ZWITSAL
Verstrekte subsidies Waalwijk 1953
DE BOEKENWEtK
3
DE ECHO VAN HET ZUIDEN VAN MAANDAG 2 MAART 1953
3
Een F aslijn als vardedigingsmiddel
Het lijkt ons wel interessant een lijst te geven van
de door de gemeente Waalwijk te verstrekken sub
sidies volgens de begroting 1953 waartoe wij in de
gelegenheid zijn gesteld
woningverbetering en woningsplit
sing, zodat totaal 53 gevallen kon
den worden geholpen. Momenteel
zijn er nog 200 gevallen die. om een
oplossing vragen, waarmee gezegd
mag zijn dat het woningprobleem
in onze gemeente nog niet is opge
lost.
De Veiling groeide in het afge
lopen jaar op een geweldige manier
uit. Deze geweldige groei was ener
zijds een voldoen aan de behoef
te, anderzijds geeft zij weer de
groei, de activiteit en de onderne
mingszin bij de tuinders. De groei
der Veiling, welke gelijke tred
wil houden met de vraag, opende
nieuwe en verheugende aspecten
voor de tuinderswereld en tal van
jonge boeren zullen in het inten
siever bebouwen van de beschikba
re grond een oplossing vinden
van het grote boerenvraagstuk. Het
gemeentebestuur volgt de groei en
de ontwikkeling van de groente- en
tuinbouwveiling dan ook met zeer
grote aandacht.
Op industriëel gebied ging het
Drunen in 1952 niet slecht. Er wa
ren slechts 6 werklozen en 5 a 6
kleine zelfstandigen kwamen voor
ondersteuning in aanmerking.
De schoenindustrie had het ge
hele jaar goed in de orders gezeten
en zoals reeds vermeld had bij
Bloch Stibbe reeds een grote uit
breiding zich voltrokken.
De metaalindustrie was voor Ne
derland niet erg gunstig. Drunen
maakte hierop wel een zeer grote
uitzondering met de groei van de
N.V. Lips, welk bedrijf zich reeds
op een zeer groot aantal artikelen
heeft gespecialiseerd. Voor 1953
zullen vermoedelijk nog 150 nieuwe
arbeiders moeten worden aange
worven, wat voegt men daarbij
nog de arbeiders die bij de uitge
breide fabriek van Bloch Stibbe
te werk zullen worden gesteld
op gebied van woningbouw en huis
vesting nieuwe problemen zal op
werpen.
De landbouw had, aldus de voor
zitter, in 1952 goede resultaten ge
boekt, terwijl de zuivelindustrie op
eenzelfde vlak heeft gelegen.
De middenstand kan in verband
met de toenemende concurrentie en
de huidige belastingpolitiek der re
gering zeker niet de loftrompet ste
ken.
In zijn nieuwjaarsrede behandel
de voorzitter ook nog even de Vak
school, waarmee het, aldus de voor
zitter, goed gaat, maar die toch al
tijd het zorgenkind van het ge
meentebestuur blijft.
Het culturele leven, ontwikkeling
en sport, groeit in Drunen gestaag.
Daar waar mogelijk, moet het ge
meentebestuur moreel steunen, fi-
nanciëel bezien kan de gemeente
soms iets doen, maar, aldus de voor
zitter, zelfwerkzaamheid moet voor
op staan. Over het culturele leven
ontwikkeling en sport was de voor
zitter tevreden,, maar laten we
doorgroeien.
Tot slot bracht spr. dank aan de
raadsleden voor de goede samen
werking en verstandhouding en zijn
dank ging ook uit naar het secre
tarie- en gemeentepersoneel en ver
der naar de hele gemeenschap Dru
nen.
Het oudste lid van de raad, dhr.
v. Wezel, dankte namens de raad
de voorzitter voor diens gelukwen
sen, die hij wederkerig mocht ge
ven en sprak de hoop uit dat de
goede verstandhouding tussen de
raad onderling en de voorzitter zou
mogen blijven voortduren tot heil
der gemeente Drunen.
Hierna ging men over tot de ge
wone agenda-punten.
De notulen werden zonder op- of
aanmerkingen goedgekeurd. De in
gekomen stukken werden ter ken
nisgeving aangenomen.
Aan de orde was het voorstel tot
het verlenen van medewerking in
gevolge art. 72 der L.O.-wet aan 't
bestuur der R K. Bijz. Meisjesschool
te Elshout, inzake de aanschaffing
van 3 bordstellen, 1 naaimachine,
3 kachels en 3 tafels.
