemeesters der
omliggende gemeenten,
Kaatsheuvel, December 1952.
Mr R. J. Th. van der Heijden,
burgemeester van
Loon op Zand.
ook het nieuws van andere ge
meenten, men gaat het een met het
ander vergelijken, men komt op die
manier tot initiatieven die, zonder
het bestaan van een streekblad
niet aan de oppervlakte zouden ko
men en die bovendien dikwijls zon
der de hulp en medewerking van
de courant niet zouden kunnen
worden uitgevoerd.
Ook voor de gemeentebesturen is
„De Echo" van belang als commu
nicatiemiddel tussen overheid en
bevolking. Via de streekpers kan op
gemakkelijke en snelle wijze con
tact worden gezocht tussen ge
meentebesturen en de personen die
men voor een bepaald doel wil ac
tiveren. Moest men in vroeger tij
den openbare bekendmakingen aan
plakken in de daarvoor bestemde
kasten, waarbij optimistische lieden
veronderstelden dat deze bekend
makingen ook werden gelezen,
en de
Op 1 Januari 1953 zal het 75 jaar
geleden zijn dat de Kamer van
Koophandel voor de Langstraat
haar werkzaamheden begon. Op de
zelfde datum werd „De Echo van
het Zuiden", streekbiad voor de
Langstraat, opgericht.
Ik weet niet of dit een toevallige
twéelinggeboorte is geweest, ofwel
dat bij de oprichting wijlen de heer
Antoon Tielen de uitgesproken be
doeling heeft voorgezeten naast en
met de Kamer de belangen van de
Langstraat en zijn economische ont
wikkeling te helpen bevorderen.
Wel staat vast, dat, indien deze
opzet bij de heer Antoon Tielen
heeft voorgezeten, hij daarin op
grootse wijze is geslaagd.
Op elk terrein van het economi
sche leven heeft „De Echo" gedu
rende deze 75 jaren op de bres ge
staan o-jn het welzijn van de Lang
straat én zijn ontwikkeling te be
vorderen. Geen enkel vraagstuk op
dit uitgebreide gebied ontging zijn
spiedend oog. Hier een waarschu
wing; daar een aanmoediging; hier
een aanwijzing; daar een opmer-
king. Bij de belangrijkste gebeur
tenissen in onze streek was het al-
De Redactie van „De Echo van
het Zuiden" herdenkt op 1 Januari
a.s. het heugelijke feit dat het 75
jaar geleden is dat het eerste num
mer verscheen. Slechts met een on
derbreking, gedurende enige jaren
in oorlogstijd, toen als gevolg van
de principiële en onwrikbare hou
ding van de hoofdredacteur de uit
gave werd verboden, heeft dit
streekblad steeds de richting ge
volgd waarin de stichter, de heer
Antoon Tielen, was voorgegaan.
Met zeer veel genoegen geef ik
beschrijven. De betekenis van de
pers is. naar mijn mening, niet in
woorden of cijfers te begrenzen.
Ik stel het op hoge prijs deze ge
legenheid te mogen benutten om
„De Echo van het Zuiden" en in 't
bijzonder zijn Eigenaar en Hoog
geachte Hoofdredacteur de heer
Jan Tielen, dank te zeggen voor de
indirecte steun die „De Echo" in de
afgelopen 75 jaren aan het streven
van de Kamer heeft gegeven en
voornamelijk de directe medewer
king die steeds aan het werk van
de Kamer is verleend.
Zeer geachte heer Tielen: gij hebt
met onverdroten ijver en in volle
oprechtheid gewerkt aan de belan
gen van deze streek. Onverschrok
ken zou ik willen zeggen: Wij allen
herinneren ons o.m. Uw houding
gedurende de bezetting, waarbij gij
geen ogenblik hebt geaarzeld om 't
voortbestaan zelf van Uw „Echo"
op het spel te zetten.
