VROOM Si DREESMANN
woens
De Tentoonstelling van Juliana tot Juliana
HET WAPEN
-prijzen
BREECK
DE ECHO VAN HET ZUIDEN VAN MAANDAG 11 MEI 1953
6
ALLEEN GELDIG
WOENSDAG 13 MEI
's-HERTOGENBOSCH
TILBURG - HELMOND
IN DE LANGSTRAAT
Interessante voorwerpen uit het Koninklijk
Buisarchief thans voor iedereen te bezichtigen
FEUILLETON
van „De Echo van het Zuiden"
n
SCHRIFTELIJKE EN TELEFONISCHE
BESTELLINGEN WORDEN HIEROP
NIET AANGENOMEN
Een vlot zomerschoen-
tje, 'n wit, rood, gtijs en
beige leder, 7^®
maten 35-42
Herensweaters van
mooie geschoren pluche
in 7 moderne
unitinten
Motzak van plastic in div
kleuren m prima ritssl en
stevige hanger, geschikt
voor hei opbergen van 6
a 8 kledingstukken, £%90
keurig verpakt
Getekende overhand
doek me! grote overslag,
verschillende Hollandse
voorstellingen met ruit of
uni bies afgewerkt ^75
Dameshemd, wit ribtricot
met kant; bijp, direc- 4 75
toire met kant, p. stuk
Bedrukte katoen, in leuke
frisse tinten en bloemdess.,
voor kinderjurkjes
enz., 80 cm. breed
Leuke bedrukte kin
derzakdoekjes was- en
kookecht, 25 x A Qc
25 cm., 3 voor
Linksgew. dameskousen,
geminderd, hiel en teen
m perion versterkt, 4 50
nieuwe kleuren
Café noir, geglazuurd bi-
spuitje met mocca C Cc
smaak 250 gram
Appelmoes van goudre
netten, grote pot 7QC
inhoud 720 gram
statie
Voor de Communie,
dubbele balacuir school-
etui met solide sluiting,
grote inhoud, in rood, 4 75
groen en bruin
„Jockey" - rolschaatsen,
fors model, grote wielen,
ingeb. dubb. kogellagers,
verstelbare maten 28-41,
met gar. tegen 4 C 50
fabrieksfouten
Wilton karpet, uitstekend
geschikt voor salon en
hallkleedje, in 2 fraaie
Perzische patronen,
120 x 180 cm. 4750
Week-end wandel
wagen, geheel opvouw
baar, met rubber bandjes,
in div. kleuren 1990
hutten en een vrachtwagen) lag
platgebrand, z'n twee vrouwen en
tien kinderen dood in de nog gloei
ende as en hij zelf met afgeslagen
handen en voeten en een totaal ver
brijzeld hoofd een eindje verder.
Maar laat ik er niet meer over
vertellen, want het zal moeilijk
voor U zijn U dit alles voor te stel
len. Misschien vraagt U zich wel af,
waarom ik dit alles schrijf. Ik weet
't niet. Ik probeer enigszins een
beeld te geven van wat er gebeurd
is en hoe de situatie zo'n beetje is.
Misschien is het verkeerd, maar
van de andere kant redeneer ik
steeds, dat omgekeerd ik 00k. liever
had de juiste stand van zaken te
weten, inplaats van dat verfromme
len der feiten in de voorzichtig
heid
PROGRESSIEVE INBOOR
LINGEN-POLITIEK NOOD
ZAKELIJK.