De raad keurde dat voorstel goed.
Het vierde punt der agenda was
het voorstel tot beschikbaarstelling
van voorschotten voor 1953 aan de
diverse schoolbesturen, zulks inge
volge art. 101 en lOlbis der L.O.-
wet 1920.
Ingevolge art. 103 van meerge
noemde wet kan op verzoek van de
desbetreffende schoolbesturen een
voorschot op deze vergoeding wor
den toegekend, terwijl dit voorschot
hetzelfde bedrag per leerling moet
bedragen. De besturen van boven
genoemde scholen hebben bereids
een verzoek tot het ontvangen van
een voorschot ingediend.
Op grond van de verstrekte ge
gevens betreffende het aantal leer
lingen aan genoemde scholen, is 't
te verlenen voorschot als volgt te
bepalen:
Bijz. gew. lager onderwijs:
R.K. Jongensschool, Drunen 6050
R.K. Meisjesschool, Drunen 5900
R.K. Jongensschool, Elshout 3358
R.K. Meisjesschool, Elshout 3125
Bijz. voortgezet lager onderwijs:
R.K. Jongensschool, Drunen 425
R.K. Meisjesschool, Drunen 975
Vakonderwijs:
R.K. Meisjesschool, Drunen 900
R.K. Meisjesschool, Elshout 780
Deze vergoedingen zijn gelijk ge
bleven aan die van 1952. De raad
keurde dit punt goed.
Aan de orde was verder de wij
ziging van het gemeentelijk bouw
plan. Het prae-advies zegt hierover
het volgende:
Bij besluit van de raad van 9
Mei 1952 werd een crediet beschik
baar gesteld voor de bouw van 10
woningwetwoningen, n.l. 8 langs de
Burg. v. d. Heij denstraat te Dru
nen en 2 langs de Heusdenseweg te
Elshout. De plannen voor deze wo
ningen werden onmiddellijk opge
maakt en ingediend bij de Volks
huisvesting te 's-Bosch. In verband
met een gerezen misverstand om
trent het nog beschikbare bouwvo
lume voor de gemeente, is tot op
heden nog niet tot het bouwen der
woningen kunnen worden overge
gaan. Eerst thans is de bouwvolu
me-aangelegenheid volledig opge
lost. Intussen hebben B. en W. ech
ter gemeend enige wijziging te moe
ten brengen in de oorspronkelijke
voorgenomen bouwplannen. Tot op
heden heeft de gemeente steeds ar
beiderswoningen gebouwd (uitge
zonderd de woningen Wilhelmina-
straat 15a en 17). Om echter ook
aan een andere bevolkingsgroep
woongelegenheid te kunnen ver
strekken, stellen B. en W. de raad
voor in de Burg. v. d. Heijdenstr.
te Drunen 4, en langs de Heusden
seweg te Elshout 2 arbeiderswonin
gen te bouwen van het plan, het
welk reeds bij de Volkshuisvesting
was ingediend en daarnaast nog 4
woningwet-woningen van een an
der type langs de Stationsstraat te
Drunen, op het terrein dat door
de gemeente van het R.K. Kerkbe
stuur destijds werd aangekocht en
waar thans nog de woning van de
koster staat. Deze woningen ver-
geneest
ONTVELLINGEN
SCHRALE EN
RUWE HUID
schillen slechts hierin van de arbei
derswoningen dat zij groter van in
houd zijn. De uitvoering en afwer
king is geheel dezelfde als bij de
arbeiderswoningen, aangezien het
rijk geen hoger kostenbedrag per
m3 toestaat voor deze woningen.
Door de hogere bouwkosten zul
len ook de huren hoger zijn.
De voorzitter deelde in dit ver
band nog mee dat inmiddels toewij
zing was binnengekomen van bouw
volume voor de bouw van 25 wo
ningen. De voorzitter dacht hiervan
10 woningen beschikbaar te moeten
stellen voor particuliere bouw, wat
spreker, sociaal gezien, voor de
bouwer en financiëel voor de ge
meente, altijd nog zeer gunstig
achtte.
De raad keurde wijziging goed.
Bouwgrond aan de Burg. van der
Heij denstraat werd verkocht aan de
heer Fr. v. Wezel, Wolfshoëk 22 en
de heer P. Brok, Eindstraat 36.
Het voorstel tot toekenning van
het gemeentelijk aandeel in premie
Terlingenfonds aan J. H. v. Delft,
Grotestraat 96, J. v. Drunen, Ka
pelstraat 42 en G. v. Huiten, Sta
tionsstraat 52, werd goedgekeurd.