Van harte geluk gewenst met dit
zeldzame jubileum en met de be
reikte resultaten. Moge U nog vele
jaren getuige zijn van de verdere
groei van Uw blad en de Kamer
daarmee verzekerd zijn van Uw
grote steun bij haar werk.
tijd „De Echo" die aan de organisa
toren (met zijn publicaties) de no
dige steun gaf.
En dat een en ander tot de hoog
ste regionen doordrong, is meerma
len komen vast te staan.
Welke betekenis dit alles voor de
economische ontplooiing van deze
streek heeft gehad, is moeilijk te
J. W. van Heesbeen
Voorzitter Kamer v. Koophandel
voor Noordelijk Noord-Brabant.
als voorzitter van „Waalwijks Be
lang" gevolg aan het verzoek, om in
de feestelijke editie van dit blad
met een korte bijdrage dit bijzon
dere jubileum te herdenken, daar
mee tevens hulde brengend aan de
hoofdredacteur, de heer Jan Tielen,
die deze functie reeds 53 jaren be
kleedt.
Het is onmogelijk om slechts bij
benadering een opsomming te geven
van hetgeen „De Echo van het Zui
den" als Waalwijks en uitgespro
ken Langstraats blad heeft bijge
dragen in het belang van plaats en
streek. De grote genegenheid, die
de hoofdredacteur heeft voor zijn
geboorteplaats, daarbij niet afwij
kend van eenmaal gestelde princi
piële richtlijnen, kon hem er toe
brengen middels zijn blad steeds op
de bres te staan, indien in belang
rijke aangelegenheden verkregen
rechten moesten worden verdedigd
of hierop aanspraak kon worden
gemaakt. Met grote waardering kan
worden vermeld de wijze waarop
werden voorgestaan de belangen in
plaats en streek van de industrie
en het bedrijfsleven in het alge
meen, he£ onderwijs, het verkeer
en tourisme en, van hetgeen direct
of indirect hiermee verband houdt,
leidende tenslotte tot het beoogde
doel Waalwijk en omgeving op een
hoger plan te brengen en meerdere
bekendheid té geven.
Wat een plaatselijk en streekblad
kan betekenen, het grote belang
hetwelk daarvan kan uitgaan, doch
niet het minst de veelomvattende
verantwoordelijkheid die de redac
tie op zich neemt, treedt duidelijk
aan het licht, als men nagaat dat
voor zeer veel lezers een dergelijke
courant het enige nieuwsblad is dat
hen inzicht en leiding geeft in de
vele problemen, die op verschillen
de wijze kunnen worden weerge
geven en beoordeeld.
Met bijzondere voldoening en ge
rechtvaardigde trots kan de redac
tie terugzien op de drie-kwart eeuw
die is voorbijgegaan. Wat de ge
schiedenis en het leven in engere
kring bracht in dit lange tijdsbe
stek, werd op de voet gevolgd en
beschreven in de journalistieke
sfeer, menigmaal op een persoon
lijke wijze, waarbij zo sterk tot ui
ting kwamen de geestelijke gaven
van het gemoed. De grote kring van
lezers bewijst overduidelijk het be
staansrecht van „De Echo van het
Zuiden", doch getuigt tevens van
de sympathie voor de hoofdredac
teur, wiens naam aan dit blad on
afscheidelijk is verbonden. De Echo
van het Zuiden 75 jaar, de heer Jan
Tielen 53 jaar hoofdredacteur, die
bovendien zoveel baanbrekend en
stuwend werk deed en nog steeds
doet in het belang van deze streek,
doch in het bijzonder van Waal
wijk. De „Echo" óp naar haar eeuw
feest, onverzwakt in dezelfde koers,
en zoals vooral Waalwijk de hoofd
redacteur kent, hoopt men hem nog
vele jaren te kennen, nauw verbon
den aan zijn blad.
J. Timmermans,
Voorzitter „Waalwijks Belang".
December 1952.