Het allereerste doel thans van al
onze activiteit is het uitroeien der
terroristische Mau-Mau-gangster-
benden. Hierin zal men zeker sla
gen en ik geloof zelfs dat dat mo
ment niet bar ver meer verwijderd
is. Dan echter zaL als allereerste
vereiste een gezonde en progressie
ve politiek t.o.v. de inboorlingen
dringend noodzakelijk zijn, wil een
toekomstige herhaling van een
tweede soort Mau-Mau-terreur ver
meden worden. Want heel ver weg
liggen de wortels er van ongetwij
feld in vele gegronde bezwaren en
verlangens der inlandse bevolking
in dit zich snel ontwikkelende Ke
nya, alhoewel de Mau-Mau-bewe-
ging zelf momenteel door geen één
weldenkend mens anders mag wor
den betiteld dan een vuige terreur-
bende die, koste wat het kost en
met de meest harde middelen (zelf
met het zo zeer becritiseerde „col
lective punishment") moet worden
weggeveegd
Tot zover onze correspondent over
dit aspect van de bewustwording,
die bij veel volkeren valt waar te
nemen over de gehele wereld.
Wellicht was zijn mening enigs
zins beïnvloed door al het ver
schrikkelijke, al het wrede en on
menselijke dat hij van .nabij te zien
kreeg; maar toch staat ook voor ons
vast dat slechts een harde hand hier
de uit haar voegen geraakte samen
leving weer in haar juiste stand
kan wringen.
Ondertussen bevatten dergelijke
gebeurtenissen ook een les voor de
genen die zijn aangesteld met meer
dere beschaving en meerdere ont
wikkeling dit volk te leiden.
Een mens hecht zich zeer aan de kleine voorwerpen die het Leven
hem bewaarde en waarin hij het verleden terug ziet en de per
sonen die vóór hem leefden, die hij wellicht nooit gekend heeft
maar die hem toch dierbaar zijn. En hij koestert deze voorwer
pen uit lang voorbije tijden m et een grote zorg en toont ze niet
dan met grote trots. Zo heeft onze koninklijke familie ook haar
huisarchief, ook haar voorwerpen, die evenzovele herinneringen
zijn aan een groots verleden en aan roemruchte voorvaderen, voor
werpen waarin wij iets terug zien, wat ons door de eeuwen heen
dierbaar is geweest en die wij graag zullen bekijken, wanneer zij
over enkele weken, tezamenge bracht in de tentoonstelling „Van
JULIANA TOT JULIANA" in onze omgeving geëxposeerd zullen
worden.
tentoonstelling, die nog door meer
landgenoten kan worden bezichtigd.
H.M. de Koningin heeft namelijk
goed gevonden dat een schat van
voorwerpen uit het Koninklijk ar
chief beschikbaar wordt gesteld om
daarmee deze nieuwe expositie te
organiseren. De opbrengst komt dit
keer niet alleen ten goede aan het
Koningin Juliana-fonds, zoals de
tentoonstelling van de gouden koets,
maar ook aan het Prins Bernhard-
fonds, nationaal fonds voor cultu
rele belangen.
De nieuwe tentoonstelling reist in
EEN RIJDENDE
TENTOONSTELLING.
In 1949 maakte de gouden sprook
jeskoets waarin de Koningin zich
steeds naar de opening der Staten
Generaal begeeft, een tocht per
schip door ons land; vanzelfspre
kend was het aantal plaatsen waar
men dit voorwerp kon bewonderen
zeer beperkt, maar toch hebben
300.000 landgenoten toen de koets
bewonderd.
Nu gaat een nieuwe tentoonstel
ling door ons land, een rijdende
VAN
23).
Hij heeft het begrepen, dacht ze.
Ik zal dat varkentje nu zelf eens
wassen. Misschien blijkt het wel
een zwijn!
Toen de volgende morgen de
grote Cadillac van meneer Sarto-
rius stopte voor Het Wapen van
Breeck, om Marian af te halen,
kreeg het meisje spijt van haar zo
ras genomen besluit.
Gisteren had ze toegestemd met
Sartorius mee te gaan; ze wilde
eens proberen hem uit te horen, te
weten te komen welke macht hij
over haar had, wat voor soort mens
hij was, of haar instinctieve afkeer
van deze man gerechtvaardigd was
ja of neen.