Het voorstel tot toekenning van
vergoeding voor gemaakte reiskos
ten t.b.v. het lager onderwijs aan
diverse personen ging na enige al
gemene besprekingen vlot onder de
hamer door.
Aan de orde was verder een ver
zoek van het hoofdbestuur van de
N.C.B. om overeenkomstig art. 25
der N.O.-wet te willen besluiten
dat de oprichting en instandhou
ding van een landbouwhuishoud-
school wordt nodig geacht, met
voorstel van B. en W.
Hierover zegt het prae-advies:
Zoals bekend is, werd door het
R.K. Kerkbestuur alhier indertijd
een verzoek ingediend om van ge
meentewege medewerking te ver
lenen aan een uitbreiding van de
bestaande Meisjesschool te Drunen
met 4 lokalen, dienende voor het
voortgezet lager onderwijs. Thans
echter zijn in deze plannen wijzi
ging gekomen en wel door de voor
genomen plannen van de N.C.B.
om in de gemeente Drunen een
landbouwhuishoudschool op te rich
ten. Dit besluit, genomen in over
leg met de plaatselijke kerkelijke
overheid, heeft tot gevolg, dat de
door het kerkbestuur voorgenomen
bouw van de v.g.l.o.-school komt te
vervallen.
De bouw van de huishoudschool
wordt gefinancierd door de N.C.B.
Hiermee heeft de gemeente, in te
genstelling met het oorspronkelijke
plan, absoluut dus geen bemoeienis.
De nieuw te bouwen school heeft
ook 4 klassen en zal waarschijnlijk
op dezelfde plaats gebouwd worden
als de oorspronkelijke. Dit is thans
echter een aangelegenheid welke
de N.C.B. volledig regardeert.
De totstandkoming der huishoudschool
zoals die door de N.C.B. is opgezet is
gebaseerd op de Nijverheidsonderwijs
wet; het indertijd door het Kerkbestuur
ingediende verzoek vloeide voort uit de
Lager Onderwijswet. Als gevolg hiervan
is ook de financieringsopzet geheel an
ders. Kwamen de exploitatiekosten van
het voortgezet lager onderwijs met
uitzondering van de salarissen van het
onderwijzend personeel - volledig voor
rekening van de gemeente, bi]" de land
bouwhuishoudschool is de situatie aldus,
dat door het Rijk 70 in alle kosten
wordt bijgedragen, terwijl het restant ad
30 voor rekening der gemeente blijft.
Door de N.C.B. is wel een begroting
van kosten opgemaakt, maar aangezien
momenteel niet bekend is hoe groot het
aantal leerlingen van de nieuwe school
zal zijn is het thans niet mogelijk een
enigszins juist overzicht der kosten te
geven. Naar onze mening zal dit niet
sterk afwijken van de kosten van het
voortgezet lager onderwijs, zoals dit
oorspronkelijk door het Kerkbestuur op
gezet was.
Wanneer de betreffende huishoud,
school tot stand zal komen komt het be
staande v.g.l.o. aan de Meisjesschool te
vervallen, daar dit onderwijs dan abso
luut geen zin meer heeft. Waar naast t
huishoudelijk onderwijs (naaldvakken en
huishoudelijke vakken) ook algemeen
vormend onderwijs aan de nieuwe School
gegeven wordt, sluit dit volledig aan op
het lager onderwijs. In verband met het
vervallen van het voortgezet l.o. heeft
het voor de ouders van de leerlingen der
hoogste klassen geen zin hun kinderen
aog op de bestaande Meisjesschool te
laten en zullen zij er toe overgaan de
betreffende kinderen het onderwijs te
laten volgen van de landbouwhuishoud
school.
Naar gelang de behoefte die hieraan
bestaat wordt aan de nieuwe school ook
in geringere mate landbouwonderwijs
gegeven. Dit zal echter afhangen van de
samenstelling der leerlingen.
Wellicht ten overvloede zij nog me
degedeeld, dat de op te richten school
openstaat en bedoeld is voor alle cate
gorieën meisjes.
Zoals ons is medegedeeld is het ook
de opzet in de toekomst avond-huis-
houdcursussen te geven. Deze zijn dan
speciaal bedoeld voor oudere meisjes, n.l.
om hen in de gelegenheid te stellen na
werktijd huishoudelijk onderwijs te vol
gen en hen te bekwamen in de taak, die
hen in de toekomst ongetwijfeld zal
wachten. i
Aangezien het belang van een goed
geoutilleerde landbouwhuishoudschool
voor onze gemeente zeer groot is te
achten, mede gezien het feit, dat de
daaruit voor de gemeente voortvloeien
de financiële, consequenties naar ver
wachting niet veel groter zouden zijn
dan bij verwezenlijking van het oor
spronkelijk door het Kerkbestuur opge
zette plan, menen wij Uw Raad te mo
gen voorstellen overeenkomstig het ver
zoek van de N.C.B. te willen besluiten.
De voorzitter lichtte dit prae-ad
vies nog in het kort toe. Ook was
de mening gevraagd van de diver
se standsorganisaties, die alle hun
instemming hebben betuigd, waar
door aldus de voorzitter, mag wor
den aangenomen dat de gehele ge
meenschap achter deze oprichting
staat. Deze plattelandshuishoud
school zal worden ondergebracht
in een te bouwen linkervleugel aan
de bestaande Meisjesschool alhier.
De raad gaf zijn toestemming tot
oprichting van deze school.
De gemeentebegroting en wijzi
gingen voor 1953 werden goedge
keurd.
De wijzigingen vloeiden voort uit
a. Aankoop nieuwe stencilma
chine 815.
b. Subsidie Elshout Vooruit voor
de oprichting leesbibliotheek 300.
c. Subsidie Canisius-College te
Nijmegen, 75.per leerling uit
onze gemeente 150.
d. Subsidie R.K. Militaire Te
huizen 25.
e. Subsidie De Verdediger 50.-.
Aan de orde was verder:
11. Voorstel om de supervisie
van de te bouwen panden nabij 't
nieuwe plein op te dragen aan ar
chitect Nijsten.
Hierover zegt het prae-advies
In een vorige raadsvergadering
is reeds gesproken over de be
bouwing van het toekomsige nieu
we plein nabij het raadhuis, als
mede over de noodzakelijkheid om
van gemeentewege te dien aanzien
een zodanig toezicht uit te oefenen
dat er eenheid komt in de bebou
wing. Het is van groot belang dat
deze bebouwing volledig aansluit
aan de, bestaande en nog op te
richten gebouwen in de onmiddel
lijke nabijheid en mede is 't nood
zakelijk te voorkomen, dat het ge
heel verstoord wordt door enig uit
de toon vallend bouwwerk. Eerst
dan bereikt men het gestelde doel,
t.w. eenheid in de bebouwing en
volledige aanpassing.
Van gemeentewege is het zonder
meer niet mogelijk een zodanig
toezicht op de toekomstige plannen
uit te oefenen, dat hiermede het
beoogde effect bereikt wordt. Dit
kan eerst benaderd worden zo
door de gemeente tot aanstelling
van een supervisor wordt overge
gaan, waardoor het ontwerp der
scheisplannen in één hand wordt
gebracht. Om hiertoe te komen,
werd onzerzijds contact opgeno
men met architect Nijsten te Den
Bosch, die zich bereid verklaarde
een eventuele opdracht te dien
aanzien overeenkomstig de opzet
der gemeente naar behoren te zul
len uitvoeren. Het lijkt ons in ver
band hiermede wenselijk de super
visor opdracht te geven tot 't ma
ken van een schetsontwerp voor
het totaalcomplex met inbegrip
van plattegronden en gevels, waar
aan toe te voegen geveldetails op
schaal 1 20 en details ware groot
je van kozijnen, ramen en deuren,
gootdetails, alsmede die detailteke
ningen, waarbij het bij de uitvoe
ring op aankomt, terwijl hier te
vens bij in te sluiten is het houden
van toezicht bij de uitvoering als
supervisor.
Vanzelfsprekend zullen uit bo
venstaande werkzaamheden kosten
voortvloeien. Als honorarium voor
deze werkzaamheden zal door de
heer Nijsten in rekening worden
gebracht 350.per woning en
500.voor ieder winkelpand,
waarbij dan o.a. ook inbegrepen
is de vergoeding voor lichtdrukken
en reiskosten. Door de supervisor
wordt uitgegaan van 2 typen wo
ningen, t.m. de typen voor 't kerk
plein en de typen voor de Stations
straat, in verband met de ligging
van de zonnestand.