Nu opeens werd 't haar duidelijk
dat dit geen gemakkelijke taak zou
zijn, dat die wellicht boven haar
kracht zou gaan, dat het helemaal
niet zeker was of zij tegen Sarto
rius opgewassen zou zijn.
twee autobussen die naast elkaar
geplaatst kunnen worden en een
prachtige tentoonstellingsruimte
vormen. „Van Juliana tot Juliana"
heeft men de tentoonstelling ge
noemd, van Juliana van Stolberg
de stammoeder der Oranjes, zoals
zij wordt genoemd, tot Juliana van
Oranje Nassau, zoals onze tegen
woordige Koningin wordt genoemd.
Van Juliana van Stolberg zijn er
geen voorwerpen meer bewaard
gebleven. We vinden haar portret
en een fotocopie van een brief, wel
ke zij op 16 Juni 1573 aan haar zoon
Prins Willem I heeft geschreven.
Gaan wij verder, dan vinden in
chronologische volgorde een groot
een fraai bewerkt huisje met een
aantal kaartjes van Prins Willem V,
van zijn gemalin Frederica, Sophia,
Wilhelmina van Pruisen en van
hun dochter Prinse Louise. Het zijn
vaak de eenvoudigste voorwerpen,
een bril, een zakdoek, een beurs,
een heel gewone sigarenkist, welke
onze aandacht boeien en ons een
beeld geven van de tijd waarin zij
werden gebruikt.
Daar staat de loopfiets waarop
Koning Willem III en zijn broers
als jongens in de tuin van het pa
leis Soestdijk hebben rondgereden.
En dan zien wij weer met enige ont
roering een jasje van rood flanel
met een zwart fluwelen kraagje en
Ze vond het ook vervelend dat
heel Breeck kon zien dat zij met
Sartorius op stap ging. De mensen
zouden nooit het goede van je den
ken, wanneer ze mogelijkerwijs
iets slechts van je konden denken,
dat had ze al lang geleerd. En wie
weet welke conclusies er getrok
ken zouden worden uit het feit dat
Marion van Vueren met de rijke
Sartorius, die toch al niet zo'n bes
te naam had in Breeck, een dagje
uit toeren ging
Maar ze had nu eenmaal a ge
zegd en ze moest b zeggen. Mis
schien wel het hele alphabet af,
bedacht ze bitter.
Ze zag er goed pit in haar een
voudige grijze tailleur en ze haast
te zich naar de wagen. De chauf
feur was er al uitgesprongen en
stond met het portier in de hand.
Marian haatte al deze overdreven
deftigheid. Veel liever was ze ge
woon in een eenvoudig tweezit-
tertje met Harm., maar ja, zover
was het nog niet. Vandaag moest
ze maar genoegen nemen, bedacht
ze met een wrange glimlach, met
de Cadillac en de gelivreide chauf
feur van de heer Sartorius.
De trotse bezitter van het geval
zat achterin en verwelkomde Ma
rian met een blinkende tandenlach
van onder zijn zwarte snorretje.
aantal voorwerpen, die aan alle
Oranjevorsten, hun gemalinnen of
hun kinderen hebben toebehoord of
door hen zijn gebruikt. Het is een
bonte verscheidenheid. Naast een
tinnen bierpul en het zakmes van
Willem de Zwijger, ligt een jacht
hoorn van Prins Maurits; we zien
eetgerei, sieraden, kledingstukken,
porcelein en aardewerk en wat niet
al. Tussen deze prachtige voorwer
pen in ligt een eenvoudige brief,
spelden, gebruikt voor het inbake
ren van Prins Willem IV bij zijn ge
boorte in 1711, direct daarnaast
weer de pracht van een aantal on
derdelen van het costuum van de
Orde van de Kouseband, gedragen
door Prins Willem V; zo wisselen
steeds de eenvoudige dingen van 't
huiselijk leven der Oranjes zich af
met beelden van het officiële leven
de staatsmanstaak en de strijd voor
en met het vaderland.
Welk een charme gaat er niet uit
van zo'n balboekje uit de 18e eeuw,
drie rijen vergulde knoopjes, door
deze koning als kind gedragen.