Zoals Uw Raad wel duidelijk zal
zijn, betekent het vorenstaande
niet, dat de bouw van een pand
met vorenstaande kosten extra ver
hoogd zullen worden. De omstan
digheid immers, dat bovenbedoel
de schets- en detailtekeningen door
de supervisor worden ontworpen,
heeft direct tot gevolg, dat de werk
zaamheden van de door de bou
wer gekozen architect in aanzien
lijke mate worden verminderd,
waardoor deze een lager honorari
um behoort te declareren dan an
ders het geval zou zijn. De moge
lijkheid bestaat verder vanzelf
sprekend, dat de bouwer de uit
voering van zijn bouwplan volledig
opdraagt aan de heer Nijsten. In
dat gëval vervallen uiteraard bo
venvermelde kosten en wordt zon
der meer het gewone architecten-
honorarium door hem in rekening
gebracht. In dit geval betaalt de
bouwer dus hetzelfde honorarium
als hij bü een andere architect ver
schuldigd zou zijn.
Uiteindelijk mogen wij niet uit
het oog verliezen, dat de kern, met
tevens de voornaamste openbare
en kerkelijke gebouwen, het karak
ter van de gemeente vormt en dit,
ook in de verre toekomst, van blij
vende betekenis en invloed is te
achten voor de gehele gemeente.
De voorzitter lichtte de beteke
nis van dit besluit nog even in het
kort toe. De raad houdt evenwel
in alles zijn beslissing voor en
krijgt aldus de voorzitter, alles te
zien van wat er dienaangaande
gaat gebeuren.
De heer v. Drunen meente te we
ten dat architecten nog wel eens
traag willen werken. Hier moest
echter spoed worden betracht.
'Heeft, men daarvan de heer Nijsten
al op de hoogte gebracht?
De voorzitter zeide op spoed te
hebben aangedrongen.
De raad keurde 't voorstel goed.
Hierna sloot de voorzitter de
vergadering op de gebruikelijke
wijze.
Door de raad der gemeente [Waalwijk
werden de volgende subsidies toegekend
voor 1953. i
Instituut voor Bestuurswetenschappen
te 's-Gravenhage 3.per 1000
inwoners. 1
Ned. Vereniging voor Gemeentebelangen
te 's-Gravenhage 1.p. 1000 inw.
Ver. van Zuid. Gemeenten voor gemeen-
schapp. Filmkeuring te Eindhoven lj/j
cent per inwoner.
R.K. Reclasseringsvereniging Afd. 's-Her-
togenbosch 50.
Kon. Ned. Toeristenbond A.N.W.B. te
's-Gravenhage 40.
Ver. voor Alcoholbestrijding bij snel
verkeer (V.A.S.) te Amsterdam 5.-.
Wit-Gele Kruis te Waalwijk 3000.
Groene Kruis te Waalwijk 750.
Prov. Vereniging Het Wit-Gele Kruis te
Tilburg 9.
Prov. Vereniging Het Groene Kruis te
Sleeuwijk 4.50.
Dr. Ariënsveren. Afd. Den Bosch 25.-.
Stichting Moederheil te Breda 40.
Kon. Wilhelminafonds voor Kankerbe
strijding te Amsterdam Yi cent p. inw.
Ned. Ver. tegen Water-, bodem- en
luchtverontreiniging te Amsterdam 10
Centr. Congres voor openbare gezond
heidsregeling te Alkmaar 5.
Stichting Kath. Gezinszorg te Waalwijk
4000.—.
Alg. Tuberculose-commissie, Waalwijk
3000
R.K. Nat. Bond voor E.H.B.O. afd.
Waalwijk 250.—.
Ned. Instituut voor Volkshuisvesting en
Stedebouw te 's-Gravenhage 37.50.
Bestuur Don Bosco-school voor b.l.o. te
Waalwijk 3890.
Bijzondere scholen voor voorbereidend
onderwijs te Waalwijk 25.per 11.
per 1 Juli 1953.
Centr. voor Kath. Handelsonderwijs te
's-Gravenhage t.b.v. de R.K. Middel
bare Handelsavondschool te Waalwijk
20.per 11. per '1 Sept. 1953, af
komstig uit Waalwijk.
Ons Middelbaar Onderwijs in Noord-
Brabant te Tilburg voor haar mid
delbare scholen in V7aalwijk 12500.
Prot. Chr. Streek H.B.S. te Waalwijk
100.per 11. uit Waalwijk per
15—9—'53.
St. Odulphus-lyceum te Tilburg, afd.
H.B.S. 100.— per 11. uit Waalwijk
voor zover 1-1- 52 reeds ingeschreven.
Alsvoor, afd. gymnasium 1Ö0.per 11.
uit Waalwijk.