OOK VAN DE HUIDIGE
KON. FAMILIE.
Zo komen wij langzamerhand in
de tegenwoordige tijd. Prachtig is
de doopjurk welke gebruikt werd
bij de doop van Koningin Wilhel
mina, Koningin Juliana en de Prin
sessen Beatrix en Marijke.
In een grote vitrine staat in alle
eenvoud de japon welke Koningin
Juliana heeft gedragen op de dag
van haar inhuldiging. Begrijpelij
kerwijze missen we hierbij de prach
tige Koningsmantel en de juwelen
die deze japon sierden. Wel wordt
de japon getooid met de versierse
len van de Militaire Willemsorde
le Klas.
De expositie zou niet compleet
zijn wanneer daarin ook niet Prins
Bernhard en de vier Prinsessen
vertegenwoordigd waren. Van de
Prins zijn er een aantal voorwer
pen die betrekking hebben op zijn
arbeid, in het bijzonder in de oor
logstijd. Zo ligt daar het logboek
van de Prins als vlieger. Openge
slagen ligt het verslag van de tocht
naar Afrika en Italië in Juli 1944.
Van de vier Prinsesjes zijn er op
stellen, tekeningen, boetseerwerk,
ja, zelfs de kleine Marijke is ver
tegenwoordigd met een boek, waar
in zij op de titelpagina haar teken
talenten ontplooit.
Zo geeft de tentoonstelling „Van
Juliana tot Juliana" een beeld van
het leven, van het lief en het leed
van ons Oranjehuis, en deze voor
werpen zeggen ons heel wat meer
dan de lange verhalen en geschie
denisboekjes.
OOK IN ONZE CONTREIEN.
Ook in onze contreien zal over
enige weken deze tentoonstelling te
zien zijn.
Op 23 en 24 Mei verschijnen de
wagens op het Oranjeplein in Loon
op Zand, vandaar vertrekken zij,
om in' Kaatsheuvel op de Markt
weer halt te houden en op 27 en 28
Mei kunnen de Waal wijkers haar
bezichtigen op de hoek Wilhelmina-
straatGrotestraat.
De tentoonstelling zal geopend
zijn van 9 uur v.m. tot 22 uur n.m.
met een korte onderbreking van
1819 uur; de volwassenen wordt
een vergoeding gevraagd van 40 ct.,
de kinderen van 10 cent.
Ongetwijfeld zullen velen deze
interessante tentoonstelling willen
bezoeken, met genoegen de bijzon
dere voorwerpen uit het leven der
Oranjes bezien en aldus een goed
doel tot grote steun te zijn.
DE MSA KONDIGT EEN
SCHENKING VAN 1.500.000
AAN NEDERLAND AAN.
Den Haag, 8 Mei Clarence E.
Hunter, Hoofd van de Bijzondere
Missie voor Economische Samen
werking van het Bureau voor We
derzijdse Veiligheid (MSA) in Ne
derland, heeft gisterenavond be
kend gemaakt dat aan de Neder
landse regering een bedrag van
1.500.000 5.685.000) is toegewe
zen krachtens een onlangs afgeslo
ten overeenkomst tussen de beide
regeringen, welke een bedrag van
in totaal 3.000.000 omvat, afkom
stig uit een speciaal fonds ten be
drage van 100.000.000 dat door het
Amerikaanse Congres gereserveerd
is krachtens het amendement Ben-
ton-Moody op de Wet op de Weder
zijdse Veiligheid van 1952.
De tegenwaarde in guldens van
het aan Nederland toegekende be
drag zal gebezigd worden voor de
financiering van projecten welke de
opvoering van de productiviteit in
een aantal sectoren van de Neder
landse landbouw en industrie ten
i doel hebben. De heer Hunter wees
er in dit verband op dat deze bij
zondere toewijzing van fondsen
voor een bepaald doel los staat van
het besluit van de Nederlandse re
gering om af te zien van economi
sche steun in het kader van het
Hulpprogramma van de MSA tij
dens het lopende begrotingsjaar
De schenkingen en leningen ten
behoeve van zulke projecten, die
thans in details nader worden uit
gewerkt, zullen worden toegewezen
aan door de Minister voor Publiek
rechtelijke Bedrijfsorganisatie, Mi
nister A. C. de Bruijn, nader aan
te wijzen landbouwkundige en in
dustriële instellingen in het kader
van de regeringspolitiek inzake de
bevordering van de productiviteit.
Bovendien zal een deel der tegen
waarde-fondsen gereserveerd wor
den als Nederlandse bijdrage aan
't Bureau voor de Europese Pro-
ductiviteitsbevordering, dat een on
derdeel vormt van de Organisatie
voor Europese Economische Samen
werking. Dit Bureau werd opge
richt in Maart. Tien procent van
deze tegenwaardefondsen zullen ter
beschikking blijven van het Bureau
voor Wederzijdse Veiligheid.
De dollars, welke beschikbaar ko
men, kunnen gebruikt worden voor
de financiering van binnen het ka
der van het bilaterale verdrag tus
sen de MSA en de Nederlandse re
gering ingevoerde goederen.
Overeenkomstige verdragen voor
de financiering van bijzondere pro
jecten ter opvoering van de produc
tiviteit zijn kort geleden afgesloten
tussen de Verenigde Staten en de
regeringen van Groot Brittannië,
Duitsland en Denemarken.
PAUS PIUSXII BIJ
EEUWFEESTHERDENKING.
Zijne Heiligheid Paus Pius XII
heeft zich bij gelegenheid van de
viering van het eeuwfeest van het
herstel der hiërarchie met een
schrijven gewend tot de kardinaal,
de bisschoppen en de gelovigen van
Nederland. In dit schrijven, dat gis
teren in alle katholieke kerken van
de preekstoel werd voorgelezen,
herinnert de Heilige Vader onder
meer met vreugde aan de werken
van naastenliefde, die zo kort ge
leden nog tot uiting kwamen toen
Nederland werd getroffen door de
watersnoodramp. De Paus prijst de
nauwgezette en kundige voorberei
ding van een tentoonstelling van
goede religieuze kunst ter gelegen
heid van de eeuwfeestherdenking
en spreekt de hoop uit, dat Neder
land, ondanks de bedreiging door
de vijanden van het christendom,
door de viering van het feest nieu
we krachten mag verwerven om
zich nog meer verdienstelijk te ma
ken voor de christelijke beschaving.
De Paus maant de bisschoppen er
voor te waken dat de katholieke
godsdienst verdedigd wordt en dat
de katholieke krachten en groepe
ringen verbonden blijven.
Zijn ogen schitterden achter de
brilleglazen.
Goede morgen, juffrouw Ma
rian zei hij, en Marian bedacht
met een zekere voldoening dat hij
niet vergeten was hoe ze hem gis
teren op zijn plaats gezet had, en
heifi het gejij en gejou had afge
leerd. Zou ze de rest van de dag
-op haar stelling stand kunnen hou
den
In ieder geval viel het voorlopig
nogal mee. Het was prachtig weer,
de wagen reed geruisloos en ver
slond de kilometers met een zacht
zingend geluid. De chauffeur koos
de mooiste weg over de hei en door
de bossen. Sartorius was beminne
lijk, maar niet opdringerig. Inte
gendeel, hij was een en al discre
tie.-Hij praatte gezellig over koet
jes en kalfjes, vertelde interessante
verhalen uit zijn Indische tijd, en
Marian moest werkelijk moeite
doen om haar antipathie jegens
hem constant te voeden, want ze
zou hem bijna sympathiek gaan
vinden.
Maar ze bleef op haar hoede.
Eindelijk werd 't verkeer inten
siever, doemden de eerste huizen
blokken op, de voorposten van de
hoofdstad. Weldra zag Marian de
blauwe Amsterdamse tramwagens
langs schieten, reden ze tussen de
geweldige huizenblokken van Zuid.