St. Jozef-College te Weert, Alsvoor.
R.K. Gymnasium te Venraij, Alsvoor.
R.K. Seminarie; Missiehuis St. Antonius
Kaatsheuvel, Alsvoor.
St. Dominicuscollege te Nijmegen, Alsv.
Klein Seminarie der Paters Capucijnen
te Voorschoten, Alsvoor.
Missiehuis Pater Damiaan te St. Oeden-
rode, Alsvoor.
Bissch. Seminarie te St. Michelsgestel,
Alsvoor.
Kath. Econ. Hogeschool te Tilburg 50
per stud, uit Waalwijk.
R.K. Huishoudschool te Waalwijk
29113.50.
Alsvoor afd. Mater Amabilisschool voorl.
bedrag 930.
Stichting Nijverheidsschool voor Waal
wijk e.o. te Waalwijk, voor haar dag
school 69629.15.
Alsv. voor haar avondschool 8268.47
Stichting Middelbare Vakschool voor de
Leder- en Schoenindustrie te Waal
wijk, v. h. avondcursussen 2727.30.
Alsvoor voor haar Middelbare dagschool
33597.50.
Centr. Oranje-Comité te Waalwijk 300.
Oranje-Huis te Waalwijk 150.
Oranje-Boven te Waalwijk 150.
Trouw aan Oranje te 'Waalwijk 150.-.
Koninginnedag te Waalwijk 150.
Harmonie St. Jan te Waalwijk 600.
Harmonie St. Crispijn te Waalwijk 600.
Alsvoor, een éénmalige bijdrage 750,-.
Het moet wel een vreemd
soortig iets zijn dat men denkt te
verdedigen door een feest en door
een geschenk en op het eerste ge
zicht lijkt de conclusie gerecht
vaardigd dat het aldus gefêteerde
ten dode opgeschreven is. 'n Reden
Ie minder, zou men zeggen, om
feest te vieren, maar cultuurgoede
ren wil men liever feestelijk uitge
leide doen als ze uit de tijd raken
en plaats moeten maken voor nieu
we vormen van beschaving. In
hoeverre dat nieuwe een verbete
ring is, zal de tijd uitmaken, die
alles onbarmhartig, op zijn weer
stand beproeft.
Is dat ook gebeurd met het boek
en heelt het die proef op den duur
niet doorslaan? Het wordt tegen
woordig zo'n beetje de gewoonte
om daar pessimistisch tegen aan
te kijken en misschien is daar in
zeker opzicht ook wel reden voor.
Maar het is goed de zaken van twee
kanten te bekijken, want ai noemt
men de aarde een tranendal, men
spreekt ook wel van een hemel op
aarde. De waarheid zal zoals ge
woonlijk wel in het midden liggen,
zodat we van droefheid en blijd
schap het deel krijgen dat ons toe
komt. Zo zijn er dingen die ons
optimistisch kpnnen stemmen en
dingen die ons tot, pessimisten
dreigen te maken, maar het is het
beste ons niet een, twee, drie uit
het veld te laten slaan. Wie het
slachtoffer wordt van zijn pessi
misme, heeft de eerste slag verlo
ren en zit misschien aan de ene
kant op puinhopen te treuren, ter
wijl optimistischer mensen aan de
andere kant de wederopbouw al
ter hand hebben genomen.
Zo is het ook ten aanzien van de
cultuur en in dit geval speciaal met
de cultuur van het boek. Deze is
bepaald niet van vandaag of giste-
hen en voorvaderen die in minder
comfortabele omstandigheden ver
keerden dan wij, schrokken er niet
voor terug om bij gebrek aan pa
pier, drukletters en drukkerijen,
hun gedachten in steen te houwen.
Al verschenen de meesterwerken
van voor de uitvinding van de
boekdrukkunst ongetwijfeld in een
kleinere oplage dan de bestsellers
van tegenwoordig, hun gehalte was
er niet minder om en het is 'n veeg
teken dat men meer bestsellers te
genkomt dan meesterwerken. Veel
verkopen is tenslotte een kwestie
van techniek, maar voor het schrij
ven van een meesterwerk is heel
wat meer nodig. Voor het eerste
zijn de mogelijkheden in de loop
der eeuwen heel wat uitgebreid,
voor het laatste volstaat niet min
der talent dan toen het eerste boek
werd geschreven. Daarom is het
zeer de vraag of wat wij moderne
meesterwerken plegen te noemen,
over 25 a 30 eeuwen nog even on
betwist tot de toppunten van de
literatuur zullen worden gerekend
als nu een Ilias of Odyssee, die een
achttal eeuwen voor onze jaartel
ling ontstonden.
Nu is dat niet het grootste pro
bleem waarover we in de boeken
week ons het hoofd moeten bre
ken. Toch is het goed daarover
even zijn gedachten te laten gaan
om er zich van te doordringen dat
de reclame uiteindelijk niet de
waarde van een boek bepaalt, al
geeft die dikwijls de indruk wijs
heid en smaak in pacht te hebben.
Maar over smaak valt, ook wan
neer het over lezen gaat, niet te
twisten en daarom is het geen won
der dat de beoordelingen van een
zelfde boek soms zover uiteenlo
pen. Dit zy niet gezegd om u wan
trouwen tegenover de kritiek in ie
boezemen, want er zijn normen die
de kritikus een tamelijk vaste maat
staf in handen geven, maar dan
nog blijft er veel ruimte voor per
soonlijke voorkeur.
Op die persoonlijke voorkeur
komt het ook voor de lezer aan.
Vooral voor de lezer, zou men kun
nen zeggen, want lezend heeft die
gewoonlijk minder met anderen te
maken dan met zichzelf. Als we zo
dikwijls gedwongen zijn ons te
wringen in de dwangbuis die de
wil van een ander voor ons is, zijn
de ogenblikken van deze vrijheid
kostbaar. Graag onderwerpen we
ons dan aan de dwang die het ta
lent van de schrijver ons oplegt en
we zouden slechts teleurgesteld
zijn als hij ons niet meesleepte.
Men kan natuurlijk velerlei din
gen van het boek verwachten en
het kan ons die bijna alle schen
ken, al denkt men tegenwoordig
elders meer en beter te kunnen
krijgen. Daardoor dreigen radio,
televisie en film vijanden van het
boek te worden en inderdaad win
nen ze het. bij velen, die de weg
van de minste weerstand als de
ideale beschouwen, zonder er re
kening mee te houden hoe die weg
loopt en waar hij heen leidt. Maar
altijd is er ook een kring van ge
trouwen geweest die het uitster
vende tot der dood verdedigden.
De laatste faze lijkt dwaas, maar
ze is in werkelijkheid niet min
der zinneloos dan de strijd van de
pioniers, die iets propageerden wat
toch geen schijn van kans maakte.
Het is altijd gemakkelijker voor
mannen achteraf te prijzen, dan ze
op het moment zelf te begrijpen en
te waarderen; even gemakkelijk is
het de strijders van de achterhoede
als achterlijk te kwalificeren als
men zelf het succesrijkere heeft
omhelsd.
Toch zou men na een blik in de
etalage van elke willekeurige boek
handel niet zeggen dat het boek
op zijn retour is. Dat is dan ook
wel erg cru gezegd, maar het is een
feit dat het geen bloeiend bestaan
leidt, al zijn de etalages en de rek
ken vol. Ze raken echter niet zo
vlot leeg, want de schrijvers heb
ben blijkbaar meer drang om te
schrijven dan het publiek om te
kopen en het lijkt soms alsof het
gilde der schrijvers zich omge
keerd evenredig met het lezend pu
bliek 'uitbreidt. Om de waren toch
aan de man te brengen, heeft men
er iets op gevonden: de ene serie
is al goedkoper dan de andere en
als men maar zo'n hele serie tege
lijk afneemt, heeft men de boeken
per stuk aanmerkelijk goedkoper.
En het mes snijdt van twee kanten,
want de lezer heeft zijn goedkoop
boek en de handelaar raakt ook de
boeken kwijt, waar hij anders mee
zou blijven zitten.
Ondertussen blijft het een vraag
of dit de cuhiuur van het boek ver
diept. Misschien is dat ook niet op
de eerste plaats bedoeld en wil
men, evenals door de Boekenweek,
de vriendenkring slechts uitbrei
den. En zo is Vrijdagavond dan de
jaarlijkse Boekenweek begonnen
met een feestelijke uitvoering in de
Stadsschouwburg in Amsterdam,
zij het dat de feestelijkheden die
daarna plegen te volgen, vanwege
de omstandigheden zijn afgelast.