De chauffeur manoeuvreerde de
grote wagen handig naar een par
keerterrein op het Leidseplein en
Sartorius stelde voor: We gaan
eerst een kopje koffie drinken bij
Lido, als u, er geen bezwaar tegen
hebt. -
-4- O nee zei Marian eenvou
dig ik heb reuze veel trek in 'ff
kop koffie. En bij Lido is het zo
heerlijk rustig.
Weldra zaten ze aan het water
en dronken met welbehagen hun
koffie. Marian leunde behaaglijk in
haar stoel achterover. Het leven
was toch wel goed. Wat zou 't ver
rukkelijk zijn wanneer ze hier zo
eens zou kunnen zitten, zonder
zorg en moeilijkheden, met Harm
samen, alleen maar zo zitten en
kijken en weten dat alles goed was
voor nu en voor de toekomst. Ze
waardeerde het in haar gastheer,
dat hij haar rustig met haar ge
dachten alleen liet. Sartorius rook
te een zwarte sigaar en zat in ge
dachten verzonken over hel water
uit te kijken.
Opeens verbrak hij de stilte.
Nu had ik zo gedacht stel
de hij voor dat we even wan
delen door de Leidsestraat en dan
rustig gaan lunchen bij Dikker en
Thjjs. Dan hebben we de middag
om onze „zaken" te doen. Moet u
al weer vroeg thuis zijn
O, dat doet er niet toe zei
Marian achteloos en begreep met
een dat ze een kapitale fout had
gemaakt. Ze had hem nu practisch
de vr.ije hand.gegeven.
Natuurlijk maak ik het liever
niet te laat voegde ze er haastig
achteraan anders wordt vader
ongerust.
Je vader wordt niet ongerust
zei liij glimlachend hij weet
dat je in vertrouwde handen bent.
Zijn glimlach stond haar niet aan
en het gevoel van onbehagen keer
de terug, maar hoe waakzaam ze
verder ook was, ze ontdekte niets
in zijn manieren dat haar enige re
den tot bezorgdheid of ergernis kon
geven. Hij wandelde rustig met
haar door de Leidsestraat, stond
niet alleen geduldig stil bij de eta
lages die haar aandacht trokken,
maar keek belangstellend mee, in
plaats van als een martelaar dit al
les te verdragen zoals zo vele man
nen, hij koos met zorg in het res
taurant een goede, maar niet al te
dure schotel, zodat ze. niet het idee
kreeg dat hij nu eens met zijn wel
stand pronkte, en Marians argwaan
zakte weer en ze lachte zelfs bij 't
kleintje koffie na hartelijk om een
geschiedenis die hij vertelde.
Sartorius, van zijn kant, had be
hagen in dit tête a tête. Hij had Ma
rian al lang gadegeslagen. Hij, de
bon-vivant, de man met zoveel er
varing, die, zoals men in Breeck zei
„z'n rolletjes had laten aflopen"
was gevangen door de frisse char
me van dit meisje, dat wel zelfstan
dig-modern was, maar toch behou
den had dat wat zovele moderne
vrouwen verliezen, het specifiek-
vrouwelijke. Haar levendig gezicht,
nog onbedorven door cosmetica,
haar van nature golvend haar met
de weerbarstige krul er in, haar
eenvoudig, maar onberispelijk zit
tend mantelpak, haar rechte, spor
tieve houding en haar niet te be
dwingen vrolijkheid waren voor
hem, die vrouwen van alle soorten
en leeftijden had gekend, een ge
heel nieuwe sensatie. Hij besloot
ten volle te profiteren van de gele
genheid, die deze dag hem bood,
maar begreep wel dat hij Marian
alleen op haar best zou zien wan
neer hij niet opdringerig en prot
serig, maar beschaafd en gereser
veerd bleef. Ook die rol kon hij
spelen en hij speelde ze dan ook
goed. De dag was nog lang
Wordt vervolgd.