U zult in deze week op veler
lei wijze aan het boek herinnerd
worden door affiches, door fol
ders, door artikelen, door cause
rieën enz., zodat U aan het eind
van deze week toch wel doordron
gen zoudt moeten zijn van de grote
culturele waarde van het boek. Dat
zal echter weinig helpen als men
niet door eigen ondervinding heelt
leren genieten van het boek, van
het lezen en van het bezit. Niet alle
mensen zullen boekenliefhebbers
worden, ook niet door een Boeken
week, maar misschien sluimert er
hier of daar een liefde die bij deze
gelegenheid ontwaakt. En als men
daarnaast een ruimer begrip kon
wekken voor het boek, vooralsnog
in veel opzichten een diepere en
rijkere bron dan bioscoop, radio
en televisie, zou het voorlopig niet
beschouwd hoeven te worden als
een in de verdediging gedrongen
anlikiteit.
Stichting Vrienden van het Waalwijks
Kamerorkest te Waalwijk 350—
Alsvoor, een éénmalige extra-bijdrage
650.—.
Stichting Vrienden van het Brab. Orkest
te 's-Hertogenbosch 0.05 per inw.
R.K. Lagere Landbouwschool te Vlijmen
10.per 1.1. uit Waalwijk.
Gem. Vlijmen, aandeel in bijdrage in
extra kosten der R.K. Lagere Land-
bouwschool te Vlijmen 6.max. p.
11. uit Waalwijk.
Bond Heemschut te Amsterdam 25.
Liedertafel Oefening en Vermaak te
Waalwijk 200.—.
Gez. Soc. Jeugdverenigingen te Waal
wijk, te verdelen naar een plan goed
te keuren door B. en W. 1500.
Jeugd-sportver. te 'Waalwijk, alsv. 500.
Ver. tot behoud van natuurmonumenten
te Amsterdam 5.
Stichting R.K. Leergangen te Tilburg
85.—.
P. C. Brouwerfonds te Tilburg 10.
Het Noord-Brabants Landschap te
's-Hertogenbosch 10.
Prov. Genootschap voor Kunsten en We
tenschappen te 's-Hertogenbosch 0.01
per inwoner.
Genootschap voor Heemkunde te Waal
wijk 1Ü0.
Noord-Brabants Studiefonds te Tilburg
100.—. I
Bond van Openb. Leeszalen en Boeke
rijen in de prov. Noord-Brabant te
's-Hertogenbosch 0,4 cent per inw.
Ver. R.K. Speeltuin te Waalwijk (voor
lopig uitgetrokken subsidie) 1000.—.
Bond tegen het schenden van Gods Hei
lige Naam door het vloeken te Den
Haag 25.
Bossche Diocesane Bond der Ned. Kath.
Arbeidersbeweging te Tilburg voor zijn
sociale avondschool te Waalwijk
500.—. .1 I
Stichting Stadsfeesten Waalwijk 1953,
een voorlopig crediet uitgetrokken ad
10.000.—.
Gem. Instelling voor Maatsch. Zorg
80.000.—.
Centr. Archief en Inlichtingenbureau in
zake Maatsch. Hulpbetoon te Amster
dam 40.—.
K.A.B. te Waalwijk ten behoeve van de
exploitatie van het dag-tehuis voor
ouden van dagen 300.
Prov. Raad in Noord-Brabant van de
Ned. Ver. tot bevordering van de ar
beid voor onvolwaardige arbeidskrach-
zten te Oss, 5 cent per inwoner.
Stichting 1940-1945 te Eindhoven 100.
M. v. d. Broek Waalwijk, subsidie stier,
houderij 60.
Gez. Fok- en controle-verenigingen te
Waalwijk ƒ1.per koe.
Stierhouderij en K.I. vereniging Waal
wijk 120.
Stierhouderij St. Clemens Baardw. 120.
Onderafd. Waalwijk der Langstraatse
Stierhouderij en K.I. vereniging te
Waalwijk (Besoijen) 120.
Ned. Heide-Mij. te Arnhem (contributie)
3.50.
Middenstands-Borgstellingsfonds voor de
Langstraat te Waalwijk 1.95 max.
per inw.
Fed. Ver. voor Vreemdelingenverkeer in
N.-Brabant te Eindhoen 25.—.
Waalwijks Belang te Waalwijk 500.-.
Alsvoor, extra bijdrage voor foldertjes
van Waalwijk 200,
Streek-V.V.V. Brabants Centrum te
Tilburg 5 cent per inw.
Ver. Ned. Fabrikaat te 's-Gravenhage
25.-.
Noord-Brabantse R.K. Blindenzorgver.
St. Antonius van Padua te Eindhoven
600.—.
R.K. Openbaar bureau voor Beroeps
keuze te Waalwijk 2,5 cent per inw.
